Chun Sia Jai Sia Dai Sia Kham Rue Suek

1. 1
แบบเสนอโครงร่างโครงงานคอมพิวเตอร์
รหัสวิชา ง33201 ชื่อวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร 5
ปีการศึกษา 2562
ชื่อโครงงาน ทฤษฎี โดมิโน
ชื่อผู้ทาโครงงาน
นางสาว ดลพร คาโด เลขที่ 26 ชั้น ม.6 ห้อง 5
นางสาว มัยญาวี หินเดช เลขที่ 21 ชั้น ม.6 ห้อง 5
อาจารย์ที่ปรึกษาโครงงาน ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1-2 ปีการศึกษา 62
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัดเชียงใหม่
สานักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 34

2. 2
ใบงาน
การจัดทาข้อเสนอโครงงานคอมพิวเตอร์
สมาชิกในกลุ่ม
1. นางสาว ดลพร คาโด เลขที่ 26
คาชี้แจง ให้ผู้เรียนแต่ละกลุ่มเขียนข้อเสนอโครงงานตามหัวข้อต่อไปนี้
ชื่อโครงงาน (ภาษาไทย)
ทฤษฎี โดมิโน
ชื่อโครงงาน (ภาษาอังกฤษ)
Domino theory.
ประเภทโครงงาน พัฒนาเพื่อการศึกษา
ชื่อผู้ทาโครงงาน นางสาว ดลพร คาโด
ชื่อที่ปรึกษา ครูเขื่อนทอง มูลวรรณ์
ระยะเวลาดาเนินงาน ภาคเรียนที่ 1
ที่มาและความสาคัญของโครงงาน
เนื่องจากผู้จัดทาโครงงานมีความสนใจในเรื่องประวัติศาสตร์เกี่ยวกับประเทศของตนเอง และประเทศเพื่อน
บ้าน จึงอยากนาเสนอ เหตุการณ์หรือ ทฤษฏีที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่ร่วมสมัย ซึ่งเป็นเหตุการณ์ที่สาคัญ แต่ไม่ค่อยมี
คนรู้จักมากนัก อีกทั้งยังมีส่วนได้ส่วนเสียในประเทศไทยอีกด้วย ทฤษฏีที่ผู้จัดทาได้นาเสนอนั้นคือ ทฤษฎีโดมิโน เป็น
ทฤษฏีที่พูดถึงการเหตุการณ์ที่เกิดเกิดในทวีปเอเชีย สมัยสงครามเย็น ทฤษฎีโดมิโน เกิดขึ้นในเอเชียเมื่อหลายสิบปี
ก่อน เริ่มจากที่จีน เกาหลีเหนือ และเวียดนาม เป็นคอมมิวนิสต์ จึงมีความเชื่อว่าประเทศอื่น ๆ เช่นลาว กัมพูชา ไทย
มาเลเซีย รวม 10 ประเทศ จะถูกครอบงาโดยระบบคอมมิวนิสต์ตามไปด้วย ประเทศไทยซึ่งถูกคาดการณ์ว่า จะเป็น
โดมิโนตัวที่ 6 ต่อจากกัมพูชา เวียดนาม และลาว จึงทาให้รัฐบาลในขณะนั้น กวาดล้างประชาชน และโจมตีผู้ที่มี
ความเห็นต่างว่าเป็นคอมมิวนิสต์ ซึ่งข้อหาในลักษณะนี้ ยังถูกใช้เป็นเครื่องมือของภาครัฐในการจัดการประชาชน
รวมถึงปัจจุบัน ทฤษฎีโดมิโนที่ว่าคือการเปรียบเทียบประเทศต่าง ๆ ที่อยู่ติด ๆ กันหรือมีผลต่อกันและกันว่าคล้ายกับ
ตัวโดมิโน ที่เมื่อตัวหนึ่งล้มลงจะส่งผลให้ตัวที่อยู่ถัดไปล้มลงอย่างต่อเนื่องเป็นลูกโซ่ หรือเมื่อประเทศใดประเทศหนึ่ง
เปลี่ยนแปลงการปกครองไปสู่ระบอบคอมมิวนิสต์ ประเทศที่อยู่ใกล้เคียงหรือมีความใกล้ชิดสนิทสนมก็จะเลียนแบบ
และกลายเป็นประเทศที่ปกครองด้วยระบอบคอมมิวนิสต์ไปด้วย ในปัจจุบันประเทศไทยถือว่าเป็นตัวกั้นของทฤษฏี
โดมิโน เพราะไทยไม่ได้ปกครองในระบอบคอมมิวนิสต์ โดยมีอเมริกาที่เป็นต้นแบบของประชาธิปไตยคอยหนุนอยู่
วัตถุประสงค์ (สิ่งที่ต้องการในการทาโครงงาน ระบุเป็นข้อ)
1. เพื่อศึกษาทฤษฎีโดมิโน และเกิดความเข้าใจอย่างแท้จริง
2. เรียนรู้เหตุการณ์ในอดีต เพื่อเข้าใจปัจจุบัน และเกิดการพัฒนาในอนาคต
3. เกิดความรู้ ความเข้าใจในการเรียนประวัติศาสตร์มากขึ้น
