1. !

2. Zo!kan!het!en!zo!moet!het!!!
!
Patiëntgerichte!zelfsturende!teams!effectiever!zonder!managers!
!
!
!
Pieter!F.!van!Akkerveeken!
!
!
!
Inhoud!brochure:!
! Colofon!
Paperback!&!e?boek!kopen!
Omslagtekst!
! Voorwoord!
! Inhoudsopgave!met!Hoofdstukindeling!
! Over!Pieter!van!Akkerveeken!
!
Colofon!
Schrijver:!Pieter!F.!van!Akkerveeken,!www.pietervanakkerveeken.nl!
Eindredactie:!Bianca!Kroon,!www.tekstcollege.nl!
Opmaak:!Wilma!Geuzenbroek,!The!DocWorkers,!www.thedocworkers.nl!
Coverontwerp:!Tjabien!Wissenraet,!Muiden!!
ISBN:!978!94!619!3343!0!(papierenversie)
ISBN:!978!94!619!3365!2!(digitaal!boek,!ePub)
Uitgegeven!via:!mijnbestseller.nl!
Print:!Printforce,!Alphen!a/d!Rijn!
©!Pieter!F.!van!Akkerveeken!
!
Paperback.&.e0boek.kopen.
‘ZO!KAN!HET!EN!ZO!MOET!HET!’!wordt!als!paperback!(227!pagina’s)!en!als!digitaal!boek!(ePub)!
uitgegeven!via!Mijnbestseller.nl!en!is!te!koop!via!de!site!van!de!auteur!
www.pietervanakkerveeken.nl.!
Papier!!! ISBN!9!78!946!1933!430! €24,50!inclusief!6%!BTW!
!
Digitaal!boek!! ISBN!9!78!946!1933!652! €14,65!inclusief!19%!BTW!

3. Omslagtekst.
!
Zo!kan!het!en!zo!moet!het!!!
Patiëntgerichte!zelfsturende!teams!effectiever!zonder!managers!
!
Zorg!is!traditioneel!georganiseerd!vanuit!de!discipline!van!de!zorgprofessional!en!niet!vanuit!de!
patiënt!met!zijn!probleem.!Door!de!toenemende!complexiteit!van!de!zorg!is!dit!historisch!gegroeide!
model!niet!langer!effectief.!Klachten!van!patiënten,!fouten!en!hoge!werkdruk!vragen!om!
verandering.!!
‘Zo!kan!het!en!zo!moet!het’!beschrijft!een!organisatiemodel!dat!nieuw!is!voor!de!zorg.!Niet!een!
theoretisch,!maar!een!praktisch!model!dat!zich!heeft!bewezen!en!door!wetenschappelijk!onderzoek!
wordt!onderbouwd.!Een!model!waarbij!de!patiënt!met!zijn!klacht!het!uitgangspunt!is!voor!de!
structuur!van!de!organisatie.!!
Een!organisatie!waarin:!
–!de!patiënt!zich!veilig!voelt!
–!de!patiënt!samen!met!de!zorgprofessionals!de!regie!voert!
–!onnodige!behandelingen!worden!voorkomen!
–!de!zorgprofessional!beter!tot!zijn!recht!komt!
–!de!zorgprofessional!in!een!platte!structuur!werkt!en!zijn!eigen!‘winkeltje’!stuurt!
–!alles!zonder!noemenswaardig!papierwerk!en!
–!alles!efficiënter!en!met!meer!arbeidsvreugde.!
Kortom,!een!zelfsturende!teamstructuur!zonder!managers.!Geen!droom,!maar!werkelijkheid!!
‘Zo!kan!het!en!zo!moet!het’!beschrijft!in!stappen!de!opzet!van!zo’n!organisatie.!De!informatie!is!
direct!en!praktisch!bruikbaar.!Het!bespreekt!ook!hoe!de!teamstructuur!is!in!te!voeren!in!een!
bestaande!organisatie!zoals!een!ziekenhuis.!!
De!auteur!heeft!met!dit!organisatiemodel!!langdurig!en!succesvol!ervaring.!Hij!heeft!daarbij!steeds!
de!patiënt!voor!ogen!gehad.!Die!moet!er!immers!‘beter’!van!worden.!
!
Pieter!F!van!Akkerveeken!

