1. Noãi baän taâm cuûa thaày
NHAØ XUAÁT BAÛN
THOÂNG TAÁNTHÖÔNG HUYEÀN

2. Tuû saùch Soáng Ñeïp
Noãi baän taâm cuûa thaày

3. Tuû saùch Soáng Ñeïp
Noãi baän taâm cuûa thaày
noï coù moät vò giaùo sö toaùn noåi tieáng ñeán thaêm
tröôøng, vaø noùi chuyeän vôùi sinh vieân. Coâ gaùi xem
ñoù laø ñieàu may maén cuûa mình. Ngoài trong giaûng
ñöôøng coâ laéng nghe nhö nuoát töøng lôøi cuûa vò giaùo
sö, vaø mô öôùc trôû thaønh moät nhaø toaùn hoïc, coù
nhöõng phaùt hieän môùi cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh
toaùn hoïc nöôùc nhaø. Keát thuùc buoåi noùi chuyeän, coâ
gaùi voäi chaïy theo vò giaùo sö treân haønh lang vaø ruït
reø hoûi lieäu, coâ coù neân xin laøm vieäc taïi vieän nghieân
cöùu toaùn hoïc hay khoâng. Vò giaùo sö noï vaãn raûo
böôùc, hoûi coâ vaøi caâu vaø traû lôøi laøm coâ söõng sôø.
Teù ra vò giaùo sö khuyeân coâ ñöøng neân theo ngheà
nghieân cöùu toaùn hoïc.
- Con gaùi theo ngheà naøy cöïc nhoïc laém. Vaû laïi
chaéc gì em coù khaû naêng - vò giaùo sö noùi.
Suoát maáy thaùng roøng, coâ cöù phaân vaân khoâng
Coù moät hoïc sinh nöõ gioûi vaø raát say meâ moân
toaùn, töøng ñöùng ñaàu nhieàu cuoäc thi töø trung hoïc
cho tôùi khi vaøo ñaïi hoïc. ÔÛ naêm cuoái ñaïi hoïc, ngaøy

4. Tuû saùch Soáng Ñeïp
Noãi baän taâm cuûa thaày
bieát coù neân theo ñuoåi ngheà toaùn maø mình yeâu
thích vaø mô öôùc khoâng. Thaät tình, coâ raát yeâu moân
toaùn nhöng vò giaùo sö uy tín vaø ñaày kinh nghieäm
kia chaéc chaén khoâng noùi sai. Lôøi noùi cuûa oâng voán
laø “khuoân vaøng thöôùc ngoïc” cho nhieàu nhaø toaùn
hoïc kia maø! Daèn vaët traên trôû gaàn moät naêm, cuoái
cuøng coâ gaùi ñaõ nghe theo lôøi khuyeân cuûa vò giaùo
sö. Sau khi toát nghieäp, coâ choïn moät choã laøm an
nhaøn vaø chaúng phaûi tính toaùn gì nhieàu. Roài coâ laáy
choàng, sinh con vaø trôû thaønh baø chuû moät tieäm taïp
hoùa nhoû.
Naêm thaùng troâi qua, moät hoâm caû thaønh phoá nhoû
cuûa coâ boãng trôû neân oàn aøo vì coù moät nhaân vaät noåi
tieáng tôùi dieãn thuyeát(*)
. Coâ nhaän ra ñoù laø vò giaùo
sö toaùn hoïc töøng cho coâ lôøi khuyeân. Baây giôø oâng
khoâng chæ ñôn thuaàn laø nhaø toaùn hoïc. Coâ gaùi naêm
xöa - nay ñaõ trôû thaønh meï cuûa ba ñöùa con - cuõng
ñeán döï buoåi noùi chuyeän cuûa oâng. Nghe vò giaùo sö
noùi, baát ngôø nhöõng öôùc mô toaùn hoïc cuûa coâ boãng
soáng trôû laïi, chen laãn vôùi nhöõng hoái tieác vaø nhöõng
lôøi töï baøo chöõa. Heát buoåi noùi chuyeän, coâ laïi chaïy
theo vò giaùo sö, nhöng laàn naøy laø ñeå hoûi raèng taïi sao
oâng bieát coâ khoâng theå trôû thaønh nhaø toaùn hoïc.
- Toâi noùi theá vôùi 99 trong soá 100 ngöôøi hoûi toâi
nhö coâ töøng hoûi. Ñaáy laø toaùn hoïc maø. Coâ coù phaûi
laø ngöôøi thöù 100 hay khoâng laø do chính coâ quyeát
ñònh - vò giaùo sö ñaùp.
Moät laàn nöõa, coâ gaùi laïi laëng ngöôøi ñi, nhöng
khoâng bieát traùch ai.
(*) noùi tröôùc coâng chuùng veà moät vaán ñeà gì, thöôøng nhaèm muïc ñích
tuyeân truyeàn, thuyeát phuïc

5. Tuû saùch Soáng Ñeïp
Noãi baän taâm cuûa thaày
Caùch ñaây ñaõ laâu, ngöôøi daân boä toäc Palese
soáng treân vuøng bieån Indonesia töøng laø nhöõng
tay cheøo vöôït ñaïi döông laõo luyeän. Nhöng roài
khoâng hieåu sao, daàn daàn hoï trôû neân löôøi bieáng
vaø chaúng maøng ñeán chuyeän ñi bieån nöõa. Nhöõng
maùi cheøo naèm daøi treân gaùc beáp coøn nhöõng con
thuyeàn thì nöùt neû, moác meo naèm raûi raùc ngoaøi
baõi caùt. Vì soáng treân moät hoøn ñaûo trô truïi thôøi
tieát khaéc nghieät, neân ngöôøi Palese chaúng troàng
troït gì ñöôïc nhieàu. Haøng naêm gioù baõo ñoå veà,
quaät ñoå taát caû caây coái vaø hoa maøu. Hoï soáng qua
ngaøy nhôø soá baép, khoai, ñaäu ít oûi coøn soùt laïi sau
nhöõng traän baõo luõ. Tuy cuoäc soáng kham khoå,
böõa ñoùi böõa no nhöng luùc naøo hoï cuõng töï haøo
laø nhöõng tay ñi bieån cöï phaùch.

6. Tuû saùch Soáng Ñeïp10
Noãi baän taâm cuûa thaày
11
Moãi toái, ngoài quanh ñoáng löûa, caùc cuï giaø
thöôøng keå cho con chaùu nghe chuyeän veà quaàn
ñaûo coù caây coái xanh töôi vaø nhieàu hoa thôm traùi
ngoït. Caâu chuyeän naøy haàu nhö ngöôøi Palese
naøo cuõng bieát.
Ngaøy noï, moät thaày giaùo treû ôû xa ñöôïc ñieàu
veà daïy chöõ cho luõ treû con treân ñaûo. Nhöõng gì
thaày giaùo noùi ñeán ñeàu lieân quan tôùi hoøn ñaûo thaàn
tieân. Sau khi nghe nhöõng caâu chuyeän thaày keå,
ngöôøi nghe caûm thaáy höông vò cuûa hoa thôm traùi
ngoït nhö coøn ñoïng treân ñaàu moâi mình. Khaùc vôùi
nhöõng ngöôøi keå chuyeän khaùc treân ñaûo, khi keát
thuùc caâu chuyeän, thaày giaùo thöôøng hoûi nhöõng
ngöôøi Palese: Phaûi chaêng nhöõng hoøn ñaûo thaàn
tieân chæ laø chuyeän bòa.
Töø ñoù, cuoäc soáng cuûa ngöôøi Palese trôû neân

