Οι αγώνες του Καραϊσκάκη

1. Ενότητα 3 κεφάλαιο 8
Οι αγώνες του Κανάρη
Ούρδας Ιωάννης 2012

2. Πυρπολικό
Ο Κωνσταντίνος Κανάρης καταγόταν από τα
Ψαρά πραγματοποίησε παράτολμες αποστολές ,
όπως η πυρπόληση της Τουρκικής ναυαρχίδας η
οποία ονομαζόταν Μπουρλότα Ταϊμάζι (που
σήμαινε καταφρονήτρια των πυρπολικών.)

3. Ελληνικό πλοίο από τη Σάμο Τουρκικά πλοία
Στις εικόνες βλέπουμε ένα ελληνικό
πλοίο και πλοία του Τουρκικού
στόλου. Μπορείτε να κάνετε ένα
σχόλιο παρατηρώντας τις εικόνες;
Τα πλοία των Ελλήνων ήταν
κυρίως εμπορικά πλοία . Ήταν
μικρά σε μέγεθος. Δύσκολα
μπορούσαν να αντιμετωπίσουν
τα μεγαλύτερα σε όγκο πλοία
των Τούρκων.

4. Τομή πυρπολικού
Γι’ αυτό οι έλληνες ναυτικοί κατέφυγαν στα πυρπολικά, τα περίφημα
«μπουρλότα». Η δράση τους γινόταν κυρίως το βράδυ για να μη γίνονται
αντιληπτά από τον εχθρό.Τα πυρπολικά ήταν μικρά παλιά ξύλινα σκάφη, όχι
πλέον αξιόμαχα, αλειμμένα με ένα μείγμα πίσσας και θειαφιού, γεμάτα με
μπαρούτι και διάφορες άλλες εύφλεκτες ύλες, στις οποίες προσαρμοζόταν ένα
φιτίλι.

5. Μέσα στο πυρπολικό, το οποίο έσερνε πίσω του μια άδεια βάρκα με κουπιά, τη
λεγόμενη «σκαμπαβία», υπήρχαν συνήθως γύρω στους 20 άνδρες οι οποίοι με
επιδέξιους χειρισμούς οδηγούσαν το πυρπολικό όσο μπορούσαν πιο αθόρυβα
κοντά στο εχθρικό σκάφος και το προσκολλούσαν πάνω του με γάντζους.
Ύστερα έμπαιναν στη βάρκα. Ο καπετάνιος μπουρλοτιέρης άναβε το φιτίλι και
πηδούσε τελευταίος στη βάρκα, η οποία απομακρυνόταν όσο γινόταν
γρηγορότερα. Έτσι, με μεγάλο κίνδυνο της ζωής τους, οι μπουρλοτιέρηδες
ανατίναζαν τα εχθρικά πλοία

6. Αργότερα τα πυρπολικά χρησιμοποιήθηκαν και την ημέρα. Τα πυρπολικά
προπορεύονταν του στόλου , επέλεγαν το στόχο τους και πραγματοποιούσαν
επιθέσεις με ελιγμούς.
Η εμφάνισή τους προκαλούσε τρόμο στους αντιπάλους
Από τις 59 επιθέσεις με πυρπολικά που πραγματοποιήθηκαν κατά την περίοδο
του αγώνα οι 39 είχαν πετύχει το στόχο τους.

7. Δημήτριος
Παπανικολής
Ο πρώτος που
χρησιμοποίησε πυρπολικό
ήταν ο Δημήτριος
Παπανικολής. Ήταν
ναυτικός και καταγόταν
από τα Ψαρά . Σε ηλικία
19 ετών έγινε ναυτικός.
Ψαρά

8. Δημήτριος
Παπανικολής
Το Μάιο του 1821 πυρπόλησε ένα
τουρκικό πλοίο στη ναυμαχία της
Ερεσσού στη νήσο Λέσβο. Από το
τουρκικό πλοίο οι περισσότεροι
σκοτώθηκα. Ελάχιστοι σώθηκαν.

9. Κωνσταντίνος Κανάρης
Γεννήθηκε το 1793 ή το 1795 στα
Ψαρά, στους κόλπους μιας οικογένειας
με μεγάλη ναυτική παράδοση.
Ο Κωνσταντής έμεινε ορφανός από
μικρός και ακολούθησε το ναυτικό
επάγγελμα με το επίθετο Κανάρης.
Δούλεψε ως μούτσος στο μπρίκι του
θείου του Δημήτρη Βουρέκα, που
μετέφερε Σουλιώτες από την Πάργα
στη Λευκάδα και έμαθε τα μυστικά της
θάλασσας. Μετά τον θάνατο του θείου,
ανέλαβε καπετάνιος του πλοίου του,
με το οποίο πραγματοποίησε πολλά
εμπορικά ταξίδια στη Μεσόγειο

10. Κωνσταντίνος Κανάρης
Με το ξεκίνημα της επανάστασης
εγκατέλειψε το εμπορικό ναυτικό και
πήρε μέρος σε πολλές ναυμαχίες.
Τον Ιούνιο του 1823 ανατίναξε με το
πυρπολικό του την Τουρκική
ναυαρχίδα στο λιμάνι της Χίου.
Σκοτώθηκε ο Καρά Αλής ο ναύαρχος
του τουρκικού στόλου και 2000
Τούρκοι που ήταν πάνω στο πλοίο.
Γιόρταζαν το Μπαϊράμι μια μεγάλη
θρησκευτική γιορτή των
μουσουλμάνων.

11. Λίγους μήνες νωρίτερα οι Τούρκοι είχαν κάνει απόβαση στο
νησί και αφού νίκησαν τους υπερασπιστές είχαν κάνει μεγάλες
σφαγές. Οι περισσότεροι κάτοικοι θανατώθηκαν και πολλοί
έφυγαν για να σωθούν Έτσι το νησί είχε ερημωθεί. Η βύθιση
της τουρκικής ναυαρχίδας ήταν η εκδίκηση των Ελλήνων για
τη μεγάλη καταστροφή που έγινε στο νησί.
Κωνσταντίνος Κανάρης

12. Φτωχό παιδί, που κάθεσαι
ξυπόλυτο στις ράχες
για να μην κλαις
λυπητερά, τι ΄θελες τάχα
να ‘χες
για να τα ιδώ τα θαλασσά
ματάκια σου ν’αστράψουνε,
να ξαστερώσουν πάλι
και να σηκώσεις χαρωπά
σαν πρώτα το κεφάλι
με τα μαλλάκια τα χρυσά;
Σαν τι μπορούσε να σου
διώξει τάχα το μαράζι;
Μην το πουλί που κελαηδάει
στο δάσος νύχτα μέρα
και με τη γλύκα του περνάει
και ντέφι και φλογέρα;
Τι θες κι απ΄ όλα τούτα τ’
αγαθά;
Πες. Τ’ άνθος, τον καρπό;
Θες το πουλί;
Διαβάτη,
μου κράζει το Ελληνόπουλο
με το γαλάζιο μάτι:
Βόλια, μπαρούτι θέλω. Να.
το ποίημα του Βίκτωρος Ουγκώ

13. Ναυμαχία στην Τένεδο
Το τέχνασμα των Ελλήνων. Τα πυρπολικά φέραν τουρκική σημαία, τα πληρώματα
φορούσαν τουρκικές φορεσιές. Δυο άλλα ψαριανά πλοία παρίσταναν ότι τα
κυνηγούσαν. Με αυτό το τέχνασμα τα πυρπολικά βρέθηκαν στο αγκυροβόλιο του
τουρκικού στόλου έξω από το λιμάνι της Τενέδου. Την νύχτα, 28 του Οκτώβρη
του 1822 ο Κανάρης επιτέθηκε στην υποναυαρχίδα του τουρκικού στόλου, καθώς
η ναυαρχίδα κατόρθωσε να μπει στα Στενά. Ο Κανάρης κατάφερε να κάψει την
υποναυαρχίδα.
Κωνσταντίνος Κανάρης

14. Ναυμαχία της Σάμου
Στη ναυμαχία της Σάμου
καταφέρνει να
καταστρέψει δυο τουρκικά
πλοία
Το 1825 τον Αύγουστο τραυματίστηκε σε
επίθεση που έκανε εναντίον μιας τουρκικής
φρεγάτας και κινδύνεψε να πιαστεί
αιχμάλωτος
Κωνσταντίνος Κανάρης

15. Κωνσταντίνος Κανάρης
Το 1825 τον Αύγουστο προτείνει στους Έλληνες
να πυρπολήσουν τον ενωμένο Τουρκοαιγυπτιακό
στόλο στο λιμάνι της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου.
Τρία πυρπολικά με δυο καράβια πολεμικά
κατευθύνθηκαν προς το λιμάνι. Στο λιμάνι μπήκε
μόνο αυτός με το πυρπολικό του. Έγινε
αντιληπτός από τους εχθρούς οι οποίοι άρχισαν
να τους κανονιοβολούν , έβαλε φωτιά στο
πυρπολικό πρόωρα και αυτό κάηκε χωρίς να κάνει
ζημιά στο στόλο.

16. Κωνσταντίνος Κανάρης
Μετά την απελευθέρωση ο Κανάρης
διορίστηκε ναύαρχος του στόλου των
πυρπολικών.
Αργότερα έγινε ναύαρχος του στόλου και
πρωθυπουργός.
Το ελληνικό κράτος για να τον τιμήσει
έδωσε το όνομά του σε τρία πολεμικά
σκάφη.
Η φρεγάτα Κανάρης

17. Μαρτυρία για το θάρρος των ναυτικών
Αγαπητέ Σάββα,
μπαίνω στον πειρασμό να σου αφηγηθώ την ιστορία του Μυκόνιου πειρατή Μερμελέγκα,
ο οποίος, το 1821, στρατεύθηκε στον αγώνα και χτυπούσε τα πλοία των Οθωμανών.
Όταν επικηρύχτηκε από τον ναύαρχο του αυστριακού στόλου, προσέγγισε την ναυαρχίδα
τους με ένα βαρκάκι. Μέσα ήταν αυτός και η κόρη του. Του έριξαν μια σκάλα κι’ ανέβηκε
επάνω, ενώ η κόρη του έμεινε στο βαρκάκι.
-”Είμαι ο Μερμελέγκας” είπε του Ναυάρχου.
-”ΚΙ ΗΡΘΕΣ ΝΑ ΒΑΛΕΙΣ ΜΟΝΟΣ ΣΟΥ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΣΟΥ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ”;
-”Δεν είναι το δικό μου κεφάλι στο στόμα του λύκου, αλλά το δικό σου. Εάν δεν είμαι στη
βάρκα μου σε 10 λεπτά, η κόρη μου έχει εντολή να βάλει φωτιά στην πυρίτιδα με την
οποία γεμίσαμε τη βάρκα”.
- …………………………….
-Θέλω το λόγο σου ότι δεν θα με πειράξεις, εμένα και τους δικούς μου, γιατί εμείς δεν
καίμε χριστιανικά πλοία, αλλά αγωνιζόμαστε για την πατρίδα μας.
Αυτό κι’ έγινε, κι΄ ο φοβερός Μερμελέγκας, ο τρόμος του Αρχιπελάγους, παρήλθε
ανενόχλητος.
Η ιστορία αυτή διατηρήθηκε στη Μύκονο από την προφορική παράδοση (μου το
αφηγήθηκε η + Κ. Τριανταφύλλου) -κι’ επιβεβαιώθηκε από την πρόσφατη επίσκεψη
απογόνου του Αυστριακού Ναυάρχου στο νησί, που έφερε αντίγραφο του ημερολογίου
του προγόνου του.

18. Καλό διάβασμα