SlideShare a Scribd company logo
1 of 47
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 1 Thiết kế nhà máy sữa
MỞ ĐẦU
Sữa là một loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao. Sau sữa mẹ, sữa bò có
đầy đủ các chất dinh dưỡng như protein, glucid, lipid, chất khoáng, vitamin,… với một
tỉ lệ thích hợp, đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng của con người.
Ngày nay, công nghệ chế biến sữa đã phát triển mạnh mẽ, cho ra đời những
sản phẩm sữa rất đa dạng. Từ nguyên liệu sữa người ta có thể sản xuất ra hàng loạt các
thức uống như sữa tiệt trùng, sữa bột, sữa cô đặc, fomat…và cũng là nguyên liệu cho
một số ngành sản xuất bánh, kẹo, ….
Nước ta có vị trí địa lý thuận lợi, khí hậu nhiệt đới gió mùa. Đây là những điều
kiện rất tốt cho việc chăn nuôi gia súc mà đặc biệt là chăn nuôi bò sữa. Về
mặt thị trường, các sản phẩm sữa trên thị trường Việt Nam hiện nay là rất đa dạng,
nhu cầu tiêu dùng trong nhân dân ngày càng cao. Tuy nhiên, ngành chế biến sữa
nước ta còn non trẻ, việc chăn nuôi chưa đồng bộ, sản lượng sữa chế biến trong nước
đi từ sữa tươi chưa nhiều. Trong khi đó, nhu cầu thị trường ngày càng cao, các sản
phẩm sữa ngoại nhập đang chiếm một thị phần lớn. Từ thực tế trên, Nhà Nước và các
ngành liên quan cần có sự đầu tư thích đáng để phát triển tiềm năng từ công nghiệp
sữa.
Trong giới hạn của đề tài, em chỉ thiết kế nhà máy sản xuất sữa cô
đặc có đường hiện đại đi từ nguyên liệu sữa tươi. Sữa cô đặc có đường là một trong
những sản phẩm ra đời từ rất sớm trong ngành chế biến sữa. Do có hàm lượng đường
cao nên dễ bảo quản, dễ vận chuyển, là một nguồn dinh dưỡng thuận tiện, đồng thời
đây cũng là
một trong những nguyên liệu cho một số ngành khác.
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 2 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
Chương I. GIỚI THIỆU VỀ NGUYÊN LIỆU
1.1 Nguyên liệu sản xuất chính & phụ:
1.1.1 Nguyên liệu chính:
Nguyên liệu chính của nhà máy đi từ sữa bò tươi. Sữa là một chất lỏng sinh lý
được tiết ra từ tuyến vú của bò. Yêu cầu về sữa nguyên liệu trong sản xuất sữa cô đặc:
- Sữa sử dụng trong sản xuất sữa cô đặc phải đạt các chỉ tiêu về cảm quan, hoá
lý và vi sinh tương tự như trong công nghệ sản xuất các sản phẩm khác từ sữa.
- Hàm lượng các tế bào sinh dưỡng chịu nhiệt và các bào tử vi khuẩn trong
nguyên liệu càng thấp càng tốt.
Quá trình cô đặc sữa thường được thực hiện trong điều kiện chân
không ở nhiệt độ 65÷70
0
C. Trong khoảng nhiệt độ này, các tế bào VSV chịu nhiệt
không bị tiêu diệt, chúng có thể vẫn tiếp tục trao đổi chất với môi trường. Hơn nữa,
đây là khoảng nhiệt độ lý tưởng cho sự nảy mầm của các tế bào vi khuẩn.
- Sự ổn định của các protein sữa với tác nhân nhiệt càng bền càng tốt.
Trong quá trình cô đặc bốc hơi, nhiệt độ có thể làm biến tính protein sữa, ta
cần hạn chế hiện tượng này. Sự ổn định của phân tử protein đối với tác nhân nhiệt phụ
thuộc vào giá trị pH, tỷ lệ hàm lượng các muối có trong sữa cũng như thành phần thức
ăn của động vật và chu kỳ tiết sữa.
1.1.2 Đường saccharose (C12H22O11)
Saccharose là disaccharide do hai phân tử glucose và fructose liên kết với
nhau, tách bỏ đi một phân tử nước.
Saccharose được bổ sung vào trong sản phẩm sữa đặc có đường nhằm
mục đích tăng độ ngọt, giá trị dinh dưỡng và giá trị áp lực thẩm thấu bên trong sản
phẩm. Nhờ đó, sản phẩm sữa đặc có đường không cần qua quá trình tiệt trùng nhưng
vẫn có
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 3 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
thể bảo quản được trong thời gian dài.
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 4 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
Hiện nay, các nhà sản xuất sử dụng đường tinh luyện (Refined extra –
Re)
trong sản xuất sữa đặc có đường. Dưới đây là ví dụ về mức giá trị cho các chỉ tiêu hoá
lý của đường saccharose:
- Độ ẩm: không lớn hơn 0.05%
- Hàm lượng saccharose: không nhỏ hơn 99.8% chất khô
- Hàm lượng tro: không lớn hơn 0.03%
- Độ màu: không lớn hơn 30
0
ICUMSA
1.1.3 Đường lactose
Thường được sử dụng dưới dạng mầm tinh thể trong qui trình sản xuất sữa đặc
có đường. Bổ sung lactose vào để điều khiển quá trình kết tinh lactose sao cho kích
thước tinh thể đạt được giá trị theo yêu cầu. Trước khi sử dụng, đường lactose được
sấy khô và nghiền nhỏ với kích thước vài µm.
Ngoài ra, có thể sử dụng một phần sữa cô đặc có chứa tinh thể lactose mịn của
mẻ sản xuất trước để gây mầm kết tinh cho mẻ sau.
1.1.4 Các phụ gia:
Để hạn chế hiện tượng đông tụ protein dưới tác dụng của nhiệt độ, các nhà sản
xuất thường bổ sung muối disodium phosphate, trisodium phosphate hoặc sodium
citrate vào sữa. Mục đích chính là làm cân bằng trở lại hàm lượng các cation và anion
có trong sữa.
Để ổn định cấu trúc sản phẩm, tránh hiện tượng tách béo, tách muối trong quá
trình bảo quản, người ta sử dụng các chất ổn định khác nhau như lecithine(chất
tạo nhũ), carraghenan (chất tạo độ nhớt)…
Để tăng giá trị dinh dưỡng, người ta bổ sung vào sữa cô đặc các loại vitamin
khác nhau như vitamin tan trong chất béo (A, D), vitamin tan trong nước (nhóm B)…
1.2 Giới thiệu về nguyên liệu sữa tươi:
1.2.1 Một số tính chất vật lý của sữa bò
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 5 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
Mật độ quang ở 15
0
C 1.030 - 1.034
Tỷ nhiệt 0.93
Điểm đông -0.55
0
C
pH 6.5 – 6.6
Độ axit được tính bằng độ Dornic 16 – 18
0
D
(decigam axit lactic/lit sữa)
Chỉ số khúc xạ ở 20
0
C 1.35
1.2.2 Thành phần hoá học của sữa bò
1. Đường lactose
Đường lactose trong sữa có hàm lượng trung bình 50g/l và tồn tại dưới hai
dạng ∀- và ∃-lactoza.
Khi bị thuỷ phân lactoza cho ra một phân tử đường glucoza và một phân tử
đường galactoza theo phương trình tổng quát:
C12H22O11 + H2O → C6H12O6 + C6H12O6
Lactoza Glucoza Galactoza
Trong sữa, đường lactoza luôn ở trạng thái hoà tan. Những đặc điểm về
khả năng hoà tan và kết tinh của nó rất quan trọng cho phép áp dụng trong công nghiệp
chế biến sữa cô đặc có đường.
Cơ chế của sự kết tinh đường lactoza có ích lớn trong công nghiệp sữa cô đặc có
đường. Đường lactoza là một gluxit ít hoà tan hơn đường saccharoza là đường được sử
dụng để bổ sung vào trong sữa cô đặc. Khi người ta làm lạnh sản phẩm này, đường
lactoza ban đầu sẽ ở trạng thái dung dịch quá bão hoà rồi sau đó chúng kết tinh. Sự kết
tinh đường này ảnh hưởng đến chất lượng của sữa cô đặc. Nếu xảy ra sự hình thành các
tinh thể lớn, sản phẩm có cấu trúc như dạng cát và không thích hợp (dân gian gọi là
“sạn đường”). Ngược lại, nếu sự kết tinh đường lactoza xảy ra dưới dạng hình thành
các tinh thể nhỏ (kích thước hạt kết tinh < 0.01mm), sữa cô đặc tồn tại dưới một cấu
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 6 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
trúc và một độ bền chắc mong muốn. Điều kiện này được thực hiện trong quá trình tạo
mầm tinh thể. Với hiệu quả này, cần phải giữ sữa cô đặc có đường trong trạng thái quá
bão hoà thích hợp và khơi mào sự kết tinh nhờ bột sữa hoặc mầm kết tinh nhỏ
của đường lactoza.
Đường lactoza của sữa rất nhạy cảm với nhiệt. Giữa 110-1300
C xảy ra dạng mất
nước của tinh thể đường. Trên 150
0
C, người ta nhận được màu vàng và ở 170
0
C màu
nâu đậm hình thành bởi quá trình caramen hoá. Tuy nhiên ở trong sữa, người ta nhận
thấy rằng sự xuất hiện màu vàng xảy ra ở những nhiệt độ không cao lắm
(<130
0
C). Ngoài ra các sản phẩm sinh ra do sự caramen hoá đường lactoza, cũng còn
phải kể đến phản ứng của đường với các chất chứa nitơ kéo theo sự xuất hiện các
thành phần có màu nâu được gọi là melanoidin.
2. Các hợp chất có chứa nitơ
Protein của sữa do các acid amin trùng ngưng với nhau tạo nên . Vì thế, khi
protein chịu tác dụng của enzym proteaza tạo thành đầu tiên là các peptit và cuối cùng là
các acid amin .
Các Acid amin chủ yếu có mặt trong sữa : glyxin 2, 7% (tính theo sản
phẩm khô)/lít sữa, alanin 3, 0%, valin 7, 2%, lơxin 9, 2%, izolơxin 6, 1%, prolin
11, 3%, phenylamin 5, 0%, cystein 0, 34%, methionin 2, 8%, triptophan 1, 7%,
arginin4, 1%, histidin 3, 1%, lysin 8, 2%, acidaspartic 7, 1%, acid glutamic 22,
4%, serin 6, 3%, treonin 4, 9%, tyrosin 6, 3% .
Các chất chứa nitơ trong một lít sữa bao gồm : protit 32-35g và các chất chứa nitơ
phi protit 0, 8-1, 2g .
Trong protit gồm có hai thành phần : proteit và acid amin .
Trong proteit có :
Cazein toàn phần 26-29g
α -lactobumin 0, 8 - 1, 5g
β -lactoglobulin 2, 5 - 4g
Imunoglobulin 0, 5 - 0, 8g
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 7 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
Proteoze-pepton 0, 8 - 1, 5g
Một số các chất chỉ có vết.
Thành phần quan trọng nhất của các chất chứa nitơ là cazein hay có thể nói cazein là
thành tố quan trọng nhất của protit có trong sữa. Dưới kính hiển vi điện tử, cazein là các
hạt hình cầu có đường kính thay đổi từ 40-200 μm.
Cazein kết tủa dưới dạng các hạt mixen lớn nhờ quá trình acid hóa sữa đến pH=4, 6
(điểm đẳng điện của cazein) . Cazein được chia thành ba loại :
α-cazein : 60 % cazein toàn phần .
β -cazein : 30 % cazein toàn phần .
γ -cazein : 4 – 10 % cazein toàn phần .
3. Chất béo:
Chất béo của sữa có hai loại :
Chất béo đơn giản (glyxerit và sterit) có hàm lượng 35 - 45 g/l gồm acid béo no và
không no: acid oleic (C18 không no); acid palmitic (C16 không no); acid stearic (C18 không
no).
Chất béo phức tạp trong sữa thường có chứa một ít P, N, S trong phân tử. Tên gọi
chung là phosphoaminolipit, đại diện là lexitin và xephalin .
Đặc tính lí- hoá của chất béo :
Mật độ quang ở 15
o
C 0, 91-0, 95
Nhiệt độ nóng chảy 31-36
O
C
Nhiệt độ hoá rắn 25-30
O
C
Chỉ số iot ( theo Hubl ) 25-45
Chỉ số xà phòng hóa ( theo Koettstorfer ) 218-235
Chỉ số Acid bay hơi không hòa tan ( Polenske ) 1,5-3
Chỉ số Acid bay hơi hòa tan được( Reichert) 26-30
Chỉ số khúc xạ 1,453-1,462
Cấu trúc của chất béo trong sữa: chất béo trong sữa tồn tại dưới dạng huyền phù
của các hạt nhỏ hình cầu (tiểu cầu) hay hình ôvan với đường kính từ 2-10 µm tuỳ thuộc
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 8 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
vào giống bò sản sinh ra sữa. Dưới kính hiển vi, các tiểu cầu được vây quanh bởi một
màng (membrane) protit, gồm hai phần: phần có thể hòa tan được và phần không thể hòa
tan được trong nước. Các phần này rất khác nhau trong các loại sữa. Bề mặt bên trong
của màng có liên quan mật thiết với một lớp phụ có bản chất phospholipit có thành
phần chủ yếu là lexitinxephalin ( là các chất béo phức tạp có hàm lượng 0, 3-0, 5 g / l
sữa) .
Màng tiểu cầu béo còn chứa các chất khác với hàm lượng nhỏ, trong đó chủ yếu
là đồng, sắt, các enzym nhất là enzym phosphataza mang tính kiềm tập trung trong
phần protit và enzym reductaza trong phần không hòa tan được .
Sự phân bố các glyxerit trong lòng các tiểu cầu mang đặc điểm sau: phần
trung tâm của tiểu cầu chứa glyxerit có điểm nóng chảy thấp, giàu acid oleic luôn ở
dạng lỏng trong điều kiện nhiệt độ môi trường. Trong khi phần ngoại vi nơi tiếp xúc với
màng, chứa
các glyxerit với chỉ số iot thấp 5-6 nhưng có điểm nóng chảy cao có thể đông đặc lại ở
nhiệt độ môi trường .
Sự toàn diện về cấu trúc của các tiểu cầu béo là điều kiện quyết định cho sự ổn
định của chất béo có trong sữa. Đặc biệt sự biến chất của màng sẽ làm tăng cường sự
hoạt động trực tiếp của một số loài vi sinh vật hay sự tăng lên của chỉ số acid hay còn
làm thay đổi các tính chất vật lý một cách sâu sắc gây ra việc tiến lại gần rồi kết dính
các tiểu cầu lại với nhau dẫn đến quá trình tách chất béo làm mất tính đồng nhất của
sữa.
4. Khoáng:
Hàm lượng chất khoáng trong sữa dao động từ 8-10 g/l. Các muối trong sữa ở dạng
hoà tan hoặc dung dịch keo (kết hợp với cazein).
Trong số các nguyên tố khoáng trong sữa, chiếm hàm lượng cao nhất là
calci, phosphore và magie. Một phần chúng tham gia vào cấu trúc micelle, phần còn lại
tồn tại dưới dạng muối hoà tan trong sữa.
Các nguyên tố khoáng khác như kali, natri, clore… đóng vai trò chất điện ly. Cùng
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 9 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
với lactose. Thông thường vào cuối chu kỳ tiết sữa, đặc biệt khi con vật bị viêm vú, hàm
lượng NaCl tăng vọt làm cho sữa có vị mặn.
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 10 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
