More Related Content Similar to การบริหารวิชาการและหลักสูตร บรรยายโดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช (20) More from Pattie Pattie (20) การบริหารวิชาการและหลักสูตร บรรยายโดย ศ.นพ.วิจารณ์ พานิช1. ตอบโจทย์วิชาการ & ชีวิตวิถี
ใหม่
วิจารณ์ พานิช
อดีตกรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ มศว.
การบริหารวิชาการ &
หลักสูตร
เพื่อ
เสนอในหลักสูตรผู้บริหารระดับสูง รุ่นที่ 3 มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ วันที่ ๘ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๗
2. ข้อจากัด
• ไม่รู้จริง
• เพราะไม่ได ้ปฏิบัติมาเป็นเวลานาน
• ไม่ได ้เรียนมาด ้านการศึกษา มนุษยศาสตร์
สังคมศาสตร์
• เสนอแบบจินตนาการสุดๆ ต ้องนาไป
ทดลองและปรับปรุงต่อเนื่อง
• พึงฟังอย่างมีวิจารณญาณ ใช ้หลักกาลาม
3. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
๙
ประเด็น
ที่เชื่อมโยง
ซึ่งกันและ
กัน
ต้องการ
Transform
ation
Manageme
4. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
๙
ประเด็น
ที่เชื่อมโยง
ซึ่งกันและ
กัน
ต้องการ
Transform
ation
Manageme
5. 2020
• Borderless
• Shorter Courses and Degrees
• Digitally Native Cohorts
• Experiential Learning
• Lifelong Learning (&
lifewide learning)
• Competing at Scale (on-
demand & personalized
learning
https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/xx/pdf/2020/10/future-of-higher-education.pdf
6. 2018
Our Own Agency
Our Own Capacity
Technology
Market
Complex Landscape of Change
Transformative Innovation
เป็น agent ผู้สร้าง
อนาคต
15. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
ต้องการ
Transforma
tion
Manageme
nt Learning
Spiral
19. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
ต้องการ
การจัดการ
เพื่อเปลี่ยน
โฉม มศว.
ด้วยเกลียว
ยกระดับ
การเรียนรู้
จากการ
ปฏิบัติ
20. นวชาลา (New Platform)
อุดมศึกษาไทย
• พัฒนา Academic Platform
เชื่อมโยงกับ Real Sector
- in-campus platform
- in real sector platform
• เพิ่มกิจกรรมหลัก และ workload
ของบุคลากร ใน real sector
• Re-invent working environment &
incentives
Gotoknow.org/posts/660903
มีนาคม
๒๕๖๒
https://op.mahidol.ac.th/ra/contents/orra_document/SPEECH/SPEECH-2562.pdf
34. วิชาการ
ข้ามแดน
- แดนวิชาการ - แดนปฏิบัติ / ทามาหากิน / การ
ผลิต
- แดนสาขาวิชาการ ก. - แดนสาขาวิชาการ ข.
(ความห่างเหินสูง?)
- แดน campus - แดน community / area
- แดนปัจจุบัน - แดนอนาคต
- แดนพัฒนาตนเอง - แดนรับใช ้สังคม
- ฯลฯ Integration & Collaboration
ตอบโจทย์ความ
ต้องการ และ
ชีวิตวิถีใหม่
35. วิชาการ
ข้ามแดน
- แดนวิชาการ - แดนปฏิบัติ / ทามาหากิน / การ
ผลิต
- แดนสาขาวิชาการ ก. - แดนสาขาวิชาการ ข.
(ความห่างเหินสูง?)
- แดน campus - แดน community / area
- แดนปัจจุบัน - แดนอนาคต
- แดนพัฒนาตนเอง - แดนรับใช ้สังคม
- ฯลฯ Integration & Collaboration
ตอบโจทย์ความ
ต้องการ และ
ชีวิตวิถีใหม่
37. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
บริหารการ
เปลี่ยนโฉม
มศว.
