2. Όταν ο Τρικούπης ψηφίστηκε ξανά για πρωθυπουργός, το κράτος
αντιμετώπιζε ήδη σοβαρά οικονομικά προβλήματα και η πολιτική του
«χειροτέρεψε» την κατάσταση.
Η καθιέρωση των «εκπαιδευτικών τελών», τα συσσωρευμένα χρέη
των δανείων του παρελθόντος και αργότερα το νέο δάνειο οδήγησαν
στην μεγάλη δυσφορία του λαού.
3. Όταν έφτασε στο Λονδίνο τον
Φεβρουάριο του 1893, ο Θεοτόκης
επιδόθηκε σε μια εργώδη
προσπάθεια για να πείσει την
Αγγλική κοινή γνώμη για τις
δυνατότητες της Ελληνικής
Οικονομίας. Οι Άγγλοι δανειστές
όμως έθεταν ιδιαίτερα σκληρούς
όρους λόγω των συσσωρευμένων
Ελληνικών χρεών και της αρνητικής
πορείας των ομολόγων των
προηγούμενων Ελληνικών
δανείων. Ο Θεοτόκης πρότεινε στον
Τρικούπη να αποδεχθεί όλους τους
τοκογλυφικούς αυτούς όρους
καθώς «αν δεν συναφθεί το δάνειο
θα ναυαγήσει η πίστη της Χώρας και
θα οδηγηθεί με μαθηματική
ακρίβεια στην χρεοκοπία».
4. Ένας από τους όρους που
έθεταν οι τραπεζιτικοί κύκλοι του
Λονδίνου ήταν το δάνειο να μην
εγκριθεί από την βουλή υπό τον
φόβο καταψήφισης του, αλλά
απευθείας με Βασιλικό διάταγμα
που θα υπέγραφε ο βασιλιάς
Γεώργιος. Η αντιπολίτευση με
ηγέτη τον Δηλιγιάννη επιτέθηκε
με σφοδρότητα στην βουλή για
τον όρο αυτό αναφέροντας πως ο
δανεισμός ταπείνωνε την Ελλάδα
και αναιρούσε την Εθνική της
κυριαρχία.
Ο Βασιλιάς κάμφθηκε από
τις αντιδράσεις αυτές που είχαν
μεγάλη απήχηση στην κοινή
γνώμη και στον Τύπο που
φοβήθηκε ότι επωμιζόταν όλη
την ευθύνη ενός αβέβαιου και
δυσβάστακτου δανεισμού έναντι
της εξαγριωμένης κοινής γνώμης
και αρνήθηκε να υπογράψει το
διάταγμα.
5. Η κυβέρνηση Τρικούπη παραιτήθηκε υπό το βάρος των εξελίξεων
και το άδειασμα του Βασιλιά. Η χώρα οδηγήθηκε σε πτώχευση. Στις
εκλογές του 1895, τη μάχη κέρδισε ξανά ο Δεληγιάννης, ο οποίος με τη
βοήθεια των ξένων συμμάχων μας σύρθηκε σε πόλεμο με τους Τούρκους
τον Απρίλη του 1897, που κατέληξε σε πανωλεθρία για τους Έλληνες.
6. Οι χρηματοπιστωτικοί οίκοι του Λονδίνου εκχώρησαν το 1824 και
1825 τα περιβόητα «δάνεια της ανεξαρτησίας» με επαχθείς όρους για
τους επαναστατημένους Έλληνες. Ένα μόνο μικρό ποσό από τα
συνολικά ποσά των δανείων δαπανήθηκε για τις ανάγκες της
επανάστασης. Το μεγαλύτερο σπαταλήθηκε στην
προπληρωμή τόκων και προμηθειών, στα χρηματιστήρια της Ευρώπης
ή σε παραγγελίες πολεμικού υλικού που ποτέ δεν έφτασε στην Ελλάδα!
Το 1827 ο Ιωάννης Καποδίστριας απευθύνει έκκληση στις μεγάλες
δυνάμεις για χορήγηση νέου δανείου. Όμως η απάντηση ήταν αρνητική.
Για την αντιμετώπιση της κατάστασης ο Καποδίστριας στράφηκε σ ένα
εσωτερικό κυρίως πρόγραμμα ανοικοδόμησης της οικονομίας που
προκάλεσε όμως την αντίδραση τόσο του εξαθλιωμένου λαού όσο και
των προκρίτων.
7. Μέχρι το 1843 η
οικονομική ανάκαμψη δεν
φαινόταν πουθενά. Η
χώρα αδυνατούσε να
εκπληρώσει το δημόσιο
χρέος της. Οι ξένες
δυνάμεις αρνήθηκαν να
καταβάλουν την τρίτη
δόση του δανείου του
1832. Ο Όθωνας
αναγκάστηκε να κηρύξει
επίσημη πτώχευση εκλιπ
αρώντας για νέες
πιστώσεις.
8. Η δραχμή για να παραμείνει
στον «κανόνα χρυσού» συνδέεται
τώρα με το αμερικανικό
δολάριο. Το Σεπτέμβρη του
1931 προκαλείται πανικός με
«φυγάδευση» στο εξωτερικό 3,6
εκ. δολαρίων από ιδιώτες και
τράπεζες. Η κυβέρνηση αναζητά
εναγωνίως νέα δάνεια χωρίς
επιτυχία. Η κατάσταση είναι πια
μη αναστρέψιμη. Την άνοιξη του
1932 ο Βενιζέλος αναγκάζεται να
εγκαταλείψει καθυστερημένα τον
« χρυσό κανόνα» και να
υποτιμήσει την δραχμή. Την
πρωτομαγιά του 1932 ανακοινώνει
στη βουλή την πτώχευση της
Ελλάδας και την στάση πληρωμών
του εξωτερικού χρέους.
9.
10.
11. "Και ήτο για το Σύνταγμα παντού
συνομιλία, και ο Τρικούπης έγραψε
πως πταίει η βασιλεία,
Και είδε ο Γεώργιος πως του 'γιναν
κουνούπι και δυό βεντούζες έβαλε
στο Σύνταγμα κοφτές, κι εκάθησε
στο θρόνο του και είπε στον
Τρικούπη «έλα λοιπόν να κυβερνάς
εσύ οπού δεν φταίς!»
Κι εβγήκε ο Χαρίλαος από τη
φυλακή κι εφύτρωσε
Πρωθυπουργός με κόκκινο βρακί,
Και πάταγος ηκούετο και οχλοβοή
μεγάλη,και ο Τρικούπης έπεσε
βαρύς στα χαμηλά,και ήλθαν
τρίτοι, δεύτεροι, και τέταρτοι και
άλλοι,και κάθε τόσο κόμματα
εγένοντο πολλά.
Ο δε Μεγαλειότατος δεν έλεγε μια
λέξηκαι μόνος του εψιθύριζε «ας
βρέξει ότι τρέξει»