Этигэлэй Хамба Ламын айладхагсан дагуу Бандида Хамба Ламанарта зорюулагдасан субаргануудай онсо тус эрдэмэнь

1. ÌÝÍÄÝËÑÝÍÍÞÒÀÃÀÀÍÀÉËÇÓÓÐÌÎÄÎÍÌÝÒÝÁÀÐÈÃÒÛ!
Áàíäèäà Õàìáà Ëàìàíóóäàé 250 æýëäý çîðþóëàãäàíà

2. Ìåñòíîñòü Òàëûí Õàðãàíà, ìåñòî óõîäà â íèðâàíó
I Ïàíäèòî Õàìáî ëàìû Äàìáà Äàðæà Çàÿåâà
Ïî÷èòàíèå ñóáóðãàíîâ âåëèêèõ ëþäåé ïðèíîñèò
íåèññÿêàåìîå áëàãî ÷åëîâåêó, æèçíü çà æèçíüþ
âåäÿ åãî äîðîãàìè Ìóäðîñòè è óñïåõà âî âñåì,
ê ä î ñ ò è æ å í è þ âûñøåé öåëè, óñòðàíÿÿ âñå
âíåøíèå è âíóòðåííèå ïðåïÿòñòâèÿ.
XXIV Ïàíäèòî Õàìáî ëàìà
Äàìáà Àþøååâ

3. ÁÓÄÄÈÉÑÊÀß ÒÐÀÄÈÖÈÎÍÍÀß ÑÀÍÃÕÀ ÐÎÑÑÈÈ
ê 250-ëåòèþ èíñòèòóòà Ïàíäèòî Õàìáî ëàì Ðîññèè
“Ìýíäýëñýííþòàãààíàéëçóóðìîäîíìýòýáàðèãòû!”-
Ýòèãýëýé Õàìáà Ëàìûí àéëàäõàãñàí äàãóó
Áàíäèäà Õàìáà Ëàìàíóóäòà çîðþóëàãäàñàí ñóáàðàãóóäàé îíñî òóñ ýðäýìýíü
“Çà ðîäíóþ çåìëþ, ãäå âû âûðîñëè, äåðæèòåñü êðåïêî,
êàê êóñòàðíèê!”-
â ñâîåì Ïîñëàíèè çàâåùàë íàì Õàìáî Ëàìà Äàøà Äîðæî Ýòèãýëîâ
Âåëèêàÿ ïîëüçà îò ïî÷èòàíèÿ ñóáóðãàíîâ
Ïàíäèòî Õàìáî ëàì Ðîññèè
Óëàí-Óäý
2014

4. Данный проект осуществлен по заказу Буддийской традиционной Сангхи России

5. Äàìáà Äàðæà Çàÿåâ
(1764 - 1777)
I-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Äàìáà Äàðæà Çàÿåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü îîðèãîî Yíýõýýð
Áóääàäûí øàæèíòàí ãýæý áîäñîí õYí çààáàë òýíäý õYðýæý ìYðãýõý ¸ñòîé (ñ. Øàðàãîë, Îòñîí Õààí, Õÿàãòûí àéìàã)
-- --

6. II-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Ñîäíîìïýë Õýòýðõååâàé (1777 - 1783) ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü
ìYðãýõýäý, ñýðýãûí áà öàãäàà ìèëèöèí áîëîí áóñàä õYøûí àëáàòàíàé çîí îîðèí
õàìãààëãàòàé áîëîîä, àìèäû ÿáàõà (ñ. Øàðàãîë, Îòñîí Õàí, Õÿàãòûí àéìàã)
--

7. III Y
Y Y Y Y
Y
-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Æèìáà Àõàëäàåâàé (1783 - 1797) ìýíäýëñýí ãàçàðòà á òýýãäýñýí
ñóáàðãàäàíü ì ðãýæý õ íäýëáýë, àáàõàã é þóìý àáàõà, áîëîõîã é þóìý áîëãîîõî ìýòûí
éëýòýé áîëîíî (ñ. Ïîâîðîò, Õîíèí Íþãà, Ñýëýíãûí àéìàã)

8. IV-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Äàíçàí Äýì÷èê Åøèæàìñóåâàé (1797 - 1809) ìýíäýëñýí ãàçàðòà
áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü ìYðãýæý õYíäýëáýë, õYíäý õýñYY áàéäàëäà îðîîä òýìñýõýäýø,
îîðûí þóìý àëäàíãYé õàäãàëæà øàäàëòàé Yëäýýíý (ñ. Ïîâîðîò, Õîíèí Íþãà, Ñýëýíãûí àéìàã)--

