1. CÁC DẠNG BÀI TẬP CỦA ANCOL
DẠNG 1: PHẢN ỨNG CỦA ANCOL VỚI KIM LOẠI KIỀM (Na, K)
I. Những lưu ý quan trọng:
R(OH)x + xM → R(OM)x + x/2 H2
a ax a ax/2
→ nH2= ax/2 = x/2 . nAncol
- x=1 → n H2 = 1/2 n Ancol
- x=2 → n H2 = n Ancol
Nếu tính được nH2= 1/2 nAncol → Ancol đơn chức
Nếu n H2 = n Ancol → thì có hai khả năng:
+ Các ancol đều là ancol hai chức
+ Trong hh có ancol đơn chức và ancol 3 chức
+ 2nH2/ nAncol = n ( số nhóm -OH)
Để chứng minh một ancol là ancol đa chức cần chứng minh số mol H2 ≥ số mol ancol
Nếu cho một hh X gồm hai ancol A, B để chứng minh một trong hai ancol là đa chức cần
chứng minh nH2 ≥ nAncol.
Nếu cho hh ancol tác dụng với Na( hoặc K) thì chỉ có phản ứng Na(K) tác dụng với
ancol. Còn nếu cho dd ancol tác dụng với Na(K) thì sẻ có hai phản ứng song song đó là :
Na(K) + H2O và Na(K) + ancol.
Áp dụng ĐLBTKL: mAncol + m Nabđ = m Chất rắn sau pư + m H2
II. Bài tập
VD1: Cho một rượu đơn chức X qua bình đựng Na dư thu được khí Y và khối lượng bình
tăng 3,1 g. Toàn bộ lượng khí Y khử được (8/3) gam Fe2O3 ở nhiệt độ cao thu được Fe.
Công thức của X là.
A. CH3OH. B. C2H5OH. C. C3H5OH. D. C3H7OH.
VD2: Cho 10,6 gam hỗn hợp X gồm hai ancol no đơn chức là đồng đẳng liên tiếp tác
dụng với Na dư thu được 2,24 lít khí H2 (đktc). Công thức của 2 rượu trong X là
A. CH3OH và C2H5OH. B. C3H7OH và C2H5OH.
C. C3H7OH và C4H9OH. D. C4H9OH và C5H11OH.
VD3: Cho 9,2gam glixerin tác dụng với Na dư thu được V lít khí H2 ở 00C và 1,2 atm.
Giá trị của V là
A. 2,798. B. 2,6. C. 2,898. D. 2,7.
VD4: Cho 18,8 gam hỗn hợp A gồm C2H5OH và một rượu đồng đẳng X tác dụng với Na
dư thu được 5,6 lít khí H2 (đktc). Oxi hoá 18,8 gam A bằng CuO, nung nóng thu được
hỗn hợp B gồm 2 anđehit (h = 100%). Cho B tác dụng với Ag2O trong dung dịch
NH3 (dư) thu được m gam Ag.
Tên gọi của X là
A. propan-2-ol. B. metanol. C. propan-1-ol. D. butan-1-ol.
Giá trị của m là
2. A. 86,4. B. 172,8. C. 108,0. D. 64,8.
VD5: Chia hỗn hợp A gồm CH3OH và một rượu đồng đẳng (X) thành 3 phần bằng nhau.
Phần 1 cho tác dụng với Na dư thu được 336 ml H2(đktc). Oxi hoá phần 2 thành anđehit
(h=100%), sau đó cho tác dụng Ag2O trong NH3 dư thu được 10,8 gam Ag. Phần 3 đốt
cháy hoàn toàn thu được 2,64 gam CO2. Công thức phân tử của X là
A. C2H6O. B. C3H8O. C. C4H10O. D. C5H12O.