SlideShare a Scribd company logo
1 of 58
БОЛОВСРОЛ СОЁЛ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ЯАМ
МОНГОЛ УЛСЫН БОЛОВСРОЛЫН ИХ СУРГУУЛЬ
КОМПЬЮТЕР МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН СУРГУУЛЬ




  Сургалтын цахим сурах бичиг
боловсруулах арга зүйн асуудлууд

              “Мэдээлэл харилцаанытехнологийг
    сургалтын үйл ажиллагаанд ашиглах нь” сургалт семинар,
                         2007.VII.23-29


                    Д.Цэдэвсүрэн
    Програмчлал-Дидактикийн тэнхмийн эрхлэгч
         E-Mail: tsedevsuren@msue.edu.mn
Агуулга
• Цахим сурах бичиг гэж юу вэ?
• Цахим сурах бичгийн онцлог, шаардлагууд
• Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүний төсөл
  боловсруулахад анхаарах дидактик
  шаардлагууд
• Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүнийг
  боловсруулахад анхаарах дидактик
  шаардлагууд
• Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүнийг үнэлэх
  дидактик шаардлагууд
Цахим сурах бичиг гэж юу вэ?
• Цахим сурах бичиг гэдэг нь цахим
  сургалтыг хэрэгжүүлэхэд буюу
  мэдээллийн технологи ашигласан
  сургалт явуулахад шаардагдах, сурах
  бичигт тавигдах бүх дидактик
  шаардлагуудыг хангасан, мөн түүний иж
  бүрдлүүдийг агуулсах байхаас гадна
  МХТ-ийг ашигласан зарим давуу
  талуудыг тусгасан цахим
  хэрэглэгдэхүүн юм.
Цахим сурах бичгийн хэвлэмэл
    сурах бичгээс давуу тал
• Мультимедиа (дуу, хөдөлгөөнд дүрс,
  зураг, видео гэх мэт) элемент агуулсан
• Интерактив шинжээрээ давуу
• Суралцагчдын сонирхолыг илүү татдаг
• Нэмэлт материал оруулах боломжтой
• Ашиглах боломж өндөр (танхмын болон
  цахим сургалтанд ашиглах)
• Түгээхэд хялбар
Цахим сурах бичгийн хэвлэмэл
  сурах бичгээс дутагдалтай тал
• Технологи (компьютер болон бусад)
  шаарддаг
   – Боловсруулахад
   – Ашиглахад
   – Түгээхэд
• ...
Цахим сурах бичгийн бүтэц

 Ìýäýýëëèéí   Интерактив     Êîìïüþòåðèéí
 õàíãàëò      элементүүди    èíòåðàêòèâ ñóðãàõ
              йн öóãëóóëãà   ïðîãðàìûí áàãö



Áëîê 1
  Ïðîãðàìûí             Àðãà ç¿éí õàíãàëò
  óäèðäëàãà             (Õýðýãæ¿¿ëýãчèéí
                        çààâàð)
                                    Áëîê 2
Цахим сурах бичиг боловсруулахад
    мөрдөх 10 алхам (зөвлөмж)
1. Хэрэгцээ зорилгоо тодорхойлох
2. Сургалтын материалаа цуглуулах
3. Сургалтын хөтөлбөрийн дагуу агуулга
   боловсруулах
4. Сургалтын үйл явцыг МХТ-г ашиглан
   үр ашигтай зохион байгуулах санаа
   сэдлийг дэвшүүлэх
5. Төслөө боловсруулах
Цахим сурах бичиг боловсруулахад
    мөрдөх 10 алхам (зөвлөмж)
6. Сургалтын материалыг
   элементарчлах, дидактик
   боловсруулалт хийх
7. Дэлгэцийн зохиомжуудаа бэлтгэх
8. Хичээлээ цахим хэлбэрээр
   боловсруулах
9. 9. Нэмэлт материалыг бэлтгэх
10. Үнэлгээ хийх, сургалтын материалыг
   гүйцэд боловсруулах.
Цахим сурах бичиг-том асуудал

• Цахим сурах бичиг боловсруулах
  асуудал бол багийн үйл ажиллагаа юм.
  Үүнийг боловсруулахад
  – Сурган хүмүүжүүлэх дизайнер буюу
    багш
  – Зураач буюу дизайнер
  – Оператор
  – Програм зохиогч
• Иймээс цахим сурах бичгийн
  нэгэн бүрэлдэхүүн байж болох
  сурах сургалтын цахим
  хэрэглэгдэхүүнийн бэлтгэх
  арга зүйн асуудлыг авч үзье.
Сургалтын цахим материал
      боловсруулах ү.а-ны цикл
Шинжилгээ