ขอบเขตโครงงาน (คุณลักษณะ ขอบเขต เงื่อนไขและข้อจากัดของการทาโครงงาน)
1. เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในสงครามเย็น

3. 3
2. เหตุการณ์ที่มีผลต่อทฤษฎีโดมิโน
3. สงครามที่ที่เป็นความขัดแย้งระหว่างระบบทุนนิยม และระบบสังคมนิยม
หลักการและทฤษฎี (ความรู้ หลักการ หรือทฤษฎีที่สนับสนุนการทาโครงงาน)
ทฤษฎีโดมิโน (Domino Theory)
เหตุการณ์ความวุ่นวายอันเกิดจากการที่ประชาชนในกลุ่มประเทศยุโรปตะวันออกหลายประเทศ ได้แก่
โปแลนด์ ฮังการี เชโกสโลวะเกีย โรมาเนีย และล่าสุดคือ บัลแกเรีย รวมไปถึงประเทศสาคัญประเทศหนึ่ง คือ เยอรมนี
ตะวันออกได้รวมตัวกันเรียกร้องเพื่อเปลี่ยนแปลงระบอบการปกครองแบบสังคมนิยม ซึ่งเป็นระบอบการปกครองที่ใช้
ปกครองประเทศเหล่านั้นมาเป็นระยะเวลายาวนานให้เป็นระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตย จนเกิดเหตุการณ์
รุนแรงถึงขั้นนองเลือดและสังหารผู้นารัฐบาลในบางประเทศ เหตุการณ์ทางการเมืองเหล่านี้จะสามารถจัดเข้าเป็น
ทฤษฎีโดมิโน (Domino Theory) หรือไม่ คาตอบอยู่ในข้อเขียนของ ศ. ดร.ลิขิต ธีรเวคิน สานักธรรมศาสตร์และ
การเมืองราชบัณฑิตยสถาน ดังนี้
ความหมายของทฤษฎีโดมิโน คือ ทฤษฎีที่ยกอุทาหรณ์จากเกมไพ่ต่อแต้ม ซึ่งถ้ามีไพ่ล้มหนึ่งใบ ไพ่ใบอื่น ๆ จะ
ล้มเป็นแถบติดต่อเป็นลูกโซ่ เกิดจากความเชื่อถือที่ว่า เมื่อประเทศใดตกอยู่ภายใต้ระบอบการปกครองแบบ
คอมมิวนิสต์จะทาให้ประเทศอื่น ๆ กลายเป็นคอมมิวนิสต์ไปด้วย นายจอห์น ฟอสเตอร์ ดัลเลส (John Foster
Dulles) อดีตรัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐอเมริกาได้มีทฤษฎีต่อต้านทฤษฎีโดมิโน คือ ทฤษฎีการสกัด
กั้น (Containment Policy)
ทฤษฏีโดมิโนใช้กับกรณีการขยายตัวของลัทธิและระบอบคอมมิวนิสต์ในทวีปเอเชีย เมื่อจีน เกาหลีเหนือ และ
เวียดนามเหนือ ตกเป็นคอมมิวนิสต์ เชื่อว่าประเทศอื่น ๆ เช่น ลาว เขมร ไทย มาเลเซีย ฯลฯ จะถูกครอบโดยระบบ
คอมมิวนิสต์ในที่สุด
ในกรณีกลุ่มประเทศยุโรปตะวันออกนั้น อาจกล่าวได้ว่าเป็นทฤษฎีโดมิโนแบบกลับตาลปัตร คือ แทนที่จะเป็น
การล้มของระบอบประชาธิปไตยกลับเป็นการคลายตัวและแปรเปลี่ยนจากระบอบการปกครองแบบพรรคเดียว คือ
คอมมิวนิสต์ และระบบเศรษฐกิจสังคมนิยมมาสู่การปกครองแบบหลายพรรค เช่นที่โปแลนด์ หรือการสลายตัวของ
พรรคคอมมิวนิสต์ที่ฮังการี การต่อสู้เพื่อเสรีภาพที่โรมาเนีย รวมทั้งการมีท่าทีที่จะใช้ระบบหลายพรรคในสหภาพโซ
เวียต ซึ่งแนวโน้มดังกล่าวคงจะดาเนินไปโดยไม่มีหยุดยั้ง
อย่างไรก็ตาม ผู้ที่วิเคราะห์ว่าระบบคอมมิวนิสต์ในจีน ในสหภาพโซเวียตและในกลุ่มประเทศยุโรปตะวันตก
ออกจะแปรเปลี่ยนเป็นทุนนิยมและประชาธิปไตยสมบูรณ์แบบ คงต้องเปิดช่องสาหรับข้อเท็จจริงที่ว่า การ
เปลี่ยนแปลงดังกล่าวไม่น่าจะเป็นไปอย่างสมบูรณ์ ที่หวังได้คือ การมีระบบผสมผสาน แต่ระบบเดิมคงเหลืออยู่เป็น
ฐาน ทฤษฎีโดมิโนเมื่อใช้ในกรณีกลุ่มประเทศยุโรปตะวันออกน่าจะถูกเพียงครึ่งเดียว ซึ่งก็เป็นกรณีเดียวกับที่ใช้กับ
กลุ่มประเทศแถบเอเชีย.
