Luân Văn Phát triển nông nghiệp ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.doc

Viết đề tài giá sinh viên – ZALO: 0917.193.864 -
VIETKHOALUAN.COM
Tải tài liệu tại kết bạn zalo : 0917.193.864
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
NGUYỄN THANH SANG
PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP Ở HUYỆN BỐ
TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH
TÓM TẮT
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ PHÁT TRIỂN
Mã số: 8.31.01.05
Đà Nẵng – 2019

VIETKHOALUAN.COM
Công trình được hoàn thành tại
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN
Ngƣời hƣớng dẫn KH: GS.TS. Võ Xuân Tiến
Phản biện 1: PGS.TS. BÙI QUANG BÌNH
Phản biện 2: PGS.TS. BÙI ĐỨC TÍNH
Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp
Thạc sĩ kinh tế phát triển họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học
Đà Nẵng vào ngày 22 tháng 2 năm 2020
Có thể tìm hiểu luận văn tại:
- Trung tâm Thông tin - Học liệu, Đại học Đà Nẵng
- Thư viện trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng

VIETKHOALUAN.COM
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Bố Trạch vẫn được xem là một huyện nông nghiệp với 66,13%
lao động hiện đang làm việc trong ngành nông nghiệp, diện tích đất
canh tác khá lớn, thu nhập chủ yếu của dân cư ở khu vực nông thôn
vẫn chủ yếu phụ thuộc vào nông nghiệp. Bố Trạch tập trung thực
hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng nâng cao giá trị nông
sản, sản xuất hàng hóa, thích ứng với biến đổi khí hậu; ưu tiên các dự
án có định hướng trong việc thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp
về con giống, các mô hình chăn nuôi gia trại, trang trại và bước đầu
đạt được những kết quả khả quan.
Để đẩy nhanh quá trình phát triển sản xuất nông nghiệp của
huyện, tạo chuyển biến trong cơ cấu sản xuất, nâng cao đời sống của
người dân, tạo ra hướng đi mới cho sản xuất nông nghiệp của huyện,
tôi chọn đề tài “Phát triển nông nghiệp ở huyện Bố Trạch, tỉnh
Quảng Bình” làm luận văn Thạc sỹ.
2. Mục tiêu nghiên
cứu a. Mục tiêu tổng
quát b. Mục tiêu cụ thể
- Khái quát các vấn đề lý luận về nông nghiệp và phát triển
nông nghiệp. Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển nông nghiệp
trên địa bàn huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2014-2018.
- Nghiên cứu đề xuất một số định hướng, giải pháp nhằm thúc
đẩy phát triển nông nghiệp huyện Bố Trạch.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Các vấn đề lý luận và thực tiễn phát triển nông nghiệp huyện
Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

VIETKHOALUAN.COM
2
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: Luận văn tập trung nghiên cứu các vấn đề về
phát triển nông nghiệp theo nghĩa rộng gồm: nông nghiệp, lâm
nghiệp và thủy sản.
- Về không gian: Luận văn nghiên cứu trên địa bàn huyện Bố
Trạch, tỉnh Quảng Bình.
- Về thời gian: Luận văn nghiên cứu thực trạng giai đoạn 2014-
2018. Các giải pháp đề xuất có ý nghĩa trong những năm trước mắt.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
a. Phương pháp thu thập dữ liệu
b. Phương pháp xử lý số liệu
c. Phương pháp phân tích: Phương pháp phân tích hệ thống,
Phương pháp phân tích thống kê, Phương pháp thống kê mô tả,
Phương pháp phân tích tổng hợp, Phương pháp phân tích so sánh.
5. Bố cục của luận văn
Chương 1: Một số vấn đề lý luận cơ bản về phát triển nông
nghiệp.
Chương 2: Thực trạng phát triển nông nghiệp huyện Bố Trạch,
tỉnh Quảng Bình.
Chương 3: Một số giải pháp nhằm phát triển nông nghiệp ở
huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.
6. Sơ lƣợc tổng quan về tài liệu nghiên cứu

VIETKHOALUAN.COM
3
CHƢƠNG 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN
NÔNG NGHIỆP
1.1. VAI TRÕ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA SẢN XUẤT NÔNG
NGHIỆP
1.1.1. Một số khái niệm
a. Nông nghiệp
Nông nghiệp là một trong những ngành kinh tế quan trọng và
phức tạp. Nó không chỉ là một ngành kinh tế đơn thuần mà còn là hệ
thống sinh học - kỹ thuật, bởi vì một mặt cơ sở để phát triển nông
nghiệp là việc sử dụng tiềm năng sinh học - cây trồng, vật nuôi.
b. Phát triển nông nghiệp
Phát triển nông nghiệp là một tổng thể các biện pháp nhằm tăng
sản lượng sản phẩm nông nghiệp để đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị
trường, trên cơ sở khai thác các nguồn lực trong nông nghiệp một
cách hợp lý và từng bước nâng cao hiệu quả của sản xuất.
1.1.2. Đặc điểm của sản xuất nông nghiệp a.
Đặc điểm chung của sản xuất nông nghiệp
- SXNN được tiến hành trên địa bàn rộng lớn, phức tạp, phụ
thuộc vào điều kiện tự nhiên nên mang tính khu vực rõ rệt.
- Ruộng đất là tư liệu sản xuất chủ yếu.
- Đối tượng SXNN là cây trồng, vật nuôi.
- Sản xuất nông nghiệp mang tính thời vụ cao.
b. Đặc điểm riêng của nông nghiệp Việt Nam
- Nông nghiệp nước ta đang từ tình trạng lạc hậu, tiến lên xây
dựng nền nông nghiệp sản xuất hàng hóa theo định hướng XHCN
không qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa.
- Nền nông nghiệp nước ta là nền nông nghiệp nhiệt đới, có pha