      Òºñëөө боловсруулах



      Төслийн дагуу сургалтын материалаа
                 áîëîâñðóóëàх

 Øàëãàõ, ä¿ãíýõ áà ýöýñëýí áàðèìòæóóëàн
 áîëîâñðóóëàõ
Сургалтын цахим материалын тºñөë
      боловсруулах алхмууд
• Зорилго, зорилтоо нарийвчлан
  тодорхойлох
• Материал цуглуулах
• Агуулгын хүрээг тогтоож, арга зүйгээ
  боловсруулах
  – Сэдвүүдэд хуваах
  – Цогц чадамжийг төлөвшүүлэхэд анхаарах
Сургалтын цахим материалын тºñөë
      боловсруулах алхмууд
• Тухайн ухагдахуун бүрийн хувьд түүнийг
  илэрхийлэх дидактик шийдлийг олох
• Үнэлгээний элементийг төлөвлөх
  – Цогц чадамжийг төлөвшлийг илрүүлэх
    үнэлгээний материал боловсруулах
• Дизайны зохиомжийн дидактик
  шийдлийг бий болгох
1-р алхам Зорилго, зорилтоо
             тодорхойлох
• Зорилго, зорилтоо нарийвчлан
  тодорхойлохдоо
  – Тухайн сэдвийн хүрээнд суралцагчийн эзэмшвэл
    зохих цогц чадамжийг харгалзан үзэх (стандарт)
  – Хүлээгдэж байгаа үр дүнг нарийн гаргаж,
    түүнээсээ чухал гэснийг ялган зорилтуудаа
    тодорхойлох
Дадлага ажил
• Дараах сэдвүүдээс сонгон авч сэдвийн
  хүрээн дэх зорилго, зорилтыг
  тодорхойлно уу.
  – Компьютерийн програм хангамж
  – Компьютерийн техник хангамж
  – Paint програмыг ашиглах
  – Компьютерийн вирус, түүнээс сэргийлэх
  – Сүлжээ зохион байгуулах
  – Excel програмаар хялбар тооцоолол хийх
2-р алхам Материал цуглуулах
• Материал цуглуулах
  – Тухайн сэдвийн хүрээнд агуулга, арга зүйг
    боловсруулахад хэрэглэгдэх сурах бичиг,
    гарын авлага, интернэтийн эх сурвалжууд,
    зураг, дуу, видео зэргийг цуглуулах
Дадлага ажил
• Сэдвийнхээ хүрээнд хэрэгцээт материалаа
  интернэтээс цуглуулах
  –   www.google.mn
  –   www.gogo.mn
  –   www.owc.org.mn
  –   www.msue.edu.mn
  –   www.nagicnet.mn
  –   www.whatis.com
  –   www.symantec.com
  –   www.mcafee.com
3-р алхам Агуулгын хүрээг
             тогтоох
• Агуулгын хүрээг тогтоож, арга зүйгээ
  боловсруулах
  – Агуулгын хүрээг сэдэв бүрээр гарган нарийвчлан
    тогтоож, түүний хүрээнд гарч ирэх шинэ
    ойлголтуудыг тайлбарлахад МХТ-ийг ашиглах
    боломжийг гарган ирж нарийн төлөвлөн
    тайлбарлах
  – Дидактик боловсруулалт хийх, жишээг аль болох
    амьдралд ойртуулах, МХТ-ийн давуу талыг
    ашиглан хийх
Дадлага ажил
• Сэдвийнхээ хүрээнд агуулгаа
  нарийвчлан гаргаж, ухагдахуун
  ойлголтуудыг МХТ ашиглан хэрхэн
  ойлгомжтой илэрхийлэн тайлбарлах
  талаар төлөвлөх
• Жишээ хэрхэн өгөх талаар төлөвлөх
4-р алхам Үнэлгээ
• Үнэлгээний элементийг төлөвлөх
  – Материалын аль хэсэгт ашиглахаа
    төлөвлөн нарийн заах
  – Үнэлгээний материалын хамрах хүрээг
    тогтоох
  – Үнэлгээний ямар хэлбэрийг ашиглахаа
    сонгох
    • Нээлттэй хариулттай асуултууд
    • Хаалттай хариулттай асуултууд
Нээлттэй хариулттай асуулт
•    Нээлттэй хариулттай асуултыг бэлтгэхдээ
     анхаарах зүйлүүд
    –   Тухайн асуултыг бэлдэхдээ харьцуул, эргэцүүлж
        үз, учир шалтгааныг нь ол, өөрөө жишээ гарга
        гэх мэт суралцагчийг ажиллуулах асуулт байх
    –   Асуулт тавихаасаа өмнө тухайн даалгаварынхаа
        утгыг суралцагчид нарийвчилж тайлбарлан
        ойлгуулах
    –   Асуултын даалгавар сайн тодорхойлогдсон байх
        ёстой.
Нээлттэй хариулттай асуулт
– Суралцагчдаас хариултаа бэлдэхдээ
  өөрсдийн санаагаа сайн учрыг гаргахыг
  шаардах
– Хариулт бэлдэхэд маш боломжтой хугацаа,
  минутаар хариултын эзлэхүүн (мөрөөр)-ийг
  зааж өгөх. Богинохон хариултууд нь
  суралцагчдыг өөрсдийн бодлоо илүү
  хэлбэржүүлэхэд тустай байдаг.
– Суралцагчийн хариултыг дүгнэх шалгуур
  бэлдэж зөв хариулт бүрийн оноог зааж
  тодорхой байлгах
Нээлттэй хариулттай асуулт
• Нээллтэй хариулттай асуултаар үнэлэх
  шалгуурыг сайн бэлдэх нь уг хариултыг зөв
  үнэлэх ажлын нилээн нарийн хэсэг юм. Зөв
  сайн шалгуурууд нь нээлттэй хариулттай
  асуултын хариултыг бодитой дүгнэж, багш
  сурагч хоёрын үнэлгээн дээр гач болох үл
  ойлголцолыг бууруулж өгнө. Компьютерийн
  тусламжтайгаар нээллтэй асуултын
  хариултыг үнэлэх нь ихээхэн ажиллагаатай
  ажил байдаг. Энэ нь ийм хэлбэрийн асуултыг
  ашиглаж болохгүй гэсэн үг биш юм.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Сонгох хариулттай асуулт (зөв
  хариултыг сонгох)
• Зөв хариултыг тохируулах
• “тийм-үгүй”-тэй асуулт
• Бүтээх хариулттай асуулт
Хаалттай хариулттай асуулт
• Сонгох хариулттай асуултын давуу талууд
  – Суралцагчийг түвшинээр дүгнэх (суралцагч олон
    хариултаас зөвхөн нэгийг нь сонгох ёстой.)
  – Зөв хариултыг таах явдлыг багасгах (гэхдээ
    арилгах биш)
  – Том хэмжээний сургалтын материалын үнэлгээг
    хурдан шалгах
  – Олон суралцагчийн дүнг хурдан хямд шалгах буюу
    энэ үйл явдлыг автоматжуулах (компьютер дээр)
    боломжийг олгодог
Хаалттай хариулттай асуулт
• Сонгох хариулттай асуултын
  дутагдалтай талууд:
  – чанартай асуулт хариулт бэлдэхэд
    хүндрэлтэй
  – Зөв буруу талаарх маргаан бий болж
    болдог (тусгай шалгах хэмжүүр байхгүй
    тохиолдолд)
  – Чадварыг дүгнэх боломжгүй.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Сонгох хариулттай асуултыг зохиоход хэрэг
  болох зөвлөгөө:
  – Асуултын язгуур нь өгүүлэхүүн байна.
  – Тухайн асуудлыг товч тодорхой илтгэсэн асуулт
    байх.
  – Асуултанд илүүц мэдээлэл багтаагүй байх.
  – Асуулт төгссөн өгүүлбэр байх.
  – Хариултын хувилбарууд зөвхөн ганц байх. (ямар ч
    маргаангүй)
  – Суралцагчид буруу хариултуудаас нэг зөвийг
    эсвэл зөв хариултуудаас харьцангуй бүрэн дүүрэн
    хариултыг сонгох хэрэгтэйг мэдэгдэх.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Сонгох хариулттай асуултыг зохиоход хэрэг болох
  зөвлөгөө:
  – Үргэлж, хэзээ ч, зүгээр л, дээрх, бүгд, доорхоос, аль нь ч биш
    гэх мэт үгсийг хэрэглэхгүй байх
  – Хариултын комбинацийг хэрэглэхгүй байх (жишээ нь: А, Б
    хоёул зөв гэх мэт)
  – Зөв хариултыг сонгох 5 хувилбар оруулах. Нэг нь зөв бусад
    нь буруу байхаар. Энэ нь зөв хариултыг таах явдлыг зогсоож
    өгнө. Хэрэв асуулт нь олон хариулттай байхад тохиромжгүй
    байвал хувилбарын тоог багасгах хэрэгтэй.
  – Хувилбаруудыг хооронд нь төстэй хийхийг хичээгээрэй. Энэ
    нь асуултыг хүнд болгохоос гадна таах боломжийг багасгана.
  – Суралцагчид хялбар байлгах үүднээс хариултын
    хувилбаруудыг том үсгээр тэмдэглэнэ үү? А, Б, В, Г, …
  – Асуултуудад график, видео дүрсийг ашиглахыг хичээнэ үү?
Хаалттай хариулттай асуулт
• Зөв хариултыг тохируулах асуултын
  давуу талууд:
  – Зохиож, дүгнэхэд хялбар
  – Өгөгдсөн баримтын хоорондох хамаарлыг
    мэдэж байгаа эсэхийг шалгахад маш
    тохиромжтой.
  – Санамсаргүйгээр таах боломжийг
    багасгана.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Зөв хариултыг тохируулах асуултын
  дутагдалтай талууд:
  – Тогтоосон эсэхийг илрүүлэх үнэлгээнд
    тохирно.
  – тодорхой мэдээллийг баримтлах ёстой
    болдог.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Хариултыг тохируулах асуултыг бэлтгэхдээ
  дараах зүйлийг анхаарна уу.
  – Өгөгдсөн байршил зөв хариултын хувилбарын
    тоотой давхцахгүй байлгахыг анхаарах. Энэ нь
    сүүлийн үлдсэн хамаарлыг илэрхий болгохыг хасч
    өгч байна.
  – Байршлыг асуулттай нь хэрхэн тохируулахыг
    энгийн ойлгомжтойгоор өгөх.
  – Нэг дэлгэцэн дээр хариулт байршил хоёрыг
    ойрхон байрлуулах
  – Араб тоогоор хариултыг тэмдэглэх. (шаардлагатай
    үед)
Хаалттай хариулттай асуулт
• Хариултыг тохируулах асуултыг бэлтгэхдээ
  дараах зүйлийг анхаарна уу.