Ngoài ra, sữa còn chứa các nguyên tố khác như Zn, Fe, I, Cu, Mn… Chúng cần
thiết cho quá trình dinh dưỡng của con người. Một số nguyên tố độc hại như Pb, As… đôi
khi cũng được tìm thấy ở dạng vết trong sữa bò.
5. Vitamin
Các vitamin trong sữa được chia làm hai nhóm:
- Vitamin hoà tan trong nước: B1, B2,B3, B4, B5, B6, C…
- Vitamin hoà tan trong chất béo: A, D, E…
Nhìn chung, hàm lượng vitamin nhóm B trong sữa bò thường ổn định, là do
chúng được tổng hợp chủ yếu bởi các vi khuẩn trong ngăn thứ nhất dạ dày của nhóm
động vật nhai lại và không phụ thuộc vào điều kiện ngoại cảnh. Tuy nhiên, hàm lượng
vitamin tan trong chất béo bị ảnh hưởng sâu sắc bởi thành phần thức ăn và điều kiện thời
tiết…
6. Hormone:
Hormone do các tuyến nội tiết tiết ra và giữ vai trò quan trọng trong quá trình
sinh trưởng của động vật. Chúng được chia thành ba nhóm là proteohormone, hormone
peptide và hormone steoride, trong số đó prolactine được nghiên cứu nhiều hơn
cả. Hàm lượng trung bình prolactine trong sữa bò là 50 µg/l, trong sữa non là 230 µg/l.
7.Các hợp chất khác:
Trong sữa bò còn chứa các chất khí, chủ yếu là CO2, O2 và N2. Tổng hàm lượng
của chúng chiếm từ 5% đến 6% thể tích sữa. Các chất khí trong sữa tồn tại ở ba dạng:
dạng hoà tan, dạng liên kết hoá học với các chất khác và dạng phân tán. Khí ở dạng hoà
tan hoặc phân tán thường gây ra một số khó khăn trong các qui trình chế biến sữa. Do
đó, sữa tươi thường được qua xử lý bài khí trước khi chế biến.
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 11 Thiết kế nhà máy sữa
Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan
Chương II. CHỌN VÀ THUYẾT MINH DÂY CHUYỀN CÔNG NGHỆ
2.1 Dây chuyền công nghệ:
Nguyên liệu
Kiểm tra, lọc
Định lượng
Gia nhiệt, làm
nguội
Sữa tiệt trùng
hương cam
Phối trộn
Cô đặc
Siro
saccharose
Đồng hoá
Làm nguội và
kết tinh
cấy mầm
tinh thể
lactose
Rót sản phẩm Bao bì vô
trùng
Ghép mí
Hoàn thiện sản
phẩm
Sữa đặc
có đường
2.2 Thuyết minh dây chuyền công nghệ:
2.2.1 Thu mua nguyên liệu:
Sữa tươi nguyên liệu được thu mua tại nhà máy và các trạm thu mua gần trang
trại chăn nuôi. Do sữa chứa nhiều chất dinh dưỡng, hệ vi sinh vật sữa sẽ trưởng thành
nhanh chóng tạo ra nhiều sản phẩm trao đổi chất ngoại bào làm thay đổi thành phần
hoá học và giá trị cảm quan của sữa. Để đảm bảo chất lượng sữa, trong quá trình thu
mua và vận chuyển, sữa phải được làm lạnh ở nhiệt độ không lớn hơn 4
o
C.
2.2.2 Kiểm tra, lọc:
Sữa trước khi đưa vào chế biến phải tiến hành lọc để loại bỏ các tạp chất ở dạng
lơ lửng trong dịch sữa. Dịch sữa được bơm qua thiết bị lọc thuỷ tĩnh có đường kính
lưới lọc 100 µ m. Trong quá trình lọc, các tạp chất sẽ bị giữ lại trên lưới lọc và
cần được vệ sinh định kỳ.
2.2.3 Định lượng:
Sữa từ bồn chứa được bơm định lượng bơm qua đưa vào thiết bị gia nhiệt. Quá
trình định lượng nhằm để điều chỉnh năng suất nhà máy.
2.2.4 Xử lý nhiệt:
Quá trình xử lý nhiệt nhằm tiêu diệt vi sinh vật, vô hoạt enzim và làm biến tính
một số phân tử protein có trong sữa. Trong quá trình xử lý nhiệt, các phân tử protein
kém bền nhiệt, đặc biệt là nhóm protein của huyết thanh sữa sẽ bị biến tính, các muối
calci kết tủa . Sự biến tính này có lợi cho chất lượng thành phẩm do nó ổn định thành
phần protein trong sữa.
Sau quá trình xử lý nhiệt, sữa được làm nguội về 70o
C rồi đưa đi phối trộn.
2.2.5 Phối trộn:
Dịch sữa được phối trộn với sirô saccharose 70%. Saccharose được bổ sung
trong sản phẩm sữa đặc có đường nhằm mục đích tăng độ ngọt, giá trị dinh dưỡng và
giá trị áp lực thẩm thấu bên trong sản phẩm. Nhờ đó, sản phẩm sữa đặc có đường có
thể bảo quản được trong thời gian dài.
Đường saccharose sử dụng trong nhà máy là đường tinh luyện RE có hàm lượng
chất khô không nhỏ hơn 99,8%.
2.2.6 Cô đặc:
Mục đích của quá trình cô đặc là tách bớt nước ra khỏi sữa dưới tác dụng của
nhiệt độ cao. Thiết bị cô đặc trong điều kiện chân không để tránh sử dụng nhiệt quá
cao, dễ làm tổn thất các chất dinh dưỡng kém bền nhiệt có trong sữa. Nhiệt độ cô đặc
sữa không được vượt quá 65÷70
o
C.
Thời điểm kết thúc quá trình cô đặc sữa được xác định thông qua việc đo tỷ
trọng và độ nhớt của sữa.
2.2.7 Đồng hoá:
Mục đích quá trình đồng hoá là làm giảm kích thước và phân bố đều các hạt cầu
béo trong sữa đặc. Áp lực đồng hoá thường sử dụng từ 150 – 250 bar. Kích thước các
hạt cầu béo sau đồng hoá không lớn hơn 1 µm .
2.2.8 Làm nguội và kết tinh
Độ ẩm và tổng hàm lượng chất khô trung bình của sữa đặc có đường là 26% và
74% tương ứng. Nhờ tạo ra được giá trị áp lực thẩm thấu cao nên các VSV nhiễm vào
sản phẩm bị ức chế, do đó ta hạn chế được sự hư hỏng sản phẩm trong quá trình bảo
quản.
Tuy nhiên, do độ ẩm thấp, chỉ có 50% lượng lactose trong sữa đặc có đường tồn
tại ở trạng thái hoà tan. Phần lactose còn lại tồn tại dưới dạng tinh thể. Ta phải điều
khiển quá trình sản xuất sao cho những tinh thể lactose thu được phải thật mịn và đồng
nhất. Kích thước của chúng không được vượt quá 10 µm. Có như thế, người tiêu dùng
sẽ không cảm nhận được trạng thái hạt của các tinh thể lactose khi sử dụng sữa đặc có
đường.
Để thực hiện quá trình kết tinh lactose, ta làm nguội sữa cô đặc về 28÷30
o
C rồi
cấy mầm tinh thể lactose. Sử dụng các mầm tinh thể với kích thước vài µm. Trong quá
trình kết tinh, các tinh thể lactose sẽ lớn lên với kích thước tối đa 10 µm. Khi đó, trong
1 mm
3
sữa có đến 300.000 tinh thể. Ngược lại, nếu để kích thước tinh thể tăng lên đến
15 µm, tổng số tinh thể trong 1 mm
3
sữa cô đặc sẽ không vượt quá 100.000. Trong
trường hợp này, khi sử dụng ta sẽ cảm nhận được trạng thái hạt của các tinh thể lactose
nơi đầu lưỡi.
Do sản phẩm có độ nhớt cao nên thiết bị sử dụng nhất định phải có cánh khuấy. Sau
cùng, sữa sẽ được làm nguội về 15÷18
o
C rồi được bơm qua thiết bị rót sản
phẩm.
2.2.9 Rót sản phẩm:
Sản phẩm được rót vào bao bì kim loại. Bao bì phải được vệ sinh và vô trùng
cẩn thận trước khi rót sản phẩm để hạn chế sự tái nhiễm VSV.
Sữa đặc có đường với tổng hàm lượng chất khô 74%, khi đó chỉ có nhóm VSV
chịu áp lực thẩm thấu cao (halophile) như một số nấm men và nấm sợi là có thể phát
triển được trong môi trường này. Do đó, để khống chế hiện tượng này, ta cần thực hiện
quá trình rót sản phẩm trong điều kiện kín.
Các thiết bị rót sản phẩm hiện nay đều thực hiện trong chu trình kín và ghép mí
tự động.
2.2.10 Sản phẩm sữa cô đặc:
Người ta đánh giá chất lượng sữa cô đặc thông qua những chỉ tiêu cơ bản sau:
- Chỉ tiêu cảm quan: màu sắc, mùi, vị, trạng thái đồng nhất…
- Chỉ tiêu hoá lý: độ ẩm, độ nhớt, hàm lượng chất béo và chất khô không
béo. Trên bao bì sản phẩm thường được ghi thêm các giá trị về tổng hàm lượng glucid,
protein và một số vitamin.
- Chỉ tiêu vi sinh: tổng số vi khuẩn hiếu khí, nấm men, nấm sợi và một số vi
sinh vật gây bệnh.
Sản phẩm sữa cô đặc phải được bảo quản nơi thoáng mát. Thời gian bảo quản
sữa cô đặc kéo dài đến một năm.
Sau mỗi mẻ sản xuất tại nhà máy, người ta lấy một số mẫu sản phẩm để kiểm tra
đánh giá các chỉ tiêu chất lượng. Một số mẫu thành phẩm được thực hiện lưu
mẫu trong một năm để có thể nhận xét khái quát về chất lượng sản phẩm.
Chương III. TÍNH CÂN BẰNG VẬT CHẤT
3.1 Kế hoạch sản xuất nhà máy:
3.1.1 Biểu đồ nhập nguyên liệu:
Trong năm sữa được thu hoạch theo sơ đồ :
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Sữa tươi nguyên liệu x x x x x x x x x x x x
Biểu đồ nhập nguyên liệu:
Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Sữa tươi nguyên liệu x x x x x x x x x x x
Sữa tươi nguyên liệu có thể cung ứng vào mọi thời điểm trong năm. Tuy nhiên, các
loại máy móc, thiết bị cần phải có thời gian tu sửa, đảm bảo duy trì sản xuất. Do đó, nhà
máy chọn thời điểm ngừng hoạt động để bảo trì là tháng 11. Sở dĩ thời điểm này cũng là
mùa mưa, lụt kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến sản xuất.
3.1.2 Biểu đồ kế hoạch sản xuất của nhà máy:
Sản phẩm Tháng
Ca
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Sữa tươi
tiệt trùng
hương cam
I X X X X X X X X X X X
II X X X X X X X X X X X
III X X X X X X
Sữa cô đặc
có đường
I X X X X X X X X X X X
II X X X X X X X X X X X
III X X X X X X
 Công nhân trong phân xưởng được nghỉ ngày chủ nhật và các dịp lễ Tết. Mỗi
ngày có thể làm việc 2 hoặc 3 ca tùy thuộc vào nguyên liệu, thời tiết, đặc biệt là
nhu cầu thị trường tiêu thụ.
 Khí hậu của Việt Nam có 2 mùa rõ rệt :mùa khô và mùa mưa. Vào mùa khô nhu
cầu tiêu dùng sữa tăng vọt, sức mua lớn nên để đáp ứng nhu cầu của người tiêu
dùng và tăng doanh thu thì nhà máy làm việc hết công suất, tức 3 ca/ngày, các
tháng còn lại có thể làm việc 2 ca/ngày.
 Tháng 11 được chọn làm tháng để tu sữa, bảo trì, bảo dưỡng máy móc thiết bị.
Biểu đồ bố trí sản xuất cho từng mặt hàng:
Tháng
Số ngày
sản xuất
Sữa tươi tiệt trùng
hương cam
Sữa cô đặc có đường
Ca/ngày Ca/tháng Ca/ngày Ca/tháng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
25
19
27
26
25
26
27
27
25
26
27
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
2
50
38
81
78
75
78
81
81
50
52
54
2
2
3
3
3
3
3
3
2
2
2
50
38
81
78
75
78
81
81
50
52
54
1 năm 280 718 718
3.2 Tính cân bằng vật chất cho dây chuyền sản xuất sữa cô đặc có đường:
3.2.1 Các số liệu ban đầu:
Năng suất nhà máy: 12.000 lit sản phẩm/ca
Nguyên liệu sữa tươi: hàm lượng chất béo: 3,5%
tổng chất khô: 12%
Sản phẩm sữa đặc có đường: đường: 40%
tổng khô không đường: 34%
nước 26%
3.2.2 Tính cân bằng vật chất:
Tỉ trọng của sữa thành phẩm: d =
100
(g/cm3
)
F
0,93
+
SNF
+ W
1,608
F: hàm lượng chất béo trong sữa (% khối lượng)
SNF: hàm lượng các chất khô không béo trong sữa (% khối lượng)
W: hàm lượng nước trong sữa (% khối lượng)
d =
100
= 1,359 (g/cm3
)
3,5
0,93
+
70,5
1,608
+ 26
Năng suất tính theo khối lượng: 12.000 x 1,359 = 16.302,86 (kg/ca)
Bảng tiêu hao qua các công đoạn:
STT Công đoạn tiêu hao Hao hụt (%)
1 Nguyên liệu 0,5
2 Kiểm tra, lọc 1,5
3 Định lượng 0,5
4 Xử lý nhiệt, làm nguội 1
5 Phối trộn 1
6 Cô đặc 2
7 Đồng hoá 1
8 Làm nguội, kết tinh 1
9 Rót sản phẩm 1
10 Ghép mí 1,5
11 Hoàn thiện sản phẩm 1
Theo giả thuyết về hao hụt, lượng sữa khi vào giai đoạn hoàn thiện sản phẩm là:
16.302,860 ×
100
100 −
1
= 16.466,667 (kg/ca)
Lượng sữa vào giai đoạn ghép mí:
16.466,667 ×
100
100 −
1,5
= 16.717,428 (kg/ca)
Lượng sữa vào giai đoạn rót sản phẩm:
16.717,428 ×
100
=
100 − 1
16.886,291 (kg/ca)
Lượng sữa vào giai đoạn làm nguội và kết tinh:
16.886,291×
100
=
100 − 1
17.056,860 (kg/ca)
Lượng sữa đi vào thiết bị đồng hoá:
17.056,860 ×
100
100 −
1
= 17.229,151 (kg/ca)
Tính toán cho quá trình cô đặc:
Lượng đường saccharose khô cần bổ sung:
17.229,151×
40
100
= 6.891,660 (kg/ca)
hụt là 2%:
Lượng đường saccharose khô cần bổ sung tại quá trình cô đặc khi hao
6.891,660 ×
100
100 −
1
= 6.961,273 (kg/ca)
xirô là:
Hao hụt tại nấu xirô là 1% nên lượng đường saccharose khô cần nấu
6.961,273 ×
100
100 −
1
= 7.031,590
Lượng đường sac khô 99,8% ban đầu cần là:
7.031,590 ×
100
=
99,8
7.045,681 (kg/ca)
Sản phẩm sữa cô đặc có tổng khô không đường chiếm 34%. Do đó lượng
khô không đường sau khi cô đặc phải đạt 34% so với sữa đi vào thiết bị đồng hoá.
Suy ra lượng chất khô không đường khi ra khỏi thiết bị cô đặc:
17.229,151×
34
=
100
5.857,911 (kg/ca)
Hao hụt tại công đoạn cô đặc là 2% nên lượng chất khô không đường khi
vào thiết bị cô đặc:
5.857,911×
100
=
100 − 2
5.977,460 (kg/ca)
Hàm lượng chất khô chiếm 12% trong sữa nguyên liệu, do đó ta tính được
lượng sữa tươi đi vào thiết bị cô đặc:
5.977,460 ×
100
=
12
49.812,171 (kg/ca)
Theo giả thuyết hao hụt, ta tính được lượng sữa khi vào phối trộn:
49.812,171×
100
=
100 − 1
50.315,324 (kg/ca)
Lượng sữa khi vào giai đoạn xử lý nhiệt, làm nguội:
50.315,324 ×
100
100 −
1
= 50.823,560 (kg/ca)
Lượng sữa khi vào định lượng:
50.823,560 ×
100
=
100 − 0,5
51.078,955 (kg/ca)
Lượng sữa khi kiểm tra, lọc:
51.078,955 ×
100
=
100 − 1,5
51.856,807 (kg/ca)
Sữa nguyên liệu:
51.856,807 ×
100
= 52.117,394 (kg/ca)
100 − 0,5
Vậy lượng sữa tươi nguyên liệu đảm bảo năng suất cho nhà máy là 52.117,394
kg/ca
Nồng độ hỗn hợp đường - sữa trước khi cô đặc:
x =
mct
100 %d
md
mct: khối lượng chất tan trong dung dịch (kg/ca)
md: khối lượng hỗn hợp dung dịch (kg/ca)
Lượng dịch đường saccharose đi vào thiết bị cô đặc:
6.961,273 ×
100
= 9.944,676 (kg/ca)
70
xd
=
6.961,273 + 5.977,460
100 = 21,65%
9.944,676 + 49.812,171
Lượng nước bốc hơi trong quá trình cô đặc:
 x 
W= y1 − d

