SlideShare a Scribd company logo
1 of 17
Download to read offline
Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej.
         Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autora i Komisja Europejska
        nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną.




                Manual trenera


                                                                                  www.webcasttolearn.com



Partnerzy
Manual trenera powstał w ramach projektu How to Webcast – new
media use in the efficient learning processes, finansowanego ze
środków programu Uczenie się przez całe życie - Leonardo da Vinci.


Projekt obejmuje przygotowanie, promocję i upowszechnianie
metodyki nauczania on-line przy pomocy oprogramowania typu
webcast, które pozwala na szkolenie obejmujące zdalne użycie
prezentacji, obrazu i dźwięku (VOIP).

Manual trenera jest praktycznym rozszerzeniem wiedzy zawartej w
metodyce i ma ułatwiać pracę trenerom oraz pomóc im w dobrej
organizacji  szkolenia   webcastowego,    zapewniając efektywne
wykorzystanie wszystkich dostępnych narzędzi.


Projekt realizuje konsorcjum, w którego skład wchodzą:
      Fundacja Obserwatorium Zarządzania (FOZ)
      Adam Smith College (ASC)
      Czech Efficient Learning Node (CELN)
      Institute of Mobile Technologies for Education and Culture
      (IMOTEC)

We współpracy z:
     TransmisjeOnline


Autorzy:
      Bartosz Kramek (TransmisjeOnline)
      Calum Thomson (ASC)
      Jaroslav Čech (CELN)
      Krzysztof Zieliński (FOZ)
      Vilma Butkute (IMOTEC)




                           Warszawa 2010
    How to Webcast – new media use in the efficient learning processes
                        webcasttolearn.com



                                         webcasttolearn.com              2
Spis treści

Wprowadzenie                                             4

 Komunikacja                                              4
 Interakcja                                               4
 Wpływ technologii na proces dydaktyczny                  5

Przed szkoleniem webcast                                 6
W trakcie szkolenia webcast                              10

 Zespół szkoleniowy                                      10
 Dźwięk                                                  12
 Wideo                                                   12

Po szkoleniu webcast                                     13
Podsumowanie                                             14
Słowniczek pojęć                                         15




                                    webcasttolearn.com        3
Wprowadzenie
                                                                            Wirtualne
                                                                            spotkanie
                                                                            trenera      z
Szkolenie prowadzone przy wykorzystaniu narzędzi typu webcast, z            uczestnikami
założenia ma jak najlepiej odwzorowywać realizację tradycyjnego
szkolenia w sali szkoleniowej.
                                                                            Specjalistycz-
Wykorzystywane w tym celu oprogramowanie jest przygotowywane w              ne    oprogra-
                                                                            mowanie
taki sposób, aby doświadczenia uczestnika szkolenia były podobne do
uzyskiwanych w bezpośrednim, fizycznym kontakcie z trenerem.

Pozwala to na stworzenie wspólnej, wirtualnej przestrzeni interakcji,
dostępnej w tym samym czasie w różnych lokalizacjach. W szkoleniu           Rozproszenie
                                                                            uczestników
mogą bowiem uczestniczyć osoby znajdujące się w różnych miejscach,
odległych od siebie często o setki kilometrów.




Komunikacja
Niezależnie od podobieństw, istnieją istotne różnice pomiędzy
                                                                            Odmienna spe-
szkoleniem tradycyjnym, a szkoleniem webcast. Szczególnie są one            cyfika procesu
widoczne w obszarze budowania i rozwoju relacji między stronami.            grupowego

Komunikacja niewerbalna w webcastach jest istotnie słabsza niż w
szkoleniach tradycyjnych. Trener najczęściej nie widzi uczestników,
                                                                            Mowa     ciała
dlatego nie może odczytać ich reakcji na prezentowane treści.               niewidoczna
                                                                            dla uczestni-
Jednocześnie istnieje niedostępna w przypadku szkolenia tradycyjnego        ków
możliwość kontroli wypowiedzi uczestników. Ma to szczególne
znaczenie w przypadku realizowania szkoleń dla licznych i otwartych
grup. Kontrolę umożliwia zarządzanie kanałami komunikacji poprzez
                                                                            Webcast     po-
przydzielanie odpowiednich uprawnień uczestnikom oraz moderację i
                                                                            zwala na mo-
zatwierdzanie wypowiedzi przed publikacją.                                  derację, zarzą-
                                                                            dzanie upraw-
                                                                            nieniami i dy-
                                                                            namiczne ste-
Interakcja                                                                  rowanie meto-
                                                                            dami interakcji
Innego charakteru nabiera też interakcja z uczestnikami, która może
wykorzystywać zasoby Internetu i możliwości oprogramowania oraz
przybierać formy m.in. : czatów, ankiet, quizów czy wideokonferencji.




                                      webcasttolearn.com                4
Wpływ technologii na proces dydaktyczny
Realizacja szkolenia on-line w formule webcastu generuje szereg
interesujących efektów edukacyjnych istotnie oddziaływujących na              Subiektywne
                                                                              poczucie
przebieg i efektywność szkolenia.
                                                                              anonimowości
                                                                              uczestników
Wirtualizacja i rozproszenie uczestników przyczynia się do podniesienia
poziomu poczucia anonimowości uczestników. Osoby biorące udział w
webcastach są bardziej chętne do zadawania pytań i skłonne do
wyrażania krytycznych opinii niż podczas szkoleń tradycyjnych.

Oprogramowanie webcastingowe umożliwia archiwizację wypowiedzi                Nagrywanie
uczestników, poprzez zapis dyskusji na czacie oraz obrazu i dźwięku w         szkolenia      i
wypadku wideokonferencji. Pozwala to na odtworzenie przebiegu                 jego
                                                                              archiwizacja
szkolenia, a nawet asynchroniczne uczestnictwo kolejnych osób oraz
budowę multimedialnych baz wiedzy poprzez tworzenie zasobów
edukacyjnych.

Rejestracja wypowiedzi uczestników powoduje także psychologiczny
efekt, w postaci silniejszej motywacji trenera/organizatora do                Odpowiedzi
                                                                              na wszystkie
odpowiedzi    na    pytanie/uwagę/komentarz/sugestię  uczestnika.             pytania
Zapisane wypowiedzi są utrwalane i widoczne, przez co prowadzący
wcześniej, czy później musi się do nich ustosunkować. Z punktu
widzenia dbałości o satysfakcję uczestników, żadne pytanie nie
powinno zostać zignorowane.

W praktyce na pytania, na które nie udało się udzielić odpowiedzi w
trakcie szkolenia, często odpowiada się (wykorzystując elektroniczne
metody komunikacji) po jego zakończeniu.

Zastosowanie narzędzi służących do oceny szkolenia takich jak                 Automatyczna
                                                                              ewaluacja
automatycznie rejestrowane statystyki i elektroniczne ankiety, istotnie
zwiększa szybkość ewaluacji.




                                       webcasttolearn.com                 5
Przed szkoleniem webcast
Projektując szkolenie webcast, należy przede wszystkim pamiętać, że           Szkolenie web-
powinno być ono przygotowane zgodnie z zasadami sztuki                        cast   powinno
                                                                              być    zaplano-
szkoleniowej. Jako działanie celowe, musi je poprzedzać diagnoza
                                                                              wane jak każde
grupy docelowej i analiza potrzeb szkoleniowych. Należy jednocześnie          inne szkolenie
uwzględnić specyfikę oprogramowania webcast i wynikające z niej
konsekwencje dla osiągnięcia zamierzonego efektu szkoleniowego.

Przygotowując się do realizacji szkolenia webcast, trener musi                Uczestnicy     i
zrealizować określoną harmonogram sekwencję zadań. W zależności od            ich   specyfika
klienta, grupy szkoleniowej, tematyki itd., poszczególne zadania lub          determinują
                                                                              stosowane
ich kolejność może się od siebie różnić, ale zazwyczaj występują w
                                                                              metody i na-
prezentowanym niżej porządku:                                                 rzędzia szkole-
                                                                              niowe


Zadanie 1: Przeprowadzenie analizy i szacowania umiejętności
uczestników szkolenia:
                                                                  Im mniej znają siebie
                                                                  nawzajem, tym większe
         o Uczestnicy wewnętrzni/zewnętrzni - osoby z             ograniczenia w interakcji
           organizacji/osoby z poza organizacji

         o Znajomość nowych technologii - sprawność
           poruszania się po aplikacjach internetowych.           Mniejsza    znajomość
           Szczególnie chodzi tu i szybkość adaptacji do          nowych technologii 
                                                                  prostsze metody
           nowych sytuacji i oprogramowania

         o Motywacje i oczekiwania - diagnozowane na
                                                                  Mniejsza motywacja
           podstawie analizy potrzeb szkoleniowych,                krótszy webcast
           charakterystyki grupy docelowej

         o Zdyscyplinowanie - przewidywane na podstawie
           analizy grupy docelowej                                     Im    niższe   zdyscy-
                                                                       plinowanie,       tym
Zadanie 2: Opracowanie założeń przygotowywanego szkolenia:             bardziej restrykcyjne
                                                                       metody szkoleniowe i
         o Określenie celów szkolenia - cel główny i cele              mniej interakcji
           szczegółowe. Pytania pomocnicze:
                                                                           Cele powinny być
                  czy cele mogą zostać osiągnięte poprzez szkolenie       SMART, czyli spe-
                   webcast?                                                cyficzne, konkret-
                                                                           ne,     mierzalne,
                  jak powinno być skonstruowane szkolenie – by            realne, określone
                   umożliwiało osiągnięcie celów?                          w czasie

         o Definiowanie wskaźników osiągnięcia celu szkolenia -
           kryteria pomiaru realizacji wyznaczonego celu


                                      webcasttolearn.com                  6
   co nam wskaże, że szkolenie osiągnęło zakładany
                   cel?                                                     Wybór     tema-
                                                                            tyki, która po-
Zadanie 3: Przygotowanie treści merytorycznych:                             zwoli osiągnąć
                                                                            założony cel
         o Określenie zakresu szkolenia – skrótowy opis tematyki
           szkolenia i kluczowych zagadnień

         o Określenie tematu szkolenia – precyzyjna informacja,
           czego szkolenie będzie dotyczyć                                  Szkolenie web-
                                                                            cast musi za-
         o Przygotowanie programu szkolenia – rozpisane w czasie            wierać     skon-
           zagadnienia podejmowane na szkoleniu                             centrowaną     i
                                                                            bardzo ciekawą
         o Prezentacja – najczęściej podstawowy materiał                    informację
           informacyjny i edukacyjny podczas webcastu. Zaleca się
           prostą formę i minimum grafiki. Jej przerost może
           powodować problemy techniczne i niepotrzebne
           zdezorientowanie uczestników szkolenia.

         o Materiały dodatkowe: ćwiczenia, teksty do samodzielnej
           lektury, bazy wiedzy                                             Wielkość grupy
                                                                            szkoleniowej
                                                                            silnie   wpływa
                                                                            na formę szko-
Zadanie 4: Określenie formy szkolenia                                       lenia

         o Określenie proponowanej liczby osób w grupie

                 2-6 osób – szkolenie w formie warsztatu, dobra
                  komunikacja głosowa między uczestnikami

                 7-19 osób – komunikacja głosowa selektywna,
                  konieczne nadawanie uprawnień, narzędzia
                  wspomagające interakcję                                    Im więcej osób
                                                                             – tym mniej-
                 20-50 osób – komunikacja głosowa od uczestników            sza interakcja
                  do trenera praktycznie niemożliwa, uczestnicy
                  korzystają z dodatkowych narzędzi, np. czat,
                  ankiety, itd., wskazana pomoc moderatora

                 51 i więcej – komunikacja głosowa tylko od trenera
                  do uczestników, szkolenie powinno być bardzo
                  dobrze zaplanowane i przygotowane, konieczna
                  pomoc moderatora



         o Miejsce szkolenia

                 szkolenie w sali szkoleniowej transmitowane on-line

                                        webcasttolearn.com              7
 tylko uczestnicy wirtualni on-line

        o Rozproszenie uczestników:

                kilka osób przy jednym komputerze
                                                                           Optymalna
                każdy uczestnik przy swoim komputerze
                                                                           długość   sesji
                                                                           webcast wynosi
        o Proponowany czas i liczba modułów                                45-90 minut

                1 moduł do 45 minut

                2 moduły po 45 minut
                                                                           Odradzamy
                Dłużej niż 90 minut                                       realizację sesji
                                                                           dłuższych niż
        o Wybór sposobów interakcji                                        90 minut

                 komunikacja tekstowa - czat

                 współdzielenie plików - trener przygotowuje plik i
                  udostępnia do pobrania z możliwością edycji
                  reszcie uczestników

                 quizy/ankiety wypełniane przez uczestników
                  szkolenia

                 ćwiczenia rozwiązywane przez uczestników                 Sposoby
                  szkolenia                                                interakcji – od
                                                                           najbardziej po-
                 whiteboard - praca grupowa na dokumentach                pularnych      i
                  załadowanych do aplikacji webcastowej                    bezpiecznych,
                                                                           po     najmniej
                 screen sharing - współdzielenie - prezentacja            popularne      i
                                                                           najtrudniejsze
                  pulpitu trenera pozwalająca na edytowanie                w realizacji
                  dokumentów w czasie rzeczywistym i udostępnienie
                  efektów edycji na bieżąco pozostałym osobom

                 sterowana wideokonferencja - uczestnicy zabierają
                  głos po akceptacji moderatora, najczęściej
                  sekwencyjnie

                 swobodna wideokonferencja - uczestnicy mogą
                  wypowiadać się nawet bez akceptacji moderatora i
                  jednocześnie



Zadanie 5: Oprogramowanie – poinformowanie uczestników o
technicznych możliwościach narzędzia

        o Wymagania techniczne dotyczące oprogramowania

                                       webcasttolearn.com              8
o Wymagania sprzętowe

         o Dostępne funkcjonalności

         o Instrukcja wykorzystania

         o Najczęściej popełniane błędy



Zadanie 6: Przygotowanie scenariusza szkolenia zawierającego:
                                                                       Czym liczniejsza
         o Sposób organizacji szkolenia webcast:                       grupa tym sce-
                                                                       nariusz powinien
                termin i czas szkolenia                               być      bardziej
                                                                       szczegółowy
                organizacja czasu – kiedy pytania i w jakiej formie

                forma szkolenia

                zespół szkoleniowy - obowiązki członków zespołu

                liczba uczestników
                                                                           Scenariusz
                proponowane narzędzia interakcji                          znajduje swoje
                                                                           odzwierciedle-
         o Dane techniczne                                                 nie w prezenta-
                                                                           cji
                oprogramowanie wykorzystane do szkolenia

                wymagania techniczne dotyczące oprogramowania

                wymagania sprzętowe

         o Informacje merytoryczne:

                temat

                zakres

                program

                harmonogram szkolenia




                                      webcasttolearn.com               9
W trakcie szkolenia webcast
Szkolenie webcast powinno zostać poprzedzone odpowiednimi
przygotowaniami    od   strony    organizacyjnej,   merytorycznej  i
                                                                        Tylko     dobre
technicznej. Kwestia organizacji sesji i obsługi oprogramowania jest
                                                                        przygotowanie
niezwykle istotna, a jej odpowiednie przygotowanie kluczowe do          uczestników do
powodzenia szkolenia.                                                   szkolenia   po-
                                                                        zwoli na jego
Ważne jest wprowadzenie uczestników do formuły szkolenia oraz           efektywną reali-
przygotowanie do sprawnego wykorzystywania oprogramowania               zację
webcastingowego. Wiąże się to najczęściej z prośbą podłączenia się
uczestników do platformy, co najmniej na 30 min. przed szkoleniem i
przetestowania    komputera,    oprogramowania    oraz    szybkości
podłączenia do Internetu.

Dodatkowo wymagania techniczne i instrukcje dla użytkowników są
publikowane na stronach internetowych lub wysyłane do uczestników
przed rozpoczęciem szkolenia wraz z kontaktem do pomocy
technicznej.



Zespół szkoleniowy

Efektywne przeprowadzenie szkolenia webcast jest uzależnione od
                                                                        Określone zada-
wypełnienia kilku niezbędnych funkcji w zespole szkoleniowym. Zespół
                                                                        nia w zespole
składa się najczęściej z trenera i moderatora. Może zostać dodatkowo    szkoleniowym
uzupełniony przez ko-trenera i wsparcie techniczne.                     powinny zostać
                                                                        dopasowane do
Trener znający technologię webcast może z powodzeniem samodzielnie      liczby, wiedzy i
poprowadzić szkolenie dla niedużej grupy (6 osób). W przypadku          umiejętności
                                                                        uczestników
webcastu dla grupy większej niż 50 osób pomoc moderatora wydaje
się niezbędna.

Główne zadania trenera:

         o Przygotowanie materiałów szkoleniowych

         o Prowadzenie prezentacji obejmującej metody angażujące       Zakres pracy tre-
           uczestników                                                 nera i moderatora
                                                                       może się zmieniać
         o Odpowiedzi na pytania uczestników szkolenia – w trakcie i   w zależności od
           po zakończeniu szkolenia                                    ich    wiedzy    i
                                                                       umiejętności
         o Reprezentowanie organizatora i pomoc organizacyjna –
           powitanie/ pożegnanie uczestników w imieniu
           organizatorów, organizacja szkolenia

         o Ewaluacja szkolenia

                                     webcasttolearn.com                10
Główne zadania moderatora:

        o Reprezentowanie organizatora i pomoc organizacyjna –       Moderator może
          powitanie/ pożegnanie uczestników w imieniu                odpowiadać    na
          organizatorów, organizacja szkolenia                       proste    pytania
                                                                     merytoryczne
        o Animacja i moderacja dyskusji - w tym pacyfikacja
          “dywersantów”

        o Relacjonowanie przebiegu wydarzeń, akcentowanie
          najważniejszych informacji                                  Moderator
                                                                      obsługuje czat i
        o Pomoc techniczna - wprowadzenie i pomoc uczestnikom w       inne narzędzia
          efektywnym wykorzystywaniu aplikacji, rozwiązywanie         komunikacji
          problemów technicznych

        o Zarządzanie komunikacją pomiędzy trenerem a
          uczestnikami - przekazywanie pytań i informacji zwrotnej

        o Tworzenie materiałów szkoleniowych i marketingowych
          oraz publikacja wraz z komentarzami na portalach
          społecznościowych



Specyfika szkolenia webcastowego i rozproszenie uczestników
powoduje konieczność wykorzystywania narzędzi ich angażowania. Do
najczęściej wykorzystywanych w szkoleniach webcast można zaliczyć:
                                                                      Chat – pozwala
                                                                      na wyminę wia-
        o Chat – stosowany w 99% przypadków pozwala na:               domości    tek-
                                                                      stowych w cza-
                efektywne wprowadzenie uczestników do szkolenia      sie   rzeczywi-
                                                                      stym
                akcentowanie najważniejszych kwestii
                 szkoleniowych

                zadawanie pytań w trakcie szkolenia

                informowanie o problemach technicznych                   Ankiety i quizy
                                                                          –     przygoto-
        o Ankiety i quizy w czasie rzeczywistym pozwalają na:             wane      wcze-
                                                                          śniej lub ad
                                                                          hoc.    Umożli-
                diagnozę postępów uczestników
                                                                          wiają automa-
                                                                          tyczną agrega-
                sondowanie opinii i zainteresowania
                                                                          cję odpowiedzi
                                                                          i   prezentację
                podniesienie poziomu koncentracji uczestników            statystyk




                                     webcasttolearn.com              11
o Whiteboard – biała tablica pozwala na:
                                                                          Tablica – zwięk-
                                                                          sza koncentra-
                 zaznaczenie treści kluczowych dla szkolenia             cję na prezenta-
                                                                          cji   i  podnosi
                 współpracę z uczestnikami w małych grupach              uwagę uczestni-
                                                                          ków
         o Dzielenie ekranu - Screan shearing – pozwala na:

                 edycję dokumentów w czasie rzeczywistym
                                                                          Dzielenie ekranu
                 pracę warsztatową w małych grupach                      – jest szczegól-
                                                                          nie    przydatne
                 sprawdzanie postępów uczestników                        przy pracy na
                                                                          dokumentach –
         o Bazy wiedzy, pozwalają na:                                     uczestnicy widzą
                                                                          dokonywaną
                 zadawanie ćwiczeń do rozwiązania                        zmianę

                 pogłębienie tematyki szkolenia

                 wskazanie przykładów zastosowań

         o WebQuesty – wykorzystywanie technologii
           informatycznych w kształceniu polegające na
           rozwiązywaniu sytuacji problemowych stworzonych przez
           trenera. Obejmuje wcielanie się w role i wyszukiwanie
           odpowiedzi na zadania w zasobach Internetu.

         o Gry – on-line – proste gry edukacyjne pozwalające na
           zapamiętanie określonego materiału edukacyjnego

Dźwięk

Dźwięk w szkoleniu webcast ma znaczenie kluczowe i stanowi obok           Konieczne    jest
prezentacji ppt., główny kanał przekazu treści szkoleniowych. Z tego      użycie   słucha-
względu, istotna jest jego jakość i niezawodność. Głównymi                wek z mikrofo-
                                                                          nem - pozwala
czynnikami wpływającymi na niezawodność transmisji fonicznej są:
                                                                          to      uniknąć
                                                                          sprzężenia
         o Efektywne oprogramowanie                                       zwrotnego szu-
                                                                          mów, echa
         o Szybkie podłączenie do Internetu

         o Wykorzystywanie słuchawek z mikrofonem



Wideo
Jeśli uczestnicy webcastu będą widzieli postać trenera, istotne jest
oświetlenie skierowane na trenera - najlepiej dwa źródła światła - bez
światła z tyłu. Proponujemy stonowaną i wyrazistą kolorystykę, za
trenerem można postawić baner z logiem organizatora.


                                      webcasttolearn.com                 12
Po szkoleniu webcast
Oprogramowanie     webcast     najczęściej   umożliwia    nagrywanie
realizowanego szkolenia. Skorzystanie z tej funkcji pozwala na
późniejsze wykorzystanie takiego materiału na kilka sposobów.

         o Przygotowanie i prezentacja materiałów poszkoleniowych:

                promocja i marketing przez wiedzę
                                                                            Autoewaluacja
                wzbogacenie posiadanych baz wiedzy                         trenera

         o Ewaluacja szkolenia:

                przeglądanie nagranego szkolenia

                ewaluacja wewnętrzna trenera i metod
                 szkoleniowych

                analiza wypowiedzi na czacie

                statystyka: aktywność uczestników, czas udziału

                ankiety ewaluacyjne

         o Followup po szkoleniu:
                                                                            Trener odpo-
                ewaluacja poszkoleniowa
                                                                            wiada      na
                                                                            wszystkie py-
                odpowiedzi na pytania zadane podczas szkolenia
                                                                            tania
                 (przez czat)

                przesłanie linków, prezentacji, materiałów
                 dodatkowych

         o Wykorzystanie nagranego szkolenia:                               Efektywne
                                                                            zarządzanie
                budowa i rozwój baz wiedzy                                 wiedzą

                dystrybucja contentu e-learningowego

                integracja z istniejącymi systemami




                                       webcasttolearn.com              13
Podsumowanie
Szkolenie realizowane z wykorzystaniem oprogramowania webcast jest
bez wątpienia ogromną szansą na kontakt z ekspertami prawie
niedostępnymi i znaczne obniżenie kosztów około szkoleniowych.
Umożliwia też efektywne wykorzystanie zasobów internetowych i uczy
elastyczności w stosowaniu narzędzi on-line. Trenerzy mogą szkolić w
jednym czasie uczestników rozproszonych po całym kraju i poza jego
granicami.

Trzeba jednak pamiętać, że rozpoczęcie przygody z webcastem
powinno być odpowiednio przećwiczone w mniejszych grupach i
sytuacjach pozaszkoleniowych – np. telekonferencyjnych spotkaniach.
Uczestnictwo w takich działaniach pozwala na oswojenie się z
oprogramowaniem i dość sztuczną sytuacją „mówienia do ekranu”.

Trener prowadzący swoje pierwsze szkolenie webcast ma często
wrażenie, że mówi do siebie i nie jest pewny czy po drugiej stronie
faktycznie są osoby, które go pilnie słuchają. Problemy z
potwierdzeniem ich obecności i brak informacji zwrotnej mogą wpływać
na pewność wypowiedzi trenera. Dlatego przy pierwszych szkoleniach,
lepiej, jeśli trenerowi towarzyszy doświadczony moderator, który
zajmie się sferą organizacji, pomocy technicznej i potwierdzi
doświadczenia trenera.

Z każdym kolejnym szkoleniem webcastowym sytuacja staje się dla
trenera coraz bardziej naturalna i możliwe jest mniejsze wsparcie
moderatora. Wtedy można pokusić się o stosowanie bardziej
zaawansowanych metod angażowania uczestników i większą
elastyczność w realizacji zajęć.




                                     webcasttolearn.com                14
Słowniczek pojęć
Ankieta elektroniczna – dostępny on-line formularz z zestawem
specjalnie przygotowanych pytań. Umożliwia wyrażenie opinii
respondenta poprzez odpowiedź na pytania zamknięte, półotwarte lub
otwarte. Odpowiedzi są agregowane i udostępniane w formie statystyk

Bazy wiedzy – biblioteki materiałów edukacyjnych, zawierające
dokumenty, prezentacje, kursy e-learningowe, pliki audio i video, które
mogą zostać użyte do poszerzenia wiedzy uzyskanej podczas szkolenia
(np. videolectures.net, docstoc.com, slideshare.net)

Biała tablica – narzędzie umożliwiające podkreślenie najważniejszych
części prezentacji i dokumentów. Odgrywa największą rolę podczas
spotkań w niewielkich grupach

Chat – narzędzie umożliwiające wymianę wiadomości tekstowych w
czasie rzeczywistym. Umożliwia rozmowę publiczną – dostępną dla
wszystkich, lub prywatną – której przebieg mogą śledzić tylko wybrane
osoby

Dzielenie ekranu – narzędzie umożliwiające prezentację pulpitu i
aplikacji danego komputera na innych komputerach. Uczestnicy w
czasie rzeczywistym widzą dokonywane zmiany. Narzędzie znacznie
ułatwia wsparcie techniczne i pracę grupową na dokumentach

Ewaluacja – badanie wartości lub cech określonego programu, lub
działania (np. programu nauczania, projektu) pod kątem przyjętych na
wstępie kryteriów w celu jego ulepszenia, rozwoju i efektywnego
wykorzystania. W jej zakres wchodzi systematyczne zbieranie i
analizowanie informacji na temat osiąganych celów i zastosowania
przyjętych kryteriów

Gry edukacyjne on-line – aplikacje wymagające dostępu do
Internetu, które pomagają zapamiętać określony materiał szkoleniowy
oraz poprawiają skupienie uczestników na realizowanym materiale

Oprogramowanie Webcast – oprogramowanie komputerowe, które
umożliwia prezentację i prowadzenie szkolenia w tym samym czasie do
wielu osób. Zazwyczaj przekazuje obraz prezentacji, dźwięk, wideo
prowadzącego i zawiera czat. Może być uzupełnione o dodatkowe
funkcje jak: biała tablica, ankiety, dzielenie ekranu. Przykładowe
programy tego typu to: Adobe Acrobat Connect Pro, YUGMA, Dim dim,
ONIF



                                       webcasttolearn.com                 15
Quiz – ćwiczenie przygotowane wcześniej lub ad hoc. Występuje
najczęściej w formie zapytania bazującego na informacjach uzyskanych
przez uczestników podczas szkolenia. Jego złożona forma wymusza
znaczne     podniesienie   poziomu     koncentracji  uczestników    i
zaangażowania w szkolenie

Scenariusz szkolenia webcast – plan zawierający kluczowe
informacje (cel, zagadnienia, planowane narzędzia ect.) na temat
danego szkolenia i stanowiący jego szkielet funkcjonalny. Staje się
najbardziej pomocny przy realizacji szkoleń z udziałem dużych grup,
gdzie efektywne wykorzystanie czasu staje się istotne dla realizacji
całego szkolenia.

Sesja webcast – pojedyncze szkolenie on-line. Optymalna długość
takiego szkolenia powinna wynosić ok. 45-90 minut. Takie szkolenie
zapewnia    najlepszą  efektywność   oraz  gwarantuje    skupienie
uczestników na tematyce kursu.

Webcast – transmisja prezentacji wideo i dźwięku w sieci (World Wide
Web) z jednego źródła do dużej grupy słuchaczy. Nadawana transmisja
może odbywać się „na żywo” lub „na żądanie”.

WebQuest – nawiązując do definicji zamieszczonej w publikacji
Dodge’s, jest to „innowacyjna metoda uczenia się, polegająca na
rozwiązywaniu przez uczniów zadań problemowych, w których część
lub całość informacji pochodzi z różnych źródeł internetowych, które
mogą być uzupełniane o wideokonferencje” (http://webquest.org).
Możemy wyróżnić dwa rodzaje Webquest’ów – długoterminowe i
krótkoterminowe. Podczas krótkoterminowego WebQuestu uczniowie
muszą przyswoić dużą porcję materiału w krótkim czasie (1-3 dni).
Podczas długoterminowego mają dużo czasu (1 tydzień – 1 miesiąc) by
zapoznać się z tematem lekcji. Głównym zadaniem jest analiza
posiadanej wiedzy, a następnie jej odpowiednie przekształcenie.

Wideokonferencja – interaktywna komunikacja multimedialna
polegająca na przesyłaniu obrazu oraz dźwięku w czasie rzeczywistym
pomiędzy odległymi lokalizacjami. Osoby posiadające sprzęt
umożliwiający wykorzystywanie wideokonferencji mogą między sobą
rozmawiać i jednocześnie widzieć się nawzajem. Oprócz transmisji
dźwięku i obrazu, wideokonferencja umożliwia również wymianę
dokumentów, informacji tekstowych oraz uwag.




                                      webcasttolearn.com                16
www.webcasttolearn.com

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (6)

Norrköpings Hamns inlaga till Miljööverdomstolen
Norrköpings  Hamns inlaga till MiljööverdomstolenNorrköpings  Hamns inlaga till Miljööverdomstolen
Norrköpings Hamns inlaga till Miljööverdomstolen
 
Prova
ProvaProva
Prova
 
Java单元测试
Java单元测试Java单元测试
Java单元测试
 
Scannall henry
Scannall henryScannall henry
Scannall henry
 
Songbirds
SongbirdsSongbirds
Songbirds
 
I dream of_first_world_philippines
I dream of_first_world_philippinesI dream of_first_world_philippines
I dream of_first_world_philippines
 

Similar to Trainer's manual pl

Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...
Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...
Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...Socjomania
 
15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...
15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...
15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...Marta Eichstaedt
 
webinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowców
webinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowcówwebinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowców
webinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowcówAndrzej Adamczyk
 
kształcenie na odległość
kształcenie na odległośćkształcenie na odległość
kształcenie na odległośćzbysiun
 
Tworzenie efektywnych programów szkoleniowych
Tworzenie efektywnych programów szkoleniowychTworzenie efektywnych programów szkoleniowych
Tworzenie efektywnych programów szkoleniowychRafał Szewczak
 
Droga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla Managerów
Droga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla ManagerówDroga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla Managerów
Droga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla ManagerówPatrycja Hackiewicz
 
Szkolenie zamykajace projekt Webquest for HRM
Szkolenie zamykajace projekt Webquest for HRMSzkolenie zamykajace projekt Webquest for HRM
Szkolenie zamykajace projekt Webquest for HRMMarta Eichstaedt
 
Akademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communicoAkademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communicoKarolina Carla Dulnik
 
Akademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communicoAkademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communicoDULNIK communico
 

Similar to Trainer's manual pl (20)

Wtm pl
Wtm plWtm pl
Wtm pl
 
Podręcznik webinarów
Podręcznik webinarówPodręcznik webinarów
Podręcznik webinarów
 
Wykład 1
Wykład 1Wykład 1
Wykład 1
 
Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...
Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...
Socjomania - kursy online - nasze ścieżki rozwojowe spersonalizowane pod waru...
 
15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...
15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...
15 kroków do przygotowania uczestników szkoleń do webinarium i warsztatu onli...
 
Wpc 07 2011 egzaminy_w_internecie
Wpc 07 2011 egzaminy_w_internecieWpc 07 2011 egzaminy_w_internecie
Wpc 07 2011 egzaminy_w_internecie
 
webinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowców
webinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowcówwebinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowców
webinary_Web2Learn_oferta współpracy dla szkoleniowców
 
kształcenie na odległość
kształcenie na odległośćkształcenie na odległość
kształcenie na odległość
 
ITAAT
ITAATITAAT
ITAAT
 
TeleEdu 2.0 - platforma e-learningowa
TeleEdu 2.0 - platforma e-learningowaTeleEdu 2.0 - platforma e-learningowa
TeleEdu 2.0 - platforma e-learningowa
 
Tworzenie efektywnych programów szkoleniowych
Tworzenie efektywnych programów szkoleniowychTworzenie efektywnych programów szkoleniowych
Tworzenie efektywnych programów szkoleniowych
 
eLearning Definicja
eLearning DefinicjaeLearning Definicja
eLearning Definicja
 
2010 nowy model_szkoly
2010 nowy model_szkoly2010 nowy model_szkoly
2010 nowy model_szkoly
 
Droga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla Managerów
Droga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla ManagerówDroga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla Managerów
Droga do Customer Experience Management - Interaktywny Warsztat dla Managerów
 
Wykład2
Wykład2Wykład2
Wykład2
 
webinary_Web2Learn_oferta
webinary_Web2Learn_ofertawebinary_Web2Learn_oferta
webinary_Web2Learn_oferta
 
Szkolenie zamykajace projekt Webquest for HRM
Szkolenie zamykajace projekt Webquest for HRMSzkolenie zamykajace projekt Webquest for HRM
Szkolenie zamykajace projekt Webquest for HRM
 
energetyka.edu.pl
energetyka.edu.plenergetyka.edu.pl
energetyka.edu.pl
 
Akademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communicoAkademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia Komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
 
Akademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communicoAkademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
Akademia komunikacji Wewnetrznej DULNIK communico
 

Trainer's manual pl

  • 1. Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej. Publikacja odzwierciedla jedynie stanowisko jej autora i Komisja Europejska nie ponosi odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną. Manual trenera www.webcasttolearn.com Partnerzy
  • 2. Manual trenera powstał w ramach projektu How to Webcast – new media use in the efficient learning processes, finansowanego ze środków programu Uczenie się przez całe życie - Leonardo da Vinci. Projekt obejmuje przygotowanie, promocję i upowszechnianie metodyki nauczania on-line przy pomocy oprogramowania typu webcast, które pozwala na szkolenie obejmujące zdalne użycie prezentacji, obrazu i dźwięku (VOIP). Manual trenera jest praktycznym rozszerzeniem wiedzy zawartej w metodyce i ma ułatwiać pracę trenerom oraz pomóc im w dobrej organizacji szkolenia webcastowego, zapewniając efektywne wykorzystanie wszystkich dostępnych narzędzi. Projekt realizuje konsorcjum, w którego skład wchodzą: Fundacja Obserwatorium Zarządzania (FOZ) Adam Smith College (ASC) Czech Efficient Learning Node (CELN) Institute of Mobile Technologies for Education and Culture (IMOTEC) We współpracy z: TransmisjeOnline Autorzy: Bartosz Kramek (TransmisjeOnline) Calum Thomson (ASC) Jaroslav Čech (CELN) Krzysztof Zieliński (FOZ) Vilma Butkute (IMOTEC) Warszawa 2010 How to Webcast – new media use in the efficient learning processes webcasttolearn.com webcasttolearn.com 2
  • 3. Spis treści Wprowadzenie 4 Komunikacja 4 Interakcja 4 Wpływ technologii na proces dydaktyczny 5 Przed szkoleniem webcast 6 W trakcie szkolenia webcast 10 Zespół szkoleniowy 10 Dźwięk 12 Wideo 12 Po szkoleniu webcast 13 Podsumowanie 14 Słowniczek pojęć 15 webcasttolearn.com 3
  • 4. Wprowadzenie Wirtualne spotkanie trenera z Szkolenie prowadzone przy wykorzystaniu narzędzi typu webcast, z uczestnikami założenia ma jak najlepiej odwzorowywać realizację tradycyjnego szkolenia w sali szkoleniowej. Specjalistycz- Wykorzystywane w tym celu oprogramowanie jest przygotowywane w ne oprogra- mowanie taki sposób, aby doświadczenia uczestnika szkolenia były podobne do uzyskiwanych w bezpośrednim, fizycznym kontakcie z trenerem. Pozwala to na stworzenie wspólnej, wirtualnej przestrzeni interakcji, dostępnej w tym samym czasie w różnych lokalizacjach. W szkoleniu Rozproszenie uczestników mogą bowiem uczestniczyć osoby znajdujące się w różnych miejscach, odległych od siebie często o setki kilometrów. Komunikacja Niezależnie od podobieństw, istnieją istotne różnice pomiędzy Odmienna spe- szkoleniem tradycyjnym, a szkoleniem webcast. Szczególnie są one cyfika procesu widoczne w obszarze budowania i rozwoju relacji między stronami. grupowego Komunikacja niewerbalna w webcastach jest istotnie słabsza niż w szkoleniach tradycyjnych. Trener najczęściej nie widzi uczestników, Mowa ciała dlatego nie może odczytać ich reakcji na prezentowane treści. niewidoczna dla uczestni- Jednocześnie istnieje niedostępna w przypadku szkolenia tradycyjnego ków możliwość kontroli wypowiedzi uczestników. Ma to szczególne znaczenie w przypadku realizowania szkoleń dla licznych i otwartych grup. Kontrolę umożliwia zarządzanie kanałami komunikacji poprzez Webcast po- przydzielanie odpowiednich uprawnień uczestnikom oraz moderację i zwala na mo- zatwierdzanie wypowiedzi przed publikacją. derację, zarzą- dzanie upraw- nieniami i dy- namiczne ste- Interakcja rowanie meto- dami interakcji Innego charakteru nabiera też interakcja z uczestnikami, która może wykorzystywać zasoby Internetu i możliwości oprogramowania oraz przybierać formy m.in. : czatów, ankiet, quizów czy wideokonferencji. webcasttolearn.com 4
  • 5. Wpływ technologii na proces dydaktyczny Realizacja szkolenia on-line w formule webcastu generuje szereg interesujących efektów edukacyjnych istotnie oddziaływujących na Subiektywne poczucie przebieg i efektywność szkolenia. anonimowości uczestników Wirtualizacja i rozproszenie uczestników przyczynia się do podniesienia poziomu poczucia anonimowości uczestników. Osoby biorące udział w webcastach są bardziej chętne do zadawania pytań i skłonne do wyrażania krytycznych opinii niż podczas szkoleń tradycyjnych. Oprogramowanie webcastingowe umożliwia archiwizację wypowiedzi Nagrywanie uczestników, poprzez zapis dyskusji na czacie oraz obrazu i dźwięku w szkolenia i wypadku wideokonferencji. Pozwala to na odtworzenie przebiegu jego archiwizacja szkolenia, a nawet asynchroniczne uczestnictwo kolejnych osób oraz budowę multimedialnych baz wiedzy poprzez tworzenie zasobów edukacyjnych. Rejestracja wypowiedzi uczestników powoduje także psychologiczny efekt, w postaci silniejszej motywacji trenera/organizatora do Odpowiedzi na wszystkie odpowiedzi na pytanie/uwagę/komentarz/sugestię uczestnika. pytania Zapisane wypowiedzi są utrwalane i widoczne, przez co prowadzący wcześniej, czy później musi się do nich ustosunkować. Z punktu widzenia dbałości o satysfakcję uczestników, żadne pytanie nie powinno zostać zignorowane. W praktyce na pytania, na które nie udało się udzielić odpowiedzi w trakcie szkolenia, często odpowiada się (wykorzystując elektroniczne metody komunikacji) po jego zakończeniu. Zastosowanie narzędzi służących do oceny szkolenia takich jak Automatyczna ewaluacja automatycznie rejestrowane statystyki i elektroniczne ankiety, istotnie zwiększa szybkość ewaluacji. webcasttolearn.com 5
  • 6. Przed szkoleniem webcast Projektując szkolenie webcast, należy przede wszystkim pamiętać, że Szkolenie web- powinno być ono przygotowane zgodnie z zasadami sztuki cast powinno być zaplano- szkoleniowej. Jako działanie celowe, musi je poprzedzać diagnoza wane jak każde grupy docelowej i analiza potrzeb szkoleniowych. Należy jednocześnie inne szkolenie uwzględnić specyfikę oprogramowania webcast i wynikające z niej konsekwencje dla osiągnięcia zamierzonego efektu szkoleniowego. Przygotowując się do realizacji szkolenia webcast, trener musi Uczestnicy i zrealizować określoną harmonogram sekwencję zadań. W zależności od ich specyfika klienta, grupy szkoleniowej, tematyki itd., poszczególne zadania lub determinują stosowane ich kolejność może się od siebie różnić, ale zazwyczaj występują w metody i na- prezentowanym niżej porządku: rzędzia szkole- niowe Zadanie 1: Przeprowadzenie analizy i szacowania umiejętności uczestników szkolenia: Im mniej znają siebie nawzajem, tym większe o Uczestnicy wewnętrzni/zewnętrzni - osoby z ograniczenia w interakcji organizacji/osoby z poza organizacji o Znajomość nowych technologii - sprawność poruszania się po aplikacjach internetowych. Mniejsza znajomość Szczególnie chodzi tu i szybkość adaptacji do nowych technologii  prostsze metody nowych sytuacji i oprogramowania o Motywacje i oczekiwania - diagnozowane na Mniejsza motywacja podstawie analizy potrzeb szkoleniowych,  krótszy webcast charakterystyki grupy docelowej o Zdyscyplinowanie - przewidywane na podstawie analizy grupy docelowej Im niższe zdyscy- plinowanie, tym Zadanie 2: Opracowanie założeń przygotowywanego szkolenia: bardziej restrykcyjne metody szkoleniowe i o Określenie celów szkolenia - cel główny i cele mniej interakcji szczegółowe. Pytania pomocnicze: Cele powinny być  czy cele mogą zostać osiągnięte poprzez szkolenie SMART, czyli spe- webcast? cyficzne, konkret- ne, mierzalne,  jak powinno być skonstruowane szkolenie – by realne, określone umożliwiało osiągnięcie celów? w czasie o Definiowanie wskaźników osiągnięcia celu szkolenia - kryteria pomiaru realizacji wyznaczonego celu webcasttolearn.com 6
  • 7. co nam wskaże, że szkolenie osiągnęło zakładany cel? Wybór tema- tyki, która po- Zadanie 3: Przygotowanie treści merytorycznych: zwoli osiągnąć założony cel o Określenie zakresu szkolenia – skrótowy opis tematyki szkolenia i kluczowych zagadnień o Określenie tematu szkolenia – precyzyjna informacja, czego szkolenie będzie dotyczyć Szkolenie web- cast musi za- o Przygotowanie programu szkolenia – rozpisane w czasie wierać skon- zagadnienia podejmowane na szkoleniu centrowaną i bardzo ciekawą o Prezentacja – najczęściej podstawowy materiał informację informacyjny i edukacyjny podczas webcastu. Zaleca się prostą formę i minimum grafiki. Jej przerost może powodować problemy techniczne i niepotrzebne zdezorientowanie uczestników szkolenia. o Materiały dodatkowe: ćwiczenia, teksty do samodzielnej lektury, bazy wiedzy Wielkość grupy szkoleniowej silnie wpływa na formę szko- Zadanie 4: Określenie formy szkolenia lenia o Określenie proponowanej liczby osób w grupie  2-6 osób – szkolenie w formie warsztatu, dobra komunikacja głosowa między uczestnikami  7-19 osób – komunikacja głosowa selektywna, konieczne nadawanie uprawnień, narzędzia wspomagające interakcję Im więcej osób – tym mniej-  20-50 osób – komunikacja głosowa od uczestników sza interakcja do trenera praktycznie niemożliwa, uczestnicy korzystają z dodatkowych narzędzi, np. czat, ankiety, itd., wskazana pomoc moderatora  51 i więcej – komunikacja głosowa tylko od trenera do uczestników, szkolenie powinno być bardzo dobrze zaplanowane i przygotowane, konieczna pomoc moderatora o Miejsce szkolenia  szkolenie w sali szkoleniowej transmitowane on-line webcasttolearn.com 7
  • 8.  tylko uczestnicy wirtualni on-line o Rozproszenie uczestników:  kilka osób przy jednym komputerze Optymalna  każdy uczestnik przy swoim komputerze długość sesji webcast wynosi o Proponowany czas i liczba modułów 45-90 minut  1 moduł do 45 minut  2 moduły po 45 minut Odradzamy  Dłużej niż 90 minut realizację sesji dłuższych niż o Wybór sposobów interakcji 90 minut  komunikacja tekstowa - czat  współdzielenie plików - trener przygotowuje plik i udostępnia do pobrania z możliwością edycji reszcie uczestników  quizy/ankiety wypełniane przez uczestników szkolenia  ćwiczenia rozwiązywane przez uczestników Sposoby szkolenia interakcji – od najbardziej po-  whiteboard - praca grupowa na dokumentach pularnych i załadowanych do aplikacji webcastowej bezpiecznych, po najmniej  screen sharing - współdzielenie - prezentacja popularne i najtrudniejsze pulpitu trenera pozwalająca na edytowanie w realizacji dokumentów w czasie rzeczywistym i udostępnienie efektów edycji na bieżąco pozostałym osobom  sterowana wideokonferencja - uczestnicy zabierają głos po akceptacji moderatora, najczęściej sekwencyjnie  swobodna wideokonferencja - uczestnicy mogą wypowiadać się nawet bez akceptacji moderatora i jednocześnie Zadanie 5: Oprogramowanie – poinformowanie uczestników o technicznych możliwościach narzędzia o Wymagania techniczne dotyczące oprogramowania webcasttolearn.com 8
  • 9. o Wymagania sprzętowe o Dostępne funkcjonalności o Instrukcja wykorzystania o Najczęściej popełniane błędy Zadanie 6: Przygotowanie scenariusza szkolenia zawierającego: Czym liczniejsza o Sposób organizacji szkolenia webcast: grupa tym sce- nariusz powinien  termin i czas szkolenia być bardziej szczegółowy  organizacja czasu – kiedy pytania i w jakiej formie  forma szkolenia  zespół szkoleniowy - obowiązki członków zespołu  liczba uczestników Scenariusz  proponowane narzędzia interakcji znajduje swoje odzwierciedle- o Dane techniczne nie w prezenta- cji  oprogramowanie wykorzystane do szkolenia  wymagania techniczne dotyczące oprogramowania  wymagania sprzętowe o Informacje merytoryczne:  temat  zakres  program  harmonogram szkolenia webcasttolearn.com 9
  • 10. W trakcie szkolenia webcast Szkolenie webcast powinno zostać poprzedzone odpowiednimi przygotowaniami od strony organizacyjnej, merytorycznej i Tylko dobre technicznej. Kwestia organizacji sesji i obsługi oprogramowania jest przygotowanie niezwykle istotna, a jej odpowiednie przygotowanie kluczowe do uczestników do powodzenia szkolenia. szkolenia po- zwoli na jego Ważne jest wprowadzenie uczestników do formuły szkolenia oraz efektywną reali- przygotowanie do sprawnego wykorzystywania oprogramowania zację webcastingowego. Wiąże się to najczęściej z prośbą podłączenia się uczestników do platformy, co najmniej na 30 min. przed szkoleniem i przetestowania komputera, oprogramowania oraz szybkości podłączenia do Internetu. Dodatkowo wymagania techniczne i instrukcje dla użytkowników są publikowane na stronach internetowych lub wysyłane do uczestników przed rozpoczęciem szkolenia wraz z kontaktem do pomocy technicznej. Zespół szkoleniowy Efektywne przeprowadzenie szkolenia webcast jest uzależnione od Określone zada- wypełnienia kilku niezbędnych funkcji w zespole szkoleniowym. Zespół nia w zespole składa się najczęściej z trenera i moderatora. Może zostać dodatkowo szkoleniowym uzupełniony przez ko-trenera i wsparcie techniczne. powinny zostać dopasowane do Trener znający technologię webcast może z powodzeniem samodzielnie liczby, wiedzy i poprowadzić szkolenie dla niedużej grupy (6 osób). W przypadku umiejętności uczestników webcastu dla grupy większej niż 50 osób pomoc moderatora wydaje się niezbędna. Główne zadania trenera: o Przygotowanie materiałów szkoleniowych o Prowadzenie prezentacji obejmującej metody angażujące Zakres pracy tre- uczestników nera i moderatora może się zmieniać o Odpowiedzi na pytania uczestników szkolenia – w trakcie i w zależności od po zakończeniu szkolenia ich wiedzy i umiejętności o Reprezentowanie organizatora i pomoc organizacyjna – powitanie/ pożegnanie uczestników w imieniu organizatorów, organizacja szkolenia o Ewaluacja szkolenia webcasttolearn.com 10
  • 11. Główne zadania moderatora: o Reprezentowanie organizatora i pomoc organizacyjna – Moderator może powitanie/ pożegnanie uczestników w imieniu odpowiadać na organizatorów, organizacja szkolenia proste pytania merytoryczne o Animacja i moderacja dyskusji - w tym pacyfikacja “dywersantów” o Relacjonowanie przebiegu wydarzeń, akcentowanie najważniejszych informacji Moderator obsługuje czat i o Pomoc techniczna - wprowadzenie i pomoc uczestnikom w inne narzędzia efektywnym wykorzystywaniu aplikacji, rozwiązywanie komunikacji problemów technicznych o Zarządzanie komunikacją pomiędzy trenerem a uczestnikami - przekazywanie pytań i informacji zwrotnej o Tworzenie materiałów szkoleniowych i marketingowych oraz publikacja wraz z komentarzami na portalach społecznościowych Specyfika szkolenia webcastowego i rozproszenie uczestników powoduje konieczność wykorzystywania narzędzi ich angażowania. Do najczęściej wykorzystywanych w szkoleniach webcast można zaliczyć: Chat – pozwala na wyminę wia- o Chat – stosowany w 99% przypadków pozwala na: domości tek- stowych w cza-  efektywne wprowadzenie uczestników do szkolenia sie rzeczywi- stym  akcentowanie najważniejszych kwestii szkoleniowych  zadawanie pytań w trakcie szkolenia  informowanie o problemach technicznych Ankiety i quizy – przygoto- o Ankiety i quizy w czasie rzeczywistym pozwalają na: wane wcze- śniej lub ad hoc. Umożli-  diagnozę postępów uczestników wiają automa- tyczną agrega-  sondowanie opinii i zainteresowania cję odpowiedzi i prezentację  podniesienie poziomu koncentracji uczestników statystyk webcasttolearn.com 11
