Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng , điểm cao

MUÏC LUÏC
Lôøi môû ñaàu
Chöông I: Nhöõng vaán ñeà lyù luaän cô baûn veà giao nhaän haøng hoùa XNK
1.1. Moät soá vaán ñeà chung veà giao nhaän haøng hoùa XNK---------------------------------1
1.1.1. Ñònh nghóa veà giao nhaän vaø ngöôøi giao nhaän-----------------------------------1
1.1.2. Phaïm vi hoaït ñoäng cuûa dòch vuï giao nhaän --------------------------------------2
1.1.3. Quyeàn haïn vaø nghóa vuï cuûa ngöôøi giao nhaän-----------------------------------4
1.1.4. Vai troø cuûa ngöôøi giao nhaän-------------------------------------------------------4
1.1.5. Moái lieän heä giöõa ngöôøi giao nhaän vaø caùc beân coù lieân quan ------------------5
1.2. Caùc lôïi ñieåm cuûa ngöôøi giao nhaän trong thöông maïi quoác teá-------------------------6
1.2.1. Ñoái vôùi ngöôøi XK-------------------------------------------------------------------6
1.2.2. Ñoái vôùi ngöôøi nhaäp khaåu ----------------------------------------------------------6
1.3. Nhöõng ñoùng goùp cuûa giao nhaän vaän taûi quoác teá trong vieäc thöïc hieän chieán
löôïc kinh teá höôùng ngoaïi ôû nöôùc ta------------------------------------------------------7
1.4. Nghieäp vuï giao nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu----------------------------------------11
1.4.1. Toå chöùc giao haøng cho ngöôøi vaän taûi --------------------------------------------11
1.4.2. Toå chöùc nhaän haøng töø ngöôøi vaän taûi ---------------------------------------------12
1.5. Kinh nghieäm phaùt trieån dòch vuï giao nhaän vaän taûi quoác teá ôû caùc nöôùc--------------14
Keát luaän chöông I--------------------------------------------------------------------------------18
Chöông II: Phaân tích thöïc traïng hoaït ñoäng giao nhaän haøng hoùa XNK taïi Tp.HCM
2.1. Vaøi neùt veà hoaït ñoäng xuaát nhaäp khaåu taïi Tp.HCM ----------------------------------19
2.1.1. Hoaït ñoäng xuaát khaåu---------------------------------------------------------------19
2.1.2. Hoaït ñoäng nhaäp khaåu --------------------------------------------------------------22
2.2. Thöïc traïng hoaït ñoäng giao nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu ôû Tp.HCM ------------25
2.2.1. Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån hoaït ñoäng GNHH XNK ôû Vieät
Nam------------------------------------------------------------------------------------------25
2.2.2. Vaán ñeà quaûn lyù ñoái vôùi doanh nghieäp kinh doanh dòch vuï GNHH
XNK -----------------------------------------------------------------------------------------27
2.2.3. Vò trí ñòa lyù cuûa Tp.HCM vaø thöïc traïng CSHT phuïc vuï GNHH XNK-------29
2.2.4. Hoạt động giao nhận hàng hóa XNK ở Tp.HCM ---------------------------------32
2.2.5. Phaân tích keát quaû khaûo saùt thöïc traïng GNHH XNK taïi Tp.HCM------------34

2.2.5.1. Giao nhaän vaän taûi ñöôøng bieån, ñöôøng haøng khoâng --------------------------34
2.2.5.2. Giao nhaän haøng rôøi vaø container -----------------------------------------------35
2.2.5.3. Cô caáu haøng chæ ñònh vaø khoâng chæ ñònh trong giao nhaän vaän taûi----------36
2.2.5.4. Ñoái töôïng vaø caùch thöùc tieáp caän khaùch haøng cuûa coâng ty GNHH: --------37
2.2.5.5. Caùc loaïi hình dòch vuï giao nhaän haøng ñöôïc cung caáp -----------------------38
2.2.5.6. Nguyeân nhaân vaø caùc dòch vuï chuû haøng mua töø caùc coâng ty giao
nhaän------------------------------------------------------------------------------------------43
2.2.5.7. Vaán ñeà giaù vaø chaát löôïng dòch vuï----------------------------------------------44
2.3. Tieàm naêng, thaùch thöùc vaø döï baùo ñoái vôùi GNHH XNK taïi Tp.HCM khi
Vieät Nam gia nhaäp WTO -----------------------------------------------------------------46
2.3.1. Tieàm naêng ---------------------------------------------------------------------------46
2.3.2. Thaùch thöùc---------------------------------------------------------------------------47
2.3.3. Döï baùo -------------------------------------------------------------------------------48
2.4. Ñaùnh giaù thöïc traïng giao nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu taïi Tp.HCM ------------49
2.4.1. Nhöõng thuaän lôïi coù ñöôïc ----------------------------------------------------------49
2.4.2. Nhöõng haïn cheá toàn ñoïng ----------------------------------------------------------50
Keát luaän chöông II 51
Chöông III: Moät soá giaûi phaùp ñaåy maïnh hoaït ñoäng GNHH XNK taïi p.HCM
3.1. Muïc tieâu vaø chính saùch phaùt trieån dòch vuï GNHH XNK taïi Tp.HCM -------------52
3.1.1. Muïc tieâu phaùt trieån ngaønh giao nhaän haøng hoùa XNK ôû Vieät Nam ----------52
3.1.2. Chính saùch phaùt trieån dòch vuï giao nhaän haøng hoùa XNK ôû Vieät Nam ------52
3.2. Nhöõng giaûi phaùp ñaåy maïnh hoaït ñoäng giao nhaän haøng hoùa XNK ---------------------- 53
3.2.1 Nhoùm giaûi phaùp 1: Hoaøn thieän coâng taùc xaây döïng cô sôû haï taàng vaø taêng
naêng löïc chuyeân chôû cuûa ñoäi taøu ------------------------------------------------------ 53
3.2.1 Nhoùm giaûi phaùp 2: Hoaøn thieän vaø phaùt trieån hoaït ñoäng GNHH XNK ------------ 57
3.2.1. Nhoùm giaûi phaùp 3: Hoaøn thieän cô cheá quaûn lyù haøng haûi vaø hoaït ñoäng cuûa
ngaønh haøng haûi vaø caùc ngaønh coù lieân quan ------------------------------------------- 65
3.3. Kieán nghò ñoái vôùi nhaø nöôùc vaø caùc ban ngaønh lieân quan ---------------------------------- 69
Keát luaän chöông III ------------------------------------------------------------------------------------------ 70
Keát luaän
Taøi lieäu tham khaûo
Phuï luïc

LÔØI MÔÛ ÑAÀU
1. YÙ nghóa choïn ñeà taøi:
Vaän taûi ngoaïi thöông laø moät boä phaän cuûa hoaït ñoäng XNK, chaúng nhöõng
goùp phaàn ñaûm baûo vaø naâng cao hieäu quaû XNK maø coøn coù vai troø thuùc ñaåy XNK
phaùt trieån. Vì vaäy coâng taùc toå chöùc vaø ñieàu haønh vaän taûi ngoaïi thöông phaûi
ñöôïc chuù troïng nhaèm ñaùp öùng nhu caàu vaø muïc tieâu ñaåy maïnh XNK, trong ñoù
khoâng theå khoâng ñeà caäp ñeán hoaït ñoäng giao nhaän ngoaïi thöông cuûa caùc coâng ty
giao nhaän (freight forwarder) ñoùng vai troø laø maéc xích lieân keát quan heä giöõa
nhaø XNK vaø caùc coâng ty vaän taûi.
Trong boái caûnh kinh teá ngaøy caøng phaùt trieån, nhaát laø khi Vieät Nam trôû
thaønh thaønh vieân WTO, hoaït ñoäng XNK ñöôïc ñaåy maïnh vaø cô cheá ñieàu haønh
ngaøy caøng thoâng thoaùng, hoaït ñoäng kinh doanh dòch vuï GNHH XNK cuõng seõ
phaùt trieån maïnh. Soá löôïng caùc ñôn vò tham gia kinh doanh loaïi hình dòch vuï naøy
ngaøy caøng nhieàu.
Tp.HCM vôùi vai troø laø moät trung taâm kinh teá, vôùi vò trí ñòa lyù thuaän lôïi
vaø cô sôû haøng taàng ôû möùc töông ñoái so vôùi caùc tænh thaønh khaùc trong nöôùc, nhaát
laø cuïm caûng vaø saân bay quoác teá laø nôi maø hoaït ñoäng XNK dieãn ra nhoän nhòp
nhaát, coù khoái löôïng haøng hoùa thoâng qua caûng, saân bay lôùn nhaát. Do vaäy, hoaït
ñoäng giao nhaän cuõng phaùt trieån soâi ñoäng. Tuy nhieân trong thôøi gian qua, hoaït
ñoäng naøy coøn dieãn ra moät caùch töï phaùt, chöa coù quy hoaïch cuï theå neân coøn
nhieàu haïn cheá, chöa ñaùp öùng ñöôïc heát nhu caàu vaän chuyeån haøng hoùa ngoaïi
thöông cuõng nhö chöa ñaït ñöôïc trình ñoä chuyeân moân hoùa caàn coù. Chính vì vaäy,
caàn coù nhöõng bieän phaùp saép xeáp, toå chöùc laïi caùc doanh nghieäp kinh doanh trong
lónh vöïc naøy moät caùch hôïp lyù hôn, ñoàng thôøi naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng cuûa
baûn thaân doanh nghieäp cuõng nhö hieäu quaû cuûa toaøn boä neàn kinh teá, nhaát laø
trong moäi quan heä vôùi hoaït ñoäng kinh doanh XNK.
Xuaát phaùt töø thöïc tieãn treân toâi ñaõ choïn ñeà taøi “Thöïc traïng vaø giaûi phaùp
phaùt trieån dòch vuï giao nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu taïi Tp.HCM” laøm
luaän vaên toát nghieäp cuûa mình.

2. Muïc tieâu nghieân cöùu:
Giôùi thieäu veà loaïi hình dòch vuï giao nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu
vaø laøm roõ vai troø quan troïng cuûa noù trong ngoaïi thöông.
Thoâng qua tìm hieåu, phaân tích, toång hôïp thöïc traïng hoaït ñoäng kinh
doanh dòch vuï giao nhaän cuûa caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn Tp.HCM,
töø ñoù ñöa ra moät soá giaûi phaùp phaùt trieån loaïi hình dòch vuï naøy.
3. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu:
Ñoái töôïng nghieân cöùu:
- Moät soá vaán ñeà lyù luaän lieân quan GNHH XNK
- Hoaït ñoäng GNHH XNK laø moät lónh vöïc raát phong phuù vaø ña daïng,
coù theå thöïc hieän baèng nhieàu phöông tieän vaän taûi nhö: ñöôøng bieån,
ñöôøng haøng khoâng, ñöôøng boä, ñöôøng saét hay vaän taûi ña phöông thöùc,
do chính doanh nghieäp XNK hoaëc do caùc caùc coâng ty chuyeân kinh
doanh dòch vuï giao nhaän thöïc hieän
Phaïm vi nghieân cöùu: Caùc doanh nghieäp kinh doanh GNHH XNK taïi
Tp.HCM (khaûo saùt 27 coâng ty giao nhaän Tp.HCM) vaø caùc coâng ty
XNK – ñôn vò söû duïng dòch vuï naøy (khaûo saùt 24 doanh nghieäp XNK)
4. Phöông phaùp nghieân cöùu: tham khaûo taøi lieäu lieân quan ñeà taøi, khaûo saùt,
thoáng keâ, so saùnh, döï baùo vaø nhöõng phöông phaùp toaùn hoïc ñôn giaûn ñeå
tieáp caän vaán ñeà. Töø ñoù phaân tích, toång hôïp vaø ñeà xuaát giaûi phaùp cho ñeà
taøi.
5. Keát caáu ñeà taøi: Ñeà taøi coù 70 trang, 21 baûng soá lieäu vaø 1 sô ñoà, ñöôïc chia
laøm 3 chöông nhö sau:
Chöông I: Nhöõng vaán ñeà lyù luaän cô baûn veà giao nhaän haøng hoùa XNK
Chöông II: Phaân tích thöïc traïng hoaït ñoäng GNHH XNK taïi Tp.HCM
Chöông III: Moät soá giaûi phaùp ñaåy maïnh hoaït ñoäng GNHH XNK taïi
Tp.HCM
----- o0o -----

CHÖÔNG I:
NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ LYÙ LUAÄN CÔ BAÛN VEÀ
GIAO NHAÄN HAØNG HOÙA XUAÁT NHAÄP KHAÅU
1.1.Moät soá vaán ñeà chung veà giao nhaän haøng hoùa xuaát nhaäp khaåu (XNK)
1.1.1. Ñònh nghóa veà giao nhaän vaø ngöôøi giao nhaän
Dòch vuï giao nhaän, theo “Quy taéc maãu cuûa FIATA veà dòch vuï giao
nhaän”, laø baát kyø loaïi dòch vuï naøo lieân quan ñeán vaän chuyeån, gom haøng, löu
kho, boác xeáp, ñoùng goùi hay phaân phoái haøng hoùa cuõng nhö dòch vuï tö vaán hay coù
lieân quan ñeán caùc dòch vuï treân, keå caû caùc vaán ñeà haûi quan, taøi chính, mua baûo
hieåm, thanh toaùn, thu thaäp chöùng töø lieân quan ñeán haøng hoùa. Theo Luaät Thöông
maïi Vieät Nam, Giao nhaän haøng hoùa (GNHH) laø haønh vi thöông maïi, theo ñoù
ngöôøi laøm dòch vuï GNHH nhaän haøng töø ngöôøi göûi, toå chöùc vaän chuyeån, löu kho,
löu baõi, laøm caùc thuû tuïc giaáy tôø vaø caùc dòch vuï khaùc coù lieân quan ñeå giao haøng
cho ngöôøi nhaän theo uûy thaùc cuûa chuû haøng, cuûa ngöôøi vaän taûi hay cuûa ngöôøi
giao nhaän khaùc.
Ngöôøi kinh doanh dòch vuï giao nhaän goïi laø ngöôøi giao nhaän
(Forwarder/ Freight Forwarder/ Forwarding Agent). Ngöôøi giao nhaän coù theå laø
chuû haøng, chuû taøu, coâng ty xeáp dôõ, hay kho haøng, ngöôøi giao nhaän chuyeân
nghieäp hay baát cöù ngöôøi naøo khaùc coù ñaêng kyù kinh doanh dòch vuï GNHH. Theo
Luaät Thöông Maïi Vieät Nam thì ngöôøi laøm dòch vuï GNHH laø thöông nhaân coù
giaáy chöùng nhaän ñaêng kyù kinh doanh dòch vuï GNHH.
Tröôùc ñaây, ngöôøi giao nhaän thöôøng chæ laøm ñaïi lyù (Agent) thöïc hieän
moät soá coâng vieäc do caùc nhaø xuaát, nhaäp khaåu uyû thaùc nhö: xeáp dôõ, löu kho
haøng hoùa, laøm thuû tuïc giaáy tôø, lo lieäu vaän taûi noäi ñòa, thuû tuïc thanh toaùn tieàn
haøng…
Cuøng vôùi söï phaùt trieån cuûa thöông maïi quoác teá vaø söï tieán boä kyõ thuaät
trong ngaønh vaän taûi maø dòch vuï giao nhaän cuõng ñöôïc môû roäng hôn. Ngaøy nay,
ngöôøi giao nhaän ñoùng goùp vai troø quan troïng trong thöông maïi vaø vaän taûi quoác
teá. Ngöôøi giao nhaän khoâng chæ laøm caùc thuû tuïc haûi quan, hoaëc thueâ taøu maø coøn
cung caáp dòch vuï troïn goùi veà toaøn boä quaù trình vaän taûi vaø phaân phoái haøng hoùa.

ÔÛ caùc nöôùc, ngöôøi giao nhaän ñöôïc goïi teân khaùc nhau: Ñaïi lyù haûi quan, Moâi giôùi
haûi quan, Ñaïi lyù thanh toaùn, Ñaïi lyù gôûi haøng vaø giao nhaän, Ngöôøi chuyeân chôû…
1.1.2. Phaïm vi hoaït ñoäng cuûa dòch vuï giao nhaän: goàm:
1.1.2.1. Thay maët ngöôøi göûi haøng (ngöôøi xuaát khaåu )
Choïn tuyeán ñöôøng, phöông thöùc vaän taûi vaø ngöôøi vaän taûi thích hôïp.
Löu khoang (book space) vôùi haõng taøu ñaõ choïn löïa.
Nhaän haøng, caáp caùc chöùng töø nhö: Giaáy chöùng nhaän haøng cuûa ngöôøi
giao nhaän (FCR), giaáy chöùng nhaän vaän chuyeån cuûa ngöôøi giao nhaän
(FCT)...
Nghieân cöùu caùc ñieàu khoaûn cuûa tín duïng thö vaø caùc quy ñònh cuûa chính
quyeàn ñöôïc aùp duïng cho vieäc göûi haøng cuûa nöôùc xuaát khaåu (XK), nöôùc
nhaäp khaåu (NK), cuõng nhö ôû baát cöù nöôùc quaù caûnh naøo, cuõng caàn
chuaån bò moïi chöùng töø caàn thieát.
Ñoùng goùi haøng hoùa (tröø khi vieäc naøy do ngöôøi göûi haøng thöïc hieän tröôùc
khi giao haøng cho ngöôøi giao nhaän) coù tính ñeán tuyeán ñöôøng, phöông
thöùc vaän taûi, baûn chaát haøng hoùa vaø caùc luaät leä aùp duïng neáu coù nöôùc
XK, caùc nöôùc chuyeån taûi vaø nöôùc ñeán.
Saép xeáp vieäc löu kho (warehousing) haøng hoùa neáu caàn; caân, ño haøng.
Löu yù ngöôøi göûi haøng veà nhu caàu mua baûo hieåm vaø neáu ngöôøi göûi haøng
yeâu caàu, seõ lo lieäu mua baûo hieåm haøng.
Vaän chuyeån haøng vaøo caûng, saép xeáp vieäc khai haûi quan, lo caùc thuû tuïc,
chöùng töø lieân heä vaø giao nhaän haøng cho ngöôøi vaän taûi.
Lo vieäc giao dòch hoái ñoaùi neáu coù.
Thanh toaùn chi phí vaø caùc phí toån khaùc, bao goàm cöôùc phí.
Nhaän vaän ñôn coù kyù teân cuûa haõng taøu vaø giao cho ngöôøi nhaän haøng.
Thu xeáp vieäc chuyeån taûi treân ñöôøng ñi neáu caàn.
Giaùm saùt vieäc dòch chuyeån haøng treân ñöôøng ñöa tôùi ngöôøi nhaän haøng
thoâng qua caùc cuoäc tieáp xuùc vôùi haõng taøu vaø ñaïi lyù cuûa ngöôøi giao nhaän
ôû nöôùc ngoaøi ñoái vôùi haøng.
Ghi nhaän caùc toån thaát hoaëc maát maùt ñoái vôùi haøng (damages of losses).
Giuùp ngöôøi göûi haøng khieáu naïi ngöôøi vaän taûi veà toån thaát haøng neáu coù.

1.1.2.2. Thay maët ngöôøi nhaän haøng hay ngöôøi nhaäp khaåu
Thay maët ngöôøi nhaän haøng giaùm saùt vieäc chuyeån dòch haøng, khi ngöôøi
nhaän haøng lo vieäc vaän taûi haøng nhö nhaäp theo FOB chaúng haïn.
Nhaän vaø kieåm soaùt moïi chöùng töø lieân quan ñeán vieäc vaän chuyeån haøng.
Nhaän haøng töø ngöôøi vaän taûi vaø neáu caàn, traû cöôùc phí.
Saép xeáp vieäc khai haûi quan vaø traû thueá, leä phí vaø caùc chi phí khaùc cho
haûi quan vaø caùc cô quan coâng quyeàn khaùc.
Saép xeáp vieäc löu kho quaù caûnh (transit warehousing) neáu caàn.
Giao haøng ñaõ laøm thuû tuïc haûi quan cho ngöôøi nhaän
Giuùp ñôõ ngöôøi nhaän haøng; tieán haønh vieäc khieáu naïi ñoái vôùi haõng taøu veà
vieäc maát haøng hay baát cöù hö haïi naøo ñoái vôùi haøng.
Giuùp ngöôøi nhaän haøng trong vieäc löu kho vaø phaân phoái haøng neáu caàn.
1.1.2.3. Caùc dòch vuï khaùc
Ngoaøi caùc dòch vuï ñaõ neâu ôû treân, ngöôøi giao nhaän cuõng coù theå laøm caùc
dòch vuï giao nhaän khaùc phaùt sinh trong caùc nghieäp vuï quaù caûnh vaø caùc dòch vuï
ñaëc bieät khaùc nhö caùc dòch vuï gom haøng lieân heä ñeán haøng hoùa theo döï aùn, caùc
döï aùn chìa khoùa trao tay (cung caáp thieát bò, nhaø xöôûng… saün saøng cho vaän
haønh)... Ngöôøi giao nhaän cuõng coù theå thoâng baùo cho khaùch haøng veà nhu caàu
tieâu duøng, caùc thò tröôøng môùi, tình hình caïnh tranh, chieán löôïc XK, caùc ñieàu
khoaûn thöông maïi thích hôïp caàn phaûi coù trong hôïp ñoàng ngoaïi thöông.
1.1.2.4. Caùc loaïi haøng hoùa ñaëc bieät
Ngöôøi giao nhaän thöôøng laøm dòch vuï haøng baùch hoùa nhö: thaønh phaåm,
haøng thoâ, baùn thaønh phaåm vaø caùc haøng hoùa linh tinh khaùc trao ñoåi trong maäu
dòch quoác teá. Tuy nhieân, hoï cuõng coù theå laøm caùc dòch vuï khaùc coù lieân heä ñeán
haøng hoùa ñaëc bieät vaø moät soá ngöôøi giao nhaän coù theå chuyeân laøm caùc dòch vuï
treân, ñoù laø:
Vaän chuyeån haøng theo döï aùn: vieäc naøy chuû yeáu lieân quan ñeán vaän
chuyeån thieát bò maùy moùc, thieát bò naëng… ñeå xaây döïng caùc coâng trình
lôùn nhö saân bay, nhaø maùy hoùa chaát, nhaø maùy thuûy ñieän, nhaø maùy loïc
daàu… töø nôi nhaø saûn xuaát ñeán coâng trình xaây döïng. Vieäc di chuyeån caùc
haøng hoùa naøy caàn ñöôïc hoaïch ñònh caån thaän ñeå ñaûm baûo vieäc giao

ñuùng haïn vaø coù theå caàn phaûi caàn caåu loaïi naëng, xe vaän taûi ngoaïi côõ,
caùc loaïi taøu ñaëc bieät.
Trieãn laõm ôû haûi ngoaïi: ngöôøi giao nhaän thöôøng ñöôïc nhöõng ngöôøi toå
chöùc trieãn laõm giao cho vieäc chuyeån haøng ñeán nôi trieãn laõm ôû nöôùc
khaùc. Ngöôøi giao nhaän phaûi tuaân theo caùc chæ daãn ñaëc bieät cuûa caùc
ngöôøi toå chöùc trieãn laõm veà hình thöùc vaän chuyeån ñöôïc söû duïng veà nôi
cuï theå, laøm thuû tuïc haûi quan ôû nöôùc ñeán khi giao haøng trieãn laõm, caùc
chöùng töø caàn coù.
1.1.3. Quyeàn haïn vaø nghóa vuï cuûa ngöôøi giao nhaän
1.1.3.1. Vôùi tö caùch laø ñaïi lyù
Ngöôøi giao nhaän thöôøng chaáp nhaän traùch nhieäm do loãi cuûa baûn thaân
nhö:
Giao haøng traùi vôùi chæ thò; nhaàm laãn khi khai haûi quan
Queân mua baûo hieåm haøng duø coù chæ thò cuûa chuû haøng.
Taùi xuaát khoâng laøm ñuùng caùc thuû tuïc caàn thieát veà vieäc hoaøn thueá
Göûi haøng cho nôi ñeán sai; giao haøng maø khoâng thu tieàn maët…
Ngöôøi giao nhaän cuõng bò beân thöù ba khieáu naïi veà baát cöù hö hoûng, maát
haøng hay toån haïi caù nhaân ñaõ gaây cho hoï trong luùc thöïc hieän dòch vuï. Ngöôøi giao
nhaän thöôøng khoâng nhaän traùch nhieäm veà caùc haønh vi thieáu soùt cuûa beân thöù ba
nhö ngöôøi vaän taûi, ngöôøi nhaän laïi dòch vuï giao nhaän, mieãn laø ñaõ bieåu hieän ñaày
ñuû söï quan taâm chu ñaùo vieäc choïn beân thöù ba ñoù.
1.1.3.2. Vôùi tö caùch laø ngöôøi uûy thaùc
Ngöôøi giao nhaän kyù hôïp ñoàng ñoäc laäp, ñaûm nhaän traùch nhieäm vôùi danh
nghóa cuûa mình thöïc hieän caùc dòch vuï do khaùch haøng yeâu caàu. Ngöôøi giao nhaän
chòu traùch nhieäm veà caùc haønh vi vaø sai soùt cuûa ngöôøi vaän chuyeån vaø ngöôøi nhaän
laïi dòch vuï giao nhaän maø mình söû duïng ñeå thöïc hieän hôïp ñoàng.
1.1.3.3. Luaät thöông maïi Vieät Nam quy ñònh quyeàn, nghóa vuï ngöôøi giao
nhaän
Ñöôïc höôûng tieàn coâng vaø caùc khoaûn thu nhaäp hôïp lyù.
Thöïc hieän ñaày ñuû caùc nghóa vuï cuûa mình theo hôïp ñoàng

Trong quaù trình thöïc hieän hôïp ñoàng, coù theå thöïc hieän khaùc vôùi chæ daãn
cuûa khaùch haøng, nhöng phaûi thoâng baùo ngay cho khaùch haøng.
Neáu hôïp ñoàng khoâng thoûa thuaän veà thôøi haïn cuï theå thöïc hieän nghóa vuï
vôùi khaùch haøng, phaûi thöïc hieän nghóa vuï cuûa mình trong thôøi gian hôïp
lyù.
1.1.4. Vai troø cuûa ngöôøi giao nhaän
1.1.4.1. Moâi giôùi haûi quan
Ban ñaàu, ngöôøi giao nhaän chæ hoaït ñoäng trong nöôùc, phuï traùch laøm thuû
tuïc haûi quan ñoái vôùi haøng NK. Sau ñoù, hoï ñaõ môû roäng hoaït ñoäng phuïc vuï caû
haøng XK vaø daønh choã chôû haøng trong vaän taûi quoác teá hoaëc löu cöôùc ñoái vôùi caùc
haõng taøu theo söï uûy thaùc cuûa ngöôøi XK hoaëc ngöôøi NK. Treân cô sôû ñöôïc Nhaø
nöôùc cho pheùp, ngöôøi giao nhaän thay maët ngöôøi XK/NK ñeå khai baùo, laøm thuû
tuïc haûi quan nhö laø moät moâi giôùi haûi quan.
1.1.4.2. Ñaïi lyù (Agent)
Tröôùc ñaây, ngöôøi giao nhaän chæ hoaït ñoäng nhö moät caàu noái giöõa ngöôøi
gôûi haøng vaø ngöôøi chuyeân chôû, nhö laø moät ñaïi lyù cuûa ngöôøi chuyeân chôû hoaëc
ngöôøi göûi haøng. Ngöôøi giao nhaän nhaän uûy thaùc töø chuû haøng hoaëc töø ngöôøi
chuyeân chôû ñeå thöïc hieän caùc coâng vieäc khaùc nhau nhö: nhaän haøng, giao haøng,
laäp chöùng töø, laøm thuû tuïc haûi quan, löu kho… treân cô sôû hôïp ñoàng uyû thaùc.
1.1.4.3. Ngöôøi gom haøng (Cargo Consolidator)
ÔÛ Chaâu AÂu, ngöôøi giao nhaän töø laâu ñaõ cung caáp dòch vuï gom haøng ñeå
phuïc vuï cho vaän taûi ñöôøng saét. Ñaëc bieät, trong vaän taûi haøng hoùa baèng container
dòch vuï gom haøng laø khoâng theå thieáu ñöôïc nhaèm bieán loâ haøng leû (LCL) thaønh
loâ haøng nguyeân (FCL) ñeå taän duïng söùc chôû cuûa container vaø giaûm cöôùc phí vaän
taûi.
1.1.4.4. Ngöôøi chuyeân chôû (Carrier)
Ngaøy nay trong nhieàu tröôøng hôïp, ngöôøi giao nhaän ñoùng vai troø laø
ngöôøi chuyeân chôû, töùc ngöôøi giao nhaän tröïc tieáp kyù hôïp ñoàng vaän taûi vaø chòu
traùch nhieäm chuyeân chôû haøng vôùi chuû haøng. Ngöôøi giao nhaän ñoùng vai troø laø
ngöôøi thaàu chuyeân chôû (neáu khoâng tröïc tieáp chuyeân chôû) hoaëc laø ngöôøi chuyeân
chôû tröïc tieáp.

1.1.4.5. Ngöôøi kinh doanh vaän taûi ña phöông thöùc (MTO)
Trong tröôøng hôïp ngöôøi giao nhaän cung caáp dòch vuï vaän taûi ñi suoát
hoaëc coøn goïi laø vaän taûi “töø cöûa ñeán cöûa”, thì ngöôøi giao nhaän ñaõ ñoùng vai troø laø
ngöôøi kinh doanh vaän taûi ña phöông thöùc. MTO cuõng laø ngöôøi chuyeân chôû vaø
phaûi chòu traùch nhieäm ñoái vôùi haøng hoùa trong suoát haønh trình vaän taûi.
1.1.5. Moái lieän heä giöõa ngöôøi giao nhaän vaø caùc beân coù lieân quan
1.1.5.1. Chính quyeàn vaø caùc cô quan coâng quyeàn khaùc: goàm:
Cô quan haûi quan ñeå khai haûi quan
Cô quan caûng ñeå laøm thuû tuïc thoâng qua caûng
Ngaân haøng trung öông ñeå ñöôïc pheùp kieåm tra hoái ñoaùi
Boä Y Teá ñeå xin giaáy pheùp y teá.
Vieân chöùc laõnh söï ñeå xin giaáy chöùng nhaän xuaát xöù.
Caùc cô quan kieåm soaùt maäu dòch XNK.
Caùc cô quan caáp giaáy pheùp vaän taûi
1.1.5.2. Caùc cô quan tö nhaân: goàm:
Ngöôøi giöõ kho ñeå löu kho haøng hoùa.
Ngöôøi vaän taûi hay caùc cô quan khaùc nhö: chuû taøu, ngöôøi kinh doanh
vaän taûi ñöôøng boä, ñöôøng saét, ñöôøng haøng khoâng, ñöôøng thuûy noäi ñòa veà
vieäc saép xeáp lòch trình vaø löu khoang.
Ngöôøi baûo hieåm ñeå baûo hieåm haøng hoùa.
Toå chöùc ñoùng goùi ñeå ñoùng goùi haøng hoùa.
Ngaân haøng thöông maïi ñeå thöïc hieän tín duïng chöùng töø.
1.2. Caùc lôïi ñieåm cuûa ngöôøi giao nhaän trong thöông maïi quoác teá
Khi ñaõ kyù keát hôïp ñoàng ngoaïi thöông, hai beân XNK phaûi tieán haønh
thöïc hieän hôïp ñoàng ñoù; trong ñoù coù vaán ñeà raát quan troïng laø laøm thuû tuïc giao
haøng treân taøu neáu laø XK vaø laøm thuû tuïc nhaän haøng töø taøu neáu laø NK. Caùc thuû
tuïc lieân quan ñeán vaán ñeà treân nhö thueâ phöông tieän vaän taûi, ñöa haøng vaøo caûng,
chaát haøng leân taøu; hoaëc laøm thuû tuïc nhaän haøng töø taøu, laøm thuû tuïc haûi quan, löu
kho haøng ñôïi noäp thueá, thueâ phöông tieän vaän taûi chôû haøng veà kho cuûa coâng ty…
Nhôø ngöôøi giao nhaän, caùc coâng ty XNK coù caùc ñieåm lôïi sau:

1.2.1. Ñoái vôùi ngöôøi XK
Giaûm ñöôïc nhaân söï trong coâng ty, khi vieäc giao nhaän haøng khoâng
thöôøng xuyeân vaø khoâng coù giaù trò lôùn.
Giaûm thieåu ñöôïc caùc ruûi ro ñoái vôùi haøng vaø tieát kieäm ñöôïc thôøi gian
thöïc hieän giao nhaän haøng vôùi taøu do khoâng coù kieán thöùc chuyeân ngaønh
vaø kinh nghieäm so vôùi ngöôøi giao nhaän chuyeân soáng baèng dòch vuï naøy.
Thöïc hieän vieäc giao nhaän haøng ñuùng ngaøy thaùng do hôïp ñoàng ñaõ quy
ñònh, traùnh vieäc gaây chaäm treã laøm ngöôøi NK coù lyù do yeâu caàu giaûm giaù
haøng hoaëc khoâng thanh toaùn tieàn haøng.
Neáu haøng phaûi chuyeån taûi ôû moät nöôùc thöù ba, ngöôøi giao nhaän ñaûm
traùch vieäc nhaän haøng töø taøu thöù nhaát vaø tìm caùch göûi haøng leân taøu thöù
hai ñeå ñi ñeán caûng cuoái cuûa ngöôøi NK, maø ngöôøi XK khoûi phaûi coù ñaïi
dieän taïi nöôùc thöù ba lo vieäc treân neân ñôõ phaûi toán phí.
Ngöôøi giao nhaän thöôøng xuyeân tieáp xuùc vôùi haõng taøu neân bieát roõ haõng
taøu naøo coù uy tín, cöôùc phí hôïp lyù, tuoåi taøu, lòch trình taøu nhaèm haïn cheá
ruûi ro ñoái vôùi haøng so vôùi ngöôøi XK khoâng chuyeân moân veà lónh vöïc
naøy.
1.2.2. Ñoái vôùi ngöôøi NK
Töông töï, ngöôøi NK cuõng giaûm bôùt ñöôïc nhaân söï, giaûm phí.
Traùnh ñöôïc nhieàu ruûi ro, khi nhaän haøng töø taøu, nhaát laø ñoái vôùi haøng rôøi
nhö phaân boùn, boät mì, xi maêng, … vì thuû tuïc nhaän haøng phöùc taïp. Neáu
khoâng naém vöõng caùc thuû tuïc naøy, trong tröôøng hôïp taøu giao haøng thieáu,
hoaëc hö do taøu baûo quaûn khoâng toát, ngöôøi NK seõ khoâng bieát laäp caùc
chöùng töø lieân heä nhö: giaáy chöùng nhaän haøng giao thieáu; bieân baûn haøng
ñoã vôõ vaø hö hoûng; môøi baûo hieåm giaùm ñònh vaø laäp bieân baûn giaùm ñònh…
seõ khoù khieáu naïi ñoøi taøu boài thöôøng hoaëc ñoøi coâng ty baûo hieåm boài
thöôøng, neáu haøng ñöôïc baûo hieåm…
Nhaän haøng nhanh ñeå giaûi toûa kho baõi ñeå traùnh bò phaït vì löu kho baõi ôû
caûng quaù haïn…, giuùp tieâu thuï haøng treân thò tröôøng nhanh.
Thay maët ngöôøi NK ñeå baûo veä quyeàn lôïi cuûa hoï baèng caùch laäp caùc
chöùng töø lieân quan ñeå khieáu naïi taøu, caûng gaây toån thaát ñoái vôùi haøng.

1.3. Nhöõng ñoùng goùp cuûa GNHH XNK trong vieäc thöïc hieän chieán löôïc
kinh teá höôùng ngoaïi ôû nöôùc ta
Nhöõng ñoùng goùp cuûa GNHH XNK trong vieäc thöïc hieän chieán löôïc kinh
teá höôùng ngoaïi, thuùc ñaåy ngoaïi thöông phaùt trieån trong nhöõng naêm gaàn ñaây raát
to lôùn. ÔÛ nöôùc ta ngaønh giao nhaän vaän taûi ñöôïc xaây döïng keå töø khi mieàn Baéc
ñöôïc giaûi phoùng nhaèm muïc ñích phuïc vuï cho hoaït ñoäng ngoaïi thöông. Traûi qua
nhöõng naêm thaùng khoâi phuïc vaø phaùt trieån kinh teá roài tieáp ñeán nhöõng naêm thaùng
khaùng chieán choáng Myõ cöùu nöôùc, hoaït ñoäng giao nhaän goùp phaàn ñaéc löïc phuïc
vuï chieán ñaáu, saûn xuaát vaø ñôøi soáng.
Naêm 1975, sau khi Ñaø Naüng, Saøi Goøn ñöôïc giaûi phoùng, hoaït ñoäng giao
nhaän ñöôïc trieån khai kòp thôøi phuïc vuï XNK haøng hoùa ôû mieàn Trung vaø mieàn
Nam. Ñaây laø thôøi kyø caû nöôùc baét ñaàu khoâi phuïc kinh teá vaø xaây döïng CNXH,
thöïc hieän giao nhaän haøng vieän trôï NK cuûa caùc nöôùc baïn XHCN, vaø giao nhaän
XK nhöõng maët haøng trao ñoåi hai chieàu theo nghò ñònh thö vôùi caùc nöôùc. Moãi
ñaàu naêm, TCT Vietrans lieân laïc chaët cheõ vôùi 14 TCT thöông maïi, XNK lôùn
trong nöôùc ñeå leân keá hoaïch thöïc hieän saûn löôïng giao nhaän moãi naêm vaø naêm
naøo cuõng hoaøn thaønh vaø vöôït möùc chæ tieâu giao nhaän cuûa nhaø nöôùc giao.
Naêm 1979, chieán tranh bieân giôùi phía Baéc noå ra, Trung Quoác caét tuyeán
ñöôøng saét lieân vaän quoác teá noái Vieät Nam vôùi caùc nöôùc XHCN, toaøn boä hoaït
ñoäng giao nhaän laïi chuyeån sang giao nhaän ñöôøng bieån vôùi vieäc thieát laäp tuyeán
giao nhaän töø Vieät Nam noái lieàn caûng Vladivostok cuûa Lieân Xoâ, giai ñoaïn naøy
theå hieän tinh thaàn phoái hôïp cao giöõa ngaønh giao nhaän Vieät Nam vôùi caùc lieân
ñoaøn giao nhaän cuûa caùc nöôùc thuoäc Hoäi ñoàng töông trôï Kinh teá- khoái SEV, Lieân
ñoaøn giao nhaän Ngoaïi thöông Sojuztransit cuûa Lieân Xoâ lo veà hoaït ñoäng chuyeån
taûi quaù caûnh haøng. Nhieàu phöông thöùc giao nhaän haøng môùi töø taøu roll-on, taøu
Lash ñöôïc thöïc hieän hoaøn haûo. Töø naêm 1975 ñeán naêm 1984 thöïc hieän giao
nhaän ñöôïc 60 trieäu taán haøng XNK töø Baéc ñeán Nam qua 3 caûng chính: Haûi
Phoøng, Ñaø Naüng vaø Saøi Goøn, ñaûm baûo giao nhaän an toaøn 90% toång löôïng haøng
NK vaø 70% löôïng haøng XK. Chæ voûn veïn 2000m2
kho, hôn chuïc chieác ñaàu keùo
vaø moät soá xe taûi cuõ luùc ban ñaàu, ngaønh giao nhaän ñaõ phuïc vuï ñaéc löïc cho ngoaïi
thöông Vieät Nam vaø ngaøy caøng phaùt trieån veà qui moâ vaø chaát löôïng phuïc vuï.

Ngaøy nay, ngaønh GNHH XNK quaûn lyù hôn 200.000m2
kho baõi, söû duïng treân
300 xe taûi caùc loaïi vaø xaây döïng heä thoáng chi nhaùnh khaép caùc vuøng troïng ñieåm
kinh teá cuûa caû nöôùc.
Töø naêm 1986 trôû ñi, hoaït ñoäng giao nhaän thöïc söï chuyeån mình vaø phaùt
trieån ñaùp öùng hieäu quaû hoaït ñoäng ngoaïi thöông, kinh teá ñoái ngoaïi khi nhaø nöôùc
chuû tröông chuyeån sang kinh teá thò tröôøng. Nhieàu coâng ty giao nhaän vaän taûi ra
ñôøi, nhieàu hoaït ñoâng kinh doanh môùi xuaát hieän nhö laøm ñaïi lyù haõng giao nhaän,
ñaïi lyù taøu bieån nöôùc ngoaøi, giao nhaän ñöôøng haøng khoâng ñaõ laøm cho ngaønh
kinh doanh giao nhaän caøng phong phuù vaø ña daïng vôùi nhieàu loaïi hình dòch vuï
cung caáp cho neàn kinh teá, phuïc vuï ñaéc löïc cho hoaït ñoäng XNK. Giao nhaän ngaøy
nay khoâng chæ laøm giao nhaän ñôn thuaàn töø noäi ñòa ra caûng khaåu, bieân giôùi vaø
ngöôïc laïi maø coøn thöïc hieän vaän taûi quoác teá ña phöông thöùc treân phaïm vi quoác
teá mang laïi hieäu quaû thieát thöïc, cuï theå laø:
Phaùt trieån caùc tuyeán vaän chuyeån nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït
ñoäng kinh teá ngoaïi thöông: coâng ty giao nhaän vaän taûi keát hôïp maïng
löôùi vaän taûi noäi ñòa vaø heä thoáng vaän taûi bieån, haøng khoâng quoác teá, söû
duïng caùc thieát bò xeáp dôõ löu kho haøng hoùa taïi caùc ñaàu moái giao thoâng
laø khoâng theå thieáu ñöôïc. Nhö vaäy, quy trình vaän chuyeån ñöôïc kheùp kín,
ñoàng boä laøm taêng theâm hieäu quaû trong vaän taûi, tieát kieäm chi phí vaø loaïi
boû phí toån cheát. Giao nhaän vaän taûi goùp phaàn thay ñoåi cô caáu haøng hoùa,
thò tröôøng trong buoân baùn quoác teá cuûa Vieät Nam. Tröôùc ñaây chuû yeáu
xuaát haøng nguyeân lieäu thoâ chöa qua cheá bieán vôùi soá löôïng lôùn ñi Lieân
Xoâ, caùc nöôùc Ñoâng AÂu baèng ñoäi taøu vieãn döông cuûa Lieân Xoâ, Ñöùc chöù
khoâng theå löïa choïn haõng taøu naøo khaùc, thaäm chí haøng göûi ñi Singapore
cuõng duøng taøu Lieân Xoâ. Haøng ra khoûi Vieät Nam hoaøn toaøn phoù maëc
cho lieân ñoaøn giao nhaän ngoaïi thöông Lieân Xoâ Sojuzuneshtrans vaø cuûa
caùc nöôùc XHCN.
Ña daïng hoùa loaïi hình phuïc vuï vaø taêng möùc cung veà giao nhaän vaän
taûi: Ngaøy nay, giao nhaän quoác teá ñaõ phaùt trieån, caùc coâng cuï vaän taûi
chuyeân duïng nhö taøu roll on, taøu container coù troïng taûi lôùn ñöôïc söû
duïng giuùp giaù thaønh vaän taûi giaûm, taïo ñieàu kieän môû roäng chuûng loaïi

maët haøng xuaát. Löôïng haøng qua cheá bieán xuaát baèng container taêng
nhanh. Haøng göûi ñi Taây AÂu, Ñòa trung Haûi qua keânh ñaøo Suez laøm chi
phí vaän chuyeån vaø cöï ly giaûm moät nöûa, hoaëc sang taän Chaâu Phi, Nam
Myõ vôùi tuyeán ñöôøng ngaén nhaát. Tröôùc ñaây moãi thaùng chæ coù töø 2 ñeán 3
chuyeán taøu caäp caûng nhaän haøng thì hieän nay moãi ngaøy ñeàu coù moät
chuyeán taøu con thoi ñi töø Caûng Saøi Goøn sang caùc caûng chuyeån taûi
Singapore, HongKong ñeå tieáp tuïc xeáp haøng leân taøu meï chôû ñi khaép
Chaâu luïc. Hoaït ñoäng giao nhaän ñöôïc thöïc hieän lieân tuïc, giaûm tình
traïng taéc ngheõn haøng, hay haøng hoùa phaûi chôø taøu quaù laâu ôû caûng, thôøi
gian XNK ñöôïc ruùt ngaén, giuùp gia taêng nhanh toác ñoä quay voøng voán
cuûa ngoaïi thöông Vieät Nam.
Giao nhaän vaän taûi ñöôøng khoâng phaùt trieån: Töø 1992 trôû veà tröôùc, ôû
Vieät Nam khoâng coù giao nhaän haøng hoùa ñöôøng khoâng. Töø 1993 trôû ñi,
nhieàu haõng giao nhaän quoác teá vaøo Vieät Nam môû ra loaïi hình giao nhaän
vaän taûi quoác teá baèng ñöôøng haøng khoâng. Loaïi hình naøy goùp phaàn thuùc
ñaåy hoaït ñoäng thöông maïi ñöôøng haøng khoâng gia taêng nhanh vôùi tæ leä
taêng töø 10% ñeán 20% moãi naêm, bình quaân coù khoaûng 80 nghìn taán
haøng ñöôïc giao nhaän qua 3 saân bay quoác teá chính: Noäi Baøi, Ñaø Naüng,
Taân Sôn Nhaát. Thoâng qua maïng löôùi toaøn caàu cuûa caùc haõng giao nhaän
nöôùc ngoaøi, caùc coâng ty trong nöôùc coù theå göûi haøng ñeán treân 180 thaønh
phoá lôùn khaép nôi treân theá giôùi moät caùch nhanh choùng, hoaït ñoäng giao
nhaän vaän taûi quoác teá ñaõ taùc ñoäng tích cöïc ñeán giôùi kinh doanh ñaàu tö
trôû laïi Vieät Nam.
Laøm gia taêng trò giaù haøng XK Vieät Nam: hoaït ñoäng tieáp thò- saûn
xuaát-phaân phoái haøng hoùa ñoøi hoûi coù kho baõi baûo quaûn haøng moät caùch
thích hôïp sao cho haøng hoùa luoân saün saøng ñeå chôû tôùi baát cöù nôi ngöôøi
mua yeâu caàu. Caùc cô sôû kho baõi ñöôïc xaây döïng taïi nhöõng ñòa ñieåm
thuaän lôïi ñuû söùc chöùa löôïng lôùn haøng, ñoàng thôøi caùc coâng ty giao nhaän
vaän taûi caáp theâm caùc dòch vuï hoã trôï nhö phaân loaïi, ñoùng goùi bao bì
nhaèm baûo quaûn toát vaø laøm taêng giaù trò haøng hoùa. Tröôùc 1990, chuû yeáu
giao nhaän haøng XK qua caûng Saøi Goøn döôùi daïng haøng bao rôøi deã ñoå vôõ

neân tyû leä hö hoûng cao, hieän nay haøng xuaát baèng container ngay caøng
taêng goùp phaàn ñaûm baûo phaåm chaát haøng hoùa khi ñeán thò tröôøng tieâu
thuï.
Giao nhaän vaän taûi laø chieác caàu noái thoâng tin giöõa caùc ngaønh höõu
quan trong hoaït ñoäng ngoaïi thöông: Coâng ty giao nhaän luoân luoân duy
trì thoâng tin lieân laïc giöõa nhaø XK vôùi khaùch haøng nöôùc ngoaøi, caùc ñaïi
lyù vaän taûi, caùc coâng ty kho haøng vaø vôùi caùc toå chöùc trung gian khaùc nhö
ñôn vò uûy thaùc XNK, khai thueá haûi quan, moâi giôùi thueâ taøu, ngaân haøng,
baûo hieåm… Nhöõng moái quan heä naøy giuùp caùc ñôn vò XK trong nöôùc coù
theå giaùm saùt moät caùch chính xaùc haønh trình vaän chuyeån cuûa haøng XK
theo yeâu caàu cuûa ngöôøi mua haøng nöôùc ngoaøi. Nhieàu thieát bò naëng,
coâng trình ñoàng boä nhaäp vaøo nöôùc ta phuïc vuï CNH-HÑH ñöôïc giaùm
saùt vaän chuyeån moät caùch chaët cheõ, an toaøn nhôø söï phoái hôïp giöõa caùc
coâng ty giao nhaän vaø heä thoáng ñaïi lyù.
Thuùc ñaåy hình thaønh vaø phaùt trieån caùc trung taâm saûn xuaát kinh
doanh: Giaùo sö tieán só H.B.DESAI - Giaùm ñoác hoïc vieän ngoaïi thöông
AÁn Ñoä trong baøi vieát “Vai troø cuûa ngöôøi giao nhaän vaän taûi trong ngoaïi
thöông Vieät Nam” coù nhaän xeùt: “ôû Vieät Nam, vieäc toå chöùc vaø thöïc
hieän chöùc naêng cuûa heä thoáng vaän taûi noäi ñòa vaø ven bieån döïa treân cô sôû
ñaùng tin caäy vaø coù hieäu quaû mang taàm quan troïng ñaëc bieät. Heä thoáng
vaän taûi ñöôøng saét, boä, bieån, haøng khoâng ñoùng vai troø quyeát ñònh trong
vieäc giao haøng hoùa ñeán nhöõng ñòa ñieåm xa xoâi hay ôû nöôùc ngoaøi”.
Tröôùc ñaây Bình Döông, Ñoàng Nai chuû yeáu xuaát haøng noâng saûn, caây
coâng nghieäp chieám gaàn 80% kim ngaïch cuûa tænh. Ngaøy nay caùc KCN,
KCX moïc leân laøm thay ñoåi cô caáu kinh teá, tyû leä haøng coâng nghieäp taêng
25-30% trong toång saûn löôïng vaø ñöôïc ñöa veà caûng Saøi Goøn, saân bay
Taân Sôn Nhaát ñeå xuaát ra nöôùc ngoaøi. Caùc coâng ty giao nhaän ñaõ nhanh
choùng thieát laäp vaên phoøng lieân laïc, kho gom haøng quoác teá taïi Bieân
Hoøa, KCN Soùng Thaàn, KCX Linh Trung ñeå phuïc vuï kòp thôøi vieäc XNK
haøng hoùa. Giao nhaän vaän taûi thuùc ñaåy phaùt trieån XK, phaùt trieån ngaønh
ngheà môùi, goùp phaàn thay ñoåi cô caáu kinh teá, hình thaønh caùc KCN – ñoâ

thò môùi ôû vuøng kinh teá troïng ñieåm phía Nam vaø caùc trung taâm saûn xuaát
kinh doanh cuûa caû nöôùc.
Qua phaân tích treân cho thaáy nhöõng ñoùng goùp raát quan troïng cuûa dòch vuï
giao nhaän vaän taûi quoác teá trong vieäc thöïc hieän chieán löôïc kinh teá höôùng ngoaïi ôû
nöôùc ta. Khoâng coù giao nhaän vaän taûi quoác teá thì haøng hoùa XK khoâng theå ñöa
ñeán thò tröôøng tieâu thuï deã daøng, ñoàng thôøi haøng hoùa phuïc vuï saûn xuaát, tieâu
duøng, maùy moùc thieát bò caàn thieát cho coâng cuoäc CNH-HÑH gaëp raát nhieàu trôû
ngaïi khi mang vaøo Vieät Nam neáu nhö ngaønh giao nhaän vaän taûi quoác teá khoâng
coù söï chuaån bò vaø phöông höôùng phaùt trieån cuï theå. Ngöôïc laïi, dòch vuï GNHH
XNK ñaõ coù nhöõng böôùc chuyeån mình tích cöïc, vaø thöïc söï naêng ñoäng ñaùp öùng
nhu caàu kinh teá thò tröôøng keå töø sau khi Nhaø nöôùc thöïc hieän nhöõng chính saùch
kinh teá höôùng ngoaïi.
1.4. Nghieäp vuï giao nhaän haøng hoùa XNK
1.4.1. Toå chöùc giao haøng cho ngöôøi vaän taûi
1.4.1.1. Haøng chuyeân chôû khoâng duøng container - thueâ taøu chuyeán
Khi XK haøng rôøi ñöôïc chuyeân chôû baèng taøu chuyeán, ngöôøi baùn thöôøng
phaûi thöïc hieän caùc coâng vieäc chuû yeáu nhö sau:
Coâng vieäc 1: Chuû haøng (shipper) laäp baûng keâ khai haøng hoùa ñeå chuyeân
chôû (cargo list). Treân cô sôû ñoù, khi löu cöôùc haõng taøu laäp Shipping
Order vaø leân sô ñoà xeáp haøng treân taøu (cargo plan/ stowage plan), laøm
caên cöù ñeå caûng xeáp thöù töï göûi haøng, ñeå tính caùc chi phí coù lieân quan.
Thoâng thöôøng, Cargo Plan khoâng giao tröïc tieáp cho chuû haøng, nhöng ñeå
ñaûm baûo an toaøn cho haøng hoùa, chuû haøng coù quyeàn yeâu caàu cho xem
cargo plan ñeå bieát haøng mình ñöôïc xeáp khi naøo, ôû ñaâu, neáu thaáy coù gì
baát lôïi thì chuû haøng coù theå yeâu caàu thay ñoåi.
Coâng vieäc 2: Ngöôøi XK phaûi cöû nhaân vieân giaùm saùt, theo doõi quaù trình
boác haøng leân taøu. Trong phöông thöùc thueâ taøu chuyeán, quaù trình boác
haøng leân taøu do nhaân vieân cuûa caûng thöïc hieän vôùi chi phí cuûa ngöôøi
XK.
Coâng vieäc 3: Sau khi haøng ñaõ leân taøu xong, caûng vaø taøu seõ laäp bieân
baûn toång keát giao nhaän haøng vaø laäp sô ñoà haøng ñaõ xeáp leân taøu göûi cho

chuû haøng. Ñoàng thôøi, thuyeàn phoù cuõng caáp cho chuû haøng “bieân lai
thuyeàn phoù” (Mate’s recept) xaùc nhaän haøng ñaõ nhaän xong.
Coâng vieäc 4: Chuû haøng seõ ñoåi bieân lai thuyeàn phoù laáy “Bill of Lading”
(ñöôïc xem nhö laø hôïp ñoàng vaän taûi) coù xaùc nhaän “Clean On Board”.
1.4.1.2. Haøng chuyeân chôû baèng container theo phöông thöùc thueâ taøu chôï
Coâng vieäc 1: Lieân laïc vôùi haõng ñaïi lyù container ñeå tìm hieåu lòch trình
taøu chaïy, luoàng taøu ñi maø mình caàn chôû haøng tôùi.
Coâng vieäc 2: Laäp baûng keâ khai haøng hoùa trình cho haõng taøu vaø kyù
“Booking note”. “Booking note” naøy coù giaù trò nhö moät hôïp ñoàng vaän
chuyeån xaùc nhaän quyeàn vaø nghóa vuï cuûa ngöôøi chuû haøng vaø ñaïi lyù.
Coâng vieäc 3: Möôïn voû container töø haõng taøu ñeå chaát xeáp haøng hoùa cuûa
mình. Voû container ñöôïc mieãn phí töø 3 ñeán 5 ngaøy tuøy quy ñònh cuûa
töøng haõng taøu, neáu ngöôøi xuaát khaåu giöõ voû container quaù thôøi haïn seõ bò
phaït.
Coâng vieäc 4: Môøi haûi quan kieåm hoùa ñeán baõi container (neáu giao haøng
taïi baõi) hoaëc môøi veà kho rieâng ñeå kieåm tra haøng hoùa, ñoàng thôøi chaát
haøng vaøo container döôùi söï giaùm saùt cuûa haûi quan. Sau khi haûi quan ñaõ
kyù xaùc nhaän veà haøng hoùa, voâ tôø khai, caùc container seõ ñöôïc nieâm
phong keïp chì (seal) do haõng ñaïi lyù caáp, ñoàng thôøi nieâm phong keïp chì
do haûi quan caáp.
Coâng vieäc 5: Giao haøng nguyeân container ñaõ nieâm phong, keïp chì cho
ngöôøi vaän chuyeån neáu ngöôøi XK ñoùng haøng taïi kho rieâng, hoaëc ñoùng
haøng taïi baõi container thì giao haøng cho baõi container khoâng muoän hôn
8 giôø tröôùc khi haøng chaát leân taøu (closing time), chuû haøng seõ nhaän bieân
lai xeáp haøng (shipping note) hoaëc bieân lai thuyeàn phoù (Mate’s recept)
hoaëc moät chöùng töø vaän taûi naøo ñoù coù ghi chuù “nhaän haøng ñeå boác vaùc”
(received for shipment ). Ngöôøi vaän chuyeån nhaän container chæ kieåm
tra beân ngoaøi, khoâng caàn bieát beân trong ñöôïc saép xeáp nhö theá naøo. sau
ñoù, container ñöôïc ñöa vaøo baõi vaø saép xeáp trong töøng oâ container phaân
chia theo caûng ñích, caûng chuyeån taûi… saün saøng ñeå ñôïi boác leân taøu.

Coâng vieäc 6: Cuoái cuøng, chuû haøng hay ngöôøi XK seõ ñoåi caùc chöùng töø
noùi treân laáy Bill of Lading hoaøn haûo vaø ñöôïc xaùc nhaän haøng ñaõ leân taøu.
1.4.2. Toå chöùc nhaän haøng töø ngöôøi vaän taûi
Toå chöùc nhaän haøng töø ngöôøi vaän taûi caàn ñaûm baûo caùc nguyeân taéc sau
ñaây:
Ngöôøi nhaän haøng phaûi xuaát trình ñöôïc caùc chöùng töø chöùng minh mình
laø sôû höõu chuû cuûa haøng hoùa.
Ngöôøi nhaän phaûi noäp ñuû caùc leä phí coù lieân quan ñeán haøng hoùa trong
thôøi gian löu kho, löu baõi cuûa caûng.
Vieäc nhaän haøng ñöôïc thöïc hieän lieân tuïc trong moät thôøi gian nhaát ñònh.
Haøng giao nhaän phaûi ñuùng kyù maõ hieäu, soá löôïng ghi trong caùc chöùng
töø.
Caûng khoâng chòu traùch nhieäm veà haøng hoùa beân trong caùc bao bì coøn
nguyeân ñai, nguyeân kieän, cuõng nhö khoâng chòu traùch nhieäm sau khi
haøng hoùa ñaõ ñöôïc nhaän ra khoûi caûng.
1.4.2.1. Ñoái vôùi haøng rôøi, söû duïng taøu chuyeán
Nhaän boä chöùng töø do ngöôøi baùn göûi thoâng qua ngaân haøng. Neáu thanh
toaùn theo phöông thöùc L/C hay nhôø thu ñoåi chöùng töø (D/P hoaëc D/A).
Neáu treân B/L ghi ôû “consignee” laø “TO ORDER OF (issuing bank’s
name)” thì ngöôøi NK phaûi nhôø ngaân haøng kyù haäu treân B/L môùi laáy
ñöôïc haøng.
Trình vaän ñôn cho haõng taøu ñeå nhaän ñöôïc 3 baûn leänh giao haøng (D/O)
Noäp hoà sô xin ñaêng kyù kieåm hoùa haûi quan vaø nhaän thoâng baùo saün saøng
dôõ haøng cuûa taøu (notice of readiness - NOR).
Nhaân vieân giao nhaän cuûa ngöôøi NK phaûi coù maët cuøng vôùi caùc ñaïi dieän
cuûa caùc cô quan lieân quan khi môû haàm taøu.
Laøm thuû tuïc haûi quan.
1.4.2.2. Ñoái vôùi haøng chuyeân chôû baèng container
Nhaän vaän ñôn vaø neáu B/L ghi “To order of bank…” thì phaûi nhôø ngaân
haøng kyù haäu. Tröôùc ñoù ngöôøi NK phaûi chuaån bò tieàn thanh toaùn neáu
thanh toaùn theo phöông thöùc L/C, D/P, neáu thanh toaùn theo phöông

thöùc D/A thì phaûi kyù chaáp nhaän treân hoái phieáu, ngaân haøng môùi ñoàng yù
kyù haäu B/L.
Trình vaän ñôn cho haõng taøu ñeå laáy 3 baûn D/O.
Neáu ngaøy laáy D/O quaù 5 hoaëc 7 ngaøy (tuøy theo quy ñònh cuûa moãi haõng
taøu) keå töø ngaøy taøu ñeán caûng thì ngöôøi NK phaûi noäp tieàn löu container quaù haïn,
haõng taøu môùi caáp D/O.
Neáu mang container veà kho rieâng ñeå kieåm hoùa haûi quan thì ngay luùc
naøy, ngöôøi NK phaûi laøm ñôn göûi cho haõng taøu xin möôïn container ñem veà kho
rieâng. Neáu chaáp nhaän, haõng taøu caáp cho ngöôøi NK giaáy möôïn container cuøng
vôùi D/O.
Ñeán phoøng Ñieàu ñoä cuûa caûng noäp phí löu kho, phí xeáp dôõ container,
noäp bieân lai thanh toaùn caùc phí naøy cuøng vôùi D/O ñeå ñoåi laáy phieáu xuaát
kho cho pheùp haøng ra khoûi caûng.
Noäp hoà sô xin ñaêng kyù kieåm hoùa haûi quan, neáu kieåm hoùa taïi kho rieâng
thì phaûi neâu roõ trong ñôn.
Kieåm hoùa haûi quan ruùt ruoät container laáy haøng taïi caûng. Neáu möôïn
container ñem haøng veà kho rieâng thì phaûi ñaêng kyù taïi Phoøng Giaùm
quaûn 2, Cuïc Haûi quan Tænh, Thaønh phoá môøi haûi quan veà kho rieâng
kieåm hoùa.
Hoaøn taát vieäc nhaän haøng neáu trong quaù trình kieåm hoùa khoâng coù vaán
ñeà gì veà haøng hoùa vaø hoà sô khai baùo haûi quan.
1.4.2.3. Ñoái vôùi phöông thöùc vaän chuyeån “door - to – door service”
Khi ñoù, ngöôøi nhaän haøng seõ ñöôïc ngöôøi giao nhaän giao haøng taän kho
cho mình. Moïi thuû tuïc laáy haøng ra khoûi caûng ñeàu do ngöôøi vaän chuyeån chòu
traùch nhieäm vaø moïi chi phí ñaõ ñöôïc tính vaøo cöôùc phí vaän taûi, chæ rieâng vieäc
khai baùo haûi quan thì do ngöôøi NK chòu traùch nhieäm ñaêng kyù vaø môøi haûi quan
veà kho cuûa coâng ty ñeå kieåm hoaù.
1.5. Kinh nghieäm phaùt trieån dòch vuï giao nhaän vaän taûi quoác teá
1.5.1. Trung Quoác: Caùc haõng giao nhaän nöôùc ngoaøi chæ ñöôïc pheùp hoaït ñoäng
thoâng qua moät ñôn vò trong nöôùc laøm ñaïi lyù hay lieân doanh. Chính phuû seõ caáp
giaáy pheùp coù giaù trò keùo daøi 20 – 30 naêm. Vieäc xin pheùp kinh doanh ñöôïc quaûn

lyù chaët cheõ vì chính phuû muoán baûo hoä caùc doanh nghieäp trong nöôùc. Caùc giaáy
pheùp ñöôïc caáp xeáp theo thöù töï A, B, C… tuøy loaïi maø quy ñònh phaïm vi hoaït
ñoäng. Chaúng haïn nhöõng coâng ty coù giaáy pheùp loaïi A ñöôïc chaáp thuaän bôûi UÛy
Ban Kinh Teá Thöông maïi vaø cuïc Haøng khoâng Daân duïng Baéc Kinh. Nhöõng coâng
ty naøo hoaït ñoäng töø Baéc Kinh tôùi Thöôïng Haûi vaø tieáp giaùp vuøng bieån ñoâng
Trung Hoa bao goàm caû Quaûng Chaâu, Nam Kinh vaø ñöôïc pheùp hoaït ñoäng gom
haøng, vaän taûi haøng, laøm thuû tuïc haûi quan trong noäi ñòa vaø phaùt haønh baûo hieåm
vaän taûi.
1.5.2. Singapore: Chính phuû khuyeán khích lieân doanh vôùi caùc haõng nöôùc
ngoaøi ñeå thieát laäp heä thoáng giao nhaän toaøn caàu. Nhaø nöôùc cho pheùp xaây döïng
caùc trung taâm cung caáp dòch vuï phaân phoái haøng hoùa. Caùc trung taâm naøy coøn
cung caáp cho khaùch haøng cuûa mình nhöõng thoâng tin lieân quan ñeán tieán ñoä saûn
xuaát, phaân phoái löu tröõ… Nhaø nöôùc ñöùng ra xaây döïng caùc trung taâm phaân phoái
vaø cho caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi thueâ laïi. Vôùi vieäc thaønh laäp caùc trung taâm
naøy chính phuû Singapore muoán nhanh choùng taêng nhanh löôïng haøng chuyeån taûi
qua saân bay Changi vaø caûng bieån quoác teá Singapore, taïo söï toái öu hoùa trong
vaän taûi ñöôøng bieån vaø ñöôøng khoâng ñeå thu huùt löôïng haøng chuyeån taûi trong khu
vöïc, ñoàng thôøi duy trì vò theá caïnh tranh vôùi trung taâm chuyeån taûi quoác teá Hoàng
Koâng. Caùc lieân doanh vôùi nöôùc ngoaøi ñöôïc khuyeán khích phaùt trieån sang caùc
nöôùc khaùc trong vuøng nhö: Hoàng Koâng, Trung Quoác, Ñaøi Loan thoâng qua caùc
hôïp ñoàng kinh doanh mang tính toaøn caàu. Hieäp hoäi giao nhaän Singapore ñoùng
vai troø quan troïng ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa caùc thaønh vieân, caùc chi phí lieân
quan giao nhaän, chuyeån taûi ñeàu do Hieäp hoäi thoáng nhaát quy ñònh chung vaø caùc
thaønh vieân ñöôïc khuyeán khích aùp duïng ñeå traùnh tình traïng caïnh tranh veà giaù.
Chính nhôø söï hoã trôï töø phía chính phuû vaø noã löïc töø caùc coâng ty trong nöôùc
Singapore ñaõ trôû thaønh trung taâm giao nhaän chuyeån taûi lôùn nhaát Ñoâng Nam AÙ,
vôùi hôn 12 trieäu TEU thoâng qua caûng bieån quoác teá vaø hôn 1,2 trieäu taán haøng
vaän taûi qua saân bay Changi moãi naêm.
1.5.3. Hongkong: Thöù tröôûng Thoâng tin Lieân laïc OÂ.Hong Shangxiang cho
bieát seõ tieáp tuïc phaùt trieån giao nhaän vaän taûi khi caû Hong Kong vaø Trung Quoác
ñaõ phaùt trieån heä thoáng vaän taûi ña phöông thöùc, ña caáp ñoä trong vaän taûi bieån,

haøng khoâng, xe löûa, ñöôøng boä, ñoàng thôøi xem kinh doanh giao nhaän laø moät
trong caùc phöông thöùc chuû yeáu giuùp phaùt trieån neàn kinh teá. Giao nhaän haøng hoùa
ôû HongKong toác ñoä taêng tröôûng bình quaân 11% moãi naêm. Hieän nay cuøng vôùi
Singapore, Hongkong laø nôi phaùt trieån raát maïnh dòch vuï gom haøng leû ñöôøng
bieån. Caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi ôû ñaây ñöùng ra ñoùng vai troø trung taâm, kyù
hôïp ñoàng vôùi caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi ôû caùc nöôùc vuøng Ñoâng Nam AÙ,
Ñoâng AÙ ñeå gom taát caû nhöõng loâ haøng leû töø nhöõng nöôùc naøy veà Singapore,
Hongkong ñeå ñoùng chung laïi trong cuøng moät container ñeå göûi tieáp tuïc ñeán nôi
nhaän haøng cuoái cuøng. Nhö vaäy, hieäu quaû kinh doanh dòch vuï giao nhaän vaän taûi
ñöôïc naâng leân raát cao vaø nhöõng nôi naøy trôû thaønh nhöõng coâng ty giao nhaän
chuyeån taûi haøng leû lôùn nhaát khu vöïc Ñoâng AÙ ngaøy nay.
1.5.4. Nhaät Baûn:Caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi trong nöôùc ñöôïc khuyeán
khích phaùt trieån khoâng chæ trong nöôùc maø caû ngoaøi nöôùc thoâng qua heä thoáng ñaïi
lyù taïi ñòa phöông. Nhaät Baûn quan taâm nhaát ñeán caùc nöôùc thuoäc Chaâu AÙ, Ñoâng
Nam AÙ nhaèm noái heä thoáng giao nhaän toaøn caàu ñeán caùc nöôùc naøy ñeå khai thaùc
löôïng haøng XK taïi ñaây vôùi tieâu ñieåm chính laø Japan - Hongkong - Singapore.
Chính phuû döïa vaøo naêng löïc cuûa coâng ty maø caáp giaáy pheùp kinh doanh trong
töøng lónh vöïc: giao nhaän noäi ñòa, vaän chuyeån ñöôøng boä, coâng ty moâi giôùi haûi
quan… neáu ñaày ñuû veà naêng löïc taøi chính vaø toå chöùc thì ñöôïc caáp giaáy pheùp kinh
doanh khoâng haïn cheá nhöng coù phaân haïng giaáy pheùp caáp moät hay caáp hai
(chaúng haïn unrestricted class 1 lisence). Veà kinh doanh dich vuï thuû tuïc haûi
quan, haøng naêm Toång cuïc haûi quan Nhaät toå chöùc caùc lôùp ñaøo taïo ngheà thuû tuïc
haûi quan, sau ñoù toå chöùc caùc cuoäc thi caáp baèng thaät nghieâm ngaët. Nhöõng coâng
ty muoán hoaït ñoäng trong lónh vöïc naøy baét buoäc phaûi coù nhaân vieân ñaõ hoïc vaø
ñöôïc caáp baèng töø Toång cuïc. Chính saùch phaùt trieån giao nhaän vaän taûi quoác teá
hôïp lyù nhöng khaéc khe coäng vôùi tieàm löïc kinh teá ñöùng haøng thöù ba treân theá giôùi
ñaõ goùp phaàn taïo neân nhöõng taäp ñoaøn giao nhaän vaän taûi quoác teá Nhaät Baûn noåi
tieáng khaép theá giôùi nhö: Nippon Express (kinh doanh giao nhaän laãn vaän taûi
ñöôøng khoâng baèng chính maùy bay cuûa mình), Sagawa Express, Kintetsu World
Express.

1.5.5 Thaùi Lan: Theo thoâng baùo soá 281 cuûa Hoäi ñoàng Haønh phaùp Quoác gia,
ngöôøi nöôùc ngoaøi khoâng ñöôïc laøm ñaïi lyù hoaëc moâi giôùi trong lónh vöïc giao nhaän
vaän taûi taïi Thaùi Lan. Caùc coâng ty nöôùc ngoaøi ñöôïc thaønh laäp theo luaät Thaùi Lan
vôùi ñieàu kieän: moät laø phaûi lieân doanh vôùi moät coâng ty giao nhaän Thaùi Lan, hai
laø soá voán goùp cuûa coâng ty nöôùc ngoaøi khoâng ñöôïc vöôït quaù 49% treân toång voán.
Caùc coâng ty giao nhaän ñòa phöông ñöôïc söï hoã trôï toái ña veà giaù cöôùc öu ñaõi, choã
chôû haøng treân phöông tieän vaän chuyeån töø caùc haõng haøng khoâng Thaùi, haõng taøu
bieån Thaùi Lan ñeå taêng khaû naêng caïnh tranh giaønh nguoàn haøng. Ngöôïc laïi, caùc
coâng ty giao nhaän ñòa phöông giaønh heát haøng vaän chuyeån treân caùc phöông tieän
vaän chuyeån trong nöôùc. Trong muøa cao ñieåm göûi haøng, caùc coâng ty giao nhaän
vaän taûi ngoaïi quoác raát khoù kieám choã treân maùy bay cuûa Thaùi Lan, ñieàu naøy cuõng
ñoàng nghóa laø khoâng theå baùn ñöôïc dòch vuï.
1.5.6. Caùc nöôùc Taây AÂu: Tröôùc ñaây, caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi nöôùc ngoaøi
muoán môû moät vaên phoøng taïi Phaùp, Ñöùc thì phaûi xin pheùp rieâng cho töøng vaên
phoøng, ngaøy nay vieäc cho pheùp ñöôïc thöïc hieän moät laàn cho taát caû caùc vaên
phoøng muoán môû trong phaïm vi cuûa moät nöôùc khuyeán khích töï do thaønh laäp
coâng ty vaø töï do kinh doanh nhöng phaûi tuaân thuû caùc luaät veà lao ñoäng, luaät
thueá, luaät haûi quan… Coâng ty nöôùc ngoaøi ñöôïc pheùp môû chi nhaùnh vaø kinh
doanh tröïc tieáp, ñöôïc ñaàu tö phöông tieän vaän chuyeån, Nhaø nöôùc kieåm soaùt hoaït
ñoäng qua chính saùch thueá.
1.5.7. Caùc nöôùc Baéc Myõ: ôû Canada, vaán ñeà thöông quyeàn vaän chuyeån giaønh
cho haõng giao nhaän, haõng taøu bieån trong nöôùc raát ñöôïc chuù troïng caùc coâng ty
thöông maïi ñöôïc chính phuû khuyeán khích mua FOB vaø baùn CIF, do ñoù haàu heát
haøng NK vaøo Canada töø caùc nöôùc chaâu AÙ döôùi ñieàu kieän FOB. ÔÛ Myõ, trong
kinh doanh giao nhaän vaän taûi ñöôøng khoâng, caùc coâng ty phaûi xin giaáy pheùp nhö
laø nhaø vaän taûi giaùn tieáp töø UÛy Ban Haøng khoâng Daân duïng. Trong vaän taûi ñöôøng
bieån luaät bieån Shipping Act 07 – 1984 qui ñònh haõng taøu nöôùc ngoaøi bò kieåm
soaùt neáu caïnh tranh phaù giaù, vôùi möùc phaït cao nhaát laø 25.000 USD, vaø giaù cöôùc
chuyeân chôû phaûi nieâm yeát coâng khai vaø chòu quaûn lyù nghieâm ngaët cuûa Hoäi ñoàng
Haøng haûi Lieân bang (FMC – Federal Maritime Council), khi taêng hay giaûm giaù
ñeàu phaûi thoâng baùo chính thöùc cho Hoäi ñoàng naøy bieát. Tuyeán vaän taûi noäi ñòa chæ

giaønh cho taøu mang quoác tòch Myõ. Nhöõng maët haøng cuûa Chính Phuû hay haøng
hoùa ñöôïc taøi trôï tín duïng bôûi ngaân haøng XNK Myõ hay haøng phuïc vuï quaân söï thì
caùc nhaø XNK, caùc coâng ty giao nhaän trong nöôùc phaûi ñeå taøu mang côø Myõ chôû.
Trong caùc Hieäp ñònh song phöông veà vaän taûi bieån khi kyù vôùi caùc nöôùc Brazil,
Argentina, Trung Quoác ñeàu qui ñònh 40% haøng hoùa phaûi do taøu Myõ chôû, 40% laø
cuûa caùc nöôùc kyù hieäp ñònh, 20% coøn laïi laø giaønh cho nöôùc thöù ba. Caùc nhaø
thöông maïi trong nöôùc phaûi öu tieân soá moät cho caùc haõng giao nhaän vaän taûi Myõ
khi thöïc hieän göûi haøng vaø phaân phoái haøng. Thöïc teá laø caùc taäp ñoaøn saûn xuaát,
thöông maïi cuûa Myõ nhö Nike, IBM ñeàu giaønh treân 90% löôïng haøng cuûa mình
mua, xuaát töø caùc nöôùc Ñoâng AÙ, Ñoâng Nam AÙ vaøo Myõ vaø Taây AÂu cho caùc haõng
giao nhaän vaän taûi quoác teá cuûa Myõ nhö Geologistic, Fritz Int’l, Airborn Express…
lo toaøn boä vieäc chuyeân chôû, cung caáp dòch vuï haäu caàn, phaân phoái haøng tôùi thò
tröôøng tieâu thuï.
Veà ñöôøng saù, cô sôû haï taàng, haàu heát chính phuû caùc nöôùc nhaän thöùc raèng
chæ khi giao nhaän vaän taûi, cô sôû haï taàng phaùt trieån ñeán ñaâu thì kinh teá, thöông
maïi phaùt trieån ñeán ñoù. Vì vaäy, giaûi phaùp ñaàu tieân cuûa chính phuû caùc nöôùc ñeàu
xem phaùt trieån vaän taûi laø tieàn ñeà thuùc ñaåy kinh teá taêng tröôûng.

Keát luaän chöông I:
Qua nghieân cöùu chöông I, chuùng ta thaáy dòch vuï giao nhaän vaän taûi taïo
ra moät loaïi saûn phaåm voâ hình ñaët bieät, ñoù laø dòch vuï ñöa haøng töø nôi gôûi tôùi nôi
nhaän haøng. Ñoái töôïng phuïc vuï chính cuûa hoaït ñoäng giao nhaän haøng hoùa XNK laø
haøng hoùa XNK cuûa ngaønh ngoaïi thöông, do ñoù khi phaân tích caùc hoaït ñoäng cuûa
ngaønh caàn phaûi xem xeùt trong moái quan heä chaët cheõ vôùi ngoaïi thöông, kinh teá
ñoái ngoaïi.
Hoaït ñoäng giao nhaän haøng hoùa XNK ñöôïc caáu thaønh töø nhieàu boä phaän
nhö CSHT, phöông tieän vaän chuyeån, haøng hoùa, caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi
vaø caùc boä phaän naøy coù moái quan heä höõu cô chaët cheõ vôùi nhau. Ngoaøi ra, trong
hoaït ñoäng giao nhaän haøng hoùa XNK coøn chòu aûnh höôûng cuûa caùc beân lieân quan
nhö cô quan phaùp luaät, caùc ngaønh tham gia quaûn lyù XNK.
Ngaønh giao nhaän haøng hoùa XNK ra ñôøi ñaõ hoã trôï raát nhieàu cho caùc
coâng ty XNK trong khaâu toå chöùc thöïc hieän hôïp ñoàng ngoaïi thöông. Do vaäy, ñaây
ñöôïc xem laø moät lónh vöïc dòch vuï ñaõ vaø ñang coù nhöõng ñoùng goùp to lôùn ñeán
ngoaïi thöông vaø neàn kinh teá höôùng ngoaïi Vieät Nam. Vieäc nghieân cöùu chaët cheõ
cô sôû lyù luaän cô baûn, phaân tích thöïc tieãn hoaït ñoäng ñeå töø ñoù ruùt ra nhöõng baøi
hoïc kinh nghieäm vaø giaûi phaùp thích hôïp phaùt trieån loaïi hình dòch vuï naøy seõ goùp
phaàn ñaåy maïnh ngoaïi thöông vaø hoäi nhaäp vaøo caùc neàn kinh teá theá giôùi.

CHÖÔNG II:
PHAÂN TÍCH THÖÏC TRAÏNG HOAÏT ÑOÄNG
GIAO NHAÄN HAØNG HOÙA XUAÁT NHAÄP KHAÅU TAÏI TP.HCM
2.1. Vaøi neùt veà hoaït ñoäng XNK taïi Tp.HCM
Tp.HCM laø nôi coù hoaït ñoäng kinh teá soâi ñoäng nhaát caû nöôùc, laø ñaàu taøu
cuûa neàn kinh teá Vieät Nam. Töø nay ñeán naêm 2010 Tp.HCM vaãn laø ñaàu moái
XNK lôùn nhaát cuûa caû nöôùc vôùi heä thoáng caûng bieån phaùt trieån. Vieäc hình thaønh
caùc heä thoáng giao thoâng quan troïng nhö tuyeán ñöôøng Ñoâng –Taây, ñöôøng Xuyeân
AÙ, ñaõ môû ra cô hoäi gia taêng hoaït ñoäng thöông maïi dòch vuï cuõng nhö XNK cho
thaønh phoá, möùc löu chuyeån haøng hoùa ngaøy caøng gia taêng
2.1.1. Hoaït ñoäng xuaát khaåu
Tp.HCM laø ñòa phöông taäp trung phaùt trieån caùc ngaønh cô khí gia duïng,
saûn xuaát phöông tieän vaän taûi, cheá taïo maùy, thieát bò coâng ngheä, ñieän töû vaø caùc
ngaønh coâng ngheä cao khaùc vöøa theo chieàu roäng, vöøa theo chieàu saâu, taïo toác ñoä
taêng giaù trò saûn löôïng cao, ñoàng thôøi naâng daàn giaù trò gia taêng trong XK.
Baûng 1: tình hình xuaát khaåu Tp.Hoà Chí Minh giai ñoaïn 2001- 2005
Caùc chæ soá Giai ñoaïn 2001- 2005
Toång kim ngaïch xuaát khaåu 33,2 tyû USD
Toác ñoä gia taêng haøng naêm 15%
(2005: öôùc ñaït ) (nguoàn: Cuïc thoáng keâ Tp.Hoà Chí Minh )
Baûng 2: Kim ngaïch xuaát khaåu Tp.HCM (2002 - 2005 )
Trong ñoù
Kinh teá trong nöôùcNaêm
Kim
ngaïch
(1000USD)
Khu vöïc k.teá
trong nöôùc TW Ñòaphöông
Khu vöïc coù voán
ñaàu tö nöôùc ngoaøi
2002 6.415.037 5.128.372 4.310.319 818.053 1.286.665
2003 7.370.591 5.721.591 4.876.932 844.659 1.648.809
2004 9.816.030 7.789.798 6.914.480 875.318 2.026.232
2005 5.678.800 4.516.700 4.083.300 433.400 1.162.200
(Nguoàn : Cuïc thoáng keâ Tp.Hoà Chí Minh) - (2005 chæ tính 6 thaùng ñaàu naêm)

