1. Publicatie
Kwaliteitssystemen in zorginstellingen: de
stand van zaken in 2005. (2006) Open access
Pagina-navigatie:
 Overzicht
Bewaar publicatie
Titel Kwaliteitssystemen in zorginstellingen: de stand van zaken in 2005.
Auteur Sluijs, E.; Keijser, A.; Wagner, C.
Datum 2006
Trefwoord(en)
kwaliteitssystemen, kwaliteitsmanagement, kwaliteitsbeleid, thuiszorg,
gehandicaptenzorg, ggz, ziekenhuizen, verpleeghuizen, effectmeting, cross-
sectioneel onderzoek, longitudinaal onderzoek
Uitgever NIVEL
Samenvatting
Zorginstellingen met een gecertificeerd kwaliteitssysteem zien verbeteringen
in hun zorgverlening. Maar in veel instellingen schiet het kwaliteitssysteem
ook zijn doel voorbij. Zij ontwikkelen een groot aantal procedures, zonder
deze periodiek te evalueren. Om de kwaliteitssystemen niet te omvangrijk te
laten worden, stellen NIVEL-onderzoekers voor ze te beperken tot de kern.
Kwaliteitssystemen in zorginstellingen worden ontwikkeld om de kwaliteit
van de zorg en de veiligheid van patiënten te waarborgen. Het ontwikkelen
van deze systemen gaat traag. Al in 1990 zijn de eerste zorginstellingen met
kwaliteitsmanagement begonnen en tien jaar geleden werd dit wettelijk
verplicht. Toch zijn er in 2005 nog weinig instellingen met een gecertificeerd
kwaliteitssysteem. Vergeleken met de situatie in 2000 zijn er nauwelijks
veranderingen. Wel lijkt er een kentering op handen en is de meerderheid van
de instellingen nu van plan het kwaliteitssysteem te laten certificeren.
Effecten Een kwart van de instellingen zegt cliëntgerichter te werken,
waardoor de tevredenheid van de cliënten is toegenomen. En in een kwart van
de instellingen zijn de zorgprocessen en uitkomsten verbeterd. Maar
driekwart van de zorginstellingen zegt dat door het kwaliteitssysteem
regelgeving en administratieve lasten zijn toegenomen en 41 procent ervaart
een toename van de werkdruk. Dit blijkt uit een landelijk onderzoek van het
NIVEL (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) naar
kwaliteitssystemen in de zorgsector. “Kwaliteitsbeleid wordt bemoeilijkt
doordat instellingen moeten voldoen aan verschillende eisenpakketten”,
verduidelijkt NIVEL-onderzoeker Cordula Wagner. “Van zorgverzekeraars,
gemeenten, overheid en de koepelorganisaties. Dit leidt al snel tot meer
procedures. Bovendien is de werkdruk in de zorg al hoog.”Kwetsbare
processen Regels en procedures zijn nodig voor kwetsbare onderdelen van
zorgprocessen, maar het is niet noodzakelijk dat álles in protocollen en
procedures wordt vastgelegd, stellen de onderzoekers. Voor een certificaat
moeten alleen díe processen worden geregeld die de kwaliteit van het

2. primaire proces en de patiëntenzorg direct beïnvloeden of risico’s met zich
meebrengen. Om de lasten zoveel mogelijk te beperken, stellen de NIVEL-
onderzoekers voor om eerst zorgvuldig na te gaan welke regels en procedures
wél en welke géén bijdrage leveren aan verantwoorde zorg en de uitkomsten
voor de patiënt, en de onnodige regels overboord te gooien. Kosten en baten
moeten in balans zijn. Bovendien moet er controle zijn die zonodig leidt tot
aanpassing van de procedure: een cyclisch systeem van verbetering. “Alleen
door regelmatig na te gaan of het systeem ook het gewenste resultaat heeft,
kan een ‘lerende’ organisatie ontstaan”, schrijven de onderzoekers.
Publicatie http://www.nivel.nl/node/2430?database=ChoicePublicat&priref...
Metadata XML
Repository NIVEL, Nederlands Instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg