1. Lumi Mat
Lumi Mat eshte nje nder lumenjte me te rendesishem te Republikes se Shqiperise. Ai eshte nje lume 115 km I
gjate dhe shtrihet ne pjesen verilindore e me pas drejt perendimit per tu derdhur ne detin Adriatik, prane
Patokut. Lumi Mat ka dy dege kryesore; Fanin e Madh dhe Fanin e Vogel. Fani I Madh buron nga malet e Fanit
te Mirdites nga ku ka marre edhe emrin Fan. Ai sherben si uje per vaditjen e zonave perreth dhe rrjedh nga nje
lartesi mesatarisht 950m mbi nivelin e detit. Nga ana tjeter Fani I Vogel rrjedh nga malet e Roshit dhe Lajthizes
ne Puke, pershkon kete rreth derisa bashkohet me Fanin e Madh ne Rubik per te krijuar lumin Mat.
Lumi Mat karakterizohet nga ngjyra e kalter pergjate vitit, pervec sezonit te shirave ku uji turbullohet. Ka nje
shtrat te gjere dhe zallor. Pergjithesisht ka prurje te medha sidomos ne pranvere si pasoje e shkrirje se bores por
gjithashtu dhe ne vjeshte nga shirat e shumta por pergjithesisht nuk ka regjistruar dalje te shpeshta nga shtrati.
Lumi Mat gjithashtu eshte perdorur per te izoluar
burgun e Shenkollit I cili eshte ndertuar ne nje pike
strategjike. Mbi tumin Mat shtrihet ura me e gjate
ne republiken e Shqiperise, 1 km e gjate dhe qe lidh
Lezhen me Tiranen. Gjithashtu shtrihet nje prej
kryeveprave arkitekturore te kohes se monarkise,
Ura e Zogut.
Pamje nga liqeni I Ulezes, ku
eshte ndertuar dhe nje prej
hidrocentraleve mbi lumin Mat,
qe furnizon me energji elektrike
rrethin e Mirdites, kryesisht
Rreshenin.
