perkahwinan bawah umur

19. PEMAKAIAN UNDANG-UNDANG DAN AMALAN
PERKAHWINAN BAWAH UMUR DI NEGERI SEMBILAN
Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam (Negeri Sembilan) 2003
Seksyen 8, Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam (Negeri Sembilan) 2003
memperuntukkan bahawa umur minimum perkahwinan bagi lelaki ialah lapan belas tahun
manakala bagi perempuan adalah enam belas tahun. Oleh yang demikian, mana-mana
individu yang ingin melangsungkan perkahwinan di bawah umur minimum yang ditetapkan
hendaklah memohon kelulusan Mahkamah Syariah bagi membolehkan perkahwinan di
bawah umur dilaksanakan

20. Keputusan Muzakarah Jawatankuasa
Fatwa Negeri Sembilan
Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Negeri Sembilan yang bersidang pada 26
Julai 2018 bersamaan 13 Zul Qaedah 1439H telah membuat keputusan seperti
berikut:
“Berasaskan nas-nas Syarak dan Qaedah-Qaedah Fiqhiyyah serta keterangan
pakar-pakar kesihatan dan psikologi, Muzakarah bersetuju memutuskan
bahawa perkahwinan kanak-kanak adalah harus dan dibenarkan dengan
syarat ia dilakukan semata-mata untuk memenuhi kemaslahatan kanak-kanak
tersebut secara syarie, mengikut peraturan dan undang-undang yang telah
wujud dan sedia ada”.

21. Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Majlis
Kebangsaan Bagi Hal Ehwal Ugama Islam
Malaysia
Muzakarah Jawatankuasa Fatwa Majlis Kebangsaan Bagi Hal Ehwal Ugama
Islam Malaysia Kali Ke 106 yang bersidang pada 21-22 Oktober 2014 telah
membincangkan Isu Perkahwinan Kanak-Kanak: Kajian dari Aspek Agama,
Agama, Kesihatan dan Psikologi dan telah membuat keputusan bahawa
perkahwinan kanak-kanak hanya boleh dibenarkan dengan syarat dilakukan
semata-mata untuk memenuhi kemaslahatan kanak-kanak tersebut secara
syar’ie dan pihak-pihak berkuasa berkaitan memperketatkan syarat-syarat
perkahwinan dan memastikan pelaksanaannya dijalankan mengikut

22. ALASAN PERKAHWINAN BAWAH
UMUR
Di Malaysia, faktor perkahwinan bawah umur terutamanya yang melibatkan
kanak-kanak berpunca daripada pendapatan rendah isi rumah, kurangnya
intervensi sokongan ibubapa di samping alasan pasangan suka sama suka,
perempuan telah hamil, bersekedudukan, pasangan terlalu rapat, lari dari
rumah, persetujuan kedua ibu bapa atau keluarga kedua pihak dan lain-lain
lagi alasan. Persekitaran kini yang terlalu terbuka yang tidak mampu dikawal
juga menjadi faktor perkahwinan bawah umur kerana golongan remaja atau
kanak-kanak sering disogokkan dengan media massa tanpa batasan.

23. Enakmen Undang-Undang Keluarga
Islam (Negeri Sembilan) 2003
Seksyen 18 (1) (a) memperuntukkan bahawa mana-mana individu
yang ingin melangsungkan perkahwinan di bawah umur yang
ditetapkan perlulah mendapat kebenaran Mahkamah Syariah.
Permohonan perkahwinan ini bermaksud sesuatu perkahwinan
yang dibenarkan oleh Pendaftar NCR hanya setelah mendapat
kebenaran bertulis daripada mahkamah.

24. Prosedur Permohonan Perkahwinan
Bawah Umur
1. Pemohon hendaklah hadir ke Pejabat Agama Islam Daerah (PAID)/Pejabat Agama Islam
Wilayah (PAIW)/Bahagian Undang-Undang Keluarga Islam (UUKI) Jabatan Hal Ehwal Agama
Islam Negeri Sembilan bagi tujuan memohon khidmat nasihat serta sokongan.
2. Setelah pemohon mendapat sokongan dan pengesahan daripada PAID/PAIW/UUKI, satu Surat
Rujukan akan dikeluarkan dan hendaklah dipanjangkan ke Mahkamah Syariah untuk
permohonan kebenaran berkahwin bawah umur di bawah Seksyen 18 (1) (a), Enakmen
Undang-Undang Keluarga Islam (Negeri Sembilan) 2003.
3. Pemohon hendaklah melampirkan kebenaran berkahwin pasangan sekiranya perkahwinan
akan dilangsungkan di dalam kariah pemohon beserta dengan lain-lain dokumen seperti
perkahwinan biasa.