4. Voorwoord!
!
Het!moet!allemaal!anders!in!de!organisatie!en!financiering!van!de!gezondheidszorg.!Daar!is!iedereen!
het!zo!ongeveer!wel!over!eens.!Want!als!we!doorgaan!op!de!ingeslagen!weg,!wordt!onze!
gezondheidszorg!straks!gewoon!onbetaalbaar.!Dus!wordt!er!links!en!rechts!heftig!nieuw!beleid!
gemaakt,!worden!er!tal!van!oude!en!nieuwe!ideeën!gelanceerd!voor!het!verbeteren!van!de!
bestaande!situatie!en!gaan!steeds!meer!leken!er!zich!mee!bemoeien.!De!adviesorganen!en!
consultants!maken!overuren!en!het!ene!na!het!andere!rapport!wordt!hoog!in!het!vaandel!gehesen.!
Toch!verandert!er!op!de!werkvloer!van!het!ziekenhuis!al!een!hele!tijd!bar!weinig.!Dat!komt!vooral!
omdat!consultants!en!beleidsontwikkelaars!geen!dokters!zijn!en!omdat!je!van!rapporten!en!
vergaderingen!niet!beter!wordt.!
Daarom!komt!dit!boek!van!Pieter!van!Akkerveeken!als!geroepen.!Pieter!is!dokter,!ondernemer!en!
wetenschapper,!en!gelukkig!merk!je!dat!ook.!Je!hoort!de!orthopedisch!chirurg!als!hij!argumenteert!
vanuit!de!wensen!van!de!patiënt.!Je!herkent!de!ondernemer!als!hij!stelt!dat!het!ziekenhuis!
fundamenteel!veranderd!dient!te!worden!in!een!organisatie!die!is!opgebouwd!uit!patiëntgerichte,!
zelfsturende!teams!zonder!managers.!En!de!wetenschapper!is!aan!het!woord!als!hij!uitlegt!hoe!het!
gefaseerde!transformatieproces!dient!te!verlopen!om!tot!zo’n!nieuwe!organisatie!te!komen.!!
Het!verfrissende!en!bijzondere!van!dit!boek!is!dat!het!hier!nu!eens!niet!om!mooie!vergezichten!en!
wenkende!perspectieven!gaat,!maar!dat!er!heel!praktisch!en!hands6on!wordt!aangegeven!hoe!je!
‘morgen’!met!de!bouw!van!zo’n!patiëntgerichte,!zelfsturende!organisatie!kunt!beginnen.!Zo!kan!het,!
schrijft!Van!Akkerveeken!in!de!titel!van!zijn!boek.!En!dat!is!waar,!want!dat!heeft!hij!in!zijn!eigen!
praktijk!laten!zien:!zie!daarvoor!de!illustratieve!en!heel!concrete!passages!over!het!Rugteam®.!
Lezen!dus!dit!boek!!En!ervan!leren.!En!het!geleerde!daarna!sans!gène!toepassen!op!de!eigen!
werkvloer.!Als!je!dat!met!hart!en!ziel!doet,!stijgen!de!klant?!en!arbeidstevredenheid,!neemt!de!
productiviteit!toe!en!gaat!het!weer!swingen.!Tel!uit!je!materiële!en!immateriële!winst!!
Eindhoven,!7!mei!2012!
Prof.dr.ir.!Mathieu!Weggeman!
Hoogleraar!organisatiekunde!en!innovatiemanagement!
Technische!Universiteit!Eindhoven!
!
!