VIETKHOALUAN.COM
4
trộn tính chất ôn đới
1.1.3. Ý nghĩa của phát triển nông nghiệp
a. Phát triển nông nghiệp góp phần thúc đẩy sự phát triển và
mở rộng của thị trường.
b. Phát triển nông nghiệp góp phần tăng trưởng nền kinh tế
ổn định.
c. Phát triển nông nghiệp góp phần phát triển nông thôn miền
núi.
d. Phát triển nông nghiệp góp phần xóa đói, giảm nghèo và
bảo đảm an ninh lương thực.
1.2. NỘI DUNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP
1.2.1. Gia tăng số lƣợng các cơ sở sản xuất nông nghiệp
Các cơ sở sản xuất nông nghiệp là: kinh tế nông hộ; trang trại;
hợp tác xã nông nghiệp; các doanh nghiệp nông nghiệp; cơ sở cung
ứng các yếu tố đầu vào cho nông nghiệp.
Gia tăng số lượng cơ sở sản xuất nông nghiệp nghĩa là sự gia
tăng số lượng tuyệt đối các cơ sở SXNN trên địa bàn năm sau cao
hơn năm trước; nhân rộng các cơ sở SXNN phát triển lan tỏa sang
những khu vực khác có thể thông qua đó mà phát triển thêm số cơ sở
SXNN.
Các tiêu chí về gia tăng số lượng các cơ sở sản xuất nông nghiệp
là:
- Số lượng các cơ sở sản xuất qua các năm
- Mức tăng các cơ sở sản xuất qua các năm
- Tốc độ tăng của các cơ sở sản xuất.
1.2.2. Chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo hƣớng
hợp lý
Chuyển dịch co cấu no ng nghi p là sự chuyển dịch toàn

VIETKHOALUAN.COM
5
di n của co cấu ngành, co cấu thành phần kinh tế, co cấu
v ng kinh tế theo t lhợp thành trong mọ t thời gian nhất định.
Cơ cấu SXNN hợp lý là cơ cấu giữa các ngành trong nông
nghiệp mà các thành phần của nó có khả năng phát huy tốt các tiềm
năng của sản xuất và đáp ứng nhu cầu thị trường, xã hội.
- Các tiêu chí đánh giá chuyển dịch cơ cấu SXNN gồm:
+ T trọng sản xuất của các ngành, các bộ phận kinh tế trong
nông nghiệp.
+ T lệ giá trị sản xuất nông nghiệp trong nền kinh tế.
+ T lệ giá trị sản xuất của chăn nuôi, trồng trọt và các phân
ngành trong nông nghiệp.
+ Cơ cấu lao động, vốn, đất đai phân bổ cho các ngành.
1.2.3. Gia tăng các yếu tố nguồn lực.
Các yếu tố nguồn lực trong nông nghiệp tác động đến tăng
trưởng nông nghiệp theo hai hướng: khi nâng cao chất lượng của
việc sử dụng vốn và lao động thì nông nghiệp sẽ tăng trưởng theo
chiều sâu; khi gia tăng quy mô các nguồn lực như vốn, lao
động…nông nghiệp sẽ tăng trưởng theo chiều rộng.
- Gia tăng các yếu tố nguồn lực
gồm: + Lao động trong nông nghiệp
+ Đất đai được sử dụng trong nông
nghiệp + Vốn sử dụng trong nông nghiệp
+ Cơ sở vật chất – Kỹ thuật nông nghiệp
+ Công nghệ trong sản xuất nông nghiệp
- Các tiêu chí đánh giá gia tăng các yếu tố nguồn lực
+ Số lượng lao động và chất lượng lao động trong nông nghiệp
qua các năm
+ Diện tích đất đai và tình hình sử dụng diện tích đất

VIETKHOALUAN.COM
6
+ Tổng số vốn đầu tư và mức đầu tư trên diện tích
+ Số lượng, giá trị, mức tăng và tốc độ tăng cơ sở vật chất - kỹ
thuật trong nông nghiệp.
1.2.4. Các hình thức liên kết tiến bộ trong nông nghiệp
Liên kết kinh tế là một phương thức đã xuất hiện từ lâu trong
hoạt động kinh tế, nó là sự hợp tác của hai hay nhiều bên trong quá
trình hoạt động, c ng mang lại lợi ích cho các bên tham gia. Liên kết
kinh tế trong nông nghiệp là sự hợp tác của các đối tác trên chuỗi
ngành hàng nông sản để đưa nông sản từ nơi sản xuất đến nơi tiêu
thụ nhằm tìm kiếm những cơ hội đem lại lợi nhuận từ sự liên kết này.
Một hình thức liên kết kinh tế trong nông nghiệp được xem là
tiến bộ khi nó đạt được các tiêu chí:
- Liên kết đó đảm bảo tôn trọng tính độc lập của các đơn vị sản
xuất nông nghiệp đối với sở hữu tư liệu sản xuất và sản phẩm sản
xuất ra;
- Liên kết đó phải tăng khả năng cạnh tranh của nông sản sản
xuất ra như về chi phí, mẫu mã, an toàn thực phẩm;
- Liên kết đó phải bền vững và đảm bảo phân chia lợi ích phù
hợp giữa các đối tác, đặc biệt đối với nông hộ;
- Liên kết đó đảm bảo nông sản đáp ứng được yêu cầu của thị
trường trong nước và quốc tế.
Hiện nay trong SXNN có 2 hình thức liên kết chính:
- Liên kết ngang là sự liên kết giữa các doanh nghiệp trong
ngành với các doanh nghiệp của các ngành khác có ngành hàng sản
xuất liên quan như doanh nghiệp cung ứng nguyên vật liệu đầu vào,
các sản phẩm, dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh doanh…
- Liên kết dọc, là sự liên kết các khâu trên chuỗi cung cấp. Mức
độ liên kết t y thuộc vào quy mô hoạt động của trang trại.

