Sains PCG

1. ANGGARAN PERBELANJAAN PCG PANITIA
2011
SMK TUN MUTAHIR, BATU BERENDAM, MELAKA
ANGGARAN PERBELANJAAN
PANITIA
PENDIDIKAN SIVIK DAN KEWARGANEGARAAN 2011
PERUNTUKAN PCG TAHUN 2011 RM 10,750.00
BAKI TAHUN 2010 RM 650.82
JUMLAH RM 11,400.82
BIL PROGRAM SASARAN
[Ting]
BULAN
PELAKSANAAN
RM TINDAKAN
1 Projek Khidmat
Masyarakat
1
2
3
4
5
Mac – Okt 800
800
900
1000
1100
Penyelaras
Ting dan
guru
Ting 1 -5
2 Gotong Royong I/II 1 – 5 Penggal I/II 800 Semua
guru
3 Lawatan PSK 2011 1 – 5 Penggal I/II 600 Guru Ting 1
-5
4 Minggu PSK 2011 1 – 5 Julai 1000 Guru Ting 1
-5
5 Bulan Patriotik 2011 1 – 5 Ogos – Sept 1000 Guru Ting 1
-5
6 Bahan Bantu Mengajar
P&P
1 – 5 Jan – Nov 2800 Penyelaras
Ting dan
Guru Ting 1
-5
Jumlah Perbelanjaan RM 10,800.00
Baki RM 600.82 [5.27%]

2. MAKSUD PERBELANJAAN BANTUAN PERSEKOLAHAN
Bantuan Per Kapita (PCG) Pra Sekolah
1. Pembelian inventori dan bahan habis guna bagi tujuan pengajaran dan pembelajaran.
2. Penyelenggaraan peralatan permainan dalam dan luar bilik darjah serta penyelenggaraan komputer
dan lain-lain peralatan bagi tujuan pengajaran dan pembelajaran.
3. Pembelian buku rujukan, ensiklopedia, perisian, cakera padat dan lain-lain yang bersesuaian untuk
tujuan pengajaran dan pembelajaran.
4. Program dan lawatan berunsurkan pendidikan yang boleh memberi pengukuhan kepada proses
pengajaran dan pembelajaran sama ada semasa cuti persekolahan atau hari persekolahan.
5. Perolehan harta modal tidak dibenarkan.
Bantuan Per Kapita Mata Pelajaran (Teras, Wajib, Tambahan/Bahasa Asing dan Elektif)
1. Pembelian inventori dan bahan habis guna bagi tujuan pengajaran dan pembelajaran.
2. Pembelian buku rujukan, ensiklopedia, perisian, cakera padat dan lain-lain yang bersesuaian untuk
tujuan pengajaran dan pembelajaran.
3. Penyelenggaraan dan pembaikan inventori dan harta modal yang digunakan untuk tujuan pengajaran
dan pembelajaran.
4. Keceriaan berunsurkan pendidikan seperti taman sains, taman herba dan lain-lain yang boleh memberi
pengukuhan kepada program pengajaran dan pembelajaran.
5. Program berunsurkan pendidikan yang boleh memberi pengukuhan kepada proses pengajaran dan
pembelajaran sama ada semasa cuti persekolahan atau hari persekolahan.
6. Perolehan harta modal dibenarkan tetapi hendaklah dibincangkan dan dipersetujui oleh Ketua Bidang
atau Ketua Panitia dan diluluskan oleh Pengurus Sekolah. Perolehan hendaklah mematuhi syarat berikut:
a. Sekolah Rendah : Tidak melebihi RM5,000 atau 30% daripada keseluruhan peruntukan PCG Mata
Pelajaran dan PCG Bukan Mata Pelajaran (Tidak termasuk komponen LPBT/LPK Sekolah) mana yang
lebih rendah.
b. Sekolah Menengah : RM10,000 atau 30% daripada keseluruhan peruntukan PCG Mata Pelajaran dan
PCG Bukan Mata Pelajaran (Tidak termasuk komponen LPBT/LPK Sekolah).
c. Sekolah Kurang Murid (Rendah / Menengah) : Tidak melebihi 30% daripada keseluruhan peruntukan
PCG Mata Pelajaran dan PCG Bukan Mata Pelajaran.
d. Perolehan/penggantian alat pendingin udara tidak dibenarkan. Peruntukan bagi tujuan ini hendaklah
dipohon daripada Ketua PTJ masing-masing.
e. Bagi perolehan peralatan ICT, sekolah hendaklah mematuhi tatacara Perolehan ICT yang
berkuatkuasa.
f. Perolehan harta modal yang melebihi kadar yang ditetapkan perlu mendapat kelulusan terlebih dahulu
daripada Ketua Pusat Tanggungjawab.
Bantuan Perkapita Bukan Mata Pelajaran (Pusat Sumber Sekolah)

3. Meliputi perbelanjaan bagi Perpustakaan dan Pusat Sumber Sekolah seperti berikut:
1. Pembelian inventori dan bahan habis guna bagi tujuan pengajaran dan pembelajaran.
2. Pembelian buku rujukan, ensiklopedia, perisian, cakera padat dan lain-lain yang bersesuaian untuk
tujuan pengajaran dan pembelajaran.
3. Penyelenggaraan dan pembaikan inventori dan harta modal yang digunakan untuk tujuan pengajaran
dan pembelajaran.
4. Program berunsurkan pendidikan yang boleh memberi pengukuhan kepada proses pengajaran dan
pembelajaran sama ada semasa cuti persekolahan atau hari persekolahan.
5. Perolehan harta modal dibenarkan tetapi hendaklah dibincangkan dan dipersetujui oleh Ketua Bidang
atau Ketua Panitia dan diluluskan oleh Pengurus Sekolah. Perolehan hendaklah mematuhi syarat berikut:
a. Sekolah Rendah : Tidak melebihi RM5,000 atau 30% daripada keseluruhan peruntukan PCG Mata
Pelajaran dan PCG Bukan Mata Pelajaran (Tidak termasuk komponen LPBT/LPK Sekolah) mana yang
lebih rendah.
b. Sekolah Menengah : RM10,000 atau 30% daripada keseluruhan peruntukan PCG Mata Pelajaran dan
PCG Bukan Mata Pelajaran (Tidak termasuk komponen LPBT/LPK Sekolah).
c. Sekolah Kurang Murid (Rendah / Menengah) : Tidak melebihi 30% daripada keseluruhan peruntukan
PCG Mata Pelajaran dan PCG Bukan Mata Pelajaran.
d. Perolehan/penggantian alat pendingin udara tidak dibenarkan. Peruntukan bagi tujuan ini hendaklah
dipohon daripada Ketua PTJ masing-masing.
e. Bagi perolehan peralatan ICT, sekolah hendaklah mematuhi tatacara Perolehan ICT yang
berkuatkuasa.
f. Perolehan harta modal yang melebihi kadar yang ditetapkan perlu mendapat kelulusan terlebih dahulu
daripada Ketua Pusat Tanggungjawab.
Program Pendidikan Khas/Integrasi:
6. Melengkapkan stesen pembelajaran bagi program pendidikan khas integrasi.
Bantuan Perkapita Bukan Mata Pelajaran (Bimbingan dan Kaunseling)
1. Pembelian inventori dan barang habis guna bagi tujuan aktiviti bimbingan dan kaunseling.
2. Pembelian buku rujukan, ensiklopedia, perisian, cakera padat dan lain-lain yang bersesuaian untuk
tujuan aktiviti bimbingan dan kaunseling.
3. Program dan lawatan berunsurkan pendidikan yang boleh memberi pengukuhan kepada proses
pengajaran dan pembelajaran sama ada semasa cuti persekolahan atau hari persekolahan.
4. Penyelenggaraan dan pembaikan inventori dan harta modal yang digunakan untuk tujuan aktiviti
bimbingan dan kaunseling.
5. Bayaran perkhidmatan penceramah luar mengikut kelayakan dalam peraturan-peraturan kewangan
yang sedang berkuatkuasa.
6. Perolehan harta modal dibenarkan tetapi hendaklah dibincangkan dan dipersetujui oleh Ketua Bidang
atau Ketua Panitia dan diluluskan oleh Pengurus Sekolah. Perolehan hendaklah mematuhi syarat berikut:
a. Sekolah Rendah : Tidak melebihi RM5,000 atau 30% daripada keseluruhan peruntukan PCG Mata
Pelajaran dan PCG Bukan Mata Pelajaran (Tidak termasuk komponen LPBT/LPK Sekolah) mana yang
lebih rendah.
b. Sekolah Menengah : RM10,000 atau 30% daripada keseluruhan peruntukan PCG Mata Pelajaran dan
PCG Bukan Mata Pelajaran (Tidak termasuk komponen LPBT/LPK Sekolah).
c. Sekolah Kurang Murid (Rendah / Menengah) : Tidak melebihi 30% daripada keseluruhan peruntukan
PCG Mata Pelajaran dan PCG Bukan Mata Pelajaran.
d. Perolehan/penggantian alat pendingin udara tidak dibenarkan. Peruntukan bagi tujuan ini hendaklah