Baûng 3: Toác ñoä phaùt trieån kim ngaïch xuaát khaåu (%)
Trong ñoù
Kinh teá trong nöôùcNaêm
Kim
ngaïch
Khu vöïc kinh
teá trong nöôùc TW Ñòa phöông
Khu vöïc kinh teá coù voán
ñaàu tö nöôùc ngoaøi
2002 6,6 4,8 6,0 -1,2 14,7
2003 14,9 11,6 13,1 3,3 28,1
2004 33,2 36,1 41,8 3,6 22,9
2005 26,1 31,2 31,5 -0,5 21,0
(Nguoàn : Cuïc thoáng keâ Tp.Hoà Chí Minh)
(2005 chæ tính 6 thaùng ñaàu naêm)
Naêm 2002: Kim ngaïch xuaát khaåu Tp.HCM ñaït 6415,04 trieäu USD,
taêng 6,6% so vôùi 2001, maëc duø thaáp hôn chæ tieâu keá hoaïch 10% nhöng
ñaây laø noã löïc raát lôùn cuûa thaønh phoá khi kim ngaïch XK naêm 2001 giaûm
5,8%.
Baûng 4: Moät soá maët haøng xuaát khaåu chính
(Ñv: Trieäu USD, %)
2003 2004 6 thaùng 2005
Maët
haøng Kngaïch Taêng/giaûm Kngaïch Taêng/giaûm Kngaïch Taêng/giaûm
Gaïo 185,1 -17,5 225,6 +21,9 225,3 +103,5
Caø pheâ 50,9 -7,4 58,5 +15,0 -
Cao su 74,6 -21,5 59,3 -20,5 -
May maëc 725,3 801,4 +10,5 383,7 +3,4
Giaøy deùp 200,8
+12,5,5
(tính chung) 216,7 +7,9 110,5 +2,8
Daàu thoâ 3815,2 - 5665,6 +48,5 3313,9 +31,8
Thuyû saûn 205,3 - 186,2 -9,3 95,5 +10,9
Söõa 64,5 - 30,3 +53,0 -
(Toång hôïp thoâng tin cuûa Cuïc thoáng keâ TP.Hoà Chí Minh )
Naêm 2003: Kim ngaïch XK haøng hoùa ñaït 7.370,4 trieäu USD, taêng
14,9% so vôùi 2002. Loaïi tröø trò giaù daàu thoâ, kim ngaïch XK haøng hoùa
ñaït 3.526,2 trieäu USD, taêng 11,9% so vôùi 2001. Rieâng trò giaù daàu thoâ
ñaït 3.815,2 trieäu USD, taêng 15,7% (löôïng taêng 2,1% vaø giaù taêng 13%).

Khu vöïc kinh teá trong nöôùc: Trò giaù XK haøng hoùa ñaït 5.721,5 trieäu
USD, taêng11,6% so vôùi naêm tröôùc. Neáu khoâng tính daàu thoâ, kim ngaïch XK
haøng hoùa ñaït ôû möùc 1.899,6 trieäu USD, taêng 1,9%; trò giaù haøng hoùa, nhoùm haøng
coâng nghieäp ñaït 1.246 trieäu USD, taêng 5%.
Veà maët haøng XK: Gaïo 1.088,7 ngaøn taán, giaûm 17,6% so vôùi naêm tröôùc,
caø pheâ 84,8% ngaøn taán, giaûm 7,4%, cao su 78,1 ngaøn taán, giaûm 21,4%; daàu thoâ
17.167 ngaøn taán, taêng 1,7%; haøng may maët vaø giaøy deùp: 926,08 trieäu USD,
chieám 48,8% trò giaù haøng XK khu vöïc trong nöôùc vaø chieám 74,4% nhoùm haøng
coâng nghieäp khoâng keå daàu thoâ, taêng 12,5%.
Thò tröôøng truyeàn thoáng XK laø caùc nöôùc Ñoâng Baéc AÙ vaø Asian ñaõ
thu heïp vaø thay vaøo ñoù laø nhöõng thò tröôøng môùi ôû Trung Ñoâng, Chaâu Phi… vaø
ñaët bieät laø thò tröôøng Myõ. Neáu khoâng tính giaù trò daàu thoâ, tyû troïng haøng hoùa XK
qua caùc nöôùc Ñoâng Baéc AÙ chieám 22,5% (naêm tröôùc 29,4%), giaûm 22%, rieâng
haøng ñi Nhaät töø 18,3% trong 2002 xuoáng coøn 15,5% trong naêm 2003. Haøng qua
caùc nöôùc Asian chieám 10,5% (naêm tröôùc 15,8%), giaûm 32%, rieâng ñi Sigapore
giaûm 44%; haøng qua thò tröôøng khaùc chieám 67% (cuøng kyø naêm tröôùc 54,8%),
taêng 24,5%, rieâng haøng ñi thò tröôøng Myõ chieám tyû troïng 19,2%, taêng 49% so vôùi
naêm 2002.
Khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi: kim ngaïch XK haøng hoùa
thöïc hieän 1.648,8 trieäu USD, taêng 28,1% so vôùi naêm tröôùc. Trong ñoù haøng may
maëc 201,3 trieäu USD, chieám 12,4%, taêng 32,4%; haøng giaøy deùp 689,1 trieäu
USD, chieám 30%, taêng 32,5%.
Naêm 2004: Kim ngaïch XK haøng hoùa thöïc hieän 9.816 trieäu USD, taêng
33,2% so vôùi naêm 2003. Loaïi tröø trò giaù daàu thoâ: kim ngaïch XK thöïc
hieän 4.150,4 trieäu USD, taêng 17,5% so vôùi cuøng kyø (naêm 2003 taêng
14%); trong ñoù haøng XK taêng 15,1%.
6 thaùng ñaàu naêm 2005: Kim ngaïch XK haøng hoùa ñaït 5.678,8 trieäu
USD, taêng 26,1% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc (taêng 1.176,1 trieäu USD).
Caùc maët haøng xuaát khaåu khaåu chuû yeáu: gaïo, haøng thuûy saûn, caø pheâ,
cao su, söõa vaø caùc saûn phaåm töø söõa, haøng may maët, giaøy deùp, daàu thoâ…

So saùnh caùc soá lieäu qua töøng naêm ta thaáy kim ngaïch XK cuûa TP.HCM
taêng tröôûng qua töøng naêm vaø taêng ngaøy caøng nhanh. Cuï theå naêm 2002 taêng
6,6%, naêm 2003 taêng 14,9%, naêm 2004 taêng 33,2%. Ñaây laø daáu hieäu toát cho
thaáy neàn kinh teá Thaønh phoá phaùt trieån nhanh. Tuy nhieân, vì tyû troïng kim ngaïch
XK daàu thoâ cuûa thaønh phoá chieám hôn 40% neân khi giaù daàu bieán ñoäng seõ aûnh
höôûng nhieàu ñeán kim ngaïch XK. Hieän nay giaù daàu theá giôùi luoân taêng. Ta caàn
thaän troïng loaïi yeáu toá daàu thoâ ra neáu muoán ñaùnh giaù chính xaùc hôn söï phaùt
trieån kinh teá cuûa thaønh phoá.
2.1.2. Hoaït ñoäng nhaäp khaåu
Tp.HCM laø nôi tieâu thuï haøng hoùa lôùn nhaát caû nöôùc. Vôùi lôïi theá veà vò trí
ñòa lyù, cô sôû haï taàng, ñieàu kieän sinh hoaït… thaønh phoá laø moät thò tröôøng NK khaù
haáp daãn ñeå phuïc vuï nhu caàu phaùt trieån kinh teá cuõng nhö phuïc vuï ngöôøi daân.
Caùc maët haøng NK chieám tyû troïng chuû yeáu trong cô caáu haøng Nk cuûa Thaønh phoá
trong giai ñoaïn naøy laø nhoùm haøng maùy moùc thieát bò- phuï tuøng vaø nhoùm haøng
nguyeân vaät lieäu, ñoà noäi thaát, haøng ñieän töû, haøng tieâu duøng, maùy moùc, thieát bò,
linh kieän…
Baûng 5: Tình hình nhaäp khaåu Tp.HCM giai ñoaïn 2001- 2005:
Caùc chæ soá Giai ñoaïn (2001- 2005)
Toång kim ngaïch xuaát khaåu 22,5 tyû USD
Toác ñoä gia taêng haøng naêm 8%
(2005: öôùc ñaït ) (nguoàn: Cuïc thoáng keâ Tp.Hoà Chí Minh )
Baûng 6: Kim ngaïch nhaäp khaåu Tp.HCM (2002- 2005)
(Ñvt: 1000 USD)
Trong ñoù
Kinh teá trong nöôùc
Naêm Kim ngaïch Khu vöïc
trong nöôùc TW Ñòa phöông
Khu vöïc coù voán
ñaàu tö nöôùc
ngoaøi
2002 4.026.067 2.466.403 1.544.426 921.977 1.559.664
2003 4.758.406 2.830.280 1.915.659 914.621 1.928.126
2004 5.644.798 3.347.226 2.361.461 985.765 2.297.572
2005 3.006.300 - - - -

Baûng 7: Toác ñoä phaùt trieån kim ngaïch nhaäp khaåu (%)
Trong ñoù
Kinh teá trong nöôùcNaêm Kim ngaïch Khu vöïc
trong nöôùc TW Ñòa phöông
Khu vöïc kinh teá coù
voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi
2002 2,3 -2,3 -4,1 0,9 10,4
2003 18,2 14,8 24,0 -0,8 23,6
2004 18,6 18,3 23,3 7,8 19,2
2005 16,3 - - - -
Naêm 2002: kim ngaïch NK ñaït 4.026 trieäu USD, taêng 2,3% so vôùi 2001.
Naêm 2003: Trò giaù haøng hoùa NK caû naêm 2003 thöïc hieän 4.758,4 trieäu
USD, taêng 18,2%. Kinh teá nhaø nöôùc: 2.659,9 trieäu USD, chieám 55,9%;
kinh teá taäp theå:3,7 trieäu USD, chieám 0,1%; kinh teá tö nhaân:152,1 trieäu
USD, chieám 3,2% vaø kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi 1.928,1 trieäu
USD, chieám 40,9%.
Baûng 8: Baûng toång hôïp caùc maët haøng nhaäp khaåu chính
(Ñv: Trieäu USD, %)
2003 2004 6 thaùng 2005
Maët haøng
Kngaïch Kngaïch Taêng/giaûm Kngaïch Taêng/giaûm
Söõa 96,4 103,3 +7,2 96,9 +183,6
Nhieân lieäu 199,0 854,1 +329,3 516,0 +20,8
Phuï lieäu may 307,0 298,6 -2,7 140,2 -2,9
Phuï lieäu giaøy deùp 101,0 78,2 -22,5 31,0 +19,6
Taân döôïc 188,1 178,3 -5,2 116,7 -2,3
Saét theùp 142,1 161,5 +13,7 94,5 +11,6

Khu vöïc kinh teá trong nöôùc: kim ngaïch NK haøng hoùa trong naêm thöïc
hieän 2.830,3 trieäu USD, chieám 59,1%, taêng 14,8% so vôùi naêm 2002.
Haøng söõa vaø saûn phaåm töø söõa ñaït 59,8 trieäu USD, chieám 2,1% trò giaù
haøng NK khu vöïc trong nöôùc, phuï lieäu thuoác laù:108,1 trieäu USD, chieám 3,9%;
xaêng daàu: 660,3 trieäu USD, chieám 23,4%, thuoác vaø nguyeân lieäu saûn xuaát thuoác
taân döôïc: 270,1 trieäu USD, chieám 9,5%; vaûi vaø nguyeân lieäu phuï lieäu saûn xuaát
haøng may maëc: 306,6 trieäu USD, chieám 10,9% vaø nguyeân phuï lieäu saûn xuaát
giaøy deùp 78 trieäu USD, chieám 2,8%...
Haøng hoùa NK töø caùc nöôùc thuoäc Ñoâng Baéc AÙ: 716,9 trieäu USD, chieám
25,4%, giaûm 7,8% so vôùi naêm tröôùc (trong ñoù töø Nhaät Baûn giaûm 10,3%, töø Ñaøi
Loan giaûm 10,9%). Nhaäp töø caùc nöôùc Asian: 900,5 trieäu USD, chieám 31,9%,
taêng 13,2% (trong ñoù töø Singapore taêng 16,6%, töø Thaùi Lan giaûm 12,2%). Nhaäp
töø thò tröôøng khaùc: 1.233,1 trieäu USD, taêng 34,2%.
Khu vöïc kinh teá coù voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi: Kim ngaïch NK haøng hoùa
caû naêm thöïc hieän 1.928,1 trieäu USD, taêng 23,6% so vôùi naêm tröôùc. Trong ñoù
nhaäp nguyeân vaät lieäu ñeå saûn xuaát kinh doanh laø 1.873,4 trieäu USD, taêng 30,7%.
Naêm 2004: Kim ngaïch haøng hoùa NK ñaït 5.644,8 trieäu USD, taêng 865
trieäu USD, taêng 18,6% so vôùi naêm tröôùc, trong ñoù löôïng NK taêng 6,7%.
6 thaùng ñaàu naêm 2005: Kim ngaïch NK haøng hoùa ñaït 3.006,3 trieäu
USD, taêng 16,3% so vôùi cuøng kyø naêm tröôùc (möùc taêng cuûa 6 thaùng
2004: 12,7%). Kinh teá nhaø nöôùc 1.697,7 trieäu USD, chieám 56,5%, taêng
11,8%; kinh teá taäp theå 30 trieäu USD, chieám 0,1%, giaûm 20,6%; kinh teá
tö nhaân 83,3 trieäu USD, chieám 3%, taêng 10,6%. Nguyeân nhaân taêng
möùc NK do neàn kinh teá cuûa thaønh phoá tieáp tuïc taêng tröôûng khaù, caùc
ngaønh saûn xuaát söû duïng nguyeân lieäu NK nhö nhöïa, nguyeân phuï lieäu
may, nguyeân phuï lieäu giaøy deùp, xaêng daàu…taêng löôïng NK ñeå ñaùp öùng
saûn xuaát, maët khaùc möùc taêng NK coøn bò aûnh höôûng bôûi möùc taêng giaù
treân thò tröôøng theá giôùi.
Caùc maët haøng NK chuû yeáu: söõa vaø caùc saûn phaåm töø söõa, nguyeân phuï
lieäu may, giaøy deùp, nhieân lieäu, saét theùp, taân döôïc…

Möùc kim ngaïch NK cuûa thaønh phoá vaãn taêng ñeàu qua caùc naêm vaø chöa
coù daáu hieäu cho thaáy suït giaûm. Trong töông lai gaàn, khi caùc haøng raøo thueá quan
daàn daàn ñöôïc gôõ boû, vaø nhaát laø khi Vieät Nam gia nhaäp WTO, kim ngaïch NK
cuûa Thaønh phoá seõ taêng cao.
2.1.3. Caùn caân XNK cuûa Tp.HCM
Baûng 9: So saùnh kim ngaïch xuaát nhaäp khaåu (ÑVT: trieäu USD, %)
Xuaát khaåu Nhaäp khaåu Cheânh leäch
Naêm Kngaïch Taêng/giaûm Kngaïch Taêng/giaûm XK-NK (%)so vôùi
NK
2002 6415,0 +6,6 4026,1 +2,3 2388,9 59,3
2003 7370,6 +14,9 4758,4 +18,2 2612,0 54,9
2004 9816,0 +33,2 5644,8 +18,6 4171,2 73,9
2005 5678,8 +26,1 3006,3 +16,3 2672,5 88,9
(Tham khaûo, thoáng keâ töø caùc soá lieäu cuûa Cuïc thoáng keâ Tp.Hoà Chí Minh)
Laäp baûng so saùnh treân, ta thaáy toác ñoä taêng kim ngaïch XK vaø NK khaù
cao, taêng ñeàu qua caùc naêm. Toác ñoä taêng kim ngaïch XK luoân taêng hôn toác ñoä
kim ngaïch NK (tröø naêm 2003)
Laäp hieäu soá kim ngaïch XK vaø NK, ta thaáy thaønh phoá xuaát sieâu haøng
hoùa, trong khi giai ñoaïn naøy, caû nöôùc nhaäp sieâu. Nhö vaäy thaønh phoá ñaõ chöùng
toû ñaây laø moät ñaàu taøu kinh teá quan troïng cuûa caû nöôùc.
2.2. Thöïc traïng hoaït ñoäng GNHH XNK ôû Tp.HCM
2.2.1. Quaù trình hình thaønh, phaùt trieån hoaït ñoäng GNHH XNK Vieät Nam
ÔÛ Vieät Nam, cô quan chuyeân traùch GNHH XNK ñöôïc thaønh laäp töø
thaùng 5-1956, ñoù laø cuïc giao nhaän maäu dòch ñoái ngoaïi. Tuy nhieân trong nhöõng
naêm 1960, caùc toå chöùc giao nhaän quoác teá ôû Vieät Nam coøn mang tính phaân taùn.
Caùc ñôn vò XNK töï ñaûm nhaän vieäc toå chöùc chuyeân chôû haøng hoùa cuûa mình, vì
vaäy caùc coâng ty XNK ñaõ thaønh laäp rieâng phoøng kho vaän, chi nhaùnh XNK, traïm
giao nhaän ôû caùc caûng, ga lieân vaän ñöôøng saét.
Ñeå taäp trung ñaàu moái quaûn lyù chuyeân moân hoùa khaâu vaän taûi giao nhaän,
naêm 1970 Boä Ngoaïi thöông thaønh laäp hai toå chöùc giao nhaän:

Cuïc kho vaän kieâm TCT giao nhaän ngoaïi thöông, truï sôû taïi Haûi Phoøng,
ñöôïc hình thaønh treân cô sôû saùp nhaäp moät soá chi nhaùnh cuûa caùc TCT
XNK khoaùng saûn, TCT nhaäp maùy, moät phaàn chi nhaùnh TCT XNK noâng
saûn thöïc phaåm cuøng vôùi phaân cuïc kho vaän ngoaïi thöông Haûi Phoøng.
Coâng ty giao nhaän ñöôøng boä, truï sôû taïi Haø Noäi
Naêm 1976, Boä thöông maïi saùp nhaäp 2 toå chöùc treân thaønh coâng ty giao
nhaän thoáng nhaát laø “TCT giao nhaän vaø kho vaän ngoaïi thöông” (Vietrans).
Coâng ty giao nhaän kho vaän Mieàn nam ñöôïc thaønh laäp ngaøy 14/07/1975,
sau ñoù ñoåi teân thaønh Coâng ty giao nhaän kho vaän ngoaïi thöông TP.HCM thuoäc
TCT giao nhaän ngoaïi thöông vôùi caùc chi nhaùnh taïi Haûi Phoøng, Ñaø Naüng, Quy
Nhôn, Nha Trang, TP.HCM.
Trong thôøi kyø bao caáp Vietrans laø cô quan duy nhaát ñöôïc pheùp giao
nhaän haøng hoùa XNK treân cô sôû uûy thaùc cuûa caùc ñôn vò XNK, ñaûm nhaän giao
nhaän haøng hoùa cho 14 TCT thöông maïi lôùn cuûa caû nöôùc. Coâng taùc thueâ taøu taäp
trung toaøn boä vaøo TCT vaän taûi ngoaïi thöông. Ñeán naêm 1982, moät coâng ty kinh
doanh cuøng lónh vöïc ñöôïc thaønh laäp do UÛy ban Nhaân daân Tp.HCM quaûn lyù
nhaèm phaïm vi chuû yeáu cho caùc ñôn vò kinh teá quoác doanh ñòa phöông.
Töø sau ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VI, neàn kinh teá nöôùc ta chuyeån daàn sang
neàn kinh teá thò tröôøng coù söï ñieàu tieát cuûa nhaø nöôùc, dòch vuï giao nhaän haøng hoùa
XNK khoâng coøn do Vietrans ñoäc quyeàn nöõa maø do nhieàu cô quan, coâng ty khaùc
tham gia, trong ñoù coù nhieàu chuû haøng ngoaïi thöông töï giao haøng laáy maø khoâng
uûy thaùc cho Vietrans. Luùc naøy baét ñaàu thôøi kyø caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi
trong nöôùc laøm quen vaø hoïc taäp kinh nghieäm cuûa giao dòch vaän taûi quoác teá theo
cô cheá thò tröôøng. Ba ñôn vò tröïc thuoäc Boä giao thoâng vaän taûi chuû yeáu laøm coâng
taùc thueâ taøu, moâi giôùi haøng haûi baét ñaàu môû roäng taàm hoaït ñoäng sang lónh vöïc
giao nhaän. Caùc coâng ty cung caáp dòch vuï giao nhaän trong giai ñoaïn naøy laø:
- Coâng ty giao nhaän kho vaän ngoaïi thöông.
- Coâng ty vaän taûi vaø thueâ taøu (Vitranschart).
- Coâng ty container Vieät Nam (Viconship).
- Coâng ty ñaïi lyù vaän taûi quoác teá (Safi).
- Coâng ty thöông maïi vaø dòch vuï haøng haûi Tramaco.

- Coâng ty giao nhaän vaän taûi thieát bò toaøn boä…
Cuøng vôùi quaù trình “container hoùa” trong vaän taûi ñöôøng bieån töø cuoái
naêm 1994 ngaønh giao nhaän vaän taûi baét ñaàu phaùt trieån maïnh ôû Vieät Nam. Ñoàng
thôøi chính saùch quaûn lyù nhaø nöôùc cuõng thoâng thoaùng, khuyeán khích moïi thaønh
phaàn kinh teá cuøng tham gia hoaït ñoäng neân ngoaøi caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc
coøn coù caùc doanh nghieäp tö nhaân vaø keå caû caùc lieân doanh cuûa nöôùc ngoaøi.
Trong giai ñoaïn naøy nhu caàu XNK taêng nhanh, caùc taäp ñoaøn, haõng giao nhaän
vaän taûi theo chaân caùc nhaø saûn xuaát kinh doanh vaøo Vieät Nam, taïo neân moät söùc
cung môùi: ñoù laø giao nhaän vaän taûi trong nöôùc vaø quoác teá. Ñeán naêm 1994, ñaõ coù
haøng traêm haõng giao nhaän quoác teá ñeán ñaët quan heä vôùi caùc coâng ty Vieät Nam,
laøm ñaïi lyù cho nhau, maët khaùc giao nhaän quoác teá cuõng trôû thaønh moät ñoøi hoûi
thieát yeáu ñoái vôùi haøng hoùa XNK, caû maäu dòch vaø vieän trôï, caû haøng baùch hoùa
laãn nguyeân lieäu haøng coâng trình, caû haøng quoác doanh laãn tö nhaân, caû haøng
trong nöôùc vaø haøng quaù caûnh. Theâm vaøo ñoù, trong kinh doanh dòch vuï giao
nhaän voán ñaàu tö ban ñaàu cuõng töông ñoái thaáp, nhöng lôïi nhuaän coù theå cao, neân
ñaõ xaûy ra tình traïng caùc doanh nghieäp ñoå xoâ vaøo hoaït ñoäng trong lónh vöïc naøy.
Caùc coâng ty nöôùc ngoaøi cuõng chen chaân vaøo thò tröôøng Vieät Nam baèng nhieàu
hình thöùc (chính thöùc vaø khoâng chính thöùc). Hoaït ñoäng giao nhaän vaän taûi trôû
neân soâi ñoäng, nhöng maët khaùc cuõng khoâng keùm phaàn loän xoän vaø caïnh tranh
khoác lieät.
Trong boái caûnh ñoù, Hieäp hoäi giao nhaän kho vaän Vieät Nam VIFFAS
ñöôïc thaønh laäp nhaèm giaûi quyeát nhöõng vöôùng maét trong toå chöùc hoaït ñoäng kinh
doanh dòch vuï giao nhaän, baûo veä quyeàn lôïi cho caùc coâng ty trong ngaønh. Tuy
nhieân cho ñeán nay Hieäp hoäi vaãn chöa phaùt huy ñöôïc heát vai troø cuûa mình vôùi tö
caùch laø moät toå chöùc tö vaán giuùp Boä Thöông maïi quaûn lyù coù hieäu quaû veà maët
nhaø nöôùc ñoái vôùi hoaït ñoäng giao nhaän kho vaän cuõng nhö laø moät toå chöùc töï
nguyeän lieân keát ngheà nghieäp cuûa caùc coâng ty trong ngaønh ñeå cuøng nhau hôïp
taùc, lieân keát hoã trôï nhau trong vieäc phaùt trieån ngheà nghieäp, naâng cao hieäu quaû
kinh doanh vaø töøng böôùc hoøa nhaäp vaøo hoaït ñoäng chung treân qui moâ quoác teá.

2.2.2. Vaán ñeà quaûn lyù nhaø nöôùc ñoái vôùi caùc doanh nghieäp kinh doanh dòch
vuï GNHH XNK
2.2.2.1. Cô quan chuû quaûn vaø vaán ñeà quaûn lyù nhaø nöôùc
Cô quan chuû quaûn laø cô quan thaønh laäp, quaûn lyù tröïc tieáp hoaït ñoäng
coâng ty, nhaän baùo caùo hoaït ñoäng haøng naêm cuûa coâng ty, treân cô sôû ñoù chæ ñaïo
phuø hôïp.
Veà maët quaûn lyù, ngheà giao nhaän ñöôïc coâng nhaän laø moät ngaønh kinh
doanh dòch vuï vaän taûi, Luaät thöông maïi Vieät Nam thöøa nhaän hoaït ñoäng giao
nhaän vaän taûi laø haønh vi thöông maïi vôùi coâng vieäc chính laø cung caáp caùc dòch vuï
vaän taûi haøng hoùa, toå chöùc vaän chuyeån, nhöng khi ñaûm nhaän vieäc vaän chuyeån thì
phaûi tuaân theo phaùp luaät veà vaän chuyeån vì luùc ñoù ngöôøi giao nhaän ñaõ thaät söï trôû
thaønh ngöôøi kinh doanh vaän taûi vaø chòu traùch nhieäm treân cung ñoaïn vaän taûi maø
mình phuï traùch. Vì vaäy, vieäc kinh doanh giao nhaän vaän taûi coøn chòu söï quaûn lyù
nhaø nöôùc bôûi caùc cô quan nhö Boä giao thoâng vaän taûi, cuïc Haøng haûi, cuïc Haøng
khoâng daân duïng, phaûi tuaân thuû quyeát ñònh cuûa Haûi quan, bò aûnh höôûng bôûi hoaït
ñoäng cuûa caùc Hieäp hoäi ngaønh ngheà nhö VIFFAS, VIBASA…
Ngoaøi ra caùc coâng ty TNHH, Lieân doanh, vaên phoøng Ñaïi dieän coøn tröïc
thuoäc Sôû thöông maïi, UÛy ban nhaân daân Tænh, Thaønh phoá, Boä keá hoaïch Ñaàu tö…
Vieäc caáp giaáy pheùp kinh doanh, ñöôïc thöïc hieän ñaïi traø maø khoâng xem
xeùt khaû naêng taøi chính, cô sôû vaät chaát kyõ thuaät cuûa ñôn vò xin pheùp hoaït ñoäng.
Do vaäy, haøng loaït caùc coâng ty tö nhaân ra ñôøi nhöng nhöng khaû naêng voán coøn
keùm, trình ñoä chuyeân moân thaáp neân chuû yeáu ñôn thuaàn hoaït ñoäng vôùi tö caùch
ñaïi lyù vaø giao nhaän noäi ñòa. Chính vì vaäy doanh thu, saûn löôïng thöïc hieän cuûa
ngaønh giao nhaän vaän taûi haàu heát töø caùc coâng ty Quoác doanh vaø Quoác doanh ñaõ
coå phaàn hoùa. ñoàng thôøi söï quaûn lyù phaân taùn ôû caùc Boä, caùc cô quan caùc caáp laøm
caùc coâng ty giao nhaän vaän taûi khoù tìm ñöôïc tieáng noùi chung.
Moät soá quy ñònh lieân quan ñeán hoaït ñoäng giao nhaän haønh hoùa XNK
nhö:
- Boä luaät Haøng haûi Vieät Nam (30/06/90)
- Quyeát ñònh 305/BH (09/08/1990) cuûa Boä Taøi chính ban haønh veà nguyeân
taéc chung veà baûo hieåm haøng vaän chuyeån baèng ñöôøng bieån.

- Quyeát ñònh 2037/QDVT (06/10/1991) cuûa Boä Giao thoâng Vaän taûi veà
theå leä boác dôõ, giao nhaän vaø baûo quaûn haøng hoùa taïi caùc caûng bieån Vieät
Nam.
- Phaùp leänh Haûi quan (20/02/1990)
- Boä luaät Haøng khoâng daân duïng Vieät Nam (26/12/1999)
- Caùc qui taéc vaø coâng öôùc quoác teá
2.2.2.2. Toå chöùc hoaït ñoäng cuûa Hieäp hoäi giao nhaän kho vaän Vieät Nam
Hieäp hoäi giao nhaän kho vaän ngoaïi thöông (VIFFAS) ñöôïc thaønh laäp
vaøo thaùng 11/1993 laø moät hieäp hoäi ngaønh ngheà ñöôïc thaønh laäp moät caùch töï
nguyeän bôûi caùc coâng ty giao nhaän. Hieäp hoäi ñaõ gia nhaäp toå chöùc FIATA vaøo
thaùng 10/1994 vaø laø thaønh vieân chính thöùc duy nhaát ñaïi dieän cho Vieät Nam
trong toå chöùc naøy.
Sô ñoà: sô ñoà toå chöùc Hieäp hoäi Giao nhaän Kho vaän Vieät Nam
Hoäi ñoàng quaûn trò goàm: 1 chuû tòch, 2 phoù chuû tòch, 1 toång thö kyù, 1 uûy
vieân thöôøng tröïc. Giuùp vieäc cho Hoäi ñoàng quaûn trò coù cô quan thöôøng tröïc cuûa
Hoäi ñoàng quaûn trò vaø moät soá ban chuyeân moân nhö Ban chöùng töø, Ban phaùp lyù,
Hoäi ñoàng quaûn trò
Chuû tòch
P.chuû tòch khu
vuïc phía Baéc
P.chuû tòch khu
vuïc phía Nam
Toång thö
kyù
Ban chöùng
töø
Ban ñoái
ngoaïi
Ban phaùp
lyùù
Cô quan
thöôøng tröïc
Hoäi vieân danh
döï
Hoäi vieân chính
thöùc
Hoäi vieân lieân
keát