9. V-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Äàíçàí Ãàâàí Åøèæàìñóåâàé (1809 - 1839) ìýíäýëñýí ãàçàðòà
áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü ìYðãýæý õYíäýëáýë, îëîí æèë ñîî àæèë àëáà òóøààëäà àìæèëòàé
áàéãààä, õYí çîíè õàøàðààõàãYé àáüÿñòàé áîëíî (ñ. Ïîâîðîò, Õîíèí Íþãà, Ñýëýíãûí àéìàã)

10. VI-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Äàíçàí ×îéâàí Åøèæàìñóåâàé (1839 - 1860) ìýíäýëñýí ãàçàðòà
áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü ìYðãýæý õYíäýëáýë, àõà çàõà áîëîí àáãà íàãñàòàéãàà Yãîî
îéëãîëñîîä, ñàíàñàí õýðýãýý áYòýýõý ýðõýòýé áîëíî (ñ. Ïîâîðîò, Õîíèí Íþãà, Ñýëýíãûí àéìàã)
--

11. Ñàíäýëýã (Ãàëñàí ×îéðîï)
Âàí÷èêîâ
(1860 - 1872)
VII-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Ñàíäýëýã Âàí÷èêîâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðaãààñ
àäèñ õYðòýñýí áîë, íîì ýðäýìýé îðîëäîæî åõýýð ñóðàõà äóðàãYéäýø óõààíòàé áîëîîä,
Î÷èðäàðè Áóðõàíàé Yðøîîëòýé áîëîõî (ñ. Àöóëà, Ñàãààí Áóðãàñòàé, Ñýëýíãûí àéìàã)--

12. ×îé Âàñèëèí
(1872 - 1873)
VIII-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà ×îé Âàñèëèí ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü
ìYðãýæý áàéáàë, ÿìàð íýãý òóøààëààñ áóóëãàñàí áîëîí áóóñàíäà ñàíàà ñýäüõýëýý àëäàíãYé,
ñààøàäàà àæèë Yéëý áYòýýõý øàäàëàà áàòàëõà (Äýýäý Òîðè, Çýäûí àéìàã)

13. ×îéäîð Ìàðõàåâ
(1873 - 1876)
IX-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà ×îéäîð Ìàðõàåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü
ìYðãýæý ÿáàáàë, ýðäýì áà áàðàà ìýòý áóñàä áàÿëèãàà ñàéí òàðóóëààä,
ñààøàäàà õYí çîíäî íÿãòààð, ãîìäîëãYé õóáààõà ýðõýòýé áîëíî (Õàðà Àöàãàò, Çàãàðàéí àéìàã)

14. Äàìïèë Ãîìáîåâ
(1876 - 1896)
Õ-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Äàìïèë Ãîìáîåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü ìYðãîîä,
òà ýëäýá ìóó þóìýíäý òààðààä, ãàøóóäàë Yçîîä, íîéð áîëîí àìàðàà àëäààä áàéõàäà, ñýäüõýë çYðõîî
àìàðëèíãYé òàéâàí áîëãîîõî ýðõýòýé áîëíî (ñ. Öàéäàì, Ñýëýíãûí àéìàã)
--
--
--

15. ×îéçèí Þðîëòóåâ
(1896 - 1911)
XI-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà ×îéíçèí Þðîëòóåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü ìYðãýæý
ÿáàõàäà, òà ýëäýá ìýñûí çàñàëäà îðîîä, çàðèì ýðõýòýíýø àáóóëààä, ñààøàäàà ÿìàðøà àëäààãYé
àìèäàðàëõà ýðõýòýé áîëíî (Íàðèí Àöàãàò, Çàãàðàéí àéìàã)

16. Äàøà Äîðæî Ýòèãýëîâ
(1911 - 1917)
XII-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Äàøè Äîðæè Ýòèãåëîâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà
áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü åðýýä çàëüáèðõàäà, Yíøýí áîëîîä,
ÿäàðàí çYäýðæý ÿáàñàí õYíYYäòý òóñ åõýòýé (Îðîíãî, Óëçû Äîáî, Èâàëãûí àéìàã)

17. Íàìæèë Ëàéäàïîâ
(1917 - 1919)
XIII-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Íàìæèë Ëàéäàïîâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí
ñóáàðãàäàíü ìYðãýõýäý, íàñíàé ñàéí íYõýðòýé áîëîæî,
åõý ñàíàñàí õýðýãýý áYòýýõûí ýðõýòýé áîëîõî (ñ. Òàøèð, Ñýëýíãûí àéìàã)

18. XIV-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Ãóðî Öûðåìïèëîâàé (1919 - 1922) ìýíäýëñýí ãàçàðòà
áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü ñàéíààð çàëüáèðõàäà, õàðè ãàçàðòà ÿáàñàí õYí áà íýðý àëäàðàà àëäàíãYé,
ýðYYë ìýíäýòýé ÿáààä, áóñàæà åðýõý øàäàëòàé áîëíî (Õîøîìhîí, Çàãàðàéí àéìàã)

