More Related Content
Similar to อารมณ์การจัดการอารมณ์
Similar to อารมณ์การจัดการอารมณ์ (20)
อารมณ์การจัดการอารมณ์
- 2. สมอง
สมองประกอบดวยเซลลประมาณ 10 พันลานตัวถึง
12 พันลานตัว มีเสนใยที่เรียกวา แอกซอน (Axon)
และเดนไดรด (Dendrite) สําหรับใหกระแสไฟฟา
เคมี (Electrochemical) แลนผานถึงกัน
การที่เราจะคิด หรือจดจําสิ่งตางๆ นั้น เกิดจากการ
เชื่อมตอของ กระแสไฟฟา ในสมอง คนที่ฉลาด
ที่สุดก็คือ คนที่สามารถใชกําลังไฟฟาไดเต็มที่
โครงสรางของสมองมี 3 สวน
- 3. สมองมี 3 สวน
สวนแรก อารเบรน (R-brian) หรือเรปทิเลียนเบ
รน (Reptilian brain)แปลวามาจาก
สัตวเลื้อยคลาน หรือ สมอง สัตวชั้นต่ํา
สวนที่สอง ลิมบิกเบรน (Limbic brain) หรือ
โอลดแมมมาเลียนเบรน (Old Mammalian brain)
คือ สมองของสัตวเลี้ยงลูกดวยนม สมัยเกา ก็
คือ สมองสวน ฮิปโปแคมปส เทมโพราลโลบ
และบางสวนของฟรอนทอลโลบ
- 4. สมองมี 3 สวน (ตอ)
สวนที่สาม นิวแมมมาเลียนเบรน (New
Mammalian brain) หรือ สมองของสัตวเลี้ยงลูก
ดวยนมสมัยใหม คือ สมองใหญ ทั้งหมด ทํา
หนาที่ เกี่ยวกับ ความรูสึกนึกคิด การเรียนรู
สติสัมปชัญญะ มีขนาดใหญ กวาสมองอีก 2 สวน
ถึง 5 เทาดวยกัน
- 6. สุขภาพจิตผูสูงอายุ
สถานการณปญหาสุขภาพจิตระดับโลกใน
ผูสูงอายุ พบวา ผูสูงอายุ 1 ใน 65 คน
เปน โรคซึมเศรา รอยละ 5 ของผูสูงอายุ ที่มี
อายุ 85 ปขึ้นไปเปนโรคสมองเสื่อม (dementia)
- 7. ปญหาสุขภาพจิตที่พบบอยในผูสูงอายุ
โรคซึมเศรา ผูสูงอายุจะรูสึกมีอารมณเศรา
หมดความสนใจในสิ่งที่สนใจ มีอาการเบื่ออาหาร
นอนไมหลับ
โรคสมองเสื่อม สมองเสื่อมชนิดที่พบบอยที่สุด
คือโรคอัลไซเมอร พบผูปวยโรคสมองเสื่อม ทั่วโลก
ประมาณ 18 ลานคน โดยพบวาประชากร
2 ใน 3 อยูในประเทศกําลังพัฒนา
- 11. วิธีสังเกตเมื่อผูสูงอายุปวยทางจิต
มีความรูสึกเซ็ง หรือรูสึกเสียใจ หรือรูสึกเศรา หรือรูสึก
หงุดหงิด โดยไมมีสาเหตุ หรือไมสมเหตุผล
รูสึกเบื่อหนายสิ่งที่เคยชอบ เคยทํา หรือเคยสนุกสนาน
เชน การทํางานอดิเรกตางๆ การเลนกีฬา การทํางาน
บาน งานสังคม รวมทั้งความตองการทางเพศ ก็จะ
ลดลง บางคนมีความตองการทางเพศมากขึ้นแตพบนอย
มีความเปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับความอยากอาหาร
เบื่ออาหาร กินไดนอย หรือหิวบอยกินมากขึ้น
หรือน้ําหนักตัวเปลี่ยนแปลง
- 12. วิธีสังเกตเมื่อผูสูงอายุปวยทางจิต
มีความเปลี่ยนแปลงการนอนไปจากเดิม เชน นอนไม
หลับ หรือหลับไมพอ หรือนอนมากเกินไป
รูสึกออนเพลีย ออนลา ไมมีแรงโดยไมมีสาเหตุ
