Η πόλις (Κ.Π. Καβάφης) Νεοελληνική Λογοτεχνία 2014-2015 Εργασία μαθητών του Γ΄1 Πρότυπο Πειραματικό Γυμνάσιο Ζωσιμαίας Σχολής

1. “Η πόλις”
Κ.Π. Καβάφης
ΑΠΟ ΤΟΥΣ
ΜΑΘΗΤΕΣ
Αγγέλης Χρήστος
Γεράκης Βαγγέλης
Γεωργιάδη Μαργαρίτα
Γκανιάτσα Ιωάννα
Κόλια Μυρτώ

2. Είπες· «Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα.
Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.
Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή·
κ’ είν’ η καρδιά μου — σαν νεκρός — θαμένη.
Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμόν αυτόν θα μένει.
Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω
ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,
που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα.»
Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες.
Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς
τους ίδιους. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς·
και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.
Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού — μη ελπίζεις—
δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ
στην κώχη τούτη την μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασες.

3. Λίγα λόγια για τον ποιητή...
● O Κωνσταντίνος Καβάφης
γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της
Αιγύπτου στις 29 Απριλίου 1863.
● Από το 1886 άρχισε να δημοσιεύει
ποιήματα επηρεασμένα από τους
Αθηναίους ρομαντικούς ποιητές,
χωρίς να τον έχει επηρεάσει
καθόλου η στροφή της γενιάς του
’80.

4. ● Ο Καβάφης από πολύ νωρίς εκδήλωσε την
αγάπη του για την ιστορία. Στα ποιήματά του
αναφέρεται συχνά σε συγκεκριμένα ιστορικά
γεγονότα. Εμπνέεται περισσότερο από την
Ελληνιστική εποχή με τα έντονα φαινόμενα
παρακμής, τα οποία ο ποιητής χρησιμοποιεί για
τις αναλογίες που βρίσκει με το παρόν.
● Ενώ ο ποιητής γνώριζε πολύ καλά τα σύγχρονα
λογοτεχνικά ρεύματα, δε φαίνεται να
ακολούθησε συστηματικά κάποιο από αυτά.
Βαθμιαία απομακρύνθηκε εντελώς και κινήθηκε
στα πλαίσια του ρεαλισμού.
● Το 1910 έγραψε το ποίημα “Η πόλις”, το οποίο
θα αναλύσουμε στη συνέχεια.

5. ΣΤΑΣΗ ΖΩΗΣ

6. Περιγραφή
Το ποιητικό υποκείμενο στο συγκεκριμένο ποίημα είναι
μίζερο και δυστυχισμένο. Μισεί τη ζωή του και θεωρεί
άσκοπη κάθε προσπάθεια που θα μπορούσε να κάνει για
να την αλλάξει. Ενώ σκέφτεται να αλλάξει πόλη, διστάζει
να το κάνει, γιατί πιστεύει ότι οι προσπάθειες του θα είναι
μάταιες, καθώς το παρελθόν του θα τον ακολουθεί σε
όποια πόλη και να πάει. Επίσης είναι απαισιόδοξο, γιατί
θεωρεί πως δεν υπάρχει για αυτό ένα καλύτερο αύριο.

7. Σχολιασμός
Κατά τη γνώμη μας, το κείμενο καταντάει να είναι
κάπως ακραίο, μιας και ο ποιητής δεν κάνει
τίποτα για να αλλάξει τα πράγματα, παρά δέχεται
τη μοίρα παθητικά, χωρίς να αντιδρά...

8. Αξιολόγηση
Η γνώμη του Καβάφη για τη μοίρα είναι
λανθασμένη. Είναι υπερβολή να πούμε ότι η ζωή
κάποιου ανθρώπου με άσχημο παρελθόν δεν
μπορεί να αλλάξει ποτέ. Όσα και να έχει περάσει
κάποιος, μπορεί να κάνει μια προσπάθεια να τα
ξεχάσει αλλάζοντας πόλη, παρέες και συνήθειες.

9. Σύγκριση

10. - Οι άνθρωποι για τους
οποίους μιλάει ο ποιητής
συμπεριφέρονται σαν
μαριονέτες, δηλαδή δεν
έχουν δική τους γνώμη και
αφήνουν τους άλλους να
παίρνουν αποφάσεις για
αυτούς. Είναι δυστυχισμένοι
και διστάζουν να κάνουν
κάτι για να αλλάξουν την
μίζερη ζωή τους.
Ανδρείκελα (Κ. Καρυωτάκης)
Σα να μην ήρθαμε ποτέ σ’ αυτήν εδώ τη γη,
σα να μένουμε ακόμη στην ανυπαρξία.
Σκοτάδι γύρω δίχως μια μαρμαρυγή.
Άνθρωποι στων άλλων μόνο τη φαντασία.
Από χαρτί πλασμένα κι από δισταγμό,
ανδρείκελα, στης Μοίρας τα τυφλά δυο χέρια,
χορεύουμε, δεχόμαστε τον εμπαιγμό,
άτονα κοιτώντας, παθητικά, τ’ αστέρια.
Μακρινή χώρα είναι για μας κάθε χαρά,
η ελπίδα κι η νεότης έννοια αφηρημένη.
Άλλος δεν ξέρει ότι βρισκόμαστε, παρά
όποιος πατάει επάνω μας καθώς διαβαίνει.
Πέρασαν τόσα χρόνια, πέρασε ο καιρός.
Ω! κι αν δεν ήταν η βαθιά λύπη στο σώμα,
ω! κι αν δεν ήταν στην ψυχή ο πραγματικός
πόνος μας, για να λέει ότι υπάρχουμε ακόμα...

11. ● Και στα δύο ποιήματα τα ποιητικά υποκείμενα είναι
δυστυχισμένα.
● Έχουν περάσει άσχημο παρελθόν, το οποίο δεν
μπορούν να ξεχάσουν
● Διστάζουν να αλλάξουν αυτή την κατάσταση, καθώς
το θεωρούν μάταιο.
Ομοιότητες

12. Προσωπική Άποψη
● Κατά τη γνώμη μας και οι δυο στάσεις ζωής, οι οποίες μοιάζουν πάρα
πολύ, είναι υπερβολικές.
● Διαφωνούμε με τη γνώμη του Καβάφη ότι το παρελθόν ενός ανθρώπου
θα τον ακολουθεί όπου κι αν πάει, διότι όλοι έχουν την δυνατότητα να
αλλάξουν την ζωή τους με κάποιον τρόπο.
● Επίσης, διαφωνούμε με τη στάση ζωής των προσώπων στο ποίημα του
Καρυωτάκη, καθώς είναι άβουλα και αντί να παίρνουν μόνα τους τις
αποφάσεις για τη ζωή τους, αφήνουν τον εαυτό τους στη Μοίρα.
● Έτσι, δεν θα επιλέγαμε καμία από αυτές τις στάσεις ζωής, καθώς,
κατά τη γνώμη μας, το σωστότερο είναι ο κάθε άνθρωπος να παίρνει
μόνος του τις αποφάσεις για τη ζωή του και να μην διστάζει να την
αλλάξει, αν δεν του αρέσει η τροπή της.

13. Μελοποίηση ποιήματος από τον Κ. Εκλεκτό
(https://www.youtube.com/watch?v=mn8gdyOV8No)
Βίντεο

14. ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ!