2. O Βουδισμός που γεννήθηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. ως
μεταρρυθμιστικό κίνημα από τον Ινδοϊσμό, είναι στον πυρήνα
του μοναχικός.
Η βουδιστική κοινότητα, η samgha, διαιρείται σε δύο μέρη:
στη μοναχική κοινότητα
και στα λαϊκά μέλη του βουδιστικού λαού,
που ζει στα χωριά και τις πόλεις και έχει ως πνευματική του
καταφυγή τα μοναστήρια.
Οι μοναχοί στα μοναστήρια ομολογούν την υπακοή,
την αγαμία και
την ακτημοσύνη,
Tην συντήρησή τους αναλαμβάνουν οι λαϊκοί.
Έναντι αυτής οι μοναχοί προσφέρουν πνευματική τροφή και
διδαχή στους λαϊκούς
3.
4. Η μοναχική κουρά έχει φαινομενολογικά
ομοιότητες με αυτήν της χριστιανικής ζωής.
Ο υποψήφιος μοναχός που έχει περάσει το 7ο έτος
της ηλικίας του στο μοναστήρι ως μαθητής και
αποφασίζει να γίνει μοναχός μετά το 18ο έτος της
ηλικίας του, θα διέλθει μια ολόκληρη γιορτή ως τη
στιγμή της κουράς σε μοναχό.
Καθένας έχει έναν γέροντα ο οποίος
παρακολουθεί από την παιδική του ηλικία την
πνευματική του πρόοδο και κατάρτιση και
εισηγείται στον ηγούμενο και τους αδελφούς της
μοναχικής κοινότητας την υποδοχή του στις τάξεις
των μοναχών.
Προετοιμασία του μοναχού για να
γίνει πνευματικός δάσκαλος
5. Τζάττα –Μάλα
στεφάνι από προσευχές
Στον βουδιστή μοναχό
επιτρέπεται η κατοχή
μικρού αριθμού
προσωπικών
αντικειμένων ανάμεσα
στα οποία μια λεπίδα
για ξύρισμα της
κεφαλής και ένα είδος
κομποσχοινιού για τον
διαλογισμό.
6. Πρώτο μέλημα είναι να μεταβεί εν πομπή (εποχούμενος
σε πολλά μέρη ελέφαντος) στην οικία του και να πάρει
παρόντος του πνευματικού του πατρός, την ευλογία των
γονέων του.
Η πομπή καθοδόν προς το μοναστήρι παίρνει μεγαλύτερη
λαμπρότητα.
Στην πύλη του μοναστηριού τον υποδέχεται ο ηγούμενος
περιστοιχιζόμενος από τους μοναχούς.
Τον ερωτά τι θέλει, και λαμβάνει την απάντηση της
θέλησής του να ενταχθεί στις τάξεις των μοναχών.
Ακολουθεί η κουρά.
Ο μοναχός κείρεται εν χρω πράγμα που σημαίνει ότι
απαρνείται τον απατηλό κόσμο της ύλης (μόνο το πνεύμα
έχει αιώνια υπόσταση για τον Ινδοϊσμό και τον Βουδισμό).
7. Ακολούθως του παραδίδεται η μοναχική του
στολή και ένα ξύλινο πινάκιο των ελεημοσυνών.
Άλλη περιουσία δεν έχει.
Αποσύρεται για μια εβδομάδα στο κελί, που
του παρέχεται και αφοσιούται στον διαλογισμό
και την μελέτη
. Έπειτα αρχίζει να μετέχει στην κοινή ζωή των
μοναχών.
Η πιο σπουδαία άσκηση είναι να εισέλθει στην
διαλεκτική συζήτηση και να γίνει δεινός
ομιλητής και συζητητής, διαλεγόμενος με
πιστούς αλλά και αντιφρονούντας και
αντιλέγοντας.
8.
9. Ο ιστορικός Βούδας Σιντάρτα Σακυαμούνι, στα 45 χρόνια
που δίδαξε, έδωσε στους ανθρώπους 84.000 δiδασκαλίες
για να επιτύχουν τη φώτιση
. Μεθόδους που περιλαμβάνουν
διαλογισμό,
μελέτη φιλοσοφίας,
ψυχολογίας,
δεξιοτεχνία στη συζήτηση και την καλλιέργεια της καθαρής
θεώρησης σε όλες τις περιστάσεις.
Οι Βουδιστικές μέθοδοι αναπτύσσουν τον εσωτερικό
πλούτο και την πνευματική διαύγεια,
προσφέροντας μια ποικιλία ενδιαφερόντων και
ικανοτήτων στους ανθρώπους
ώστε να απαλλαγούν από τη δυστυχία και να βρουν το
είδος της ευτυχίας που διαρκεί.
