3. Teoria heliozentrikoa eta geozentrikoa Teoria geozentrikoa: Lurra Unibertsoaren erdigunean geldirik zegoela zioen eta, izarrak, Eguzkiak planetak eta ilargia zebiltzala Lurraren inguruan biraka. Teoria heliozentrikoa: Nikolas Kopernikoa astronomoak esan zuen Eguzkia geldirik zegoela; eta planetak, Lurra barne, biratzen zirela Eguzkiaren inguruan. Gaur egun dakigu bi teoria hauek gezurra direla By: Aitor Miñambres 3
4. Non gaude? Galaxia: Esne Bidea eta Virgo galaxia kumulua. Planeta: Lurra Izarra: Eguzkia Satelitea: Ilargia By: Aitor Miñambres 4
5.
6. Artizarra: Ez du sateliterik. Atmosfera karbono dioxidoa du. Kontrako noranzkoan doa.
9. Saturno: 30 satelite baino gehiago ditu. Eraztun bat du.
10. Urano: 25 satelite baino gehiago. Eta Saturnoren bezala eraztun bat du. Errotazio ardatza ia horizontala da.
11.
12.
13.
14. Eguzki-eklipsea By: Aitor Miñambres 10 Ilargia Eguzkiaren eta Lurraren artean dagoenean gertatzen da.
15. Ilargi-eklipsea By: Aitor Miñambres 11 Lurra Eguzkiaren eta Ilargiaren artean dagoenean gertatzen da.
16. Atmosfera Nitrogenoa. %78 hartzen du. Oxigenoa. %21 hartzen du. Argona. %0.9 hartzen du. Ozonoa. Oxigenoaren deribatua da. Karbono dioxidoa. %0.03 hartzen du. By: Aitor Miñambres 12
20. Uraren egoerak Ur solidoa, izotz eta elur eran. Ur likidoa, itsasoetan ibaietan eta aintziretan. Ur gas-egoeran, atmosferan izaten da horrela, eta airearen hezetasuna sortzen du. By: Aitor Miñambres 15
21. Uraren propietateak By: Aitor Miñambres 16
22. By: Aitor Miñambres Uraren Zikloa 17 Prezipitazioa Kondentsazioa, hodei eran Hodeien mugimendua Prezipitazioa Prezipitazioa Aintzira Lurruntzea Isurketa Lurruntzea Infiltrazioa Izerditzea Lur azpiko ura
26. Mineralaren sailkapena Silikatoak: konposizioan silizioa dutenak. Ez-silikatoak: konposizioan silizioa ez dutenak. By: Aitor Miñambres 19
27. Mineralen propietateak Mineralen propietateak hauek dira: Kolorea: Argi zuriz argitua islatzen duten argi mota da. Distira: Argia islatzeko modua da. Batzuetan distira metalikoa beste batzuetan beirakara, koipetsua, mateak eta distira gabeak. Gogortasuna: Material batek beste batzuek marra ez dezaten egiten duen erresistentzia da. Marraren kolorea: Mineralak marratutakoan sortzen den hautsaren kolorea da. Esfoliazioa: Hautsitakoan aurpegi lauko zatiak izaten dituztenen propietatea da. By: Aitor Miñambres 20
28. Harrien sailkapena Hiru harri mota daude: Harri sedimentario: Sedimentuak metatu eta trinkotuz eratutakoak dira. Harri magmatikoak: Magma hoztearen ondorioz sortuak dira. Harri metamorfikoak: Lurrazalaren barnean eratutakoak dira. Presio eta tenperatura altuak dira lurrazalean. By: Aitor Miñambres 21
29. Harri sedimentarioak Harri sedimentario detritikoa eratzeko prozesua Materialak metatu ondoren bi prozesu gertatzen dira: Trinkotzea. Sedimentuaren gainean jalkiz doazen materialen pisuak zanpatu egiten ditu haren osagaiak. Zementazioa. Sedimentuan zen urak disolbatu egiten ditu zenbait mineral eta gero berriro jalkiarazi. Osagaiak elkarri atxikitzea eragin du, itsasgarria balitza bezala. Kareharri sedimentarioak eratzeko prozesua Kareharri nagusiki kaltzita mineralez osatuta daude. Harri horiek bi jatorri izaten dituzte: Zenbait izaki bizidunen oskolen eta eskeletoen metatzea. Kaltzio karbonatoa hauspeatzea ura disolbatua badu. By: Aitor Miñambres 22
30. Harri sedimentarioak Harri sedimentario ebaporitikoa eratzeko prozesua Klima lehorreko eta beroko lekuetan, ur gaziko eremurik baldin badago lurruntzea itzela izaten da. Horren ondorioz, mineral disolbatuak hauspeatu egiten dira eta bi harri sortzen dira: Igeltsua.Igeltsua mineralaren kristalak metatzearen ondorioz sortua. Gatza.Halita mineralaren kristalak metatzearen ondorioz sortua. Harri sedimentario organikoak eratzeko prozesua Bi harri sedimentario organiko sortzen dira: Ikatza. Landare-materia metatzetik sortzen da, materia hori lurpean geratzen bada, eta presio eta tenperatura altuen eraginpean badago ingurune kontinentaletan sortzen da. Petrolioa. Itsas planktonetik sortutako materia organikoaren metatzearen ondorioz sortzen da. Presioaren eta tenperaturaren eraginez konposizioa aldatu eta petrolioa sortzen dute, zenbait gasen likidoren eta solidoren nahaste beltzaxka, hain zuzen. By: Aitor Miñambres 23
31. Harri magmatikoak Bi harri magmatiko hauek sortzen dira: Plutonikoak: Magma lurrazalaren barnean sakon samar geratu eta milaka urtean apurka-apurka hozten bada sortzen dira. Bolkanikoa: Magma gainazalerantz atera eta sumendi-erupzioa gertatzen bada sortzen dira. Magmaren baitako gasek ihes egiten dute eta laba azkar-azkarhozten da. By: Aitor Miñambres 24
32. Harri metamorfikoak Bi multzotan sailkatzen dira: Laminarra: metamorfismo-prozesuan, buztin mineral batzuek mika zuriko eta mika beltzeko kristal laminarrak sortzen dituzte. Kristalinoa:Ez dute orririk homogeneoak dira. Modu irregularrean hausten dira. By: Aitor Miñambres 25
33. Izaki bizidunen ezaugarriak Jaio eta hil egiten dira. Antzeko konposizio kimikoa dute, materia organikoaren oinarri. Zelula izeneko unitate mikroskopiko batez edo gehiagoz osaturik. Funtzio jakin batzuk egiten dituzte, gainera hiru dira bizi–funtzioak: nutrizio, harreman eta ugalketa. By: Aitor Miñambres 26
34. Teoria zelularraren printzipioak Teoria zelularraren printzipioak hauek dira: Izaki bizidun guzti guztiok zelula batez edo gehiagoz osatuta gaude. Zelulak nutrizio- ,harreman- eta ugalketa-funtzioak egiten dituzten unitate bizidunik txikienak dira. Zelula guztiak beste zelula batzuen zatiketaren ondorioz sortzen dira. By: Aitor Miñambres 27
35. Zelularen kontzeptua Zelulak unitate bizidunik txikienak dira. Izaki bizidun guztien egiturazko unitateak eta unitate funtzionalak dira zelulak. By: Aitor Miñambres 28
36. By: Aitor Miñambres 29 Landare Zelula Animali Zelula Mintz Plasmatikoa Nukleoa Zitoplasma Bakuoloak Mitokondrioak Kloroplastoa Zelula-pareta Mintz plasmatikoa