4. dipohon daripada Ketua PTJ masing-masing.
e. Bagi perolehan peralatan ICT, sekolah hendaklah mematuhi tatacara Perolehan ICT yang
berkuatkuasa.
f. Perolehan harta modal yang melebihi kadar yang ditetapkan perlu mendapat kelulusan terlebih dahulu
daripada Ketua Pusat Tanggungjawab.
Bantuan Perkapita Bukan Mata Pelajaran (LPBT/LPK Sekolah)
1. Bayaran bil utiliti seperti telefon, air, elektrik, telegram, setem, internet dan pembetungan.
2. Pembelian bahan habis guna untuk kegunaan pejabat dan sekolah.
3. Pembaikan kecil infrastruktur sekolah yang tidak melibatkan kerjakerja naik taraf dan ubahsuai.
4. Penyelenggaraan dan pembaikan inventori dan harta modal pejabat dan sekolah.
5. Perkhidmatan percetakan untuk pengurusan sekolah dan bahan pengajaran dan pembelajaran.
6. Perkhidmatan pengiklanan.
7. Pengangkutan barang-barang.
8. Pembelian bahan bakar, bahan habis guna dan ubat.
9. Perbelanjaan bagi keraian yang melibatkan lawatan pihak luar atas urusan rasmi.
10. Perolehan harta modal (kecuali alat pendingin udara dan peralatan ICT) dengan nilai keseluruhan
peruntukan LPBT/LPK Sekolah yang digunakan tidak melebihi RM5,000.00 setahun. Peruntukan bagi
perolehan alat pendingin udara hendaklah dipohon daripada Ketua PTJ masing-masing.
11. Perbelanjaan untuk keceriaan(tidak melibatkan pembinaan)/kesihatan murid/keselamatan sekolah.
12. Bayaran balik tambang pengangkutan kepada guru/kakitangan sekolah bagi urusan kecemasan
berdasarkan kelayakan tambang teksi.
13. Pengangkutan murid dan bayaran insurans untuk guru pengiring.
Bantuan Perkapita Bukan Mata Pelajaran (LPBT/LPK Asrama)
1. Bayaran bil utiliti telefon, air, elektrik, telegram, setem, internet dan pembetungan.
2. Pembaikan kecil infrastruktur asrama yang tidak melibatkan kerja-kerja naik taraf dan ubahsuai.
3. Penyelenggaraan dan pembaikan inventori dan harta modal di asrama.
4. Perkhidmatan percetakan untuk pengurusan asrama dan bahan pengajaran dan pembelajaran.
5. Perkhidmatan pengiklanan.
6. Pembelian surat khabar, majalah, buku rujukan dan lain-lain yang berkaitan untuk kegunaan penghuni
asrama.
7. Pembelian bahan bakar dan ubat.
8. Perbelanjaan untuk keceriaan (yang tidak melibatkan pembinaan)/kesihatan murid/keselamatan
penghuni asrama.
9. Pembelian bahan habis guna untuk kegunaan pengurusan asrama.
10. Pengangkutan murid dan bayaran insurans untuk guru pengiring.
11. Perolehan harta modal tidak melebihi 5% daripada jumlah keseluruhan peruntukan LPBT/LPK
Asrama setahun.
Yuran Khas Sekolah (YKS)
Perbelanjaan yang dibenarkan menggunakan peruntukan YKS adalah meliputi aktiviti:
1. Sukan/Permainan;
2. Pendidikan Jasmani;
3. Lukisan/Kerja tangan;
4. Pendidikan Seni;
5. Perpustakaan; dan
6. Pusat Sumber Sekolah.

5. Bantuan Kokurikulum Pra Sekolah
Perbelanjaan yang dibenarkan menggunakan peruntukan BKKP adalah meliputi aktiviti:
1. Sukan/sukaneka;
2. Karnival Pendidikan Prasekolah;
3. Konvokesyen; dan
4. Lawatan.
Perbelanjaan yang dibenarkan berkaitan dengan pelaksanan aktiviti tersebut adalah seperti berikut:
1. urusan makan minum, penginapan, sewaan dan pengangkutan murid serta guru pengiring
prasekolah/pembantu pengurusan murid;
2. perolehan/penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna;
3. pembelian dan penyelenggaraan peralatan kokurikulum dan sukan prasekolah;
4. pembayaran yuran pendaftaran/penyertaan murid; dan
5. pembelian hadiah aktiviti.
Bantuan Kokurikulum Sekolah
Perbelanjaan yang dibenarkan menggunakan peruntukan BKK adalah meliputi aktiviti:
1. Pasukan Badan Beruniform (PBB);
2. Kelab dan Persatuan (tidak termasuk kelab Sukan dan Permainan); dan
3. Aktiviti sokongan pembentukan, pemupukan dan pembangunan sahsiah murid seperti perkhemahan,
seminar, kolokium dan kursus kepimpinan (tidak termasuk aktiviti bimbingan dan kaunseling serta
kecemerlangan akademik).
Perbelanjaan yang dibenarkan berkaitan dengan pelaksanan aktiviti tersebut adalah seperti berikut:
1. pengendalian dan pengurusan pasukan badan beruniform, kelab dan persatuan;
2. urusan makan minum, penginapan, sewaan dan pengangkutan murid serta guru pengiring;
3. perolehan/penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna;
4. pembelian dan penyelenggaraan peralatan kokurikulum sekolah;
5. pemberian wang saku kepada murid dalam kadar yang munasabah (bagi tujuan perbelanjaan makan
minum semasa perjalanan pergi dan balik ke tempat aktiviti);
6. pembayaran yuran pendaftaran/penyertaan; dan
7. pembelian hadiah aktiviti.
Bantuan Kokurikulum Asrama
Perbelanjaan yang dibenarkan menggunakan peruntukan BKKA adalah meliputi aktiviti:
1. Program Asrama Terbilang;
2. sukan dan permainan penghuni asrama; dan
3. aktiviti sokongan pembentukan, pemupukan dan pembangunan sahsiah murid seperti perkhemahan,
seminar, kolokium dan kursus kepimpinan (tidak termasuk aktiviti bimbingan dan kaunseling serta
kecemerlangan akademik).
Perbelanjaan yang dibenarkan berkaitan dengan pelaksanan aktiviti tersebut adalah seperti berikut:
1. urusan makan minum, penginapan, sewaan dan pengangkutan murid serta guru pengiring;
2. perolehan/penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna;
3. pembelian dan penyelenggaraan peralatan kokurikulum asrama;
4. pemberian wang saku kepada murid dalam kadar yang munasabah (bagi tujuan perbelanjaan makan
minum semasa perjalanan pergi dan balik ke tempat aktiviti);
5. pembayaran yuran pendaftaran/penyertaan;