10.
11.
12. Ο τροχός της προσευχής
• Ο τροχός είναι ένα από τα πιο
σημαντικά βουδιστικά σύμβολα,
καθώς αντιπροσωπεύει τις
διδασκαλίες του Βούδα.
• Η κίνηση του τροχού είναι μία
μεταφορά της ραγδαίας πνευματικής
αλλαγής που προκαλείται από τις
διδαχές του φιλοσόφου.
• O Βούδας χαρακτηρίστηκε ως «Αυτός
που στρέφει τον τροχό του Λόγου και
του Νόμου»
• Οι οχτώ ακτίνες του τροχού
συμβολίζουν το Οκταπλό
Μεγαλοπρεπές Μονοπάτι του Βούδα
στις διδασκαλίες του. Γι’ αυτό το
σύμβολο ονομάστηκε Dharmachakra,
ή "τροχός του (συμπαντικού)
Νόμου."
13. Οι τροχοί προσευχής με τα ανάγλυφα
βουδιστικά σύμβολα έρχονται από τις
παραδόσεις του μακρινού Θιβέτ
για να σας βοηθήσουν να διαλογιστείτε
και να ευχηθείτε αυτά που πραγματικά
θέλετε.
Οι Θιβετιανοί τους χρησιμοποιούν είτε
περιστρέφοντας τους είτε απλά έχοντας
τους στο σπίτι τους για να φέρουν καλό
κάρμα και να εξισορροπήσουν την
ενέργεια.
14. Για την φυγή από τον δεινό κύκλο των
μετενσαρκώσεων, υπάρχει μόνο μία
δυνατότητα:
η διδασκαλία του Βούδα, που διδάσκει
τον άνθρωπο τον τρόπο απαλλαγής από
το κάρμα.
Βοηθός άλλος δεν υπάρχει, ούτε θεός
ούτε ο ίδιος ο Βούδας. Και επειδή η
πράξη είναι ατομική, σημαίνει ότι και η
σωτηρία επίσης, η θεραπεία από την
πράξη, είναι ατομική.
15. Επομένως, τόσο στην ινδοϊστική
όσο και στη βουδιστική λατρεία
θεωρητικά δεν υπάρχει το
κοινωνικό στοιχείο, δεν είναι
δηλαδή δυνατόν να προσευχηθεί
κανείς για το καλό του άλλου,
αφού η πράξη που ανταποδίδεται
είναι προσωπική.
16. Ωστόσο, η ανάγκη επικοινωνίας του
ανθρώπου με τον συνάνθρωπο και η αγάπη
προς αυτόν ή καλύτερα η συμπόνια προς όλα
τα όντα, βασική αρχή του Βουδισμού,
συνετέλεσε ώστε γρήγορα, και μάλιστα λίγο
μετά τον θάνατο του Βούδα (480 π.Χ.), να
διαιρεθεί η βουδιστική κοινότητα σε δύο
ομάδες:
στον Βουδισμό του Theravada («της αρχαίας
διδασκαλίας») ή αλλιώς Hînayâna (Μικρού
Οχήματος)
και στον Βουδισμό του Mahâyâna (Μεγάλου
Οχήματα
17. ΣΧΟΛΕΣ ΒΟΥΔΙΣΜΟΥ
Μετά το θάνατο, ή παρανιρβάνα, του Βούδα,
αναπτύχθηκαν στην Ινδία πολλές σχολές του
βουδισμού.
Οι σχολές που διακρίθηκαν στα πρώτα χρόνια,
χιναγιάννα ή το μικρό όχημα
και μαχαγιάννα ή το μεγάλο όχημα.
•Η διδασκαλία ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο δόγματα του
Βουδισμού, που αφορά τη λύτρωση του ανθρώπου
διαφοροποιήθηκε.
18. ΧΙΝΑΓΙΑΝΑ ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ
Ο Χιναγιάνα Βουδισμός καλλιέργησε το ιδεώδες
πως λύτρωση πετυχαίνεται από τον «αραχάτι».
Απ’ αυτόν δηλαδή που αξιώθηκε με δική του
προσπάθεια –
χωρίς την βοήθεια κανενός –
να προχωρήσει στην γνώση και να πετύχει να λυτρωθεί
από τη «σαμσάρα», τις αλλεπάλληλες δηλαδή
γεννήσεις και μετενσαρκώσεις,
αυτό που θεωρούν οι Ινδοί ως Κόλαση.
Δίνει βασική έμφαση στην αυτό-
απελευθέρωση μέσω της ατομικής πειθαρχίας
19. •Ο Βουδισμός Χιναγιάνα (Τεραβάντα) δίνει
μεγάλη σημασία στην ηρεμία και την πνευματική
συγκέντρωση. που προκύπτει από τη
συνειδητοποίηση ότι ο “εαυτός” δεν έχει διαρκή
φύση.
•Ο στόχος είναι η απελευθέρωση από τη
δυστυχία της εξαρτημένης ύπαρξης (σαμσάρα)
Χωρίς αυτή τη συνειδητοποίηση
η απελευθέρωση δεν μπορεί να επιτευχθεί
•Αυτή η μορφή Βουδισμού δίνει έμφαση στην
αποφυγή κάθε βλαβερής πράξης.
20. Ο Χιναγιάνα έχει κέντρο από τον
1ο μ.Χ αιων.στη Σρι Λάνκα και είναι
διαδεδομένος στη Μυανμάρ ,Ταυλάνδη,
Καμπόζη, Λάος, Βιετνάμ και
ευρύτερα, στη μοναστική κοινότητα.
Σήμερα ασκείται και από λαϊκούς.
21. ΜΑΓΑΓΙΑΝΑ ΒΟΥΔΙΣΜΟΣ
• Αντίθετα στο Μαχαγιάνα
Βουδισμό, την θέση του
«αραχάτι» παίρνει ο
«Μποτισάτβα» αυτός δηλαδή
που ενώ είχε γίνει
«φωτισμένος» (Βούδας),
αρνείται να μπει στην
«νιρβάνα», γιατί θέλει να
λυτρώσει τους ανθρώπους.
• Άρα όλοι οι άνθρωποι μπορούν
και πρέπει να πετύχουν τη
λύτρωση με τη βοήθεια
ενός «Μποτισάτβα». Ένας
τέτοιος «Μποτισάτβα»
πιστεύουν πως ήταν ο Σινχάρτα
Γκαουτάμα ο γνωστός σε μας ως
Βούδας.
22. Η ουσία της πρακτικής του Μποντισάτβα είναι
να περάσει πέρα από την προσκόλληση στον εαυτό του
αφιερώνοντας τη ζωή του στην υπηρεσία των άλλων.
Η δραστηριότητα του Μποντισάτβα εξαρτάται από το νου, όχι για
το πώς φαίνονται οι ενέργειές του εξωτερικά.
Η αληθινή γενναιοδωρία είναι η απουσία της προσκόλλησης, η
απόλυτη πειθαρχία είναι η απουσία της επιθυμίας, και η
αυθεντική υπομονή είναι η απουσία του μίσους.
Οι Μποντισάτβα είναι σε θέση να δώσουν το βασίλειό τους,
το σώμα τους, τα αγαπημένα υπάρχοντά τους, επειδή έχουν
ξεπεράσει εντελώς οποιαδήποτε εσωτερική φτώχεια και είναι
έτοιμοι άνευ όρων να εκπληρώσουν τις ανάγκες των άλλων.
23. • Ο Βουδισμός Μαχαγιάνα (Μεγάλο Όχημα), είναι
ιδιαίτερα χρήσιμος σε ανθρώπους με πλήρη
κοινωνική ζωή.
• Στοχεύει στην τέλεια φώτιση μέσω της ανάπτυξης
του ελέους και της σοφίας. Ενεργοποιεί κανείς τη
στάση των Μποντισάτβα, την επιθυμία να ωφελήσει
όλα τα όντα και αναγνωρίζει την κενή φύση όλων
των εξωτερικών και εσωτερικών φαινομένων.
• Οι διδασκαλίες εξηγούν πως οι καταστάσεις, οι
σκέψεις και τα συναισθήματα αλλάζουν συνεχώς και
γι΄αυτό είναι όλα κενά από οποιαδήποτε διαρκή
πραγματικότητα.
25. •Η βουδιστική ηθική -σίλα- βασίζεται σε δέκα κανόνες. Οι πέντε πρώτοι
αφορούν σε όλο το λαό.
Βουδιστική ηθική
Σεβασμός
απέναντι στη
ζωή,την
περιουσία
Απαγόρευση της
άστατης
σεξουαλικής ζωής
Σεβασμός στην
αλήθεια
Αποχή από το
αλκοόλ
26. Οι άλλες πέντε αφορούν ειδικά στους μοναχούς.
Σε σχέση με το μοντέλο του Μποντισάτβα,
η παράδοση Μαχαγιάνα αναφέρει δέκα τελειοποιήσεις
-παραμίτα :
•ελεημοσύνη,
• ηθική,
•υπομονή,
•ενέργεια,
•διαλογισμός και σωφροσύνη,
στις οποίες προστίθενται:
•η μέθοδος
•οι ευχές-,
•η αποφασιστικότητα –
•η γνώση όλων των ντάρμα.
