Γλώσσα ε' Δημοτικού Ενότητα 13 Κατασκευές Περιγραφή κτηρίου Λευκός Πύργος

1. Λευκός Πύργος
Γλώσσα: Ε’ Δημοτικού
Ενότητα 13: Κατασκευές

2. • Ο Λευκός Πύργος είναι το μνημείο - σύμβολο της Θεσσαλονίκης
και στο παρελθόν αποτελούσε τον νοτιοανατολικό πύργο της
οχύρωσής της.
• Κτίστηκε στα τέλη του 15ου αιώνα, μετά την κατάκτηση της
Θεσσαλονίκης από τους Τούρκους και αντικατέστησε έναν
παλαιότερο βυζαντινό πύργο.

3. • Έχει αλλάξει κατά καιρούς διάφορα ονόματα και χρήσεις μέσα
στην μακραίωνη ιστορία του.
• 18ος αιώνας Αναφέρεται ως «Φρούριο της Καλαμαριάς»
• 19ος αιώνας Αναφέρεται ως «Πύργος των Γενίτσαρων» και
«Πύργος του αίματος».

4. • Τα δύο τελευταία ονόματα οφείλονται στο γεγονός ότι ήταν φυλακή βαρυποινιτών και η
όψη του βαφόταν με αίμα από τις συχνές εκτελέσεις των φυλακισμένων από τους
Γενίτσαρους.
• Το 1891 ένας Εβραίος κρατούμενος, ο Νατάν Γκιντιλί (Nathan Guidili)
καταδικασμένος για ερωτικό έγκλημα τον ασβεστώνει, με αντάλλαγμα τη
μείωση της ποινής του και άρα την απελευθέρωσή του. Από τότε, λέγεται,
ότι έμεινε η ονομασία του «Λευκός πύργος».

5. Γενίτσαροι
Οι Γενίτσαροι, ή γιανίσαροι ήταν επίλεκτα σώματα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Αρχικά συγκροτούνταν από
αιχμαλώτους πολέμου και παιδιά χριστιανικών οικογενειών που εξαναγκάζονταν από μικρή ηλικία σε στρατιωτική
υπηρεσία.

6. Περιγραφή κτηρίου
• Ο πύργος είναι κυλινδρικός με ύψος 33,90 μ. και διάμετρο22,70 μ. Έχει
ισόγειο και 6 ορόφους που επικοινωνούν με εσωτερικό κλιμακοστάσιο μήκους
120 μέτρων, το οποίο ελίσσεται κοχλιωτά σε επαφή με τον εξωτερικό τοίχο,
αφήνοντας στο κέντρο έναν κυκλικό χώρο διαμέτρου 8,50 μέτρων.

8. Περιγραφή κτηρίου
• Έτσι σε κάθε όροφο σχηματίζεται μια κεντρική κυκλική αίθουσα, με την
οποία επικοινωνούν μικρότερα δωμάτια.
• Ο τελευταίος όροφος έχει μόνο την κεντρική αίθουσα και έξω από αυτήν
δημιουργείται δώμα, που προσφέρει εξαιρετική θέα του τοπίου της πόλης.

9. Περιγραφή κτηρίου
• Γύρω από τον πύργο υπήρχε χαμηλός οκταγωνικός περίβολος, που δεν
γνωρίζουμε ακριβώς το πότε χτίστηκε, αλλά γνωρίζουμε τη μορφή του.
• Είχε σχήμα οκταγώνου, ύψος περίπου 5 μέτρα και είχε 3 οκταγωνικούς
πυργίσκους σε τρεις ακμές του, εξοπλισμένοι κι αυτοί με τηλεβόλα.

14. Περιγραφή κτηρίου
• Αυτός ο περίβολος χρησίμευε κυρίως για να προστατεύει τον πύργο από τη
θάλασσα, αλλά θεωρείται πιθανή η χρήση του και για την τοποθέτηση
βαρέων πυροβόλων.
• Ο περίβολος αυτός κατεδαφίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα.
• Μάλιστα υπήρχε κι ένας ακόμη διώροφος πυργίσκος και διάφορα άλλα
κτίσματα στο εσωτερικό.

15. • Στην μακραίωνη ιστορία του ο πύργος χρησιμοποιήθηκε με
διαφορετικούς τρόπους, άλλαξε ονόματα και γνώρισε πολλούς
κατακτητές, όπως άλλωστε και η πόλη της Θεσσαλονίκης.
• Τo 1983-1985έγινε από την 9η Εφορεία Αρχαιοτήτων η
αναστήλωση του μνημείου και η μετατροπή του σε εκθεσιακό χώρο
μέχρι σήμερα.

16. • Οι πληροφορίες και οι φωτογραφίες είναι από διαδικτυακές πηγές.
• Για περισσότερα :
www.classroompalette.weebly.com