7. Tuû saùch Soáng Ñeïp12
Noãi baän taâm cuûa thaày
13
soâi ñoäng hôn. Phaàn ñoâng ngöôøi daân buoäc toäi
thaày giaùo treû phæ baùng nhöõng nieàm tin laâu ñôøi.
Hoï ñoøi taåy chay, xua ñuoåi thaày giaùo thaäm chí
coù keû ñoøi tröøng phaït. Tuy nhieân, moät soá khaùc
thì toû yù taùn thaønh. Hoï aâm thaàm vaù laïi nhöõng
caùnh buoàm, traùm nhöõng loã thuûng döôùi ñaùy
thuyeàn, xem höôùng gioù vaø veõ treân ñaát baûn ñoà
ñi tôùi nhöõng hoøn ñaûo thaàn tieân. Hoï can ñaûm,
taùo baïo leân ñöôøng ñi theo nhöõng chæ daãn ñöôïc
löu truyeàn. Sau nhöõng ngaøy gian khoå leânh ñeânh
treân maët bieån, hoï ñaõ tôùi ñöôïc hoøn ñaûo thaàn tieân
vaø ñem hoa thôm traùi ngoït veà cho moïi ngöôøi
cuøng höôûng.
Ngöôøi Palese ñaõ baét ñaàu cuoäc chinh phuïc
ñaát ñai cuûa mình nhö theá. Haøng ngaøn naêm troâi
qua, ngöôøi daân Palese luoân tin raèng thaày giaùo
treû kia ñaõ töøng tôùi nhöõng hoøn ñaûo thaàn tieân,
neân môùi coù theå keå laïi caâu chuyeän moät caùch
höùng khôûi, töï tin vaø truyeàn caûm ñeán nhö vaäy.
Ngöôøi Palese caûm ôn thaày giaùo treû ñaõ daùm phaù
boû nhöõng suy nghó thuï ñoäng cuûa caû boä toäc vaø
nhôø ñoù ñaõ giuùp hoï ruõ boû thoùi quen löôøi bieáng,
cam chòu, do döï, noùi nhieàu hôn laøm.

8. Tuû saùch Soáng Ñeïp14
Noãi baän taâm cuûa thaày
15
Moät buoåi tröa naéng gaét, hai thaày troø noï ñang
treân ñöôøng ñi ra tænh. Khi maët trôøi ñaõ ñöùng boùng,
hoï ngoài nghæ chaân döôùi moät goác caây to ven
ñöôøng. Ngöôøi thaày baûo hoïc troø laáy traùi döa töø
trong chieác bao anh ta vaùc treân vai ra, roài ñaäp
maïnh traùi döa vaøo goác caây cho beå laøm ñoâi. Ñöa
cho ngöôøi hoïc troø moät nöûa, oâng thaày caàm laáy
nöûa traùi coøn laïi ñöa leân mieäng aên thaät ngon laønh.
Caäu hoïc troø vöøa nhai nhoàm nhoaøm vöøa hoûi:
- Thöa thaày, xöa nay con thaáy moïi vieäc thaày
laøm, moãi caâu thaày noùi ñeàu bao haøm nhöõng yù
nghóa saâu xa. Hoâm nay thaày chia döa cho con,
haún thaày muoán chæ daïy con ñieàu gì?
OÂng thaày im laëng tieáp tuïc aên döa. Gaõ hoïc
troø laïi noùi:
- Con thaáy söï im laëng cuûa thaày ñaày yù nghóa.

9. Tuû saùch Soáng Ñeïp16
Noãi baän taâm cuûa thaày
17
Phaûi chaêng thaày muoán hoûi con: Nieàm khoan
khoaùi maø thaày vôùi con ñang ñöôïc höôûng xuaát
phaùt töø mieáng döa hay töø löôõi cuûa chuùng ta?
Maëc cho gaõ hoïc troø ngoùng coå chôø caâu traû
lôøi, oâng thaày vaãn tieáp tuïc aên döa.
Thaáy vaäy, gaõ hoïc troø caøng toû ra haøo höùng vôùi
nhöõng suy ñoaùn cuûa haén:
- Con troäm nghó con ñaõ ñeán raát gaàn caâu traû
lôøi. Nieàm vui laø keát quaû cuûa söï phuï thuoäc laãn
nhau giöõa chuùng ta. Neáu khoâng coù traùi döa,
chuùng ta seõ khoâng coù gì ñeå thoûa maõn côn khaùt.
Neáu thaày khoâng chia döa cho con thì löôõi cuûa
con khoâng coù dòp höôûng söï ngon laønh…
Baát chôït oâng thaày quaùt:
- Chæ nhöõng thaèng ngoác môùi töï cho mình
thoâng thaùi heát möïc vaø luùc naøo cuõng laêm le dieãn
giaûi moïi thöù treân ñôøi theo loái cheû sôïi toùc laøm tö.
Ta chia döa cho ngöôi vì chuùng ta ñi giöõa trôøi
naéng raát caàn uoáng nöôùc. Chæ theá thoâi.