VIETKHOALUAN.COM
7
1.2.5. Nông nghiệp có trình độ thâm canh cao
Bản chất của thâm canh nông nghiệp: với mục đích nâng cao độ
phì nhiêu kinh tế của ruộng đất, nhằm thu được nhiều sản phẩm hơn
trên một đơn vị diện tích, với mức chi phí thấp trên đơn vị sản phẩm
cần đầu tư phụ thêm sức lao động, tư liệu sản xuất trên đơn vị diện
tích. Nhờ áp dụng các tiến bộ khoa học và công nghệ vào SXNN như
thủy lợi, cơ giới hóa, công nghệ hóa, công nghệ sinh học, hiện đại
hóa nông nghiệp nên thâm canh đạt đến trình độ cao.
- Các tiêu chí đánh giá trình độ thâm canh nông nghiệp:
+ Tổng số vốn đầu tư trên đơn vị diện tích đất nông nghiệp và
trên lao động nông nghiệp.
+ T trọng diện tích được tưới tiêu chủ động và tưới tiêu khoa
học.
+ Giá trị sản xuất trên đơn vị diện tích.
+ Năng suất cây trồng và sản phẩm vật nuôi.
1.2.6. Gia tăng kết quả trong sản xuất nông nghiệp.
Kết quả sản xuất nông nghiệp là những gì mà nông nghiệp đạt
được sau một chu kỳ sản xuất nhất định, được biểu hiện bằng số
lượng và giá trị sản phẩm, giá trị sản xuất nông nghiệp. Do đó loại
sản phẩm, số lượng sản phẩm, giá trị sản lượng, sản phẩm hàng hóa,
giá trị sản phẩm hàng hóa được sản xuất ra là biểu hiện của kết quả
SXNN.
Tiêu chí đánh giá gia tăng kết quả sản xuất nông nghiệp:
- Số lượng và giá trị sản lượng nông nghiệp của từng năm.
- Mức tăng và tốc độ tăng của sản lượng, sản phẩm, giá trị sản
phẩm hàng hóa qua các năm.
- Thu nhập của người lao động qua các năm và mức tăng, tốc độ
tăng thu nhập của người lao động.

VIETKHOALUAN.COM
8
- Tích lũy của các cơ sở sản xuất qua các năm.
Tiêu chí đánh giá gia tăng kết quả sản xuất nông nghiệp
- Số lượng và giá trị sản lượng của nông nghiệp qua từng năm.
- Mức tăng, tốc độ tăng của sản phẩm, sản lượng, giá trị sản
phẩm hàng hóa nông nghiệp qua các năm.
- Thu nhập bình quân của người lao động qua các năm, mức
tăng, tốc độ tăng thu nhập của người lao động trong nông nghiệp.
- Tích lũy của các cơ sở sản xuất nông nghiệp qua các năm.
1.3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN NÔNG
NGHIỆP
1.3.1. Đặc điểm tự nhiên:
Gồm đất đai, khí hậu, nguồn nước.
1.3.2. Đặc điểm xã hội:
Gồm dân số, mật độ dân số, lao động, dân trí, truyền thống, tập
quán kinh nghiệm sản xuất
1.3.3. Đặc điểm kinh tế:
Gồm tình trạng nền kinh tế, thị trường, các cơ chế, chính sách
của Nhà nước về nông nghiệp, khoa học kỹ thuật và công nghệ, phát
triển cơ sở hạ tầng nông nghiệp nông thôn.

VIETKHOALUAN.COM
9
CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP Ở HUYỆN BỐ
TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH
2.1. ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN, KINH TẾ XÃ HỘI CỦA HUYỆN
ẢNH HƢỞNG ĐẾN PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
2.1.1. Đặc điễm tự nhiên
Huyện Bố Trạch nằm ở cửa ngõ phía Bắc thành phố Đồng Hới,
trung tâm tỉnh lỵ Quảng Bình có chiều rộng từ Tây sang Đông chiếm
toàn bộ chiều ngang của Việt Nam. Với tổng diện tích đất tự nhiên là
211.548,88 ha. Hàng năm với hệ thống gió m a đã gây ra hiện tượng
mưa m a, lượng mưa trung bình trong năm toàn huyện từ 2.100 -
2.300 mm. Tài nguyên đất đai khá đa dạng, toàn huyện có 19 loại đất
thuộc 7 nhóm đất. Huyện có diện tích đất đỏ vàng tương đối lớn
109.850 ha chiếm gần 52% diện tích đất tự nhiên. Đây là loại đất
chính để trồng cây lâu năm như cao su và cây ăn quả.
2.1.2. Đặc điễm xã hội
Dân số 2018 là 185.458 người tăng 2.950 người (+1,62%) so
với năm 2014, trong đó thành thị tăng 337 người, nông thôn tăng
2.613 người, dân số trong độ tuổi lao động là 113.005 người, đây
chính là nguồn cung cấp lao động cho các ngành kinh tế ở huyện nói
chung và nông nghiệp nói riêng. Trong giai đoạn 2014 - 2018, tốc độ
tăng lao động đang làm việc là 0,33% trong khi đó tốc độ tăng lao
động đang làm việc trong ngành nông, lâm nghiệp, thủy sản lại -
1,19% điều đó cho thấy trong giai đoạn này lao động có sự chuyển
dịch mạnh từ nông nghiệp sang các ngành công nghiệp - xây dựng và
thương mại - dịch vụ.
2.1.3. Đặc điểm về kinh tế
Cơ cấu kinh tế huyện Bố Trạch đang chuyển dịch theo hướng