  – Хариулт бүрд зөвхөн ганц байршил оногдсон
    байхаар тооцож хийх.
  – Хариултын тоо байршлын тоо хоёрын байрлал нь
    санамсаргүй байх ёстой.
  – Жагсаалд нь тохирсон нэр өгөх. (“хариулт”,
    “байршил” гэж нэрлэхгүй)
  – Байршлыг нь арай урт, хариултыг нь богино үгээр
    дүрслэх. (ганц үгээр ч юм уу)
  – Нэг хариултыг олон удаа хэрэглэж болох эсэхийг
    тайлбарласан байх. Ямар шинжээр хариулт нь уг
    хамааралд тавигдсаныг тодорхойлох.
Хаалттай хариулттай асуулт
• “тийм-үгүй” асуултын давуу талууд
  – Дүгнэхэд хялбар
  – Өргөн хэмжээний хичээлийн шалгалтыг
    түргэн шалгахад тохиромжтой.
Хаалттай хариулттай асуулт
• “тийм-үгүй” асуултын дутагдалтай
  талууд
  – Үндсэндээ суралцагчийн ой тогтоолтыг
    шалгадаг.
  – Таах өндөр магадлалтай (50/50)
  – “хагас өнгө”-ийг гаргадаггүй. (хатуу хэлбэл
    үнэн эсвэл худал)
  – Хэлбэржүүлэхэд хүнд байдаг (асуулт
    тодорхой байхаас гадна эргэлзээтэй зүйл
    оруулах боломжгүй байдаг.)
Хаалттай хариулттай асуулт
• “тийм-үгүй” асуулт бэлдэхдээ дараах
  зүйлийг анхаарна уу.
  – Асуулт бүр “тийм-үгүй” хариулт шаардана.
  – Асуултаа аль болох богино байхаар
    хэлбэржүүлнэ үү.
  – Эерэг хариулттай асуултын тоо даалгаварт
    сөрөг хариулттай асуултын тоотой давхцах
    ёстой.
Хаалттай хариулттай асуулт
• “тийм-үгүй” асуулт бэлдэхдээ дараах зүйлийг
  анхаарна уу.
  – Асуултаа бэлдчихээд “тийм-үгүй” гэсэн хариулт нь
    ар араасаа санамсаргүй байрлагдсан байхаар
    холих.
  – Бүх асуулт хостой байх. (“үгүй” гэсэн хариулттай
    асуулт бүрийн тоо “тийм” гэсэн хариулттай асуулт
    бүрийн тоо тэнцүү байна.)
  – Шалгахаасаа өмнө суралцагчид “тийм-үгүй”
    асуулттай даалгаварынхаа дүрмийг тайлбарлаж
    өгнө үү.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Бүтээх хариулттай асуултын давуу тал
  – Зохиоход хялбар
  – Харьцангуй найдвартай (зөв хариултыг
    таах боломжгүй)
  – Их хэмжээний материалыг түргэн
    хугацаанд шалгах.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Дутагдалтай талууд:
  – Оюуны өндөр түвшиний мэдлэгийг шалгах
    бэрхшээлтэй.
  – Автомат шалгагч зохион байгуулахад
    нэмэлт хүч шаардлагатай.
  – Зөв хариулт өөрчлөгдөж болно.
Хаалттай хариулттай асуулт
• Ийм төрлийн асуултыг бэлдэхэд анхаарах
  зүйлс:
  – Асуултын эргэх болон маш тодорхой хэлбэрийг
    ашиглана уу. Асуулт нь суралцагчид маш илэрхий
    байх.
  – Орхигдсон элементийг өгүүлбэрт хоосон зайгаар
    тэмдэглэх.
  – Орхигдсон үгийг өгүүлбэрийн төгсгөлд байхаар
    хийх.
  – Асуулт бүрд зөв хариултын хувилбарыг оруулах.
  – Боломж гарвал “Үгийн сүлжээг” ашиглах
Дадлага ажил
• Сэдвийнхээ хүрээнд асуултууд бэлтгэх
  – Нээлттэй хариулттай асуулт – 2
  – Хаалттай хариулттай асуулт тус бүр – 2
    • Үгийн сүлжээ хийх болмжийг авч үзэх
5-р алхам
            Дизайны зохиомж
• Цахим хэрэглэгдэхүүн бэлтгэх
  зөвлөмжийг дагах
  – Нэг загварын дэлгэцийг зохиомжлох
  – Сургалтын материалын дэлгэцийг ангилан
    интерактив элементүүдийг төлөвлөх
    •   Цэс бүхий
    •   Мэдээллийн
    •   Үнэлгээний материалын
    •   Дасгалын
    •   Тусламжийн гэх мэтээр нарийн төлөвлөх
Дизайны зохиомж
• Дизайны зохиомжийн дараах
  шаардлагын хангах ёстой.
  – Дэлгэцийн элементүүд бие бие дээрээ
    “давхралдах”-гүй байх
  – Өнгөний зохилдлогыг ашиглах ерөнхий
    журмыг баримтлах.
    • Хүйтэн өнгө (шар, хөх гэх мэт) фон болгож
      хэрэглэх.
    • Халуун өнгөнөөс зайлсхийхийг хичээх (улаан,
      ногоон гэх мэт). Эдгээр өнгө нь зөвхөн аюулын
      дохио гэх мэтэд л хэрэглэгдэнэ.
Дизайны зохиомж
• Суралцагчийн хариултыг боловсруулахдаа
  суралцагчийн бүх эргэцүүлэх боломжийг авч
  үзэх. Эхний буруу хариултанд дүн тавих гэж
  яарах биш ахиад нэг оролдоод үзэх боломж
  олгох. Эргэх холбооны дуун дохио сайн
  хэрэгсэл болж өгнө. Сурагч буруу хариулбал
  хачирхалтай дуу (тухайлбал хэрээ шиг “Кар-р-
  р!”) өгөх энэ нь түүнийг тайлбарлуулснаас
  илүү мэдээлэлжүүлдэг.
Дизайны зохиомж
• Суралцагчийг сургалтын мэдээлэл
  бүхий дэлгэцэн дээр хангалттай
  хугацаанд ажиллах нөхцлийг хангахыг
  хичээх. Текст болон бусад сургалтын
  мэдээлэл нь суралцагчийг танилцаж
  дуустал нь дэлгэцэн дээр байх ёстой.
Дизайны зохиомж
• Суралцагч нь өөрөөс нь юуг шаардаж
  байгааг байх. Үүнийг түүнд ойлгуулж
  өгөх. Энэ нь суралцагч ажлаа
  үргэлжлүүлэх болон курсээс гарахыгаа
  үргэлж мэдэж байхад туслана.
• Суралцагчид ажлын дүрмийн талаар
  хүссэн үедээ мэдэх боломж олгох.
  (тусламж товчлуурыг хаанаас ч
  амархан хүрч болох газар байрлуулах.)
Дизайны зохиомж
• Суралцагч хүссэн үедээ ажлаа зогсоох
  эрхтэй. Тохирох багажийг дэлгэц бүр
  дээр байрлуулах. (“гарах” товч, гарны
  Escape товч гэх мэт) Цахим сургалтын
  материал нь өөрөө сурах хэрэгсэл
  гэдгийг бүү мартаарай. Суралцагчийг
  хүсэхгүй байхад түүнийг албадаж
  болохгүй. (түүнд компьютерийг унтраах
  боломж үргэлж байна.)
Дадлага ажил
• Сонгож авсан сэдвийн хүрээнд дизайны
  зохиомжийн төлөвлөлт хийнэ үү.
  – Дэлгэцийн бүрийн төлөвлөлтийг хийх
    •   Цэс бүхий
    •   Мэдээллийн
    •   Үнэлгээний материалын
    •   Дасгалын
    •   Тусламжийн
Сургалтын материалаа
           áîëîâñðóóëàх
• Төслийн дагуу сургалтын материалаа
  áîëîâñðóóëàх
  – Технологийн сонголтоо хийх
    • PowerPoint
    • Flash
    • Бусад мультимедиа, интерактив хэрэглэгдэхүүн
      боловсруулах технологиудаас хэрэгцээтэйгээ
      сонгох
Сургалтын материалаа
           áîëîâñðóóëàх
– Дагалдах мультимедиа элементүүдийг
  боловсруулах програмаа сонгох
  •   SnagIt
  •   Camtasia
  •   Audacity
  •   Sound Recorder
  •   Photoshop
  •   Movie Maker гэх мэт
Сургалтын материалаа
             áîëîâñðóóëàх
• Сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàхад
  хэрэглэгдэх техник хэрэгслээ бэлтгэх
  –   Дижитал аппрат, камер
  –   Фото аппрат
  –   Сканер
  –   Притер
  –   Хуруу болон зөөврийн диск гэх мэт
Сургалтын материалаа
           áîëîâñðóóëàх
• Сургалтын материалын төсөлд өгсний
  дугуу
  – интерактив элементүүдийг бэлтгэж,
    интерактив элементүүдийн санг үүсгэх
Дадлага ажил
• Төсөлд тусгасан шаардлагатай
  интерактив элементүүдийг
  шаардлагатай програм ашиглан (Paint,
  PhotoShop гэх мэт) шинээр хийх,
  засварлан интерактив элемэнтүүдийн
  сан үүсгэх
Сургалтын материалаа
             áîëîâñðóóëàх
• Нэг загварын дэлгэцүүдээ зохиомжлон
  боловсруулж
  –   Агуулгын боловсруулалтын дэлгэцийг хийх
  –   Үнэлгээний материалын дэлгэцийг хийх
  –   Тусламжийн сангийн дэлгэцийг хийх
  –   Цэс бүхий дэлгэцийг хийх
Дадлага ажил
• Төсөлд тусгасан шаардлагын дагуу
  мэдээлэл өгөх буюу агуулгын дэлгэцийг
  зохиомжилж хийх. Интерактив болон
  мультимедиа элементийн байрлалыг
  анхаарах
Дадлага ажил
• Төсөлд тусгасан шаардлагын дагуу
  Үнэлгээний материалын дэлгэцийг
  зохиомжилж хийх. Интерактив болон
  мультимедиа элемент ашигласан байх
Дадлага ажил
• Төсөлд тусгасан шаардлагын дагуу зөв
  ба буруу хариултанд зөвлөгөө,
  зааварчилгаа өгөх дэлгэцийг
  зохиомжилж хийх. Интерактив болон
  мультимедиа элемент ашигласан байх
Сургалтын цахим
    хэрэглэгдэхүүний үнэлгээ
• Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүн нь
  багшийн байнгын амьд харьцааг
  шаардахгүйгээр сургалтыг үйл
  ажиллагааг явуулах боломжтой байвал
  хангалттай гэж үздэг.
• Нөгөө талаар танхмын сургалтанд ч
  хэрэглэх боломжтойгоор боловсруулах
  нь зүйтэй байдаг.
Анхаарал тавьсанд баярлалаа.