สงครามเย็น
ระเบียบระหว่างประเทศหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ที่รู้จักกันว่าสงครามเย็นถูกก่อตัวขึ้นจากพัฒนาการสาคัญ
คือ การแข่งขันระหว่างสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียต การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีการทาสงคราม ความ
ขัดแย้งทางอุดมการณ์ข้ามชาติ การปฏิรูปและการปฏิสังขรณ์ของระบบทุนนิยมโลก และกระบวนการปลดปล่อย
แห่งชาติ การต่อสู้แข่งขันระหว่างสหรัฐและโซเวียตในเรื่องเหล่านี้ได้แบ่งโลกออกเป็น 2 ขั้วการเมืองและการทหาร
และแทบไม่มีประเทศใดที่หลุดรอดจากอิทธิพลของสงครามเย็น
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ได้รับผลกระทบอย่างลึกซึ้งจากสงครามเย็น โดยเฉพาะเมื่อสหรัฐมุ่งมั่นจะสกัดกั้นคอมมิวนิสต์
ในเอเชียภายหลังจากชัยชนะของฝ่ายคอมมิวนิสต์ในจีนเมื่อปี ค.ศ. 1949 และสงครามเกาหลีที่ปะทุขึ้นในมิถุนายน
ค.ศ. 1950 สหรัฐเห็นว่าจีนซึ่งเป็นพันธมิตรโซเวียตจะเป็นผู้นาการเผยแพร่ลัทธิคอมมิวนิสต์ในเอเชียและดินแดนที่ตก
อยู่ในภัยคุกคามนี้คืออินโดจีนซึ่งมีการต่อสู้เพื่อเอกราชจากฝรั่งเศส ในทัศนะผู้นาอเมริกัน หากอินโดจีนตกเป็นของ

4. 4
ฝ่ายคอมมิวนิสต์ ประเทศอื่นก็จะล้มตามกันไปทั้งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้จนถึงตะวันออกกลางในที่สุด แนวคิดแบบ
“ทฤษฎีโดมิโน” ทาให้สหรัฐเข้ามาสกัดกั้นการขยายตัวของฝ่ายคอมมิวนิสต์อย่างจริงจัง โดยเฉพาะหลังจากที่ฝรั่งเศส
ถอนตัวออกจาก อินโดจีนในปี ค.ศ. 1954
ประเทศไทยเป็นพันธมิตรที่สาคัญและแข็งขันยิ่งของสหรัฐในการต่อสู้กับฝ่ายคอมมิวนิสต์ในภูมิภาค ในปี ค.ศ. 1950
ไทยได้เข้าร่วมกับสหรัฐในสงครามเกาหลี ต่อมาได้ทาข้อผูกพันทั้งพหุภาคีและทวิภาคีกับสหรัฐคือสนธิสัญญาป้องกัน
เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (ค.ศ. 1954) และข้อตกลงร่วมถนัด – รัสค์ (1962) ยิ่งกว่านั้นไทยได้ส่งทหารเข้าร่วมรบกับ
สหรัฐในสงครามเวียดนาม รวมทั้งให้สหรัฐมาตั้งฐานทัพและมีกาลังทหารในประเทศไทยซึ่งเคยมีจานวนทหารสูงถึง
50,000 คน และเครื่องบินกว่า 600 เครื่องในฐานทัพ 7 แห่งในไทย นอกจากนี้ สหรัฐยังให้ความช่วยเหลือแก่ไทยซึ่ง
คลอบคลุมในแทบทุกด้านตั้งแต่การพัฒนากองทัพ การพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และการปราบปรามการก่อ
การร้ายภายใน ความช่วยเหลือเน้นในด้านความมั่นคง เห็นได้ว่าตลอดทศวรรษ 1960 ความช่วยเหลือของสหรัฐสูง
เกินกว่า 50% ของงบประมาณการป้องกันประเทศของไทย อีกทั้งกองทัพไทยยังพัฒนาโครงสร้างตามความช่วยเหลือ
