Rast Stusimi "Bashkimi i AMC - Deutsche Telekom"

1. UNIVERSITETI I TIRANËS
FAKULTETI I EKONOMISË
DEPARTAMENTI I KONTABILITETIT
Detyrë Kursi
Tema: Kombinimi i Bizneseve, Kontabiliteti i tyre dhe Pasqyrat
Financiare të Konsoliduara
(Rast praktik: AMC- Deutsche Telekom)
Punuan: (MSHF-1) Pranoi:
1.Gentiana HAJDARMATAJ Doc. Julian NAQELLARI
2.Klodiana PONARI
3.Xhino BROKAJ

2. Përmbajtja…………………………………………………….fq
Abstrakt……………………………………………………………………………………………3
1.1 Kuptimi I biznesit dhe zgjerimi i tij…………………………………………………………4
1.2 Cfare eshte bashkimi I biznesit , kontrolli?................................................................................5
1.3 Format kryesore te bashkimit te biznesit……………………………………………………....6
1.4 Klasifikimi I grupeve…………………………………………………………………………..7
1.4.1 Klasifikimi sipas struktures juridike……………………………………………………….7
1.4.2 Klasifikimi sipas se veprimtarise…………………………………………………………..8
1.4.3 Klasifikimi sipas vendosjes gjeografike te vepromtarise se grupit……………………..…9
2 . Kontabiliteti I bashkimit te bizneseve……………………………………………………10
2.1 Njohja e Emrit te mire………………………………………………………………………..11
2.1.1 Zhvleresimi i emrit te mire…………………………………………………………….…13
2.2 Metoda e kostos te bashkimit te bizneseve nepermjet blerjes se aksioneve te kapitalit……..16
3 Pasqyrat financiare te konsoliduara……………………...………………………………..18
3.1 Rendesia e Pasqyrave Financiare te Konsoliduara……………………………...……………18
3.2 Kur ndertohen Pasqyrat Financiare te Konsoliduara?………………………………………..20
3.3 Trajtimi kontabel I PF te konsoliduara……………………………………………………….21
3.4 Kufizimet e PF te konsoliduara………………………………………………………………23
4 Rast studimi: AMC dhe Deutsche Telekom……………………………………………….23
5 Perfundime……………………………………………………………………………..……27
6 Biblografia…………………………………………………………………………………...28

3. Abstrakt
Kombinimi I bizneseve nepermjet bashkimit apo blerjes eshte nje femomen shume I perhapur ne
ditet e sotme dhe per shume arsye te vet kompanive qe te zgjerohen ne tregje te reja , te
specializohen dhe te rrisin vleren e tyre .
Ne seksionin e pare te ketij punimido te trajtohen ceshtje rreth kuptimit te biznesit dhe zgjerimit
te tij , cfare eshte bashkimi I bizneseve , format kryesore te bashkimit dhe klasifikimet e grupeve
(sipas struktures juridike, sipas natyres se veprmtarise dhe sipas vendosjes gjeografike te
grupeve)
Me pas ne nje seksion te zgjeruar do te trajtohet kontabiliteti I bashkimit te bizneseve dhe
metodat e bashkimit ( metoda e blerjes se aktiveve neto dhe metoda e blerjes se kapitalit
aksioner) , njohja e emrit te mire dhe zhvlesimi I tij.
Ne seksionin e trete do te trajtohen pasqyrat financiare te konsoliduara , rendesia e tyre , kur
ndertohet PF te kosoliduara , trajtimi kontabel I tyre dhe kufizimet e tyre.
Per ta permbledhur gjithe cka trajtojme nga ana teorike dhe sipas SNK27 per kombinimin e
bizneseve , kemi zgjedhur nje kombimin biznesi te nje kompanie qe opero ne Shqiperi , i ndodhur
kohet e fundit , ajo midis AMC sha dhe Deutsche Telekom.

4. 1.1Kuptimi i Biznesit dhe zgjerimit të tij
Në mënyrë të thjeshtuar një biznes mund të definohet si një organizatë që ofron mallra dhe
shërbime të caktuara për të përmbushur nevoja e dëshira. Themelimi i një biznesi kërkon
respektimin e disa hapave bazë. Nëse do të përshkruanim në vija të trasha këto hapa (për të arritur
në pikën kryesore të punimit tonë), do të pohonim që , përgjithësisht në etapat fillestare qëllimi i
çdo biznesi është të mbijetojë në treg dhe të shpresojë për një rritje të vazhdueshme . Nëse
përpjekjet rezultojnë pozitive dhe biznesi ka një performancë të mirë ai jo vetëm i mbijeton tregut
por mbulon gjithnjë e më shumë segmente të tij. Në rastin e bizneseve shumë të suksesshme
mund të ndodhë që për arsyet më poshtë:
 Maksimizimit edhe me tepër të fitimit
 Nevojës për zgjerim vertikal që të mbulohet sa më shumë pjesë tregu , dhe për të shtuar
zinxhirin e vlerës (Psh. një fabrike prodhimi makinash- furnitorë kryesor të pjesëve të
produktit)
 Nevojës për zgjerim horizontal ( të bëhesh palë me biznese të të njejtit sektor për të
zgjeruar pjesën tende te tregut).
 Mënjanimin e pengesave operative
 Uljes së riskut
 Avantazhit në tatime e taksa
nga ana e drejtuesve financiare të merret vendimi pqr zgjerimin e biznesit nqpqrmjet
konsolidimit apo lidhjes me biznese të tjera. Zakonisht në këto raste lind një shoqëri e re e cila
vazhdon aktivitetin e saj me qëllim maksimizimin e fitimit.
Bashkimi i dy bizneseve mund të bëhet nëpërmjet blerjes së aksioneve të kapitalit nga njëri
biznes tjetrit. Për shoqërinë blerëse ky veprim shoqërohet me një efekt të dyfishtë sepse ajo së
pari : rrit fitimet nëpërmjet marrjes së dividentëve dhe së dyti shëndërrohet në aksionere .

5. Në varësi të synimit të kryerjes së investimit kemi të bëjmë me :
a) Investim më pak se 10 % ( kur aksionet mbahen për një periudhe të shkurtër kohore).
Mbahen kryesisht për tu rishitur dhe marrjen e dividentëve .Në bilanc shënohen
pasqyrohen si “IASH”
b) Investim në 10-15 % të aksioneve ( Ndryshe nga rasti i mëparshëm , qëllimi nuk është
thjesht marrja e fitimit por sigurimi i lidhjeve të qëndrueshme dhe afatgjata me shoqërinë
emetuese të aksioneve ). Në bilanc shënohen si “IAGJ me pjesëmarrje”
c) Investim në mbi 50 % të aksioneve (Shoqeria blerëse siguron kontroll të plotë
ekonomik mbi shoqërine shitëse ,kështu vazhdohet biznesi nën të njëtin drejtim
ekonomik).
1.2 Çfarë është bashkimi i biznesve, kontrolli ?
Bashkimi ( konsolidimi) i bizneseve konsiderohet tërësia e njësive ekonomike të cilat kanë një
njësi raportuese të njejtë. Bashkimi i bizneseve realizohet si pasojë e :
a) bashkimit të një njësie me disa të tjera duke ruajtur pavarësinë e tyre juridike ose
b) nga marrja e kontrollit të njërës prej shoqërive mbi aktivet neto të shoqerive të tjera ,
duke mos ruajtur pavaresine e tyre juridike.
Teksa flasim për kontroll , më të do të nënkuptojmë : fuqinë për të qeverisur politikat financiare
dhe aktivitetin e një biznesi me qëllim që të arrihen përftime prej tij. Jo domosdosshmërisht duhet
që një njësi ekonomikë që ka kontroll të marrë pjesë në pronësi të kapitalit . Nësë një njësi ka
fuqi për të qeverisur por nuk merr as përftime dhe nuk ka as risqe nga kjo qeverisje atëhere nuk
kemi të bëjmë me kontroll të asaj njësie . Veprime që nënkuptojnë se një njesi ka kontroll mbi
njësi të tjera mund të jenë: dhënia e mjeteve monetare/aktive, marrja e vendimeve financiare,
emetimi i aksioneve të kapitalit, marrja përsipër e detyrimeve etj.
1.3 Format kryesore të bashkimit të bizneseve

6. Rasti i blerjes së aktiveve neto të një njësie ekonomike e cila prishet juridikisht , nuk ka si efekt
krijimin e një grupi , ndërsa rasti i blerjes së pjesës kontrolluese të aksioneve të kapitalit me të
drejtë vote , sjell lindjen e një grupi biznesi. Format kryesore të biznesit janë :
 Forma e thjeshtë: Kur një shoqëri blen një shoqëri tjetër dhe shoqëria e blerë shpërbehet,
pra nuk ekziston më si njësi ligjore e pavarur. Aktivet,detyrimet, kapitali i vet përfshihen
tek shoqëria blerëse.
 Forma e konsoliduar : Nga bashkimi i dy bizneseve lind një shoqëri e re . Të dy njësite
transferojne aktivet e tyre neto (ose aksionet e kapitalit) në një njësi ekonomike të re .
Shoqeritë që bashkohen shpërbëhen dhe njihet vetëm shoqëria e re e formuar.
 Forma e zotërimit : Kur një shoqëri blen aksionet e kapitalit të një shoqërie tjetër , duke u
dhënë në këmbim ( letra me vlerë, mjete monetare aktive të tjera) pronarëve të shoqërise
se blerë. Krijohet marrëdhënia Mëmë-Bijë dhe secila prej tyre mbetet si njësi ligjore e
pavarur por veprojnë si njësi e vetme.
1.4 Klasifikimi i grupeve
A
B
A
B
A+B
A
B

7. 1.4.1 Klasifikimi sipas strukturës Juridike
1.4.1a Shoqërite (bizneset) kanë lidhje kapitali mes tyre
Për ta kuptuar sesi funksionon kjo forme , le të marrim si shembull dy shoqëri : Shoqeria A e cila
zotëron një pjesë shumë të madhe tëkapitalit të B , në këtë rast shoqeria A konsiderohet si
shoqëria mëmë ndërsa B shoqëria bijë. Por mund të ndodhë që edhe shoqëria B të jetë mëma e
një shoqërie tjetër psh . shoqërise C . Atëherë shoqëria C do të konsiderohet bijë e shoqërise B ,
dhe nënfilial i kompanisë A . Brënda këtij klasifikimi kemi dy kategorizime të grupeve:
 në strukturëe organizative piramidale
 dhe strukturë e tipit krëhër (nuk ka nënfiliale)
Shoqëritë mëmë shpesh quhen si shoqëri Holding , dmth kanë tituj pjesmarrës në filiale.
Funksioni i tyre është të mbajnë tituj pjesmarrje pa kryer veprimtari operacionale. Në bilancin e
këtyre shoqërive elementet kryesorë të aktiveve janë AAGJ-financiare dhe të adhurat përbëhen
kryesisht nga të ardhurat prej dividenteve apo të ngjashme.
1.4.1b Grup shoqërishë që nuk kanë lidhje kapitali mes tyre
A
X B
C
Shoq. Mëmë
Bija 1 Bija 2 Bija 3

8. Bashkimi në këto lloj grupesh mund të vijë meqënëse këto shoqëri kanë një aksionar të
përbashkët, ose aksionarët kryesorë janë disa persona fizik të së njëjtës familje , shoqëritë kanë
marrëdhënje kontraktuale shumë të ngushta , janë lidhur nëpërmjet marrëveshjes së ndarjes së
detyrueshme të rezultatit. Në këtë kategorizim nuk kemi një njësi që dominon të tjerat . Zbatimi i
teknikave të konsolidimit të PF bazuar në SNK 3 nuk merret parasysh për këto grupe biznesesh .
1.4.1c Grupe Mikse
Pasqyrat mund të jenë të konsoliduara dhe të kombunara. Në parim duhet të ndërtohen së pari
pasqyrat e konsoliduara të njësive që kanë lidhje kapitali e më pas të kombinohen këto pasqyra
me pasqyrat e shoqërive të tjera pjesëmarrëse.
1.4.2 Klasifikimi sipas natyrës së veprimtarisë
Disa biznese mund të kryejnë një veprimtari unike e disa të tjere mund të kryejne veprimtari të
ndryshme , nëse jemi në rastin e bashkimit të këtyre të fundit, kemi të bëjmë me një lloj grupi i
cili quhet konglomerat. Për grupet që kryejne të njëjtën veprimtari ekonomike pasqyrat
financiare të konsoliduara japin informacion kuptimplotë dhe tepër të vlefshëm. Ndërsa në rastin
e njësive që kryejne veprimtari të ndryshme , bashkimi i të dhënave do të thotë të bashkosh shifra
A B C
Shoqëria
Mëmë A
B
ShoqëriaX
Aksionerë(prs.Fizik)

9. heterogjene çka e vështirëson shumë punën. Megjithatë këto pasqyra vlen të ndërtohen
dukeqënëse tregojnë në mënyrë të detajuar kontributin e secilës njësi në grup.
1.4.3 Klasifikimi sipas vendosjes gjeografike te veprimtarise se grupit
Disa kompani kanë të shtrirë veprimtarinë e tyre në të gjithë botën, pavarësisht kësaj ato kanë
gjithmonë një vend rezident ku kanë vendosur qendrën e tyre. Për të ndërtuar pasqyrat e
konsoliduara duhet të merret në konsideratë tërësia e filialeve të grupit pavarësisht vendosjes së
tyre. Çdo grup mund të ndërtojë nën-konsolidime për nevojat e drejtimit. Ato nuk bëhen publike.
2. Kontabiliteti i bashkimit të bizneseve
Shoq. Mëmë
Filiali 1 Filiali 2
Nënholding
Nënfilial 1 ‘ Nënfilial 2’
Veprimtaria D Veprimtaria C

10. 1- Metodat kontabel që përdoren në bashkimin e bizneseve nepërmjet blerjes së aktiveve
neto.
a) Metoda e bashkimit të interesave
b) Metoda e blerjes
a) Metoda e bashkimit të interesave ,bashkimi i bizneseve shihet nga kontabiliteti si
bashkësi (bashkim) e interesave të pronësis së shoqërisë blerese dhe asaj të blerë.
Bashkimi rezulton prej një kembimi të aksioneve të zakonshme të shoqerisë blerëse
kryesishtë me të gjithë aksionet e zakonshme të shoqerisë se blere. Në këtë metodë,
bashkimi zakonishtë nuk sjell para ,aktive të tjera apo letra tregtare (obligacione) të reja.
Pra thuhet se shoqëria e blerë ‘thithet’ nga shoqëria blerëse . Pra ortakët e dy shoqërive të
mëparshme që bashkohen,vazhdojnë që të drejtojnë së bashku si dhe të zotërojne së
bashku biznesin e ri të bashkuar. Për këtë arsye ,shoqëria e re e konsoliduar vlerson
aktivet,detyrimet e kapitalin neto me vleren e mbetur që ato kishin para bashkimit në
shoqërite e vecanta. Nuk lind asnje emer I mirë pozitiv ose negativ.
b) Metoda e blerjes,bashkimi shihet nga kontabiliteti si nje blerje e aktiveve neto të një
shoqërie prej një shoqërie tjeter ose blerje aksioneve të kapitalit nga një njësi tjeter. Jepet
ne kembim : aktive,letra detyrimi ose aksione të kapitalit të shoqërisë blerëse. Pra
shoqëria blerëse merr kontrollin mbi aktivet neto dhe aktivitetin e shoqërisë së blerë. Në
pergjithësi shoqëria blerëse zoteron 50-90 % te aksioneve të zakonshme (interesave të
pronësise) përdoret metoda e blerjes sepse blerja më pak se 90 % nuk tregon vazhdimsi në
interesat e pronësis. Megjithate shoqeria blerëse edhe nëse nuk zoteron 50% të kapitalit
me të drejtë vote të shoqërisë së blerë ,ajo munde të thuhet se eshte blerëse kur:
 Mundë të kete të drejtën mbi 50 % të kapitalit me të drejtë vote të shoqërisë se blerë si
pasojë e nje marveshje me ortakët e tjerë.
 Kur ajo ka autoritetin të beje potitikat finaciare dhe operative si pasojë e të drejtave të
caktuara ne statut ose marveshje të tjeter.
 Ku ka të drejtën e shumicës së votave në keshillin drejtues të shoqërise së blerë.

11.  Ka pushtetin x të vendosur/ hequr shumicën e ortakeve të keshillit drejtues.
Data e blerjes se aktiveve neto
Si datë blerje konsiderohet data në të cilen kontrolli në aktivet neto dhe në aktivitetin e shoqërise
së blere kalon efektivisht në duart e shoqërisë blerëse dhe shoqëria blerëse njeh në bilancin e vet
aktivet dhe detyrimete shoqerisë së blere si dhe emrin e mire që rezulton gjate blerjes. Eshte date
kur shoqëria blerëse ka autorietetin e fuqisë që të drejtoje politikat financiare e operative të një
shoqërie tjeter ,pra të marrë perfitimet nga aktivitetet e saj.
2.1 Njohja e emrit të mirë
Çdo pjesë e kostos së blerjes që nuk shpërndahet në koston e aktiveve dhe detyrimeve do të njihet
si emër i mirë pozitiv. Pra, diferenca mes çmimit të blerjes dhe vlerës së drejtë të aktiveve neto
është vlera e "emrit të mirë" të njësisë ekonomike të blerë. Emri i mirë është një aktiv afatgjatë
jomaterial i cili nuk pasqyrohet në pasqyrat financiare të njësisë që shitet. Ai evidentohet në
momentin që njësia shitet duke u pasqyruar kështu në pasqyrat financiare të njësisë blerëse.
Njësia ekonomike blerëse duhet të njohë në momentin fillestar emrin e mirë me koston e tij.
Nëse blerësi paguan më pak se sa vlera e drejtë e aktiveve neto të identifikueshme që merr, kjo
diferencë përbën emrin e mirë negativ, i cili regjistrohet në të ardhurat e periudhës kur kryhet kjo
blerje.
* Nëse kemi të bëjmë me transaksion blerjesh aktivesh që nuk plotësojnë kushtin e
përcaktimit si biznes, nuk lind emri i mirë.
Matja: Emri i mirë matet si më poshtë:
Vlera e drejtë e asaj që është dhënë në këmbim për marrjen e kontrollit
+ vlera e interesave jokontrolluese
+ vlerën e drejtë të interesave të kapitalit të zotëruar më parë
- vlerën e drejtë të aktiveve neto të identifikueshme në datën e blerjes
Emri i mirë pozitiv- Emri i mirë është diferenca pozitive mes kostos së blerjes dhe vlerës së drejtë
të aktiveve neto të blera. Më poshtë do të shqyrtojmë disa raste për ta kuptuar më mirë emrin e
mire pozitiv.

12. Për të pasqyruar vlerën e “Emrit të Mirë“ në datën e blerjes, blerësi duhet:
a) të njohë emrin e mirë të blerë në një kombinim biznesi si një aktiv;
b) dhe të masë fillimisht këtë emër të mirë me koston e tij, që është tejkalimi i kostos së
kombinimit të biznesit mbi interesin e blerësit në vlerën neto të drejtë të aktiveve neto
Emri i mirë negativ - Tejkalimi i interesave të blerësit në vlerën e drejtë të aktiveve dhe pasiveve,
të identifikueshme të blera me koston e blerjes nuk njihet në bilanc si një emër i mirë negativ.
Por, para se të njihet ndonjë fitim, njësia ekonomike blerëse duhet ta rivlerësojë koston e blerjes
dhe vlerat e drejta të aktiveve, detyrimeve dhe detyrimeve rastësore të njësisë së blerë. Kjo për
shkak se blerjet e volitshme janë të rralla.
Nëse interesi i blerësit në vlerën e drejtë neto të aktiveve të identifikueshme, detyrimeve
ekzistuese dhe detyrimeve të kushtëzuara tejkalon koston e kombinimit të biznesit, nganjëherë
referuar si "emër i mirë negativ” blerësi do të:
a) rivlerësojë identifikimin dhe matjen e aktiveve të identifikueshme, detyrimet ekzistuese
dhe provizionet për detyrimet e kushtëzuara dhe matjen e kostos së kombinimit, dhe
b) do të njohë menjëherë në fitim ose humbje ndonjë tepricë të mbetur pas rivlerësimit.
Emri i mirë negativ apo fitimi nga blerja me okazion mund të lindi për shkak të:
 shitjes së detyruar
 gabimit në vlerësimin e aktiveve te identifikueshme, interesave jo-kontrollues
 dhe / ose interesave të veta në kapital .
* emri i mirë negativ, i cili rezulton nga një kombinim biznesi, do të njihet si një e ardhur
periudhe dhe do të pasqyrohet në PASH me shënimet shpjeguese përkatëse.
Vlerësimi i emrit të mirë në datën e bilancit - Në PF të konsoliduara, emri i mirë do të vlerësohet
me koston e tij minus humbjet nga zhvlerësimi i akumuluar. Një njësi ekonomike duhet të

13. ndjekë SKK 5 lidhur me zhvlerësimin e aktiveve “Aktivet afatgjata materiale dhe aktivet
afatgjata jomateriale” për njohjen dhe matjen e emrit të mirë.
Nëse një njësi ekonomike nuk është në gjendje të bëjë një vlerësim të besueshëm të jetës së
dobishme të emrit të mirë, jeta e tij do të supozohet që të jetë dhjetë vjet.
Nëse, pas datës së blerjes, kostoja e emrit të mirë rezulton më e vogël së vlera e pjesës (interesit)
të blerësit në vlerën e aktiveve të të blerit, atëherë njësia ekonomike duhet të bëj rivlerësimin e
aktiveve, detyrimeve dhe detyrimeve të kushtëzuara të të blerit si dhe koston e kombinimit.
Diferencat e pjesës së interesit të blerësit në vlerën e drejtë të aktiveve me koston e blerjes, njihet
në rezultatin e periudhës kur bëhet rivlerësimi si fitim ose humbje.
Sipas SNRF 3 ka disa shkaqe që cojnë në të tilla situata:
 Gabimi në vlerësimin e bërë të vlerës së drejtë të aktiveve, të detyrimeve dhe/ose të
kostos së kombinimit.
 Një vlerësim i gabuar në lidhje me kostot e ardhshme që duhet të përballojë blerësi në
lidhje me aktivet neto të të blerit, të cilat mund të mos jenë vlerësuar saktë.
 Kur një kërkesë e një standarti kërkon që, për efekt të shpërndarjes së kostos së
kombinimit të biznesit, aktivet neto të vlerësohen me një shumë që nuk është vlera e
drejte, por që trajtohet si e tillë.
 Një blerje e volitshme.
2.1.1 Zhvlerësimi i emrit të mirë
Emri i mirë është subjekt i testit të zhvlerësimit. Zhvlerësimi mund të vijë nga rënia e vlerës së
tregut, rritja e normave të interesit që ul vlerën në përdorim, ndryshime të rëndësishme në
mjedisin teknologjik, ekonomik dhe ligjor, vjetërimi ose dëmtimi fizik i aktiveve, evidencë e
vlefshme që sugjeron se performanca ekonomike e aktivit pritet të ulet, aktivi nuk shfrytëzohet
dhe planifikohet të nxirret jashtë përdorimit.
Emri i mirë, që vjen nga një kombinim biznesesh, nuk do të amortizohet. Blerësi duhet të bëjë
testimin për zhvlerësimin e tij çdo vit, ose edhe me shpesh, nëse ngjarjet dhe ndryshimet në

14. rrethanat tregojnë se ai mund të jetë zhvlerësuar, në përputhje me kërkesat e SNK 36,
“Zhvlerësimi i aktiveve”.
Emri i mirë i blerë në një kombinim biznesi përfaqëson pagesën që bën blerësi në pritje të
përfitimeve ekonomike të ardhshme prej aktiveve që nuk mund të identifikohen individualisht
dhe të njihen veçmas. Emri i mirë nuk krijon flukse monetare në mënyrë të pavarur nga grupi i
aktiveve të blera, të cilat së bashku si një biznes do të sjellin në të ardhmen këto flukse të
pritshme prandaj ai duhet të shpërndahet midis secilës prej njësive gjeneruese të mjeteve
monetare, ose grup njësish gjeneruese të mjeteve monetare, që pritet të përfitojnë nga ky emër i
mirë në të ardhmen, duke filluar nga data e blerjes. Testi i zhvlerësimit kërkon të vlerësohet cdo
klasë aktivesh deri në njësinë e fundit gjeneruese të mjeteve monetare. Një njësi gjeneruese e
mjeteve monetare është grupi më i vogël i identifikueshëm i aktiveve që gjeneron flukse
monetare hyrëse, të cilat janë të pavarura nga flukset monetare hyrëse të aktiveve të tjera ose
grupeve të tjera të aktiveve.
Transaksione kur kontrolli merret me faza:
 0-20 % Aktive Financiare – SNK 39, Instrumentat Financiare
 20-50% Pjesmarrje (Bashkëkontroll) – SNK 28/31 , Investimi në pjesmarrje/Interesat
nësipermarrjet e përbashkëta.
 50-100% Kontroll – SNK 27, Pasqyrat Financiare te Konsoliduara dhe Individuale
*Kuptohet se kombinimi i bizneseve do të njihet si i tillë dhe do të ndërtohen pasqyrat
financiare të konsoliduara sipas SNRF 27 vetem kur blerësi merr kontrollin e të blerit.
Vlersimi i blerjes
Blerja e një biznesi do të vlersohet me koston e tij:
= Vlera e drejtë e aktiveve të dhëna
+ detyrimet e marra përsiper ose të konstatuara nga blersi në datën e kembimit
+ shuma e kapitalit neto të emetuar nga blersi të vleruar me vlerën e drejtë

15. +çdo kosto që i ngarkohet drejtperdrejtë kombinimit të biznesit (sherbimet profesionale).
*Në qoftese pagesat shtyhen në kohë ,kur afati eshte material, merret parasysh vlera aktuale e
shumës për tu paguar.
Vlersimi ë dy metodave kontabël të kombinimit të biznesevë
Vecoria e këtyre metodave të bashkimit të bzineseve me anë të blerjes së aktiveve neto qëndron
në faktin se vetëm njera prej shoqërive të bashkuara mbijeton. Pra juridikishtë vazhdon të
ekzistojë vetëm shoqëria blerese apo perthithëse.
Metoda e bashkimit të
interesave
Metoda e blerjes
Regjistrimet në ditën e blerjes Investimi regjistrohet me
koston historike të aktiveve
neto të blera
Investimet regjitrohen duke
përdorur vlerën e drejte. Mund
të rezultojë emer i mirë
Te ardhurat në vitin e blerjes Të ardhurat e të gjithë
shoqërisë së blerë bashkohen
me ato të shoqërisë blerëse pas
bashkimit
Te ardhurat e të gjithë vitit të
shoqërise së blerë bashkohen
me ato të shoqërise blerëse
vetem prej datës së blerjes dhe
jo prej fillimit të vitit financiar
Fitimi I pashpërndarë I
shoqërisë së blerë
Fitimi i pashperndarë i
shoqërisë se blerë zakonisht në
daten e blerjes munde të
bashkohet me ate të shoqërise
blerëse edhe sikur të jetë fituar
para blerjes
Fitimet e pasherndara të
shoqerisë së blere ne datën e
blerjes nuk bashkohen me ato
të shoqërisë blerëse

16. 2.2 Metodat e kontabilitetit të bashkimit të bizneseve nëpermjet blerjes së
aksioneve të kapitalit
Investimi në blerjen e aksioneve- një nga format e bashkimit të bizneseve është dhe ajo nëpërmjet
blerjes së asioneve të kapitalit në kembim të mjeteve monetare apo ekuivalentëve të tyre. Blerja e
aksioneve të kapitalit të shoqërive të tjera përben për shoqërinë blerëse një invesim.
Kur numri i aksioneve të blear direkt ose nëpërmjet filialeve të saj nga një shoqëri është:
<10-20% ,shoqëria blerëse nuk ndikon dhe s’munde të ushtrojë kontroll mbi shoqërinë aksionet e
së cilës ka blerë .
20-50% - sigurohet nje ndikim i ndjeshëm në shoqërinë emetuese të aksioneve (mëmë-shoqeri
pjesmarrëse ose e lidhur)
>50% - rezulton në krijimin e nje bashkimi biznesesh ,mardhënie mëmë –filial.
Por kontrolli i një shoqërie dhe krijimi raportit mëmë –filial rezulton edhe kur nuk blihet 50%
por shoqëria blerëse: ka autoritet të vecantë në vendimet e drejtimit ne poltikat financuese dhe
qeverisëse të shoqërisesipas një marveshje të venatë,ka të drejtë të emetoj më shumë se gjysmën
e anëtarëve të organeve dretuese ose ka të drejte të ketë më shumë se gjysmën e votave ne
organet drejtuese.
Pas bashkimit të bizneseve të realizuara nga blerja e shumicës apo të gjitha aksioneve të
shoqërisë të gjithë anëtaret e bashkimit kanë pavarsi të plotë ligjore dhe funksionojne si njësi të
pavarura. Por i gjithë grupi funksionon si njesi ekonomike e vetme e drejtuar nga shoqëeria
mëmë. Të gjithë antarët mbajnë një kontabilitet të pavarur.
- Metodat e trajtimit kontabël të investimit të bërë në blerjet e aksioneve
Në datën e blerjeë së aksioneve të kapitalit të njësis ekonomike dhe pas saj,shoqëria duhet
yltë perfshijë : ne PASH ,rezultatin e aktivitetit të shoqëris së blerë

17. Ne Bilancin kontabel , interesin e blere tek shoqëria aksionet e zakonshme të së ciles blen.
Grupin e aktiveve, afatshkurtra dhe afatgjata.
*Njohja behet me kosto.
Pas datës duhet të respektoje trajtimin kontabël të :
-fitimit të realizuar gjate periudhës nga i bleri
-njihja e dividentëve të deklaruar për tu shpërndare ose paguar nga i bleri.
*Perdoren dy metodat kontabel:
 -Metoda kostos
 -Metoda e kapitalit neto
- Metoda e kostos,perdoret nga blerësi kur numri i aksioneve të blera eshte me i vogel se
10-20 % dhe më i madhe se 50% .
Behen investime në letra kapitali me qëllim marrjen e fitimit ne afatshkurter ose afatgjate, nga
dividentet apo nga diferenca midis cmimit të blerjes me koston e blerjes.
Investimi në aksionet e kapitalit –qellimi ështe marrja e kontrollit të njësis ekonomike
,aksionet e së cilës blihen. Vlersohet mee koston e blerjes. Pagesa e dividenteve regjistrohet
nga blerësi si e ardhur e periudhës.
-Metoda e kapitalit neto , perdoret nga blerësi per kontabilitetin e bashkimit të biznesit më atë
të blerjes.Numri i aksioneve të blera ngaa bleresi është më i madhe se 10-20% por më i vogël
se 50 % .
Investimet në pjesmarrje ,influence thlebesore në një shoqëri por jo kontroll të saj.
Inestitoret fllimishtë regjistrojnë investimin në aksionet e kapitalit të vlersuar me koston e
blerjes së tyre. Cdo vit rregulllon llogarinë e investimit për të njohir ndryshimin e kapitalit

18. neto akasionar (te ardhurat,humbjet , dividentet). Raportimi i fitim/humbjes njeh rritje/ulje së
vlerës së investimit ne pjesen përkatese. Paksimi/deklarimi i dividentëve nga pjesëmarrja
përben një zbogëlim të kapitalit neto. Kurse shoqërite investotore i trajtojnë dividentët e
marrë si kthim të investimeve të veta.
Sipas metodës së kapitalit neto,llogaria e investimeve të shoqëtise blerëse nga shoqëria
pjesmarrrësedo të ulet për të pasyruar kthimin e tyre në mjete monetare.
Sipas metodës së kostos, dividentët e marrë /priten per tu marrë njihen si të ardhura kur ato
janë dekraruar ose
3.Pasqyratfinanciare të konsoliduara
3.1 Rëndesia e Pasqyrave financiare të konsoliduara.
Për kompani që janë shumëkombeshe dhe të një madhesie të madhe , të kuotuara në bursë
pasqyrat financiare të konsoliduara janë teper të rëndësishme dhe shpesh aksionerët , investitoret ,
kreditorët shohin këto pasqyra të konsoliduara dhe janë më tepër të interesuar të njihen me to
sepse japin një informacion mbi gjendjen financiare dhe rezultatet e aktivitetit te gjithe grupit si
një njësi e vetme raportuese . Aksioneret janë të interesuar sepse ata duan të njihen me fitimet ,
humbjet edhe nga filialet e kompanise ku ata kanë investuar sepse do të marrin prej saj të
ardhurat si dividend . Drejtuesit e vetë kompanse kanë një interes për këto pasqyra se marrin një
informacion të rëndesishëm ekonomik-financiar pëe të gjithë grupin dhe kjo i ndihmon të marrin
vendime të drejta në të ardhmen .
Ekzistojnë dy situata kur ndërtohen pasqyrat financiare të konsoliduara gjatë kombinimit të
bizneseve :
1. Kur ndodh bashkimi nëpërmjet thithjes ose nëpërmjet metodës së blerjes së aktiveve neto
, nga bashkimi mbizotëron ekonomikisht dhe juridikisht vetëm një shoqëri e dalënga
bashkimi , në këtë rast PF të konsoliduara ndërtohen njësoj si pasqyrat financiare
individuale.

19. 2. Kur bashkimi ndodh nëpërmjet blerjes së kapitalit të vet krijohet një marrëdhënie mëmë-
filial dhe shoqëria mëmë ndërton pasqyra financiare të konsoliduara të cilat japin
informacian për gjithe grupin , në një njesi të vetme raportuese që është kompania mëmë.
Në këto pasqyra të konsoliduara sipas SNK 27 nuk lejohet që shoqëria mëmë të paraqesë
filiale që ajo synon ti mbajë përkohësisht apo i ka blerë që ti eleminoje në një të ardhme te
afert duke i shitur .
Por çdo njësi ekonomike e grupit përfshirë dhe shoqërine mëmë kanë të drejtë të ndërtojnë
pasqyrat e veta individuale për arsye të raportimeve te vendet ku ato ushtrojne aktivitetin e tyre .
Në rastin e ndërtimit te pasqyrave individuara , shoqeria mëmë i paraqet filialet e saj në formën e
aktiveve financiare afatgjata “ Investime Afatgjata në Filiale “ .
Gjithashtu ne komunitetin europian pasqyrat financiare rregullohen nga direktiva e 7 e KE e
miratuar ne 13 qershor 1983 me qellim krahasimin dhe ekuivalencen e informacionit të pasqyrave
financiare në rastin e grupeve të shoqërive . Sipas kësaj direktive është vendosur :
 Të gjitha pasqyrat financiare të konsoliduara të ndërtohen pranë mëmës pavarësisht nga
vendodhja e kompanive bija të saj . Mund të realizohen konsolidim disa shkallesh psh
shoqëria mëmë konsolidon pasqyrat financiare të bijave , bijat konsolidojnë llogaritë e
mbesave etj . Ajo çka vlen për tu theksuar te kjo pjesë është se nënkonsolidimet sipas
vendeve në pergjithësi nuk mund të publikohen për shkak të rreziqeve qe ato u sjellin
grupeve ku bejne pjese si përshëmbull : kërkesa për rritje rroge , kërkesa për ulje çmimesh
nga ana e klienteve , kontenstime për çmimet e references nga administrate fiskale etj .
 Kjo direktive ka rregulla minimale por shtetet pjesmarrese mund te vendosin rregulla me
te rrepta vecanerisht per shoqerite e kuotuara ne burse .
 Nqs zbatohet kjo direktive nuk mjaftohet vetëm me paraqitje besnike në pasqyrat
financiare por edhe në dhënien e informacioneve plotesuese ne shenimet shpjeguese
 KE ka pranuar që shoqeritë e kuotuara në burse do të zbatojne SNRF për PF të
konsoliduara .
3.2 Kur ndërtohen pasqyrat financiare të konsoliduara ?

20. Në pergjithesi standartet ndërkombëtare të kontabilitetit përcaktojne se pasqyrat financiare te
konsoliduara ndërtohen kur plotesohen dy kushte :
1. Kur ekziston kontrolli efektiv i shoqërisë mëmë mbi filialet e saj .
Me kontroll efektiv kuptojme rastet kur në menyre te drejtëpërdrejte apo te terthorte shoqeria
meme ka më shumë se gjysmën e fuqisë votuese te filiali. Gjithashtu kur kompania mëmë ka me
shume se 50 % të aksioneve tëzakonshme të emetuara themi se ka kontroll financiar , dhe kur ajo
kontrollon politikat bazë të filialit themi se ajo ka kontroll menaxherial . Me kontroll efektiv
kuptohet që kompania ka kontroll të përhershëm ndaj njësise ekonomike dhe nuk ka qëllime ta
shesi atë brenda nje afati prej 12 muajsh dhe as nuk po kërkon aktivisht blerës që ta shesi filialin.
Nqs filiali ndodhet në prag falimentimi apo ka pasiguri që të vijoje të ekzistojë në të ardhmen ai
nuk përfshihet në PF të konsoliduara .
2. Të sigurojë një paraqitje të vërtetë dhe të sinqertë .
Sipas këtij kushti pasqyrat financiare duhet të japin një informacion të saktë dhe të sinqertë mbi
gjendje financiare të grupit . PF të konsoliduara nxjerrin në pah konceptin e përparësisë së thelbit
mbi formën , ku shoqeria mëmë dominon mbi filialet e veta dhe mundet që në çdo moment tu
heqë autonominë e drejtimit atyre , kurse nga pikëpamja formale çdo filial gëzon një personalitet
juridik dhe pasuri të tijën .
Egzistojne disa raste ku shpesh herë PF të konsoliduara kanë vështirësi në ndërtimin e tyre si në
rastin e konglomerateve , ku kompanitë janë shumë të ndryshme nga njera- tjetra dhe nuk kane
asnje lidhje me njeri-tjetrin thjesht janë pjesë e të njëjtës kompani meme. Edhe në këto raste SNK
27 nuk lejon perjashtime nga konsolidimi per shkak te veprimtarive te nje natyre jo te ngjashme
ndërmjet filialeve . Standarti thekson se në të tilla raste duhet dhënë informacion shpjegues shtesë
për PF te konsoliduara rreth aktiviteteve të ndryshme të kërkuara nga SNRF 8 “segmente të
shfrytëzimit”.
Gjithashtu SNK 27 nuk lejon që të përjashtohet nga PF te konsoliduara asnje filial i cili ka
kufizime në transferimin e fondeve , sepse përsëri këto rrethana nuk heqin kontrollin e filialit nga
mëma.

21. 3.3 Trajtimi kontabël i PF të konsoliduara
Ekzistojne tre metoda për të ndertuar PF te konsoliduara , metoda e integrimit global apo tërësor ,
metoda e integrimit proporcional dhe metoda e vlerësimit nëpërmjet vënies në ekuivalence.
Pëpara se të sqarojme thelbin e këtyre metodave do të sqarojmë disa çështje kryesore në lidhje
me PF të konsoliduara si :
 Data e ndërtimit të pasqyrave financiare : diferenca e datës që ndërton PF kompania
mëmë dhe filiali nuk duhet të jetë më e madhe se 3 muaj. Por në ato raste kur kjo
diferencë është më e madhe se 3 muaj do të bëhen rregullime në lidhje me efektet që kanë
pasur veprimet me të rëndësishme të ndodhura nga PF individuale të filialit deri në datën
e PF të shoqërisë mëmë.
 Politikat kontabël të konsolidimit : sipas SNK konsolidimi bëhet duke përdorur rregulla të
njëjta kontabiliteti për ngjarje të njëjta . Pra filialet dhe mëma duhet të përdorin të njëtat
rregulla për trajtimin e ngjarjeve dhe transaksioneve të njëjta.
 PF të konsoliduara në kushte hiperinflacioni : kjo rregullohet nga SNK 29 , ku filiali do
të rindertojë PF të veta duke përdorur indeksin e përgjithshëm të cmimit të vendit që ka
përdorur monedhën për raportin .
 Filialet e huaja: kur kompani mëmë ka nën zotërim një kompani të huaja , ajo kërkon prej
tyre te rindërtojnë PF në monedhen e shoqërise mëmë ku përkatësisht zërat e aktiveve ,
detyrimeve të bilancit kontabël do të ndërtohen sipas kursit të këmbimit të datës së
bilancit , ndërsa zerat e të ardhurave , shpenzimeve në PASH do të konvertohen me kursin
mesatar të periudhës kontabël . Nga konvertimi mund të rezultojnë diferenca të cilat do të
paraqiten në seksionin e kapitalit të vet deri në momentin kur investimi në filialin e huaj
mos të ekzistojë më .
 Marrëdhënjet brenda grupit duhet të eleminohen : sepse nqs ato përfshihen krijohet
dublikim i PF të konsoliduara të tilla jane psh shitjet me njëri- tjetrin të filialeve apo me
shoqërinë mëmë , llogaritë e pagueshme, dividentet e pagueshëm me njëri-tjetrin të
filialeve apo me kompaninë mëmë , kostoja e mallrave të shitura brenda grupit ,
shpenzimet dhe të ardhurat e interest për borxhet brenda grupit , të ardhurat nga qeraja
apo çdo të ardhura/shpenzime të tjera që lindin nga veprime brenda grupit .

22. Për ndërtimin e PF të konsoliduara ekzistojne tre metoda kontabel siç u tha ne paragrafin hyrës të
ketij seksioni por ato kanë specifika të ndryshme se kur mund të përdoret njera apo tjetra.
1. Metoda e integrimit global
Kjo metodë përdoret kur grupet kontrollohen nga një njesi e vetme . Në këtë metodë ekzistojne
dy raste , se pari kur kompani mëmë zotëron 100% të aksioneve të filialit ajo i bashkon zerat e
PF individuale që të ndërtojë PF të konsoliduara zë për zë , me përjashtim të zërave të kapitalit të
filialit të saj sepse ajo i ka blerë ato i zotëron 100 % . Rasti i dytë është kur kompania zotëron më
pak se 100% të aksioneve te filialit , në këtë rast për tëndërtuar PF të konsoliduara zerat
bashkohen zë per zë por në masen e proporcionit që kompania zotëron te filiali i saj . Zërat e
kapitalit në këtë rast nuk bashkohen sepse kompania i ka blere një pjese prej tyre por pjesa e
mbetur e pa blere nga kompani mëmë shfaqen në një zë mënjanë “interesa jo kontrolluese “ . Për
zërin “ interesa jo kontrolluese “ ka trajtime të ndryshme ku ato do të paraqiten në bilancin
kontabël të konsoliduar , disa kontabilistë shprehen që duhet te njihen ze me vete , sipas GAAP-it
amerikan duhet të njihen në kapital , sipas SNRF duhet të njihen në detyrime. Gjithashtu nga të
dy rastet mund tërezultojë “emer i mire” i filialit pozitiv (kur ai blihet për me shume se vlera e
kapitalit aksioner të blere ) ose negativ ( kur ai blihet për me pak se vlera e kapitalit aksioner të
blerë)
2. Metoda e integrimit proporcional
Kjo metodë përdoret kur shoqeria mëmë zotëron pjesë të aksioneve të filialit të saj por jo në një
mase të ndjeshme që të ndikoje në politikat e kompanisë dhe me një influence të ndjeshme por
ajo mund ta arrijë influencën nëpërmjet një bashkimi me zotërues të tjerë të kapitalit . Në këto
raste për PF te konsoliduara shoqëria mëmë bashkon zërat zë për zë por në masen e proporcionit
që ajo i zotëron ato . Në këtë rast nuk ka “interesa minoritare” apo “interesa jo kontrolluese”sepse
kompania mëmë është vetë në rastin e minorances. Gjithashtu dhe në këtë metodë mund të
rezultojne zëra “emer i mirë” pozitiv/ negative nqs kompania mëmë ka blerë aksionet për një
vlerë më të lartë /ulët se vlera e tyre .
3. Metoda e vënies në ekuivalencë

23. Kjo metode përdoret për ndërtimin e PF të konsoliduara kur kompania nuk ka asnjë ndikim të
ndjeshëm në filial . Gjithashtu kompania i paraqet me vlerën në ekuivalence aksionet e zotëruar
te njesia ekonomike , pra me VKN në kapital dhe diferenca midis asaj që ajo ka paguar dhe
“vlerës në ekivalencë” rezulton si “shmangie e blerjes” (emër i mirë) .
3.4 Kufizime te PF të konsoliduara
PF të konsoliduara nuk janë perfekte , ato kanë disa kufizime të cilat jo se i bëjne ato të
padobishme por thjesht duhen pasur parasysh gjatë analizave të ndryshme që mund të ndërmerren
:
 Një kufizim kryesor është se nuk japin informacion të dalluar veçmas mbi aktivet ,
detyrimet , të ardhurat , shpenzimet të shoqërive të veçanta por japin për grupit në tërësi .
 Gjithashtu analizat që mund të bëhen dhe të llogariten raporte nga më të ndryshmet ,
shihen me skepticizem sepse këta zera të PF të konsoliduara mund të shfaqin per
shembull një gjendje fitimi kur ne realitet mund të jetë të gjitha filialet me humbje dhe
vetëm njeri prej filialeve të ketë fitim të madh që të kompensoje humjen totale të te
tjerëve
 Vështirësi e madhe në ndertim në rastin e konglomerateve.
 Duhet që zakonisht kur ndërtohen PF të konsoliduara te pastrohen nga “ndotja fiskale”
për qëllime të uljes së tatimit nga filialet në vendet ku operojnë me PF individuale të tyre .
Këto “ndotje “ janë të tipit ligjore kur lidhen me ligje specifike pa lidhje me rregullat
kontabël , ose të tipit kontabel qe lidhet me zbatimin e politikave kontabël në lidhje me
amortizimin , provizionet për rreziqe , vonesat në konstatimin e përfitimeve etj që ulin
dukshem fitimin që tatohet nga një shtet i caktuar ku filiali operon.
4.Rastistudimit : AMC dhe DeutschTelekom
Amc është kompania e parë e telefonisë celulare në Shqipëri me pjesë të konsiderueshme në treg
dhe me rreth 1.1 milion abonente, ajo është pjesë e Cosmote Group i cili zoteron 82 % të
aksioneve i cili zotërohet 100 % nga Hellenic Telecomunication Organization SA ( OTE) .
OTE ka fuqi të konsiderueshme tregu në:

24. 1.Greqi, nëpërmjet zotërimit 100% të filialeve (bija të saj)
 Oteglobe- në shërbime e telefonisë fikse, që zë më shumë se 50% të tregut dhe
 Cosmote - shërbime të telefonisë së lëvizshme, që kap 38.6 % të tregut). Konkurrentët
kryesorë të OTE në Greqi janë: TIM Hellas që zë (21% të tregut) dhe Vodafon Group
PLC (34.7%).
2.Në mënyrë të tërthortë në tregjet e telekomunikacionit në Ballkan nëpërmjet pjesëmarrjes në
kapitalin aksionar, si:
 Rumani, 54% në shoqërinë RomTelekom për shërbime telekomunikacioni fikse dhe 70%
në shoqërinë Cosmote Rumani për shërbime telekomunikacioni të lëvizshme)
 Bullgari (Cosmote-Globul 100%),për shërb.tel. së lëvizshme
 Shqipëri, (AMC 82%);
 Maqedoni (Cosmofon 100%)
 Serbi (Telekom Serbia 20%, për shërbime fikse)
Deutsch Telekom (DT) nga ana tjeter është operator me fuqi të ndjeshme jo vetëm në tregun
gjerman të telekomunikacioneve, por edhe në disa tregje të tjera ku operon nëpërmjet filialeve të
saj. DT siguron një gamë të gjërë të shërbimeve të telekomunikacionit dhe teknologjisë
informatike në nivel ndërkombëtar, duke operuar në tre segmente: Mobile Communications,
Broadband/Fixed Netëork and Business Customers, që përfshijnë: ofrimin e shërbimeve të zërit
(VoIP), të të dhënave, të sms-ve, mms, të internetit (ISP), broadband, shërbime roaming,
shërbime me vlerë të shtuar, komunikime satelitore dhe ëireless, etj.
Pala Deutsch Telecom bleu 25 % +1 te kapitalit aksioner te OTE , ajo ka fituar nje kontroll mbi
grupin OTE nepermjet bashkimit te votave me aksionet e zoteruara nga Republika Greke dhe
keshtu ka fituar kontroll indirect ne grupin Cosmote Grup I cili zoterohet 100 % nga OTE , dhe
perseri indirect ka fituar kontroll mbi kompanine AMC-sha qe operon ne Shqiperi I cili zoterohet
82 % nga Cosmote Group . Pra ne Shqiperi tek AMC-sha kompani gjermane DT merr kontrollin
indirekt. Transaksioni ndodh ne kete menyre :
Palët e përfshira