VIETKHOALUAN.COM
10
giảm t trọng ngành nông nghiệp, công nghiệp - xây dựng đồng thời
tăng t trọng ngành thương mại - dịch vụ. Tổng giá trị sản xuất của
huyện tăng đều liên tục qua các năm từ 5.843,67 t đồng năm 2014
lên 7.725,00 t đồng năm 2018. Ngành nông nghiệp là ngành có tốc
độ tăng trưởng chậm nhất với 3,52% giai đoạn 2010-2014. Trong
giai đoạn từ 2014 - 2018 ngành nông nghiệp lại có sự tăng trưởng
nhanh hơn trong giai đoạn 2010 - 2014 đạt mức tăng trưởng 9,47%.
Cơ sở hạ tầng nói chung và phục vụ phát triển nông nghiệp nói riêng
còn nhiều hạn chế đang tiếp tục được đầu tư. Thị trường các yếu tố
đầu vào và đầu ra còn nhiều hạn chế do ảnh hưởng của giá và chất
lượng sản phẩm.
2.2. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP HUYỆN
BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH
2.2.1. Số lƣợng cơ sở sản xuất nông nghiệp thời gian qua
Số lượng doanh nghiệp, HTX tăng lên trong khi số lượng nông
hộ, trang trại giảm xuống, được thể hiện qua bảng 2.1
Bảng 2.1. Số lƣợng cơ sở SXNN huyện Bố Trạch giai đoạn
2014-2018
Đơn vị tính: cơ sở
Cơ sở SXNN 2014 2015 2016 2017 2018
Hợp tác xã 2 2 3 4 10
Trang trại 483 480 480 487 450
Nông hộ 30.515 30.860 30.323 30.275 30.250
Doanh 10 10 8 16 24
nghiệp NN
(Nguồn: Niên giám thống kê huyện Bố Trạch)
Qua số liệu của bảng 2.1, cho thấy mô hình kinh tế nông hộ vẫn

VIETKHOALUAN.COM
11
chiếm t lệ lớn nhất trong các mô hình cơ sở SXNN của huyện Bố
Trạch, tuy nhiên có xu hướng giảm dần; số lượng doanh nghiệp, hợp
tác xã tuy còn ít nhưng có xu hướng tăng lên; số lượng trang trại
cũng có xu hướng giảm. Nhìn chung số lượng cơ sở SXNN của
huyện còn nhiều hạn chế, số lượng doanh nghiệp, HTX có tăng
nhưng vẫn còn ít, nông hộ có quy mô nhỏ.
2.2.2. Chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp
a. Chuyển dịch cơ cấu ngành nông - lâm nghiệp - thủy sản
Trong những năm qua, ngành nông - lâm - thủy sản trên địa bàn
huyện có những chuyển biến tích cực sau giai đoạn khó khăn, cơ cấu
ngành nông nghiệp cũng có nhiều thay đổi theo hướng tăng t trọng
ngành nông, lâm nghiệp, giảm t trọng thủy sản cụ thể được thể hiện
trong bảng 2.2 sau:
Bảng 2.2. Cơ cấu ngành nông nghiệp huyện Bố Trạch giai
đoạn 2014-2018
Đơn vị tính: %
Chỉ tiêu 2014 2015 2016 2017 2018
Nông nghiệp 61,49 62,88 65,46 65,84 62,90
-Trồng trọt 50,36 50,03 51,70 50,49 42,21
-Chăn nuôi 48,79 49,08 47,27 47,16 55,64
-Dịch vụ
nông nghiệp 0,85 0,89 1,03 2,35 2,15
Lâm nghiệp 7,33 7,07 5,48 5,21 9,17
Thủy sản 31,18 30,05 29,06 28,95 27,92
Tổng số 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00
(Nguồn: Báo cáo KH KT-XH huyện Bố Trạch)

VIETKHOALUAN.COM
12
b. Chuyển dịch cơ cấu trong ngành trồng trọt
Trong năm 2014 GTSX cây hàng năm chiếm 75,95; cây lâu năm
chiếm 24,05% trong GTSX ngành trồng trọt. Đến năm 2018, cơ cấu
GTSX ngành trồng trọt có sự dịch chuyển nh , t trọng GTSX cây
hàng năm chiếm 74,31% giảm 1,64% so với năm 2014; trong khi đó
GTSX cây lâu năm tăng lên 25,69%.
c. Chuyển dịch cơ cấu trong ngành chăn nuôi
Cơ cấu giá trị sản xuất trâu bò tăng lên, từ 8,23% năm 2014 lên
15,15% năm 2018; cơ cấu GTSX chăn nuôi lợn giảm nh từ 72,25%
năm 2014 xuống còn 70,01% năm 2018; chăn nuôi gia cầm giảm
mạnh từ 18,89% năm 2014 xuống còn 14,49% năm 2018.
2.2.3. Quy mô các nguồn lực trong nông nghiệp
a. Lao động
Lao động của huyện vẫn phần lớn làm trong ngành nông nghiệp,
năm 2018 chiếm 66,13% so với tổng lao động toàn huyện, có xu
hướng giảm chậm và chuyển sang các ngành thương mại - dịch vụ,
công nghiệp xây dựng.
b. Đất đai
Tính năm 2014 và 2018 đất nông nghiệp có sự tăng lên từ
195.697 ha lên 196.673 ha (tăng 976 ha). Hệ số sử dụng đất nông
nghiệp huyện Bố Trạch thấp và giảm dần qua các năm. Những năm
về sau diện tích đất canh tác tăng mạnh nhưng tốc độ diện tích gieo
trồng tăng không bằng so với diện tích canh tác.
c. Vốn đầu tư
Nguồn vốn đầu tư vào nông nghiệp xuất phát từ ngân sách nhà
nước chủ yếu từ Trung ương, tỉnh thông qua các chương trình 135 và
chương trình xây dựng nông thôn mới.v.v.. Nguồn vốn tín dụng do
Ngân hàng Chính sách xã hội và Ngân hàng nông nghiệp và phát

VIETKHOALUAN.COM
13
triển nông thôn huyện ngày càng được nâng cao, số lượng hộ vay và
lượng vốn vay hằng năm tăng lên do nhu cầu vay vốn sản xuất của
nông dân.
2.2.4. Tình hình liên kết trong nông nghiệp
- Đã hình thành sự liên kết ngang giữa các nông hộ với nhau để
tạo thành các tổ hợp tác. Xuất hiện liên kết dọc giữa các doanh
nghiệp cung cấp thức ăn gia súc với các trang trại chăn nuôi.
Tuy đã hình thành liên kết ngang và liên kết dọc nhưng vẫn còn
nhiều hạn chế. Các trang trại trên địa bàn huyện chưa có sự gắn kết
chặt chẽ giữa sản xuất với tiêu thụ, chưa có hệ thống kênh thu mua
và sự trợ giúp của Nhà nước trong việc tiêu thụ sản phẩm.
2.2.5. Thực trạng thâm canh trong sản xuất nông nghiệp
Số lượng các hồ đập thủy lợi tăng đều qua các năm từ 2014 -
2018, từ đó diện tích ruộng đất được tưới tiêu cũng tăng. Điều này
góp phần rất lớn vào việc nâng cao hiệu quả trong SXNN. Trong
chăn nuôi việc thâm canh cũng được đẩy mạnh, nhờ chính sách hỗ
trợ phát triển bò lai đã làm cho số lượng bò lai tăng mạnh từ 33,1%
năm 2014 tăng lên 57,5% năm 2018.
Tuy vấn đề thâm canh trong SXNN của huyện Bố Trạch đã có
nhiều chuyển biến tích cực nhưng vẫn còn nhiều hạn chế trong đầu
tư khoa học công nghệ, trong áp dụng bộ giống chất lượng cao, năng
suất nhiều loại cây trồng có xu hướng giảm.
2.2.6. Kết quả sản xuất nông nghiệp
Giá trị sản xuất nông nghiệp hiện hành năm 2018 là 3.921.243
triệu đồng cao hơn 1,46 lần so với năm 2014. Giá trị sản xuất nông
nghiệp theo giá hiện hành của huyện trong giai đoạn 2014 - 2018
nhìn chung tăng đều, thể hiện qua bảng 2.3 dưới đây:

VIETKHOALUAN.COM
14
Bảng 2.3. Giá trị sản xuất ngành nông nghiệp huyện
Bố Trạch theo giá hiện hành giai đoạn 2014 - 2018
Đơn vị tính: Tỷ đồng
Năm 2014 2015 2016 2017 2018
Tổng 2.678,50 2.920,98 2.956,06 3.374,19 3.921,24
Nông nghiệp 1.616,73 1.804,17 1905,97 2.125,54 2.388,14
- Trồng trọt 706,52 792,13 819,04 1.049,19 942,99
- Chăn nuôi 893,99 992,92 1.063,03 1.013,11 1.378,31
- Dịch vụ 16,23 19,13 23,90 63,24 66,85
nông nghiệp
Lâm nghiệp 194,92 133,48 173,28 193,55 401,38
Thủy sản 866,84 983,33 876,81 1.055,10 1.131,72
(Nguồn: Niên giám thống kê huyện Bố Trạch 2016, Phụ lục kế
hoạch KT-XH huyện Bố Trạch 2017, 2018)
Kết quả sản xuất từng ngành như sau:
a. Nông nghiệp
- Trồng trọt: Tổng diện tích gieo trồng năm 2014 là 28.086,5 ha
đến năm 2018 giảm xuống còn 27.921,5 ha. Giá trị sản xuất ngành
trồng trọt theo giá cố định 2010 năm 2014 là 603.904 triệu đồng đến
năm 2018 tăng lên 705.731 triệu đồng, tốc độ tăng bình quân giai
đoạn 2014-2018 là 3,97%, tăng khá chậm.
- Chăn nuôi: Chăn nuôi trong năm 2018 tiếp tục duy trì phát
triển theo hướng nâng cao chất lượng, t trọng ngành chăn nuôi năm
2018 chiếm 35,1% trong tổng giá trị ngành nông lâm thủy sản và
chiếm 57,7% trong nội bộ ngành nông nghiệp.
b. Lâm nghiệp
Mặc d diện tích đất lâm nghiệp chiếm t lệ lớn nhưng giá trị sản
xuất lại rất nhỏ, năm 2018 chỉ chiếm 9,18% trong tổng giá trị sản

VIETKHOALUAN.COM
15
xuất ngành nông nghiệp. Năm 2018 là năm lâm nghiệp có giá trị sản
xuất lớn nhất trong giai đoạn 2014 - 2018.
Bảng 2.4. Giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp huyện Bố
Trạch giai đoạn 2014 – 2018
Đơn vị tính: tỷ đồng
Tốc độ
Chỉ tiêu 2014 2015 2016 2017 2018
tăng
trưởng
(%)
1.Trồng và
10,80 14,79 15,12 10,61 29,78 28,86
nuôi rừng
2.Khai thác gỗ 119,52 61,77 80,71 98,54 208,97 14,99
và lâm sản
3.Thu nhặt
sản phẩm từ 1,36 1,21 1,36 1,15 0,83 -11,59
rừng
4.Dịch vụ lâm
3,99 12,50 12,20 6,42 3,46 -3,53
nghiệp
Tổng cộng 135,67 90,27 109,39 116,72 243,02 15,69
(Nguồn: Niên giám thống kê huyện Bố Trạch 2016 và phụ lục
các chỉ tiêu KT – XH năm 2017, 2018)
c. Thủy sản
Giá trị sản xuất qua các năm đa số đều tăng từ 576.805,3 triệu
đồng năm 2014 tăng lên 742.065,7 triệu đồng năm 2018, mức tăng
trưởng bình quân giai đoạn 2014 – 2018 là 6,5%.
d. Thực trạng đóng góp của ngành nông nghiệp với nền kinh
tế huyện Bố Trạch
Nông nghiệp cung cấp lượng thực, nguyên liệu, thị trường và