 xc 
xd, xc: nồng độ hỗn hợp sữa, đường trước và sau khi cô đặc (%)
y: khối lượng dung dịch trước khi cô đặc (kg/ca)
y= 9.944,676 + 49.812,171 = 59.756,847 (kg/ca)

w = 59.756,8471 −
21,65 
 = 42.273,931 (kg/ca)
 100 − 26 
Lượng đường lactose bổ sung để gây mầm tinh thể:
0,02 ×
17.229,151
= 3,446
100
(kg/ca)
(chọn lượng đường lactose chiếm 2% khi ra khỏi thiết bị cô đặc)
Bảng tổng kết cân bằng vật chất qua các công đoạn (bảng 1)
Công đoạn
Tiêu hao
(%)
Tiêu hao khối lượng
(kg/ca)
Khối lượng
nguyên liệu (kg/ca)
Nguyên liệu 0,5 260,587 52.117,394
Kiểm tra, lọc 1,5 777,852 51.856,807
Định lượng 0,5 255,395 51.078,955
Xử lý nhiệt, làm
nguội
1 508,236 50.823,560
Phối trộn 1 503,153 50.315,324
Cô đặc
2 249,061 49.812,171
42.278,635
(nước bốc hơi)
9.944,676
(đường bổ sung)
Đồng hoá 1 172,291 17.229,151
Làm nguội, kết tinh 1 170,569 17.056,860
Rót sản phẩm 1 168,863 16.886,291
Ghép mí 1,5 250,761 16.717,428
Hoàn thiện sản phẩm 1 162,807 16.466,667
Sản phẩm 16.302,860
Bảng tổng hợp nguyên liệu phụ (bảng 2)
Nguyên liệu Kg/ca Kg/h Kg/năm
Đường saccharose 7.045,681 880,710 5.058.798,958
Đường lactose 3,446 0,431 2.474,228
Bảng tổng hợp nguyên liệu sữa tính cho cả công đoạn chung với dây chuyền sữa
triệt trùng hương cam (bảng 3)
Công đoạn Kg/ca Kg/h Kg/năm
Nguyên liệu 68.171,598 8.521,450 48.947.207,36
Kiểm tra, lọc 67.830,740 8.478,842 48.702.471,32
Định lượng 66.813,279 8.351,660 47.971.934,32
Gia nhiệt, làm nguội 66.479,213 8.309,901 47.732.074,93
Phối trộn 50.315,324 6.289,415 36.126.402,63
Cô đặc 49.812,171 6.226,521 35.765.138,78
Đồng hoá 17.229,151 2.153,643 12.370.530,42
Làm nguội & kết tinh 17.056,860 2.132,107 12.246.825,48
Rót sản phẩm 16.886,291 2.110,786 12.124.356,94
Ghép mí 16.717,428 2.089,678 12.003.113,30
Thanh trùng 16.466,667 2.058,333 11.823.066,91
Hoàn thiện sản phẩm 16.302,860 2.037,857 11.705.453,48
Tính số hộp:
Sữa được rót vào hộp sắt tây có khối lượng 410 g
Năng suất trước khi vào máy rót: 16.886,291 kg/ca
Số lượng sản phẩm rót hộp:
16.886,291×103
8 × 410
= 5.148 (sp/h)
Chương IV. TÍNH VÀ CHỌN THIẾT BỊ
4.1 Bảng kê các thiết bị dùng trong dây chuyền sản xuất sữa cô đặc có đường :
STT Tên thiết bị
1 Bể thu và làm lạnh sơ bộ sữa
2 Thiết bị kiểm tra, lọc
3 Thùng chứa sữa sau khi lọc
4 Cân định lượng
5 Thiết bị gia nhiệt và làm nguội
6 Thùng chứa sữa sau gia nhiệt
7 Thiết bị phối trộn
8 Thùng chứa sau phối trộn
9 Thiết bị cô đặc
10 Thùng chứa sữa sau khi cô đặc
11 Thiết bị đồng hoá
12 Thùng chứa sữa sau khi đồng hoá
13 Thiết bị kết tinh và làm nguội
14 Bồn chứa sữa chờ rót
15 Máy rót, ghép mí
16 Nồi nấu xirô
17 Bơm sữa tươi
18 Bơm sữa đặc
4.2 Tính và chọn thiết bị:
Số lượng thiết bị :
n = năng suất dây chuyền/năng suất thiết bị
4.2.1 Thiết bị dùng chung cho cả hai dây chuyền:
1. Bể thu và làm lạnh sơ bộ sữa:
Theo bảng 3 ta có lượng sữa nguyên liệu: 68.171,598 (kg/ca)
Đổi sang thể tích:
Chọn bể loại BO-1000
Thể tích : 6.400 lit
68.171,598
= 66.121,821 l/ca
1,032
Thể tích làm việc: 6.000 lit
Công suất điện của cánh khuấy : 0,4 kW
Số vòng quay của cánh khuấy :180 vòng/phút
Nhiệt độ sữa vào :32
0
C
Nhiệt độ sữa ra: 4
0
C
Thời gian làm lạnh :2 giờ
Năng suất máy lạnh loại Uφ -56 : 3,48kW
Kích thước thiết bị : 2.775 x 1.230 x 1.720 mm
Khối lượng thiết bị : 1.180 kg
Một ca làm 4 mẻ. Do đó số bể cần chọn:
66.121,821
= 2,75
6.000 × 4
Chọn 3 bể để đảm bảo năng suất nhà máy.
2.Thiết bị lọc:
Theo số liệu bảng 3 lượng sữa cần lọc 67.830,74 kg / ca.
Mỗi ca làm việc 8 giờ, tuy nhiên các thiết bị phải mất 0,5 giờ để nghỉ giữa ca, vệ
sinh thiết bị. Do đó tính thời gian hoạt động cho các thiết bị là 7,5 giờ.
Đổi sang thể tích:
67.830,74
= 8.763,661 l/h
7,5 ×1,032
Chọn thiết bị lọc thuỷ tĩnh GEA KA 70-76 (Ý)
Năng suất thiết bị: 3.000 l/h
Chiều dài thiết bị: 0,6m
Đường kính ngoài: 25cm
Đường kính ống lọc: 15cm
Đường kính lưới lọc: φ = 76µ m
Số thiết bị cần chọn: n =
8.763,661
= 2,92
3.000
Vậy chọn 3 thiết bị để đảm bảo năng suất nhà máy
3.Thùng chứa sữa sau khi lọc:
Lượng sữa cần lọc: 67.830,74 kg / ca
Đổi ra thể tích m3
/h
67.830,74
7,5.1,032.10
3
Chọn 2 thùng.
=8,763 (m
3
/h)
Thể tích mỗi thùng là: V =
8,763
= 4,382m 3
2
Chọn hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V = 4,382
= 5,478m
3
0,8
Thùng làm bằng thép không rỉ, thân hình trụ, đáy hình nón.
Thể tích thùng được tính theo công thức:
2 2
V=Vn+Vtr
Vn: thể tích phần đáy nón
Vtr: thể tích phần thân trụ
πD
2
H
Thể tích phần thân trụ: Vtr =
4
D: đường kính thùng
H: chiều cao thùng. Chọn H=1,3D
Vtr =
πD2
H
4
πD
2
1,3
D
=
4
= 1,021D3
Thể tích phần đáy nón: Vn=
πD2
h
12
h: chiều cao phần đáy nón. Chọn h=0,3D
Vn=
πD h
=
πD 0,3D
= 0,0785D
3
12 12
V = 0,0785.D3
+ 1,021.D3
= 1,0995. D3
D = 3
V
1,0995
= 3
5,478
1,0995
=
1,708m
(*)
H = 1,3.D = 2,220 m
h = 0,3.D = 0,512 m
Chọn 2 thùng
4. Cân định lượng:
Theo bảng (3) lượng sữa cần định lượng là 66.813,279 kg/ca
Đổi sang thể tích:
66.813,279
= 8.632,206 l/h
7,5.1,032
Chọn cân loại GHJ – 15 (Nhật Bản)
Năng suất 6.000 l/h
Khối lượng: 70 kg
Kích thước: 500 x 550 x 2100
Số lượng: 2 cân
5. Thiết bị gia nhiệt và làm nguội:
Lượng sữa cần đưa vào gia nhiệt: 66.479,213 (kg/ca)
Đổi ra thể tích lit/h:
66.479,213
= 8.589,045 lít/h
7,5.1,032
Chọn thiết bị gia nhiệt loại Tetra plex C6
• Năng suất 15000 l/h
• Lượng nước sử dụng là 30 000 (l/h)
• Số tấm truyền nhiệt là 85 tấm
• Chiều dày mỗi tấm là 0,6 mm
• Kích thước mỗi tấm: 1000 x 250 (mm)
Tính số lượng thiết bị
8.589,045
= 0,573 < 1
15000
Chọn 1 thiết bị cũng đảm bảo năng suất.
6. Thùng chứa sữa sau gia nhiệt:
Năng suất trước khi vào thiết bị: 66.479,213 (kg/ca)
Đổi sang thể tích:
66.479,213
7,5 ×1,032
×10
3
= 8,.589 (m
3
/h)
Chọn 2 thùng chứa.
Vậy thể tích trong 1 thùng là:
8,589
= 4,295 m3
/h
2
Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V =
4,295
= 5,368 m3
0,8
Chọn thùng trụ, đáy nón làm bằng thép không rỉ.
Theo công thức (*) ta có:
Đường kính thiết bị: D = 3
V
1,0995
= 3
5,368
1,0995
= 1,696m
Chiều cao phần trụ: H = 1,3.D = 2,205 m
Chiều cao phần nón: h = 0,3.D = 0,509 m
Số lượng bể cần dùng là 2 bể. Tuy nhiên, chọn thêm 1 thùng nữa để dự trử khi vệ sinh
để đảm bảo năng suất cho cả 2 dây chuyền.
Vậy số thùng chứa là 3 thùng
4.2.2 Thiết bị dùng cho dây chuyền sản xuất sữa cô đặc có đường:
1. Thiết bị phối trộn:
Theo bảng 3 ta có năng suất trước khi vào thiết bị là: 50.315,324 kg/ca
Đổi sang thể tích:
50.315,324
7,5 ×1,032 ×
10
3
= 6,501
Chọn thiết bị Tetra Almix10 in – line vacuum mixer
Loại có năng suất: 5.000 l/h
Công suất động cơ: 36 kw
Tổng khối lượng thiết bị: 1.450 kg
Thể tích: 14,6 m
3
Chiều cao thiết bị:3.020 mm
Kích thước thiết bị: 2.938 x 1.401 x 3.020 mm
Chọn 1 thiết bị
2. Thùng chứa sữa sau khi phối trộn:
Năng suất trước khi vào thiết bị: 50.315,324(kg/ca)
Đổi sang thể tích:
Chọn 2 thùng
Thể tích mỗi thùng: V =
50.315,324
7,5 × 1,032
×10
3
6,501
= 3,251m
3
2
= 6,501 (m
3
/h)
3
Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V =
3,251
= 4,063 m3
0,8
Chọn thùng trụ, đáy nón làm bằng thép không rỉ.
Theo công thức (*) ta có:
Đường kính thiết bị: D =
V
3
1,0995
= 3
4,063
1,0995
= 1,546m
Chiều cao phần trụ: H = 1,3.D = 2,010 m
Chiều cao phần nón: h = 0,3.D = 0,464 m
Số lượng thùng: 2
3. Thiết bị cô đặc:
Theo bảng 3, năng suất trước khi vào thiết bị là 49.812,171 (kg/ca)
Đổi sang thể tích:
49.812,171× 10
7,5 × 1,032.10
3
= 6.435,681 l/h
Bản)
Chọn thiết bị cô đặc chân không loại GHJ – 12 (Nhật
Thể tích: 800 lít
Kích thước thiết bị: 800 x 900 mm
Khối lượng: 450 kg
Số thiết bị: n =
6.435,681
= 8,04
800
Do đó chọn 9 thiết bị để đảm bảo năng suất nhà máy
4. Thùng chứa sữa sau khi cô đặc:
Năng suất trước khi vào thiết bị:: 17.229,151 kg/ca
Đổi sang thể tích:
17.229,151
7,5 × 1,359
×10
3
= 1,690 (m
3
/h)
Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V =
1,690
= 2,113 m
3
0,8
3
Chọn thùng trụ, đáy nón làm bằng thép không rỉ.
Theo công thức (*) ta có:
Đường kính thiết bị: D =
V
3
1,0995
= 3
2,113
1,0995
= 1,243m
Chiều cao phần trụ: H = 1,3.D = 1,616 m
Chiều cao phần nón: h = 0,3.D = 0,373 m
Số lượng thùng cần sử dụng là 1 thùng. Tuy nhiên, do thường xuyên làm vệ sinh nên
chọn 2 thùng để đảm bảo năng suất nhà máy.
5. Thiết bị đồng hoá:
Theo bảng 1, năng suất trước khi vào thiết bị đồng hoá là 17.229,151 kg/ca
Đổi sang thể tích:
17.229,151× 10
7,5 × 1,359.10
3 = 1.690,375 (l/h)
Chọn thiết bị Tetra Alex 2
Năng suất 2.000 l/h
Áp suất làm việc ở 200 bar
(đồng hoá bằng phương pháp sử dụng áp lực cao)
Kích thước thiết bị: 1.435 x 1.280 x 1.390 mm
Công suất động cơ: 15 kw
Số lượng piston: 3 cái
Đường kính piston: 28 mm
Khối lượng thiết bị: 1.250 kg
Số lượng thiết bị chọn: 1 cái
6. Thùng chứa sữa sau khi đồng hoá:
3
3
2 2
Năng suất vào thiết bị: 17.229,151 kg/ca
Đổi sang thể tích:
17.229,151× 10
=
1,690
m
3
/h
7,5 ×1,359 ×106
Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V =
1,690
= 2,112 m3
0,8
Chọn thùng trụ, đáy nón, làm bằng thép không rỉ.
Theo (*)đường kính thùng: D = 3
V
1,0995
2,112
= 3
1,0995
= 1,243m
Chiều cao phần trụ: H = 1,3D = 1,616 m
Chiều cao phần nón: h = 0,3D = 0,373 m
Số lượng thùng: 1. Tuy nhiên, chọn thêm 1 thùng dự phòng.
Vậy số lượng thùng chọn là 2
7. Thiết bị kết tinh và làm nguội:
Theo bảng 3, năng suất trước khi vào thiết bị là: 17.056,860 kg/ca
Đổi sang thể tích: V =
17.056,860 × 10
= 1,673 m
3
/h
7,5 × 1,359 ×10
6
Chọn thiết bị kín có dạng hình chữ nhật, đáy bán trụ.
Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V=
1,690
= 2,091 m3
0,8
Gọi V1: thể tích phần bán trụ
D: đường kính bán trụ. D = 0,8 m
L: chiều dài thiết bị. L = 2 m
⇒ V =
πD L
=
π × 0,8 × 2
= 0,5m
8 8
Gọi V2: thể tích phần hình chữ nhật
V2 = D.L.H = V – V1 = 2,091 – 0,5 = 1,591 m
3
⇒ H =
1,591
0,8 ×
2 = 0,994m
Thiết kế nhà máy
Kích thước thiết bị trợ tinh ngang: 2 x 0,8 x 0,994
Vận tốc cánh khuấy: 6 vòng/phút
Nhiệt độ tác nhân lạnh: 25 – 27
0
C
Thời gian kết tinh: 20 – 25 phút, sau đó tiến hành làm chậm đến 150
C rồi rót sản
phẩm.
8. Bồn chứa sữa chờ rót:
Năng suất vào thiết bị: 16.886,291 kg/ca
Đổi sang thể tích:
16.886,291
7,5 ×1,359 ×
10
3
=
1,657
m
3
/h
Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V =
1,657
= 2,071 m
3
0,8
Chọn thùng trụ, đáy nón, làm bằng thép không rỉ.
Theo (*) đường kính thùng: D = 3
V
1,0995
= 3
2,071
1,0995
= 1,239m
sinh.
Chiều cao phần trụ: H = 1,3D = 1,611 m
Chiều cao phần nón: h = 0,3D = 0,372 m
Số lượng thùng cần sử dụng là 1. Tuy nhiên, chọn thêm 1 thùng dự trử để vệ
Vậy số lượng thùng chọn là 2
9. Máy rót và ghép mí:
Lượng sản phẩm tính theo giờ: 5.148 hộp/h
Chọn máy rót hộp loại GHJ – 13 (Nhật Bản)
Năng suất thiết bị: 1.440 sản phẩm/h
Kích thước: 1.200 x 1.100 x 2.200 mm
Khối lượng: 650 kg
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 32 sữa
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 33 Thiết kế nhà máy sữa
Số lượng thiết bị:
Chọn 4 thiết bị
5.148
= 3,57
1.440
10. Nồi nấu xirô 70%:
Lượng xirô cần nấu: 9.944,676 kg/ca
Đổi sang thể tích:
9.944,676
= 7.371,887 (lít/ca)
1,349
(1,349 là khối lượng riêng của sirô 70% tính theo kg/l)
Chọn nồi nấu 2 vỏ có cánh khuấy và nắp đậy kín loại WMO – 60
- Thể tích 600 l
- áp suất hơi làm việc: 29,5 N/m
2
- Tiêu thụ hơi: 62 kg/h
- Kích thước: 1.000 x 1.066 mm
- Khối lượng 810 kg
Số lượng nồi:
Chọn 2 nồi
7.371,887
= 1,638
7,5 × 600
4.2.3. Chọn các loại bơm cho sản xuất:
1.Bơm dùng cho sữa tươi
Chọn bơm ly tâm UbH-10
Năng suất: 0,5 – 10 m
3
/h.
Áp suất: 5- 10 mH2O.
SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 34 Thiết kế nhà máy sữa
Số vòng quay: 1440 vòng/phút.
Công suất động cơ: 2,8 kw.
Đường kính bên trong ống hút và đẩy: 38/38 mm.
Chiều cao hút: 8 m.
Kích thước( mm ) : 453 x 1280 x 920.
Khối lượng: 110 kg.
Chọn 4 bơm để bơm sữa tươi tại kho tiếp nhận sữa tươi, từ kho chứa sữa đến phân
xưởng sản xuất chính, từ thùng chứa trong phân xưởng đến thiết bị lọc .
2.Bơm dùng để bơm sản phẩm sữa đặc
Loại HPT
Năng suất : 500-1000 kg/h .
Áp lực bơm : 8 mét cột chất lỏng .
Vận tốc quay của roto : 210-372 vòng/phút .
Động cơ : 02 : 32 : 6
. Công suất : 2,2 KW
. Điện áp : 220/380 V
.
Kích thước ( mm ) : 1024 x 500 x 525 .
Khối lượng : 110 kg .
Chọn 7 chiếc để bơm các sản phẩm sữa chua sau khi phối trộn, cô đặc, kết tinh và đưa
đến thiết bị rót hộp .
BẢNG TỔNG KẾT CÁC THIẾT BỊ CHÍNH
STT Tên thiết bị Kích thước(mm) Số lượng
1 Thùng chứa sữa tươi 2775 x 1230x 1720 3
L=600, Dn=250,
2 Thiết bị lọc
3 Thùng chứa sữa sau khi lọc
3
d=150
D=1.708, H=2.220,
2
h=512
4 Cân định lượng 500 x 550 x 2.100 2
Tấm: 1000 x 250,
5 Thiết bị gia nhiệt và làm nguội
6 Thùng chứa sữa sau gia nhiệt
1
85 tấm
D=1.696, H=2.205,
3
h=509
7 Thiết bị phối trộn 2.938 x 1.401 x 3.020 1
D=1.546, H=2.010,
8 Thùng chứa sau phối trộn 2
h=464
9 Thiết bị cô đặc 800 x 900 9
D=1.243, H=1.616,
10 Thùng chứa sữa sau cô đặc 2
h=373
11 Thiết bị đồng hoá 1.435 x 1.280 x 1.390 1
H=1.616, h=373,
12 Thùng chứa sữa sau khi đồng hoá
13 Thiết bị kết tinh và làm nguội
14 Bồn chứa sữa chờ rót
2
D=1.243
H=994, L=2000,
1
D=800
H=1.616, h=373,
2
D=1.243
15 Máy rót, ghép mí 1.200 x 1.100 x 2.200 4
16 Nồi nấu xi rô 1.000 x 1.066 2
17 Bơm sữa tươi 453 x 1.280 x 920 6
18 Bơm sữa đặc 1.024 x 500 x 525 6
KẾT LUẬN
Như đã phân tích, sữa là thực phẩm dinh dưỡng cao, nhu cầu tiêu thụ lớn.
Trong phạm vi của đề tài, em chỉ thiết kế nhà máy sản xuất sữa cô đặc có đường đi từ
sữa bò tươi với năng suất 12.000 lit sản phẩm/ca. Tuy nhiên, do giới hạn của đồ án
công nghệ II nên đề tài chỉ sơ lược về nguyên liệu sữa, dây chuyền công nghệ, tính và
chọn các thiết bị sản xuất chính trong dây chuyền. Để đề tài có tính thực tiễn hơn cần
chú ý đến khâu vệ sinh, tính kinh tế, tính điện nước và một số lĩnh vực khác.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Lê Văn Việt Mẫn – Công nghệ sản xuất các sản phẩm từ sữa. Tập 1 – Nhà
xuất bản đại học quốc gia 2004
2. TS Lê Thị Liên Thanh, PGS, TSKH Lê Văn Hoàng - Công nghệ chế biến sữa
và các sản phẩm sữa - Nhà xuất bản khoa học Kỹ thuật 2002
3. TS Lâm Xuân Thanh - Giáo trình công nghệ chế biến sữa và các sản phẩm từ
sữa - Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật.
4. Trần Thế Truyền - Cơ sở thiết kế nhà máy thực phẩm - Đại học bách khoa
năm 1999
5.Trần Xoa, Nguyễn Trọng Khuông, Hồ Lê Viên - Sổ tay quá trình và thiết bị
công nghệ hoá chất. Tập 1 – Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật Hà Nội
6. Trần Xoa, Nguyễn Trọng Khuông, Phạm Xuân Toản - Sổ tay quá trình và
thiết bị công nghệ hoá chất. Tập 2 – Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật Hà Nội
7. Dairy processing handbooks.
8. www.tetrapak.com/index. asp?navid

More Related Content

What's hot

chưng cất mới nhất 2015 pro
chưng cất mới nhất 2015 prochưng cất mới nhất 2015 pro
chưng cất mới nhất 2015 protrietav
 
đề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì tài liệu, ebook, giáo trình
đề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì   tài liệu, ebook, giáo trìnhđề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì   tài liệu, ebook, giáo trình
đề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì tài liệu, ebook, giáo trìnhNắng Sân Trường
 
Sản xuất tinh bột sắn
Sản xuất tinh bột sắnSản xuất tinh bột sắn
Sản xuất tinh bột sắnThanh Hoa
 
Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)
Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)
Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)Luong NguyenThanh
 
Cnsx banh keo
Cnsx banh keoCnsx banh keo
Cnsx banh keooanhthang
 
Câu hoi về chưng cất
Câu hoi về chưng cấtCâu hoi về chưng cất
Câu hoi về chưng cấtĐat Lê
 
Bài gi ng chuong 2
Bài gi ng chuong 2Bài gi ng chuong 2
Bài gi ng chuong 2Linh Nguyen
 
qui trình sản xuất bơ
qui trình sản xuất bơqui trình sản xuất bơ
qui trình sản xuất bơMinh Châu
 
Cong nghe che bien duong va san pham duong
Cong nghe che bien duong va san pham duongCong nghe che bien duong va san pham duong
Cong nghe che bien duong va san pham duongLuong NguyenThanh
 
Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)
Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)
Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)Thành Lý Phạm
 
Công nghệ sản xuất đường, bánh kẹo
Công nghệ sản xuất đường, bánh kẹoCông nghệ sản xuất đường, bánh kẹo
Công nghệ sản xuất đường, bánh kẹoFood chemistry-09.1800.1595
 
Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước
Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước
Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước nataliej4
 
Nghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quy
Nghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quyNghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quy
Nghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quyTÀI LIỆU NGÀNH MAY
 

What's hot (20)

chưng cất mới nhất 2015 pro
chưng cất mới nhất 2015 prochưng cất mới nhất 2015 pro
chưng cất mới nhất 2015 pro
 
đề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì tài liệu, ebook, giáo trình
đề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì   tài liệu, ebook, giáo trìnhđề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì   tài liệu, ebook, giáo trình
đề Tài nguyên liệu cho sản xuất khoai mì tài liệu, ebook, giáo trình
 
Sản xuất tinh bột sắn
Sản xuất tinh bột sắnSản xuất tinh bột sắn
Sản xuất tinh bột sắn
 
Sx rượu chương 2
Sx rượu chương 2Sx rượu chương 2
Sx rượu chương 2
 
Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)
Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)
Bài thuyết trình nhóm 6. phomat (1)
 
Cnsx banh keo
Cnsx banh keoCnsx banh keo
Cnsx banh keo
 
Câu hoi về chưng cất
Câu hoi về chưng cấtCâu hoi về chưng cất
Câu hoi về chưng cất
 
Bai giang mon banh keo
Bai giang mon banh keoBai giang mon banh keo
Bai giang mon banh keo
 
Bài gi ng chuong 2
Bài gi ng chuong 2Bài gi ng chuong 2
Bài gi ng chuong 2
 
qui trình sản xuất bơ
qui trình sản xuất bơqui trình sản xuất bơ
qui trình sản xuất bơ
 
Quá trình chưng cất
Quá trình chưng cấtQuá trình chưng cất
Quá trình chưng cất
 
Chuong5
Chuong5Chuong5
Chuong5
 
Báo cáo thí nghiêm 6
Báo cáo thí nghiêm 6Báo cáo thí nghiêm 6
Báo cáo thí nghiêm 6
 
Sản xuất phô mai
Sản xuất phô maiSản xuất phô mai
Sản xuất phô mai
 
Chung cất
Chung cấtChung cất
Chung cất
 
Cong nghe che bien duong va san pham duong
Cong nghe che bien duong va san pham duongCong nghe che bien duong va san pham duong
Cong nghe che bien duong va san pham duong
 
Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)
Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)
Bài tập Truyền Khối Bách Khoa HCM (sưu tầm)
 
Công nghệ sản xuất đường, bánh kẹo
Công nghệ sản xuất đường, bánh kẹoCông nghệ sản xuất đường, bánh kẹo
Công nghệ sản xuất đường, bánh kẹo
 
Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước
Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước
Thiết Kế Hệ Thống Thiết Bị Sấy Pgs.Ts.Hoàng Văn Chước
 
Nghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quy
Nghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quyNghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quy
Nghiên cứu khả năng thay thế bột mì bằng bột chuối xanh để chế biến bánh quy
 

Similar to Da thiet ke_nha_may_sua_05c_hkrmzet_20130415042727_577

SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆSƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆLAM DIEM
 
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆSƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆduan viet
 
45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đường
45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đường45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đường
45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đườngNhung Nguyen
 
1.condenesd milk sua dac co duong
1.condenesd milk  sua dac co duong1.condenesd milk  sua dac co duong
1.condenesd milk sua dac co duongCang Nguyentrong
 
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chuaQuy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chuapeterpan575859
 
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chuaQuy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chuaLinh Nguyen
 
Nhom 16 thu 4- tiet 7,8 - f201
Nhom 16  thu 4- tiet 7,8 - f201Nhom 16  thu 4- tiet 7,8 - f201
Nhom 16 thu 4- tiet 7,8 - f201Minaxelo
 
Đồ Án Công Nghệ Lên Men
Đồ Án Công Nghệ Lên Men Đồ Án Công Nghệ Lên Men
Đồ Án Công Nghệ Lên Men nataliej4
 
Seminar(report)
Seminar(report)Seminar(report)
Seminar(report)banhe14
 
Sản phẩm sữa chua hoa quả
Sản phẩm sữa chua hoa quảSản phẩm sữa chua hoa quả
Sản phẩm sữa chua hoa quảwingssky
 
Hoa thuc pham_0337
Hoa thuc pham_0337Hoa thuc pham_0337
Hoa thuc pham_0337dungtrt1905
 
Cac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc pham
Cac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc phamCac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc pham
Cac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc phamNguyen Thanh Tu Collection
 

Similar to Da thiet ke_nha_may_sua_05c_hkrmzet_20130415042727_577 (20)

Qttb3 (1) (1)
Qttb3 (1) (1)Qttb3 (1) (1)
Qttb3 (1) (1)
 
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆSƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
 
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆSƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
 
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆSƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
SƠ ĐỒ CÔNG NGHỆ
 
45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đường
45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đường45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đường
45209401 quy-trinh-sản-xuất-sữa-đặc-co-đường
 
1.condenesd milk sua dac co duong
1.condenesd milk  sua dac co duong1.condenesd milk  sua dac co duong
1.condenesd milk sua dac co duong
 
Chuong 2
Chuong 2Chuong 2
Chuong 2
 
Cong nghe san xuat pho mai
Cong nghe san xuat pho maiCong nghe san xuat pho mai
Cong nghe san xuat pho mai
 
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chuaQuy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
 
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chuaQuy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
Quy trinh cnsx_sua_dac_co_duong_va_sua_chua
 
Nhom 16 thu 4- tiet 7,8 - f201
Nhom 16  thu 4- tiet 7,8 - f201Nhom 16  thu 4- tiet 7,8 - f201
Nhom 16 thu 4- tiet 7,8 - f201
 
Đồ Án Công Nghệ Lên Men
Đồ Án Công Nghệ Lên Men Đồ Án Công Nghệ Lên Men
Đồ Án Công Nghệ Lên Men
 
Seminar(report)
Seminar(report)Seminar(report)
Seminar(report)
 
Công Nghệ Chế Biến Sữa Đặc Có Đường Làm Từ Nguyên Liệu Sữa Tươi.docx
Công Nghệ Chế Biến Sữa Đặc Có Đường Làm Từ Nguyên Liệu Sữa Tươi.docxCông Nghệ Chế Biến Sữa Đặc Có Đường Làm Từ Nguyên Liệu Sữa Tươi.docx
Công Nghệ Chế Biến Sữa Đặc Có Đường Làm Từ Nguyên Liệu Sữa Tươi.docx
 
Sản xuất sữa chua
Sản xuất sữa chuaSản xuất sữa chua
Sản xuất sữa chua
 
Phan sx sua chua
Phan sx sua chuaPhan sx sua chua
Phan sx sua chua
 
Sản phẩm sữa chua hoa quả
Sản phẩm sữa chua hoa quảSản phẩm sữa chua hoa quả
Sản phẩm sữa chua hoa quả
 
Hoa thuc pham_0337
Hoa thuc pham_0337Hoa thuc pham_0337
Hoa thuc pham_0337
 
đồ áN
đồ áNđồ áN
đồ áN
 
Cac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc pham
Cac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc phamCac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc pham
Cac qua trinh vi sinh quan trong trong che bien va bao quan thuc pham
 

