Mac ecs14.2021on

1. САНГИЙН БОДЛОГО
I. Үнэн / Худал
Доорх асуудлуудын үнэн, худлыг нягтлан тунгааж, хариулт өг
1. Сангийн бодлогыг хэрэгжүүлсний үр дүнд улсын зардал буурдаг.
2. Бусад нөхцөлд тогтмол байхад татвар ба засгийн газрын зардлын өсөлт нь ижил хэмжээний
ҮНБ-ний өсөлтийг бий болгож болно.
3. Засгийн газрын зардлууд нь хөрөнгө оруулалтын зардлаас тусдаа тооцогддог, учир нь эдгээр
нь эдийн засагт адилгүй нөлөө үзүүлдэг.
4.Засгийн газрын зардлууд татварын орлогыг давах тохиолдол бүрт төсвийн алдагдал бий
болдог.
5. Засгийн газрын шилжих төлбөрийн өсөлт нь ҮНБ-ний тэнцвэрт түвшинд нөлөөлдөггүй.
6. Засгийн газрын зардлууд ба татварын салбар дахь бодлого нь зөвхөн ажилгүйдэл ба
инфляцийн түвшинг бууруулах зорилготойгоор явагддаг.
7. Тэнцвэрт төсвийг ч ажилгүйллийг бууруулах ба хямралыг давахад ашиглаж болно.
8. Мөчлөгийн алдагдал - энэ нь эдийн засгийн өсөлтийг өдөөх гэсэн засгийн газрын мөчлөгийн
эсрэг бодлогын үр дүн юм.
9. Автомат болон зориудын тогтворжуулагчид нь засгийн газрын зардлууд ба хөрөнгө
оруулалтын үржүүлэгчийн хэмжээг нэмэгдүүлдэг.
10. Хэрэв эдийн засаг бүрэн ажил эрхлэлтийн нөхцөл дэх үйлдвэрлэлийн түвшинд хүрсэн ба
татварын орлого нь засгийн газрын зардлуудаас бага байгаа нөхцөлд үүссэн алдагдал нь
бүтцийн шинж чанарыг агуулна.
11.Цэвэр экспортын нөлөө нь тодорхой хэмжээгээр эдийн засгийг өдөөх сангийн бодлогыг үр
дүнгүй болгож болно.
12. Хямралын үеийн татварын орлогын дэх бууралт нь эдийн засаг дах засгийн газрын секторыг
багасгадаг.
13. Тэлэх сангийн бодлогын зорилго нь инфляцийн түвшинг бууруулах, ажилгүйдлийг багасгах
болон эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих явдал юм.
14. Нийлүүлэлтийн эдийн засгийн онолын талынхан татварын орлогын түвшний бууралт нь
нийт нийлүүлэлтийг багасгаж, үүгээрээ инфляцийн түвшинг бууруулдаг гэж нотолдог.
15. Засгийн газрын зардлуудын өсөлт нь нийт эрэлтийн муруйг зүүн тийш хөдөлгөнө.
II.Тест
Зөв хариултын өмнөх үсгийг дугуйлна уу
1. Төсөв нь:
а. Зөвхөн төрд л байдаг
б. Төр болон аж ахуйн нэгжид л байдаг
в. Эдийн засгийн бүх субъектэд байдаг
г. Зөвхөн Засгийн газарт л байдаг
2. Аль нь улсын төсөв вэ?
а. Мөнгөн хөрөнгийн орлого, зарлагын тэнцлийг хэлнэ.
б. УИХ-аас баталсан нэгдсэн төсвийг хэлнэ.
в. Улсын Их Хурлаас баталсан, Засгийн газрын бүрдүүлж зарцуулах төсөв болон орон
нутагт олгох санхүүгийн дэмжлэгийн нийлбэр
г. Аль нь ч биш
3. Улсын төсвийн алдагдал гэдэг нь:
а. Төсвийн орлого зарлагаасаа давахад үүсдэг
б. Улсын зарлага нэмэгдэхэд үүсдэг
в. Улсын зарлага орлогоосоо давахад үүсдэг

2. г. Төсөвт орох татварын хэмжээ буурахад үүсдэг
4. Улсын төсвийн алдагдлыг хэрхэн санхүүжүүлдэг вэ?
а. Өмчийн эрхийг дахин хуваарилах замаар
б. Алт болон валютын нөөцөө зарах замаар
в. Цаасан мөнгө гүйлгээнд нэмж гаргах болон үнэт цаас борлуулах замаар
г.Бүх хариулт буруу
5. Сангийн бодлого нь:
а. Татварын бодлого
б. Төсвийн бодлого
в. Зээлийн бодлого
г. Бүх хариулт буруу
6. Сангийн болон мөнгөний бодлого нь:
а. Өөр өөр зорилгод хүрэхийн тулд өөр өөр арга хэрэгсэлийг ашигладаг
б. Ижил зорилготой боловч өөр өөр арга хэрэгсэлийг ашигладаг
в. Өөр өөр зорилгод хүрэхийн тулд ижилхэн арга хэрэгсэлийг ашигладаг
г. Ижил зорилгод хүрэхийн тулд ижилхэн арга хэрэгсэлийг ашигладаг
7. Сангийн бодлогыг хэн хэрэгжүүлдэг вэ?
а. Засгийн газар
б. Улсын их хурал
в. Ерөнхийлөгч
г. Сангийн яам
8. Инфляци нүүрлэсэн тохиолдолд:
а. Татварыг нэмэгдүүлж, төсвийн зарлагыг хорогдуулна
б. Татвар болон төсвийн санхүүжилтийг нэмэгдүүлнэ
в. Татварыг хорогдуулж, төсвийн зарлагыг нэмэгдүүлнэ
г. Татварыг хорогдуулж, төсвийн зарлагыг хорогдуулна
9. Сангийн бодлогын зорилго нь
а. Эдийн засгийн өсөлтийг дэмжих
б. Бүрэн ажил эрхлэлтэд хүрэх
в. Үнийн түвшингийн тогтвортой байдлыг хангах
г. Дээрх хариулт бүгд зөв
10. Засгийн газар сангийн хумих бодлого явуулсан бол нийт эрэлт _______ бодит ДНБ
______
а. Буурах, буурна_
б. Өсөх, буурна
в. Өсөх, өснө
г. Буурах, өснө
11. Зорилтот бус сангийн бодлого нь
а. Засгийн газрын зардлаас шалтгаалдаг.
б. Хуулиа өөрчлөхийг шаарддаг
в. Хувийн татварын өөрчлөлтөөс шалтгаалдаг
г. Бизнесийн мөчлөгөөр өдөөгддөг
12. Бодит ДНБ нь потенциал ДНБ – ээс бага байх үед засгийн газар зардлаа нэмэгдүүлбэл
бодит ДНБ _______ба үнийн түвшин ________
а. Өснө, өснө
б. Өснө, буурна
в. Буурна, буурна
г. Буурна, өснө
13. Засгийн газрын зардлын өсөлт AD муруйг _____ тийш шилжүүлж,татварын өсөлт AD
муруйг ________ тийш шилжүүлнэ.
а. Баруун, баруун
б. Зүүн, зүүн
в. Зүүн, баруун
г. Баруун, зүүн
14. Сангийн бодлогыг хэрэгжүүлэх гол эх үүсвэр нь

3. а. Хувийн хөрөнгө оруулалт
б. Төсөв
в. Гадаадын зээл тусламж
г. Дээрх бүгд
15. Улсын зардлыг нэмэгдүүлэх нь татварыг бууруулснаас
а. Эдийн засагт сул нөлөө үзүүлдэг
б. Эдийн засагт илүү хүчтэй нөлөө үзүүлдэг
в. Ижил нөлөө үзүүлдэг
г. Дээрх бүгд
.
III. Бодлого
1. Хэрэв хөрөнгө оруулалт 10 тэрбум $-р өсөж, засгийн газрын үржүүлэгч 4 байвал, ДНБ – ний
түвшинд ямар нөлөөтэй вэ?
2. Улс орны эдийн засгийг тодорхойлсон дараахь тоон мэдээ өгөгджээ.
Бодит үйлдвэрлэлийн хэмжээ / Y/ - 4000$
Тэнцвэрт үйлдвэрлэлийн хэмжээ /Y *
/- 4200$
MPC = 0.8
a) Эдийн засгийг тэнцвэр байдалд хүргэхийн тулд засгийн газрын зардлыг хэрхэн өөрчлөх
вэ ?
b) Эдийн засгийг тэнцвэрт байдалд хүргэхийн тулд татварын орлогыг хэрхэн өөрчлөх вэ ?
3.МРС = 0.85, t = 0.15 үед ∆𝐺 =+36 ∆𝑡 = + 0.12 үйлдлүүдийг угсруулан хийвэл татварын өсөлт
∆𝐺 –г санхүүжүүлж чадах уу? Энд Y1= 345
4. Нээлттэй эдийн засагтай тухайн улсын эдийн засгийн талаар дараах мэдээлэл өгөгдсөн байна.
Хэрэглэгчийн зардал C = 100 + 0.8Yd , татвар Т = 50, Засгийн газрын зардал G = 400, хөрөнгө
оруулалт I = 50, цэвэр экспорт NX = 0, Yd = Y – T байдалтай байсан бол
Олох нь
a) Тэнцвэрт үйлдвэрлэлийн хэмжээ
b) Татварын ба засгийн газрын үржүүлэгч
5. Хаалттай эдийн засагт засгийн газрын зарлага болон татвар байхгүй гэж үзье. Хэрэглээний
тэгшитгэл нь С = 80 + 0.8Ү, төлөвлөсөн хөрөнгө оруулалтын хэмжээ 40 байв.
а) Дараах хүснэгтийг нөх.
GDP=Y С I I ' АЕ АЕ'
500 40 30
550 40 30
600 40 30
650 40 30
700 40 30
b) Тэнцвэрт үйлдвэрлэлийн хэмжээг ол.
c) Хөрөнгө оруулалт буурч 30 болжээ. АЕ' баганыг нөхөж гүйцээ.
d) Хөрөнгө оруулалтын бууралтын дараах тэнцвэрт үйлдвэрлэлийг ол.
Одоо засгийн газрыг оруулж ирье. Татварын тувшин 10%. Хэрэглээний функц өмнөхийн адил
бөгөөд гэхдээ хэрэглээ нь татварын дараах орлогоос хамаарна. Засгийн газрын худалдан
авалтын хэмжээ 48. Хөрөнгө оруулалтыг эргээд 40 гэж үзье.
е) Дараах хүснэгтийг нөхөж гүйцээ. Тэнцвэрт үйлдвэрлэлийг ол.
Ү T Yd C I G АЕ G' АЕ'

4. f) Сангийн хумих бодлого хэрэгжүүлснээр засгийн газрын зарлага 34 болжээ. Тэнцвэрт
үйлдвэрлэлийг ол.
g) Зарлагын үржүүлэгч хэд байх вэ?
6. Нэгэн орны эдийн засаг тэнцвэрт байдалд байсан. Гэтэл худалдан авах бараа, бараа,
үйлчилгээний зардлаа 100 сая төгрөгөөр нэмэгдүүлэх шаардлага гарсан. Гэсэн ч тэнцвэрт
байдлаа хадгалахын тулд татвараа нэмэхээр шийдсэн байна. Тэгвэл MPC = 0.6 үед татвараа
хэдээр нэмбэл шийдвэр биелэгдэх вэ?
7. Татварын үржүүлэгч 3 бол зардлын үржүүлэгчийг ол.
8. А Улсын эдийн засгийн мэдээлэл өгөгджээ.
C = 20 + 0.8 ( Y – T + F ) ( Хэрэглээ)
I = 60 (Хөрөнгө оруулалт)
T = 40 ( Татвар )
F = 10 (Шилжих төлбөр)
G = 30 ( Засгийн газрын зардал)
a) Үйлдвэрлэлийн тэнцвэрт түвшинг тооц
b) Засгийн газар эдийн засгийг идэвхжүүлэх зорилгоор зардлыг 40 болгож нэмэгдүүлсэн бол
- Төлөвлөсөн зардлын муруйд ямар өөрчлөлт орох вэ ?
- Үйлдвэрлэлийн тэнцвэрт түвшинд ямар өөрчлөлт орох вэ?
- Засгийн газрын зардлын үржүүлэгч ямар байх вэ ?
- Улсын төсвийн сальдо / + - зөрүү / ямар байх вэ ?
c) Засгийн газар татвар 40 байсныг 50 болгон нэмэгдүүлбэл (G = 30 үед )
- Төлөвлөсөн зардлын муруйд ямар өөрчлөлт орох вэ ?
- Үйлдвэрлэлийн тэнцвэрт түвшинд ямар өөрчлөлт орох вэ?