6. 6. pembelian hadiah aktiviti; dan
7. bayaran kepada tenaga pengajar luar.
Bantuan Sukan Sekolah
Perbelanjaan yang dibenarkan menggunakan peruntukan BSS adalah meliputi aktiviti:
1. Kejohanan sukan tahunan sekolah;
2. Aktiviti pra kejohanan seperti sukan tara dan merentas desa;
3. Karnival permainan antara rumah, kelas, tingkatan dan sebagainya; dan
4. Program-program sukan lain sepanjang tahun.
Perbelanjaan yang dibenarkan berkaitan dengan pelaksanan aktiviti tersebut adalah seperti berikut:
1. pengendalian dan pengurusan kelab-kelab sukan dan permainan;
2. kursus pendedahan sukan dan permainan kepada murid;
3. urusan makan minum, penginapan, sewaan dan pengangkutan murid serta guru pengiring;
4. penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna;
5. pembelian dan penyelenggaraan peralatan sukan sekolah;
6. pemberian wang saku kepada murid dalam kadar yang munasabah (makan minum semasa perjalanan
pergi dan balik ke tempat aktiviti);
7. pembayaran yuran pendaftaran/penyertaan; dan
8. pembelian hadiah aktiviti.
Bantuan Makan Pra Sekolah
Perbelanjaan yang dibenarkan menggunakan peruntukan BMP adalah bagi tujuan berikut:
1. Perolehan bahan mentah memasak;
2. Gas/bahan api memasak;
3. Makanan tambahan; dan
4. Lain-lain perkara yang melibatkan penyediaan/pemberian makanan berkhasiat kepada murid di kelas
prasekolah.
Bantuan Makan Asrama
Perbelanjaan yang dibenarkan menggunakan peruntukan BMA dan YMA adalah bagi membiayai:
1. Pembekalan/penyediaan makanan harian mengikut menu yang telah ditetapkan;
2. Pembelian peralatan dapur dan bahan bakar bagi asrama yang melaksanakan kaedah pembekalan
bahan mentah;
3. Penyediaan makanan tambahan/jamuan khas untuk murid asrama dengan kadar tidak melebihi
RM100.00 setiap murid setahun; dan
4. Menampung bayaran makanan semasa peperiksaan SPM, STPM & STAM selama 20 hari.
Yuran Makan Asrama
1. Kutipan daripada YMA hendaklah diuruskan sewajarnya kerana ia dikutip bagi menampung kos
penyediaan makanan yang dibekalkan kepada murid yang tinggal di asrama pada tahun tersebut.
2. Sekiranya terdapat lebihan YMA kerana murid pulang ke kampung halaman, menjalani aktiviti di luar
sekolah, berpindah sekolah dan sebagainya, sekolah hendaklah memulangkan amaun yang sepatutnya
diperuntukkan kepada murid berkenaan.
3. Sekiranya sukar untuk dilaksanakan, kesemua baki YMA tersebut boleh dibawa ke tahun hadapan
tetapi tidak boleh dibelanjakan untuk apa-apa tujuan lain kecuali bagi menampung kekurangan BMA
tahun semasa.
4. YMA yang perlu dikutip daripada setiap penghuni asrama adalah seperti berikut:

7. a.Jumlah Pendapatan Ibu Dan Bapa / Penjaga Murid Sebulan, RM5,000 dan ke atas - RM3.00 sehari,
dan
b.Jumlah Pendapatan Ibu Dan Bapa / Penjaga Murid Sebulan, RM4,999 dan ke bawah 10 - RM1.00
sehari.
11. Sekolah hendaklah memastikan YMA dikutip daripada ibu bapa/penjaga murid asrama yang layak.
Sekiranya ibu bapa/penjaga murid asrama enggan membuat bayaran, maka pihak sekolah boleh
mengambil tindakan menahan keputusan peperiksaan atau menahan Sijil Berhenti Sekolah murid
tersebut sehingga bayaran diselesaikan oleh ibu bapa/penjaga murid.
12. Sebarang pengecualian bayaran YMA adalah di bawah bidang kuasa Perbendaharaan Malaysia.
Murid di bawah kategori Projek Pembangunan Rakyat Termiskin (PPRT), Orang Asli, Pendidikan Khas,
Asrama Desa, Asrama Sekolah Model Khas di Baling, Kedah, Asrama 1Malaysia dan semua jenis
sekolah berasrama di negeri Sarawak, Sabah dan Wilayah Persekutuan Labuan telah mendapat
pengecualian dari membayar YMA daripada Perbendaharaan Malaysia.
13. KPM turut menyalurkan peruntukan BMA kepada murid KPM yang menghuni asrama di bawah
kerajaan negeri seperti Asrama Yayasan Selangor dan Asrama Yayasan Terengganu atau lain-lain.
Tuntutan hendaklah dikemukakan oleh pihak asrama melalui Jabatan Pelajaran Negeri di negeri masing-
masing.
Bantuan Bayaran Tambahan Persekolahan (BBTP) (Kokurikulum)
Perbelanjaan yang meliputi aktiviti:
1. Pasukan badan beruniform (PBB);
2. Kelab dan persatuan (tidak termasuk kelab sukan dan permainan); dan
3. Aktiviti sokongan pembentukan, pemupukan dan pembangunan sahsiah murid seperti perkhemahan,
seminar, kolokium dan kursus kepimpinan (tidak termasuk aktiviti bimbingan dan kaunseling serta
kecemerlangan akademik).
Perbelanjaan yang dibenarkan berkaitan pelaksanaan aktiviti di atas adalah seperti berikut:
1. urusan makan minum, penginapan, sewaan dan pengangkutan murid serta guru pengiring;
2. perolehan/penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna;
3. pembelian dan penyelenggaraan peralatan kokurikulum sekolah;
4. pemberian wang saku kepada murid dalam kadar yang munasabah (bagi tujuan makan minum
semasa perjalanan pergi dan balik ke tempat aktiviti);
5. pembayaran yuran pendaftaran/penyertaan; dan pembelian hadiah aktiviti.
Bantuan Bayaran Tambahan Persekolahan (BBTP) (Kertas Ujian)
Perolehan/penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna untuk penyediaan kertas ujian dalaman dan
lembaran kerja.
Bantuan Bayaran Tambahan Persekolahan (BBTP) (Sukan Tahunan Sekolah)
Perbelanjaan bagi menampung pengelolaan sukan tahunan sekolah seperti:
1. urusan makan minum, sewaan dan pengangkutan;
2. perolehan/penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna;
3. pembelian cenderahati, pingat dan piala; dan
4. bayaran kepada pengadil luar. Sekiranya peruntukan masih berbaki setelah sukan tahunan sekolah
dilaksanakan, baki tersebut dibenarkan dibelanjakan untuk aktiviti sukan yang lain.
Bantuan Bayaran Tambahan Persekolahan (BBTP) (Kegiatan Pendidikan Islam/Pendidikan Moral)