สมาธิไมดี ลืมงายหรือไมกลาตัดสินใจอะไรหรือตัดสินใจ
ไมได ชากวาเดิมในเรื่องที่เคยรูหรือเคยทํา
รูสึกกระวนกระวายจิตใจไมเปนสุขโดยไมมีสาเหตุหรือไม
มีความสนใจจําเขารวมกิจกรรมตางๆ ที่เคยทํา
คิดถึงเรื่องตายบอยๆ หรือคิดเบื่อชีวิตหรือ
คิดอยากตายหรือพยายามฆาตัวตาย
- 13. Emontional Control
อารมณสามารถจําแนกออกไดเปน 2 ประเภท
ใหญๆ คือ
1. อารมณสุข คือ อารมณที่เกิดขึ้นจากความสบาย
ใจ หรือ ไดรับความสมหวัง
2. อามรณทุกข คือ อารมณที่เกิดจากความไมสบาย
ใจ หรือ ไดรับความไมสมหวัง
- 15. ความเครียด
เปนเรื่องของรางกายและจิตใจ ที่เกิดจาก
การตื่นตัวเตรียมพบกับเหตุการณใดเหตุการณหนึ่ง
ความเครียดในระดับพอดี จะชวยกระตุนใหเรามี
พลังกระตือรือรนสูชีวิต ชวยผลักดันใหเราเอาชนะ
ปญหาและอุปสรรคตางๆ ไดดีขึ้น
- 23. ฝกเกร็งและคลายกลามเนื้อ 10 กลุม
5.ขากรรไกร ลิ้น ริมฝปาก โดยกัดฟน
ใชลิ้นดันเพดานปาก แลวคลาย เมมปาก
แนนแลวคลาย
6.คอ โดยกมหนาใชคางจดคอแลวคลาย
เงยหนา จนสุดแลวคลาย
7.อก ไหล และหลัง โดยหายใจเขาลึกๆ
กลั้นไว แลวคลาย ยกไหลสูงแลวคลาย
- 26. การฝกการหายใจ
หลักการ...การฝกหายใจชาๆ ลึกๆ โดยใช
กลามเนื้อกระบังลม บริเวณทองจะชวยใหรางกาย
ไดอากาศเขาสูปอดมากขึ้น เพิ่มปริมาณออกซิเจน
ในเลือดและยังชวยเพิ่มความแข็งแรงแกกลามเนื้อ
หนาทองและลําไสดวย การฝกการหายใจอยาง
ถูกวิธี จะทําใหหัวใจเตนชาลง สมองแจมใจ
เพราะได ออกซิเจนมากขึ้นและการหายใจชา
จะทําใหรูสึกวาไดปลดปลอยความคลายเครียด
- 27. วิธีการฝก
นั่งในทาสบาย หลับตา เอามือประสานไว
บริเวณทองคอยๆ หายใจเขาพรอมกับนับ
1ถึง 4 เปนจังหวะชาๆ 1..2..3..4..ใหมือ
รูสึกวาพอง พองออก
กลั้นหายใจเขาไวชั่วครู โดยนับ 1ถึง4 เปน
จังหวะชาๆ เชนเดียวกับการหายใจเขา
- 28. วิธีการฝก
คอยๆผอนลมหายใจออก โดยนับ 1ถึง8
ชาๆ 1..2..3..4..5..6..7..8.. พยายามไลลมออก
หายใจออกมาใหหมด สังเกตวา
ทําซ้ํา โดยหายใจเขาชาๆ กลั้นไวแลวหายใจ
ออกโดยชวงที่หายใจออกใหนานกวา
หายใจเขา
- 30. วิธีการฝก
1.นั่งในทาสบาย (ขัดสมาธิ พับเพียบ หรือนอนก็ได)
2.หลับตา หายใจเขาออกชาๆ
3.มีวิธีการนับดังนี้
-หายใจเขานับ1 หายใจออกนับ1
-หายใจเขานับ2 หายใจออกนับ2 1,1,2,2,3,3,4,4,5,5
-นับไปเรื่องๆจนถึง5 1,1,2,2,3,3,4,4,5,5,6,6
-แลวเริ่มนับ1 ใหม 1,1,2,2,3,3,4,4,5,5,6,6,7,7
- 31. วิธีการฝก
-นับจนถึง6แลวเริ่มนับ1ใหม 1,1,2,2,3,3,4,4,5,5,6,6
-นับจนถึง7แลวเริ่มนับ1ใหม 1,1,2,2,3,3,4,4,5,5,6,6,
7,7,8,8
-นับจนถึง8แลวเริ่มนับ1ใหม 1,1,2,2,3,3,4,4,5,5,6,6,