ด้วยเกลียว
ยกระดับ
การเรียนรู้
จากการ
ปฏิบัติ
40. เพื่อพัฒนา Q อื่นๆ ใส่ตัว
• AQ – Adversary
Quotient
• EQ – Emotional
Quotient
• EQ – Ethics Quotient
• SES – Socio-
emotional Skills
• VQ – Values
นี่คือ
Future
Skills
41. Acade
mic
Sector
Real
Sector
ชาลาวิชาการใน Academic Sector และ
ใน Real Sector เชื่อมต่อกัน
เรียนทฤษฎีและ
ปฏิบัติ
ในสถานการณ์
จาลอง
เรียนปฏิบัติและ
ทฤษฎี
ในสถานการณ์
จริง
พัฒนาระบบหลักสูตร วิจัย พันธกิจเพื่อสังคม จรรโลง
ความงดงาม & ดีงาม บริหารงานบุคคล ฯลฯ ให้เกิด
ผู้บริหา
ร
ตอบโจทย์ความ
ต้องการ และ
ชีวิตวิถีใหม่
46. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
บริหารการ
เปลี่ยนโฉม
มศว.
ด้วยพลัง
ของภาคี ที่
หลากหลาย
47. บริหารวิชาการโดย นศ. เป็น co-
producer
• การเรียนรู้ที่แท ้เกิดจากการสร ้างความรู้ใส่ตัว
• การเรียนแบบรับถ่ายทอด เกิดการเรียนรู้แค่ระดับ
ตื้น (superficial)
• ยุคนี้ต ้องเรียนรู้ถึงระดับลึก (deep) และเชื่อมโยง
(transfer)
• ต ้องหนุนให ้สร ้างใส่ตัวครบองค์ประกอบของการ
เรียนรู้– VASK
• วิชา (K – knowledge) หาได ้ที่ปลายนิ้ว
ไม่ใช่ให้มาเป็นผู้รับถ่ายทอด เพราะ ตอบโจทย์
ความต้องการ
และชีวิตวิถี
ใหม่
48. เปลี่ยน (transform) “กิจการ
นักศึกษา”
• จาก “รับ” เป็น “รุก” “สร ้าง” นิสิตนักศึกษา
• รุกออกไปสร ้างนิสิต ตั้งแต่เป็นนักเรียน ม.
ปลาย
• ร่วมมือกับโรงเรียน เขตพื้นที่ ในการจัดการ
เรียนรู้แบบ service learning เรียนทฤษฎีจาก
การปฏิบัติ เรียนรู้จากการสร ้างสรรค์
• เพื่อสร ้างเยาวชนที่มีแรงบันดาลใจ มี
ความเป
็ น “ผู้ก่อการ” (agency)
• ชักชวนมาเป็นนิสิต อาจใช ้scholarship
50. Innovative Student
Management Platform
• ก่อนเข ้าลงทะเบียนเป็นนิสิต
• ระหว่างลงทะเบียนเป็นนิสิต
• หลังได ้รับปริญญา
• นิยามใหม่ของ “ศิษย์เก่า” สู่ engagement
partner
• สัมพันธ์ใหม่กับโรงเรียนในพื้นที่
• สัมพันธ์ใหม่กับสถานประกอบการในพื้นที่
51. Innovative Student
Management Platform
• ก่อนเข ้าลงทะเบียนเป็นนิสิต
• ระหว่างลงทะเบียนเป็นนิสิต
• หลังได ้รับปริญญา
• นิยามใหม่ของ “ศิษย์เก่า” สู่ engagement
partner
• สัมพันธ์ใหม่กับโรงเรียนในพื้นที่
• สัมพันธ์ใหม่กับสถานประกอบการในพื้นที่
ตอบโจทย์
ความต้องการ
และชีวิตวิถี
ใหม่
52. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
บริหารการ
เปลี่ยนโฉม
มศว.