8. Aktiviti berkaitan pendidikan Islam (bagi murid beragama Islam) dan aktiviti berkaitan pendidikan moral
(bagi murid bukan beragama Islam). Perbelanjaan yang meliputi:
1. urusan makan minum, sewaan dan pengangkutan;
2. perolehan/penyediaan bahan cetak dan bahan habis guna; dan
3. bayaran kepada penceramah luar.
Bantuan Bayaran Tambahan Persekolahan (BBTP) (Yuran MSSM)
Perbelanjaan bagi pengelolaan kejohanan sukan Majlis Sukan Sekolah-Sekolah peringkat daerah, negeri
dan kebangsaan.
Pindah Peruntukan
1. Pengurus Sekolah dibenarkan membuat pindah peruntukan di antara kumpulan PCG Mata Pelajaran
sahaja.
2. Lain-lain pindahan adalah tidak dibenarkan melainkan dengan kelulusan Ketua PTJ.
3. Peruntukan yang telah dipindah keluar tidak dibenarkan pindah masuk semula atau sebaliknya bagi
satu tahun kewangan.
4. Oleh itu, sebelum pindah peruntukan dibuat, Pengurus Sekolah hendaklah memastikan baki yang
tinggal selepas pemindahan adalah mencukupi untuk menampung keperluan sehingga akhir tahun.
5. Pindah peruntukan perlu menggunakan Borang Permohonan Pindah Peruntukan Bantuan
Persekolahan Borang VPCG. (Rujuk Bab G)
Pengurusan
CARTA ORGANISASI MAKMAL SAINS 2013

9. PERANAN GURU SAINS DAN KAKITANGAN MAKMAL SAINS
Semua anggota di bawah organisasi Bidang Sains adalah terlibat secara langsung dalam pengurusan dan
pentadbiran makmal dan bilik sains di sekolah. Pengetua dan Guru Besar sekolah bertanggungjawab atas
keseluruhan pengurusan makmal dan bilik sains dalam pengendalian program kurikulum dan kokurikulum sains di

10. sekolahdari segi perancangan, pelaksanaan, penyelarasan, penilaian dan pemantauan. Pengetua dan Guru Besar
merupakan pemimpin kurikulum yang bertanggungjawab ke atas guru-gurudan kakitangan makmal dan bilik sains
dalam aspek profesional dan pengurusan
Penolong Kanan Pentadbiran / Akademik, Penolong Kanan Hal Ehwal Murid, Penolong Kanan
Kokurikulum, Penolong Kanan Petang dan Ketua Bidang Sains dan Matematik bertanggungjawab membantu
Pengetua dan Guru Besar dalam keseluruhan pengurusan makmal dan bilik sains berkaitan
pengendalianprogram kurikulum dan.kokurikulum sains di sekolah dari segi perancangan, perlaksanaan,
penyelarasan, penilaian dan pemantauan. Setiap anggota mestilah mempunyai komitmen dan berkemahiran untuk
memastikan Bidang Sains berjalan dengan lancar.
4.1 Ketua Bidang Sains dan Matematik
Bidang Sains dianggotai oleh semua guru sains dan kakitangan makmal sains yang diketuai oleh Ketua
Bidang Sains dan Matematik.
4.1.1 Syarat Kelayakan Perlantikan Ketua Bidang Sains dan Matematik
a. Dilantik dalam kalangan guru sains / matematik yang berpengalaman.
b. Mempunyai pengkhususan dalam bidang sains / matematik.
c. Gred jawatan DG 44.
4.1.2 Latihan yang diperlukan
a. Pengurusan stok.
b. Pengendalian peralatan sains.
c. Prosedur pelupusan bahan kimia dan peralatan sains.
d. Pengendalian peralatan ICT.
e. Pengurusan dan keselamatan makmal sains.
4.1.4 Tugas dan Tanggungjawab Ketua Bidang Sains dan Matematik

11. Ketua Bidang Sains dan Matematik bertanggungjawab kepada Pengetua dalam pengendalian program
kurikulum dan kokurikulum semua mata pelajaran sains dan matematik di sekolah dari segi perancangan,
pelaksanaan, penyelarasan, penilaian dan pemantauan. Ketua Bidang Sains dan Matematik juga
bertanggungjawab dalam memberi bimbingan profesional kepada guru-guru sains dan kakitangan
makmal sains. Bimbingan ini adalah untuk memastikan peningkatan kemahiran mereka, khusus nya
dalam bidang pengajaran dan pembelajaran serta pengurusan makmal melalui program perkembangan staf.
Tugas dan tanggungjawab KetuaBidang Sains dan Matematik dalam pengurusan makmal sains adalah seperti :
a. Menyelia dan memastikan segala kemudahan fizikal seperti sistem bekalan elektrik, gas, air, kerusi dan
meja secukupnya, berfungsi dan menepati ciri-ciri keselamatan.
b. Memastikan segala kelengkapan makmal sentiasa berada dalam keadaan bersih dan selamat digunakan.
c. Merancang dan menyediakan :
i. Pelan tindakan keselamatan semasa kecemasan
ii. Peraturan keselamatan
iii. Latihan kecemasan dan kebakaran
iv. Kelengkapan pencegahan kebakaran dan jadual penyelenggaraan
v. Kit pertolongan cemas yang lengkap dan tidak luput tarikh penggunaannya
d. Menyelia dan memastikan guru, murid dan kakitangan makmal sains mematuhi sepenuhnya peraturan makmal.
e. Merancang serta menyediakan senarai tugas dan waktu kerja kakitangan makmal sains serta memastikan
senarai dan waktu kerja tersebut dipatuhi.
f. Mengurus dan memastikan penyemakan stok makmal sains dibuat sekurang-kurangnya enam bulan sekali.
g. Memastikan kerja hapus kira dan pelupusan peralatan serta bahan sains dijalankan mengikut peraturan yang
ditetapkan.
h. Merancang dan menyediakan anggaran perbelanjaan tahunan bagi pengajaran dan pembelajaran sains serta
keperluan makmal sains.

12. i. Mengenal pasti dan menguruskan perolehan peralatan dan bahan sains mengikut Arahan Perbendaharaan
dan Surat Pekeliling yang berkuatkuasa.
j. Menguruskan dan memeriksa peralatan dan bahan sains yang baru dibeli dan yang baru diterima mengikut
bilangan dan spesifikasinya.
k. Mengurus dan mengelola persediaan dan pelaksanaan Pentaksiran Kerja Amali Sains (PEKA Sains).
l. Merancang jadual waktu penggunaan makmal sains.
m. Merancang, mengenal pasti dan melaksanakan program atau aktiviti perkembangan staf yang melibatkan guru
sains dan kakitangan makmal.
n. Memastikan tugas penyelenggaraan komputer dalam makmal sains dijalankan mengikut jadual yang ditetapkan.
o. Menyelia dan menyelenggara semua kemudahan fizikal dan peralatan supaya menepati ciri-ciri keselamatan.
p. Menjalankan tugas lain yang diarahkan oleh Pengetua dari masa ke semasa.
4.2 Ketua Panitia Sains
Panitia bertanggungjawabmembantu Pengetua dan Guru Besar serta Ketua Bidang Sains dan Matematik
dalam perancangan,perlaksanaan, penyelarasan dan penilaian daripada aspek pengajaran dan
pembelajaran serta pengurusan makmal dan bilik sains sekolah. Panitia sains yang diketuai oleh Ketua
Panitia Sains terdiri daripada guru-guru yang bertanggungjawab mengajar mata pelajaran sains seperti Sains,
Sains Tambahan, Fizik, KimiadanBiologi.
Panitia Sains yang diketuai oleh Ketua Panitia Sains yang dilantik oleh Pengetua dan Guru Besar secara
rasmi untuk memimpin guru-guru mata pelajaran sains di bawah tanggungjawabnya. Ketua Panitia Sains secara
automatik menjadi Ahli Jawatankuasa Kurikulum Sekolah. Bagi memastikan semua tugas dapat dilaksanakan
oleh panitia, Ketua Panitia bertanggungjawab untuk memastikan tugas panitia dilaksanakan dengan berkesan.
4.2.1 Tugas dan Tanggungjawab Ketua Panitia Sains
Tugas Ketua Panitia Sains dalam pengurusan makmal dan bilik sains adalah seperti berikut :
a. Membantu merancang perbelanjaan tahunan bagi perolehan peralatan dan bahan sains.

