Eltk

1. To Μνηµόνιο πετάει
στο δρόµο τούς
ψυχικά ασθενείς
ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ36 KYΡIAKH 25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 ΕΛΛΑ∆Α ΤΥΠΟΣ THΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ KYΡIAKH 25 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2011 37ΕΛΛΑ∆Α
ΜΕ ΛΟΥΚΕΤΟ ΛΟΓΩ ΠΕΡΙΚΟΠΩΝ ΚΙΝ∆ΥΝΕΥΟΥΝ ΟΙ ΜΟΝΑ∆ΕΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΑ ΑΣΥΛΑ
ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ
mtsilimigaki@e-typos.com
Η ΕΤΑΙΡΙΑ Κοινωνικής Ψυχια-
τρικής και Ψυχικής Υγείας, που
παρέχει υπηρεσίες σε ψυχικά
ασθενείς, όπως και το «Περιβο-
λάκι», που παρέχει υπηρεσίες
σε παιδιά µε αυτισµό, δεν θα
έπρεπε ευθύς εξαρχής να έχουν
χαρακτηριστεί «φορείς γενικής
κυβέρνησης», διότι -σύµφωνα
µε το κείµενο του Μεσοπρό-
θεσµου- ούτε το καταστατικό
ούτε ο τρόπος λειτουργίας τους
συνάδουν µε τους φορείς αυ-
τούς, που είναι τα νοσοκοµεία
και οι Οργανισµοί Κοινωνικής
Ασφάλισης. Παρ’ όλα αυτά,
τους ενέταξαν µαζί µε το ΕΚΕ-
ΨΥΕ (Ελληνικό Κέντρο Ψυ-
χικής Υγιεινής και Ερευνών)
στη ρύθµιση για την εργασιακή
εφεδρεία, εκθέτοντας σε έναν
κυκεώνα γραφειοκρατίας τους
ανθρώπους που εργάζονται
σε αυτά και σε άµεσο κίνδυνο
τους ασθενείς που ζουν σε ξε-
νώνες και οικοτροφεία.
Παράτυπη ένταξη στη ρύθµιση
για την εργασιακή εφεδρεία
Ζωντανό το όνειρο για µια καλύτερη ζωή…
ΤΟ ΤΑΞΙ∆Ι από το Ψυχιατρείο της
Λέρου έως την Αθήνα και τις άλλες
πόλεις της χώρας που διαθέτουν οι-
κοτροφεία και ξενώνες για ψυχιατρι-
κά ασθενείς και άτοµα µε νοητική
υστέρηση είναι πολύ µεγάλο… Οπως
µεγάλη είναι η διαφορά µεταξύ ενός
εξαθλιωµένου ανθρώπου χαµένου
στα µονοπάτια της ψυχικής ασθένει-
ας, που ζει σε ένα άθλιο δωµάτιο µε
άλλους 30 ασθενείς, από έναν άλλο
που ζει σε ένα καθαρό σπίτι, σε δίκλι-
νο δωµάτιο, φροντίζει τον εαυτό του
και µία φορά την εβδοµάδα πηγαίνει
για καφέ µε τους φίλους του…
ΑΡΚΕΤΑ ντροπαλός για να φωτο-
γραφηθεί, δήλωσε στον «ΤτΚ» ότι
είναι 54 ετών και προτού έρθει στον
ξενώνα ζούσε
στο Ψυχιατρείο
στο ∆αφνί. Γρά-
φει ποίηση και
µιλάει µε υπερηφάνεια για τη µητέ-
ρα, την αδελφή και τα ανίψια του, µε
τα οποία έχει συχνές επαφές.
«Αν κλείσουν οι δοµές
αυτές, πού θα πάνε οι
άνθρωποι αυτοί που
είναι τόσο ευαίσθητοι
ακόµα και στην πιο
µικρή αλλαγή; Πίσω στα
ψυχιατρεία;»
ΝΙΚΗ ∆ΑΡΜΟΓΙΑΝΝΗ
ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΟΙΚΟΤΡΟΦΕΙΟΥ
ΣΤΑ ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ
«Περνάµε πολύ ωραία εδώ στον ξενώνα» «Από µικρός πάθαινα
επιληπτικές κρίσεις»
«Τώρα βλέπω συχνά
τους συγγενείς µου»
«Περνάµε πολύ ωραία εδώ στον ξενώνα»
«Για αρκετά χρόνια
ζούσα στο ∆αφνί»
«Λυπάµαι που µας
κόβουν την ταβέρνα»
ψυχικά ασθενείς
ΟΙ ΤΡΕΙΣ «ΟΜΗΡΟΙ»
ΕΚΕΨΥΕ (Ελληνικό
Κέντρο Ψυχικής Υγι-
εινής και Ερευνών):
Ασθενείς: περίπου 15.000.
Προσωπικό: 230 (µε κύµα
παραιτήσεων).
Εταιρία Κοινωνικής
Ψυχιατρικής και Ψυ-
χικής Υγείας: Ασθενείς:
2.000. Προσωπικό: 182 (βά-
σει έγκρισης σκοπιµότητας
έπρεπε να έχει 350).
«Περιβολάκι»: Ασθενείς:
400. Προσωπικό: 90.
ΘΟ∆ΩΡΗΣ
ΘΕΟ∆ΟΣΗΣ
ΝΙΚΟΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ
Περικοπές…
αψυχολόγητες
m@il Στο οικοτροφείο των Βριλησσίων οι
ένοικοι απολαµβάνουν την ηρεµία που
ήταν σπάνια στα δηµόσια ψυχιατρικά
ιδρύµατα. ΜΑΡΙΑ ΤΣΙΛΙΜΙΓΚΑΚΗ
Σ
υνεργαζόµενα σού-
περ µάρκετ που στα-
µατούν να δίνουν βε-
ρεσέ τα είδη πρώτης
ανάγκης, φιλοξενούµενοι που ανα-
ρωτιούνται για ποιο λόγο κόπηκε
η εβδοµαδιαία έξοδος για καφεδά-
κι και προσωπικό απλήρωτο επί
τουλάχιστον δύο µήνες ολοκληρώ-
νουν την εικόνα της ντροπής για
την κυβέρνηση «αντι-πρόνοιας»
του ΠΑΣΟΚ. Την ώρα που οι ένοι-
κοι-ψυχικά ασθενείς σε ξενώνες
και οικοτροφεία κινδυνεύουν να
στερηθούν ακόµη και το… ψωµί,
στα υπουργεία Οικονοµικών και
Υγείας «ονειρεύονται» περικοπές
στις Μονάδες Ψυχικής Υγείας που
έσωσαν τη χώρα από τον παγκό-
σµιο διασυρµό, τον οποίο προκά-
λεσε στα µέσα της δεκαετίας του
1980 η αποκάλυψη των συνθηκών
που επικρατούσαν στο Ψυχιατρείο
της Λέρου.
Οι µειώσεις στους προϋπολογι-
σµούς και το προσωπικό (µε την
εργασιακή εφεδρεία) στις Μονά-
δες Ψυχικής Υγείας, που προω-
θούνται από την κυβέρνηση, βά-
ζουν σε άµεσο κίνδυνο τις ζωές
εκατοντάδων συνανθρώπων µας
που βγήκαν από τα εξαθλιωµένα
ψυχιατρεία και άσυλα και έµαθαν
-ειδικά την τελευταία δεκαετία- να
ζουν σε ανθρώπινα, νοικοκυρεµέ-
να περιβάλλοντα, αποκτώντας και
πάλι σχέση µε τον κοινωνικό πε-
ρίγυρο και τις οικογένειές τους. Το
ρεπορτάζ του «ΤτΚ» αποκαλύπτει
σήµερα ιστορίες ανθρώπων που
ζουν δίπλα µας στα Μελίσσια και
τα Βριλήσσια, σε κανονικά σπίτια,
όπου δέχονται τη δέουσα ψυχια-
τρική βοήθεια, διατηρώντας στο
έπακρο την αξιοπρέπειά τους…
Ο Νίκος, ο Θοδωρής, οι Γιώρ-
γηδες και ο Θεοδόσης, που σπά-
νε τα δεσµά τους και µιλούν στην
εφηµερίδα, δεν είναι νούµερα για
να περικοπούν… Και τα Νοµικά
Πρόσωπα Ιδιωτικού ∆ικαίου, µη
κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που
έχουν αναλάβει την περίθαλψη και
τη φιλοξενία τους, δεν είναι κερδο-
σκοπικά σωµατεία
µε λογαρια-
σµούς απο-
θεµατικών…
Αποτελού-
νται από επαγγελµατίες Ψυχικής
Υγείας, νοσηλευτές, κοινωνικούς
λειτουργούς και διοικητικούς
υπάλληλους που κατά µέσο όρο
πληρώνονται µε δύο µήνες καθυ-
στέρηση, την ώρα που ο κωδικός
2544 του υπουργείου Υγείας για τη
χρηµατοδότηση των φορέων Ψυχι-
κής Υγείας είχε 82 εκατ. ευρώ στις
αρχές του 2011, έδωσε µέσα στο
πρώτο εξάµηνο του έτους τα 40
εκατ. ευρώ και τώρα, που ζητήθη-
κε από το υπουργείο Οικονοµικών
να περικοπεί κατά 50%, δεν έχει
ούτε ένα ευρώ…
«Στους ξενώνες της Εταιρί-
ας Κοινωνικής Ψυχιατρικής και
Ψυχικής Υγείας εργαζόµαστε επί
24ώρου βάσεως. Ο κάθε ένοικος
έχει τον προσωπικό του εκπαι-
δευτή-θεραπευτή, που τον βοηθά
να φροντίζει τον εαυτό του και το
χώρο στον οποίο ζει, αλλά και να
εντάσσεται µε διάφορους τρόπους
στο κοινωνικό σύνολο», δηλώνει
στον «ΤτΚ» η Νίκη ∆αρµογιάν-
νη, ψυχολόγος και επιστηµονική
υπεύθυνη του οικοτροφείου στα
Βριλήσσια. Και αναρωτιέται: «Αν
κλείσουν οι δοµές αυτές, πού θα
πάνε οι άνθρωποι αυτοί που είναι
τόσο ευαίσθητοι ακόµα και στην
πιο µικρή αλλαγή; Πίσω στα ψυ-
χιατρεία;».
Το πρόγραµµα
Οπως µας πληροφόρησε η ψυχολό-
γος, στο συγκεκριµένο ξενώνα δια-
βιούν 12 ένοικοι 38-77 ετών, που
πάσχουν από διάφορες µορφές
σχιζοφρένειας και άλλες σοβαρές
ψυχιατρικές νόσους, που στις πε-
ρισσότερες περιπτώσεις συνοδεύ-
ονται από νοητική υστέρηση λόγω
της εµφάνισης του νοσήµατος σε
νεαρή ηλικία και της αντιµετώπι-
σης που είχαν οι άνθρωποι αυτοί
προτού τεθεί (το 2000) σε εφαρµο-
γή το πρόγραµµα αποασυλοποίη-
σης «Ψυχαργώς». Οι ένοικοι στους
ξενώνες και τα οικοτροφεία έχουν
καθηµερινά προσωπικό πρόγραµ-
µα εργασιών, όπως ο καθαρισµός
των δωµατίων τους, οι αγορές από
το σούπερ µάρκετ και το µαγείρε-
µα, ενώ αργότερα απασχολούνται
στο εργαστήριο µε εργοτεχνίες ή
βγαίνουν για καφέ και βόλτα.
Η διοικητικά υπεύθυνη της
Εταιρίας Κοινωνικής Ψυχιατρι-
κής και Ψυχικής Υγείας, Καίτη
Μυλωνοπούλου, αποκαλύπτει
στον «ΤτΚ» ότι «προ ετών το
υπουργείο Υγείας µάς ανέθεσε το
έργο της αποασυλοποίησης των
ψυχικά ασθενών και τα χρήµατα
που µας δίνει ετησίως προορίζο-
νται εξ ολοκλήρου για την αµοιβή
του προσωπικού που εργάζεται
στις δοµές µας και τα λειτουργι-
κά έξοδα των οικοτροφείων. ∆εν
πρόκειται για επιχορήγηση, κα-
θώς δεν έχουµε από πουθενά αλ-
λού έσοδα».
Η εταιρία έχει δοµές σε Αθήνα,
Αλεξανδρούπολη, Φωκίδα, Λα-
µία, καθώς και δύο κινητές µο-
νάδες παρέµβασης σε δυσπρόσι-
τες περιοχές σε Αλεξανδρούπολη
και Φωκίδα. Συνολικά περιθάλπει
1.500 ασθενείς µε 15 άτοµα προ-
σωπικό σε κάθε ξενώνα, ενώ βάσει
της έγκρισης σκοπιµότητας για
την ίδρυση κάθε δοµής θα έπρε-
πε να απασχολούνται 24 άτοµα.
«Πώς να µειώσω το προσωπικό
όταν ήδη εργαζόµαστε µε 43%
λιγότερο από αυτό που κανονικά
χρειαζόµαστε;», αναρωτιέται η Κ.
Μυλωνοπούλου, η οποία καλεί-
ται από το υπουργείο Οικονοµι-
κών µέχρι τις 26 Σεπτεµβρίου να
στείλει λίστα µε αριθµό εργαζοµέ-
νων που θα µπουν σε εργασιακή
εφεδρεία…
«Πώς να µειώσω το προσωπικό
όταν ήδη εργαζόµαστε µε 43%
λιγότερο από αυτό που
κανονικά χρειαζόµαστε;»
ΚΑΙΤΗ ΜΥΛΩΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗΣ
ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
ΕΙΝΑΙ 43 ετών και έχει µάθει
την τέχνη του τυπογράφου, ενώ
παίζει κιθάρα. Ηρθε µόνος του
και µας συστήθηκε, αδηµονώ-
ντας να τον τραβήξουµε φωτο-
γραφία και να µιλήσει για τη ζωή
του… «Ηρθα από το ∆αφ-
νί, όπου ζούσα αρκετά
χρόνια. Η µητέρα µου
ζει στην Κηφισιά και
τη βλέπω τακτικά. Εδώ
έχω φίλους».
ΕΙΝΑΙ 71 ετών, µε καταγω-
γή από τα Ιωάννινα. Ζει 8
χρόνια στον ξενώνα και εί-
ναι ευχαριστηµένος. Τελευ-
ταία όµως στενοχωριέται,
επειδή τον πληροφόρησαν
ότι δεν θα βγαίνουν πια µία
φορά το µήνα για
φαγητό σε ταβέρ-
να λόγω περικο-
πών.
ΗΡΘΕ στα Βριλήσσια από έναν άλλο ξενώνα στην Καστέλ-
λα το 2004 και είναι πατέρας ενός γιου. «Είµαι 69 ετών
και κατάγοµαι από την Αµφισσα», λέει στον «ΤτΚ» και
µε την προτροπή της ψυχολόγου εξοµολογείται: «Εί-
µαι ζωγράφος και γλύπτης. Πριν από
λίγες µέρες τέλειωσα ακόµα δύο έργα
από πηλό. Περνάµε πολύ ωραία εδώ
στον ξενώνα».
ΕΙΝΑΙ 73 ετών και έχει γεν-
νηθεί στην Αιθιοπία από Ελ-
ληνες γονείς. «Οταν ήµουν
µικρός και πήγαινα σχολείο
πάθαινα επιληπτικές κρίσεις»,
σπεύδει να µας
πληροφορή-
σει. Παλαιότερα
ήταν στο ∆αφνί,
ενώ την τελευ-
ταία πενταετία
ζει στο οικοτρο-
φείο.