ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ

1. ΔΙΣΚΟΣ - ΚΟΛΛΑΓΟΝΟ
Γεώργιος Σάπκας
Α’ Ορθοπαιδική Κλινική
Πανεπιστημίου Αθηνών
Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο
«Αττικόν»

2. Μεσοσπονδύλιος δίσκος
Προέλευση
Μεσένγχυμα  Κύτταρα ινώδους
δακτυλίου
Νωτιαία χορδή Κύτταρα πηκτ.
πυρήνα
Κύτταρα ώριμου δίσκου
α. Chondrocytes ή Chondrosyte –
like cells
β. Chrondrocytes outer annulus ~
fibrocytes
Κύτταρα – Σχήμα
α. Δακτυλίου  πούρου
β. Πυρήνα ~ στρογγυλό

6. Σύσταση Μεσοσπονδύλιου Δίσκου
I. Κολλαγόνο
II. Πρωτεογλυκάνες
III. Η2Ο
IV. Glyco-proteins -
απροσδιόριστες
V. Elastin - ίχνη
VI. 2% - 5% - κύτταρα

7. Κολλαγόνο
Κύρια δομική πρωτεΐνη του σώματος
50% βάρους στεγνού ινώδους δακτυλίου
20% - 30% βάρους στεγνού πηκτοειδούς πυρήνος
Σχηματίζεται & «εκκρίνεται»  Προκολλαγόνο
Προκολλαγόνο  Μεγαλύτερο του κολλλαγόνου
Ινίδια κολλαγόνου

8. Μοριακή Δομή Κολλαγόνου
Ινίδιο κολλαγόνου περιέχει
> 1.000 αμινοξέα
Glycine
Proline
hydroxyproline

9. Κολλαγόνο
Hydroxyproline 
I. Σταθεροποιεί την τριπλή έλικα
II. Βιοχημικός δείκτης του κολλαγόνου
Lysine - Hydroxyproline  Θέσεις συνδέσεων
με έλικες

11. Τύποι Κολλαγόνου
7 τύποι κολλαγόνου στο μεσοσπονδύλιο δίσκο
Τύπος Ι > Ινώδης δακτύλιος
Τύπος ΙΙ > Πηκτοειδής πυρήνας
Τύπος ΙΧ – ΧΙ ~ Τύπος ΙΙ
Τύπος V – XII ~ Τύπος Ι
Τύπος VI 
20% πυρήνα νέων ατόμων
Συνδέεται έντονα με τις πρωτεογλυκάνες (PG)

12. Tissue Distribution of Collagen Types
Collagen type Tissue distribution
I. Skin, tendon, bone, cornea
II. Cartilage, nucleus pulposus
III. Skin, blood vessels, tendon
IV. Basement membrane
V. Cornea
VI. Skin, blood vessels, disc, cartilage
VII. Sub-basal lamina
VIII. Cornea, growth plate, perichondrium,
elastic cartilage, dura
IX. Cartilage, disc
X. Cartilage
XI. Skin, tendon

13. Κολλαγόνο
Ινώδης δακτύλιος
α. Type II  60 %
β. Type I  40%
Πηκτοειδής πυρήνας
Type II
Type I
Ηλικία

14. Proteoglycans
τρεις τύποι
1. High – molecular – weight proteoglycan (Peak I)
2. Intermediate – molecular – weight proteoglycan
(Peak II)
3. Low – molecular – weight proteoglycan (Peak
III)

15. Πρωτεογλυκάνες (PG)
Οικογένεια μακρο-μοριακών ενώσεων
Ι. αλυσίδες
Carbohydrate – Glycosaminoglycan (GAG)
Συνδεδεμένες προς
ΙΙ. Κεντρική πρωτεΐνη
«Μικρές» πρωτεογλυκάνες : 1-2 GAG αλυσίδες
«Μεγάλες» πρωτεογλυκάνες: n-GAG αλυσίδες

16. Πρωτεογλυκάνες (PG)
Chondrotin Suplate (CS) – GACs
Keratin Suplate (KS) - GAGs
 Αλυσίδες υαλουρικού οξέος (ΗΑ) PG αρθροίσματα

18. Πρωτεογλυκάνες (PG) του
μεσοσπονδύλιου δίσκου
I. KS: CS
> πυρήνας : δακτύλιο
II.Μικρότερο ποσοστό υπό τη
μορφή «αθροίσεων»
α. 40% Ι.Δ. ενήλικα P.G.  «αθροίσματα»
β. 15% Π.Π. ενήλικα P.G.  “
γ. 60% Ι.Δ. νέου P.G.  “
δ. 25% Π.Π. νέου P.G.  “

19. H2O
α. Ινώδης δακτύλιος  78%
β. Πηκτοειδής πυρήνας 85%
Ηλικία

21. Ινίδια
Αυξάνουν σε διάμετρο στον ινώδη δακτύλιο
Αυξάνουν σε ποικιλία στον “ “
Στα όρια Ι.Δ. – Π.Π.
Τα ινίδια είναι α. αραιότερα
β. ανοργάνωτα
Τα ινίδια του Π.Π.  α. χαλαρό δίκτυο αρχικά
β. πυκνό δίκτυο αργότερα