13. b. Menyemak dan mengemas kini stok makmal dan bilik sains dari segi keperluan peralatan dan bahan sains
sepanjang tahun.
c. Merekod peralatan dan bahan sains yang rosak dan hilang untuk tujuan hapus kira dan pelupusan.
d. Memastikan kaedah penyimpanan peralatan, bahan sains dan manual operasi peralatan sains mengikut prosedur
dan bersistem.
e. Menyemak dan mengemas kini rekod pengurusan makmal dan bilik sains seperti berikut :
i. Pesanan peralatan dan bahan sains
ii. Stok makmal sains
iii. Pinjaman atau pemindahan peralatan dan bahan sains
iv. Kerosakan dan kehilangan
v. Penyelenggaraan dan pemeriksaan
vi. Kemalangan
vii. Rekod penggunaan makmal sains
f. Menyelenggara peralatan dan bahan eksperimen dengan sempurna.
g. Memastikan fizikal makmal dan bilik sains, sistem bekalan elektrik, air, gas, perabot dan kemudahan lain berfungsi
dan menepati ciri-ciri keselamatan.
h. Memastikan peraturan keselamatan makmal dan bilik sains dipatuhi dan diamalkan oleh semua pihak yang
menggunakan makmal dan bilik sains.
i. Memberi bimbingan dan menyelia kerja kakitangan makmal dan bilik sains.
j. Memastikan makmal dan bilik sains sentiasa bersih, ceria dan selamat.
k. Memberi bimbingan profesional kepada guru-guru dalam panitianya dan kakitangan makmal dan bilik sains.
l. Membantu merancang anggaran perbelanjaan tahunan bagi panitianya.
m. Membantu menyediakan jadual waktu penggunaan makmal dan bilik sains.
n. Merekod dan mengemaskinikan stok makmal dan bilik sains.
o. Menyelaras penggunaan makmal dan bilik sains serta peralatan dan bahan sains di bawah jagaannya.

14. p. Membantu dalam penyelenggaraan makmal dan bilik sains.
q. Merancang dan melaksanakan program perkembangan staf untuk guru sains dan kakitangan makmal dan bilik
sains berkaitan dengan :
i. Pengurusan makmal dan bilik sains
ii. Pengendalian dan penyelenggaraan peralatan
iii. Pengendalian dan penyimpanan bahan toksik, radioaktif dan bahan berbahaya yang lain
r. Membantu merancang dan melaksanakan arahan dan peraturan yang berkaitan dengan makmal dan bilik sains.
s. Membantu merancang dan melaksanakan penyemakan stok tahunan.
t. Merancang dan mengendalikan PEKA Sains.
u. Menjalankan tugas lain yang diarahkan oleh Pengetua dan Guru Besar dari masa ke semasa.
4.3 Guru Sains
Guru sains secara automatik menjadi anggota Panitia Sains. Tugas guru sains dalam pengurusan makmal dan bilik
sains adalah seperti berikut :
a. Mematuhi jadual penggunaan makmal dan bilik sains.
b. Melaksanakan PEKA Sains.
c. Memastikan murid mematuhi dan mengamalkan peraturan keselamatan makmal dan bilik sains.
d. Memastikan makmal dan bilik sains sentiasa bersih, ceria dan selamat.
e. Mengenal pasti keperluan peralatan dan bahan sains yang akan digunakan dalam kerja amali serta mengisi borang
atau buku pesanan untuk tindakan kakitangan makmal dan bilik sains.
f. Mengawasi penggunaan peralatan dan bahan sains supaya digunakan dengan betul, cermat, jimat dan mematuhi
langkah keselamatan.
g. Membantu Ketua Bidang Sains dan Matematik atau Ketua Panitia merekod, menyemak dan mengemas kini stok.

15. h. Mengendalikan sistem maklumat bagi senarai dan bahan sains.
i. Menjalankan tugas-tugas lain yang diarahkan oleh Pengetua dan Guru Besar dari masa kesemasa.
4.4 Pembantu Makmal
4.4.1 Syarat Kelayakan Lantikan Pembantu Makmal
a. Mempunyai sekurang-kurangnya Sijil Pelajaran Malaysia.
b. Lulus dalam mata pelajaran matematik atau salah satu daripada mata pelajaran sains.
c. Lulus Bahasa Melayu.
4.4.2 Keperluan Latihan Pembantu Makmal
a. Kemahiran melabel bahan kimia dan kepekatan larutan (kemolaran).
b. Kemahiran menyediakan larutan piawai.
c. Kemahiran mengendalikan bahan kimia terutamanya bahan toksik.
d. Kemahiran mengendalikan eksperimen yang berkaitan dengan mikroorganisma.
e. Kemahiran mengendalikan bahan mudah berkulat, berkarat dan mudah teroksida.
f. Kemahiran mengendalikan keadaan kecemasan, seperti tumpahan bahan organik, bahan mengkakis, rejatan
elektrik dan seumpamanya.
g. Kemahiran mengendalikan stok dan penyimpanan alat atau bahan sains yang sistematik.
h. Kemahiran mengendalikan komputer.
i. Kemahiran membaiki kerosakan kecil sistem pendawaian dan sistem paip air.
j. Kemahiran menguruskan stok.

16. k. Kemahiranmengendalikan peralatan sains terutama yang memerlukan kejituan seperti dalam pengukuran dan
timbangan.
l. Kemahiran menyelenggarakan peralatan sains mengikut prosedur.
m. Kemahiran melupuskan bahan-bahan kimia dan peralatan sains.
4.4.3 Tugas-tugas Pembantu Makmal
4.4.3.1 Tugas Harian
a. Membuka pintu makmal dan pintu bilik persediaan makmal sains sebelum waktu sesi pembelajaran bermula dan
mengunci pintu makmal apabila sesi pembelajaran makmal berakhir.
b. Memastikan kerja-kerja pembersihan makmal sains agar sentiasa dalam keadaan bersih.
c. Memastikan makmal dalam keadaan ceria dan selamat.
d. Menyediakan alat, radas dan bahan sains seperti yang dipesan oleh guru sains dalam buku penyediaan alat / radas
atau borang pesanan.
e. Memastikan semua peralatan dan bahan sains berfungsi sebelum kerja amali dijalankan.
f. Memelihara dan menjaga tumbuhan dan haiwan yang diperlukan untuk kerja amali.
g. Melaksanakan semua langkah keselamatan dalam mengendalikan peralatan dan bahan sains.
h. Mengambil tindakan yang sewajarnya jika berlaku sebarang kecemasan seperti kebakaran dan kecederaan.
i. Membersih dan menyimpan peralatan dan bahan sains ke tempat asal yang telah ditetapkan setelah selesai kerja
amali.
j. Membersih meja makmal, sinki dan menutup paip gas, air, kipas dan lampu setelah selesai setiap kerja amali.
k. Memeriksa dan menyelenggara kemudahan makmal sains termasuk perabot, bekalan elektrik, air dan gas.
l. Membantu guru sains, mengawas dan membantu murid mendapatkan peralatan dan bahan sains semasa amali.
m. Memastikan tindakan berikut diambil selepas kerja amali yang terakhir pada setiap hari :
Membersih bekas dan sisa bahan sains yang telah digunakan

17. ii. Menutup bekalan gas, air dan elektrik
Menutup tingkap, mengunci pintu bilik persediaan dan pintu makmal sains
v. Menyimpan kunci bilik makmal sains mengikut arahan pengetua
n. Mengambil tindakan sewajarnya serta melapor dengan segera sebarang kehilangan, kerosakan dan kebocoran
kepada guru sains, Ketua Panitia, Ketua Bidang Sains dan Matematik atau Pengetua.
o. Membantu mengendalikan sistem maklumat makmal sains seperti mengemaskini stok dan sebagainya.
p. Mencuci peralatan sains yang kotor.
q. Membantu membuat pesanan untuk pembelian dan menerima bahan-bahan serta radas daripada pihak pembekal.
r. Menjalankan tugas-tugas lain yang diarahkan oleh Pengetua dari masa kesemasa.
4.4.3.2 Tugas Semasa Cuti sekolah
a. Membantu Ketua Bidang Sains dan Matematik dan guru sains mengemas kini rekod stok.
b. Menyediakan reagen kimia, larutan penunjuk dan sebagainya seperti yang diperlukan untuk kerja amali.
c. Menokoktambahkan kandungan botol reagen dengan larutan kimia yang berkenaan dan mengganti label pada botol
reagen jika perlu.
d. Mengubah suai dan membuat inovasi daripada bahan terpakai supaya boleh digunakan di makmal sains.
e. Menghasilkan air suling.
f. Membantu membaik pulih kerosakan kecil peralatan sains.
g. Mengecas dan discas akumulator.
h. Menyelenggarakan mikroskop, kanta, neraca, slaid, carta, model, alat timbang dan sebagainya.
i. Menyusun peralatan dan bahan sains dengan selamat dan bersistem.
j. Menyemak dan memastikan bahan beracun dan bahan berbahaya disimpan mengikut peraturan yang ditetapkan.
k. Memeriksa dan memastikan kit pertolongan cemas serta alat mencegah kebakaran sentiasa lengkap, berfungsi dan tidak
luput tarikh.

18. l. Mengecat permukaan meja makmal sains dan peralatan sains jika perlu.
m. Menyemak dan melaporkan bahan-bahan sains yang telah luput tarikh kepada guru sains untuk tindakan seterusnya.
n. Mengemaskinikan butir-butir dalam kad stok berdasarkan rekod invois bagi peralatan sains, bahan kimia dan bahan
biologi yang baru diterima.
o. Membantu Ketua Bidang Sains dan Matematik dalam kerja hapus kira dan pelupusan.
p. Menyelia dan membantu kerja membaik pulih perabot makmal sains.
q. Memastikan bahawa semua peralatan sains, bahan kimia dan bahan biologi disusun dengan teratur.
r. Memeriksa, menyelenggara kemudahan makmal termasuk perabot, bekalan elektrik, air dan gas. Jika berlaku sebarang
kerosakan atau kebakaran, laporkan perkara ini dengan segera kepada pihak sekolah.
s. Menyemak semula dan memastikan bahan yang beracun serta berbahaya disimpan mengikut peraturan yang
ditetapkan.
t. Membantu Ketua Bidang Sains dan Matematik membuat anggaran belanjawan.
4.4.3.3 Tugas-tugas Lain
a. Menyediakan senarai barang yang diperlukan oleh guru sains dan meminta sebut harga dari syarikat-syarikat yang
tertentu pada awal tahun (sebelum penggal persekolahan).
b. Membantu menulis pesanan dalam borang pesanan. Semua pesanan mestilah dibuat melalui Pengetua / Ketua Bidang
Sains dan Matematik / Ketua Panitia.
c. Memeriksa alat-alat dan bahan-bahan pesanan supaya semua berkeadaan baik dan mengikut kehendak guru sains
sebaik sahaja diterima daripada pembekal.
d. Menyimpan baucer pesanan dalam fail khas.
e.Menyediakan carta-carta, model, slaid mikroskop, CD dan alat bantu mengajar lain yang diperlukan untuk pengajaran
sains.
f. Membantu mengurus buku stok / inventori.
g. Menerima dan menyemak radas dan bahan kimia yang baru dibeli serta memasukkan ke stor dan mencatat dalam buku
stok utama dan kad stok.
h. Menyenaraikan radas dan bahan utama yang kurang dalam borang pesanan.

19. i.Memasang klip buaya pada dawai.
j. Menyediakan radas dan bahan kimia untuk pameran sains, kem sains dan sebagainya.
k. Menajamkan alat-alat pemotong.
l. Merekod radas rosak atau pecah semasa amali.
m. Mencuci kit sejuk, akuarium dan tempat-tempat pemeliharaan binatang jika ada
n. Membantu melakukan pembelian runcit bahan untuk amali.
o. Membantu mengadakan kursus dalaman kepada kakitangan baru.
p. Membuat catatan dalam buku kerosakan atau pecah, kemalangan, pinjaman dan lain-lain yang berkaitan.
q. Berada dalam bilik makmal atau bilik persediaan supaya dapat dihubungi oleh guru sains apabila pertolongan diperlukan.
Skop Bidang Tugas Pembantu Makmal (Gred C17)
1. 1. Merancang dan mengawal operasi makmal.
2. 2. Menyediakan dan mengendalikan bahan.
3. 3. Menyediakan, menyenggara dan mengendalikan peralatan.
4. 4. Membantu dalam urusan praktikal / eksperimen.
5. 5. Menguruskan pentadbiran makmal.
Senarai Tugas Pembantu Makmal (Gred C17)
1. Merancang dan Mengawal Operasi Makmal
(a) Menyediakan jadual kerja (harian/bulanan/tahunan) yang akan dilaksanakan.

20. (b) Menyusun keutamaan aktiviti-aktiviti pengurusan makmal/amali di makmal.
(c) Memastikan sebarang tugas yang dijalankan mengikut prosedur yang mengutamakan keselamatan dan
kebersihan.
(d) Menjalankan pengagihan kerja mengikut kesesuaian makmal yang digunakan.
(e) Menyediakan peraturan-peraturan penggunaan makmal serta papan-papan tanda yang perlu sebagai
panduan pelajar yang menggunakan makmal.
(f) Mengawasi penggunaan makmal oleh pelajar agar mematuhi peraturan-peraturan ketika berada di
makmal.
(g) Memastikan kebersihan, keselamatan dan keceriaan persekitaran makmal (dalam dan luar) serta
kesesuaian susun atur perabot di makmal.
2. Menyediakan dan Mengendalikan Bahan
(a) Menklasifikasikan bahan-bahan di makmal.
(b) Menerima dan menyimpan bahan / spesimen / sampel mengikut kesesuaian. (Contohnya menyimpan
di tempat kering, menyimpan di tempat bersuhu rendah)
(c) Memastikan aspek keselamatan, kebersihan dan susun atur bahan diuruskan dengan baik dan berhati-
hati.
3. Menyediakan, Menyenggara dan Mengendalikan Peralatan
(a) Mengklasifikasikan peralatan makmal.
(b) Menerima dan menyimpan peralatan mengikut kesesuaian. (Contohnya di tempat yang tidak merbahaya
dan jauh daripada sumber haba)
(c) Menguji dan mengesahkan peralatan berfungsi dengan sempurna.