19. Öýíãóæàá Áàíèåâ
(1922 - 1925)
XV-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Öýíãóæàá Áàíèåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü
øàíãààð çàëüáèðõàäà, çîðèñîí áîäîëûí òóëîî îëîí äàõè óíàæà áîäîîä, åõý òýñýáýðèòýé õèøýýæý,
øàìäàëòàé îðîëñîîä, ñàíàñàí Yéëý áYòýýõý ýðõýòýé áîëíî (ñ.Óäóíãà, Ñýëýíãûí àéìàã)
--

20. Äàíæà Ìóíêîæàïîâ
(1925 - 1932)
XVI-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Äàíæà Ìóíêîæàïîâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí
ñóáàðãàäàíü äîîðî äàõè ìYðãýõýäý, õYíäý õýñYY õýðýãòý áàðèãäààä áà õîðèãäîõî ãàçàðòà îðîîä
áàéñàí õYí òýðý ìóó Yéëýýñ ñYëîîëýãäýæý ãàðàõà ýðõýòýé áîëíî (ñ. Óäóíãà, Ñýëýíãûí àéìàã)--

21. Ëóáñàí Íèìà Äàðìàåâ
(1946 - 1956)
XVII-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Ëóáñàí Íèìà Äàðìàåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü
íàðèí íÿãòààð ìYðãýõýäý, Yõýëýé ìYðäý (êîìà ìýòýäý) îðîîä áàéõàäàø, àìèäàðàëäà áóñàæà
åðýýä, ýðYYë ìýíäûí õYøý ýðõýòýé áîëíî (Äîîäî Áóðãàëòàé, Çýäûí àéìàã)

22. Åøè Äîðæè Øàðàïîâ
(1956 - 1963)
XVIII-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Åøè Äîðæè Øàðàïîâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí
ñóáàðãàäàíü Yíýí çYðõýíooñ ìYðãýõýäý, òîîíòî íþòàãààñ ãàðàíãYé áàÿí áàéõà áà íþòàãàà áóñàæà
åðýýä, ñàéíààð àìèäàðàëõà (ñ.Êîëî÷íîå, Çàáàéêàëüñêèé êðàé)
--

23. Æàìáàë Äîðæè Ãîìáîåâ
(1963 - 1983)
XIX-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Æàìáàë Äîðæè Ãîìáîåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí
ñóáàðãàäàíü ìYðãýõýäý, õàðè ãYðýíäý äèïëîìàò ìýòûí àæèëäà åõý àìæèëòàé áà íþòàãàé çîíîé
òYëîîëýãøûí Yéëýäý åõý òóñ äýìæýëãýòýé áîëîõî (Òàáòàíàé, Àãûí àéìàã)--

24. Æèìáà Æàìñî Ýðäýíèåâ
(1983 - 1990)
ÕÕ-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Æèìáà Æàìñî Ýðäýíèåâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü
åõýýð çàëüáèðæà ìYðãýõýäý, õîðèãäîëîé ãàçàðààñ çóãòààæà ãàðààä, áYõý íàñàíäà ìýäýãäýíãYé ÿáàõà
ìýòûí àäëè Yéëýòýé áîëîîä, Íîãîîí Äàðõèí 21 àäèñûíü õYðòýæý áîëîõî (Õîéòî-Àãà, Àãûí àéìàã)

25. Ìóíêî Öûáèêîâ
(1990 - 1992)
XXI-äóãààð Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà Ìóíêî Öûáèêîâàé ìýíäýëñýí ãàçàðòà áYòýýãäýñýí ñóáàðãàäàíü
õYðýæý ìYðãýáýë, øèíý óøàðòàé óõààí, áîäîë áîëîí èäåÿ îëîõî áîëîîä, õYí çîíäî åõý òóñ
õYðãîîõý ýðõýòýé ñààøà ÿáàõà (Òóðõóë, ßðóóíûí àéìàã)--

26. Àâòîð ïðîåêòà - Ïàíäèòî Õàìáî ëàìà Äàìáà Àþøååâ
Áóääèéñêàÿ òðàäèöèîííàÿ Ñàíãõà Ðîññèè
Äàìáà Àþøååâ
2014Ñ
2014Ñ
Ìàêåò, äèçàéí - Design-group”GARUDA”, ÈÏ Øàãíàåâà È.Â.
 ïðîåêòå èñïîëüçîâàíû ôîòî: àðõèâû äàöàíîâ Ñàíãõè Ðîññèè,
àðõèâ Ïðåññ-ñëóæáû Ñàíãõè Ðîññèè, àðõèâ ÈÄ “Áàéêàë-Ãåî”(Ãåí.äèðåêòîð È.Ã. Õàðàíóòîâ),
Æàìñî Àðàíæàïîâ, Èííà Øàãíàåâà

