Christine Swankhuisen - Communiceren over impopulaire beslissingen Bij de Inbeeldbijeenkomst van het expertisecentrum Veilige Publieke Taak op 29 oktober 2015

1. 09-­‐11-­‐15
1
Weerstand
weerstaan
Communica6e
rond
impopulaire
beslissingen
Chris6ne
Swankhuisen
chris6ne.swankhuisen@tabularasa.nl
Anna
Paulownastraat
107
2518
BD
Den
Haag
070
3600949

2. 09-­‐11-­‐15
2
• Beleidskeuzes
roepen
soms
weerstand
op.
Wat
kun
je
doen
met
communica6e
om
onnodige
weerstand
te
voorkomen?

3. 09-­‐11-­‐15
3
Overheidscommunica/e
vaak
gericht
op
ra/onele
mens
• Gericht
op
mensen
die
bereid
en
in
staat
zijn
informa6e
grondig
te
verwerken
Maar:
• informa(e/argumenten
niet
van
invloed
op
automa(sch
gedrag
• Daarom:
• Inzicht
in
aard
en
determinanten
gedrag
nodig:
gedragsanalyse
• Kennis
van
groepsprocessen
• Kennis
van
manieren
om
(automa(sch)
gedrag
te
beïnvloeden

4. 09-­‐11-­‐15
4
Hoeveel
van
ons
gedrag
komt
bewust
tot
stand?
Dit
zeggen
neuro-­‐wetenschappers
Con6nuüm
gepland
–
automa6sch
gedrag
Gepland
Automa6sch

5. 09-­‐11-­‐15
5
Doorbreken
automa6sme:
persoonlijke
communica6e
Gebruik
maken
van
automa6sme:
priming

6. 09-­‐11-­‐15
6
Priming
met
woorden:
beleefd
en
agressief
gedrag
onbewust
opwekken

7. 09-­‐11-­‐15
7
Laat
het
gewenste
gedrag
zien
Informa6ebijeenkomst:
• Wat
valt
op
aan
de
seWng?

8. 09-­‐11-­‐15
8

9. 09-­‐11-­‐15
9
Wij
–
zij
denken
(ingroup
–
outgroup)
• contextaYankelijk
tot
welke
groep
je
behoort
(vrouwen,
ambtenaren,
buurtbewoners
etc)
• ingroup:
genuanceerd
beeld
(allerlei
soorten
mensen)
outgroup
homogeen
(stereotypen)
• ingroup
wordt
bevoordeeld;
info
beter
verwerkt
argumenten
uit
outgroup
hebben
geen
effect

10. 09-­‐11-­‐15
10
Schadelijk
voor
goede
informa6evoorziening
en
besluitvorming
• Vaak
komen
alleen
tegenstanders
• Paar
mensen
voeren
boventoon;
zijn
zelden
representa6ef
voor
hele
groep.
•
Veel
mensen
stellen
in
grote
groep
geen
vragen
• Gevolg:
• besluitvormers
denken
‘de
bewoners
zijn
tegen’
(blijkt
bij
onderzoek
vaak
anders
te
liggen)
• (kleine)
groep
tegenstanders
krijgt
onevenredige
invloed
op
besluitvorming
Soorten
weerstand
vragen
elk
om
andere
interven6es
• ‘Reactance’
(gevoel
dat
vrijheid
beperkt
wordt)
à
Argumenten
hebben
geen
effect
à
Onderken
emo6e
• Skepsis
(inhoudelijke
twijfels/bezwaren)
à
Inhoudelijke
twijfels
of
bezwaren
à
Biedt
garan6es
• Iner6e
(geen
zin
om
te
veranderen)
à
Verander
omgeving
(nudging;
ervaring)

11. 09-­‐11-­‐15
11
"Die
schreeuw,
dat
is
6en
jaar
ellende.
Tien
jaar
schuldhulpverlening.
Tien
jaar
met
je
bakkes
tegen
een
betonnen
muur
aanlopen."
Alterna6even
• Persoonlijk
gesprek
(bv
inloopbijeenkomst/huisbezoek)
§ Voorkomt
escala6e
door
groepsprocessen
§ Mensen
krijgen
antwoord
op
hun
vragen
§ Gemeente
hoort
wat
er
leee
(genuanceerd
beeld)
• Onderzoek
§ Genuanceerder
beeld
van
meningen
van
de
hele
doelgroep
§ Achtergrond
van
weerstanden
• Persoonlijk
verhaal
§ hfp://www.humansofnewyork.com

12. 09-­‐11-­‐15
12
Afzender:
overheid
of
beter
niet?
Edutainment:
ingroup
vertelt
het
verhaal

13. 09-­‐11-­‐15
13
Kortom
• Informa6e
zenden
lost
weerstanden
niet
op
• Vermijd
informa6eavonden;
er
zijn
veel
betere
alterna6even
• Onderzoek
wat
echt
leee:
onderken
basis
voor
weerstanden
en
draagvlak
• Ga
in
gesprek:
persoonlijke
communica6e
meest
krach6g
• Benut
sociale
netwerken
(ingroup),
ook
als
afzender