21. (d) Menyediakan peralatan untuk kegunaan P&P (amali).
(e) Memastikan aspek keselamatan, kebersihan dan susun atur peralatan diuruskan dengan baik dan
berhati-hati.
(f) Membersih dan menyenggara peralatan sains. (Contohnya kanta pembesar, mikroskop)
(g) Membaiki kerosakan kecil pada peralatan sains.
4. Membantu dalam Urusan Praktikal / Eksperimen
(a) Berada di makmal sains / bilik persediaan sains semasa amali berlangsung supaya dapat membantu guru
/ pensyarah apabila diperlukan.
(b) Mengawasi pelajar ketika menjalankan ekperimen agar prosedur keselamatan dan kebersihan dipatuhi.
(c) Memastikan peralatan yang digunakan mencukupi dan berkeadaan baik sebelum dan selepas
digunakan.
(d) Memastikan radas yang telah selesai digunakan dibersihkan dengan sempurna mengikut prosedur
tertentu. (Contohnya membersihkan radas menggunakan air suling)
(e) Memastikan bahan yang disediakan mencukupi dan bersesuaian dengan kehendak eksperimen sebelum
sesi bermula.
(f) Memastikan sisa bahan eksperimen dan lebihan bahan disimpan / dilupuskan mengikut prosedur yang
ditetapkan.
5. Menguruskan Pentadbiran Makmal
(a) Membantu pihak pentadbir menguruskan perolehan bahan / peralatan untuk kegunaan makmal.
(b) Menguruskan inventori bahan / peralatan serta pengendalian stor mengikut prosedur.
(c) Menguruskan pelupusan sisa bahan dengan selamat dan terkawal.

22. (d) Membantu pihak pentadbir menguruskan pelupusan peeralatan yang rosak dan tidak dapat dibaiki.
(e) Menerima dan mengumpul aduan kerosakan bahan / peralatan untuk dilaporkan kepada pihak pentadbir
agar diambil tindakan.
Lampiran 4.2
Skop Bidang Tugas Pembantu Makmal (Gred C22)
1. Menyelaras dan menyelia operasi makmal.
2. Menyediakan dan mengendalikan bahan.
3. Menyediakan, menyenggara dan mengendalikan peralatan.
4. Membantu dalam urusan praktikal / eksperimen.
5. Menguruskan pentadbiran makmal.
6. Menjalankan urusan penyeliaan dan pemantauan berhubung hal ehwal urus tadbir makmal sains.
Senarai Tugas Pembantu Makmal (Gred C22)

23. 1. Menyelaras dan Menyelia Operasi Makmal
(a) Menyelaras jadual kerja (harian/bulanan/tahunan) yang akan dilaksanakan.
(b) Menyelaras dan menyusun keutamaan aktiviti-aktiviti pengurusan makmal / amali di makmal.
(c)Memastikan sebarang tugas yang dijalankan mengikut prosedur yang mengutamakan keselamatan dan
kebersihan.
(d) Menyelaras dan melaksanakan pengagihan kerja mengikut kesesuaian makmal yang digunakan.
(e)Merangka dan melaksanakan peraturan-peraturan penggunaan makmal serta papan-papan tanda yang
perlu sebagai panduan pelajar yang menggunakan makmal.
(f) Menyelia kebersihan, keselamatan dan keceriaan persekitaran (dalam dan luar makmal).
2. Menyediakan dan Mengendalikan Bahan
(a)Memastikan klasifikasi bahan-bahan di makmal dilakukan dengan tersusun dan betul.
(b) Memastikan penerimaan dan penyimpanan bahan / spesimen / sampel mengikut kesesuaian. (Contohnya
menyimpan di tempat kering, menyimpan di tempat bersuhu rendah)
(c) Memproses / menyediakan bahan keperluan makmal yang lebih kompleks dan memerlukan ketelitian
(contohnya campuran tindak balas, elektrolisis) sebelum digunakan untuk P&P (amali).
(d) Memastikan aspek keselamatan, kebersihan dan susun atur bahan diuruskan dengan baik dan berhati-
hati.
3. Menyediakan, Menyenggara dan Mengendalikan Peralatan
(a) Menyemak dan memastikan klasifikasi peralatan makmal dilakukan dengan tersusun dan betul.

24. (b) Memastikan peralatan yang diterima disimpan mengikut kesesuaian. (Contohnya di tempat yang tidak
merbahaya dan jauh daripada sumber haba)
(c) Memastikan peralatan diuji untuk mengesahkan bahawa ia dapat berfungsi dengan sempurna.
(d) Menyediakan peralatan yang lebih kompleks dan memerlukan ketelitian untuk kegunaan P&P (amali).
(e) Memastikan aspek keselamatan, kebersihan dan susun atur peralatan diuruskan dengan baik dan
berhati-hati.
(f) Memastikan peralatan sains (contohnya kanta pembesar, mikroskop) sentiasa dibersihkan dengan
disenggara dengan baik dan berhati-hati.
(g) Membaiki kerosakan kecil pada peralatan sains.
4. Membantu dalam Urusan Praktikal / Eksperimen
(a) Memberi khidmat nasihat dan tunjuk ajar dalam pengendalian dan urusan praktikal / eksperimen yang
kompleks dan merbahaya.
(b) Memantau pengendalian dan perjalanan amali semasa ia berlangsung supaya dapat membantu guru /
pensyarah apabila diperlukan.
(c) Memastikan urusan praktikal / eksperimen yang dilakukan sentiasa mengikut prosedur keselamatan dan
kebersihan.
(d) Memastikan lebihan bahan / sisa eksperimen / peralatan yang digunakan diuruskan mengikut prosedur
sebelum dan selepas digunakan.
(e) Memastikan bahan yang disediakan mencukupi dan bersesuaian dengan kehendak eksperimen sebelum
sesi bermula.
5. Menguruskan Pentadbiran Makmal
(a) Menguruskan perolehan bahan / peralatan untuk kegunaan makmal.