ด้วยพลัง
ทักษะ
วิชาการ
แนวปฏิบัติ
55. บริหารวิชาการโดยสร้างระบบนิเวศ
การเรียนรู้
• inspiration และ imagination สาคัญ
กว่าความรู้
• ทักษะเรียนรู้(learning skills) ฉันทะเรียนรู้
ตลอดชีวิต (lifelong learning) สาคัญกว่า
ความรู้
• soft skills / future skills สาคัญยิ่งกว่า
ความรู้ eg. Yuval Harari :
https://www.youtube.com/watch?v=9qLHEaZNzbM
ทักษะจัดการตนเอง (boredom)
• ความรู้ก็สาคัญ เพราะคนเราเรียนรู้โดย
ที่หนุนการสร้างแรงบันดาลใจ (inspiration / drive /
passion)
57. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
๙
ประเด็น
ที่
เชื่อมโยง
ซึ่งกัน
และกัน
58. บริหารวิชาการโดยสร้างระบบนิเวศ
การเรียนรู้
• อาจเรียกว่า soft skills, transferable skills
• ที่น่าจะบูรณาการ VASK อย่างซับซ ้อนและเป็น
พลวัต
• ไม่สามารถพัฒนาได ้จาก passive learning
• ต ้องเรียนแบบ active learning (สร ้าง VASK ใส่
ตัว) เรียนจากสถานการณ์จริง สะท ้อนคิด
(reflect) จากประสบการณ์
ที่หนุนการพัฒนาทักษะแห่งอนาคต
(Future Skills)
จากสถานการณ์จริง
59. 2020
The Future of Learning
and Higher Education
Current concepts of HE do
not meet the urgent needs of
our societies
https://nextskills.org/library/future-skills/
https://www.gotoknow.org/posts/tags/ehlers
66. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
๙
ประเด็น
ที่
เชื่อมโยง
ซึ่งกัน
และกัน
67. เปลี่ยน Reversed Learning เป็น
Default mode
• เราคุ้นเคยกับการเรียนทฤษฎี แล ้วเอาไปฝึก
ปฏิบัติ
• ต่อไปนี้ให ้เรียนทฤษฎีเอง กาหนดเป้าหมาย
เอง ฝึกปฏิบัติเลย แล ้วคิด/ตรวจสอบ
ทฤษฎี จากการปฏิบัติ เป็น reversed
learning
• เรียนทฤษฎีจากประสบการณ์ กลายเป็น
รูปแบบปกติในปัจจุบัน
73. ประเด็นนาเสนอ
• แนวโน้มโลก
• บริหารวิชาการทั้งแนว inside-out และ outside-in
• นวชาลา (new platform) อุดมศึกษา
• เชื่อมโยงภาควิชาการ กับภาคชีวิตจริง (ปฏิบัติ)
• Transform นศ. และกิจการ นศ.
• บริหาร reverse osmosis ทางวิชาการ
• บริหารการพัฒนาทักษะอนาคต
• บริหารการเรียนรู้จากการปฏิบัติ/ประสบการณ์ สู่
วิชาการแนวปฏิบัติ
• ใช ้DE (Developmental Evaluation) ช่วยหนุน
๙
ประเด็น
ที่
เชื่อมโยง
ซึ่งกัน
และกัน
75. Developmental Evaluation
(DE) คืออะไร
คือเครื่องมือเอื้อการ
เรียนรู้ แก่กลุ่มคนที่
มีความแตกต่างกัน
ในหน้าที่รับผิดชอบ
มุมมอง ความเชื่อ
ประสบการณ์ แต่มี
เป้าหมายที่ยิ่งใหญ่
stakeholders
ร่วมกัน
• กาหนดเป้าของกิจกรรม
• กาหนดข ้อมูลที่ต ้องการ
• กาหนดวิธีเก็บข ้อมูล
• กาหนดวิธีวิเคราะห์ สังเคราะห์
ข ้อมูล
• ร่วมกันตีความหาความหมาย
จากหลายมุมมอง
76. Developmental Evaluation
(DE) คืออะไร
คือเครื่องมือเอื้อการ
เรียนรู้ แก่กลุ่มคนที่
มีความแตกต่างกัน
ในหน้าที่รับผิดชอบ
มุมมอง ความเชื่อ
ประสบการณ์ แต่มี