Da thiet ke_nha_may_sua_05c_hkrmzet_20130415042727_577

  • 1. Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 1 Thiết kế nhà máy sữa MỞ ĐẦU Sữa là một loại thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao. Sau sữa mẹ, sữa bò có đầy đủ các chất dinh dưỡng như protein, glucid, lipid, chất khoáng, vitamin,… với một tỉ lệ thích hợp, đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng của con người. Ngày nay, công nghệ chế biến sữa đã phát triển mạnh mẽ, cho ra đời những sản phẩm sữa rất đa dạng. Từ nguyên liệu sữa người ta có thể sản xuất ra hàng loạt các thức uống như sữa tiệt trùng, sữa bột, sữa cô đặc, fomat…và cũng là nguyên liệu cho một số ngành sản xuất bánh, kẹo, …. Nước ta có vị trí địa lý thuận lợi, khí hậu nhiệt đới gió mùa. Đây là những điều kiện rất tốt cho việc chăn nuôi gia súc mà đặc biệt là chăn nuôi bò sữa. Về mặt thị trường, các sản phẩm sữa trên thị trường Việt Nam hiện nay là rất đa dạng, nhu cầu tiêu dùng trong nhân dân ngày càng cao. Tuy nhiên, ngành chế biến sữa nước ta còn non trẻ, việc chăn nuôi chưa đồng bộ, sản lượng sữa chế biến trong nước đi từ sữa tươi chưa nhiều. Trong khi đó, nhu cầu thị trường ngày càng cao, các sản phẩm sữa ngoại nhập đang chiếm một thị phần lớn. Từ thực tế trên, Nhà Nước và các ngành liên quan cần có sự đầu tư thích đáng để phát triển tiềm năng từ công nghiệp sữa. Trong giới hạn của đề tài, em chỉ thiết kế nhà máy sản xuất sữa cô đặc có đường hiện đại đi từ nguyên liệu sữa tươi. Sữa cô đặc có đường là một trong những sản phẩm ra đời từ rất sớm trong ngành chế biến sữa. Do có hàm lượng đường cao nên dễ bảo quản, dễ vận chuyển, là một nguồn dinh dưỡng thuận tiện, đồng thời đây cũng là một trong những nguyên liệu cho một số ngành khác.
  • 2. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 2 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan Chương I. GIỚI THIỆU VỀ NGUYÊN LIỆU 1.1 Nguyên liệu sản xuất chính & phụ: 1.1.1 Nguyên liệu chính: Nguyên liệu chính của nhà máy đi từ sữa bò tươi. Sữa là một chất lỏng sinh lý được tiết ra từ tuyến vú của bò. Yêu cầu về sữa nguyên liệu trong sản xuất sữa cô đặc: - Sữa sử dụng trong sản xuất sữa cô đặc phải đạt các chỉ tiêu về cảm quan, hoá lý và vi sinh tương tự như trong công nghệ sản xuất các sản phẩm khác từ sữa. - Hàm lượng các tế bào sinh dưỡng chịu nhiệt và các bào tử vi khuẩn trong nguyên liệu càng thấp càng tốt. Quá trình cô đặc sữa thường được thực hiện trong điều kiện chân không ở nhiệt độ 65÷70 0 C. Trong khoảng nhiệt độ này, các tế bào VSV chịu nhiệt không bị tiêu diệt, chúng có thể vẫn tiếp tục trao đổi chất với môi trường. Hơn nữa, đây là khoảng nhiệt độ lý tưởng cho sự nảy mầm của các tế bào vi khuẩn. - Sự ổn định của các protein sữa với tác nhân nhiệt càng bền càng tốt. Trong quá trình cô đặc bốc hơi, nhiệt độ có thể làm biến tính protein sữa, ta cần hạn chế hiện tượng này. Sự ổn định của phân tử protein đối với tác nhân nhiệt phụ thuộc vào giá trị pH, tỷ lệ hàm lượng các muối có trong sữa cũng như thành phần thức ăn của động vật và chu kỳ tiết sữa. 1.1.2 Đường saccharose (C12H22O11) Saccharose là disaccharide do hai phân tử glucose và fructose liên kết với nhau, tách bỏ đi một phân tử nước. Saccharose được bổ sung vào trong sản phẩm sữa đặc có đường nhằm mục đích tăng độ ngọt, giá trị dinh dưỡng và giá trị áp lực thẩm thấu bên trong sản phẩm. Nhờ đó, sản phẩm sữa đặc có đường không cần qua quá trình tiệt trùng nhưng vẫn có
  • 3. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 3 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan thể bảo quản được trong thời gian dài.
  • 4. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 4 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan Hiện nay, các nhà sản xuất sử dụng đường tinh luyện (Refined extra – Re) trong sản xuất sữa đặc có đường. Dưới đây là ví dụ về mức giá trị cho các chỉ tiêu hoá lý của đường saccharose: - Độ ẩm: không lớn hơn 0.05% - Hàm lượng saccharose: không nhỏ hơn 99.8% chất khô - Hàm lượng tro: không lớn hơn 0.03% - Độ màu: không lớn hơn 30 0 ICUMSA 1.1.3 Đường lactose Thường được sử dụng dưới dạng mầm tinh thể trong qui trình sản xuất sữa đặc có đường. Bổ sung lactose vào để điều khiển quá trình kết tinh lactose sao cho kích thước tinh thể đạt được giá trị theo yêu cầu. Trước khi sử dụng, đường lactose được sấy khô và nghiền nhỏ với kích thước vài µm. Ngoài ra, có thể sử dụng một phần sữa cô đặc có chứa tinh thể lactose mịn của mẻ sản xuất trước để gây mầm kết tinh cho mẻ sau. 1.1.4 Các phụ gia: Để hạn chế hiện tượng đông tụ protein dưới tác dụng của nhiệt độ, các nhà sản xuất thường bổ sung muối disodium phosphate, trisodium phosphate hoặc sodium citrate vào sữa. Mục đích chính là làm cân bằng trở lại hàm lượng các cation và anion có trong sữa. Để ổn định cấu trúc sản phẩm, tránh hiện tượng tách béo, tách muối trong quá trình bảo quản, người ta sử dụng các chất ổn định khác nhau như lecithine(chất tạo nhũ), carraghenan (chất tạo độ nhớt)… Để tăng giá trị dinh dưỡng, người ta bổ sung vào sữa cô đặc các loại vitamin khác nhau như vitamin tan trong chất béo (A, D), vitamin tan trong nước (nhóm B)… 1.2 Giới thiệu về nguyên liệu sữa tươi: 1.2.1 Một số tính chất vật lý của sữa bò
  • 5. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 5 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan Mật độ quang ở 15 0 C 1.030 - 1.034 Tỷ nhiệt 0.93 Điểm đông -0.55 0 C pH 6.5 – 6.6 Độ axit được tính bằng độ Dornic 16 – 18 0 D (decigam axit lactic/lit sữa) Chỉ số khúc xạ ở 20 0 C 1.35 1.2.2 Thành phần hoá học của sữa bò 1. Đường lactose Đường lactose trong sữa có hàm lượng trung bình 50g/l và tồn tại dưới hai dạng ∀- và ∃-lactoza. Khi bị thuỷ phân lactoza cho ra một phân tử đường glucoza và một phân tử đường galactoza theo phương trình tổng quát: C12H22O11 + H2O → C6H12O6 + C6H12O6 Lactoza Glucoza Galactoza Trong sữa, đường lactoza luôn ở trạng thái hoà tan. Những đặc điểm về khả năng hoà tan và kết tinh của nó rất quan trọng cho phép áp dụng trong công nghiệp chế biến sữa cô đặc có đường. Cơ chế của sự kết tinh đường lactoza có ích lớn trong công nghiệp sữa cô đặc có đường. Đường lactoza là một gluxit ít hoà tan hơn đường saccharoza là đường được sử dụng để bổ sung vào trong sữa cô đặc. Khi người ta làm lạnh sản phẩm này, đường lactoza ban đầu sẽ ở trạng thái dung dịch quá bão hoà rồi sau đó chúng kết tinh. Sự kết tinh đường này ảnh hưởng đến chất lượng của sữa cô đặc. Nếu xảy ra sự hình thành các tinh thể lớn, sản phẩm có cấu trúc như dạng cát và không thích hợp (dân gian gọi là “sạn đường”). Ngược lại, nếu sự kết tinh đường lactoza xảy ra dưới dạng hình thành các tinh thể nhỏ (kích thước hạt kết tinh < 0.01mm), sữa cô đặc tồn tại dưới một cấu
  • 6. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 6 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan trúc và một độ bền chắc mong muốn. Điều kiện này được thực hiện trong quá trình tạo mầm tinh thể. Với hiệu quả này, cần phải giữ sữa cô đặc có đường trong trạng thái quá bão hoà thích hợp và khơi mào sự kết tinh nhờ bột sữa hoặc mầm kết tinh nhỏ của đường lactoza. Đường lactoza của sữa rất nhạy cảm với nhiệt. Giữa 110-1300 C xảy ra dạng mất nước của tinh thể đường. Trên 150 0 C, người ta nhận được màu vàng và ở 170 0 C màu nâu đậm hình thành bởi quá trình caramen hoá. Tuy nhiên ở trong sữa, người ta nhận thấy rằng sự xuất hiện màu vàng xảy ra ở những nhiệt độ không cao lắm (<130 0 C). Ngoài ra các sản phẩm sinh ra do sự caramen hoá đường lactoza, cũng còn phải kể đến phản ứng của đường với các chất chứa nitơ kéo theo sự xuất hiện các thành phần có màu nâu được gọi là melanoidin. 2. Các hợp chất có chứa nitơ Protein của sữa do các acid amin trùng ngưng với nhau tạo nên . Vì thế, khi protein chịu tác dụng của enzym proteaza tạo thành đầu tiên là các peptit và cuối cùng là các acid amin . Các Acid amin chủ yếu có mặt trong sữa : glyxin 2, 7% (tính theo sản phẩm khô)/lít sữa, alanin 3, 0%, valin 7, 2%, lơxin 9, 2%, izolơxin 6, 1%, prolin 11, 3%, phenylamin 5, 0%, cystein 0, 34%, methionin 2, 8%, triptophan 1, 7%, arginin4, 1%, histidin 3, 1%, lysin 8, 2%, acidaspartic 7, 1%, acid glutamic 22, 4%, serin 6, 3%, treonin 4, 9%, tyrosin 6, 3% . Các chất chứa nitơ trong một lít sữa bao gồm : protit 32-35g và các chất chứa nitơ phi protit 0, 8-1, 2g . Trong protit gồm có hai thành phần : proteit và acid amin . Trong proteit có : Cazein toàn phần 26-29g α -lactobumin 0, 8 - 1, 5g β -lactoglobulin 2, 5 - 4g Imunoglobulin 0, 5 - 0, 8g
  • 7. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 7 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan Proteoze-pepton 0, 8 - 1, 5g Một số các chất chỉ có vết. Thành phần quan trọng nhất của các chất chứa nitơ là cazein hay có thể nói cazein là thành tố quan trọng nhất của protit có trong sữa. Dưới kính hiển vi điện tử, cazein là các hạt hình cầu có đường kính thay đổi từ 40-200 μm. Cazein kết tủa dưới dạng các hạt mixen lớn nhờ quá trình acid hóa sữa đến pH=4, 6 (điểm đẳng điện của cazein) . Cazein được chia thành ba loại : α-cazein : 60 % cazein toàn phần . β -cazein : 30 % cazein toàn phần . γ -cazein : 4 – 10 % cazein toàn phần . 3. Chất béo: Chất béo của sữa có hai loại : Chất béo đơn giản (glyxerit và sterit) có hàm lượng 35 - 45 g/l gồm acid béo no và không no: acid oleic (C18 không no); acid palmitic (C16 không no); acid stearic (C18 không no). Chất béo phức tạp trong sữa thường có chứa một ít P, N, S trong phân tử. Tên gọi chung là phosphoaminolipit, đại diện là lexitin và xephalin . Đặc tính lí- hoá của chất béo : Mật độ quang ở 15 o C 0, 91-0, 95 Nhiệt độ nóng chảy 31-36 O C Nhiệt độ hoá rắn 25-30 O C Chỉ số iot ( theo Hubl ) 25-45 Chỉ số xà phòng hóa ( theo Koettstorfer ) 218-235 Chỉ số Acid bay hơi không hòa tan ( Polenske ) 1,5-3 Chỉ số Acid bay hơi hòa tan được( Reichert) 26-30 Chỉ số khúc xạ 1,453-1,462 Cấu trúc của chất béo trong sữa: chất béo trong sữa tồn tại dưới dạng huyền phù của các hạt nhỏ hình cầu (tiểu cầu) hay hình ôvan với đường kính từ 2-10 µm tuỳ thuộc
  • 8. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 8 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan vào giống bò sản sinh ra sữa. Dưới kính hiển vi, các tiểu cầu được vây quanh bởi một màng (membrane) protit, gồm hai phần: phần có thể hòa tan được và phần không thể hòa tan được trong nước. Các phần này rất khác nhau trong các loại sữa. Bề mặt bên trong của màng có liên quan mật thiết với một lớp phụ có bản chất phospholipit có thành phần chủ yếu là lexitinxephalin ( là các chất béo phức tạp có hàm lượng 0, 3-0, 5 g / l sữa) . Màng tiểu cầu béo còn chứa các chất khác với hàm lượng nhỏ, trong đó chủ yếu là đồng, sắt, các enzym nhất là enzym phosphataza mang tính kiềm tập trung trong phần protit và enzym reductaza trong phần không hòa tan được . Sự phân bố các glyxerit trong lòng các tiểu cầu mang đặc điểm sau: phần trung tâm của tiểu cầu chứa glyxerit có điểm nóng chảy thấp, giàu acid oleic luôn ở dạng lỏng trong điều kiện nhiệt độ môi trường. Trong khi phần ngoại vi nơi tiếp xúc với màng, chứa các glyxerit với chỉ số iot thấp 5-6 nhưng có điểm nóng chảy cao có thể đông đặc lại ở nhiệt độ môi trường . Sự toàn diện về cấu trúc của các tiểu cầu béo là điều kiện quyết định cho sự ổn định của chất béo có trong sữa. Đặc biệt sự biến chất của màng sẽ làm tăng cường sự hoạt động trực tiếp của một số loài vi sinh vật hay sự tăng lên của chỉ số acid hay còn làm thay đổi các tính chất vật lý một cách sâu sắc gây ra việc tiến lại gần rồi kết dính các tiểu cầu lại với nhau dẫn đến quá trình tách chất béo làm mất tính đồng nhất của sữa. 4. Khoáng: Hàm lượng chất khoáng trong sữa dao động từ 8-10 g/l. Các muối trong sữa ở dạng hoà tan hoặc dung dịch keo (kết hợp với cazein). Trong số các nguyên tố khoáng trong sữa, chiếm hàm lượng cao nhất là calci, phosphore và magie. Một phần chúng tham gia vào cấu trúc micelle, phần còn lại tồn tại dưới dạng muối hoà tan trong sữa. Các nguyên tố khoáng khác như kali, natri, clore… đóng vai trò chất điện ly. Cùng
  • 9. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 9 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan với lactose. Thông thường vào cuối chu kỳ tiết sữa, đặc biệt khi con vật bị viêm vú, hàm lượng NaCl tăng vọt làm cho sữa có vị mặn.