VIETKHOALUAN.COM
16
lao động cho các ngành kinh tế, góp phần xây dựng nông thôn mới.
e. Thực trạng xã hội huyện Bố Trạch
Nông nghiệp góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập bình
quân đầu ngươi, xóa đói, giảm nghèo. Tuy nhiên nông nghiệp cũng
gây nên tình trạng ô nhiễm môi trường, dịch bệnh.
2. ĐÁNH GIÁ CHUNG THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN NÔNG
NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BỐ TRẠCH
2.3.1. Thành công
- Số lượng doanh nghiệp, hợp tác xã nông nghiệp tăng lên.
- Tốc độ tăng trưởng nông nghiệp cao và liên tục, từ năm 2014
đến năm 2018 giá trị sản xuất nông nghiệp của huyện Bố Trạch tăng
trưởng trung bình với tốc độ 9,47% năm.
- Các nguồn lực cho sản xuất nông nghiệp bước đầu được sử
dụng hiệu quả.
- Bắt đầu có sự liên kết đầu vào và đầu ra tiêu thụ sản phẩm
giữa trang trại và doanh nghiệp trên địa bàn.
- Khu vực nông thôn, kết cấu hạ tầng ngày càng được hoàn
thiện; giải quyết được lao động và việc làm cho người nông dân, đời
sống của cư dân nông nghiệp nông thôn được nâng lên.
2.3.2. Hạn chế
- Tuy số lượng doanh nghiệp, hợp tác xã có tăng nhưng vẫn còn
ít. Đa số các cơ sở kinh tế nông hộ ở huyện Bố Trạch có quy mô nhỏ
cả về diện tích, vốn và lao động. Trang trại có tính không ổn định
trong phương hướng kinh doanh.
- Tuy cơ cấu ngành nông nghiệp chuyển dịch đúng hướng
nhưng còn chậm. Việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, con nuôi thủy
sản và phát triển chăn nuôi theo chuỗi giá trị để đáp ứng nhu cầu thị
trường còn lúng túng.

VIETKHOALUAN.COM
17
- Chất lượng lao động trong nông nghiệp chưa cao, vốn đầu tư
cho nông nghiệp còn nhỏ. Chuyển dịch vốn còn chậm.
- Các hình thức liên kết trong sản xuất nông nghiệp tuy đã hình
thành nhưng rất ít, đa số sản phẩm sản xuất ra chưa có hợp đồng tiêu
thụ sản phẩm.
- Về mặt xã hội, sản xuất nông nghiệp gây ra tình trạng ô nhiễm
môi trường, dịch bệnh cho con người.
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế
- Việc xây dựng, phát triển sản xuất mới chỉ tập trung vào một
số trang trại lớn, sản xuất nông hộ chưa được quan tâm đầu tư.
- Trong quá trình phát triển nông nghiệp chưa tạo yếu tố cạnh
tranh, vẫn còn tình trạng sản xuất theo kiểu tự cung tự cấp. Chính
sách chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi thực hiện chưa mạnh,
chưa quyết liệt.
- Chưa quan tâm đến hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông
thôn; chưa có chính sách cụ thể để thu hút vốn đầu tư cho nông
nghiệp.
- Nhận thức của lãnh đạo địa phương trong liên kết tiêu thụ sản
phẩm chưa cao.
- Chưa làm tốt công tác thanh tra, kiểm tra giám sát trong quá
trình sản xuất, ý thức bảo vệ môi trường kém.

VIETKHOALUAN.COM
18
CHƢƠNG 3
GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP Ở HUYỆN
BỐ TRẠCH, TỈNH QUẢNG BÌNH
3.1. CƠ SỞ CHO VIỆC XÂY DỰNG CÁC GIẢI PHÁP
3.1.1. Các yếu tố môi trƣờng
a. Môi trường tự nhiên
b. Môi trường kinh tế
c. Môi trường xã hội
3.1.2. Phƣơng hƣớng và mục tiêu phát triển nông nghiệp ở
huyện Bố Trạch
a. Phương hướng phát triển nông nghiệp
- Đẩy mạnh chuyển đổi sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng
hóa, giá trị, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu thị trường; tái cơ cấu
chăn nuôi theo hướng giá trị, chất lượng.
- Phát triển lâm nghiệp theo hướng giá trị nhằm nâng cao giá trị
gia tăng,tập trung nâng cao năng suất, chất lượng gỗ rừng trồng.
- Tiếp tục thành lập và nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ hợp
tác; chỉ đạo rà soát, điều chỉnh quy hoạch và đầu tư nâng cấp hạ tầng
v ng nuôi thủy sản.
b. Mục tiêu chủ yếu phát triển nông nghiệp đến năm 2022
(1) Mục tiêu định lượng
- Đảm bảo tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp,
thủy sản trung bình đến năm 2022 từ 11-12%/năm.
- Phấn đấu kế hoạch đến năm 2020, sản lượng lương thực đạt 50,6
ngàn tấn; tiếp tục trồng rừng tập trung bình quân mỗi năm 550 ha; nâng
độ che phủ rừng lên 81 - 84%; sản lượng thủy sản đánh bắt và nuôi
trồng tăng cao bình quân tăng thêm trên 2.000 tấn/năm. Diện tích nuôi

