2. Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός
• Ο όρος «εκφοβισμός και βία στο σχολείο»
(school bullying), όπως και ο όρος
«θυματοποίηση» χρησιμοποιούνται για να
περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία
ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική
και επαναλαμβανόμενη βία και επιθετική
συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την
καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού
και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές
τους, εντός και εκτός σχολείου.
3. Νταηλίκι ή εκφοβισμός
• Οι κοροϊδίες, ο σαρκασμός, οι σπρωξιές, οι
τρικλοποδιές, η συκοφάντηση, τα ψέματα, η
αποκάλυψη μυστικών, ο εκβιασμός, ο
εξαναγκασμός, η απομόνωση, η απόσπαση ή
το κρύψιμο χρημάτων ή πραγμάτων, η
καταστροφή αντικειμένων, όλα τα παραπάνω
όταν γίνονται σκόπιμα και συστηματικά!
4. Μορφές Εκφοβισμού
Ο εκφοβισμός μπορεί να πάρει διάφορες μορφές:
• Σωματικός: φυσικός τραυματισμός ή απειλή τραυματισμού προς κάποιον.
Εκδηλώνεται με σπρωξίματα, σκουντήματα, αγκωνιές, γροθιές και κλοτσιές,
τρικλοποδιές, χτυπήματα με αντικείμενα, τσιμπήματα και δαγκωνιές,
περιορισμό του άλλου μέσω σωματικών πρακτικών.
• Λεκτικός: συστηματική χρησιμοποίηση υβριστικών εκφράσεων, φραστικών
επιθέσεων, προσβολών και απειλών, αγενών σχολίων και ειρωνείας, χρήση
παρατσουκλιών.
• Εκφοβισμός με εκβιασμό: εκούσια απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών
αντικειμένων, η οποία συνοδεύεται από απειλές ή και τον εξαναγκασμό σε
αντικοινωνικές πράξεις.
• Έμμεσος ή κοινωνικός: προσπάθεια για κοινωνική απομόνωση ή αγνόηση
ατόμου, για άσκηση επιρροής στην ομάδα των συνομηλίκων ώστε να
αισθανθούν αντιπάθεια για κάποιο συγκεκριμένο συμμαθητή τους, διάδοση
κακόβουλων φημών και ψευδών
5. .
• Ηλεκτρονικός: αποστολή απειλητικού ή υβριστικού
υλικού μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, των
υπηρεσιών MMS και SMS που παρέχουν τα κινητά
τηλέφωνα και των διαδικτυακών τόπων κοινωνικής
δικτύωσης, χρήση ή παραποίηση των προσωπικών
δεδομένων κάποιου ατόμου, αποκλεισμός του από μια
δικτυακή ομάδα, κλήσεις στο κινητό του από άγνωστο
νούμερο.
• Ρατσιστικός: διάδοση αρνητικών σχολίων εξαιτίας της
καταγωγής, της κοινωνικής τάξης, της οικονομικής
κατάστασης, της διαφορετικότητας.
• Σεξουαλικός: υβριστικά σχόλια, σκίτσα και γκράφιτι με
σεξουαλικό περιεχόμενο, ανήθικες χειρονομίες,
ανεπιθύμητο άγγιγμα, μέχρι και σοβαρές σεξουαλικές
επιθέσεις.
6. ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Κάθε μέλος της σχολικής κοινότητας έχει
ρόλο και ευθύνη για την αντιμετώπιση
του σχολικού εκφοβισμού.
9. Ποια είναι τα βασικά γνωρίσματα των πράξεων
εκφοβισμού και βίας στο σχολείο;
1.Η ανισορροπία της δύναμης: Οι μαθητές που εκφοβίζουν
χρησιμοποιούν τη δύναμή τους για να ελέγξουν ή να προκαλέσουν
πόνο, ενώ οι μαθητές που εκφοβίζονται έχουν μεγάλη δυσκολία να
υπερασπιστούν αποτελεσματικά τους εαυτούς τους.
