1. BİLDİRİ / KONU BAŞLIĞI:
YOL YAPIMINDA KULLANILAN ASFALT
MALZEMESİNİN İŞLENEBİLİRLİĞİ VE
SIKIŞTIRILABİLİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
BİLDİRİ YAZARLARI:
Samer DESSOUKY, İbrahim SEL, Hacer BİLİR ÖZHAN,
Serdar MERMER
2. Bildiri / Konu Başlığı
YOL YAPIMINDA KULLANILAN ASFALT MALZEMESİNİN İŞLENEBİLİRLİĞİ
VE SIKIŞTIRILABİLİRLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
• Bu çalışma rutin karışım tasarım sürecinde ve
öncesinde serme işlemleri için karışımlarının
işlenebilirlik ve sıkıştırılabilirliği değerlendirmek için
superpave gyratory kompaktör ile sıkıştırma
endeksleri geliştirmeyi amaçlamaktadır.
• İşlenebilirlik karışım malzemelerinin imalat
ekipmanları kullanılarak kolayca harmanlanmasıyla
yansıtılmıştır.
• Sıkıştırılabilirlik karışımın stabilitesi ve trafik yükü
altındaki yoğunluğa karşı direnci ile ifade edilmiştir.
3. MALZEME VE YÖNTEM
• Karışımların sıkıştırılması birçok faktöre bağlıdır, özellikle
gradasyon, asfalt kalitesi ve muhtevası, agrega
boyutu, sıcaklık ve kompaktör üreticisi vb.
• Bu çalışma kompaksiyon indislerini belirlerken, bu
faktörleri dikkate almayı hedeflemiştir.
• Çalışmada laboratuvar ve arazide yapılan iki tip karışım
kullanılmıştır.
• Laboratuvar karışımları Teksas’ta yaygın kullanılan, üç tür
dizayn karışımıyla yapılmıştır; sırasıyla Tip B, C ve D. Arazi
karışımları üç farklı yerde serilen kaplamalardan elde
edilen numunelerden imal edilmiştir.
4. MALZEME VE YÖNTEM
Bu çalışmada enerji indisleri, karışımı özel bir yoğunluğa
sıkıştırmak için gereken devir sayısına dayanarak
değiştirilmiştir. İki indis yani, İşlenebilirlik Enerji İndisi (WEI) ve
sıkıştırılabilirlik enerji enerji indisi (CEI)tanımlanmıştır:
5. MALZEME VE YÖNTEM
CEI ve K*AV sonuçları aşağıdaki şekillerde gösterilmiştir.
K kompaksiyon eğimi olarak tanımlanmıştır ve
AV dizayn devir sayısına bağlı olan (Ndizayn) hava boşluklarıdır.
6. EI(92-96%)
K*AV
CEI
70
3
50
2
40
CEI
Energy Index & K*AV
60
30
1
20
10
0
0
Opt+
Opt
D
Opt-
Opt+
Opt
C
Opt-
Opt+
Opt
Opt-
B
Laboratuar Karışımları (opt = optimum, opt + = optimum+0.5%, opt - = optimum-0.5%)
8. MALZEME VE YÖNTEM
Bu parametreler, karışımın sıkıştırılabilirliği karakterize etmek
için yeterli indislerdir.
Şekil a’da görülebildiği gibi, her iki indis (CEI ve K*AV) agrega
gradasyonu ve asfalt muhtevasına duyarlılık göstermişlerdir.
Asfalt içeriğini azaltmak, karışımın stabilitesine ve istenilen
yoğunluğa ulaşırkenki direcini artma eğilimi göstermiştir ki buda
sırasıyla düşük CEI değerleri ve yüksek K*AV değerleriyle
yansıtılır
En az % 4 boşluk oranındaki (%96 yoğunluk) sıkıştırma için daha
fazla enerji gerekterin bu karışımlar daha kalıcı, daha dayanımlı
ve yenilme ve deformasyona daha dirençlidir. Teorik beklentilere
uygun olarak CEI ile K*AV ters orantılıdır.
9. SONUÇ
• Bu çalışmada CEI (sıkıştırma indeksi) ile performans
testleri arasında güçlü korelasyonlar elde edilmiştir.
• CEI (indeksin) kalıcı deformasyon direnci şeklindeki
stabiliteyi tahmin edebilme kapasitesi kayda değer
tespitlerden biri olmuştur.
• Ayrıca agrega tipininin, asfalt içeriğinin, agrega
boyutunun ve kompaktör tipinin karışım sıkıştırılmasına
etkisi incelenmiştir.
• Karışımın iç yapısı (agrega taneciklerinin arasındaki
temas nokta adedi) karışım sıkıştırılmasına önemli
etkisi gözlemlenmiştir.
