2. Hedefler Ve Kazanımlar
Bu sunumun sonunda öğrenciler;
1. Ölçmenin tanımını yapabilecek,
2. Ölçme türlerini sayabilecek,
3. Hata türlerini sayabilecek,
4. Değerlendirme kavramının tanımını yapabilecek,
5. Değerlendirme türlerini sayabilecek.
2
3. Ön Bilgiler
Ölçüm: Ölçme işlemi sonunda elde edilen sayı veya
semboldür.
Ölçüt: Ölçme sonuçlarının karşılaştırılmasında esas
alınan ve ilgili karar süreci boyunca değişmeyen
niceliklerdir.
Ölçme Kuralı: Ölçme işleminde ölçülen özelliğin ne
kadarlık miktarına ne kadar puan verileceğinin
belirlenmesidir.
3
4. ÖLÇME
Genel tanımıyla ölçme; bireylerin ya da nesnelerin belirli
özelliklere sahip olup olmadığını sahipse sahip oluş
derecesinin belirlenerek sonuçlarının sembollerle ifade
edilmesidir.
Öğretmenlerin öğrencilerin başarı notlarını belirlemek için
yaptığı testlerden, marketten aldığımız domatesin
tartılması gibi birçok işlem ölçmenin içinde yer alır.
4
6. Doğrudan Ölçme
Ölçme konusu olan değişkenlerin değerlerinin araya
başka bir değişken almadan doğrudan gözlenerek
ölçülmesi.
Örneğin; sınıfta erkek öğrenci sayısın 20 bulunması, çift
kollu terazide 1 kg elmanın ölçülmesi.
Ölçme Türleri (2/4)
6
7. Ölçme Türleri (3/4)
Dolaylı Ölçme
Bir değişkenin bir başka değişken yardımıyla
ölçülmesidir.
Örneğin; zeka doğrudan ölçülemez ve IQ testi yardımıyla
ölçülebilir. Ayrıca yaylı kantarda 1 kg elmanın ölçülmesi.
7
8. Ölçme Türleri (4/4)
Türetilmiş Ölçme
Ölçmek istediğimiz özellik üzerinde herhangi bir işlem
yapmadan bu özellikle ilgili başka değişkenler üzerinde
matematiksel işlemler yapılan ölçümlerdir.
Örneğin; dönem sonu ders notu bulunurken vizenin
%40’nın finalin %60’nın alınarak gerçek notun
belirlenmesi.
8
9. Ölçmede Hata (1/5)
Ölçme işlemlerinin en az hata ile gerçekleştirilmesi ölçme
sonucunun amaca en doğru hizmet etmesi için önemlidir.
Ölçmede hata kaynakları şunlardır;
Ölçmeci
Ölçme aracı
Ölçme ortamı
Ölçülen özellik
9
11. Ölçmede Hata (3/5)
Sabit Hata
Her bir ölçümde aynı yönde etki yapan ve miktarı
değişmeyen hatalardır.
Örneğin bir öğretmenin tüm öğrencilere 10 puan fazla
vermesi.
11
12. Ölçmede Hata (4/5)
Sistematik Hata
Ölçülen büyüklüğe, ölçmeciye ve ölçme koşullarına göre
miktarı farklılık gösteren hatalardır.
Örneğin bir öğretmenin sevdiği öğrencilere 5 puan fazla
vermesi.
12
13. Ölçmede Hata (5/5)
Rasgele Hata
Kaynakları bilinmeyen ve ölçme sonuçlarına gelişigüzel
karışan hatalardır. Bu tür hataların sebebi bilinmediği için
geçerliliği düşürür.
Örneğin; bir öğretmenin sınıfta fazla gürültü olması
sebebiyle sınav puanlarını yanlış toplaması.
13
14. DEĞERLENDİRME(1/8)
Eğitimde ölçme işleminden sonra elde edilen
ölçümlerden bir anlam çıkartmak için değerlendirme
işlemi gerçekleştirilir.
Değerlendirme, ölçme sonuçlarının ölçütle
karşılaştırılarak, ölçülen nitelik hakkında karar
verilmesidir.
14
15. Değerlendirme sürecinde kullanılan ölçüte göre
değerlendirme;
Mutlak değerlendirme
Bağıl değerlendirme
olarak ikiye ayrılır.
DEĞERLENDİRME(2/8)
15
16. Mutlak Değerlendirme
Ölçütün ölçülen grubun özelliklerin den (sınıf ortalaması,
sınıf genel başarı durumu vb.) bağımsız olarak önceden
belirlenmesi durumudur.
Örneğin; lisede bir dersten geçebilmek için 45 ve üstü
puan almak gerekir.
DEĞERLENDİRME(3/8)
16
17. Bağıl Değerlendirme
Ölme sonuçlarının karşılaştırıldığı ölçüt grup normlarına
(ortalama, standart puan vb.) dayalı olduğunda yapılan
bir değerlendirmedir.
Örneğin; derslerden geçmek için sınıf ortalamasının
üstünde bir puan yapmak gerekir.
DEĞERLENDİRME(4/8)
17
18. Diğer bir değerlendirme türleri ise kullanım amacına bağlı
olan değerlendirmelerdir. Bunlar;
Tanıma ve Yerleştirmeye Dönük Değerlendirme
Biçimlendirme ve Yetiştirmeye Dönük Değerlendirme
Değer Biçmeye Dönük Değerlendirme
DEĞERLENDİRME(5/8)
18
19. Tanıma ve Yerleştirmeye Dönük Değerlendirme
Bir ders, kurs ya da ünitenin önkoşulu niteliğindeki giriş
davranışlara sahip olma derecesini belirlemek için yapılan
değerlendirmelerdir.
Örneğin; Lisans Yerleştirme SınavI (LYS), Kamu Personeli
Seçme Sınavı (KPSS)
DEĞERLENDİRME(6/8)
19
20. Biçimlendirme ve Yetiştirmeye Dönük Değerlendirme
Öğretim sürecinde, her bir ünitedeki öğrenme eksikliklerini
ve güçlüklerini belirleme, eksikliklerini gidermedir. Ünitenin
daha iyi öğrenilmesi için her bir öğrenciye dönüt vardır.
Bilişim teknolojileri dersinin 7. basamağındaki ‘Hesaplarımı
Karıştırıyorum’ ünitesinin sonunda gerçekleştirilen ünite
testi.
DEĞERLENDİRME(7/8)
20
21. Değer Biçmeye Dönük Değerlendirme
Genellikle öğrencilerin belirlenen hedefleri kazanıp
kazanmadığını yani geçip kalması konusunda yapılan
değerlendirmedir.
Bu tür değerlendirmeden elde edilen sonuçlar verilen
öğretim hizmetinin yeterliliği konusunda bilgi vermeyi,
öğrencinin gelecekteki başarısı hakkında tahmin etmeyi
sağlayabilir.
DEĞERLENDİRME(8/8)
21
22. Ölçme ve değerlendirme arasındaki ilişkiyi özetlersek;
Ölçme yapılmadan değerlendirme yapılamaz.
Ölçme miktar belirtme, değerlendirme ise miktarın
yeterliliğine kara vermedir.
Ölçme gözleme dayanırken, değerlendirme yoruma ve
yargıya dayalıdır.
Ölçme işleminde ölçülen değişkene verilen sayısal değerler
değerlendirmede kullanılan ölçütle anlam kazanır.
22
23. Sıra geldi PERFORMANS SORULARINA.
Önce hangi sorulardan başlamak istersiniz?
KPSS
Kaynak
Kitap
Soruları
Çıkmış
KPSS
Soruları
23