          Асуулт?

More Related Content

What's hot (6)

нэгж хичээлийн хөтөлбөр
нэгж хичээлийн хөтөлбөрнэгж хичээлийн хөтөлбөр
нэгж хичээлийн хөтөлбөр
 
Tsahim
TsahimTsahim
Tsahim
 
Solo taxonomy
Solo taxonomySolo taxonomy
Solo taxonomy
 
чадварын үнэлгээ
чадварын үнэлгээ чадварын үнэлгээ
чадварын үнэлгээ
 
зурган мэдээлэл боловсруулах 6-р анги нэгж хичээл
зурган мэдээлэл боловсруулах 6-р анги нэгж хичээлзурган мэдээлэл боловсруулах 6-р анги нэгж хичээл
зурган мэдээлэл боловсруулах 6-р анги нэгж хичээл
 
мхт ийг ашиглан цахим хэрэглэгдэхүүн бэлтгэх тухай 2013
мхт ийг ашиглан цахим хэрэглэгдэхүүн бэлтгэх тухай 2013мхт ийг ашиглан цахим хэрэглэгдэхүүн бэлтгэх тухай 2013
мхт ийг ашиглан цахим хэрэглэгдэхүүн бэлтгэх тухай 2013
 

Viewers also liked (13)

ширээний чийдэнгийн бүрхүүлийн загвар зохиох.багш.дагмид
ширээний чийдэнгийн бүрхүүлийн загвар зохиох.багш.дагмид  ширээний чийдэнгийн бүрхүүлийн загвар зохиох.багш.дагмид
ширээний чийдэнгийн бүрхүүлийн загвар зохиох.багш.дагмид
 
catalogy
catalogycatalogy
catalogy
 
Pc tuux
Pc tuuxPc tuux
Pc tuux
 
Starting the design matrixmon
Starting the design matrixmonStarting the design matrixmon
Starting the design matrixmon
 
лекц 3
лекц 3лекц 3
лекц 3
 
лекц №3
лекц №3лекц №3
лекц №3
 
Adobe photoshop
Adobe photoshopAdobe photoshop
Adobe photoshop
 
Flash
FlashFlash
Flash
 
Лекц 2
Лекц  2Лекц  2
Лекц 2
 
Coril nom hariutaigaa
Coril nom hariutaigaaCoril nom hariutaigaa
Coril nom hariutaigaa
 
Auto cad программын монгол ном
Auto cad программын монгол номAuto cad программын монгол ном
Auto cad программын монгол ном
 
Publisher
PublisherPublisher
Publisher
 
Pagemaker Lesson
Pagemaker LessonPagemaker Lesson
Pagemaker Lesson
 

Similar to 3th day content development

математикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүн
математикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүнматематикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүн
математикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүн
muugii_16
 
Хичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх нь
Хичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх ньХичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх нь
Хичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх нь
za tosontsengel L.Tsendiin neremjit 11 Jil
 
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээИдэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
New Mongol College of Technology
 
ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2
ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2
ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2
Yadmaa Vic
 

Similar to 3th day content development (20)

Math ppt
Math pptMath ppt
Math ppt
 
Техник бүлгийн нэгж хичээлийн төлөвлөлт
Техник бүлгийн нэгж хичээлийн төлөвлөлтТехник бүлгийн нэгж хичээлийн төлөвлөлт
Техник бүлгийн нэгж хичээлийн төлөвлөлт
 