2) Η πρόθεση πρόκλησης πόνου: ενέργειες που συμβαίνουν χωρίς να
έχουν στόχο να προκαλέσουν σωματικό ή ψυχικό πόνο δεν αποτελούν
εκφάνσεις του εκφοβισμού και της βίας στο σχολείο.
3) Επανάληψη: Τα περιστατικά εκφοβισμού και βίας στο σχολείο
έχουν σταθερούς αποδέκτες, οι οποίοι εκφοβίζονται κατ’
εξακολούθηση από συγκεκριμένους συμμαθητές τους ή
συγκεκριμένες ομάδες συμμαθητών τους
10. Διαβάστε το παρακάτω κείμενο
«Σάββατο πρωί και ο Γιώργος είναι πολύ χαρούμενος που σήμερα δεν έχει σχολείο.
Σχεδιάζει πώς θα περάσει το Σαββατοκύριακο κάνοντας πράγματα που τον
ευχαριστούν. Θα ήθελε να πάνε μαζί με τη Μαρία και τον Νάκο στο καινούργιο
πάρκο που θα εγκαινιάσει ο δήμαρχος στην περιοχή του.
Ο Γιώργος είναι καλός μαθητής, του αρέσουν οι σχολικές εργασίες, όμως δεν έχει
καθόλου όρεξη να πηγαίνει στο σχολείο, γιατί εδώ και κάποιες εβδομάδες δυο
συμμαθητές, ο Γιάννης και ο Νίκος, του φέρονται άσχημα την ώρα του διαλείμματος.
Συγκεκριμένα, τον κοροϊδεύουν, τον σπρώχνουν, τον βρίζουν και δεν τον παίζουν
στην ομάδα του ποδοσφαίρου, παρόλο που ζητά να συμμετέχει και έχει ήδη
αποδείξει πόσο καλός παίκτης είναι. Εκείνος πια, όταν τους βλέπει να πλησιάζουν,
απομακρύνεται… Τελευταία δε βγαίνει καθόλου στο διάλειμμα.
11. Η φίλη του Γιώργου, η Μαρία,
δείχνει στενοχωρημένη τον
τελευταίο καιρό. Στα
διαλείμματα που μένουν μαζί
μέσα στην τάξη, ο Γιώργος τη
ρωτάει επίμονα μήπως είναι
άρρωστη και γι’ αυτό μένει
συνέχεια μέσα. Η Μαρία όμως
αποφεύγει να του απαντήσει
προβάλλοντας διάφορες
δικαιολογίες.
Φαίνεται ότι η Μαρία, παρότι αισθάνεται τον Γιώργο φίλο της,
δε θέλει να μιλήσει σε κανέναν από τους συμμαθητές της, αλλά
ούτε και στη δασκάλα για το φόβο που νιώθει όταν την
πλησιάζουν κάποια συγκεκριμένα παιδιά. Το μεγάλο της
πρόβλημα είναι η τουαλέτα όπου κάποια παιδιά την ακολουθούν
και την κλειδώνουν μέσα.
12. Ο τρίτος της παρέας, ο Νάκος, ένα καινούργιο παιδί στην τάξη
που δε μιλάει καλά ελληνικά ακόμα, έχει κι αυτός τη δική του
αγωνία. Την ώρα του μαθήματος, όταν η δασκάλα γράφει στον
πίνακα, ο Γιώργος και ο Σπύρος τού μουντζουρώνουν τα
τετράδια και του παίρνουν τα μολύβια. Με λίγα λόγια, του
κάνουν τη «ζωή ποδήλατο»
Ο Νάκος ξέρει πως οι γονείς του με
δυσκολία μπορούν να του
προσφέρουν τα τετράδια και τα
μολύβια που χρειάζεται, γιατί ακόμα
οι δουλειές τους δεν είναι σταθερές.
Όταν χτυπήσει κουδούνι για το
σχόλασμα, και τα τρία παιδιά
βιάζονται να φύγουν. Τι κρίμα που
μένουν σε διαφορετικές
κατευθύνσεις και δεν μπορούν να
φύγουν μαζί.