  • 10. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 10 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan Ngoài ra, sữa còn chứa các nguyên tố khác như Zn, Fe, I, Cu, Mn… Chúng cần thiết cho quá trình dinh dưỡng của con người. Một số nguyên tố độc hại như Pb, As… đôi khi cũng được tìm thấy ở dạng vết trong sữa bò. 5. Vitamin Các vitamin trong sữa được chia làm hai nhóm: - Vitamin hoà tan trong nước: B1, B2,B3, B4, B5, B6, C… - Vitamin hoà tan trong chất béo: A, D, E… Nhìn chung, hàm lượng vitamin nhóm B trong sữa bò thường ổn định, là do chúng được tổng hợp chủ yếu bởi các vi khuẩn trong ngăn thứ nhất dạ dày của nhóm động vật nhai lại và không phụ thuộc vào điều kiện ngoại cảnh. Tuy nhiên, hàm lượng vitamin tan trong chất béo bị ảnh hưởng sâu sắc bởi thành phần thức ăn và điều kiện thời tiết… 6. Hormone: Hormone do các tuyến nội tiết tiết ra và giữ vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng của động vật. Chúng được chia thành ba nhóm là proteohormone, hormone peptide và hormone steoride, trong số đó prolactine được nghiên cứu nhiều hơn cả. Hàm lượng trung bình prolactine trong sữa bò là 50 µg/l, trong sữa non là 230 µg/l. 7.Các hợp chất khác: Trong sữa bò còn chứa các chất khí, chủ yếu là CO2, O2 và N2. Tổng hàm lượng của chúng chiếm từ 5% đến 6% thể tích sữa. Các chất khí trong sữa tồn tại ở ba dạng: dạng hoà tan, dạng liên kết hoá học với các chất khác và dạng phân tán. Khí ở dạng hoà tan hoặc phân tán thường gây ra một số khó khăn trong các qui trình chế biến sữa. Do đó, sữa tươi thường được qua xử lý bài khí trước khi chế biến.
  • 11. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 11 Thiết kế nhà máy sữa Đồ án công nghệ II GVHD: Nguyễn Thị Lan Chương II. CHỌN VÀ THUYẾT MINH DÂY CHUYỀN CÔNG NGHỆ 2.1 Dây chuyền công nghệ: Nguyên liệu Kiểm tra, lọc Định lượng Gia nhiệt, làm nguội Sữa tiệt trùng hương cam Phối trộn Cô đặc Siro saccharose Đồng hoá Làm nguội và kết tinh cấy mầm tinh thể lactose Rót sản phẩm Bao bì vô trùng Ghép mí Hoàn thiện sản phẩm Sữa đặc có đường 2.2 Thuyết minh dây chuyền công nghệ:
  • 12. 2.2.1 Thu mua nguyên liệu: Sữa tươi nguyên liệu được thu mua tại nhà máy và các trạm thu mua gần trang trại chăn nuôi. Do sữa chứa nhiều chất dinh dưỡng, hệ vi sinh vật sữa sẽ trưởng thành nhanh chóng tạo ra nhiều sản phẩm trao đổi chất ngoại bào làm thay đổi thành phần hoá học và giá trị cảm quan của sữa. Để đảm bảo chất lượng sữa, trong quá trình thu mua và vận chuyển, sữa phải được làm lạnh ở nhiệt độ không lớn hơn 4 o C. 2.2.2 Kiểm tra, lọc: Sữa trước khi đưa vào chế biến phải tiến hành lọc để loại bỏ các tạp chất ở dạng lơ lửng trong dịch sữa. Dịch sữa được bơm qua thiết bị lọc thuỷ tĩnh có đường kính lưới lọc 100 µ m. Trong quá trình lọc, các tạp chất sẽ bị giữ lại trên lưới lọc và cần được vệ sinh định kỳ. 2.2.3 Định lượng: Sữa từ bồn chứa được bơm định lượng bơm qua đưa vào thiết bị gia nhiệt. Quá trình định lượng nhằm để điều chỉnh năng suất nhà máy. 2.2.4 Xử lý nhiệt: Quá trình xử lý nhiệt nhằm tiêu diệt vi sinh vật, vô hoạt enzim và làm biến tính một số phân tử protein có trong sữa. Trong quá trình xử lý nhiệt, các phân tử protein kém bền nhiệt, đặc biệt là nhóm protein của huyết thanh sữa sẽ bị biến tính, các muối calci kết tủa . Sự biến tính này có lợi cho chất lượng thành phẩm do nó ổn định thành phần protein trong sữa. Sau quá trình xử lý nhiệt, sữa được làm nguội về 70o C rồi đưa đi phối trộn. 2.2.5 Phối trộn: Dịch sữa được phối trộn với sirô saccharose 70%. Saccharose được bổ sung trong sản phẩm sữa đặc có đường nhằm mục đích tăng độ ngọt, giá trị dinh dưỡng và giá trị áp lực thẩm thấu bên trong sản phẩm. Nhờ đó, sản phẩm sữa đặc có đường có thể bảo quản được trong thời gian dài.
  • 13. Đường saccharose sử dụng trong nhà máy là đường tinh luyện RE có hàm lượng chất khô không nhỏ hơn 99,8%. 2.2.6 Cô đặc: Mục đích của quá trình cô đặc là tách bớt nước ra khỏi sữa dưới tác dụng của nhiệt độ cao. Thiết bị cô đặc trong điều kiện chân không để tránh sử dụng nhiệt quá cao, dễ làm tổn thất các chất dinh dưỡng kém bền nhiệt có trong sữa. Nhiệt độ cô đặc sữa không được vượt quá 65÷70 o C. Thời điểm kết thúc quá trình cô đặc sữa được xác định thông qua việc đo tỷ trọng và độ nhớt của sữa. 2.2.7 Đồng hoá: Mục đích quá trình đồng hoá là làm giảm kích thước và phân bố đều các hạt cầu béo trong sữa đặc. Áp lực đồng hoá thường sử dụng từ 150 – 250 bar. Kích thước các hạt cầu béo sau đồng hoá không lớn hơn 1 µm . 2.2.8 Làm nguội và kết tinh Độ ẩm và tổng hàm lượng chất khô trung bình của sữa đặc có đường là 26% và 74% tương ứng. Nhờ tạo ra được giá trị áp lực thẩm thấu cao nên các VSV nhiễm vào sản phẩm bị ức chế, do đó ta hạn chế được sự hư hỏng sản phẩm trong quá trình bảo quản. Tuy nhiên, do độ ẩm thấp, chỉ có 50% lượng lactose trong sữa đặc có đường tồn tại ở trạng thái hoà tan. Phần lactose còn lại tồn tại dưới dạng tinh thể. Ta phải điều khiển quá trình sản xuất sao cho những tinh thể lactose thu được phải thật mịn và đồng nhất. Kích thước của chúng không được vượt quá 10 µm. Có như thế, người tiêu dùng sẽ không cảm nhận được trạng thái hạt của các tinh thể lactose khi sử dụng sữa đặc có đường. Để thực hiện quá trình kết tinh lactose, ta làm nguội sữa cô đặc về 28÷30 o C rồi cấy mầm tinh thể lactose. Sử dụng các mầm tinh thể với kích thước vài µm. Trong quá trình kết tinh, các tinh thể lactose sẽ lớn lên với kích thước tối đa 10 µm. Khi đó, trong
  • 14. 1 mm 3 sữa có đến 300.000 tinh thể. Ngược lại, nếu để kích thước tinh thể tăng lên đến 15 µm, tổng số tinh thể trong 1 mm 3 sữa cô đặc sẽ không vượt quá 100.000. Trong trường hợp này, khi sử dụng ta sẽ cảm nhận được trạng thái hạt của các tinh thể lactose nơi đầu lưỡi. Do sản phẩm có độ nhớt cao nên thiết bị sử dụng nhất định phải có cánh khuấy. Sau cùng, sữa sẽ được làm nguội về 15÷18 o C rồi được bơm qua thiết bị rót sản phẩm. 2.2.9 Rót sản phẩm: Sản phẩm được rót vào bao bì kim loại. Bao bì phải được vệ sinh và vô trùng cẩn thận trước khi rót sản phẩm để hạn chế sự tái nhiễm VSV. Sữa đặc có đường với tổng hàm lượng chất khô 74%, khi đó chỉ có nhóm VSV chịu áp lực thẩm thấu cao (halophile) như một số nấm men và nấm sợi là có thể phát triển được trong môi trường này. Do đó, để khống chế hiện tượng này, ta cần thực hiện quá trình rót sản phẩm trong điều kiện kín. Các thiết bị rót sản phẩm hiện nay đều thực hiện trong chu trình kín và ghép mí tự động. 2.2.10 Sản phẩm sữa cô đặc: Người ta đánh giá chất lượng sữa cô đặc thông qua những chỉ tiêu cơ bản sau: - Chỉ tiêu cảm quan: màu sắc, mùi, vị, trạng thái đồng nhất… - Chỉ tiêu hoá lý: độ ẩm, độ nhớt, hàm lượng chất béo và chất khô không béo. Trên bao bì sản phẩm thường được ghi thêm các giá trị về tổng hàm lượng glucid, protein và một số vitamin. - Chỉ tiêu vi sinh: tổng số vi khuẩn hiếu khí, nấm men, nấm sợi và một số vi sinh vật gây bệnh. Sản phẩm sữa cô đặc phải được bảo quản nơi thoáng mát. Thời gian bảo quản sữa cô đặc kéo dài đến một năm.
  • 15. Sau mỗi mẻ sản xuất tại nhà máy, người ta lấy một số mẫu sản phẩm để kiểm tra đánh giá các chỉ tiêu chất lượng. Một số mẫu thành phẩm được thực hiện lưu mẫu trong một năm để có thể nhận xét khái quát về chất lượng sản phẩm.
  • 16. Chương III. TÍNH CÂN BẰNG VẬT CHẤT 3.1 Kế hoạch sản xuất nhà máy: 3.1.1 Biểu đồ nhập nguyên liệu: Trong năm sữa được thu hoạch theo sơ đồ : Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Sữa tươi nguyên liệu x x x x x x x x x x x x Biểu đồ nhập nguyên liệu: Tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Sữa tươi nguyên liệu x x x x x x x x x x x Sữa tươi nguyên liệu có thể cung ứng vào mọi thời điểm trong năm. Tuy nhiên, các loại máy móc, thiết bị cần phải có thời gian tu sửa, đảm bảo duy trì sản xuất. Do đó, nhà máy chọn thời điểm ngừng hoạt động để bảo trì là tháng 11. Sở dĩ thời điểm này cũng là mùa mưa, lụt kéo dài có thể gây ảnh hưởng đến sản xuất.
  • 17. 3.1.2 Biểu đồ kế hoạch sản xuất của nhà máy: Sản phẩm Tháng Ca 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Sữa tươi tiệt trùng hương cam I X X X X X X X X X X X II X X X X X X X X X X X III X X X X X X Sữa cô đặc có đường I X X X X X X X X X X X II X X X X X X X X X X X III X X X X X X  Công nhân trong phân xưởng được nghỉ ngày chủ nhật và các dịp lễ Tết. Mỗi ngày có thể làm việc 2 hoặc 3 ca tùy thuộc vào nguyên liệu, thời tiết, đặc biệt là nhu cầu thị trường tiêu thụ.  Khí hậu của Việt Nam có 2 mùa rõ rệt :mùa khô và mùa mưa. Vào mùa khô nhu cầu tiêu dùng sữa tăng vọt, sức mua lớn nên để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng và tăng doanh thu thì nhà máy làm việc hết công suất, tức 3 ca/ngày, các tháng còn lại có thể làm việc 2 ca/ngày.  Tháng 11 được chọn làm tháng để tu sữa, bảo trì, bảo dưỡng máy móc thiết bị.
  • 18. Biểu đồ bố trí sản xuất cho từng mặt hàng: Tháng Số ngày sản xuất Sữa tươi tiệt trùng hương cam Sữa cô đặc có đường Ca/ngày Ca/tháng Ca/ngày Ca/tháng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 25 19 27 26 25 26 27 27 25 26 27 2 2 3 3 3 3 3 3 2 2 2 50 38 81 78 75 78 81 81 50 52 54 2 2 3 3 3 3 3 3 2 2 2 50 38 81 78 75 78 81 81 50 52 54 1 năm 280 718 718 3.2 Tính cân bằng vật chất cho dây chuyền sản xuất sữa cô đặc có đường: 3.2.1 Các số liệu ban đầu: Năng suất nhà máy: 12.000 lit sản phẩm/ca Nguyên liệu sữa tươi: hàm lượng chất béo: 3,5% tổng chất khô: 12% Sản phẩm sữa đặc có đường: đường: 40% tổng khô không đường: 34% nước 26% 3.2.2 Tính cân bằng vật chất:
  • 19. Tỉ trọng của sữa thành phẩm: d = 100 (g/cm3 ) F 0,93 + SNF + W 1,608 F: hàm lượng chất béo trong sữa (% khối lượng) SNF: hàm lượng các chất khô không béo trong sữa (% khối lượng) W: hàm lượng nước trong sữa (% khối lượng) d = 100 = 1,359 (g/cm3 ) 3,5 0,93 + 70,5 1,608 + 26 Năng suất tính theo khối lượng: 12.000 x 1,359 = 16.302,86 (kg/ca) Bảng tiêu hao qua các công đoạn: STT Công đoạn tiêu hao Hao hụt (%) 1 Nguyên liệu 0,5 2 Kiểm tra, lọc 1,5 3 Định lượng 0,5 4 Xử lý nhiệt, làm nguội 1 5 Phối trộn 1 6 Cô đặc 2 7 Đồng hoá 1 8 Làm nguội, kết tinh 1 9 Rót sản phẩm 1 10 Ghép mí 1,5 11 Hoàn thiện sản phẩm 1 Theo giả thuyết về hao hụt, lượng sữa khi vào giai đoạn hoàn thiện sản phẩm là: 16.302,860 × 100 100 − 1
  • 20. = 16.466,667 (kg/ca) Lượng sữa vào giai đoạn ghép mí:
  • 21. 16.466,667 × 100 100 − 1,5 = 16.717,428 (kg/ca) Lượng sữa vào giai đoạn rót sản phẩm: 16.717,428 × 100 = 100 − 1 16.886,291 (kg/ca) Lượng sữa vào giai đoạn làm nguội và kết tinh: 16.886,291× 100 = 100 − 1 17.056,860 (kg/ca) Lượng sữa đi vào thiết bị đồng hoá: 17.056,860 × 100 100 − 1 = 17.229,151 (kg/ca) Tính toán cho quá trình cô đặc: Lượng đường saccharose khô cần bổ sung: 17.229,151× 40 100 = 6.891,660 (kg/ca) hụt là 2%: Lượng đường saccharose khô cần bổ sung tại quá trình cô đặc khi hao 6.891,660 × 100 100 − 1 = 6.961,273 (kg/ca) xirô là: Hao hụt tại nấu xirô là 1% nên lượng đường saccharose khô cần nấu 6.961,273 × 100 100 − 1 = 7.031,590 Lượng đường sac khô 99,8% ban đầu cần là: 7.031,590 × 100 = 99,8 7.045,681 (kg/ca) Sản phẩm sữa cô đặc có tổng khô không đường chiếm 34%. Do đó lượng
  • 22. khô không đường sau khi cô đặc phải đạt 34% so với sữa đi vào thiết bị đồng hoá. Suy ra lượng chất khô không đường khi ra khỏi thiết bị cô đặc: 17.229,151× 34 = 100 5.857,911 (kg/ca)
  • 23. Hao hụt tại công đoạn cô đặc là 2% nên lượng chất khô không đường khi vào thiết bị cô đặc: 5.857,911× 100 = 100 − 2 5.977,460 (kg/ca) Hàm lượng chất khô chiếm 12% trong sữa nguyên liệu, do đó ta tính được lượng sữa tươi đi vào thiết bị cô đặc: 5.977,460 × 100 = 12 49.812,171 (kg/ca) Theo giả thuyết hao hụt, ta tính được lượng sữa khi vào phối trộn: 49.812,171× 100 = 100 − 1 50.315,324 (kg/ca) Lượng sữa khi vào giai đoạn xử lý nhiệt, làm nguội: 50.315,324 × 100 100 − 1 = 50.823,560 (kg/ca) Lượng sữa khi vào định lượng: 50.823,560 × 100 = 100 − 0,5 51.078,955 (kg/ca) Lượng sữa khi kiểm tra, lọc: 51.078,955 × 100 = 100 − 1,5 51.856,807 (kg/ca) Sữa nguyên liệu: 51.856,807 × 100 = 52.117,394 (kg/ca) 100 − 0,5 Vậy lượng sữa tươi nguyên liệu đảm bảo năng suất cho nhà máy là 52.117,394 kg/ca Nồng độ hỗn hợp đường - sữa trước khi cô đặc: x = mct 100 %d md mct: khối lượng chất tan trong dung dịch (kg/ca)
  • 24. md: khối lượng hỗn hợp dung dịch (kg/ca) Lượng dịch đường saccharose đi vào thiết bị cô đặc: 6.961,273 × 100 = 9.944,676 (kg/ca) 70 xd = 6.961,273 + 5.977,460 100 = 21,65% 9.944,676 + 49.812,171 Lượng nước bốc hơi trong quá trình cô đặc:  x  W= y1 − d   xc  xd, xc: nồng độ hỗn hợp sữa, đường trước và sau khi cô đặc (%) y: khối lượng dung dịch trước khi cô đặc (kg/ca) y= 9.944,676 + 49.812,171 = 59.756,847 (kg/ca)  w = 59.756,8471 − 21,65   = 42.273,931 (kg/ca)  100 − 26  Lượng đường lactose bổ sung để gây mầm tinh thể: 0,02 × 17.229,151 = 3,446 100 (kg/ca) (chọn lượng đường lactose chiếm 2% khi ra khỏi thiết bị cô đặc) Bảng tổng kết cân bằng vật chất qua các công đoạn (bảng 1)
  • 25. Công đoạn Tiêu hao (%) Tiêu hao khối lượng (kg/ca) Khối lượng nguyên liệu (kg/ca) Nguyên liệu 0,5 260,587 52.117,394 Kiểm tra, lọc 1,5 777,852 51.856,807 Định lượng 0,5 255,395 51.078,955 Xử lý nhiệt, làm nguội 1 508,236 50.823,560 Phối trộn 1 503,153 50.315,324 Cô đặc 2 249,061 49.812,171 42.278,635 (nước bốc hơi) 9.944,676 (đường bổ sung) Đồng hoá 1 172,291 17.229,151 Làm nguội, kết tinh 1 170,569 17.056,860 Rót sản phẩm 1 168,863 16.886,291 Ghép mí 1,5 250,761 16.717,428 Hoàn thiện sản phẩm 1 162,807 16.466,667 Sản phẩm 16.302,860 Bảng tổng hợp nguyên liệu phụ (bảng 2) Nguyên liệu Kg/ca Kg/h Kg/năm Đường saccharose 7.045,681 880,710 5.058.798,958 Đường lactose 3,446 0,431 2.474,228
  • 26. Bảng tổng hợp nguyên liệu sữa tính cho cả công đoạn chung với dây chuyền sữa triệt trùng hương cam (bảng 3) Công đoạn Kg/ca Kg/h Kg/năm Nguyên liệu 68.171,598 8.521,450 48.947.207,36 Kiểm tra, lọc 67.830,740 8.478,842 48.702.471,32 Định lượng 66.813,279 8.351,660 47.971.934,32 Gia nhiệt, làm nguội 66.479,213 8.309,901 47.732.074,93 Phối trộn 50.315,324 6.289,415 36.126.402,63 Cô đặc 49.812,171 6.226,521 35.765.138,78 Đồng hoá 17.229,151 2.153,643 12.370.530,42 Làm nguội & kết tinh 17.056,860 2.132,107 12.246.825,48 Rót sản phẩm 16.886,291 2.110,786 12.124.356,94 Ghép mí 16.717,428 2.089,678 12.003.113,30 Thanh trùng 16.466,667 2.058,333 11.823.066,91 Hoàn thiện sản phẩm 16.302,860 2.037,857 11.705.453,48 Tính số hộp: Sữa được rót vào hộp sắt tây có khối lượng 410 g Năng suất trước khi vào máy rót: 16.886,291 kg/ca Số lượng sản phẩm rót hộp: 16.886,291×103 8 × 410 = 5.148 (sp/h)
  • 27. Chương IV. TÍNH VÀ CHỌN THIẾT BỊ 4.1 Bảng kê các thiết bị dùng trong dây chuyền sản xuất sữa cô đặc có đường : STT Tên thiết bị 1 Bể thu và làm lạnh sơ bộ sữa 2 Thiết bị kiểm tra, lọc 3 Thùng chứa sữa sau khi lọc 4 Cân định lượng 5 Thiết bị gia nhiệt và làm nguội 6 Thùng chứa sữa sau gia nhiệt 7 Thiết bị phối trộn 8 Thùng chứa sau phối trộn 9 Thiết bị cô đặc 10 Thùng chứa sữa sau khi cô đặc 11 Thiết bị đồng hoá 12 Thùng chứa sữa sau khi đồng hoá 13 Thiết bị kết tinh và làm nguội 14 Bồn chứa sữa chờ rót 15 Máy rót, ghép mí 16 Nồi nấu xirô 17 Bơm sữa tươi 18 Bơm sữa đặc
  • 28. 4.2 Tính và chọn thiết bị: Số lượng thiết bị : n = năng suất dây chuyền/năng suất thiết bị 4.2.1 Thiết bị dùng chung cho cả hai dây chuyền: 1. Bể thu và làm lạnh sơ bộ sữa: Theo bảng 3 ta có lượng sữa nguyên liệu: 68.171,598 (kg/ca) Đổi sang thể tích: Chọn bể loại BO-1000 Thể tích : 6.400 lit 68.171,598 = 66.121,821 l/ca 1,032 Thể tích làm việc: 6.000 lit Công suất điện của cánh khuấy : 0,4 kW Số vòng quay của cánh khuấy :180 vòng/phút Nhiệt độ sữa vào :32 0 C Nhiệt độ sữa ra: 4 0 C Thời gian làm lạnh :2 giờ Năng suất máy lạnh loại Uφ -56 : 3,48kW Kích thước thiết bị : 2.775 x 1.230 x 1.720 mm Khối lượng thiết bị : 1.180 kg Một ca làm 4 mẻ. Do đó số bể cần chọn: 66.121,821 = 2,75 6.000 × 4 Chọn 3 bể để đảm bảo năng suất nhà máy.
  • 29. 2.Thiết bị lọc: Theo số liệu bảng 3 lượng sữa cần lọc 67.830,74 kg / ca. Mỗi ca làm việc 8 giờ, tuy nhiên các thiết bị phải mất 0,5 giờ để nghỉ giữa ca, vệ sinh thiết bị. Do đó tính thời gian hoạt động cho các thiết bị là 7,5 giờ. Đổi sang thể tích: 67.830,74 = 8.763,661 l/h 7,5 ×1,032 Chọn thiết bị lọc thuỷ tĩnh GEA KA 70-76 (Ý) Năng suất thiết bị: 3.000 l/h Chiều dài thiết bị: 0,6m Đường kính ngoài: 25cm Đường kính ống lọc: 15cm Đường kính lưới lọc: φ = 76µ m Số thiết bị cần chọn: n = 8.763,661 = 2,92 3.000 Vậy chọn 3 thiết bị để đảm bảo năng suất nhà máy 3.Thùng chứa sữa sau khi lọc: Lượng sữa cần lọc: 67.830,74 kg / ca Đổi ra thể tích m3 /h 67.830,74 7,5.1,032.10 3 Chọn 2 thùng. =8,763 (m 3 /h) Thể tích mỗi thùng là: V = 8,763 = 4,382m 3 2 Chọn hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V = 4,382 = 5,478m 3 0,8 Thùng làm bằng thép không rỉ, thân hình trụ, đáy hình nón. Thể tích thùng được tính theo công thức:
  • 30.
  • 31. 2 2 V=Vn+Vtr Vn: thể tích phần đáy nón Vtr: thể tích phần thân trụ πD 2 H Thể tích phần thân trụ: Vtr = 4 D: đường kính thùng H: chiều cao thùng. Chọn H=1,3D Vtr = πD2 H 4 πD 2 1,3 D = 4 = 1,021D3 Thể tích phần đáy nón: Vn= πD2 h 12 h: chiều cao phần đáy nón. Chọn h=0,3D Vn= πD h = πD 0,3D = 0,0785D 3 12 12 V = 0,0785.D3 + 1,021.D3 = 1,0995. D3 D = 3 V 1,0995 = 3 5,478 1,0995 = 1,708m (*) H = 1,3.D = 2,220 m h = 0,3.D = 0,512 m Chọn 2 thùng 4. Cân định lượng: Theo bảng (3) lượng sữa cần định lượng là 66.813,279 kg/ca Đổi sang thể tích: 66.813,279 = 8.632,206 l/h 7,5.1,032 Chọn cân loại GHJ – 15 (Nhật Bản) Năng suất 6.000 l/h Khối lượng: 70 kg Kích thước: 500 x 550 x 2100
  • 32. Số lượng: 2 cân 5. Thiết bị gia nhiệt và làm nguội: Lượng sữa cần đưa vào gia nhiệt: 66.479,213 (kg/ca) Đổi ra thể tích lit/h: 66.479,213 = 8.589,045 lít/h 7,5.1,032 Chọn thiết bị gia nhiệt loại Tetra plex C6 • Năng suất 15000 l/h • Lượng nước sử dụng là 30 000 (l/h) • Số tấm truyền nhiệt là 85 tấm • Chiều dày mỗi tấm là 0,6 mm • Kích thước mỗi tấm: 1000 x 250 (mm) Tính số lượng thiết bị 8.589,045 = 0,573 < 1 15000 Chọn 1 thiết bị cũng đảm bảo năng suất. 6. Thùng chứa sữa sau gia nhiệt: Năng suất trước khi vào thiết bị: 66.479,213 (kg/ca) Đổi sang thể tích: 66.479,213 7,5 ×1,032 ×10 3 = 8,.589 (m 3 /h) Chọn 2 thùng chứa. Vậy thể tích trong 1 thùng là: 8,589 = 4,295 m3 /h 2 Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V = 4,295 = 5,368 m3 0,8 Chọn thùng trụ, đáy nón làm bằng thép không rỉ.
  • 33. Theo công thức (*) ta có:
  • 34. Đường kính thiết bị: D = 3 V 1,0995 = 3 5,368 1,0995 = 1,696m Chiều cao phần trụ: H = 1,3.D = 2,205 m Chiều cao phần nón: h = 0,3.D = 0,509 m Số lượng bể cần dùng là 2 bể. Tuy nhiên, chọn thêm 1 thùng nữa để dự trử khi vệ sinh để đảm bảo năng suất cho cả 2 dây chuyền. Vậy số thùng chứa là 3 thùng 4.2.2 Thiết bị dùng cho dây chuyền sản xuất sữa cô đặc có đường: 1. Thiết bị phối trộn: Theo bảng 3 ta có năng suất trước khi vào thiết bị là: 50.315,324 kg/ca Đổi sang thể tích: 50.315,324 7,5 ×1,032 × 10 3 = 6,501 Chọn thiết bị Tetra Almix10 in – line vacuum mixer Loại có năng suất: 5.000 l/h Công suất động cơ: 36 kw Tổng khối lượng thiết bị: 1.450 kg Thể tích: 14,6 m 3 Chiều cao thiết bị:3.020 mm Kích thước thiết bị: 2.938 x 1.401 x 3.020 mm Chọn 1 thiết bị 2. Thùng chứa sữa sau khi phối trộn: Năng suất trước khi vào thiết bị: 50.315,324(kg/ca) Đổi sang thể tích: Chọn 2 thùng Thể tích mỗi thùng: V = 50.315,324 7,5 × 1,032 ×10 3 6,501 = 3,251m 3 2
  • 36. 3 Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V = 3,251 = 4,063 m3 0,8 Chọn thùng trụ, đáy nón làm bằng thép không rỉ. Theo công thức (*) ta có: Đường kính thiết bị: D = V 3 1,0995 = 3 4,063 1,0995 = 1,546m Chiều cao phần trụ: H = 1,3.D = 2,010 m Chiều cao phần nón: h = 0,3.D = 0,464 m Số lượng thùng: 2 3. Thiết bị cô đặc: Theo bảng 3, năng suất trước khi vào thiết bị là 49.812,171 (kg/ca) Đổi sang thể tích: 49.812,171× 10 7,5 × 1,032.10 3 = 6.435,681 l/h Bản) Chọn thiết bị cô đặc chân không loại GHJ – 12 (Nhật Thể tích: 800 lít Kích thước thiết bị: 800 x 900 mm Khối lượng: 450 kg Số thiết bị: n = 6.435,681 = 8,04 800 Do đó chọn 9 thiết bị để đảm bảo năng suất nhà máy 4. Thùng chứa sữa sau khi cô đặc: Năng suất trước khi vào thiết bị:: 17.229,151 kg/ca Đổi sang thể tích: 17.229,151 7,5 × 1,359 ×10 3 = 1,690 (m 3 /h)
  • 37. Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V = 1,690 = 2,113 m 3 0,8
  • 38. 3 Chọn thùng trụ, đáy nón làm bằng thép không rỉ. Theo công thức (*) ta có: Đường kính thiết bị: D = V 3 1,0995 = 3 2,113 1,0995 = 1,243m Chiều cao phần trụ: H = 1,3.D = 1,616 m Chiều cao phần nón: h = 0,3.D = 0,373 m Số lượng thùng cần sử dụng là 1 thùng. Tuy nhiên, do thường xuyên làm vệ sinh nên chọn 2 thùng để đảm bảo năng suất nhà máy. 5. Thiết bị đồng hoá: Theo bảng 1, năng suất trước khi vào thiết bị đồng hoá là 17.229,151 kg/ca Đổi sang thể tích: 17.229,151× 10 7,5 × 1,359.10 3 = 1.690,375 (l/h) Chọn thiết bị Tetra Alex 2 Năng suất 2.000 l/h Áp suất làm việc ở 200 bar (đồng hoá bằng phương pháp sử dụng áp lực cao) Kích thước thiết bị: 1.435 x 1.280 x 1.390 mm Công suất động cơ: 15 kw Số lượng piston: 3 cái Đường kính piston: 28 mm Khối lượng thiết bị: 1.250 kg Số lượng thiết bị chọn: 1 cái 6. Thùng chứa sữa sau khi đồng hoá:
  • 39. 3 3 2 2 Năng suất vào thiết bị: 17.229,151 kg/ca Đổi sang thể tích: 17.229,151× 10 = 1,690 m 3 /h 7,5 ×1,359 ×106 Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V = 1,690 = 2,112 m3 0,8 Chọn thùng trụ, đáy nón, làm bằng thép không rỉ. Theo (*)đường kính thùng: D = 3 V 1,0995 2,112 = 3 1,0995 = 1,243m Chiều cao phần trụ: H = 1,3D = 1,616 m Chiều cao phần nón: h = 0,3D = 0,373 m Số lượng thùng: 1. Tuy nhiên, chọn thêm 1 thùng dự phòng. Vậy số lượng thùng chọn là 2 7. Thiết bị kết tinh và làm nguội: Theo bảng 3, năng suất trước khi vào thiết bị là: 17.056,860 kg/ca Đổi sang thể tích: V = 17.056,860 × 10 = 1,673 m 3 /h 7,5 × 1,359 ×10 6 Chọn thiết bị kín có dạng hình chữ nhật, đáy bán trụ. Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V= 1,690 = 2,091 m3 0,8 Gọi V1: thể tích phần bán trụ D: đường kính bán trụ. D = 0,8 m L: chiều dài thiết bị. L = 2 m ⇒ V = πD L = π × 0,8 × 2 = 0,5m 8 8 Gọi V2: thể tích phần hình chữ nhật V2 = D.L.H = V – V1 = 2,091 – 0,5 = 1,591 m 3 ⇒ H =
  • 41. Thiết kế nhà máy Kích thước thiết bị trợ tinh ngang: 2 x 0,8 x 0,994 Vận tốc cánh khuấy: 6 vòng/phút Nhiệt độ tác nhân lạnh: 25 – 27 0 C Thời gian kết tinh: 20 – 25 phút, sau đó tiến hành làm chậm đến 150 C rồi rót sản phẩm. 8. Bồn chứa sữa chờ rót: Năng suất vào thiết bị: 16.886,291 kg/ca Đổi sang thể tích: 16.886,291 7,5 ×1,359 × 10 3 = 1,657 m 3 /h Hệ số chứa đầy 0,8 ⇒ V = 1,657 = 2,071 m 3 0,8 Chọn thùng trụ, đáy nón, làm bằng thép không rỉ. Theo (*) đường kính thùng: D = 3 V 1,0995 = 3 2,071 1,0995 = 1,239m sinh. Chiều cao phần trụ: H = 1,3D = 1,611 m Chiều cao phần nón: h = 0,3D = 0,372 m Số lượng thùng cần sử dụng là 1. Tuy nhiên, chọn thêm 1 thùng dự trử để vệ Vậy số lượng thùng chọn là 2 9. Máy rót và ghép mí: Lượng sản phẩm tính theo giờ: 5.148 hộp/h Chọn máy rót hộp loại GHJ – 13 (Nhật Bản) Năng suất thiết bị: 1.440 sản phẩm/h Kích thước: 1.200 x 1.100 x 2.200 mm Khối lượng: 650 kg SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 32 sữa
  • 42. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 33 Thiết kế nhà máy sữa Số lượng thiết bị: Chọn 4 thiết bị 5.148 = 3,57 1.440 10. Nồi nấu xirô 70%: Lượng xirô cần nấu: 9.944,676 kg/ca Đổi sang thể tích: 9.944,676 = 7.371,887 (lít/ca) 1,349 (1,349 là khối lượng riêng của sirô 70% tính theo kg/l) Chọn nồi nấu 2 vỏ có cánh khuấy và nắp đậy kín loại WMO – 60 - Thể tích 600 l - áp suất hơi làm việc: 29,5 N/m 2 - Tiêu thụ hơi: 62 kg/h - Kích thước: 1.000 x 1.066 mm - Khối lượng 810 kg Số lượng nồi: Chọn 2 nồi 7.371,887 = 1,638 7,5 × 600 4.2.3. Chọn các loại bơm cho sản xuất: 1.Bơm dùng cho sữa tươi Chọn bơm ly tâm UbH-10 Năng suất: 0,5 – 10 m 3 /h. Áp suất: 5- 10 mH2O.
  • 43. SVTH: Lê Thị Thảo Vi Trang 34 Thiết kế nhà máy sữa Số vòng quay: 1440 vòng/phút.
  • 44. Công suất động cơ: 2,8 kw. Đường kính bên trong ống hút và đẩy: 38/38 mm. Chiều cao hút: 8 m. Kích thước( mm ) : 453 x 1280 x 920. Khối lượng: 110 kg. Chọn 4 bơm để bơm sữa tươi tại kho tiếp nhận sữa tươi, từ kho chứa sữa đến phân xưởng sản xuất chính, từ thùng chứa trong phân xưởng đến thiết bị lọc . 2.Bơm dùng để bơm sản phẩm sữa đặc Loại HPT Năng suất : 500-1000 kg/h . Áp lực bơm : 8 mét cột chất lỏng . Vận tốc quay của roto : 210-372 vòng/phút . Động cơ : 02 : 32 : 6 . Công suất : 2,2 KW . Điện áp : 220/380 V . Kích thước ( mm ) : 1024 x 500 x 525 . Khối lượng : 110 kg . Chọn 7 chiếc để bơm các sản phẩm sữa chua sau khi phối trộn, cô đặc, kết tinh và đưa đến thiết bị rót hộp .
  • 45. BẢNG TỔNG KẾT CÁC THIẾT BỊ CHÍNH STT Tên thiết bị Kích thước(mm) Số lượng 1 Thùng chứa sữa tươi 2775 x 1230x 1720 3 L=600, Dn=250, 2 Thiết bị lọc 3 Thùng chứa sữa sau khi lọc 3 d=150 D=1.708, H=2.220, 2 h=512 4 Cân định lượng 500 x 550 x 2.100 2 Tấm: 1000 x 250, 5 Thiết bị gia nhiệt và làm nguội 6 Thùng chứa sữa sau gia nhiệt 1 85 tấm D=1.696, H=2.205, 3 h=509 7 Thiết bị phối trộn 2.938 x 1.401 x 3.020 1 D=1.546, H=2.010, 8 Thùng chứa sau phối trộn 2 h=464 9 Thiết bị cô đặc 800 x 900 9 D=1.243, H=1.616, 10 Thùng chứa sữa sau cô đặc 2 h=373 11 Thiết bị đồng hoá 1.435 x 1.280 x 1.390 1 H=1.616, h=373, 12 Thùng chứa sữa sau khi đồng hoá 13 Thiết bị kết tinh và làm nguội 14 Bồn chứa sữa chờ rót 2 D=1.243 H=994, L=2000, 1 D=800 H=1.616, h=373, 2 D=1.243 15 Máy rót, ghép mí 1.200 x 1.100 x 2.200 4 16 Nồi nấu xi rô 1.000 x 1.066 2 17 Bơm sữa tươi 453 x 1.280 x 920 6 18 Bơm sữa đặc 1.024 x 500 x 525 6
  • 46. KẾT LUẬN Như đã phân tích, sữa là thực phẩm dinh dưỡng cao, nhu cầu tiêu thụ lớn. Trong phạm vi của đề tài, em chỉ thiết kế nhà máy sản xuất sữa cô đặc có đường đi từ sữa bò tươi với năng suất 12.000 lit sản phẩm/ca. Tuy nhiên, do giới hạn của đồ án công nghệ II nên đề tài chỉ sơ lược về nguyên liệu sữa, dây chuyền công nghệ, tính và chọn các thiết bị sản xuất chính trong dây chuyền. Để đề tài có tính thực tiễn hơn cần chú ý đến khâu vệ sinh, tính kinh tế, tính điện nước và một số lĩnh vực khác.
  • 47. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Lê Văn Việt Mẫn – Công nghệ sản xuất các sản phẩm từ sữa. Tập 1 – Nhà xuất bản đại học quốc gia 2004 2. TS Lê Thị Liên Thanh, PGS, TSKH Lê Văn Hoàng - Công nghệ chế biến sữa và các sản phẩm sữa - Nhà xuất bản khoa học Kỹ thuật 2002 3. TS Lâm Xuân Thanh - Giáo trình công nghệ chế biến sữa và các sản phẩm từ sữa - Nhà xuất bản khoa học kỹ thuật. 4. Trần Thế Truyền - Cơ sở thiết kế nhà máy thực phẩm - Đại học bách khoa năm 1999 5.Trần Xoa, Nguyễn Trọng Khuông, Hồ Lê Viên - Sổ tay quá trình và thiết bị công nghệ hoá chất. Tập 1 – Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật Hà Nội 6. Trần Xoa, Nguyễn Trọng Khuông, Phạm Xuân Toản - Sổ tay quá trình và thiết bị công nghệ hoá chất. Tập 2 – Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật Hà Nội 7. Dairy processing handbooks. 8. www.tetrapak.com/index. asp?navid