Προσαρμογή της γεωργικής παραγωγής στην κλιματική αλλαγή και στους περιορισμένους υδατικούς πόρους Adapt agricultural production to climate change and limited water supply

1. Έργο LIFE + «Adapt2change»
«Προσαρμογή της γεωργικής παραγωγής
στην κλιματική αλλαγή και στους
περιορισμένους υδατικούς πόρους»
(Adapt agricultural production to climate
change and limited water supply)»
Δρ. Πολύκαρπος Πολυκάρπου, ΠΛΓΕ

2. Γενικά στοιχεία του Έργου
«Adapt2change»
 Συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ και Εθνικούς
Πόρους.
 Πρόγραμμα Life+ «LIFE 09 ENV/GR/000296»
 PROJECT BUDGET 2.576.548 €
 Project duration 01/09/2010 – 31/08/2014
 ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΧΕΣΗ: ΤΕΙ ΛΑΡΙΣΑΣ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ, ΤΕΙ ΠΕΙΡΑΙΑ, ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ
ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΚΥΠΡΟΥ, ΚΕΚ
ΕΥΡΩΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ Α.Ε.

3. Σημασία Πρωτογενή Τομέα
στην Οικονομία της Χώρας
 Αντιμετώπιση Οικονομικής Κρίσης
 Αντιμετώπιση Κλιματικών
Αλλαγών
 Ευκαιρία για ανανέωση του
γηράσκοντος αγροτικού κόσμου
και μείωση της αστυφιλίας.
 Προστασία του Περιβάλλοντος

4. Κύρια Προβλήματα Αγροτικής Παραγωγής
 Αυξημένες τιμές πρώτων υλών (λιπάσματα,





φυτοφάρμακα, κτλ)
Έλλειψη νερού άρδευσης
Απώλεια καλής γεωργικής γης σε άλλες
δραστηριότητες (οικιστική, τουριστική
ανάπτυξη)
Αυξημένη τιμή ενέργειας (πετρέλαιο,
ηλεκτρισμός)
Αυξημένες ανάγκες Αγοράς σε ποιότητα
προϊόντων.
Αυξημένος ανταγωνισμός Αγοράς

5. Προτεινόμενες λύσεις μέσα από το Έργο
Adapt2Change
 Καλλιέργεια σε Θερμοκήπια με χρήση Νέας Τεχνολογίας και
Καινοτόμων Πρακτικών (μείωση κόστους, αύξηση ποιότητας
προϊόντων, βελτίωση συνθηκών εργασίας, κίνητρο για νέους)
 Εξοικονόμηση Ενέργειας με εφαρμογή Ανανεώσιμων Πηγών
Ενέργειας, όπως η αβαθής γεωθερμία.
 Εξοικονόμηση νερού άρδευσης με συλλογή όμβριων υδάτων,
εφαρμογή κλειστού υδροπονικού συστήματος και
συμπύκνωση υγρασίας του αέρα .
 Εξοικονόμηση λιπασμάτων
 Βελτιστοποίηση των συνθηκών περιβάλλοντος στα
Θερμοκήπια με έξυπνο αυτοματισμό.

6. Τοποθεσία Ανέγερσης Θερμοκηπίων
στον Πειραματικό Σταθμό του ΙΓΕ στο Ζύγι

7. Γενικό Διάγραμμα Θερμοκηπίων
στην Κύπρο

8. Σχηματική Παράσταση Γεωθερμικής
Αντλίας

9. Χαρακτηριστικό Θερμικό προφίλ
επιφανειακού Εδάφους

10. Σχηματική Παράσταση Γεωθερμικής
Εφαρμογής σε Θερμοκήπια

11. Γεωθερμικά Πηγάδια στην Κύπρο
March 2012

12. Βασικά Συστήματα Πιλοτικού
Θερμοκηπίου
 Σύστημα Δροσισμού και Εξαερισμού (φυσικού &




δυναμικού)
Σύστημα Γεωθερμικής Αντλίας (θερμού/ ψυχρού
νερού)
Σύστημα Αφύγρανσης Αέρα Πιλοτικού
Θερμοκηπίου
Σύστημα Υδροπονίας
Κεντρικό Σύστημα Ελέγχου Συστημάτων

13. Schematic diagram of an open hydroponics system applied
in Cyprus
Leachate Tank
Fertilizer Mixer
TANK A
B
ACID
Fresh Water Supply

14. Schematic diagram of a closed recirculating hydroponics
system applied at ARI Cyprus
UV
Leachate Tank
Fertilizer Mixer
TANK A
B
ACID
Fresh Water Supply

15. Ανέγερση Θερμοκηπίων
June 2012

16. Μονάδα Γεωθερμικής Αντλίας Θερμότητας
November 2012

17. Καταλήξεις Γεω-εναλλακτών
November 2012

18. Αγωγός Αφύγρανσης Αέρα
November 2012

19. Παραστατική απεικόνιση διαδικασίας
αφύγρανσης μέσα στον αγωγό

20. Μηχανοστάσιο Μονάδας
November 2012

21. Δυναμικός Εξαερισμός και Δροσισμός
December 2012

22. Ολοκλήρωση Κατασκευής Θερμοκηπίων
December 2012

23. Υδροπονική Κεφαλή & Πάγκοι Υδροπονίας
September 2013

24. Συμβατική Θέρμανση στο Θερμοκήπιο Μάρτυρας
και Διάταξη σωληνώσεων στο Θερμοκήπιο

