2. • Մխիթար Հերացի (, 12-րդ
դարում ապրած հայ
մեծանուն գիտնական,
բժիշկ, բնագետ և
փիլիսոփա, հայկական
դասական բժշկության
հիմնադիրը,
արժեքավոր Ջերմանց
Մխիթարություն
աշխատության
հեղինակը։
3. • Մասնագիտական
կրթությունը ստացել
է Կիլիկյան Հայաստանում։
Գիտա-բժշկական
գործունեությունը ծավալել
է Սիս մայրաքաղաքում ու
կաթողիկոսանիստ Հռոմկլա
ամրոցում՝ Ներսես
Շնորհալու և Գրիգոր Դ
Տղայի հովանավորությամբ։
Տիրապետել
է հունարենին, արաբերենին,
պարսկերենին։ 12-րդ դարի 60-
ականներին արդեն ուներ մեծ
բժշկապետի համբավ։
4. • Մխիթար Հերացին գրի է
առել բժշկական գրքեր,
որոնցից բացի
մասունքներից, ուրիշ ոչ
մի բան մեզ չի հասել։ Նրա
գիրքը կոչվում է՝
«Ջերմանց
մխիթարութիւն» և գրվել
է 1184 թվականին,
ժամանակի Գրիգոր
կաթողիկոսի
առաջարկությամբ։
5. • Շնորհալի կաթողիկոսը (1098-1173 թ) նրան
անվանել է բժշկապետ և աստղագետ։ Հերացու
մասին շատ քիչ կենսագրական տեղեկութիւններ
ունենք։ Այդ տեղեկությունների սկզբնաղբյուրն է
համարվում իր գրքի ներածականի
բովանդակությունը, որից պարզւում է, որ նա
ծնվել է 12րդ դարի առաջին կեսի
ժամանակահատվածում
(մոտ. 1120 թ), Պարսկաստանի Խոյ քաղաքում.
պատմական Հայաստանի Խոռխոռունյաց
իշխանների պատկանող շրջան, որը Զարևանդ
գավառի հարևանութեամբ կազմել է մեկ
միասնական վարչական միավոր՝ Ուրմիա
լճի հյուսիս-արևմտեան կողմում։
6. • Բժշկի գործունեության հետ
միաժամանակ լուրջ
հետաքրքրություն է
ցուցաբերել
մարդակազմության,
ախտաբանության,
ակնաբուժության,
դեղագիտության ու
բնագիտության հարցերի
նկատմամբ, դարձել հայ
բժշկության մի շարք
ճյուղերի հիմնադիր և
ստեղծել արժեքավոր երկեր,
որոնցից պահպանվել են
սոսկ մասունքներ:
7. • Մխիթար Հերացին մեծ հռչակ է վայելում,շրջում է
երկրից երկիր,ուսումնասիրում բժշկության հայր
Հիպոկրատի աշխատությունները, ճանաչում
տարատեսակ բույսերի բուժիչ հատկությունները,
դրանք փորձարկում տարբեր հիվանդությունների
ժամանակ:Բժշկի գործունեության հետ
միաժամանակ լուրջ հետաքրքրություն է
ցուցաբերել մարդկազմության,
ախտաբանության,ակնաբուժության,դեղագիտու
թյան ու բնագիտության հարցերի նկատմամբ,
դարձել հայ բժշկության մի շարք ճյուղերի
հիմնադիր և ստեղծել արժեքավոր երկեր,
որոնցից պահպանվել են սոսկ մասունքներ:
8. • Բժշկապետի «Ջերմանց մխիթարությունը»
երկար դարեր լավագույն ձեռնարկ-
դասագիրքն է եղել հայ բժիշկների և
բժշկություն սովորողների համար: Հերացին
մեծ աշխատանք է կատարել նաև հայ
բժշկական տերմինների ստեղծման
ուղղությամբ, որոնց մի մասը այսօր
գործածվում է: 1908-ին «Ջերմանց
մխիթարությունը» գերմաներեն է թարգմանել
Էռնեստ Զայդելը: Այնուհետև երկը
թարգմանվել է մի շարք այլ լեզուներով և
հայտնի դարձել եվրոպական գիտությանը:
9. • Աղբյուրներ-Վիքիպեդիա ազատ
հանրագիտարան
• Dasaran.am
• Հայկական Հանրագիտարան
• SlideShare
• Այս թեման ինձ շատ դուր եկավ և
խորհուրդ կտամ իմ ընկերներին,
որպեսզի նրանքել իմանան Մխիթար
Հերացի մասին:
