2. KIK: achtergrond en aanpakvoor rehabilitatiedocenten St. Rehabilitatie ‘92 Utrecht, 20 april 2009Tom van Wel ABC – voor jongeren met een psychotische kwetsbaarheid
3. Peopledon’t do what we expect, butpeople do what we inspect Kijk op Irb-Kwaliteit 3
4. materialen teksten toegestuurd artikel in Maandblad Geestelijke volksgezondheid interview in Psy mapje lesplan (uit post-HBO) protocol bijlagen met een KIK-voorbeeld Kijk op Irb-Kwaliteit 4
6. overzicht van vandaag persoonlijk verhaal onze rehabilitatiepraktijk mijn opstelling mijn nieuwe opstelling ervaringen met KIK (weerstand / meerwaarde) MIDDAGPAUZE hoe doen we KIK nu precies? hoe verder? 6 Kijk op Irb-Kwaliteit
7. Kent u dat? afdeling met rehabilitatie-missie nagenoeg iedereen getraind in de IRB werkbegeleiding management zegt rehabilitatie belangrijk te vinden nagenoeg alle medewerkers zeggen rehabilitatie belangrijk te vinden en… 7 Kijk op Irb-Kwaliteit
8. … er lopen maar weinig rehabilitatietrajecten ...
9. Dit loopt zo al enkele jarenPogingen: steeds rehab benadrukken door het management rehab-imago naarbuiten rehab bovenaan het behandelplan extra irb-trainingen elkeklinischecliëntmoeteen rehab-wonen-trajecthebben beschikbaarheid over eigen IRB-werkbegeleiders werkbegeleidingintensiever: wekelijks opnieuwtersprakebrengen en… 9 Kijk op Irb-Kwaliteit
10. … er lopen maar weinig rehabilitatietrajecten ...
11. wat wel: welenkeleenthousiaste rehab-medewerkers weleen rehab-attitude (wijnemen de cliëntenserieus, wijwerkenvraaggericht, wijkijkenooknaarleren en werken, enz.)
12. Mijn opstelling:‘Druk zetten op rehabilitatie kan niet’ dat is in strijd met rehab-attitude (rehab is immers van de cliënt; herstellen doe je zelf) druk op medewerkers zal tot druk op cliënten leiden (door die medewerkers) [=parallelproces] wel: verleiden, stimuleren tot rehabilitatie veel begrip voor medewerkers die er niet toe komen veel begrip voor cliënten die er niet toe komen. 12 Kijk op Irb-Kwaliteit
13. we leven in een samenleving van afspraken als er geen trajecten lopen (ondanks de afspraken) lijkt het niet veel uit te maken voor medewerkers dan werken we vrijblijvendheid in de hand dit geldt ook voor cliënten: zij leren dat je afspraken niet echt hoeft na te komen [=parallelproces] zeker voor kwetsbare groepen (bv. mensen met een psychose), werkt dit invaliderend. Mijnopstellingvindik nu schadelijkvoorherstel 13 Kijk op Irb-Kwaliteit
16. Nieuwe verwachtingen elkepersoonlijkebegeleider / casemanagerdoet met elk van zijncliëntenrehabilitatietrajecten zoniet: redenwaarom (in readinesstermen), met rehab-beleid en de evaluatiedatumdaarvan 3 maal per jaarvraagtalgemeen manager eenoverzichttemaken + plekwaarverslagentevindenzijn elk trajectwordtinhoudelijk van commentaarvoorzien (schriftelijk) en beoordeeld (score 1 tot 5) resultaten zijn gespreksonderwerp in jaargesprek.
17. Ervaringen rehabilitatie is gaanleven op de afdeling 112 trajectenbeoordeeld over 4 rondesbij 17 medewerkers gemiddelde score: 2,2 – 2,9 – 2,9 – 3,3
18. Scores bij de beoordelingen score 1: erstaatniets over de rehab-doelterreinen of erstaangrotefouten score 2: erstaatweliets, echterniet in professionele rehab-taal score 3: fase (v-k-v-b) en gesprekstechniekstaangoedbenoemd score 4: uitvoering van techniekzietergoeduit score 5: duidelijk en beknopt
19. Ervaringen - vervolg reacties: ‘vreselijk!’ met name de beoordelingen in cijfers ‘vuliknooitmeer in’ ‘ikvinddatik het op mijnmaniergoed doe’ ‘goed: nu dwingt het me op het echt op tepakken. Datvindikwelgoed’ ‘fijndaterinhoudelijkeopmerkingenbijgemaaktworden, daar leer ik van’ iemand die altijdstandaarddoelvaardigheid deed, ookals de cliënt in eenanderefasezat iemand die nietsaan rehab deed en het nu goedoppakt iemand die nietsopschrijft en dat nu welgaatdoen.
20. Ervaringen - vervolg medewerkers die al rehabilitatieuitvoerden, voelenzichgesteund bijmedewerkers die weinigtrajectenhebben en lage scores blijvenhalen, wordtditbesproken in het jaargesprek, bijvoorbeeld: ‘er is externenoodzaak: hoe ga je het aanpakken, hoe kunnenwij je ondersteunen?’.
21. Aandachtspunten het gaatnietommedewerkersalsgeheeltebeoordelen; slechts de rehab-trajecten het gaatnietomafkrakenmaaromleren onvoldoendeszijnniet erg ermoetwelgroei in zitten bijgebrekaangroei gesprek met leidinggevende: hoe kunnenwij je ondersteunenom je werk (goed) tedoen?.
28. Lesplan KIK Over de borging in begeleidingsgesprekken. Kijk op Irb-Kwaliteit 27
29. enkelevragen hoe vaakdoenirb-opgeleidemensen in de praktijkeentraject met eencliënt? alsna het leren van eenvaardigheidernietonmiddellijkmeewordtgeoefend, wat is het gevolg? (tennisles, pianoles) in hoeverrelaatjouwleidinggevendemerkendathij het belangrijkvindtdat je irb-trajectenuitvoert?. Kijk op Irb-Kwaliteit 28
30. KIK doel: het op niveaukrijgen en behouden van kwalitatiefgoedeirb-trajecten individueelwordt met eenmedewerkermeegekekena.d.h.v. de irb-gespreksverslagen individueelcommentaar - direct bruikbaar met eenbeoordelingsscore. Kijk op Irb-Kwaliteit 29
31. Noodzakelijkerandvoorwaarden missie + belang van rehabilitatie: ditweet men ook duidelijk hoe/wiebepaalt of eencliëntirbkrijgt + hoe dit is vastgelegd wie de gesprekkengaatvoeren wanneer de evaluatie is datereenelectronisch dossier is waar de verslagleggingdaarinis. Kijk op Irb-Kwaliteit 30
32. voorwaardenvoor de rehab-werker heeftirb-trainingengevolgd weetwelketrajecten van hem wordenverwacht kanwerkbegeleidingvolgen (minimum: …) weetdatverslagenwordengeKIKt. Kijk op Irb-Kwaliteit 31
33. over het commentaar en de beoordeling er is eenirb-deskundigebeschikbaar die binneneen week commentaargeeft [kosten / tijdzijngefaciliteerd] van buiten het team? Moet wel type problematiekkennen en enigszins de werkers. Kijk op Irb-Kwaliteit 32
34. voorwaarden - vervolg continuwerkbegeleiding op de afdeling vooraanvullendetrainingen is op voorhand geld gereserveerd richtlijn: jaarlijks 1 tot 2 trainingen van elk 3 dagen permanent van karakter (nieuwemedewerkers). Kijk op Irb-Kwaliteit 33
40. 1. voorlichtingaanmedewerkers(1) oefening in tweetallen: [10 minuten] schrijfredenen op waarommedewerkers KIK nietzienzitten [leef je in: beoordeeldworden op ietsdat je nietzobelangrijkvindt en waar je nietzogoed in bent] welkeargumentengebruik je omervanaftekunnenzien?. Kijk op Irb-Kwaliteit 38
41. 1. voorlichtingaanmedewerkers(2) KIK is een instrument van de manager (niet de irb’er) het gaatnietalleenombeoordelenmaarprimairomeenleerprocesbijmedewerkers weliswaarnietvrijblijvend (maarkwaliteitstaatvoorop) PDCA-cyclusook op individueelniveau. Kijk op Irb-Kwaliteit 39
42. 2. manager vraagttrajectentebeschrijven(1) niveau 1: van elk irb-trajectzijngespreksverslagen niveau 2: overzicht op A4 van allelopendeirb-trajecten per medewerker(zie protocol figuur 2) per trajectstaatbenoemd doelterrein fase (v-k-v-b) (hoofd)gesprekstechniek waar de verslagenpreciesstaan. Kijk op Irb-Kwaliteit 40
43. 2. manager vraagttrajectentebeschrijven(2) van allecliëntenkan het KIK-formulieringevuldworden zg. contra-indicatiesverdienen extra aandacht dezezijnmogelijkmaarzijnmeestalonterecht beschrijven in readiness-termen zijnaltijdtijdelijk wat is dan het beleid? KIK is bij contra-indicatiesdusgewoonmogelijk. Kijk op Irb-Kwaliteit 41
44. 3. Rehabilitatiewerkervoert de afsprakenuit de irb-gesprekken van elk gesprekeenverslag geeft (op verzoek) eenoverzicht van alleirb-gespekken (in bv het KIK-formulier). Kijk op Irb-Kwaliteit 42
45. 4. Manager stuurtaanirb-deskundige de verslagen Als er een ‘contra-indicatie’ is, dan stuurt de manager: Het behandel-/begeleidingsplan De complete voortgangsrapportage van de laatste twee maanden Inschatten of er toch rehab-ingangenzijn. Kijk op Irb-Kwaliteit 43
46. 5. De irb-deskundigeschrijftcommentaarbij de verslagen(1) Staat het doelterrein benoemd? Is de fase goed benoemd? Is de keuze voor de gesprekstechniek juist beargumenteerd? Zijn de onderdelen van de gesprekstechniek juist toegepast? Eindigt elk gesprek met een rehab-beleid? bij ‘met rust laten’ evaluatiedatum?. Kijk op Irb-Kwaliteit 44
47. 5. De irb-deskundigeschrijftcommentaarbij de verslagen(2) Bij veel gedetailleerd commentaar: in tekst zelf De toon: het dient de rehab-werker verder te helpen (opbouwend + techniek beter leren) Bij persoonlijk begeleiders: alle trajecten? Bij casemanagers: keuze maken Ik beperk me tot 3 trajecten (verschillende doelterreinen en verschillende fases). Kijk op Irb-Kwaliteit 45
49. Oefening [nabespreken] Hoe was het om te doen? Zie bijlage 2 als een voorbeeld Wat zou de meerwaarde kunnen zijn?. Kijk op Irb-Kwaliteit 47
50. 6. De irb-deskundigebeoordeelt het rehab-traject(1) Is in de ggz ongebruikelijk Wel heel gewoon bij wetenschappelijk onderzoek In leersituaties ook heel gewoon. Kijk op Irb-Kwaliteit 48
51. 6. De irb-deskundigebeoordeelt het rehab-traject(2) KIK sluit aan bij het wetensch. onderzoek: irb heeft meerwaarde boven gezond verstand KIK sluit aan bij transparant maken Nu: verantwoorden van de tijd (dat irriteert vaak) KIK gaat over de inhoud Meetbaar gemaakt via een vijf-deling. Kijk op Irb-Kwaliteit 49
52. 6. De irb-deskundigebeoordeelt het rehab-traject(3) score 1: erstaatniets over de rehab-doelterreinen of erstaangrotefouten score 2: erstaatweliets, echterniet in professionele rehab-taal score 3: fase (v-k-v-b) en gesprekstechniekstaangoedbenoemd score 4: uitvoering van techniekzietergoeduit score 5: duidelijk en beknopt. Kijk op Irb-Kwaliteit 50
53. 6. De irb-deskundigebeoordeelt het rehab-traject(4) Ook 1½, 2½, 3½, 4½ zijn te gebruiken Het zijn geen harde, wetenschappelijke cijfers Doel: snel overzicht krijgen over het individuele leerproces van de rehab-werker Dit kan snel gaan (in een half jaar van 1’en naar 4’en), maar kan ook blijven steken op 2’en Sla op; van belang bij volgende KIK. Kijk op Irb-Kwaliteit 51
54. oefening Welke beoordeling zou je geven bij de vorige oefening? Op basis van welke argumenten? Kijk op Irb-Kwaliteit 52
55. 7. De irb-deskundigeinformeert de rehab-werker en de manager (1) Rehab-werker informeren Stuur het digitale commentaar De score, incl. het overzicht van de 5 scores + de motivatie voor de score Biedt altijd toelichting aan (digitaal/telefonisch/ftf) Besef dat zijn manager dit ook leest. Kijk op Irb-Kwaliteit 53
56. 7. De irb-deskundigeinformeert de rehab-werker en de manager (2) Manager informeren Over het individu Digitaal: de CC Excel-bestand met scores van individuele rehab-werkers (doel: leerproces van het individu volgen) Over het team als geheel Maak dit overzichtelijk voor de afdeling (doel: leerproces van het team als geheel volgen). Kijk op Irb-Kwaliteit 54
57. 8. Aanpassingenmaken(1) Hangt natuurlijk van de plan en de act af Bespreken in jaargesprekken Voor-de-vuist-richtlijn: als er 3 KIK-rondes geen vooruit te zien is manager bespreekt dit, bijvoorbeeld door de readiness van de medewerker t.a.v. de irb te bespreken Ontwikkelen readiness? Met rust laten? Zoeken naar een minder eisende omgeving? Vaardigheden? Hulpbronnen/randvoorwaarden?. Kijk op Irb-Kwaliteit 55
62. Irb-desk.: per traject 20 tot 45 minutenKosten: is het duur? Verleken met trainingen waar weinig mee gebeurt… Kijk op Irb-Kwaliteit 57
63. Slotvragen: Wat vind je de belangrijkste punten van KIK? Kan KIK een meerwaarde hebben op jouw werkplek? Wat zijn mogelijke valkuilen? Kijk op Irb-Kwaliteit 58
64. samenvattend KIK is een instrument van de manager Doel is de kwaliteit en hoeveelheid van de irb-trajecten te verbeteren Is ontwikkelingsgericht Werkt alleen als aan randvoorwaarden is voldaan KIK maakt deel uit van de PDCA-cyclus …wat nog meer…? Kijk op Irb-Kwaliteit 59
65. Hoe verder? Ervaringen opdoen plan / do Deze bundelen en daarvan leren check Methode aanpassen / toespitsen. act Kijk op Irb-Kwaliteit 60