ที่ให้แก่ด้านการจัดองค์กร การฝึกการวางแผนและการพัฒนากองทัพ รวมทั้งการส่งทหารไปศึกษาและฝึกหัดที่สหรัฐ
พันธมิตรไทย – อเมริกันซึ่งส่งผลกระทบอย่างลึกซึ้งต่อสังคมไทยถูกกาหนดจากทั้งสภาพแวดล้อมระหว่างประเทศ
และบริบทการเมืองภายในของไทย ในช่วงที่สงครามเย็นร้อนแรงในทศวรรษ 1950 และ 1960 ระบบระหว่างประเทศ
มีความสาคัญอย่างยิ่งต่อประเทศเล็กเพราะการที่โลกแบ่งเป็น 2 ขั้วอานาจชัดเจนนั้น ทั้งสหรัฐและโซเวียตได้ต่อสู้
ดุเดือดเพื่อแสวงหาพันธมิตรเข้าค่ายตนซึ่งปรากฏชัดจากสงครามตัวแทนทั่วโลก ในบริบทเช่นนี้ ประเทศเล็กมี
ทางเลือกจากัดมาก โดยเฉพาะหากตั้งอยู่ในจุดยุทธศาสตร์สาคัญของมหาอานาจ เห็นได้จากว่าบางประเทศที่ต้องการ
ดาเนินนโยบายเป็นกลางก็ไม่เป็นผล เช่น กัมพูชาในทศวรรษ 1960 เป็นต้น ประเทศไทยในช่วงเวลาดังกล่าวมี
ความสาคัญอย่างชัดเจนต่อยุทธศาสตร์ของสหรัฐในภูมิภาคนี้ ดังนั้น โอกาสที่ไทยจะดาเนินนโยบายอย่างอิสระอาจ
เป็นไปได้ยากยิ่ง
พัฒนาการในภูมิภาคที่ส่งผลต่อการกาหนดนโยบายไทย คือ ชัยชนะของพรรคคอมมิวนิสต์ในประเทศจีนเมื่อปี ค.ศ.
1949 และการต่อสู้เพื่อเอกราชในเวียดนามที่นาโดยฝ่ายคอมมิวนิสต์ หลักฐานที่มักถูกอ้างเพื่อสนับสนุนภัยคุกคาม
จากจีนคือ การโจมตีรัฐบาลไทยผ่านวิทยุปักกิ่ง การแทรกซึมและเผยแพร่ลัทธิคอมมิวนิสต์ในหมู่ชาวจีนในประเทศไทย
และที่สาคัญคือจนถึงปลายทศวรรษ 1960 รัฐบาลไทยเชื่อว่าจีนเป็นผู้สนับสนุนหลักต่อขบวนการคอมมิวนิสต์ไทย
ส่วนภัยคุกคามจากเวียดนามเหนือนั้นถูกระบุว่ามาจากการเข้ามาแทรกซึมเผยแพร่ลัทธิคอมมิวนิสต์ในหมู่ชาว
เวียดนามที่อาศัยในภาคอีสาน การให้สถานที่ พักพิงและฝึกอบรมแก่กองกาลังคอมมิวนิสต์ไทย และการขยายอิทธิพล
เข้ามาในลาว
ในความเป็นจริง ดูเหมือนไม่เป็นที่ชัดเจนว่าจีนได้ดาเนินนโยบายเป็นปฏิปักษ์ต่อไทยอย่างไร แน่นอนว่าจีนเห็นว่าไทย
เป็นปฏิปักษ์เพราะร่วมมือกับสหรัฐเพื่อต่อต้านคอมมิวนิสต์ในภูมิภาค ดังที่ผู้นาจีนกล่าวชัดเจนเมื่อตั้งซีโต้ว่าไทยเป็น
ฐานเตรียมพร้อมให้สหรัฐทาสงครามรุกรานจีน ผู้นาจีนบางคนรวมทั้งเหมาเจ๋อตงได้ประกาศเปิดเผยว่าจีนสนับสนุน
สงครามต่อต้านสหรัฐและสงครามปลดปล่อยในประเทศเกิดใหม่ทั่วโลกรวมทั้งในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ แม้จะมิได้
กล่าวชัดเจนว่าสนับสนุนอย่างไร ส่วนการสนับสนุนของจีนต่อพรรคคอมมิวนิสต์ไทยนั้นปรากฏชัดในด้านอุดมการณ์
การให้ขวัญกาลังใจ ที่พักพิง และที่ฝึกอบรมแก่พรรค รวมทั้งด้านยุทธปัจจัย
บริบทการเมืองภายในของไทยเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่สาคัญยิ่งต่อการเลือกเป็นพันธมิตรอเมริกัน ในช่วงเวลาเกือบ
ทั้งหมดตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 จนถึงเหตุการณ์ 14 ตุลาคม ค.ศ. 1973 ประเทศไทยมีการปกครองโดยรัฐบาล
เผด็จการทหาร ดังนั้น ระบบพันธมิตรนี้ก็ถูกกาหนดจากแนวคิดผู้นาทหาร รวมทั้งผลประโยชน์ทั้งของกองทัพและคน
ในกองทัพ
โดยทั่วไปแล้ว ทหารได้รับการศึกษาอบรมให้มีจิตสานึกว่ามีหน้าที่ปกป้องรักษาชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ซึ่ง
ทาให้มีความรู้สึกเป็นปฏิปักษ์ต่อลัทธิคอมมิวนิสต์โดยพื้นฐานอยู่แล้ว แต่ยิ่งกว่านั้น หน้าที่นี้ถูกนามาอ้างเพื่อสร้าง
ความชอบธรรมต่อการยึดอานาจการเมืองของกลุ่มทหาร เห็นได้จากการใช้สื่อรัฐเผยแพร่โฆษณาอย่างกว้างขวางใน

5. 5
ระหว่างทศวรรษ 1940 ว่าความจาเป็นต้องยึดอานาจการเมืองก็เพราะประเทศตกอยู่ในภัยคุกคามของ “ศัตรู”
ร้ายแรงคือคอมมิวนิสต์ที่มุ่งทาลายสถาบันหลักของประเทศ การเน้นย้านี้ปรากฏชัดเจนในคาประกาศคณะปฏิวัติ
หลายฉบับตลอดช่วงการปกครองแบบอานาจนิยมของจอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ หลังรัฐประหารปี 2500
แนวคิดต่อต้านลัทธิคอมมิวนิสต์ได้นามาซึ่งนโยบายที่ต้องการให้พรมแดนไทยปลอดจากอิทธิพลคอมมิวนิสต์หรือกีด
กันศัตรูให้ไกลจากพรมแดนไทยมากที่สุด ในแง่นี้ การเป็นพันธมิตรกับสหรัฐก็สอดคล้องกับทัศนะและความต้องการ
ของผู้นาทหารไทยเพราะตั้งแต่ปี ค.ศ. 1954 จนถึงต้นทศวรรษ 1970 สหรัฐให้ความช่วยเหลือไทยโดยมีเป้าหมาย
สาคัญคือ การต่อต้านคอมมิวนิสต์จากการรุกรานจากภายนอก และการล้มล้างรัฐบาลจากภายใน และการช่วยพัฒนา
ด้านเศรษฐกิจเพื่อสนับสนุนโครงสร้างการเมืองที่ดารงอยู่ ความช่วยเหลือจากสหรัฐนอกจากเป็นประโยชน์ต่อกองทัพ
แล้ว นายทหารระดับสูงบางคนก็ใช้อภิสิทธิ์จากตาแหน่งเข้าไปมีส่วนในธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับโครงการความช่วยเหลืออีก
มากมาย
ทั้งนโยบายต่อต้านคอมมิวนิสต์และเป็นพันธมิตรอเมริกันส่งผลต่อสังคมไทยที่สาคัญคือ
ประการแรก ความยั่งยืนของระบอบทหาร รัฐบาลทหารได้ใช้ข้อหามีพฤติกรรมเป็นคอมมิวนิสต์ปราบปราม
ประชาชนอย่างกว้างขวางและรุนแรง กฎหมายป้องกันการกระทาอันเป็นคอมมิวนิสต์ทั้งในสมัยรัฐบาลทหาร ล้วนระบุ
ความหมาย “การกระทาอันเป็นคอมมิวนิสต์” อย่างกว้างขวางที่สุด และบ่อยครั้งข้อหานี้ถูกใช้เพื่อกวาดล้างฝ่ายตรง
ข้ามทางการเมืองด้วย ยิ่งในสมัยที่จอมพลสฤษดิ์ใช้อานาจแบบเบ็ดเสร็จตามมาตรา 17 ของธรรมนูญการปกครอง
ราชอาณาจักร พ.ศ. 2502 การลงโทษในข้อหานี้มักได้แก่การประหารชีวิต ขณะเดียวกัน การที่สหรัฐสร้างให้ไทยเป็น
