2. Վայրեր, տեղանուններ, որտեղ եղել է
Մ.Սեբաստացին
Սեբաստացին սովորել է Սեբաստիայի Սբ. Նշան, ապա՝
Էջմիածնի,Սևանի, Կարինի վանքերում։ 1693 թ. մեկնել է
Բերիա, որտեղ ծանոթացել է կաթոլիկ միսիոներների հետ։
1696 թ. ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ.՝
վարդապետ։ 1712 թ. Հռոմի պապը Սեբաստացուն շնորհել է
աբբահոր կոչում։ 1715թ. Միաբանությունը տեղափոխվում է
Վենետիսկ: Այնտեղ էլ հիմնում դպրոց: Նրան կոչել են
երկրոդ Մեսրոպ, երկրորդ լուսավորիչ ազգիս և այլ
անուններով:
4. Մխիթար Սեբաստացին ծնվել է Սեբաստիա քաղաքում, 1676-ի
փետրվարի 7-ին։ Իսկական անունը եղել է Մանուկ, հետագայում,
հոգևորական կոչում ընդունելիս դարձել է Մխիթար: Նախնական
կրթությունն ստացել է տեղի Ս. Նշան վանքում, որտեղ 15 տարեկան
հասակում ձեռնադրվել է սարկավագ: Աշակերտական տարիներից ի
հայտ է բերել նկատելի հարցասիրություն, տրամաբանելու, վերլուծելու
կարողություն, ունեցել է որոնող, սուր միտք, հատկանիշներ, որոնք
գրավել են էջմիածնի նվիրակ Միքայել արքեպիսկոպոսի
ուշադրությունը և դրդել նրան՝ պատանուն բերելու էջմիածին։
5. Մխիթար Սեբասռացին ստեղծել է առաջին բառարանը: Մխիթար
Սեբաստացին աշխարհաբարի քերականության առաջին դասագրքի՝
«Դուռն քերականութեան աշխարհաբար լեզուին հայոց»-ի (1727 թ.)
հեղինակն է։ Արժեքավոր է նաև նրա «Քերականութիւն գրաբար լեզուի
հայկազեան սեռի» (1730 թ.) երկը, որտեղ քննել է գրաբարի
ձևաբանությունը, շարահյուսությունը, սահմանել կանոններ,
անդրադարձել ուղղագրության և այլ հարցերի։ Հայագիտական մեծ
նվաճում է Սեբաստացու «Բառգիրք հայկազեան լեզուի» (2 հատոր,
1749–69 թթ.) աշխատությունը, որն այսօր էլ ունի բացառիկ արժեք.
ընդգրկում է ժամանակի հայերեն ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝
ավելի քան 100 հզ. բառահոդված։ Ուշագրավ է նաև նրա «Տաղարան»
(1727 թ.) ժողովածուն, որի բանաստեղծությունների մի մասը, որպես
շարական, Սեբաստացու երաժշտությամբ, երգում են այսօր։
