1. CONTACT MAKEN MET SUÏCIDALE PERSONEN
Symposium Suïcidepreventie in de praktijk
Indigo/GGZ Drenthe
Assen, 29 november 2012
Marieke de Groot
Gabriëlle van Rijswijk
Klaas Overbeek
Indigo/GGZ Drenthe/Vrije Universiteit afdeling klinische psychologie

4. AGENDA
 oefenen
 oefenen
 oefenen

5. OEFENING 1
PRATEN OVER SUÏCIDE
 ondervraag uw cliënt over zijn suïcidegedachten

6. NABESPREKING OEFENING 1
PRATEN OVER SUÏCIDE
hulpverlener cliënt
• actieve rol • passieve rol
- praat de cliënt moed in - wil niks, weet niks
- draagt oplossingen aan - benadrukt wat mis gaat
- ontlokt de cliënt beloftes - ja, maar….
- zoekt een verklaring - trekt zich terug
- enz - enz

7. THEMA’S IN DE RICHTLIJN
 contact maken
 systematisch onderzoek van
suïcidaal gedrag
 zorg voor veiligheid en
continuïteit
 betrekken van naasten

8. DIAGNOSTIEK VAN SUÏCIDAAL GEDRAG
HET BELANG VAN CONTACT
 belangstelling en betrokkenheid tonen
 de suïcidale patiënt begrijpen
 in contact komen met naasten
 stress- en kwetsbaarheidsfactoren inventariseren
 veiligheid en continuïteit organiseren
 het beloop van het suïcidale gedrag volgen
 de wilsbekwaamheid beoordelen

9. DIAGNOSTIEK VAN SUÏCIDAAL GEDRAG
CASE-BENADERING (Shea, 1998)
ruimere gebeurtenissen in actuele suïcide- verwachting en
voorgeschiedenis; de recente gedachten die plannen voor
eerdere episoden voorgeschiedenis aanleiding zijn de toekomst
van suïcidaal voor het
gedrag onderzoek

10. OEFENING 2
DOORVRAGEN
 maak een ‘mentale landkaart’ van de suïcidegedachten van
de patiënt
 gebruik de vragenlijst (Bijlage 1)
 wees belangstellend, concreet en specifiek
 GEEN OPLOSSINGEN AANDRAGEN, alleen exploreren

11. NABESPREKING OEFENING 2
OEFENING 2
DOORVRAGEN
nabespreken
 hoe was het om concreet te vragen naar het suïcidale gedrag
van de patiënt?
 hoe is het als patiënt om zo te worden bevraagd?
 zijn er vragen die u niet heeft gesteld?
 indien ja, kunt u aangeven waarom niet?
 heeft de professional een juist beeld gekregen?
 waardoor kwam dit?

12. CONTACT MAKEN OVER SUÏCIDEGEDACHTEN
ENGAGEMENT (Cutcliffe e.a. 2006)
Niet uitsluitend observeren en controleren, maar
 naast de patiënt gaan staan
 uitdrukking geven aan (mede-)menselijkheid
 de tijdelijkheid van een suïcidale crisis benoemen
 de patiënt een realistisch toekomstperspectief bieden

13. DOORVRAGEN

14. STRESS-KWETSBAARHEID & ENTRAPMENT
MODEL VAN SUÏCIDAAL GEDRAG (naar Goldney, 2008
& Williams e.a. 2005)
duurzame
kwetsbaarheid
stressoren
‘entrapment’
kwetsbaarheid suïcidaal
•geslacht
gedrag
•familiair/genetisch
•biochemisch
•persoonlijkheid
•maatschappelijk
•levensovertuiging stressoren
•steunsysteem •psychiatrische aandoeningen
•psychologische factoren
•levensgebeurtenissen

15. DIAGNOSTIEK VAN SUÏCIDAAL GEDRAG
CASE-BENADERING (Shea, 1998)
ruimere gebeurtenissen in actuele suïcide- verwachting en
voorgeschiedenis; de recente gedachten die plannen voor
eerdere episoden voorgeschiedenis aanleiding zijn de toekomst
van suïcidaal voor het
gedrag onderzoek

16. OEFENING 3
SYSTEMATISCH ONDERZOEK
 schat de aard/ernst van de suïcidegedachten in
 maak gebruik van de eerder geleerde techniek (Bijlage 1 en 2)
 gebruik de lijst van risicofactoren/beschermende factoren om
in gesprek te blijven (Bijlage 3)

17. NABESPREKING
OEFENING 3 OEFENING 3
SYSTEMATISCH ONDERZOEK
 heeft u een beeld gekregen van de aanleiding tot de huidige
episode?
 waren er eerdere episoden?
 wat waren toen de aanleidingen?
 is er sprake van (langdurige) kwetsbaarheid?
 welke langdurige kwetsbaarheidsfactoren zag u?
 waaruit leidt u dit af?
 informatie nodig van familieleden, partner of naasten

19. !DOWNLOAD!
www.nvvp.net/publicaties/richtlijnen
E-mail:
mariekedegroot@ziggo.nl