Distance learning hto
Distance learning htoDistance learning hto
Distance learning hto
 
математикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүн
математикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүнматематикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүн
математикийн хичээлд мхт ашиглаж буй судалгаанд хийсэн дүн
 
1st day ict argazui-v1
1st day ict argazui-v11st day ict argazui-v1
1st day ict argazui-v1
 
5th Day Create Quiz
5th Day Create Quiz5th Day Create Quiz
5th Day Create Quiz
 
Syrgalt
SyrgaltSyrgalt
Syrgalt
 
Syrgalt
SyrgaltSyrgalt
Syrgalt
 
Хичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх нь
Хичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх ньХичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх нь
Хичээлийн цахим хэрэглэгдэхүүнийг ашигласнаар сургалтын чанарт нөлөөлөх нь
 
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээИдэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
Идэвхтэй сургалтын арга ба явцын үнэлгээ
 
Банкны мэдээллийн систем
Банкны мэдээллийн системБанкны мэдээллийн систем
Банкны мэдээллийн систем
 
Багшийг онлайн сургалтаар хөгжүүлэх боломж
Багшийг онлайн сургалтаар хөгжүүлэх боломжБагшийг онлайн сургалтаар хөгжүүлэх боломж
Багшийг онлайн сургалтаар хөгжүүлэх боломж
 
INSTRUCTIONAL DESIGN PPT
INSTRUCTIONAL DESIGN PPTINSTRUCTIONAL DESIGN PPT
INSTRUCTIONAL DESIGN PPT
 
PDON101-Хичээл-11 -2
PDON101-Хичээл-11 -2PDON101-Хичээл-11 -2
PDON101-Хичээл-11 -2
 
idevhitei surgaltiin arga
idevhitei surgaltiin argaidevhitei surgaltiin arga
idevhitei surgaltiin arga
 
илтгэл 2020-2021.pptx
илтгэл 2020-2021.pptxилтгэл 2020-2021.pptx
илтгэл 2020-2021.pptx
 
TTMON402-Хичээл-15-2
TTMON402-Хичээл-15-2TTMON402-Хичээл-15-2
TTMON402-Хичээл-15-2
 
1st Day Ict Argazui V1
1st Day Ict Argazui V11st Day Ict Argazui V1
1st Day Ict Argazui V1
 
ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2
ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2
ээлжит хичээлийн технологийн шинэчлэл 2
 
хөтөлбөр төлөвлөгөө
хөтөлбөр төлөвлөгөөхөтөлбөр төлөвлөгөө
хөтөлбөр төлөвлөгөө
 

More from budkhand_2 (20)

ôàéë ò¿¿íèéã õàéõ ýðýìáëýõ
ôàéë ò¿¿íèéã õàéõ ýðýìáëýõôàéë ò¿¿íèéã õàéõ ýðýìáëýõ
ôàéë ò¿¿íèéã õàéõ ýðýìáëýõ
 
Youtube hicheel 11
Youtube hicheel 11Youtube hicheel 11
Youtube hicheel 11
 
11 р ангийн хичээл
11 р ангийн хичээл11 р ангийн хичээл
11 р ангийн хичээл
 
Ichinhorloo 'surah arga'
Ichinhorloo 'surah arga'Ichinhorloo 'surah arga'
Ichinhorloo 'surah arga'
 
101 arga
101 arga101 arga
101 arga
 
äàäëàãà õè÷ýýë
äàäëàãà õè÷ýýëäàäëàãà õè÷ýýë
äàäëàãà õè÷ýýë
 
Algoritm bagsh
Algoritm bagshAlgoritm bagsh
Algoritm bagsh
 
Algorithm
AlgorithmAlgorithm
Algorithm
 
áîäëîãî áîäîõ
áîäëîãî áîäîõáîäëîãî áîäîõ
áîäëîãî áîäîõ
 
äàäëàãà õè÷ýýë
äàäëàãà õè÷ýýëäàäëàãà õè÷ýýë
äàäëàãà õè÷ýýë
 
Alg bodlogo
Alg bodlogoAlg bodlogo
Alg bodlogo
 
àíãè óäèðäàõ óðëàã
àíãè óäèðäàõ óðëàãàíãè óäèðäàõ óðëàã
àíãè óäèðäàõ óðëàã
 
Internet
Internet Internet
Internet
 
Kom program 10
Kom program 10Kom program 10
Kom program 10
 
Internet
InternetInternet
Internet
 
2 pcbutec10
2 pcbutec102 pcbutec10
2 pcbutec10
 
1 negj hich hotolbor 10
1 negj hich hotolbor 101 negj hich hotolbor 10
1 negj hich hotolbor 10
 
Internet
InternetInternet
Internet
 
7th day blackboard system
7th day blackboard system7th day blackboard system
7th day blackboard system
 
4 day macromedia flash
4 day macromedia flash4 day macromedia flash
4 day macromedia flash
 