เป้าหมายที่ยิ่งใหญ่
stakeholders
ร่วมกัน
• กาหนดเป้าของกิจกรรม
• กาหนดข ้อมูลที่ต ้องการ
• กาหนดวิธีเก็บข ้อมูล
• กาหนดวิธีวิเคราะห์ สังเคราะห์
ข ้อมูล
• ร่วมกันตีความหาความหมาย
จากหลายมุมมอง
77. Developmental Evaluation
(DE) คืออะไร
คือเครื่องมือเอื้อการ
เรียนรู้ แก่กลุ่มคนที่
มีความแตกต่างกัน
ในหน้าที่รับผิดชอบ
มุมมอง ความเชื่อ
ประสบการณ์ แต่มี
เป้าหมายที่ยิ่งใหญ่
stakeholders
ร่วมกัน
• กาหนดเป้าของกิจกรรม
• กาหนดข ้อมูลที่ต ้องการ
• กาหนดวิธีเก็บข ้อมูล
• กาหนดวิธีวิเคราะห์ สังเคราะห์
ข ้อมูล
• ร่วมกันตีความหาความหมาย
จากหลายมุมมอง
78. DE คืออะไร (๒)
• เครื่องมือทาความเข ้าใจสถานการณ์ที่
ซับซ ้อน (complex situation) ด ้วยการตีความ
ข ้อมูล จากมุมมองที่แตกต่างหลากหลาย
• การประเมินที่มีข ้อมูลที่ชัดเจน ครบถ ้วน และ
แม่นยา
• หาข ้อตกลงร่วมกันเพื่อนาไปดาเนินการ
ยกระดับผลงาน แล ้วเก็บข ้อมูลรอบต่อไป
• เครื่องมือสร ้าง Double-Loop Learning,
79. DE คืออะไร (๒)
• เครื่องมือทาความเข ้าใจสถานการณ์ที่
ซับซ ้อน (complex situation) ด ้วยการตีความ
ข ้อมูล จากมุมมองที่แตกต่างหลากหลาย
• การประเมินที่มีข ้อมูลที่ชัดเจน ครบถ ้วน และ
แม่นยา
• หาข ้อตกลงร่วมกันเพื่อนาไปดาเนินการ
ยกระดับผลงาน แล ้วเก็บข ้อมูลรอบต่อไป
• เครื่องมือสร ้าง Double-Loop Learning,
80. • กาหนดโจทย์ประเมิน
• กาหนดข ้อมูลที่ต ้องการ
• กาหนดวิธีเก็บข ้อมูล
• กาหนดวิธีวิเคราะห์ สังเคราะห์ ข ้อมูล
• ตีความข ้อมูลหาความหมายจากหลายมุมมอง
• นาผล/ข้อตกลง ไปใช้/ดาเนินการ ใน
บริบทของตน
หน้าที่ของ
stakeholders ร่วมกั
น
82. ทีมประเมินที่
ดี
• เข ้าใจโจทย์ใหญ่ในระดับที่ซับซ ้อน ชัดเจนใน
โจทย์เฉพาะคราว
• รู้จัก stakeholder แต่ละคน
• เคารพทุกวิธีคิด หรือมุมมอง
• มีวิธีตะล่อมเป้าหมายที่หลากหลาย สู่เป้าหมาย
ร่วม
• ทาให ้ความคิดฟุ้งๆ เป็นข ้อเขียนที่ชัดเจนได ้
ชานาญเชื่อมโยงความคิด
84. Empower การเรียนรู้จากการปฏิบัติ ด้วยพลัง ๑๒
ของ DE
• เป้าหมาย (Purpose) และ
กลยุทธร่วมของ
stakeholders : KRA, KPI,
Actions
• ผู้มีส่วนได ้ส่วนเสีย
• ข ้อมูล
• การสานเสวนา (dialogue)
• Evaluator & Facilitator
Team
• ความไม่ชัดเจน
(ambiguity)
• ขั้วตรงกันข ้าม (creative
tension)
• สภาพแวดล ้อมที่เปลี่ยน
เร็ว timely feedback
• วงจรเรียนรู้จาก
ประสบการณ์
• Double-loop Learning
87. สรุป อุดมศึกษาแนว
ใหม่
• อุดมศึกษา ในชีวิตจริง ปฏิบัติการจริง มหาฯไร ้รั้ว
ทั่วแผ่นดิน
• เรียน (พัฒนา) ครบ VASK สู่ทักษะอนาคต สู่
transformative learning
• ฝึกสร ้างทฤษฎี (หลักการ) จากการปฏิบัติ
• บูรณาการ “เรียนรู้+ ว&น. + หุ้นส่วนสังคม + จรรโลง
ความงามและความดี” สู่หลักสูตรแนวใหม่
• เป็นชุมชนของ ผู้ร่วมสร ้าง นิยามใหม่ของ “นิสิต”
และการเสาะหา อจ. เชิงรุก
ตอบโจทย์
ความต้องการ
และชีวิตวิถี
ใหม่