1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
 ΘΕΜΑ : ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΡΧΑΝΩΝ
 Η ΟΜΑΔΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΌ ΤΟΥΣ :
 ΣΚΛΑΒΟΥΝΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
 ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΟΥΡΑΚΗΣ
 ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
 ΕΝΡΙ ΠΕΤΣΙ

2. ΑΡΧΑΝΕΣ
ΟΙΚΟΝOMΙΑ
ΣΤΙΣ ΑΡΧΑΝΕΣ

3. ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

4.  Οι Αρχάνες πάντα αποτελούσαν την πρώτη επιλογή του τουρίστα όσον αφορά
την Κρητική παράδοση καλό φαγητό οι φιλόξενοι Αρχανιώτες , η μοναδική
ιστορία του τόπου, η ομορφιά τόσο της κωμόπολης όσο και της ευρύτερης
περιοχής καθιστούν τις Αρχάνες στην πρώτη θέση των τουριστικών καταλόγων
αλλά και στην καρδιά του κάθε επισκέπτη!! Το πέρασμα του χρόνου δεν
αλλοίωσε την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της κωμόπολης των Αρχανών και
χάρη στην υποδειγματική της ανάπλαση, απέσπασε το Ευρωπαϊκό Βραβείο
Ανάπλασης Χωριού.
Mερικά αξιοθέατα που μπορείς να επισκεφθείς είναι :
 Την αρχαία πόλη ( τουρκογειτονιά )
 Το Νεκροταφείο του Φουρνί

5. Η ΑΡΧΑΙΑ ΠΟΛΗ
(ΤΟΥΡΚΟΓΕΙΤΟΝΙΑ)
 Στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο Evans έκαμε λόγο για «θερινό
ανάκτορο» των βασιλέων της Κνωσού, που βρίσκονταν στις Αρχάνες. Οι
προσπάθειες εντοπισμού του ανακτόρου δεν ευτύχησαν, μέχρι το 1964,
οπότε η έρευνα του Γ.Σακελλαράκη μέσα στο χωριό, έφερε στο φως μια
από τις εισόδους του ανακτόρου στη θέση Τουρκογειτονιά. H APXAIA
ΠOΛH.
 Στη θέση "Tουρκογειτονιά" εντοπίστηκε τριώροφο μινωικό ανάκτορο,
που γνώρισε την καταστροφή γύρω στο 1500 π.Χ. Οι ανασκαφικές
έρευνες έχουν φέρει στο φως σημαντικά ευρήματα - μεταξύ άλλων,
απολιθωμένα κομμάτια υφάσματος ηλικίας 3.500-4.000 ετών, μεγάλους
αποθηκευτικούς πίθους, αιγυπτιακό σκαραβαίο από φαγεντιανή, πλήθος
αγγείων.

7. Το Νεκροταφείο του φουρνί
 Ο αρχαιολογικός χώρος Φουρνί βρίσκεται στον ομώνυμο κατάφυτο λόφο, 17km
νότια του Ηρακλείου, δυτικά των Κάτω Αρχανών. Για να φτάσετε στον
αρχαιολογικό χώρο (δεν είναι ανοιχτός, παρά μόνο με συνεννόηση), μπορείτε να
περπατήσετε το μινωικό καλντερίμι από τις Κάτω Αρχάνες ή να οδηγήσετε μέχρι
το πανέμορφο τεχνητό δασάκι στο φουρνί.
 Στο Φουρνί έχει εντοπιστεί προμινωικό νεκροταφείο (2800πΧ-2200πΧ), το οποίο
μάλιστα είναι το μεγαλύτερο προϊστορικό νεκροταφείο του Αιγαίου. Ωστόσο,
έχουν βρεθεί κι άλλοι τάφοι με περίοδο ζωής ως το 1200πΧ. Επίσης, βρέθηκε και
το λατομείο από το οποίο βρέθηκαν τα υλικά για την κατασκευή του
νεκροταφείου.
 Στο Φουρνί ξεκίνησαν ανασκαφές το 1964 από τον αρχαιολόγο Γιάννη
Σακελλαράκη, οι οποίες έχουν ως τώρα φέρει στο φως 26 κτίσματα. Τα
αντικείμενα που βρέθηκαν στους τάφους μαρτυρούν ότι οι Αρχάνες είχαν σχέσεις
με το Αιγαίο, την Αίγυπτο και την Ανατολή.
 Το Φουρνί, λόγω των σημαντικότατων ανακαλύψεων, θεωρείται το
σημαντικότερο μινωικό νεκροταφείο της Κρήτης. Το σημαντικότερο εύρημα ήταν
η ασύλητη σαρκοφάγος της «βασίλισσας», όπου βρέθηκαν αμύθητης αξίας
κοσμήματά και άλλα αντικείμενα που θα έπαιρνε μαζί της στον άλλο κόσμο,
αλλά και υπολείμματα από τη θυσία ενός βοδιού και ενός αλόγου.

10. ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΡΧΑΝΩΝ

11. ΚΡΑΣΙ ΑΡΧΑΝΩΝ

Η συνεταιριστική οργάνωση "ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ
ΑΡΧΑΝΩΝ" που εδρεύει στις Αρχάνες ιδρύθηκε το 1930 και συμμετέχει
στην Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου. Οι Αρχάνες είναι ένας
από τους σημαντικότερους οινοπαραγωγούς οικισμούς της Κρήτης.
Βρίσκεται στην κοιλάδα ανατολικά του όρους Γιούχτα, η οποία παράγει
εξαιρετικές ποικιλίες κρασοστάφυλων, και το ονομαστό Aρχανιώτικο
ροζάκι. Στην περιοχή που κατοικείται από την Ύστερη Νεολιθική εποχή
βρίσκονται παντού διάσπαρτα στοιχεία που επιβεβαιώνουν την μεγάλη
οινική παράδοση της. Σημαντικότερο μνημείο τεκμηρίωσης αυτής της
παράδοσης είναι το μινωικό Σταφυλοπιεστήριο που σώθηκε στο
Βαθύμετρο. Διαχρονικά οι Αρχάνες στηριζόμενες στην καλλιέργεια του
αμπελιού κατέχουν πάντα μια σημαντική θέση στον πολιτισμό της
ευρύτερης περιοχής. Ακόμα και μετά τη Ρωμαϊκή, κατά τη Βυζαντινή
Bενετσιάνικη και Τουρκική περίοδο οι Αρχάνες συνεχίζουν να είναι όπως
και σήμερα ένα σημαντικό τοπικό οινοπαραγωγικό κέντρο.


12. `

13. ΛΑΔΙ ΑΡΧΑΝΩΝ
Το ελαιόλαδο Αρχάνες Ηρακλείου Κρήτης παράγεται στην ομώνυμη περιοχή από
την ποικιλία «Κορωνέικη» που τοπικά ονομάζεται ψιλολιά ή λιανολιά. Έχει
χρώμα πρασινοκίτρινο, είναι σχετικά παχύρρευστο, ενώ έχει ευχάριστη
φρουτώδη γεύση που θυμίζει αυτήν του φυσικά ώριμου ελαιοκάρπου. Έχει
μεγάλη ιστορική σημασία για την περιοχή, καθώς σημαντικά ευρήματα από τις
ανασκαφές που έγιναν στις Αρχάνες φανερώνουν και αποδεικνύουν την
καλλιέργεια της ελιάς στην περιοχή Αρχανών από τα Μινωικά χρόνια. Είναι
αναγνωρισμένο ως προϊόν Π.Ο.Π. από το 1996.
Τί το κάνει τόσο ξεχωριστό;
Η οικογένεια Κακουλάκη έχει περιγράψει με τον καλύτερο τρόπο τί κάνει το
ελαιόλαδο της περιοχής τόσο ξεχωριστό: «Σ’ αυτόν τον τόπο που η ελιά ήταν και
είναι για αιώνες ολόκληρους μάνα που τρέφει γενιές και γενιές Αρχανιωτών,
χαρίζοντάς τους απλόχερα το χρυσάφι της, ο οδοιπόρος μπορεί σήμερα να
κλείσει τα μάτια και να μυρίσει το άρωμα του ελαιολάδου, να απλώνεται στην
ατμόσφαιρα την ώρα της συνθλιβής, ενώ τα ασκιά με τον ιερό καρπό, απλωμένα
κατά γης λίγο πριν τη διαδικασία, προδίδουν πως στον τόπο αυτό ο κόπος των
ανθρώπων και ο σεβασμός στην παράδοση της κρητικής παραγωγής ελαιολάδου,
δεν είναι απλά ένα βιοποριστικό επάγγελμα, αλλά τρόπος ζωής με ρίζες από τη
Μινωική εποχή μέχρι και τις μέρες μας».

18. ΠΑΛΙΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΑΡΧΑΝΩΝ
ΑΓΡΟΦΥΛΑΚΑΣ
Ονομάζεται ο φύλακας των αγροτικών ιδιοκτησιών της υπαίθρου .
Βεβαιώνει τα αγροτικά αδικήματα και τα καταγγέλλει στον
Αγρονόμο .Ρυθμίζει τη διανομή νερού για άρδευση και τη βοσκή
των ζώων .Βοηθά την Αστυνομία καθώς ,και την εισαγγελική και
ανακριτική αρχή για την τήρηση της δημόσιας τάξης.

19.  ΚΑΛΑΘΟΠΛΕΚΤΕΣ
Οι καλαθάδες έπλεκαν τα καλάθια από βέργες λυγαριάς, που φύτρωναν κοντά στα
ποτάμια και τα ρυάκια. Τα καλάθια ήταν διαφόρων ειδών και μεγεθών, ανάλογα
με τη λειτουργία και τη χρήση τους. Υπήρχαν ειδικά καλάθια για τις μεταφορές
των φρούτων, για το πλύσιμο των ρούχων, «θήκες» που προστάτευαν τις γυάλινες
νταμιτζάνες (όπου έβαζαν το κρασί), καθώς και περίτεχνα λεπτοδουλεμένα
καλάθια, που τα χρησιμοποιούσαν σε εθιμικές τελετές.

20. ΚΑΦΕΤΖΗΣ
Ο τόπος εργασίας του είναι το καφενείο εκεί όπου μπορούσαν να επικοινωνήσουν
καθημερινά οι χωριανοί , κυρίως οι άνδρες. Οι γυναίκες πήγαιναν με τους άνδρες τους και
τα παιδιά τους στα καφενεία αλλά μόνο σε κοινωνικές εκδηλώσεις ‘όπως στις απόκριες .Ο
σκοπός του ήταν να προσφέρει καφέ στους πελάτες και διάφορα αλλά ροφήματα.

21.  ΜΠΑΡΜΠΕΡΗΣ (ΚΟΥΡΕΑΣ)
 Αυτός που έκοβε τα μαλλιά, κυρίως των ανδρών, και γενικά διαμόρφωνε προς
το καλύτερο την κόμη τους. Επίσης, ξύριζε τα γένια των ανδρών .

22.  ΜΥΛΩΝΑΣ
 Ονομάζεται αυτός που άλεθε τον καρπό και έβγαζε το αλεύρι. Ονομαστοί
υδρόμυλοι στις Αρχάνες ήταν ο κάτω και επάνω μύλος στις θέσεις <<
Ανερατζάς>> και << Μαγγανίτης >> . Επίσης και μέσα στο φαράγγι προς <<
Μυριστή >> υπήρχαν παλιότερα υδρόμυλοι που τα ερείπια τους φαίνονται ακόμη.
Ονομαστός ανεμόμυλος στην περιοχή Αρχανών ήταν στην θέση του <<
Ασημιανού το λάκκο>> ανατολικά των Αρχανών.


23.  ΟΡΓΑΝΟΠΟΙΟΣ
 Αυτός που κατασκευάζει μουσικά όργανα .Κατασκευάζει
όργανα για παράγωγη ήχου για προσωπική χρήση ή πώληση.

24. ΤΕΛΑΛΗΣ
Ο άνθρωπος που διακήρυσσε στους κατοίκους της κοινότητας διάφορες ανακοινώσεις
. Τον κήρυκα τον έκανε ,συνήθως , ο κλητήρας της Κοινότητας . Ήταν ο πρόδρομος του
σημερινού μεγάφωνου και των εφημερίδων.
 ΑΛΛΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ :
 ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ
 ΡΑΦΤΗΣ
 ΒΑΡΕΝΤΖΗΣ
 ΖΕΥΓΑΣ
 ΚΑΡΕΚΛΑΣ
 ΚΑΡΑΤΖΗΣ
 ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΣ

25. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