3th day content development

  • 1. БОЛОВСРОЛ СОЁЛ ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ЯАМ МОНГОЛ УЛСЫН БОЛОВСРОЛЫН ИХ СУРГУУЛЬ КОМПЬЮТЕР МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН СУРГУУЛЬ Сургалтын цахим сурах бичиг боловсруулах арга зүйн асуудлууд “Мэдээлэл харилцаанытехнологийг сургалтын үйл ажиллагаанд ашиглах нь” сургалт семинар, 2007.VII.23-29 Д.Цэдэвсүрэн Програмчлал-Дидактикийн тэнхмийн эрхлэгч E-Mail: tsedevsuren@msue.edu.mn
  • 2. Агуулга • Цахим сурах бичиг гэж юу вэ? • Цахим сурах бичгийн онцлог, шаардлагууд • Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүний төсөл боловсруулахад анхаарах дидактик шаардлагууд • Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүнийг боловсруулахад анхаарах дидактик шаардлагууд • Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүнийг үнэлэх дидактик шаардлагууд
  • 3. Цахим сурах бичиг гэж юу вэ? • Цахим сурах бичиг гэдэг нь цахим сургалтыг хэрэгжүүлэхэд буюу мэдээллийн технологи ашигласан сургалт явуулахад шаардагдах, сурах бичигт тавигдах бүх дидактик шаардлагуудыг хангасан, мөн түүний иж бүрдлүүдийг агуулсах байхаас гадна МХТ-ийг ашигласан зарим давуу талуудыг тусгасан цахим хэрэглэгдэхүүн юм.
  • 4. Цахим сурах бичгийн хэвлэмэл сурах бичгээс давуу тал • Мультимедиа (дуу, хөдөлгөөнд дүрс, зураг, видео гэх мэт) элемент агуулсан • Интерактив шинжээрээ давуу • Суралцагчдын сонирхолыг илүү татдаг • Нэмэлт материал оруулах боломжтой • Ашиглах боломж өндөр (танхмын болон цахим сургалтанд ашиглах) • Түгээхэд хялбар
  • 5. Цахим сурах бичгийн хэвлэмэл сурах бичгээс дутагдалтай тал • Технологи (компьютер болон бусад) шаарддаг – Боловсруулахад – Ашиглахад – Түгээхэд • ...
  • 6. Цахим сурах бичгийн бүтэц Ìýäýýëëèéí Интерактив Êîìïüþòåðèéí õàíãàëò элементүүди èíòåðàêòèâ ñóðãàõ йн öóãëóóëãà ïðîãðàìûí áàãö Áëîê 1 Ïðîãðàìûí Àðãà ç¿éí õàíãàëò óäèðäëàãà (Õýðýãæ¿¿ëýãчèéí çààâàð) Áëîê 2
  • 7. Цахим сурах бичиг боловсруулахад мөрдөх 10 алхам (зөвлөмж) 1. Хэрэгцээ зорилгоо тодорхойлох 2. Сургалтын материалаа цуглуулах 3. Сургалтын хөтөлбөрийн дагуу агуулга боловсруулах 4. Сургалтын үйл явцыг МХТ-г ашиглан үр ашигтай зохион байгуулах санаа сэдлийг дэвшүүлэх 5. Төслөө боловсруулах
  • 8. Цахим сурах бичиг боловсруулахад мөрдөх 10 алхам (зөвлөмж) 6. Сургалтын материалыг элементарчлах, дидактик боловсруулалт хийх 7. Дэлгэцийн зохиомжуудаа бэлтгэх 8. Хичээлээ цахим хэлбэрээр боловсруулах 9. 9. Нэмэлт материалыг бэлтгэх 10. Үнэлгээ хийх, сургалтын материалыг гүйцэд боловсруулах.
  • 9. Цахим сурах бичиг-том асуудал • Цахим сурах бичиг боловсруулах асуудал бол багийн үйл ажиллагаа юм. Үүнийг боловсруулахад – Сурган хүмүүжүүлэх дизайнер буюу багш – Зураач буюу дизайнер – Оператор – Програм зохиогч
  • 10. • Иймээс цахим сурах бичгийн нэгэн бүрэлдэхүүн байж болох сурах сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүнийн бэлтгэх арга зүйн асуудлыг авч үзье.
  • 11. Сургалтын цахим материал боловсруулах ү.а-ны цикл Шинжилгээ Òºñëөө боловсруулах Төслийн дагуу сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàх Øàëãàõ, ä¿ãíýõ áà ýöýñëýí áàðèìòæóóëàн áîëîâñðóóëàõ
  • 12. Сургалтын цахим материалын тºñөë боловсруулах алхмууд • Зорилго, зорилтоо нарийвчлан тодорхойлох • Материал цуглуулах • Агуулгын хүрээг тогтоож, арга зүйгээ боловсруулах – Сэдвүүдэд хуваах – Цогц чадамжийг төлөвшүүлэхэд анхаарах
  • 13. Сургалтын цахим материалын тºñөë боловсруулах алхмууд • Тухайн ухагдахуун бүрийн хувьд түүнийг илэрхийлэх дидактик шийдлийг олох • Үнэлгээний элементийг төлөвлөх – Цогц чадамжийг төлөвшлийг илрүүлэх үнэлгээний материал боловсруулах • Дизайны зохиомжийн дидактик шийдлийг бий болгох
  • 14. 1-р алхам Зорилго, зорилтоо тодорхойлох • Зорилго, зорилтоо нарийвчлан тодорхойлохдоо – Тухайн сэдвийн хүрээнд суралцагчийн эзэмшвэл зохих цогц чадамжийг харгалзан үзэх (стандарт) – Хүлээгдэж байгаа үр дүнг нарийн гаргаж, түүнээсээ чухал гэснийг ялган зорилтуудаа тодорхойлох
  • 15. Дадлага ажил • Дараах сэдвүүдээс сонгон авч сэдвийн хүрээн дэх зорилго, зорилтыг тодорхойлно уу. – Компьютерийн програм хангамж – Компьютерийн техник хангамж – Paint програмыг ашиглах – Компьютерийн вирус, түүнээс сэргийлэх – Сүлжээ зохион байгуулах – Excel програмаар хялбар тооцоолол хийх
  • 16. 2-р алхам Материал цуглуулах • Материал цуглуулах – Тухайн сэдвийн хүрээнд агуулга, арга зүйг боловсруулахад хэрэглэгдэх сурах бичиг, гарын авлага, интернэтийн эх сурвалжууд, зураг, дуу, видео зэргийг цуглуулах
  • 17. Дадлага ажил • Сэдвийнхээ хүрээнд хэрэгцээт материалаа интернэтээс цуглуулах – www.google.mn – www.gogo.mn – www.owc.org.mn – www.msue.edu.mn – www.nagicnet.mn – www.whatis.com – www.symantec.com – www.mcafee.com
  • 18. 3-р алхам Агуулгын хүрээг тогтоох • Агуулгын хүрээг тогтоож, арга зүйгээ боловсруулах – Агуулгын хүрээг сэдэв бүрээр гарган нарийвчлан тогтоож, түүний хүрээнд гарч ирэх шинэ ойлголтуудыг тайлбарлахад МХТ-ийг ашиглах боломжийг гарган ирж нарийн төлөвлөн тайлбарлах – Дидактик боловсруулалт хийх, жишээг аль болох амьдралд ойртуулах, МХТ-ийн давуу талыг ашиглан хийх
  • 19. Дадлага ажил • Сэдвийнхээ хүрээнд агуулгаа нарийвчлан гаргаж, ухагдахуун ойлголтуудыг МХТ ашиглан хэрхэн ойлгомжтой илэрхийлэн тайлбарлах талаар төлөвлөх • Жишээ хэрхэн өгөх талаар төлөвлөх
  • 20. 4-р алхам Үнэлгээ • Үнэлгээний элементийг төлөвлөх – Материалын аль хэсэгт ашиглахаа төлөвлөн нарийн заах – Үнэлгээний материалын хамрах хүрээг тогтоох – Үнэлгээний ямар хэлбэрийг ашиглахаа сонгох • Нээлттэй хариулттай асуултууд • Хаалттай хариулттай асуултууд