  • 12. o Whiteboard – biała tablica pozwala na: Tablica – zwięk- sza koncentra-  zaznaczenie treści kluczowych dla szkolenia cję na prezenta- cji i podnosi  współpracę z uczestnikami w małych grupach uwagę uczestni- ków o Dzielenie ekranu - Screan shearing – pozwala na:  edycję dokumentów w czasie rzeczywistym Dzielenie ekranu  pracę warsztatową w małych grupach – jest szczegól- nie przydatne  sprawdzanie postępów uczestników przy pracy na dokumentach – o Bazy wiedzy, pozwalają na: uczestnicy widzą dokonywaną  zadawanie ćwiczeń do rozwiązania zmianę  pogłębienie tematyki szkolenia  wskazanie przykładów zastosowań o WebQuesty – wykorzystywanie technologii informatycznych w kształceniu polegające na rozwiązywaniu sytuacji problemowych stworzonych przez trenera. Obejmuje wcielanie się w role i wyszukiwanie odpowiedzi na zadania w zasobach Internetu. o Gry – on-line – proste gry edukacyjne pozwalające na zapamiętanie określonego materiału edukacyjnego Dźwięk Dźwięk w szkoleniu webcast ma znaczenie kluczowe i stanowi obok Konieczne jest prezentacji ppt., główny kanał przekazu treści szkoleniowych. Z tego użycie słucha- względu, istotna jest jego jakość i niezawodność. Głównymi wek z mikrofo- nem - pozwala czynnikami wpływającymi na niezawodność transmisji fonicznej są: to uniknąć sprzężenia o Efektywne oprogramowanie zwrotnego szu- mów, echa o Szybkie podłączenie do Internetu o Wykorzystywanie słuchawek z mikrofonem Wideo Jeśli uczestnicy webcastu będą widzieli postać trenera, istotne jest oświetlenie skierowane na trenera - najlepiej dwa źródła światła - bez światła z tyłu. Proponujemy stonowaną i wyrazistą kolorystykę, za trenerem można postawić baner z logiem organizatora. webcasttolearn.com 12
  • 13. Po szkoleniu webcast Oprogramowanie webcast najczęściej umożliwia nagrywanie realizowanego szkolenia. Skorzystanie z tej funkcji pozwala na późniejsze wykorzystanie takiego materiału na kilka sposobów. o Przygotowanie i prezentacja materiałów poszkoleniowych:  promocja i marketing przez wiedzę Autoewaluacja  wzbogacenie posiadanych baz wiedzy trenera o Ewaluacja szkolenia:  przeglądanie nagranego szkolenia  ewaluacja wewnętrzna trenera i metod szkoleniowych  analiza wypowiedzi na czacie  statystyka: aktywność uczestników, czas udziału  ankiety ewaluacyjne o Followup po szkoleniu: Trener odpo-  ewaluacja poszkoleniowa wiada na wszystkie py-  odpowiedzi na pytania zadane podczas szkolenia tania (przez czat)  przesłanie linków, prezentacji, materiałów dodatkowych o Wykorzystanie nagranego szkolenia: Efektywne zarządzanie  budowa i rozwój baz wiedzy wiedzą  dystrybucja contentu e-learningowego  integracja z istniejącymi systemami webcasttolearn.com 13
  • 14. Podsumowanie Szkolenie realizowane z wykorzystaniem oprogramowania webcast jest bez wątpienia ogromną szansą na kontakt z ekspertami prawie niedostępnymi i znaczne obniżenie kosztów około szkoleniowych. Umożliwia też efektywne wykorzystanie zasobów internetowych i uczy elastyczności w stosowaniu narzędzi on-line. Trenerzy mogą szkolić w jednym czasie uczestników rozproszonych po całym kraju i poza jego granicami. Trzeba jednak pamiętać, że rozpoczęcie przygody z webcastem powinno być odpowiednio przećwiczone w mniejszych grupach i sytuacjach pozaszkoleniowych – np. telekonferencyjnych spotkaniach. Uczestnictwo w takich działaniach pozwala na oswojenie się z oprogramowaniem i dość sztuczną sytuacją „mówienia do ekranu”. Trener prowadzący swoje pierwsze szkolenie webcast ma często wrażenie, że mówi do siebie i nie jest pewny czy po drugiej stronie faktycznie są osoby, które go pilnie słuchają. Problemy z potwierdzeniem ich obecności i brak informacji zwrotnej mogą wpływać na pewność wypowiedzi trenera. Dlatego przy pierwszych szkoleniach, lepiej, jeśli trenerowi towarzyszy doświadczony moderator, który zajmie się sferą organizacji, pomocy technicznej i potwierdzi doświadczenia trenera. Z każdym kolejnym szkoleniem webcastowym sytuacja staje się dla trenera coraz bardziej naturalna i możliwe jest mniejsze wsparcie moderatora. Wtedy można pokusić się o stosowanie bardziej zaawansowanych metod angażowania uczestników i większą elastyczność w realizacji zajęć. webcasttolearn.com 14
  • 15. Słowniczek pojęć Ankieta elektroniczna – dostępny on-line formularz z zestawem specjalnie przygotowanych pytań. Umożliwia wyrażenie opinii respondenta poprzez odpowiedź na pytania zamknięte, półotwarte lub otwarte. Odpowiedzi są agregowane i udostępniane w formie statystyk Bazy wiedzy – biblioteki materiałów edukacyjnych, zawierające dokumenty, prezentacje, kursy e-learningowe, pliki audio i video, które mogą zostać użyte do poszerzenia wiedzy uzyskanej podczas szkolenia (np. videolectures.net, docstoc.com, slideshare.net) Biała tablica – narzędzie umożliwiające podkreślenie najważniejszych części prezentacji i dokumentów. Odgrywa największą rolę podczas spotkań w niewielkich grupach Chat – narzędzie umożliwiające wymianę wiadomości tekstowych w czasie rzeczywistym. Umożliwia rozmowę publiczną – dostępną dla wszystkich, lub prywatną – której przebieg mogą śledzić tylko wybrane osoby Dzielenie ekranu – narzędzie umożliwiające prezentację pulpitu i aplikacji danego komputera na innych komputerach. Uczestnicy w czasie rzeczywistym widzą dokonywane zmiany. Narzędzie znacznie ułatwia wsparcie techniczne i pracę grupową na dokumentach Ewaluacja – badanie wartości lub cech określonego programu, lub działania (np. programu nauczania, projektu) pod kątem przyjętych na wstępie kryteriów w celu jego ulepszenia, rozwoju i efektywnego wykorzystania. W jej zakres wchodzi systematyczne zbieranie i analizowanie informacji na temat osiąganych celów i zastosowania przyjętych kryteriów Gry edukacyjne on-line – aplikacje wymagające dostępu do Internetu, które pomagają zapamiętać określony materiał szkoleniowy oraz poprawiają skupienie uczestników na realizowanym materiale Oprogramowanie Webcast – oprogramowanie komputerowe, które umożliwia prezentację i prowadzenie szkolenia w tym samym czasie do wielu osób. Zazwyczaj przekazuje obraz prezentacji, dźwięk, wideo prowadzącego i zawiera czat. Może być uzupełnione o dodatkowe funkcje jak: biała tablica, ankiety, dzielenie ekranu. Przykładowe programy tego typu to: Adobe Acrobat Connect Pro, YUGMA, Dim dim, ONIF webcasttolearn.com 15
  • 16. Quiz – ćwiczenie przygotowane wcześniej lub ad hoc. Występuje najczęściej w formie zapytania bazującego na informacjach uzyskanych przez uczestników podczas szkolenia. Jego złożona forma wymusza znaczne podniesienie poziomu koncentracji uczestników i zaangażowania w szkolenie Scenariusz szkolenia webcast – plan zawierający kluczowe informacje (cel, zagadnienia, planowane narzędzia ect.) na temat danego szkolenia i stanowiący jego szkielet funkcjonalny. Staje się najbardziej pomocny przy realizacji szkoleń z udziałem dużych grup, gdzie efektywne wykorzystanie czasu staje się istotne dla realizacji całego szkolenia. Sesja webcast – pojedyncze szkolenie on-line. Optymalna długość takiego szkolenia powinna wynosić ok. 45-90 minut. Takie szkolenie zapewnia najlepszą efektywność oraz gwarantuje skupienie uczestników na tematyce kursu. Webcast – transmisja prezentacji wideo i dźwięku w sieci (World Wide Web) z jednego źródła do dużej grupy słuchaczy. Nadawana transmisja może odbywać się „na żywo” lub „na żądanie”. WebQuest – nawiązując do definicji zamieszczonej w publikacji Dodge’s, jest to „innowacyjna metoda uczenia się, polegająca na rozwiązywaniu przez uczniów zadań problemowych, w których część lub całość informacji pochodzi z różnych źródeł internetowych, które mogą być uzupełniane o wideokonferencje” (http://webquest.org). Możemy wyróżnić dwa rodzaje Webquest’ów – długoterminowe i krótkoterminowe. Podczas krótkoterminowego WebQuestu uczniowie muszą przyswoić dużą porcję materiału w krótkim czasie (1-3 dni). Podczas długoterminowego mają dużo czasu (1 tydzień – 1 miesiąc) by zapoznać się z tematem lekcji. Głównym zadaniem jest analiza posiadanej wiedzy, a następnie jej odpowiednie przekształcenie. Wideokonferencja – interaktywna komunikacja multimedialna polegająca na przesyłaniu obrazu oraz dźwięku w czasie rzeczywistym pomiędzy odległymi lokalizacjami. Osoby posiadające sprzęt umożliwiający wykorzystywanie wideokonferencji mogą między sobą rozmawiać i jednocześnie widzieć się nawzajem. Oprócz transmisji dźwięku i obrazu, wideokonferencja umożliwia również wymianę dokumentów, informacji tekstowych oraz uwag. webcasttolearn.com 16