25. (b) Menguruskan inventori bahan / peralatan di makmal.
(c) Menguruskan stor bahan / peralatan mengikut prosedur yang betul.
(d) Menguruskan pelupusan sisa bahan dengan selamat dan terkawal.
(e) Menguruskan pelupusan peralatan yang rosak dan tidak dapat dibaiki.
(f) Mengambil tindakan susulan ke atas aduan kerosakan bahan / peralatan yang telah dilaporkan kepada
pihak pentadbir.
6. Menjalankan Urusan Penyeliaan dan Pemantauan Berhubung Hal Ehwal Urus Tadbir Makmal
Sains
(a) Menjalankan penyeliaan, semakan serta kawalan terhadap operasi makmal yang dijalankan oleh
Pembantu Makmal di bawah seliaannya.
(b) Memberi khidmat nasihat, panduan dan tunjuk ajar dalam pelbagai bidang tugas berkaitan Pembantu
Makmal.
(c) Membantu pihak pentadbir memantau, menyelia, memperakui dan mengesahkan perkhidmatan dan
bekalan daripada pihak luar agar dilaksanakan dengan baik dan mengikut prosedur.
(d) Membantu pihak pentadbir menyediakan skop dan spesifikasi kerja pembaikan / penyenggaraan di
makmal apabila diperlukan.
(e) Menyediakan laporan penambahbaikan terhadap operasi dan pengurusan makmal sekiranya diperlukan
untuk perhatian dan tindakan pihak pentadbir.
(f) Memastikan semua amalan keselamatan dan kesihatan pekerjaan dipatuhi.
(g) Mengganti / menyelaras pengganti bagi Pembantu Makmal yang bercuti atas kelulusan rasmi.
Lampiran 4.3
Skop Bidang Tugas Pembantu Makmal (Gred C26)

26.  1. Menyelaras dan menyelia operasi makmal.
 2. Menyelia dalam urusan menyediakan dan mengendalikan bahan.

 3. Menyelia dalam urusan menyedia, menyenggara dan mengendalikan peralatan.

 4. Menyelia dan membantu dalam urusan praktikal / eksperimen.

 5. Menguruskan pentadbiran makmal.

 6. Menjalankan urusan penyeliaan dan pemantauan berhubung hal ehwal urus tadbir makmal
sains.
Senarai Tugas Pembantu Makmal (Gred C26)
1. Menyelaras dan Menyelia Operasi Makmal
(a) Menyelaras jadual kerja (harian/bulanan/tahunan) yang akan dilaksanakan.
(b) Menyelaras dan menyusun keutamaan aktiviti-aktiviti pengurusan makmal / amali di makmal.
(c) Memastikan sebarang tugas yang dijalankan mengikut prosedur yang mengutamakan keselamatan dan
kebersihan.
(d) Menyelaras dan melaksanakan pengagihan kerja mengikut kesesuaian makmal yang digunakan.
(e) Merangka dan melaksanakan peraturan-peraturan penggunaan makmal serta papan-papan tanda yang
perlu sebagai panduan pelajar yang menggunakan makmal.
(f) Menyelia kebersihan, keselamatan dan keceriaan persekitaran (dalam dan luar makmal).

27. 2. Menyelia dalam Urusan Menyediakan dan Mengendalikan Bahan
(a) Menyemak dan memastikan klasifikasi bahan-bahan di makmal dilakukan dengan tersusun dan betul.
(b) Memantau dan memastikan penerimaan dan penyimpanan bahan / spesimen / sampel mengikut
kesesuaian. (Contohnya menyimpan di tempat kering, menyimpan di tempat bersuhu rendah)
(c) Memberi khidmat nasihat / panduan / tunjuk ajar berhubung dengan urusan memproses / menyediakan
bahan keperluan makmal yang lebih kompleks dan memerlukan ketelitian (contohnya campuran tindak
balas, elektrolisis) sebelum digunakan untuk P&P (amali).
(d) Memantau dan memastikan aspek keselamatan, kebersihan dan susun atur bahan diuruskan dengan
baik dan berhati-hati.
3. Menyelia dalam Urusan Menyedia, Menyenggara dan Mengendalikan Peralatan
(a) Menyemak dan memastikan klasifikasi peralatan makmal dilakukan dengan tersusun dan betul.
(b) Memantau dan memastikan peralatan yang diterima disimpan mengikut kesesuaian. (Contohnya di tempat
yang tidak merbahaya dan jauh daripada sumber haba)
(c) Memantau dan memastikan peralatan diuji untuk mengesahkan bahawa ia dapat berfungsi dengan
sempurna.
(d) Memberi khidmat nasihat / panduan / tunjuk ajar berhubung urusan menyediakan peralatan yang lebih
kompleks dan memerlukan ketelitian untuk kegunaan P&P (amali).
(e) Memantau dan memastikan aspek keselamatan, kebersihan dan susun atur peralatan diuruskan dengan
baik dan berhati-hati.
(f) Memantau dan memastikan peralatan sains (contohnya kanta pembesar, mikroskop) sentiasa dibersihkan
dengan disenggara dengan baik dan berhati-hati.
(g) Memberi khidmat nasihat / panduan / tunjuk ajar berhubung urusan membaiki kerosakan kecil pada
peralatan sains.

28. 4. Menyelia dan Memantau dalam Urusan Praktikal / Eksperimen
(a) Memberi khidmat nasihat dan tunjuk ajar dalam pengendalian dan urusan praktikal / eksperimen yang
kompleks dan merbahaya.
(b) Memantau pengendalian dan perjalanan amali semasa ia berlangsung supaya dapat membantu guru /
pensyarah apabila diperlukan.
(c) Memastikan urusan praktikal / eksperimen yang dilakukan sentiasa mengikut prosedur keselamatan dan
kebersihan.
(d) Memastikan lebihan bahan / sisa eksperimen / peralatan yang digunakan diuruskan mengikut prosedur
sebelum dan selepas digunakan.
(e) Memastikan bahan yang disediakan mencukupi dan bersesuaian dengan kehendak eksperimen sebelum
sesi bermula.
5. Menguruskan Pentadbiran Makmal
(a) Menguruskan perolehan bahan / peralatan untuk kegunaan makmal.
(b) Menguruskan inventori bahan / peralatan di makmal.
(c) Menguruskan stor bahan / peralatan mengikut prosedur yang betul.
(d) Menyelia urusan pelupusan sisa bahan dengan selamat dan terkawal.
(e) Menyelia urusan pelupusan peralatan yang rosak dan tidak dapat dibaiki.
(f) Mengambil tindakan susulan ke atas aduan kerosakan bahan / peralatan yang telah dilaporkan kepada
pihak pentadbir.

29. 6. Menjalankan Urusan Penyeliaan dan Pemantauan Berhubung Hal Ehwal Urus Tadbir Makmal
Sains
(a) Menjalankan penyeliaan, semakan serta kawalan terhadap operasi makmal yang dijalankan oleh
Pembantu Makmal di bawah seliaannya.
(b) Memberi khidmat nasihat, panduan dan tunjuk ajar dalam pelbagai bidang tugas berkaitan Pembantu
Makmal.
(c) Membantu pihak pentadbir memantau, menyelia, memperakui dan mengesahkan perkhidmatan dan
bekalan daripada pihak luar agar dilaksanakan dengan baik dan mengikut prosedur.
(d) Membantu pihak pentadbir menyediakan skop dan spesifikasi kerja pembaikan / penyenggaraan di
makmal apabila diperlukan.
(e) Menyediakan laporan penambahbaikan terhadap operasi dan pengurusan makmal sekiranya diperlukan
untuk perhatian dan tindakan pihak pentadbir.
(f) Memantau dan memastikan semua amalan keselamatan dan kesihatan pekerjaan dipatuhi.
(g) Menyelaras pengganti bagi Pembantu Makmal yang bercuti atas kelulusan rasmi.
Bibliografi
1. Kementerian Pelajaran Malaysia (1999). Pengurusan Dan Keselamatan
Makmal Sains Sekolah. Pusat Perkembangan Kurikulum. Kuala
Lumpur
2. Surat Siaran Jabatan Perkhidmatan Awam JPA(S)NP.134/1/Klt.19/s.k 2
bertarikh 14 Mei 2009
3. Surat Siaran Jabatan Perkhidmatan Awam JPA(S)(BPO)253/2/11-6

30. Klt.27(36) bertarikh 30 Disember 200