Ban ñoái ngoaïi. Hoäi ñoàng quaûn trò laø cô quan chaáp haønh cuûa Hieäp hoäi ñieàu haønh
moïi hoaït ñoäng cuûa Hieäp hoäi giöõa hai nhieäm kyø ñaïi hoäi. Hoäi ñoàng quaûn trò 3
thaùng hoïp 1 laàn, ñaïi hoäi toaøn theå hoäi vieân 3 naêm 1 laàn.
Nhìn chung cô caáu toå chöùc cuûa Hieäp hoäi giao nhaän chöa ñöôïc kieän
toaøn, hoaït ñoäng caàm chöøng, moái lieân heä giöõa Ban ñieàu haønh vaø hoäi vieân chöa
ñöôïc chaët cheõ, baûn thaân Hieäp hoäi chöa thuyeát phuïc ñöôïc lôïi ích maø doanh
nghieäp coù ñöôïc khi tham gia.
2.2.3. Vò trí ñòa lyù Tp.HCM vaø thöïc traïng CSHT phuïc vuï GNHH XNK
Trong GNHH, CSHT ñoùng vai troø raát quan troïng bao goàm: heä thoáng
caûng bieån, saân bay, ñöôøng boä, ñöôøng soâng vaø caùc coâng trình, trang thieát bò phuï
trôï khaùc nhö kho baõi, phöông tieän boác xeáp. CSHT laø moät trong nhöõng boä phaän
caáu thaønh hoaït ñoäng GNHH. Vì vaäy, khi tìm hieåu thöïc traïng kinh doanh GNHH
ôû Tp.HCM caàn phaân tích kyõ nhöõng yeáu keùm cuûa CSHT ñeå tìm hieåu bieän phaùp
khaéc phuïc.
2.2.3.1. Veà caûng bieån
Tp.HCM hieän coù 7 caûng bieån, trong ñoù ñaùng keå nhaát laø cuïm caûng Saøi
Goøn, Taân Caûng, Caûng caïn ICD, caùc caûng bieån lieân doanh Lotus, VICT bao goàm
hôn 300.000 m2
nhaø kho, 700.000 m2
baõi, 32 caàu caûng vôùi toång chieàu daøi 4.766
m.
Baûng 10: Caùc caûng bieån taïi Tp.HCM
Caûng Thoâng soá caàu beán (m) Kho (m2
) Baõi (m2
)
Cuïm caûng Saøi Goøn (Nhaø
Roàng, Taân Thuaän, Khaùnh
Hoäi)
2931 68610 174069
Beán Ngheù 528 5000 100000
VICT 377 4430 150000
Taân Caûng 210 8000 15000
Taân Thuaän Ñoâng 150 3500 3000
Nguoàn: Sea Port Almanac – Visaba Times
Hieän nay haøng hoùa vaän chuyeån baèng ñöôøng bieån chieám hôn 90% toång
löôïng haøng XNK, ñieàu naøy cho thaáy vai troø cuûa caûng bieån raát lôùn. Tuy nhieân,

trong thôøi gian daøi do khoâng ñaàu tö ñuùng möùc neân ñoä boài laéng phuø sa ôû caùc
caûng quoác teá naèm trong soâng nhö caûng Saøi Goøn, Taân Caûng ngaøy caøng lôùn,
luoàng vaøo caûng bò haïn cheá do bò thu heïp, doøng chaûy quanh co neân taøu beø ra vaøo
khoù khaên. Caàu caûng, kho baõi bò xuoáng caáp, trang bò boác dôõ thoâ sô neân hieäu quaû
thaáp.
Theo ñaùnh giaù cuûa Hieäp hoäi caûng bieån Vieät Nam (VPA), “Heä thoáng
CSHT caûng bieån khoâng ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån, haàu heát ñeàu xaây döïng theo
keát caáu kieåu caàu taøu cuõ, khaû naêng chòu taûi coøn haïn cheá, trang bò boác xeáp coøn
laïc haäu vaø thieáu ñoàng boä, quy trình boác xeáp, trình ñoä coâng nhaân vaø toå chöùc
quaûn lyù ñeàu khoâng ñaùp öùng nhu caàu. Chöa coù caûng naøo ñuû ñieàu kieän ñeå thu huùt
caùc taøu container cuõng nhö dòch vuï tieáp nhaän, phaân phoái haøng, vaän taûi ña
phöông thöùc theo tieâu chuaån quoác teá, trong khi ñaây laø lónh vöïc muõi nhoïn ñeå
caïnh tranh trong khu vöïc. Naêng suaát ôû caùc nöôùc phaùt trieån toái thieåu ñaït 4000
taán/meùt caàu taøu thì ôû nöôùc ta trung bình töø 500-1200 taán/meùt caàu taøu”.
2.2.3.2. Caûng haøng khoâng
Saân bay quoác teá Taân Sôn Nhaát vôùi saûn löôïng vaän chuyeån haøng hoùa
haøng naêm ñaït khoaûng 30.000 taán noäi ñòa vaø treân 100.000 taán haøng hoùa quoác teá.
Hieän nay, Taân Sôn Nhaát cuõng ñang ñöôïc caûi taïo vaø naâng caáp ñöôøng haï caáp
caùnh nhöng coøn nhieàu hö hoûng cuïc boä. Nhaø ga, saân ñoã chæ ñaùp öùng ñöôïc soá
löôïng haønh khaùch, haøng hoùa trong vaøi naêm tôùi.
2.2.3.3. Ñöôøng saét
Quan troïng nhaát laø tuyeán ñöôøng saét Haø Noäi – Tp.HCM daøi 1730 Km,
ñöôïc phuïc hoài vaø xaây döïng laïi töø naêm 1975, noái lieàn hai thaønh phoá lôùn nhaát
nöôùc vôùi nhau, ñi qua 18 tænh ñoàng baèng duyeân haûi ñoâng daân cö vaø coâng noâng
nghieäp phaùt trieån, vôùi caùc thaønh phoá vaø thò xaõ lôùn nhö Nam Ñònh, Vinh, Hueá,
Ñaø Naüng, Quy Nhôn, Nha Trang.
2.2.3.4. Ñöôøng boä
Quoác loä 1 töø Ñoàng Ñaêng (Laïng Sôn) qua Thuû ñoâ Haø Noäi roài chaïy gaàn
song song vôùi ñöôøng xe löûa Haø Noäi – Tp.HCM, noái thaúng tôùi Caø Mau, daøi hôn
2000 km, chaïy qua laõnh thoå cuûa 33 tænh vaø thaønh phoá ñoâng daân, qua nhieàu
thaønh phoá vaø KCN quan troïng cuûa caû nöôùc, qua nhieàu vuøng noâng nghieäp, ngö

nghieäp truø phuù, laø tuyeán ñöôøng coù chieàu daøi lôùn nhaát vaø coù yù nghóa lieân vuøng,
quoác gia vaø quoác teá. Ñoái vôùi Tp.HCM, coù yù nghóa quan troïng trong vieäc noái
lieàn Thaønh phoá vôùi ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Ngoaøi ra, xuaát phaùt töø Tp.HCM
coøn coù ñöôøng soá 20 qua Ñoàng Nai, tôùi Ñaø Laït (Laâm Ñoàng), noái vôùi ñöôøng 14 ñi
Buoân Meâ Thuoät, ñöôøng 13 qua Taây Ninh, Campuchia, ñöôøng 15 Bieân Hoaø –
Vuõng Taøu…
2.2.3.5. Ñöôøng soâng
Coù 2 tuyeán chính laø: Tp HCM – Raïch Giaù – Haø Tieân vaø Tp HCM –
Caàn Thô – Caø Mau vaäaaê2n chuyeån chuû yeáu löông thöïc, haøng tieâu duøng trong
nöôùc, rieâng gaïo XK, vaän chuyeån baèng ñöôøng soâng, boä leân caûng Saøi Goøn ñeå
xuaát. Heä thoáng ñöôøng soâng ôû mieàn Nam chaèng chòt, naèm ôû phía haï nguoàn soâng
MeKong neân hieän nay ñang bò hieän töôïng sa boài, toác ñoä löu thoâng thaáp.
Nhö vaäy vôùi vò trí ñòa lyù cuûa mình, Tp.HCM coù vai troø quan troïng nhö
moät cuûa ngoõ ra vaøo cho haøng hoùa XNK. Ñoàng thôøi CSHT töông ñoái phaùt trieån
so vôùi caû nöôùc, cuøng vôùi caùc tuyeàn ñöôøng vaän taûi phong phuù, ña daïng cuõng laø
moät ñieàu kieän phaùt trieån dòch vuï giao nhaän vaän taûi, keå caû vaän taûi ña phöông
thöùc. Tuy nhieân, vôùi thöïc traïng CSHT phuïc vuï giao nhaän vaän taûi hieän nay cuõng
coøn ôû möùc yeáu keùm so vôùi khu vöïc vaø theá giôùi, do ñoù ñaõ laøm giaûm löôïng haøng
GNHH XNK, neáu ñöôïc ñaàu tö ñuùng möùc thì löôïng haøng giao nhaän coù theå taêng
cao hôn, coù theå thu huùt haøng quaù caûnh töø caùc nöôùc laân caän.
2.2.4. Hoạt động giao nhận hàng hóa XNK ở Tp.HCM
Giao nhaän ngaøy nay khoâng chæ laø chaáp noái caùc phöông tieän vaän taûi laïi
vôùi nhau maø coøn cung caáp theâm caùc dòch vuï laøm taêng theâm giaù trò haøng hoùa,
dòch vuï giao nhaän tham gia vaøo quaù trình kinh doanh cuûa khaùch haøng döôùi
nhieàu hình thöùc nhö: tö vaán veà vaän taûi, veà thò tröôøng, laø nhaø quaûn trò cho khaùch
haøng döôùi hình thöùc cung caáp caùc dòch vuï haäu caàn … Hoï thöïc hieän ñaày ñuû caùc
dòch vuï ôû phía ngöôøi göûi vaø caùc dòch vuï ôû phía ngöôøi nhaän trong quaù trình thöïc
hieän vieäc göûi haøng ñeán vieäc nhaän haøng vôùi vai troø laø moät ñaïi lyù kinh doanh
trung gian hoaëc vôùi vai troø laø moät coâng ty ñöôïc quyeàn uûy thaùc chuyeân chôû cho
khaùch haøng.

Hieän nay haàu heát caùc coâng ty maïnh ñeàu thieát laäp chi nhaùnh cuûa mình
taïi caùc cöûa khaåu quoác teá töø Nam ñeán Baéc, nhöng hoaït ñoäng giao nhaän taäp trung
chuû yeáu laø taïi mieàn Nam vôùi ñieåm chính laø Tp.HCM.
Baûng 11: Vaän taûi haøng hoùa taïi TP.HCM
2001 2002 2003 2004
Vaän chuyeån (1000 taán) 31782 34683 35777 35712
Luaân chuyeån (trieäu taán.km) 15237 18261 20896 20838
Chæ soá phaùt trieån (naêm tröôùc =100%)
Vaän chuyeån (%) 109,2 103,2 99,8
Luaân chuyeån (%) 119,8 114,4 99,7
(Nguoàn: hochiminhcity.gov.vn)
TP.HCM laø khu vöïc kinh teá troïng ñieåm phía Nam (Tp.HCM, Ñoàng Nai,
Baø Ròa-Vuõng Taøu vaø Bình Döông), laø ñaàu taøu phaùt trieån cuûa neàn kinh teá cuûa caû
nöôùc, coù taùc ñoäng loâi keùo caû khu vöïc phía Nam cuøng phaùt trieån. Qua 10 naêm
phaùt trieån (1994 - 2004) tæ troïng kinh teá cuûa Tp.HCM vaãn tieáp tuïc gia taêng, ñieàu
naøy cho thaáy Tp.HCM laø nôi hoaït ñoäng kinh teá naêng ñoäng nhaát caû nöôùc.
Caùc chính saùch cuûa nhaèm thuùc ñaåy vaø phaùt trieån kinh teá höôùng ngoaïi:
Kyù keát nhieàu hieäp ñònh song phöông, ña phöông trong vaän taûi quoác teá.
xu höôùng coå phaàn hoùa doanh nghieäp giao nhaän, thaønh laäp caùc TCT
haøng haûi, haøng khoâng ñang thöïc hieän toát giuùp oån ñònh tình hình kinh
doanh, naêng löïc taøi chính, naâng cao chaát löôïng phuïc vuï vaø khaû naêng
caïnh tranh.
Chính phuû ñaåy maïnh naâng caáp CSHT thuùc ñaåy löu thoâng haøng hoùa.
Ñaàu tö phaùt trieån giao thoâng coâng coäng, naâng caáp saân bay, beán caûng,
phaùt trieån ñoäi taøu bieån... Phoái hôïp vôùi caùc tænh laân caän naâng caáp caùc
quoác loä 1A, 22, 13, 50, 51, vaø môû caùc truïc ñöôøng giao thoâng môùi noái
lieàn thaønh phoá vôùi khu vöïc phía Nam, vôùi caû nöôùc vaø giao thoâng xuyeân
AÙ.
Phaùt trieån heä thoáng thöông maïi noäi ñòa bao goàm: 3 trung taâm giao dòch
haøng hoùa (Trung taâm giao dòch Thuûy saûn Caàn Giôø, Trung Taâm Thöông
Noâng nghieäp An Phuù, kho toàn tröõ vaø caûng chuyeân duïng xuaát khaåu gaïo

vaø noâng saûn taïi xaõ Hieäp Phöôùc, huyeän Nhaø Beø Tp.HCM ), heä thoáng
sieâu thò, chôï vôùi 110 chôï vaø döï kieán xaây döïng 3 chôï ñaàu moái lôùn (Hoùc
Moân; Thuû Ñöùc; Bình Ñieàn) vôùi haøng loaït caùc trung taâm thöông maïi
khaùc.
Laäp vaên phoøng ñaïi dieän xuùc tieán thöông maïi Tp.HCM vôùi nöôùc ngoaøi.
Tröôùc heát laø taïi thò tröôøng Hoa Kyø, Nhaät. Sau ñoù coù theå ôû moät soá thò
tröôøng coù kim ngaïch XK lôùn vaø nhieàu trieån voïng.
Caûi caùch nhöõng qui cheá khoâng roõ raøng trong quaûn lyù cuûa caùc Boä Ngaønh
lieân quan, caûi thieän tình traïng laøm vieäc thuû coâng roái raém thuû tuïc haûi
quan. Khuyeán khích caùc doanh nghieäp chuyeån töø mua CIF baùn FOB
sang mua FOB baùn CIF ñeå thuùc ñaåy giao nhaän phaùt trieån vaø thu ngoaïi
teä…
Khuyeán khích caùc doanh nghieäp tieáp thu vaø aùp duïng caùc coâng ngheä
giao nhaän vaän taûi hieän ñaïi, ña phöông thöùc vaø chuù troïng naâng cao trình
ñoä cuûa ñoäi nguõ coâng nhaân vieân trong ngaønh.
Baûng 12: Khoái löôïng haøng hoùa phaân theo khu vöïc kinh teá:
2001 2002 2003 2004
A.Vaän chuyeån(1000t) 31.782 34.683 35.777 35.712
Kinh teá nhaø nöôùc 13.503 15.574 11.200 11.129
Kinh teá ngoaøi nhaø nöôùc 18.279 19.109 24.577 24.583
B. Luaân chuyeån (trieäu t.km) 15.237 18.261 20.896 20.838
Kinh teá nhaø nöôùc 14.380 17.337 17.662 17.992
Kinh teá ngoaøi nhaø nöôùc 857 924 3.234 2.846
Nguoàn: cuïc thoáng keâ Tp.HCM
Coù theå thaáy noäi löïc ngaønh dòch vuï giao nhaän ñang ñöôïc cuûng coá, ñieàu
naøy ñaëc bieät quan troïng khi maø tieán trình hoäi nhaäp thò tröôøng theá giôùi ngaøy
caøng khaån tröông, Vieät Nam ñaõ tham gia AFTA (1995), APEC (1998), hieäp
ñònh thöông maïi song phöông Vieät Nam -Hoa Kyø ñaõ coù hieäu löïc.

Baûng 13: Khoái löôïng haøng hoùa phaân theo ngaønh vaän taûi:
2001 2002 2003 2004
A.Vaän chuyeån(1000t) 31.782 34.683 35.777 35.712
Ñöôøng boä 19.447 20.228 16.327 17.049
Ñöôøng soâng 5.223 6.511 9.310 9.657
Ñöôøng bieån 6.581 7.212 9.461 8.416
Ñöôøng saét 457 648 595 484
Ñöôøng haøng khoâng 74 84 84 106
B. Luaân chuyeån (trieäu t.km) 15.237 18.261 20.896 20.838
Ñöôøng boä 875 928 1.218 1.220
Ñöôøng soâng 352 351 838 847
Ñöôøng bieån 13.453 16.193 18.076 18.300
Ñöôøng saét 479 692 665 347
Ñöôøng haøng khoâng 78 97 99 124
Nguoàn: cuïc thoáng keâ Tp.HCM
Naêm 2006, nöôùc ta coù nhieàu hy voïng gia nhaäp toå chöùc thöông maïi theá
giôùi WTO, nhaän ñöôïc giaáy chöùng nhaän quan heä thöông maïi bình thöôøng vónh
vieãn vôùi thò tröôøng kinh teá roäng lôùn naøy. Neàn kinh teá caû nöôùc vaø ñaëc bieät laø
Tp.HCM seõ naêng ñoäng, saàm uaát hôn. Dòch vuï giao nhaän seõ ñoùng moät vai troø
quan troïng goùp phaàn thuùc ñaåy tieán trình Vieät Nam hoøa nhaäp vaøo xu theá toaøn
caàu hoùa treân moïi lónh vöïc, giuùp Vieät Nam trôû thaønh ñieåm chính trong maïng vaän
taûi quoác teá.
2.2.5. Phaân tích keát quaû khaûo saùt hoaït ñoäng GNHH XNK taïi Tp.HCM
2.2.5.1. Giao nhaän vaän taûi ñöôøng bieån, ñöôøng haøng khoâng
Giao nhaän haøng hoùa baèng ñöôøng bieån
Do chính saùch baûo hoä trong giao nhaän vaän taûi, toaøn boä haõng taøu ngoaïi
quoác, haõng giao nhaän vaän taûi ñeàu phaûi thoâng qua 1 doanh nghieäp trong nöôùc
laøm ñaïi lyù giao nhaän haøng cho hoï, chöù khoâng ñöôïc pheùp kinh doanh tröïc tieáp
taïi Vieät Nam. Chính vì vaäy saûn löôïng haøng giao nhaän ôû caùc caûng bieån ñeàu do

Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng , điểm cao

Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng , điểm cao

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (20)

Similar to Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng , điểm cao

Similar to Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng , điểm cao (20)

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864

More from Dịch Vụ Viết Bài Trọn Gói ZALO 0917193864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Đề tài Thực trạng và giải pháp phát triển dịch vụ giao nhận hàng , điểm cao