25. Φυτά στο Γεωθερμικό Θερμοκήπιο
14 Ιανουαρίου 2014

26. Φυτά στο Συμβατικό Θερμοκήπιο
14 Ιανουαρίου 2014

27. Κυψέλες Βομβίνων στα Θερμοκήπια

28. Βομβίνος σε δράση σε άνθος μελιτζάνας

29. Οι πρώτη παραγωγή Μελιτζανών από τα
πειραματικά Θερμοκήπια

30. Έλεγχος λειτουργίας Συστημάτων

31. - Από το Δεκέμβριο του 2012 άρχισε ο
έλεγχος των συστημάτων.
- Φύτευση φυτών, 20 Νοεμβρίου
2013.
- Απομένει το Κεντρικό Σύστημα
Ελέγχου.

32. Καταγραφή Περιβαλλοντικών Παραμέτρων
Data logger: Campbell CR23X

33. Γράφημα λειτουργίας των θερμοκηπίων όταν και τα δύο
λειτουργούν σε αυτόματη ψύξη (Fan&Pad)
(Έλεγχος ομοιομορφίας των Θερμοκηπίων)

34. Μετρήσεις Θερμοκρασίας και Υγρασίας
στα Θερμοκήπια
Greenhouses Temperatures - 22 of
January
35
T_OUT
T_testGH
T_controlGH
Greenhouses RH - 22 of January
SETPOINTS
120
RH_OUT
RH_testGH
RH_controlGH
30
100
25
Degrees Celsius
80
20
%
60
15
40
10
20
Both greenhouses in heating mode (auto)
Dehumidification operation for test greenhouse
09:20 to 13:40
5
Both greenhouses in heating mode (auto)
Dehumidification operation for test greenhouse 09:20 to
13:40
When outside RH is high during morning time the
0
0
0
500
1000
Minutes after 08:00 am
1500
2000
0
200
400
600
800
1000
Minutes after 08:00 am
1200
1400
1600

35. Μετρήσεις Θερμοκρασίας και Υγρασίας
στα Θερμοκήπια
Greenhouse Temperatures in Winter 15 December
35
T_OUT
90
T_test GH
T_controlGH
30
Greenhouse RH in Winter - 15
December
SETPOINTS
80
70
25
Degrees Celcius
60
50
15
40
%
20
30
10
RH_OUT
20
RH_test GH
5
10
RH_control GH
0
0
0
500
1000
Minutes after 08:00 am
1500
2000
0
500
1000
Minutes after 08:00 am
1500
2000

36. Αξιολόγηση Συστήματος (1)
 Ενεργειακές ροές και σύγκριση κατανάλωσης




ενέργειας στα 2 Θερμοκήπια (Ηλεκτρισμός,
πετρέλαιο, ανάκτηση θερμότητας από το έδαφος,
κτλ)
Ισοζύγιο νερού & λιπασμάτων (σύγκριση
ανοικτού και κλειστού Υδροπονικού Συστήματος,
ανάκτηση νερού από συμπύκνωση υδρατμών)
Καλλιεργητικές φροντίδες (ανάπτυξη φυτών,
φυτοπροστασία, κτλ)
Απόδοση φυτών (ποσότητα & ποιότητα
παραγωγής)
Οικονομική Αξιολόγηση & Τεχνο-οικονομική
μελέτη

37. Αξιολόγηση Συστήματος (2)
Στο πλαίσιο της οδηγίας 2009/28/ΕΚ σχετικά με τις Ανανεώσιμες Πηγές
Ενέργειας, το ποσό της γεωθερμικής ενέργειας που δεσμεύεται από αντλίες
θερμότητας (ERES)και μπορεί να θεωρηθεί ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές,
υπολογίζεται
σύμφωνα με τον ακόλουθο τύπο:
ERES= Qusable* (1 – 1/SPF)
Όπου:
• Qusable = η υπολογιζόμενη συνολική χρήσιμη θερμική ενέργεια από
αντλίες θερμότητας
• SPF = ο υπολογιζόμενος συντελεστής μέσης εποχιακής απόδοσης για τις
συγκεκριμένες αντλίες θερμότητας.
Μόνο Αντλίες Θερμότητας με: SPF > 1,15 * 1/η
Όπου η = η συνολική απόδοση για την παραγωγή και διανομή
ηλεκτρικής ενέργειας
Μπορεί να θεωρηθεί ότι περιέχουν ανανεώσιμο ποσοστό Ενέργειας.

38. Ευχαριστίες
 Στη Διεύθυνση του ΙΓΕ
 Στους συμβαλλόμενους Λειτουργούς και
Τεχνικούς του ΙΓΕ
 Ιδιαίτερα στο Σταθμάρχη και το Ωρομίσθιο
Προσωπικό του ΙΓΕ (κατασκευές, καλλιεργητικές
φροντίδες, έλεγχος συστημάτων, καθημερινές
φροντίδες)

39. Σας Ευχαριστώ Πολύ για την Προσοχή
σας