5. Inhoudsopgave!
Dankwoord! ! !
Voorwoord!Prof.!dr.!ir.!M.C.D.P.!Weggeman!
.
Hoofdstuk.1.Waarom.dit.boek. !...........
Patiënt!in!de!huidige!organisatie!
Discrepantie!individuele!zorgverlening!en!patiëntenervaring!
Patiëntgerichte!organisatie:!focus!op!de!patiënt,!zijn!veiligheid!en!de!effectiviteit!van!de!zorg!
Nieuw!soort!denken!!
! Belang!van!de!patiënt!
! Over!de!kwaliteit!van!de!patiënt6dokterrelatie!
! Over!de!kwaliteit!van!de!zorg!
!!
Verantwoording!en!structuur!van!dit!boek!
Doel!van!dit!boek!
! Doelgroep!
! Toepassingsgebied!
! Opmerking!over!kosten!!
!
Hoofdstuk.2.Kenmerken.van.een.patiëntgerichte.organisatie! !
! Effectiviteit!van!de!zorg!
De!patiënt!!
! Wensen!en!behoeften!
! Triageproces!via!internet!!
! Zorgteam!samengesteld!vanuit!het!probleem!!
! Patiënt!heeft!regie!
De!dokter!
Omgeving!
Verantwoordelijkheden,!bevoegdheden!en!besluitvorming!bij!patiëntenzorg!
Verantwoordelijkheden,!bevoegdheden!en!besluitvorming!in!het!zelfsturende!team!
Dagelijkse!activiteiten!
Carrièreperspectieven!! !
De!directeur!
! Leiderschap!en!dagelijks!management!
! Verantwoordelijkheid!en!beleid!
Hoofdstuk.3.Ontwerpen.en.inrichten.van.een.patiëntgerichte.organisatie!!
! Doel!van!de!organisatie!
! Het!integrale!organisatiemodel!
De!initiatiefnemers!en!leiderschap!!
! Effectieve!leider!
! Voorwaarden!
Rugteam®!
Het!stappenplan!voor!het!ontwerpen!en!inrichten!
Stap!1:!Bepalen!van!type!patiënt,!toegangscriterium!en!formeren!ontwerpteam!
Stap!2:!Bepalen!van!missie,!waarden,!visie!en!strategie!
!!!!!!!!!!!?!Organisatiecultuur!

6. !!!!!!!!!!!?!Mission!statement!
!!!!!!!!!!!?!Strategie!
Rugteam®!
! Stap!3:!Ontwerpen!van!het!primaire!proces!!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!De!patiënt?professional!relatie!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Het!zorgteam!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Het!zorgtraject!
! Rugteam®!
! Stap!4:!Ontwerpen!van!de!structuur!van!organisatie!en!management!!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Zelfsturende!teams!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Intern!leiderschap!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Extern!leiderschap!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Managen!van!kennis!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Managen!van!voortdurend!vernieuwen!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Managen!van!kwaliteit!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Zelfsturing!aan!de!hand!van!resultaten!
!!!!!!!!!!!!!!!Rugteam®!!!!!!
!!!!!!!!!!!!!!! Stap!5:!Bepalen!van!ondersteunende!processen!!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Medewerkerbeleid!
!!!!!!!!!!!!!!!Rugteam®!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Informatiesysteem!
!!!!!!!!!!!!!!!Rugteam®!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Public!relations!en!marketing!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Facilitaire!processen!
!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!?!Fysieke!structuur!
!!!!!!!!!!!!!!!Rugteam®!!!!!!!!!!!!!!!
! Stap!6:!Bepalen!van!de!financiële!en!juridische!structuur!
!!!!!!!!!!!!!!!Rugteam®!!!!
Hoofdstuk.4.Invoeren.van.het.patiëntgerichte.model.in.een.bestaande.situatie! !
Waarom!fundamenteel!veranderen?!!
Het!ziekenhuis!opnieuw!uitvinden!
Transformatieproces!!
Fase!1:!De!initiatief6!en!motivatiefase!
Fase!2:!Ontwerpfase!
Fase!3:!Plannen!en!implementeren!eerste!deel!
Fase!4:!Voorbereiding!van!de!ziekenhuis!brede!uitrol!
Fase!5:!Plannen!en!implementeren!in!gehele!ziekenhuis!!
Evaluatie!van!vernieuwingsproces!
Het!resultaat!op!lange!termijn!
En!nu!aan!de!slag!!
Bijlagen!! !
Referenties! ! !
Over!de!auteur! ! !
Index!
!
!
.
.

7. Over.Pieter.van.Akkerveeken.
. . . . .
Pieter!van!Akkerveeken!(1942)!zag!al!als!jonge!dokter!dat!de!patiënt!zich!in!de!gezondheidszorg!
verloren!voelde!en!vaak!niet!optimaal!werd!behandeld.!Dat!wilde!hij!anders!en!beter!!En!daarom!
nam!hij!het!initiatief!voor!een!nieuwe!organisatie!structuur:!patiëntgerichte!zelfsturende!
professionele!teams!zonder!managers.!Een!succesvol!model!dat!werkt.!Dat!bleek!in!de!dagelijkse!
praktijk!gedurende!meer!dan!10!jaar.!Hoe!u!zo’n!organisatie!moet!opzetten,!leest!u!in!dit!boek!!
.
Contact.Pieter.van.Akkerveeken.
Email:! ! akkerveeken@pienet.nl!
Website:! www.pietervanakkerveeken.nl!
!
!
!
!
!