10. Tuû saùch Soáng Ñeïp18
Noãi baän taâm cuûa thaày
19
Caên beänh ung thö cuûa cha toâi ngaøy caøng
naëng vaø oâng saép qua ñôøi. Ñieàu duy nhaát chuùng
toâi coù theå laøm laø ñöa cha veà nhaø, ñeå oâng coù moät
cuoäc soáng vui veû beân ngöôøi thaân trong nhöõng
ngaøy cuoái ñôøi. Cuõng trong thôøi gian ñoù, toâi ñang
tham gia moät khoùa hoïc taïi tröôøng Ñaïi hoïc Y
New York vaø toâi ñeán lôùp hai laàn moät tuaàn. Thôøi
gian hoïc haønh phaàn naøo giuùp toâi nguoâi ngoai
noãi buoàn.
Moät tuaàn tröôùc khi khoùa hoïc keát thuùc, beänh
tình cha toâi nghieâm troïng hôn. Toâi quyeát ñònh
khoâng tham gia lôùp hoïc trong thôøi gian naøy. Toâi
ñeán gaëp vò giaùo sö ñöùng lôùp ñeå xin pheùp nghæ
hoïc. Thoaït ñaàu, toâi khoâng coù yù ñònh seõ keå cho
oâng nghe veà hoaøn caûnh cuûa mình, vì toâi chæ laø

11. Tuû saùch Soáng Ñeïp20
Noãi baän taâm cuûa thaày
21
moät sinh vieân bình thöôøng trong haøng traêm sinh
vieân ôû lôùp. Tuy nhieân, khi toâi ñeán, oâng töø toán
môøi toâi vaøo phoøng. OÂng ngoài vaøo baøn laøm vieäc,
nhìn toâi chaêm chuù, nhö saün saøng nghe toâi trình
baøy vaø giuùp toâi giaûi quyeát khoù khaên.
Boãng döng, toâi khoâng coøn giöõ ñöôïc veû bình
tónh voán coù cuûa moät y taù nhieàu kinh nghieäm, toâi
ñaõ queân ñi taát caû nhöõng lôøi ñònh trình baøy vaø
baät khoùc nöùc nôû. Khi ñaõ neùn ñöôïc caûm xuùc, toâi
keå cho oâng nghe veà beänh tình cuûa cha vaø xin
pheùp oâng cho toâi ñöôïc tham gia khoùa hoïc sau.
OÂng suy nghó giaây laùt, nhìn vaøo soå ghi cheùp cuûa
mình vaø nheï nhaøng noùi:
- Ñoái vôùi em, khoùa hoïc ñaõ keát thuùc ngaøy
hoâm nay. Em luoân laø hoïc sinh xuaát saéc vaø vieäc

12. Tuû saùch Soáng Ñeïp22
Noãi baän taâm cuûa thaày
23
em vaéng maët trong tuaàn cuoái cuøng khoâng laøm
thay ñoåi ñieàu ñoù. Haõy trôû veà nhaø, nôi ñoù caàn söï
coù maët cuûa em.
Vaøi ngaøy sau, beân giöôøng beänh luùc cha haáp
hoái, toâi thaáy chính söï caûm thoâng cuûa vò giaùo
sö ñaõ giuùp toâi coù theâm nghò löïc vöôït qua thôøi
khaéc khoù khaên nhaát cuûa gia ñình. Laø ngöôøi chòu
traùch nhieäm veà khoùa hoïc, vò giaùo sö coù theå giuùp
ñôõ hay laøm cho coâng vieäc cuûa toâi trôû neân khoù
khaên. Cha toâi ñaõ qua ñôøi vaøo ñuùng ngaøy thi
cuoái khoùa. Ñeán taän baây giôø, toâi vaãn traân troïng
khoaûng thôøi gian beân caïnh cha vaøo nhöõng giaây
phuùt cuoái cuøng cuûa oâng.
Ba naêm troâi qua keå töø muøa heø ñau buoàn aáy,
hieän toâi laø giaûng vieân coäng taùc taïi moät tröôøng
Ñaïi hoïc, truyeàn ñaït laïi cho sinh vieân treû nhöõng
kieán thöùc toâi ñaõ thu nhaän ñöôïc töø khoùa hoïc
naêm xöa. Vò giaùo sö ñaõ ñeå laïi aûnh höôûng raát
lôùn trong caùch giaûng daïy, cuõng nhö caùch cö xöû
cuûa toâi ñoái vôùi caùc sinh vieân cuûa mình. Baøi hoïc
veà loøng thöông yeâu vaø söï caûm thoâng ngaøy aáy
luoân hieän dieän trong caùc lôùp hoïc cuûa toâi.