- Татварын үржүүлэгч ямар байх вэ ?
- Улсын төсвийн сальдо / + - зөрүү / ямар байх вэ ?
9. Нэгэн хаалттай эдийн засаг бүхий жижиг улсын C = 320 + 0.5Yd
, I = 220, G =110, T = 0.05Y,
Yd
= Y − T, Y=C+I+G бол
Олох нь:
a) Тэнцвэрт үйлдвэрлэлийн хэмжээг ол.
b) Төсвийн алдагдлыг тодорхойл.
c) Хэрэв засгийн газар зардлаа 130 болгож өөрчилсөн гэж үзвэл төсвийн алдагдалд яаж
нөлөөлөх вэ?
10. C = 100 + 0.8Yd , I = 40, G = 75, X = 25, M = 0.05Yd , Yd = Ү – T, T = 40,
AD = C + I + G + (X - M) , Y = AD бол
a) Тэнцвэрт үйлдвэрлэл, төсвийн алдагдал, урсгал тооцооны балансыг тооц.
b) Хэрэв G = 80 болж нэмэгдсэн бол тэнцвэр, импортын өөрчлөлтийг тооц. Хэрэв импортонд
M= 40 гэсэн квот тогтоосон гэвэл, G = 80 болж нэмэгдсэн бол тэнцвэр, импортын
өөрчлөлтийг тооц.
11.
Он
Улсын төсвийн орлогын бүтэц ( сая төг )
Татварын
орлого
Татварын
бус
орлого
Хөрөнгийн
орлого
Тусламжийн
орлого
Нийт
орлого
2017 6315131.9 959729.8 97439.9 61833.1 7274861.6
2018 8207105.0 1018842.4 90152.0 37780.9 9225947.4
2019 9749060.8 1052560.3 121451.8 74986.6 10801621.1

5. a) Төсвийн орлогын бүтцийн шинжилгээг жил тус бүрээр хий.
b) Төсвийн нийт орлогоор график байгуулж дүгнэлт
с) МУ – ын төсвийн орлогын талаар ерөнхий дүгнэлт хий
12.
Он
Төсвийн зарлагын бүтэц /сая.төг/
Урсгал
зардал
Хөрөнгийн
зардал
Цэвэр
зээл
Нийт
зардал
2017 7043161.7 1658140.7 316016.2 8701302.4
2018 7348006.7 1607784.8 267136.8 8955791.4
2019 8207693.2 2818383.8 403314.6 11026077.0
a) Төсвийн зарлагын бүтцийн шинжилгээг жил тус бүрээр хий.
b) Төсвийн нийт зарлагаар график байгуулж дүгнэлт өг.
c) МУ – ын төсвийн зардлын талаар ерөнхий дүгнэлт хий
13.
Он ДНБ /сая.төг/ МУ – төсвийн орлого
/сая.төг/
МУ – төсвийн орлогын
ДНБ –д эзлэх хувь
2015 23150385.6 5981064.0
2016 23942866.4 5835043.8
2017 27876297.2 7274861.6
2018 33411224.1 9225947.4
2019 37028699.0 10801621.1
a) Хүснэгтийг нөх
b) МУ – төсвийн орлогын ДНБ –д эзлэх хувиар график байгуулж дүгнэлт өг.
14.
Он ДНБ /сая.төг/ МУ төсвийн зарлага
/сая.төг/
МУ – төсвийн зарлагын
ДНБ –д эзлэх хувь
2015 23150385.6 7115078.5
2016 23942866.4 8974019.3
2017 27876297.2 8701302.4
2018 33411224.1 8955791.4
2019 37028699.0 11026077.0
a) Хүснэгтийг нөх
b) МУ – төсвийн зарлагын ДНБ –д эзлэх хувиар график байгуулж дүгнэлт өг.
15.
Он МУ – төсвийн
орлого /сая.төг/
МУ – төсвийн
зарлага /сая.төг/
МУ – төсвийн тэнцэл
/сая.төг/
2015 5981064.0 7115078.5
2016 5835043.8 8974019.3
2017 7274861.6 8701302.4
2018 9225947.4 8955791.4
2019 10801621.1 11026077.0

6. a)Хүснэгтийг нөх
b) МУ – төсвийн тэнцэлийн график байгуулж дүгнэлт өг.