ฐานการทาสงครามในอินโดจีน และเป้าหมายที่มุ่งให้ไทยมีเสถียรภาพมั่นคงเพื่อเป็นป้อมปราการต่อต้านคอมมิวนิสต์
นั้น ในที่สุดแล้วก็แยกไม่ออกจากการสร้างรัฐบาลที่มั่นคงด้วย ปัจจัยนี้มีความสาคัญยิ่งที่ทาให้ระบอบทหารไทย
สามารถดารงอยู่ได้ยาวนานและสร้างความโกรธแค้นหรือถึงขั้นเกลียดชังสหรัฐในกลุ่มคนไทยที่ต่อต้านรัฐบาลเผด็จ
การทหาร
ประการที่สอง ยุคสงครามเย็นได้ส่งผลให้เกิดการแพร่หลายของแนวคิดมาร์กซิสต์ในสังคมไทย คือ กลุ่มผู้ใช้
แนวคิดนี้วิพากษ์สังคมเพื่อเรียกร้องสังคมที่เป็นธรรม กลุ่มนี้ประกอบด้วยนักคิดนักเขียนและนักหนังสือพิมพ์ซึ่งได้
ศึกษาจนเกิดความศรัทธาต่อแนวคิดมาร์กซิสต์และนามาใช้วิพากษ์สังคมในช่วงประมาณทศวรรษ 1940 ถึงต้น
ทศวรรษ 1950 ประเด็นสาคัญที่ถูกวิพากษ์หรือ “ต่อต้าน” คือ ระบอบเผด็จการทหารที่ใช้อานาจอย่างไม่เป็นธรรม
เพื่อมุ่งแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตนกับพวกพ้อง และระบอบจักรวรรดินิยมและทุนนิยมที่นาโดยสหรัฐมีอิทธิพลเหนือ
รัฐไทย ดังนั้น “ศัตรูของชาติ” ก็คือจักรวรรดินิยมอเมริกาและกลุ่มทหารกับนายทุนที่สนองผลประโยชน์ของสหรัฐ
สหรัฐถูกโจมตีอย่างรุนแรงต่อการทาสงครามที่ไร้ศีลธรรมในอินโดจีน ทั้งได้ชักพาให้ไทยเข้าสู่สงครามและเป็นศัตรูกับ
ประเทศเพื่อนบ้าน ยิ่งกว่านั้น ยังได้ตั้งฐานทัพและทหารไว้ รวมทั้งแทรกแซงครอบงากิจการภายในของไทยอย่าง
กว้างขวาง สภาพเหล่านี้ได้ทาให้ไทยสูญเสียเอกราชและอธิปไตยไปแล้ว กลุ่มนี้เสนอว่าในท่ามกลางการต่อสู้ดุเดือด
ของมหาอานาจ ไทยควรดาเนินนโยบายเป็นกลางและเชิดชูสันติภาพ อย่างไรก็ตาม นักคิดนักเขียนเหล่านี้ได้ถูก
ปราบปรามอย่างรุนแรง แต่กระแสความคิดแนวนี้ก็มิได้สูญหายและจะกลับมารุนแรงยิ่งขึ้นโดยเฉพาะในหมู่นักศึกษา
ช่วงปลายทศวรรษ 1960 ถึงต้นทศวรรษ 1970
ประการที่สาม การเติบโตของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย (พคท.) ในยุคสงครามเย็นจนถึงทศวรรษ
1950 พคท. ยังมิใช่ภัยคุกคามร้ายแรงต่อรัฐบาลไทย แต่การต่อสู้อันยาวนานก่อนหน้านั้นได้ก้าวเข้าสู่จุดเปลี่ยนสาคัญ
ในยุครัฐบาลทหารที่ พคท. ได้กาหนดแนวทางการต่อสู้ด้วยอาวุธกับรัฐบาลซึ่งเกิดขึ้นครั้งแรกในวันที่ 1 สิงหาคม ค.ศ.
1965 ในปี ค.ศ. 1969 หลายพื้นที่ใน 35 จังหวัดถูกประกาศให้เป็นเขตแทรกซึมของคอมมิวนิสต์ การเติบโตของ
พคท. เป็นผลจากหลายปัจจัย ปัจจัยหนึ่งที่สาคัญคือ นโยบายการปราบปรามคอมมิวนิสต์อย่างรุนแรงโดยเน้นด้าน
การทหารเป็นหลัก รวมทั้งการใช้ข้อหามีพฤติกรรมเป็นคอมมิวนิสต์ปราบปรามผู้ต่อต้านรัฐบาลซึ่งทาให้ พคท.
กลายเป็นทางเลือกของผู้ที่ต่อต้านรัฐบาลทหาร ทั้งนี้ พคท. ยังแสวงหาแนวร่วมโดยชูประเด็นความร่วมมือระหว่าง
รัฐบาลทหารกับสหรัฐ ดังปรากฏในยุทธวิธีการทางานของพรรคที่ระบุการต่อสู้กับจักรวรรดินิยมอเมริกาและโค่นล้ม

6. 6
เผด็จการทหารที่เป็นสมุนอเมริกา นอกจากนี้ พคท. ยังได้รับการสนับสนุนจากพรรคคอมมิวนิสต์ในประเทศ อินโดจีน
และจีนในด้านการเป็นพื้นที่พักพิงและฝึกกองกาลัง มีการศึกษาที่ชี้ว่าการสนับสนุนจากประเทศเหล่านี้ยังเป็นเพราะ
ความร่วมมือระหว่างรัฐบาลทหารไทยกับสหรัฐในการต่อสู้กับคอมมิวนิสต์ในภูมิภาค
เมื่อมองย้อนกลับไป นโยบายต่างประเทศและความมั่นคงของไทยในยุคสงครามเย็นอาจประเมินได้หลายแง่มุม
ประการแรก จากจุดยืนของผู้ต่อต้านคอมมิวนิสต์ ไทยโชคดีที่เลือกข้างถูก ผู้นาเอเชียตะวันออกเฉียงใต้บางคนเคย
กล่าวตรงไปตรงมาภายหลังจากที่โลกได้เห็นการล่มสลายของประเทศคอมมิวนิสต์เกือบทั้งหมดว่า ภูมิภาคนี้ต้อง
ขอบคุณสหรัฐที่ได้มาช่วยต่อสู้กับฝ่ายคอมมิวนิสต์ มิฉะนั้น ประเทศแถบนี้ก็ต้องถูกยึดครองโดยฝ่ายคอมมิวนิสต์ไป
แล้ว
ประการที่สอง การที่ผู้นาไทยผูกมัดความมั่นคงของประเทศไว้กับมหาอานาจเดียวพร้อมกับเป็นศัตรูอย่างชัด
แจ้งกับมหาอานาจอื่นและประเทศเพื่อนบ้าน นับเป็นการดาเนินนโยบายที่เสี่ยงสูงยิ่ง ทั้งยั้งหมิ่นเหม่ต่อการนา
ประเทศเข้าสู่สงครามด้วย คาถามคือ ไทยมีทางเลือกหรือมีความเป็นไปได้หรือไม่ที่จะใช้นโยบายเป็นกลางใน
สถานการณ์ความขัดแย้งร้อนแรงยุคสงครามเย็น คาตอบคืออาจจะไม่ เช่นเดียวกับประเทศต่างๆ ในภูมิภาคนี้หรือ
อื่นๆ ก็ไม่มีทางเลือกนี้
ประการสุดท้าย จากมุมมองด้านศีลธรรมและมนุษยธรรม นโยบายไทยไร้ปัจจัยข้อนี้อย่างสิ้นเชิง ความทุกข์
สาหัสของชาวอินโดจีนและความหายนะของสังคมเหล่านั้นเกินกว่าที่จะใช้ตัวเลขๆ พรรณนาได้ ความโหดร้ายและ
ความหายนะของสงครามเย็นเช่นนี้เกิดขึ้นในภูมิภาคอื่นทั่วโลกด้วย ซึ่งปรากฏชัดว่าเป็นผลจากอุดมการณ์การเมือง
และการมองผลประโยชน์แห่งชาติอย่างคับแคบ
ระบบทุนนิยมและสังคมนิยม
1.ทุนนิยม เป็นระบบเศรษฐกิจที่ซึ่งผลิตภัณฑ์และสินค้ามีการจาหน่าย แลกเปลี่ยนซื้อขายโดยทางเอกชน
บริษัท หรือกลุ่มธุรกิจ เพื่อสร้างผลกาไรให้กับหน่วยงาน โดยการแลกเปลี่ยนสินค้าและการบริการ ที่มีการรองรับทาง
กฎหมายและมีการแข่งขันการในเชิงการค้าเพื่อทากาไรสูงสุด ซึ่งไม่ได้ควบคุมโดยหน่วยงานกลางหรือจากทางรัฐบาล
ทุนนิยมจะกล่าวถึง ทุนและที่ดินเป็นสมบัติส่วนบุคคล การตัดสินใจทางเศรษฐกิจเป็นกิจกรรมส่วนบุคคล ไม่ใช่การ
ควบคุมบริหารโดยรัฐ และตลาดเสรีหรือเกือบเสรีจะเป็นตัวกาหนดราคา ควบคุมและระบุทิศทางการผลิต รวมถึงเป็น
ที่สร้างรายรับ บางคนกล่าวว่าระบบเศรษฐกิจในปัจจุบันของโลกตะวันตกคือระบบทุนนิยม ในขณะที่หลายคนมองว่า
ในบางประเทศก็มีระบบเศรษฐกิจเป็นเศรษฐกิจแบบผสม กล่าวคือ มีลักษณะเฉพาะของทั้งทุนนิยมและรัฐนิยม
แนวคิดทุนนิยม จะมีแนวคิดตรงข้ามกับสังคมนิยม ที่มีความเห็นคัดค้านว่ากาไรที่เกิดขึ้นจะทาให้เกิดช่องว่างทางสังคม