  • 21. Нээлттэй хариулттай асуулт • Нээлттэй хариулттай асуултыг бэлтгэхдээ анхаарах зүйлүүд – Тухайн асуултыг бэлдэхдээ харьцуул, эргэцүүлж үз, учир шалтгааныг нь ол, өөрөө жишээ гарга гэх мэт суралцагчийг ажиллуулах асуулт байх – Асуулт тавихаасаа өмнө тухайн даалгаварынхаа утгыг суралцагчид нарийвчилж тайлбарлан ойлгуулах – Асуултын даалгавар сайн тодорхойлогдсон байх ёстой.
  • 22. Нээлттэй хариулттай асуулт – Суралцагчдаас хариултаа бэлдэхдээ өөрсдийн санаагаа сайн учрыг гаргахыг шаардах – Хариулт бэлдэхэд маш боломжтой хугацаа, минутаар хариултын эзлэхүүн (мөрөөр)-ийг зааж өгөх. Богинохон хариултууд нь суралцагчдыг өөрсдийн бодлоо илүү хэлбэржүүлэхэд тустай байдаг. – Суралцагчийн хариултыг дүгнэх шалгуур бэлдэж зөв хариулт бүрийн оноог зааж тодорхой байлгах
  • 23. Нээлттэй хариулттай асуулт • Нээллтэй хариулттай асуултаар үнэлэх шалгуурыг сайн бэлдэх нь уг хариултыг зөв үнэлэх ажлын нилээн нарийн хэсэг юм. Зөв сайн шалгуурууд нь нээлттэй хариулттай асуултын хариултыг бодитой дүгнэж, багш сурагч хоёрын үнэлгээн дээр гач болох үл ойлголцолыг бууруулж өгнө. Компьютерийн тусламжтайгаар нээллтэй асуултын хариултыг үнэлэх нь ихээхэн ажиллагаатай ажил байдаг. Энэ нь ийм хэлбэрийн асуултыг ашиглаж болохгүй гэсэн үг биш юм.
  • 24. Хаалттай хариулттай асуулт • Сонгох хариулттай асуулт (зөв хариултыг сонгох) • Зөв хариултыг тохируулах • “тийм-үгүй”-тэй асуулт • Бүтээх хариулттай асуулт
  • 25. Хаалттай хариулттай асуулт • Сонгох хариулттай асуултын давуу талууд – Суралцагчийг түвшинээр дүгнэх (суралцагч олон хариултаас зөвхөн нэгийг нь сонгох ёстой.) – Зөв хариултыг таах явдлыг багасгах (гэхдээ арилгах биш) – Том хэмжээний сургалтын материалын үнэлгээг хурдан шалгах – Олон суралцагчийн дүнг хурдан хямд шалгах буюу энэ үйл явдлыг автоматжуулах (компьютер дээр) боломжийг олгодог
  • 26. Хаалттай хариулттай асуулт • Сонгох хариулттай асуултын дутагдалтай талууд: – чанартай асуулт хариулт бэлдэхэд хүндрэлтэй – Зөв буруу талаарх маргаан бий болж болдог (тусгай шалгах хэмжүүр байхгүй тохиолдолд) – Чадварыг дүгнэх боломжгүй.
  • 27. Хаалттай хариулттай асуулт • Сонгох хариулттай асуултыг зохиоход хэрэг болох зөвлөгөө: – Асуултын язгуур нь өгүүлэхүүн байна. – Тухайн асуудлыг товч тодорхой илтгэсэн асуулт байх. – Асуултанд илүүц мэдээлэл багтаагүй байх. – Асуулт төгссөн өгүүлбэр байх. – Хариултын хувилбарууд зөвхөн ганц байх. (ямар ч маргаангүй) – Суралцагчид буруу хариултуудаас нэг зөвийг эсвэл зөв хариултуудаас харьцангуй бүрэн дүүрэн хариултыг сонгох хэрэгтэйг мэдэгдэх.
  • 28. Хаалттай хариулттай асуулт • Сонгох хариулттай асуултыг зохиоход хэрэг болох зөвлөгөө: – Үргэлж, хэзээ ч, зүгээр л, дээрх, бүгд, доорхоос, аль нь ч биш гэх мэт үгсийг хэрэглэхгүй байх – Хариултын комбинацийг хэрэглэхгүй байх (жишээ нь: А, Б хоёул зөв гэх мэт) – Зөв хариултыг сонгох 5 хувилбар оруулах. Нэг нь зөв бусад нь буруу байхаар. Энэ нь зөв хариултыг таах явдлыг зогсоож өгнө. Хэрэв асуулт нь олон хариулттай байхад тохиромжгүй байвал хувилбарын тоог багасгах хэрэгтэй. – Хувилбаруудыг хооронд нь төстэй хийхийг хичээгээрэй. Энэ нь асуултыг хүнд болгохоос гадна таах боломжийг багасгана. – Суралцагчид хялбар байлгах үүднээс хариултын хувилбаруудыг том үсгээр тэмдэглэнэ үү? А, Б, В, Г, … – Асуултуудад график, видео дүрсийг ашиглахыг хичээнэ үү?
  • 29. Хаалттай хариулттай асуулт • Зөв хариултыг тохируулах асуултын давуу талууд: – Зохиож, дүгнэхэд хялбар – Өгөгдсөн баримтын хоорондох хамаарлыг мэдэж байгаа эсэхийг шалгахад маш тохиромжтой. – Санамсаргүйгээр таах боломжийг багасгана.
  • 30. Хаалттай хариулттай асуулт • Зөв хариултыг тохируулах асуултын дутагдалтай талууд: – Тогтоосон эсэхийг илрүүлэх үнэлгээнд тохирно. – тодорхой мэдээллийг баримтлах ёстой болдог.
  • 31. Хаалттай хариулттай асуулт • Хариултыг тохируулах асуултыг бэлтгэхдээ дараах зүйлийг анхаарна уу. – Өгөгдсөн байршил зөв хариултын хувилбарын тоотой давхцахгүй байлгахыг анхаарах. Энэ нь сүүлийн үлдсэн хамаарлыг илэрхий болгохыг хасч өгч байна. – Байршлыг асуулттай нь хэрхэн тохируулахыг энгийн ойлгомжтойгоор өгөх. – Нэг дэлгэцэн дээр хариулт байршил хоёрыг ойрхон байрлуулах – Араб тоогоор хариултыг тэмдэглэх. (шаардлагатай үед)
  • 32. Хаалттай хариулттай асуулт • Хариултыг тохируулах асуултыг бэлтгэхдээ дараах зүйлийг анхаарна уу. – Хариулт бүрд зөвхөн ганц байршил оногдсон байхаар тооцож хийх. – Хариултын тоо байршлын тоо хоёрын байрлал нь санамсаргүй байх ёстой. – Жагсаалд нь тохирсон нэр өгөх. (“хариулт”, “байршил” гэж нэрлэхгүй) – Байршлыг нь арай урт, хариултыг нь богино үгээр дүрслэх. (ганц үгээр ч юм уу) – Нэг хариултыг олон удаа хэрэглэж болох эсэхийг тайлбарласан байх. Ямар шинжээр хариулт нь уг хамааралд тавигдсаныг тодорхойлох.
  • 33. Хаалттай хариулттай асуулт • “тийм-үгүй” асуултын давуу талууд – Дүгнэхэд хялбар – Өргөн хэмжээний хичээлийн шалгалтыг түргэн шалгахад тохиромжтой.
  • 34. Хаалттай хариулттай асуулт • “тийм-үгүй” асуултын дутагдалтай талууд – Үндсэндээ суралцагчийн ой тогтоолтыг шалгадаг. – Таах өндөр магадлалтай (50/50) – “хагас өнгө”-ийг гаргадаггүй. (хатуу хэлбэл үнэн эсвэл худал) – Хэлбэржүүлэхэд хүнд байдаг (асуулт тодорхой байхаас гадна эргэлзээтэй зүйл оруулах боломжгүй байдаг.)
  • 35. Хаалттай хариулттай асуулт • “тийм-үгүй” асуулт бэлдэхдээ дараах зүйлийг анхаарна уу. – Асуулт бүр “тийм-үгүй” хариулт шаардана. – Асуултаа аль болох богино байхаар хэлбэржүүлнэ үү. – Эерэг хариулттай асуултын тоо даалгаварт сөрөг хариулттай асуултын тоотой давхцах ёстой.
