ΙΣΤΟΡΙΑ Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

1. Περικλής

2. Ο Περικλής του Ξανθίππου ο Χολαργεύς γεννιέται περί το 495 π.Χ
στον δήμο Χολαργού ως γιος του περίφημου αθηναίου στρατηγού
Ξανθίππου, θριαμβευτή στη Ναυμαχία της Μυκάλης κατά των
Περσών. Η μητέρα του, η Αγαρίστη, ήταν γόνος μιας από τις
σημαντικότερες οικογένειες των Αθηνών, των Αλκμεωνιδών, και
συγγενής του μεγάλου οραματιστή της δημοκρατίας Κλεισθένη. Λίγο
πριν από τη γέννησή του, η Αγαρίστη βλέπει στο όνειρό της ότι δεν
φέρνει στον κόσμο παιδί, αλλά λιοντάρι, σαν να της έκλεινε η μοίρα
το μάτι δηλαδή.

3. Μεγαλώνοντας μέσα στις ανέσεις και τα προνόμια της
αριστοκρατικής τάξης, ο μικρός Περικλής λαμβάνει την
καλύτερη μόρφωση της εποχής που μπορούσε να
εξασφαλίσει το χρήμα και οι υψηλές διασυνδέσεις. Οι
δάσκαλοί του ήταν οι φιλόσοφοι Αναξαγόρας ο Κλαζομένιος
και Ζήνων ο Ελεάτης, αλλά και ο Πρωταγόρας και ο
περίφημος μουσικός Δάμωνας. Τη βαθύτερη επίδραση στον
ψυχισμό του μελετηρού μαθητή και φωτεινού πνεύματος
είχε ο Αναξαγόρας, ο μέντορας του Περικλή, που του δίδαξε
πέρα από τη χαρισματική ρητορική του δεινότητα, τις αρχές
της ανεξαρτησίας του πνεύματος και της ευθυκρισίας, αλλά
και τον αυτοέλεγχο, την πραότητα και τη διαλλακτικότητά
του.

4. Κι έτσι ο φέρελπις νεαρός, αφού σμίλεψε τον χαρακτήρα του με τα
καλύτερα διαθέσιμα υλικά, αποφάσισε να ακολουθήσει πολιτική
καριέρα, κάτι που ήταν εξάλλου αποκλειστικό προνόμιο της τάξης
του. Την ίδια εποχή θα κάνει έναν αποτυχημένο γάμο, που θα
αποδώσει ωστόσο δύο παιδιά, και θα γίνει γνωστός στην αθηναϊκή
κοινωνία ως χορηγός της αισχύλειας τραγωδίας «Πέρσαι» (472
π.Χ.), που αποσπά το πρώτο βραβείο στα Διονύσια και καθιερώνει
τον λειτουργό της ως έναν από τους πιο προβεβλημένους νεαρούς
Αθηναίους…

5. Πολιτική καριέρα

6. Η πολιτική ενασχόληση του Περικλή φαίνεται να ξεκινά το 463 π.Χ.,
όταν τον συναντάμε στους κατήγορους του Κίμωνα, γιου του
στρατηγού Μιλτιάδη και ηγέτη της συντηρητικής παράταξης. Ο
Περικλής είχε ήδη ενταχθεί στον δημοκρατικό σχηματισμό του
Εφιάλτη (επιλέγοντας «αντί των πλουσίων και ολίγων τους
φτωχούς και πολλούς», όπως μας λέει ο Πλούταρχος) και συνέβαλε
καθοριστικά στην προώθηση του ψηφίσματος της Εκκλησίας του
Δήμου το 461 π.Χ. που έψαχνε να αφαιρέσει τα προνόμια των
ευγενών και να θέσει έτσι τέλος στο παλιό αριστοκρατικό πολίτευμα
της Αθήνας, βάζοντας τα θεμέλια για τη σπουδαία αθηναϊκή
δημοκρατία που ήταν προ των πυλών.

7. Ο Εφιάλτης δολοφονείται από ολιγαρχικούς κύκλους,
που δεν του συγχώρεσαν ποτέ την καθιέρωση της λαϊκής
ψήφου, ο Κίμωνας εξοστρακίζεται και η Κλασική Εποχή
αχνοχαράζει. Η εμφατική νίκη του δημοκρατικού Περικλή
κατά του ηγέτη των συντηρητικών θα σημάνει τις πρώτες
στιγμές του νέου πολιτεύματος.
Ήδη από την αρχή, ο Περικλής προχώρησε σε
εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις για την εγκαθίδρυση της
δημοκρατίας του και συντάχθηκε με τον Δήμο,
παίρνοντας τόσο φιλολαϊκά μέτρα που οι πολιτικοί του
αντίπαλοι θα τον κατηγορήσουν για «λαϊκισμό». Ο
Περικλής, μέσα από τη φωτισμένη διακυβέρνησή του,
πέτυχε να επιβάλει την πλήρη εκδημοκρατικοποίηση της
αθηναϊκής πολιτείας καταργώντας παραδοσιακά
προνόμια της άρχουσας τάξης και κάνοντας όλους ίσους
ενώπιον του νόμου.