25. IMPLIKASI PERKAHWINAN BAWAH
UMUR
a. Implikasi Undang-undang
Enakmen Undang-Undang Keluarga Islam (Negeri Sembilan) 2013 telah menetapkan bahawa setiap perkahwinan bagi
pasangan bawah umur perlulah mendapat perintah atau penghakiman daripada pihak Mahkamah Syariah. Sekiranya
prosedur ini tidak dipatuhi pasangan akan berhadapan dengan risiko kes akan diklasifikasikan sebagai Nikah Tanpa Izin
yang boleh didakwa di bawah Seksyen 40 (2) di bawah enakmen yang sama.
b. Implikasi kepada kanak-kanak dan pasangan
Setiap perlakuan pasti akan mengandungi akibat dan kesan sama ada yang berbentuk positif mahupun negatif.
Perkahwinan bawah umur mungkin akan meringankan bebanan keluarga yang terpaksa ditanggung dan jalan yang
difikirkan sesuai bagi mengelakkan anak-anak terjerumus dengan gejala sosial seperti pergaulan bebas, hidup
berpeleseran, zina dan sebagainya.

26. Sambungan…..
C-Kesan mental merujuk kepada tekanan perasaan yang ditanggung kanak-kanak itu apabila dibebani tanggungjawab
seorang isteri yang tidak dapat difahami oleh mereka yang masih keanak-anakan. Dalam perkahwinan, perkongsian dan
keikhlasan bukan hanya berlatarkan fizikal dan material semata-mata tetapi banyak bergantung kepada emosi yang mapan
dan spiritual yang kukuh terhadap Allah S.W.T.
D-Pandangan sinis sesetengah anggota masyarakat dikhuatiri memberi kesan emosi seperti tertekan, malu dan risau yang
bukan sahaja menghantui pasangan malah kepada ahli keluarga dan individu terlibat.
E-Pengabaian pendidikan kanak-kanak kerana dari kecil dibebankan tanggungjawab seorang suami atau isteri.
F-Bagi kanak-kanak yang baharu mendirikan rumah tangga, mereka masih kurang serta tidak mempunyai kemahiran dalam
mengurus dan melaksanakan tangungjawab suami isteri. Mereka tidak mahir untuk berkongsi, bertolak ansur dan
melaksanakan tanggungjawab dengan sempurna.
G-Kemampuan berdikari masih terhad. Memasuki gerbang rumah tangga bermakna kanak-kanak perlu hidup berdikari dan
kurang atau tidak lagi bergantung kepada ibu bapa. Sikap kebergantungan kepada ibu bapa dalam hal-hal yang melibatkan
kewangan, tempat tinggal dan membuat keputusan boleh mengundang masalah kepada pasangan kerana terdedah kepada
campur tangan pihak ketiga dalam rumah tangga mereka.

27. PERANAN IBUBAPA ATAU WALI
Walaupun syariat dan undang-undang tidak menghalang perkahwinan bawah umur, namun kita tidak
seharusnya mengambil mudah terhadap isu ini. Kesilapan keputusan boleh membawa kepada perceraian,
penderaan seksual, fizikal dan mental kepada pasangan bawah umur. Oleh yang demikian:
a. Ibu bapa atau wali janganlah terburu-buru mengatur perkahwinan yang melibatkan kanak-kanak bawah
umur tanpa merujuk kepada ahli-ahli agama dan mereka yang pakar dalam perundangan keluarga Islam
agar matlamat perkahwinan tidak lari dari kehendak dan ketetapan syariat Islam.
b. Ibu bapa dan mentua amat penting dilibatkan dan perlu memainkan peranan bukan hanya ketika
memohon kebenaran sahaja tetapi lebih penting setelah kanak-kanak bawah umur tersebut berkahwin.
Pengalaman sebagai ibubapa, suami mahupun isteri perlu dikongsi bersama di samping nasihat dan tunjuk
ajar yang positif.
c. Ibu bapa dan keluarga perlu memantau dan membimbing anak-anak yang berkahwin di bawah umur
atau pada usia muda agar mereka boleh menguruskan rumah tangga dengan baik.

28. PENUTUP
Wali khususnya ibu bapa perlu memainkan peranan penting untuk memberi tunjuk ajar
kepada anak-anak agar tidak terlibat dengan gejala sosial yang merupakan salah faktor
penyumbang kepada perkahwinan bawah umur. Walaupun tiada dalil atau tegahan di
dalam Islam berkaitan dengan perkahwinan di kalangan kanak-kanak, namun ibu bapa
perlu mencari jalan terbaik untuk masa depan anak-anak. Perkahwinan di bawah umur
bukanlah perkahwinan biasa, tetapi perlu diperhalusi dan diselidiki keperluannya.
Pembentukan akhlak, adab dan ilmu pengurusan rumah tangga masih lagi menjadi peranan
ibu bapa yang tidak sepatutnya diserahkan kepada anak-anak yang masih perlu kepada
bimbingan.