  • 36. Хаалттай хариулттай асуулт • “тийм-үгүй” асуулт бэлдэхдээ дараах зүйлийг анхаарна уу. – Асуултаа бэлдчихээд “тийм-үгүй” гэсэн хариулт нь ар араасаа санамсаргүй байрлагдсан байхаар холих. – Бүх асуулт хостой байх. (“үгүй” гэсэн хариулттай асуулт бүрийн тоо “тийм” гэсэн хариулттай асуулт бүрийн тоо тэнцүү байна.) – Шалгахаасаа өмнө суралцагчид “тийм-үгүй” асуулттай даалгаварынхаа дүрмийг тайлбарлаж өгнө үү.
  • 37. Хаалттай хариулттай асуулт • Бүтээх хариулттай асуултын давуу тал – Зохиоход хялбар – Харьцангуй найдвартай (зөв хариултыг таах боломжгүй) – Их хэмжээний материалыг түргэн хугацаанд шалгах.
  • 38. Хаалттай хариулттай асуулт • Дутагдалтай талууд: – Оюуны өндөр түвшиний мэдлэгийг шалгах бэрхшээлтэй. – Автомат шалгагч зохион байгуулахад нэмэлт хүч шаардлагатай. – Зөв хариулт өөрчлөгдөж болно.
  • 39. Хаалттай хариулттай асуулт • Ийм төрлийн асуултыг бэлдэхэд анхаарах зүйлс: – Асуултын эргэх болон маш тодорхой хэлбэрийг ашиглана уу. Асуулт нь суралцагчид маш илэрхий байх. – Орхигдсон элементийг өгүүлбэрт хоосон зайгаар тэмдэглэх. – Орхигдсон үгийг өгүүлбэрийн төгсгөлд байхаар хийх. – Асуулт бүрд зөв хариултын хувилбарыг оруулах. – Боломж гарвал “Үгийн сүлжээг” ашиглах
  • 40. Дадлага ажил • Сэдвийнхээ хүрээнд асуултууд бэлтгэх – Нээлттэй хариулттай асуулт – 2 – Хаалттай хариулттай асуулт тус бүр – 2 • Үгийн сүлжээ хийх болмжийг авч үзэх
  • 41. 5-р алхам Дизайны зохиомж • Цахим хэрэглэгдэхүүн бэлтгэх зөвлөмжийг дагах – Нэг загварын дэлгэцийг зохиомжлох – Сургалтын материалын дэлгэцийг ангилан интерактив элементүүдийг төлөвлөх • Цэс бүхий • Мэдээллийн • Үнэлгээний материалын • Дасгалын • Тусламжийн гэх мэтээр нарийн төлөвлөх
  • 42. Дизайны зохиомж • Дизайны зохиомжийн дараах шаардлагын хангах ёстой. – Дэлгэцийн элементүүд бие бие дээрээ “давхралдах”-гүй байх – Өнгөний зохилдлогыг ашиглах ерөнхий журмыг баримтлах. • Хүйтэн өнгө (шар, хөх гэх мэт) фон болгож хэрэглэх. • Халуун өнгөнөөс зайлсхийхийг хичээх (улаан, ногоон гэх мэт). Эдгээр өнгө нь зөвхөн аюулын дохио гэх мэтэд л хэрэглэгдэнэ.
  • 43. Дизайны зохиомж • Суралцагчийн хариултыг боловсруулахдаа суралцагчийн бүх эргэцүүлэх боломжийг авч үзэх. Эхний буруу хариултанд дүн тавих гэж яарах биш ахиад нэг оролдоод үзэх боломж олгох. Эргэх холбооны дуун дохио сайн хэрэгсэл болж өгнө. Сурагч буруу хариулбал хачирхалтай дуу (тухайлбал хэрээ шиг “Кар-р- р!”) өгөх энэ нь түүнийг тайлбарлуулснаас илүү мэдээлэлжүүлдэг.
  • 44. Дизайны зохиомж • Суралцагчийг сургалтын мэдээлэл бүхий дэлгэцэн дээр хангалттай хугацаанд ажиллах нөхцлийг хангахыг хичээх. Текст болон бусад сургалтын мэдээлэл нь суралцагчийг танилцаж дуустал нь дэлгэцэн дээр байх ёстой.
  • 45. Дизайны зохиомж • Суралцагч нь өөрөөс нь юуг шаардаж байгааг байх. Үүнийг түүнд ойлгуулж өгөх. Энэ нь суралцагч ажлаа үргэлжлүүлэх болон курсээс гарахыгаа үргэлж мэдэж байхад туслана. • Суралцагчид ажлын дүрмийн талаар хүссэн үедээ мэдэх боломж олгох. (тусламж товчлуурыг хаанаас ч амархан хүрч болох газар байрлуулах.)
  • 46. Дизайны зохиомж • Суралцагч хүссэн үедээ ажлаа зогсоох эрхтэй. Тохирох багажийг дэлгэц бүр дээр байрлуулах. (“гарах” товч, гарны Escape товч гэх мэт) Цахим сургалтын материал нь өөрөө сурах хэрэгсэл гэдгийг бүү мартаарай. Суралцагчийг хүсэхгүй байхад түүнийг албадаж болохгүй. (түүнд компьютерийг унтраах боломж үргэлж байна.)
  • 47. Дадлага ажил • Сонгож авсан сэдвийн хүрээнд дизайны зохиомжийн төлөвлөлт хийнэ үү. – Дэлгэцийн бүрийн төлөвлөлтийг хийх • Цэс бүхий • Мэдээллийн • Үнэлгээний материалын • Дасгалын • Тусламжийн
  • 48. Сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàх • Төслийн дагуу сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàх – Технологийн сонголтоо хийх • PowerPoint • Flash • Бусад мультимедиа, интерактив хэрэглэгдэхүүн боловсруулах технологиудаас хэрэгцээтэйгээ сонгох
  • 49. Сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàх – Дагалдах мультимедиа элементүүдийг боловсруулах програмаа сонгох • SnagIt • Camtasia • Audacity • Sound Recorder • Photoshop • Movie Maker гэх мэт
  • 50. Сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàх • Сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàхад хэрэглэгдэх техник хэрэгслээ бэлтгэх – Дижитал аппрат, камер – Фото аппрат – Сканер – Притер – Хуруу болон зөөврийн диск гэх мэт
  • 51. Сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàх • Сургалтын материалын төсөлд өгсний дугуу – интерактив элементүүдийг бэлтгэж, интерактив элементүүдийн санг үүсгэх
  • 52. Дадлага ажил • Төсөлд тусгасан шаардлагатай интерактив элементүүдийг шаардлагатай програм ашиглан (Paint, PhotoShop гэх мэт) шинээр хийх, засварлан интерактив элемэнтүүдийн сан үүсгэх
  • 53. Сургалтын материалаа áîëîâñðóóëàх • Нэг загварын дэлгэцүүдээ зохиомжлон боловсруулж – Агуулгын боловсруулалтын дэлгэцийг хийх – Үнэлгээний материалын дэлгэцийг хийх – Тусламжийн сангийн дэлгэцийг хийх – Цэс бүхий дэлгэцийг хийх
  • 54. Дадлага ажил • Төсөлд тусгасан шаардлагын дагуу мэдээлэл өгөх буюу агуулгын дэлгэцийг зохиомжилж хийх. Интерактив болон мультимедиа элементийн байрлалыг анхаарах
  • 55. Дадлага ажил • Төсөлд тусгасан шаардлагын дагуу Үнэлгээний материалын дэлгэцийг зохиомжилж хийх. Интерактив болон мультимедиа элемент ашигласан байх
  • 56. Дадлага ажил • Төсөлд тусгасан шаардлагын дагуу зөв ба буруу хариултанд зөвлөгөө, зааварчилгаа өгөх дэлгэцийг зохиомжилж хийх. Интерактив болон мультимедиа элемент ашигласан байх
  • 57. Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүний үнэлгээ • Сургалтын цахим хэрэглэгдэхүүн нь багшийн байнгын амьд харьцааг шаардахгүйгээр сургалтыг үйл ажиллагааг явуулах боломжтой байвал хангалттай гэж үздэг. • Нөгөө талаар танхмын сургалтанд ч хэрэглэх боломжтойгоор боловсруулах нь зүйтэй байдаг.