22. Ιόντα
Κατιόντα δίσκου > πλάσματος
Sodium 300 – 400mM v.s. 150
Calcium 10x
Magnesium 10x
Cloride 1/2
Sulphate 1/5

23. Δίκτυο – μήτρα του
μεσοσπονδύλιου δίσκου
Πρωτεογλυκάνες (PG)
Μέγεθος πόρων
Μέγεθος μοριακών διαλυμάτων
Ιόντα
a. Κατιόντα  ιστοί  plasma
b. Ανιόντα  ιστοί  plasma

24. Οδοί μεταφοράς των διαλυμάτων

25. Εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου

28. Μακροσκοπική εκφύλιση του
μεσοσπονδύλιου δίσκου
Απώλεια της ζελατινώδους υφής του πυρήνα
Προοδευτική εξαφάνιση των ορίων πυρήνα –
δακτυλίου
«Τραχύτητα» δεσμίδων ινώδους δακτυλίου
Προοδευτική ίνωση
Ρήγματα δεσμίδων
Εναπόθεση χρωστικής

30. Πρωτεογλυκάνες του
μεσοσπονδύλιου δίσκου (PG)
a. PG 
Ηλικία
b. KS:CS 
c. Συνάθροιση PG 
d. Παραγωγή PG 
e. Το μέγεθος PG ~
Μέγεθος
f. Νέο-παραγόμενο PG 

31. Κολλαγόνο
Σύνδεσμοι κολλαγόνου
Ελαστικοί 
Ηλικία
Ανελαστικοί 
(hydroxypyridinium HP)
Κολλαγόνο TYPE III Ηλικία 

32. Παράγοντες που επηρεάζουν τη
θρέψη του μεσοσπονδύλιου δίσκου
I. Άσκηση
II. Εξωτερικοί παράγοντες που
επηρεάζουν την κυκλοφορία
a. Κάπνισμα
b. Δονήσεις
c. Φαρμακευτικοί – Ιατρικοί παράγοντες

33. ΕΚΦΥΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΘΗΣΕΙΣ
ΤΗΣ ΟΣΦΥΙΚΗΣ Μ.Σ.Σ.

34. Βλάβες του
μεσοσπονδυλίου δίσκου

48. Σπονδυλική στένωση

53. Χειρουργική αντιμετώπιση
σπονδυλικής στένωσης

54. Πεταλεκτομή
Ολική
Ημιολική (ημιπεταλεκτομή)
Τμηματική (θυροτομή)

58. Ολική πεταλεκτομή
Αστάθεια
Ολίσθηση σπονδύλων (65% & 20%)
Johnson et al Spine 1992
Επανεπέμβαση : 17% ασθενών
Ισχυρό άλγος : 30% >> 3-6 χρ μτχ
Ketz et al JBJS 1991
Airaksihen et al Spine 1996
Simpson et al JBJS 1993
Spivak et al JBJS 1998
Αντένδειξη : πολλαπλά επίπεδα
Paine et al Clin Orthop 1976
Sanderson et al JBJS 1993

62. Οπίσθια σπονδυλοδεσία
με υλικά
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Σημαντική προεγχειρητική ανισορροπία
Σημαντική μετεγχειρητική αστάθεια
ΣΤΟΧΟΙ
Διόρθωση ανισορροπίας σε στεφανιαίο &
οβελιαίο επίπεδο
Διατήρηση της ανάταξης έως την ολοκλήρωση
της αρθρόδεσης (πόρωσης)

68. Οπίσθια διασπονδυλική
σπονδυλοδεσία (PLIF)
Πρόσθια κολώνα: 80% φορτίου ΣΣ
Κλωβοί : PEEK, τιτανίου
Επιτυχής σπονδυλοδεσία: 92%
Depraetere “Lumbar Spinal Stenosis” 2000
Οπίσθια σπονδυλοδεσία: 
ποσοστό ψευδάρθρωσης
Hanley Spine 1995
Καλύτερα αποτελέσματα:
Συνδυασμός με οπίσθια
σπονδυλοδεσία
Herkowitz Spine 1996

72. PLIF & Οπίσθια
σπονδυλοδεσία
Σημαντική πλάγια στένωση
Συνδυασμός με ημι-άκαμπτο
σύστημα
 Διατήρηση του μεσοσπονδυλίου
ύψους
 Διάνοιξη μεσοσπονδυλίου τρήματος
Ακινητοποίηση Σ.Μ. σε οριζόντιο
& οβελιαίο επίπεδο πόρωση
Ευόδωση οστεογέννεσης
(μόσχευμα)
Κινητοποίηση ασθενούς χωρίς
κηδεμόνα
Cloward Clin Orthop 1981
Hutler Clin Orthop 1984
Perrin 1996 & 2000