7,7,8,8,9,9,10,10
-นับจนถึง9แลวเริ่มนับ1ใหม
-นับจนถึง10ครบ10ถึงเปน1รอบ
- 33. การจินตนาการ
หลักการ
เปนกลวิธีอยางหนึ่งที่จะเบี่ยงเบนความสนใจ
จากสถานการณเครงเครียดในปจจุบัน
ประสบการณในอดีตที่มีความสุข
วิธีการนี้ใชไดชั่วคราว ไมใชวิธีการแกปญหา
จึงไมเหมาะที่จะนํามาใชบอยๆ
- 34. การคลายเครียดจากใจสูกาย
หลักการ
“จิตเปนนาย กายเปนบาว” จิตมีอํานาจที่จะสั่ง
กายได วิธีนี้เปนวิธีที่ผูฝกสามารถผอนคลายได โดยใช
ใจสั่งหรือบอกกับตนเองดวยคําพูดงายๆ แตจะไดผลถึง
การผอนคลายในระดับจิตใตสํานึก
วิธีการฝก
-ควรฝกการหายใจอยางถูกวิธี
-ฝกจินตนาการใหชํานาญกอน
- 35. การปฏิบัติ
-นั่งในทาสบายหลับตา
-หายใจเขา หายใจอออกชาๆ ใชกลามเนื้อกระบังลม
ชวยในการหายใจ หายใจทองพอง หายใจออกทองยุบ
-หายใจไปเรื่อยๆ จนรูสึกผอนคลาย
จากนั้นใหจินตนาการถึงอวัยวะสวนตางๆของ
รางกาย โดยบอกอวัยวะนั้นชาๆ 3ครั้ง ดังนี้
1.แขนขวาของฉันหนัก......ๆ.......ๆ
2.แขนซายของฉันหนัก......ๆ.......ๆ
- 38. ผลดีจากการฝก
เทคนิคนี้ใชไดผลดีกับการรักษาอาการหรือ
ความผิดปกติของระบบตางๆ ของรางกายอัน
เนื่องมาจากความเครียด ไดแก
ระบบทางเดินหายใจ หายใจถี่,เร็ว,หอบหืด
ระบบทางเดินอาหาร ทองผูก,ทองเดิน
ระบบไหลเวียนของเลือด ความดันโลหิตสูง,
หัวใจเตนเร็ว,ไมเกรน
ชวยลดอาการวิตกกังวล หงุดหงิด เมื่อยลา
- 39. การนวดคลายเครียด
หลังการ
ความเครียดเปนสาเหตุหนึ่งทําใหกลามเนื้อหดเกร็ง
เลือดไหลเวียนไมสะดวก ปวดตนคอ ปวดหลัง
การนวดชวยผอนคลายกลามเนื้อ กระตุนการไหลเวียนของ
เลือดทําใหรูสึกปลอดโปรง หายเครียด และลดการเจ็บปวย
ตางๆลงได
ขอความระวัง
1.ไมนวดขณะเปนไข,กลามเนื้ออักเสบ หรือเปนโรคผิวหนัง
2.ตัดเล็บใหสั้น
- 43. จุดที่นวด 7 จุดดังนี้
1.จุดกลางระหวางคิ้ว
ใชปลายนิ้วชี้และนิ้วกลางกด 3-5ครั้ง
2.จุดใตหัวคิ้ว
ใชปลายนิ้วชี้และนิ้วกลางกด 3-5ครั้ง
3.จุดขอบกระดูกทายทอย
จุดกลางใชนิ้วหัวแมมือกด 3-5ครั้ง จุดสองจุด ดานขาง
ใชวิธีประสานมือบริเวณทายทอย แลวใชนิ้วหัวแมมือ
ทั้งสองขางกดจุดสองจุดพรอมๆกัน 3-5ครั้ง
- 44. จุดที่นวด 7 จุดดังนี้
4.บริเวณตนคอ
ประสานมือบริเวณทายทอย ใชนิ้วหัวแมมือทั้งสอง
ขางกดตามแนวสองขางของกระดูกตนคอโดยกดไลจาก
ตีนผมลงมาถึงบริเวณบา 3-5ครั้ง
5.บริเวณบา
ใชปลายนิ้วมือขวาบีบไหลซายไลจากบาเขาหา
ตนคอใชปลายนิ้วมือซายบีบไหลขวาไลจากบาเขาหา
ตนคอทําซ้ํา 3-5ครั้ง
- 45. จุดที่นวด 7 จุดดังนี้
6.บริเวณบาดานหนา
ใชนิ้วหัวแมมือขวากดจุดใตกระดูกไหปลารา จุดตน