VIETKHOALUAN.COM
19
trồng thủy sản thâm canh tăng thêm 10%/năm.
(2) Mục tiêu định tính
- Tái cơ cấu trồng trọt theo hướng chuyển dịch cơ cấu cây trồng,
gắn với thị trường tiêu thụ, tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị để
nâng cao giá trị gia tăng. Tăng cường đầu tư cho hoạt động chế biến
nông sản nhằm tăng giá trị sản phẩm nông sản.
- Điều chỉnh 1 số quy hoạch v ng như: quy hoạch v ng chăn
nuôi, v ng nuôi trồng thủy sản...ph hợp với tình hình thực tế của địa
phương.
3.1.3. Quan điểm có tính định hƣớng khi xây dựng giải pháp
Tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế; phát huy những
lợi thế so sánh và nâng cao năng lực cạnh tranh.
Đánh giá đúng các tiềm năng, nguồn lực cũng như thuận lợi,
khó khăn trong quá trình phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, thủy
sản. Xác định đúng vai trò, vị thế, quan điểm, mục tiêu định hướng
phát triển nông, lâm, ngư nghiệp của huyện ph hợp với điều kiện
thực tế của huyện.
3.2. CÁC GIẢI PHÁP CỤ THỂ
3.2.1. Phát triển các cơ sở sản xuất
a. Củng cố và nâng cao năng lực kinh tế hộ
+ Khuyến khích nông hộ tích lũy vốn, kinh nghiệm, liên kết với
nhau để tích tụ ruộng đất, vốn, trao đổi kinh nghiệm.
+ Phát huy nguồn vốn tự có của các hộ nông dân, tăng cường
năng lực hoạt động của các kênh cấp phát vốn qua ngân hàng phát
triển nông thôn. Các hộ nông dân cần chủ động tạo lập mô hình trang
trại ph hợp.
b. Phát triển trang trại
+ Thực hiện quy hoạch sản xuất nông nghiệp theo v ng chuyên

VIETKHOALUAN.COM
20
canh trồng cây lương thực, trồng rau, cây ăn quả, cây công nghiệp,
chăn nuôi, rừng…
+ Mở rộng quy mô trang trại, gồm quy mô về đất đai, vốn, lao
động và chất lượng nguồn nhân lực.
c. Phát triển hợp tác xã
+ Phát triển các HTX theo hướng đa dạng ph hợp với các ngành
nghề tại địa phương.
+ Hỗ trợ các hợp tác xã xây dựng phương án sản xuất kinh
doanh có hiệu quả; hỗ trợ hợp tác xã thực hiện liên kết sản xuất và
tiêu thụ giữa hợp tác xã nông nghiệp với các doanh nghiệp có năng
lực tiêu thụ nông sản.
d. Phát triển doanh nghiệp nông nghiệp
+ Điều chỉnh, sửa đổi, ban hành các chính sách ưu tiên, khuyến
khích, thu hút đầu tư phát triển nông nghiệp hiện đại c ng với các
loại hình trang trại, hợp tác xã có năng lực sản xuất lớn nhưng chưa
phát triển thành DN bằng các chính sách như giảm thuế, phí, hỗ trợ
nguồn vốn.
+ Tạo điều kiện để các DNNN mở rộng sản xuất.
3.2.2. Chuyển dịch cơ cấu sản xuất nông nghiệp
(1) Về trồng trọt. Đến năm 2022, duy trì và ổn định diện tích đất
trồng lúa 5.100 ha trong vụ Đông xuân và 2.800 ha trong vụ Hè thu;
sản lượng thóc trên 35.550 tấn/năm. Đẩy mạnh chuyển đổi linh hoạt
đất lúa kém hiệu quả sang cây trồng khác như ngô, lạc, đậu đỗ, dưa
hấu, ớt, vừng, nuôi trồng thủy sản, trồng cỏ chăn nuôi.., hạn chế tình
trạng bỏ ruộng.
(2)Về chăn nuôi.
- Phấn đấu đến năm 2022 số bò của hộ là 23.500 - 25.000 (bò lai
15.100 con chiếm trên 60%).

VIETKHOALUAN.COM
21
- Đàn lợn tiếp tục duy trì ổn định số lượng và nâng cao chất lượng
đàn, phát triển lợn nuôi theo hình thức tập trung khép kín số lượng lớn.
- Đàn gia cầm có 960.000 con (trong đó, đàn gà 880.000
con) năm 2022.
(3)Về lâm nghiệp: Đẩy mạnh công tác trồng rừng sản xuất theo
quy hoạch 3 loại rừng đến năm 2022 với diện tích 60.301 ha, trong
đó rừng nguyên liệu tập trung chuyên canh 5.000 - 10.000 ha được
cấp chứng chỉ rừng bền vững (FSC); tăng cường công tác quản lý,
bảo vệ, nâng độ che phủ rừng năm 2022 lên 80%.
(4) Thủy sản: Tập trung phát triển đối tượng nuôi chủ lực đồng
thời thực hiện đa dạng hóa đối tượng nuôi.
Xây dựng các v ng nuôi tôm th chân trắng, tôm sú ao đất dọc lưu
vực sông Gianh, Lý Hòa. Duy trì v ng nuôi tôm thâm canh th chân trắng
trên cát ở các xã ven biển Nhân Trạch, Đại Trạch, Trung Trạch, Đức
Trạch..... quy mô ph hợp, đảm bảo bền vững, hiệu quả.
Hỗ trợ tích cực chuyển đổi nghề khai thác ven bờ sang nuôi
trồng thu sản, khai thác xa bờ, dịch vụ, chế biến thủy sản, gắn khai
thác với bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
3.2.3. Tăng cƣờng các nguồn lực trong nông
nghiệp a. Đất đai
- Tiếp tục chỉ đạo dồn điền đổi thửa, phấn đấu bình quân 1,5-2
thửa/hộ; khuyến khích nông dân có đất nhưng không có khả năng sản
xuất cho thuê, góp cổ phần bằng quyền sử dụng đất.
- Đẩy mạnh thâm canh, tăng vụ trong nông nghiệp, đồng thời có
biện pháp để tăng độ màu mỡ của đất.
- Chỉ đạo triển khai việc giao đất, giao rừng, cho thuê đất để sản xuất
lâm nghiệp nhằm bảo vệ, khai thác có hiệu quả tiềm năng, lợi thế đất, rừng
của địa phương, tạo động lực khuyến khích nhân dân tích cực tham