ทาให้คนที่มีฐานะมั่งคั่งรวยมากขึ้น โดยกาไรควรจะมีการแบ่งปันให้กับสังคมในชั้นล่างลงมา
2.สังคมนิยมระบบสังคมนิยมในจินตนาการตั้งอยู่บนความคิดที่ต้องการให้ระบบเศรษกิจเป็นไปอย่างยุติธรรม
โดยไม่ต้องมีระบบเงิน ทุกคนร่วมกันทางานเพื่อสร้างผลผลิตส่วนรวม และได้รับรัฐสวัสดิการที่ทาได้ยาก เช่น มีโรง
อาหารให้รับประทานอาหารฟรี แต่ระบบสังคมนิยมที่เป็นวิทยาศาสตร์จะพยายามกระจายรายได้โดยรัฐให้ประชาชน
ให้ทั่วถึงทุกคนอย่างเท่าเทียมกัน มีรัฐสวัสดิการที่ควรมีอยู่พอสมควร ระบบสังคมนิยมไม่จาเป็นที่จะอยู่ภายใต้ระบอบ
การปกครองแบบเผด็จการหรือระบอบใดระบอบหนึ่งแต่สามารถอยู่ได้ทุกระบอบเพราะเป็นเพียงระบบเศรษฐกิจ
เท่านั้นไม่ใช่ระบอบการปกครอง
ประเภทของสังคมนิยม
1. สังคมนิยมแบบบังคับ เป็นการที่รัฐควบคุมกิจการของเอกชนในประเทศทั้งหมดโดยจะใช้ในประเทศกลุ่ม
คอมมิวนิสต์ ได้แก่ จีน เกาหลีเหนือ เวียดนาม ลาว คิวบา
2. สังคมนิยมเสรี เป็นการที่รัฐให้อิสระในการบริหารของเอกชน หรือประชาธิปไตย แต่จะผูกขาดกิจการรัฐวิสาหกิจ
ภายในประเทศโดยจะใช้ในประเทศกลุ่มสแกนดิเนเวียและบางประเทศในยุโรป

7. 7
วิธีดาเนินงาน
แนวทางการดาเนินงาน
1. คิดหัวข้อโครงงาน
2. ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล
3. จัดทาโครงร่างงาน
4. ปฏิบัติการสร้างโครงงาน
5. ปรับปรุงและทดสอบ
6. การทาเอกสารรายงาน
7. ประเมินผลงาน
8. นาเสนอผลงาน
เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ใช้
- เอกสารประกอบการศึกษา
งบประมาณ
ไม่ใช้
ขั้นตอนและแผนดาเนินงาน
ลาดับ
ที่
ขั้นตอน สัปดาห์ที่ ผู้รับผิดชอบ
1 2 3 4 5 6 7 8 9
1
0
1
1
12
1
3
1
4
1
5
16 17
1 คิดหัวข้อโครงงาน
2 ศึกษาและค้นคว้าข้อมูล
3 จัดทาโครงร่างงาน
4 ปฏิบัติการสร้างโครงงาน
5 ปรับปรุงทดสอบ
6 การทาเอกสารรายงาน
7 ประเมินผลงาน
8 นาเสนอโครงงาน
ผลที่คาดว่าจะได้รับ (ผลลัพธ์ที่ต้องการให้เกิดขึ้นเมื่อสิ้นสุดการทาโครงงาน)
1. เกิดความรู้ความเข้าใจเรื่องทฤษฏีโดมิโน
2. ได้ทราบถึงผลกระทบเกี่ยวกับคอมมิวนิสต์
3. เพื่อเกิดความเข้าใจในอดีต ถึงปัจจุบัน นาไปสู่การพัฒนาในอนาคต
สถานที่ดาเนินการ
โรงเรียนยุพราชวิทยาลัย จังหวัด เชียงใหม่
กลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เกี่ยวข้อง
- สาระสังคมศึกษาศาสนา และวัฒนธรรม
แหล่งอ้างอิง (เอกสาร หรือแหล่งข้อมูลต่าง ๆ ที่นามาใช้การทาโครงงาน)
ทฤษฏีโดมิโน.(2562).[ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก
https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%97%E0%B8%A4%E0%B8%A9%E0%B8%8E%E0%B8%B5%E0%B9%82%E0%
B8%94%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%99
(วันที่ค้นหาข้อมูล 20 ธันวาคม 2562)

8. 8
ทฤษฏีโดมิโน ในศตวรรษที่ 21.(2555).[ออนไลน์]. เข้าถึงได้จากhttp://www.agrinature.or.th/article/570