แขน และจุดเหนือรักแรของบาซาย ใชนิ้วหัวแมมือซาย
กดจุดเดียวกันที่บาขวา ทําซ้ํา 3-5ครั้ง
7.บริเวณบาดานหลัง
ใชนิ้วที่ถนัดของมือขวาออมไป กดจุดบนและ
จุดกลางของกระดูกสะบัก และจุดรักแรดานหลัง
ของบาซาย ใชนิ้วถนัดของมือซายกดจุดเดียวกับ
ที่บาขวา ทําซ้ํา 3-5ครั้ง
- 46. แนวคิดของการหัวเราะบําบัด
อิงตามหลักของศาสตรตะวันออกที่มองทุก
อยางขององครวม โดยเนนฝกการหัวเราะหลายๆ
ทาตอเนื่องกัน เพราะในแตละทาจะมีประโยชน
ตางกัน โดยใชเสียงโอ อา อู เอ นํามาประยุกต
ในกระบวนการหัวเราะบําบัด ซึ่งเปน เสียงพื้นฐาน
สากลที่ใชกันทั่วโลก
- 47. การหัวเราะบําบัด
เสียงโอ/ทองหัวเราะ เปนการออกเสียงจาก
ทองโดยยืนตัวตรง กางขาเล็กนอย กางแขน
ออกไปดานขางของลําตัว งอแขนเล็กนอย กํามือ
ทั้งสองขางโดยชูนิ้วหัวแมมือขึ้น ตามองตรง สูด
ลมหายใจเขาปอดลึกๆ กักลมไว จากนั้นคอยๆ
เปลงเสียง “โอ โอะ ๆๆ...” เหมือนเสียง ซานตา-
คลอสหัวเราะ ขณะเดียวกันใหคอยๆปลอยลม
หายใจออก พรอมๆกับขยับแขนขึ้นลง
- 48. การหัวเราะบําบัด
เสียงอา/อกหัวเราะ เปนการเปลงเสียงออก
จากอก ใหยืนตรงกางขาเล็กนอย กางแขนออกไป
ดานขางลําตัวเหมือนนกกระพือปก หงายมือขึ้น
และปลอยมือตามสบาย ตามองตรง สูดลมหายใจ
เขาปอดลึกๆ กักลมไวจากนั้นคอยๆ เปลงเสียง
“อา อะ ๆๆ..” ดังๆเหมือนเสียงเจาพอหัวเราะ
ขณะเดียวกันใหปลอยลมหายใจออก พรอมๆกับ
กระพือแขนขึ้นลง
- 49. การหัวเราะบําบัด
ประโยชนของทางอกหัวเราะ เมื่อเปลงเสียง
อา จะกระตุนใหกลามเนื้อบริเวณหนาอก หัวใจ
ปอดและไหลขยับเขยื้อนไปดวย สงผลใหการสูบฉีด
และการไหลเวียนเลือดในรางกายดีขึ้น
- 50. การหัวเราะบําบัด
เสียงอู/คอหัวเราะ เปนการเปลงเสียงออก
จากลําคอ เริ่มดวยยืนตรงกางขาเล็กนอย แขนยก
ตั้งฉากชี้ไปขางหนา งอนิ้วนางและนิ้วกอยเขาหา
ตัวเอง ยกนิ้วหัวแมมือขึ้นและชี้นิ้วชี้และนิ้วกลางไป
ขางหนาในลักษณะชิดติดกัน เหมือนทายิงปน
ตามองตรง จากนั้นสูดลมหายใจเขาปอดลึกๆ
กักลมไว จากนั้นคอยๆเปลงเสียง “อู อุ ๆๆ.....”
เหมือนเสียงหมาปาหอน ขณะเดียวดันคอยๆ
ปลอยลมหายใจออก พรอมกับแทงมือไปขางหนา
- 51. การหัวเราะบําบัด
เสียงเอ/ใบหนาหัวเราะ ทานี้จะทําแบบ
สบายๆ โดยยืนตามสบาย คอยๆยกมือขึ้นมาตาม
ถนัด สูดลมหายใจลึกๆ แลวขยับทุกนิ้วทั้งหัวแมมือ
ชี้ กลาง นางและกอย ตามองตรง ระหวางนั้นให
เปลงเสียง “เฮ เอะ ๆๆ..” ออกมาเหมือนหยอกลอ
เด็ก เลนจะเอกับเด็กตัวเล็กๆ เสียงเอจะทําใหเรา
ยิ้มงายขึ้น นอกจากกะไดฝกกลามเนื้อมัดเล็ก
ที่นิ้วมือแลวทานี้ยังชวยบริหารสมองดวย