27. XII Ïàíäèòî Õàìáî Ëàìû Äàøà Äîðæî Ýòèãýëîâà
ÏÎÑËÀÍÈÅ
Áëàãîñëîâëåííûé Òðåìÿ Äðàãîöåííîñòÿìè íåçàáâåííîãî Ëàìû
Ñîâåðøåíñòâîâàòü ñïîñîáåí áåçîïàñíî è ïîñòîÿííî ñâîé óì,
Ñîçäàâàÿ âîçìîæíîñòü äëÿ Äåñÿòè âàæíûõ âñòðå÷.
Áîãàòñòâî ìîëîäîãî äðóãà - òîëüêî â ðàííåì íàêîïëåíèè áëàãîäåÿíèé.
Âèäåíèå çîëîòîé ãîðû Ñóìåðó ïîäîáíî âñòðå÷å ñ ïÿòüþ ñêàíäõàìè.
Íå ñòðàäàåò, â ïîêîå ëè âàøå äðàãîöåííîå òåëî?
Áóäüòå ÷èñòûìè ñðåäè ìîðÿ ãðÿçè â îïàñíîå, ñìóòíîå âðåìÿ,
Êàê öâåòîê ïÿòè ñêàíäõ, ïîäîáíî ðàñêèäèñòîìó äåðåâó, äåðæàùåìó âûðîñøåå ìåñòî.
Ñâåòëûå è äîáðûå âàøè Ïÿòü óñòðåìëåíèé íå òðîíóòû ëè èíååì èëè ãðàäîì?
Âîò ýòèìè ñëîâàìè äîâîæó Ó÷åíèå äëÿ íàïîìèíàíèÿ è ñîõðàíåíèÿ:
Âñòðåòèâøåãî äðàãîöåííîå Ó÷åíèå Áóääû òðóäíî âñòðåòèòü!
Ê Õîçÿèíó çäåøíåìó, Î÷èðäàðè Ëàìå, òðóäíî ïîïàñòü è ïîîáùàòüñÿ!
Îòäàâøèñü îáìàíó îïàñíûõ äëÿ æèçíè äåÿíèé,
Äîñòèãøèé â ýòîé æèçíè ïðåäåëà, è áåççàáîòíî øàãàÿ,
Ïîäãîíÿåìûé êðàñíîé ýíåðãèåé êàðìû ñâîåé, âåäóùåé íà âñòðå÷ó ê Õîçÿèíó Ñìåðòè,
 îäèíî÷åñòâå óõîäÿ â ñëåäóþùèé ìèð, âñ¸ òâîå áîãàòñòâî, ðîäíûå, áëèçêèå,
Îñòàâøèñü íà ðîäíîé ñòîðîíå, íå ïîñëåäóþò çà òîáîé.
Âñå ýòè áîãàòñòâà, áåçóìíî ñîáðàííûå è íàêîïëåííûå,
Ïðåâðàòÿòñÿ â îñîáûé ÿä è ñòàíóò áåñïîëåçíûìè - òàê ó÷èëè âñå ïðåäûäóùèå Áóääû.
Áåññòðàñòíî èçó÷èâ çåìíóþ æèçíü, íà÷èíàéòå ñ ñåãîäíÿøíåãî äíÿ
Ïðàêòèêó Äåñÿòè Áëàãèõ Äåÿíèé - íåçàìåäëèòåëüíî!
Áîëüøå îñîáî ñêàçàííîãî íåò â ìîåì îêîí÷àòåëüíîì Ïîñëàíèè,
Êîãäà ïðåáûâàþ â äàííîé æèçíè.

28. 2014 îíîé Ìàéí ñàðûí 24
Ïðîåêò âûïîëíåí ïî çàêàçó Áóääèéñêîé òðàäèöèîííîé Ñàíãõè Ðîññèè
Ïðè ïåðåïå÷àòêå ññûëêà îáÿçàòåëüíà
Ýòèãýëýé Õàìáà Ëàìûí ñóðãààë:
Íýãý ëàìà õýëýíý: “Äýýäý Yåûí Õàìáà ëàìàíàð”.
Ýòèãýëýé Õàìáà ëàìà õàðþóëñàíà:
“Õîéøîî ýðãýëäýýä õàðàõàäàø,
Ñàõþóñàí áîëîæî, õàðàãäàõà”.
Ìýäýãòû, àðàä çîí! Ìàíàé Õàìáà Ëàìàíàð Ñàõþóñàä áîëîîä áàéíà!
XXIV-äóãààð
Áàíäèäà Õàìáà Ëàìà
Äàìáà Àþøååâ