VIETKHOALUAN.COM
22
gia bảo vệ, phát triển rừng.
b. Lao động trong nông nghiệp.
- Cần quan tâm hơn nữa đào tạo, bồi dưỡng, đào tạo lại đội ngũ
cán bộ quản lý ngành nông nghiệp toàn diện hơn.
- Nâng cao trình độ, năng lực và khả năng tiếp thu kiến thức
mới của người lao động. Đào tạo nghề gắn kết với các cơ sở, các
doanh nghiệp sẽ sử dụng lao động được đào tạo.
c. Vốn trong nông nghiệp
- Tranh thủ nguồn vốn phát triển sản xuất nông nghiệp của
huyện, tỉnh để thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, xây
dựng, sửa chữa công trình thủy lợi từng bước nâng cao hiệu quả
SXNN của huyện.
- Tiếp tục huy động nguồn vốn tự có trong dân và thu hút vốn
đầu tư từ bên ngoài.
- Tạo lập môi trường đầu tư thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu
tư vào nông nghiệp huyện Bố Trạch.
d. Khoa học kỹ thuật trong nông nghiệp
- Huyện cần đầu tư tập trung nghiên cứu và đẩy mạnh chuyển
giao, ứng dụng khoa học - công nghệ trước, trong và sau thu hoạch.
- Tiếp tục nhân rộng các mô hình nông nghiệp ứng dụng công
nghệ cao với một số đối tượng như sản xuất rau thực phẩm, hoa cây
cảnh, giống cây trồng, trong chăn nuôi tiếp tục đẩy mạnh chương
trình lai hóa đàn bò, nạc hóa đàn lợn...
3.2.4. Lựa chọn các mô hình liên kết hiệu quả
- Xây dựng và nhân rộng các chương trình liên kết giữa nông hộ
với nhau thành tổ hợp tác và liên kết với doanh nghiệp.
- Tiếp tục phát triển các trang trại quy mô vừa và lớn liên kết
với các doanh nghiệp chăn nuôi theo chuỗi giá trị.

VIETKHOALUAN.COM
23
- Nâng cao năng lực sản xuất của các cơ sở chế biến.
- Nâng cao năng lực quản lý, khai thác hiệu quả hệ thống các cảng
cá, bến cá, khu neo đậu tránh trú bão tàu cá, phục vụ tốt cho khai thác.
- Tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm cho người nông dân
theo chuỗi liên kết từ cung cấp đầu vào đến tiêu thụ sản phẩm đầu ra
bằng các hợp đồng kinh tế giúp người dân yên tâm sản xuất.
- Gắn phát triển trồng rừng nguyên liệu năng suất cao với các
nhà máy chế biến gỗ và tiêu thụ sản phẩm nhằm nâng cao giá trị gia
tăng.
3.2.5. Tăng cƣờng thâm canh trong nông nghiệp
- Đầu tư xây dựng, sửa chữa hệ thống công trình thủy lợi là điều
kiện hàng đầu để thực hiện thâm canh, vì thủy lợi là yếu tố quyết
định đến việc cải tạo đất, mở rộng diện tích canh tác, tăng vụ, thay
đổi cơ cấu cây trồng của huyện.
- Rà soát, hoàn thiện quy hoạch các v ng nông nghiệp và chuyển đổi
cơ cấu SXNN hợp lý là điều kiện để thực hiện thâm canh có hiệu quả.
- Kêu gọi các cá nhân, doanh nghiệp đầu tư xây dựng các cơ sở
nghiên cứu sản xuất giống có chất lượng cao cho trồng trọt, chăn nuôi.
- Tiếp tục cơ giới hóa, hóa học hóa, thủy lợi hóa, áp dụng các
tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất nông nghiệp.
3.2.6. Gia tăng kết quả sản xuất nông nghiệp
- Trên lĩnh vực trồng trọt: Phát triển trồng trọt theo hướng hàng
hóa gắn liền sản xuất với chế biến, tiêu thụ sản phẩm, nâng cao năng
suất, chất lượng sản phẩm, bố trí cây trồng hợp lý tận dụng đất đai.
- Trên lĩnh vực chăn nuôi: Khuyến khích phát triển chăn nuôi
theo hướng gia trại, trang trại, doanh nghiệp tập trung, khép kín cho
trọng lượng xuất chuồng cao, chu chuyển đàn nhanh.
- Trên lĩnh vực thủy sản: Tăng cường chất lượng con giống, trong

VIETKHOALUAN.COM
24
khai thác chuyển đổi nghề hướng theo sản phẩm có giá trị cao.
- Trên lĩnh vực lâm nghiệp: Đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ
thuật trong sản xuất giống, chuyển mạnh sang trồng rừng thâm canh.
3.2.7. Một số giải pháp khác
3.3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Bên cạnh sự phát triển của các ngành công nghiệp – xây dựng,
thương mại dịch vụ thì ngành nông nghiệp vẫn là một ngành chủ đạo
trong phát triển kinh tế - xã hội của huyện Bố Trạch. Tuy vậy, những
kết quả về sản xuất nông nghiệp mà huyện đạt được chưa cao chưa
tương xứng với tiềm năng hiện có của huyện. Việc huy động sử dụng
các nguồn lực chưa cao, hoạt động thâm canh, áp dụng khoa học kỹ
thuật còn hạn chế. Sản xuất nông nghiệp huyện Bố Trạch còn chịu
ảnh hưởng nhiều của điều kiện tự nhiên, thiên tai, dịch bệnh, thị
trường tiêu thụ sản phẩm chưa ổn định…Do đó để nông nghiệp
huyện Bố Trạch phát triển tốt hơn cần có sự nổ lực phấn đấu của
người dân và sự quan tâm của các ngành, các cấp ở tỉnh Quảng Bình
và Trung ương.

Luân Văn Phát triển nông nghiệp ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.doc

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Luân Văn Phát triển nông nghiệp ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.doc

Similar to Luân Văn Phát triển nông nghiệp ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.doc (20)

More from Dịch vụ viết đề tài trọn gói 0934.573.149

More from Dịch vụ viết đề tài trọn gói 0934.573.149 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Luân Văn Phát triển nông nghiệp ở huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.doc