25. 1. Deutsche Telekom AG, në cilësinë e blerësit, është shoqëri aksionere, e cila
funksionon sipas legjislacionit federal gjerman, regjistruar në Rregjistrin Tregtar të
Gjykatës së Bonit në Janar 1995. me seli në adresën Friedrich-Ebert-Allee 140,
53113, Bonn, Gjermani.
2. Hellenic Telecommunication Organization SA, në cilësinë e shitësit është shoqëri
anonime, që funksionon sipas legjislacionit grek, themeluar në vitin 1949, me seli në
adresën 99 Kifissias Avenue, Amaroussion 15181, Athinë, Greqi.
3. OTE shtrihet në Europën Juglindore, me anë të shoqërive bija dhe të kontrolluara,
me një pjesëmarrje domethënëse në telefoninë fikse (Greqi, Serbi dhe Rumani) dhe
në telefoninë e lëvizshme në Greqi, Maqedoni, Rumani, Bullgari dhe Shqipëri.
Palë të lidhura indirekt
 Cosmote SA( 1 ), është shoqëria kryesore e grupit Cosmote që zotërohet 100 % nga OTE.
Cosmote është e pranishme në tregun shqiptar nëpërmjet kontrollit të 82 % të aksioneve
të AMC SHA dhe gjithashtu është e pranishme në tregjet e rajonit si në Bullgari ku
zotëron 100 % Globul, Rumani ku zotëron 70 % të Cosmote 70% dhe Maqedoni me
Cosmofon ku zotëron 100% të aksioneve.
 AMC SHA, është shoqëri anonime, që funksionon sipas legjislacionit shqiptar, e
regjistruar me numër rregjistri 12910, datë 27.11.1995, me seli 1 Filiali i zotëruar 100%
nga OTE. 2 në Tiranë, që ushtron veprimtarinë në fushën e telekomunikacionit të
lëvizshme.
Blerja
1. Nëpërmjet marrëveshjeve të datës të lidhura ndërmjet shoqërisë DT dhe Republikës
Greke, DT nga blerja e aksioneve dhe e të drejtës së votës, do të ushtrojë kontrollin
influencues në manaxhimin e shoqërisë OTE . Pas realizimit të këtij transaksioni,
struktura e pronësisë dhe e kontrollit do të jetë:
a) DT zotërues i 25% plus 1 aksion;
b) Republika Greke, zotërues i 25% plus 1 aksion;

26. c) Investues Ndërkombëtar Institucional, zotërues të 48% të kapitalit aksionar.
2. Pronësia e aksioneve nga të dy palët pjesëmarrëse në transaksion të marra së bashku do të
jetë 50% të kapitalit aksionar. Në bazë të Marrëveshjes të Aksionerëve të nënshkruar nga
palët në datën 14 Maj totali i të drejtës së votës në Asamblenë e Përgjithshme të
aksionerëve do jetë 50%+ 2 të drejta vote. Në këtë kontekst, DT dhe Republika Greke do
të bashkëpunojnë (drejtim i përbashkët) në lidhje me politikën e biznesit të OTE-së, në
bazë të kushteve të përcaktuara në nenet 4- 7 të marrëveshjes së aksionerëve.
3. DT përfton kontrollin e vetëm në OTE jo nga nga blerja e një “pakicë kontrolli”, por nga
blerja e të drejtës së votës, që përfshin: të drejta në vendim marrje, si rezultat i së cilës
DT-së i krijohet mundësia për të ushtruar një ndikim vendimtar mbi veprimtarinë tregtare
në lidhje me përbërjen ose vendimet e organeve drejtuese të OTE-s, si dhe mundësia për
të orientuar politikën tregtare të saj (marrja e vendimeve mbi prodhimin, çmimet, shitjet,
etj).
4. DT zotëron një të drejtë vote preferenciale , që do të thotë që në rast balotazhi, DT ka të
drejtën e vendim marrjes lidhur me vendimet përfundimtare në Bordin Drejtues.
5. Ndërsa, e drejta e votës preferenciale që zotëron Republika Greke, përshin të drejtat e
vetos të cilat kanë të bëjnë kryesisht me çështjet financiare, çështje të emrit, të markës, të
juridiksionit etj por nuk i japin kësaj të fundit influencë vendimtare mbi OTE, që do të
thotë që OTE SA gëzon kontroll të vetëm negative.

27. 5.Perfundime
Bashkimi i dy bizneseve mund të bëhet nëpërmjet blerjes së aksioneve të kapitalit nga njëri
biznes tjetrit. Për shoqërinë blerëse ky veprim shoqërohet me një efekt të dyfishtë sepse ajo së
pari : rrit fitimet nëpërmjet marrjes së dividentëve dhe së dyti shëndërrohet në aksionere .
Në varësi të synimit të kryerjes së investimit kemi të bëjmë me : Investim më pak se 10 % ( kur
aksionet mbahen për një periudhe të shkurtër kohore). Mbahen kryesisht për tu rishitur dhe
marrjen e dividentëve .Në bilanc shënohen pasqyrohen si “IASH” . Investim në 10-15 % të
aksioneve ( Ndryshe nga rasti i mëparshëm , qëllimi nuk është thjesht marrja e fitimit por
sigurimi i lidhjeve të qëndrueshme dhe afatgjata me shoqërinë emetuese të aksioneve ). Në bilanc
shënohen si “IAGJ me pjesëmarrje” . Investim në mbi 50 % të aksioneve (Shoqeria blerëse
siguron kontroll të plotë ekonomik mbi shoqërine shitëse ,kështu vazhdohet biznesi nën të njëtin
drejtim ekonomik).
Bashkimi ( konsolidimi) i bizneseve konsiderohet tërësia e njësive ekonomike të cilat kanë një
njësi raportuese të njejtë. Bashkimi i bizneseve realizohet si pasojë e : bashkimit të një njësie me
disa të tjera duke ruajtur pavarësinë e tyre juridike ose nga marrja e kontrollit të njërës prej
shoqërive mbi aktivet neto të shoqerive të tjera , duke mos ruajtur pavaresine e tyre juridike.
Forma e bashkimit te bisneseve jane : forma e thjeshte , forma e konsoliduar, forma e zoterimit.
Klasifikimi mund te behet sipas struktures juridike , sipas veprimtarise, sipas vendosjes
gjeografike te veprimtarise se grupi
Metodat kontabel që përdoren në bashkimin e bizneseve nepërmjet blerjes së aktiveve neto jane
dy ,metoda e bashkimit të interesave dhe metoda e blerjes
Metoda kontabel tjeter qe perdoret ne rastin e blerjes se kapitalit aksioner jane dy , nepermjet
metodes se kapitalit neto dhe metoda e kostos sipas specifikave perkatese te bashkimit.
Pasqyrat financiare te konsoliduara ndertohen per qellimin e raportimit ne nje njesi te vetme
raportuese te grupi , ato realizohen nepermjet tre metodave kryesore : metoda e integrimit global ,
metoda proporcinale dhe metoda e venies ne ekuivalence. Nje aspect i rendesishem qe duhet
pasur parasysh gjate ndertimit te PF te konsoliduara eshte eleminimi i veprimeve brenda grupit .

28. Biblografia
Kontabilitet financiar I avancuar (S.Dhamo)
Autoriteti i konkurences , Vendim Nr. 87 Datë 22. 09.2008, “Mbi Autorizimin e përqendrimit
të realizuar nëpërmjet përftimit të kontrollit nga shoqëria Deutsche Telekom AG në shoqërinë
Hellenic Telecommunication Organization SA dhe indirekt në shoqërinë AMC SHA”
http://www.caa.gov.al/uploads/decisions/Vendimi%2087_DT_OTE.pdf