1. STUDIJA NA SLU^AJ ZA ^AS PO BIOLOGIJA,
TEHNIKA VRTELE[KA
So ~etirite fazi na u~ewe
M-r, Sla|ana T Stamenkova,
Prof. po biologija,
O U Krste Misirkov, Skopje
KUS OPIS NA STUDIJATA ( [TO NAPRAVIV )
So studijata na slu~ajot bea opfateni 27 u~enika od 7-g
paralelka od VII одд. Bea ispituvani poslo`enite ishodi od u~ewe
koi mo`at da se merat na poinakov na~in i vlijanieto koe go ima
usnata povratnata informacija vrz kvalitetot na nivnoto u~ewe i
napreduvawe.Be{e primeneta tehnika VRTELE[KA, a so koja se
pribiraat i procenuvaat podatocite za nau~enoto - obem,
kvalitet na znaewata, steknati ve{tini i primena na znaewa koi
se o~ekuvani efekti od postavenite zada~i za dadenata tema.
CELI NA STUDIJA NA SLU^AJOT ( [TO SAKAV DA
POSTIGNAM )
Cel na ovaa studija na slu~aj be{e da se ispitaat
poslo`enite kognitivni i psihomotorni ve{tini na u~enicite, i
da se otkrijat oblastite kade {to uspe{no }e se koristat
znaewata.Se iskoristi formativno ocenuvawe. Koristena e
tehnikata vrtele{ka koja ovozmo`uva podobra komunikacija so
u~enicite i diskusija za istata so {to }e se postigne

2. pozitiven efekt za objasnuvawe i razbirawe na temata za
`ivotinska kletka i nejzina gradba i funkcii. Poseben akcent
se stava na reakcijata na u~enicite na ovoj tip na rabota koj
dosega prema anketata koja podocna e sprovedena ne e napravena
na nitu eden od ~asovite, so {to }e se postigne i podobro
napreduvawe( u~ewe) na u~enicite, a na ovoj na~in i celta e
postignata.
METOD NA OCENUVAWE( NA KOJ NA^IN)
Posle zavr{enata lekcija za “Kletka- `ivotinska, gradba,
funkcii, i delba na kletka”;se sprovede ve`ba preku tehnika
vrtele{ka so usna povratna informacija posle izvr{enata
prezentacija. Ima{e 5 grupi so po 5-6 u~enika ili 27 u~enika
od koi 18%; ili 3 grupi od po 5 u~enika,22,2%ili 2grupi po 6
u~enika.
Na site grupi poedine~no im se dade usna povratna
informacija, posle zavr{enata prezentacija na aktivnosta,koja
za site e korisna, opisna, detalna, fokusirana na zada~ite,
odmerena, spe~ifi~na(za grupata) i ~lenovite vo grupata t.e.
individualizirana i pozitivna naso~ena kon li~nosta na
u~enicite usna povratna informacija.
Na krajot u~enicite pozitivno reagiraat,diskutiraat, se
nadopolnuvaat,so {to i uspe{nosta na ~asot e pogolema.
METOD NA ISTRA@UVAWE
Istra`uvaweto be{e kvalitativno i ima{e za cel da utvrdi
kolku aktivnosta tehnika na vrtele{ka i usnata povratna

3. informacija pozitivno }e deluva vrz napredokot vo u~eweto kaj
u~enicite, a i kolku aktivno }e se vklu~at vo diskusija za
dadenata informacija, i kolku od niv posle taa informacija }e
pobaraat pomo{ za svojot napredok vo u~eweto. U~enicite sami
davaat informacija za ovoj proces, kolku toj im pomaga da gi
sogledaat slabite i jakite strani na svoeto u~ewe, i
sposobnosta toa i prakti~no da go sprovedat za ponatamo{ni
temi.(VOVEDNO ANGA@IRAWE)
(ISTRA@UVAWE)-Najnapred u~enicite izgotvuvaat plan za
rabota i se organiziraat vo ramkite na samata grupa.Rabotat i
na krajot se izgotvuva finalniot proizvod, a potoa sekoja
grupa go prezentira napravenoto, i se dava usna povratna
informacija za ve`bata.Na toj na~in kaj u~enicite pokraj
kreativnosta vo rabotata, se pottiknuva i kriti~ko mislewe i
samokriti~nost kon svojata rabota i poznavaweto na lekcijata.
(DISKUSIJA)- Se odviva so odgovarawe na postavenite
pra{awa(3 minuti), se predava listot vo vid na vrtele{ka na
drugata grupa se dodeka ne se odgovorat site postaveni zada~i
(pra{awa).
(PRIMENA) se odgovara na ANKETA ZA EVALVACIJA NA ^ASOT PO
BIOLOGIJA, i se soop{tuvaat rezultatite.
Pra{awa za grupite, na koi treba da dadat svoi mislewa i
odgovori:
1. ORGANIZMOT FUNKCIONIRA KAKO CELINA
2. SPORED [TO SITE KLETKI SE ISTI?
3. ZNA^EWE NA MITOZA.
4. ZNA^EWE NA MEJOZA.
5. BEZ RAZMENA NA MATERII NEMA FUNKCIONIRAWE NA
KLETKATA.
OSNOVNI NAODI ([TO E POSTIGNATO)
Da u~enikot gi soznae sopstvenite postigawa, t.e.
dobrite i lo{ite strani na svoeto u~ewe, i na toj

4. na~in da ja sogleda razlikata pome|u o~ekuvana i
postignata cel
Koi se te{kotiite vo u~eweto i {to e pri~ina za toa.
Da im se dadat upatstva za aktivnostite, na~inite na
u~ewe so koi }e uspeat da gi nadminat propustite vo
svoite znaewa.
Mo`nosta u~enicite navremeno da dobijat povratna
informacija {to u{te treba da napravat za svoja
sigurnost, motiviranost i uvid vo sopstvenite
znaewa, sopstvenoto u~ewe, i svojot napredok.
So ovaa postapka tehnika vrtele{ka, so usna povratna
informacija i so dijalog( nastavnik - u~enik) jas
doa|am do soznanija za napredokot na u~enicite,
kreativnosta vo rabotata,kognitivni i psihomotorski
ve{tini, sorabotka vo grupa koi potoa gi koristam vo
procesot na dijagnosti~ko, formativno, a ponekoga{ i
sumativno ocenuvawe( analiza na sopstvenoto rabotewe
> analiza za pou~uvawe i efekti od toa).
Vo idnina bi mo`elo istata tehnika da se sprovede
voramkite na edna grupa da posle izvr{enite ve`bi na
odredena lekcija, tema i izvedbenite aktivnosti se dade
i pismena povratna informacija, so koja }e se sledi
napredokot na u~enicite, nivnite reakcii diskusii
posle pro~itanite pismeni povratni informacii,
nejzinoto vlijanie na reakcijata na u~enicite, analiza
za mojata
( sopstvena) rabota, a }e se napravi i razlika vo
reakciite pome|u usna povratna informacija i pismena
povratna informacija,pri izvedbena aktivnost kako i
menuvawe na ~lenovite vo grupata,menuvawe broj vo
grupata, ili samostojno na sekoj u~enik da mu se dade
zada~a - aktivnost i posle toa na dobienite rezultati
da se dade pismena povratna informacija, i da se sledi
napredokot na u~enicite, anga`iranost, sorabotka,

5. kreativnost vo rabotata so {to }e se izvr{i i sporedba
so prethodnite dobieni rezultati.
Osnovni naodi:
Site 4 fazi od ciklusot na u~ewe bea sprovedeni, so tehnika na
vrtele{ka, kade u~enicite
 na prvoto pra{awe: odgovorile deka im bilo jasno {to
treba da napravat na ~asot.
 Na vtoroto pra{awe odgovorile deka toa bilo: gradba na
kletka, `ivotinski organizam, duri deka i vakva grupna
rabota,
 Na tretoto pra{awe 100% odgovorile deka ~asot bil mnogu
interesen, zanimliv, nevoobi~aen, dosega takov ~as nemale
po nitu eden drug predmet, a voedno i povtoruvale na eden
zabaven na~in,
 Za preporakata za naredni ~asovi isto taka 100%
odgovorile “... da ima pove}e vakvi ~asovi...”

6. ANKETA ZA EVAL VACI JA NA ^ ASOT PO BI OL OG JA KADE E
I
PRI MENETA TEHNI KA VRTEL E[ KA- 7 odd.
1. Dal i be{ e jasno { t o t r eba{ e da se napr avi na ~asot po bi ol ogi ja:
2 .[ t o be{ e l esno za sovl aduvaw e:----------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------.
3. Ti se dopadna l i deneska ~asot po bi ol ogi ja:---------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------.
4. Va{ a pr epor aka za nar edni t e ~asovi po bi ol ogi ja:------------------------
-----------------------------------------------------------------------------------------------------.
5. Na koi del ovi od u~enot o t r eba da obr nam pove} e vni mani e:---------
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------.
Bl agodar am za dadeni t e odgovor i na ova anket a.