27. Οι πιστοί προσέρχονται
στο ναό, για να
προσκυνήσουν και να
φέρουν τις προσφορές
τους στον Βούδα, που
αναπαριστάται με ένα
άγαλμα, συνήθως
περιστοιχισμένο από
άλλες δευτερεύουσες
θεότητες.
Λατρευτικό τυπικό
31. Διατροφή
Κατά κανόνα οι βουδιστές
απέχουν από το αλκοόλ.
Πολλοί, και κυρίως οι μοναχοί,
είναι χορτοφάγοι.
• Πρόκειται για μια ιδιαίτερα
αυστηρή διατροφή που
βασίζεται στο ρύζι, τα
λαχανικά, τα φρούτα και λίτρα
από διάφορα εκχυλίσματα
βοτάνων.
• Απαγορεύονται δια ροπάλου
το λάδι και το αλάτι.
Οι φακές, τα φασόλια και γενικά τα όσπρια
είναι τυπικό μέρος μιας χορτοφαγικής
δίαιτας. Μαζί με τους ξηρούς καρπούς
αποτελούν τη βασική πηγή πρωτεϊνης
32. O ινδουισμός, όπως και ο βουδισμός,συνδέονται
σε μεγάλο βαθμό με την παράδοση της
φυτοφαγίας, χωρίς ωστόσο να την επιβάλλουν.
H διάδοση μίας διατροφής που δεν περιέχει
κρέας σε αυτές τις θρησκείες προκύπτει από δύο
βασικές θρησκευτικές αρχές:
α) Tη αρχή της μετενσάρκωσης, σύμφωνα με την
οποία οι ψυχές δεν καταστρέφονται, απλώς
αλλάζουν μορφή. Πρόκειται για μία θρησκευτική
αρχή που πρεσβεύει τη διατήρηση της ζωής
β) Tη αχίμσα («μη βία»), που ισχύει για όλα τα
έμβια όντα. Mε αυτό το πνεύμα πολλοί πιστοί
αντιτίθενται στη θανάτωση των ζώων.
33. Ρώτησαν κάποτε τον Δαλάι Λάμα τι τον εκπλήσσει περισσότερο στον κόσμο.
Και η απάντησή του ήταν η εξής:
“Ο άνθρωπος, διότι θυσιάζει την υγεία του για να βγάλει
λεφτά.
Και μετά θυσιάζει τα λεφτά του για να ανακτήσει την υγεία
του.
Και είναι τόσο αγχωμένος για το μέλλον, που δεν
απολαμβάνει το παρόν.
Το αποτέλεσμα είναι να μη ζει ούτε στο παρόν ούτε στο
μέλλον.
Ζει σαν να μην πρόκειται να πεθάνει ποτέ, και μετά πεθαίνει
χωρίς να έχει ζήσει”.
34. ΔΑΛΑΙ ΛΑΜΑ
Στις 22 Φεβρουαρίου του 1940
ενθρονίζεται στο Θιβέτ ο νέος
πεντάχρονος Δαλάι Λάμα.
• Δαλάι Λάμα είναι ο τίτλος που
δίνεται στον έναν από τους δύο
ηγέτες
του Λαμαϊσμού (Θιβετιανού Βου
δισμού) (ο άλλος ηγέτης είναι
ο Παντσέν Λάμα).
• Ο Δαλάι Λάμα ήταν μέχρι
το 1950 ο πολιτικός αρχηγός
του Θιβέτ. Θεωρείται ότι
αντιπροσωπεύει στη γη τη
ζωντανή ενσάρκωση
του Βαδισάτβα Αβαλοκιτέσβαρα,
που είναι μια από τις μορφές
τουΒούδα και συγκεκριμένα η
μορφή του ελέους.
•
35. Η πνευματική δικαιοδοσία του Δαλάι Λάμα επεκτείνεται
και πέρα από το Θιβέτ ως τη Μογγολία, σε ένα μέρος
της Κίνας και στα Βασίλεια του Μπουτάν και του Σικκίμ.
Μέχρι το 1959 η έδρα του Δαλάι Λάμα ήταν η πρωτεύουσα
του Θιβέτ, Λάσα
. Το 1959, όταν κατέλαβαν το Θιβέτ οι Κινέζοι, ο Δαλάι
Λάμα κατέφυγε στην Ινδία.
Μετά τον θάνατο του Δαλάι Λάμα ο διάδοχός του
εκλέγεται στο πρόσωπο του παιδιού, που την ώρα του
θανάτου του γεννιέται και που, όπως ισχυρίζονται οι Λάμα,
αναγνωρίζουν στο παιδί αυτό μερικά σημάδια που
δείχνουν ότι είναι η νέα ενσάρκωση του Βούδα του
Αβαλοκιτέσβαρα.
