- THẦY THÍCH THÔNG LẠC

1. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
VAÊN HOÙA PHAÄ T GIAÙO
TRUYEÀN THOÁNG
TAÄP II
-1-

2. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
-2-

3. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Tröôûn g laõo THÍCH THOÂNG LAÏ C
TAÄP II
NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO
-3-

4. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
NHAØ XUAÁT BAÛN TOÂN GIAÙO
-4-

5. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
L
ôøi noùi ñaàu
“
Vaên
Hoaù Phaät Giaùo Truyeàn
Thoáng” laø nhöõng baøi phaùp daïy veà ñôøi soáng
ñöùc haïnh cho moïi ngöôøi, khoâng rieâng cho
nhöõng tu só vaø cö só Phaät giaùo. Cho neân
nhöõng ai muoán soáng ñuùng ñöùc haïnh laøm ngöôøi,
duø coù toân giaùo hay khoâng toân giaùo thì Vaên
Hoaù Truyeàn Thoáng vaãn laø nhöõng baøi hoïc
ñaïo ñöùc toát cho hoï. Vaên Hoùa Truyeàn
Thoáng chính laø nhöõng baøi hoïc ñaïo ñöùc laøm
Ngöôøi, laø m Thaùnh cuûa Phaät giaùo, nhöng noù
-5-

6. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
laø cuûa chung cuûa loaøi ngöôøi, vì noù laø ñöùc haï nh
nhaân baûn – nhaân quaû, soáng khoâng laøm khoå
mình, khoå ngöôøi, khoå caû hai, noù laø nhöõng haønh
ñoäng ñaïo ñöùc soáng cao thöôïng, bieát thöông
mình, thöông ngöôøi tuyeät vôøi maø moïi ngöôøi caàn
phaûi trau doài haèng ngaøy, noù laø giôùi luaät cuûa
moïi con ngöôøi caàn phaûi giöõ gìn nghieâm chænh.
Neáu ai ñaõ bieát giôùi luaät naøy maø khoâng giöõ
gìn nghieâm chænh thì ngöôøi aáy chæ laø moät ngöôøi
voâ minh, khoâng saùng suoát, töï chuoác laá y moïi söï
ñau khoå töø kieáp naøy sang kieáp khaùc.
Nhöõng tu só vaø cö só Phaät giaùo ñeàu laø
nhöõng baä c Thaùnh Taên g, Thaùnh Ni vaø
Thaùnh Cö Só. Vì theá, trong ñôøi soáng hieän taïi
treân theá gian naø y, haèn g ngaøy quyù vò phaûi bieát
caùch thöùc soáng ñuùng ñaïo ñöùc nhaân baûn – nhaân
quaû thì söï an vui haïnh phuùc môùi thaät söï laø
chaân thaät. Do muoán bieát caùch thöùc soáng ñuùng
-6-

7. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
ñaïo ñöùc nhaân baûn – nhaân quaû neân phaûi bieát roõ
raøng töøng haønh ñoäng thaân, khaåu, yù cuûa mình
nhö theá naøo ñuùng vaø nhö theá naøo sai giôùi luaät,
sai giôùi luaä t töùc laø phaïm giôùi. Soáng ñuùng giôùi
luaä t laø soáng ñuùng ñöùc haïnh, soáng ñuùng ñöùc
haïnh laø soáng thöông yeâu nhau, ñem laïi söï an
vui haïnh phuùc cho nhau. Soáng phi giôùi luaä t laø
soáng voâ ñaïo ñöùc, soáng voâ ñaïo ñöùc laø soáng
ñem khoå cho nhau, chaúng bieát thöông nhau.
Kính thöa caù c baïn! Caùc baïn ñöøng hieåu
laàm, nhöõng ngöôøi soáng ñuùng giôùi luaät laø soáng
ñaë c dò, soáng khoâng gioáng nhö moïi ngöôøi bình
thöôøng. Khoâng ñaâu caùc baïn aï! Hoï soáng
ñuùng giôùi luaät nhöng vaãn soáng bình thöôøng nhö
bao nhieâu ngöôøi khaùc, nhöng hoï laïi phaûi vöôït
qua nhöõng caùi bình thöôøng cuûa moïi ngöôøi, vì
nhöõng caùi bình thöôøng cuû a moïi ngöôøi coù nhöõng
caùi phi ñaïo ñöùc, thöôøng laøm khoå mình, khoå
-7-

8. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ngöôøi. Cho neân ngöôøi tu só vaø cö só Phaät giaùo
phaûi luoân luoân deø daët, caån thaän töø haønh ñoäng
nôi thaân, nôi lôøi noùi vaø nôi söï suy nghó. Haønh
ñoäng thaân, lôøi noùi vaø söï suy nghó cuûa mình
ñeàu phaûi theå hieän moät ñôøi soáng ñuùng ñöùc haïnh
nhaân baûn – nhaân quaû, luoân luoân thöïc hieän
khoâng laøm khoå mình, khoå ngöôøi vaø khoå taát caû
chuùng sanh. Nhöõng haønh ñoäng aáy phaûi ñöôïc
thöïc hieän raát cuï theå, thöïc teá vaø roõ raøng, chöù
khoâng theå noùi suoâng nhö caùc vò tu só Phaät
giaùo phaùt trieån Ñaïi thöøa vaø Thieàn toâng hieän
nay.
Ví duï 1: Ñôøi soáng bình thöôøng cuûa con
ngöôøi, moät ngaøy phaûi aên ba böõ a ñeå soáng, thì
ngöôøi tu só Phaät giaùo khoâng theå aên ba böõa
nhö moïi ngöôøi maø laïi aên moät böõa, nhöng vaãn
soáng bình thöôøng, laøm vieäc bình thöôøng maø laïi
coøn ít beänh taät, khoeû maïnh. Nhö vaäy trong
-8-

9. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
caùi soáng bình thöôøng nhö moïi ngöôøi, nhöng laïi
vöôït qua caùi bình thöôøng, cho neân trôû thaønh
caùi phi thöôøng. Coù ñuùng nhö vaäy khoâng caù c
baïn?
Ví duï 2: Ñôøi soáng bình thöôøng cuû a con
ngöôøi, moãi khi gaë p nhöõng chuyeän baát toaïi
nguyeän hay bò ngöôøi khaùc maï nhuïc, maït saùt thì
deã sinh buoàn phieàn, giaän hôøn, caêm töùc v.v..
Ngöôïc laïi ngöôøi tu só Phaät giaùo khi gaë p
nhöõng chuyeän baát toaïi nguyeän hay bò ngöôøi
khaù c maï nhuïc, maït saùt thì hoï phaûi laøm sao?
Ñöùng tröôùc caûnh aáy, taâ m hoï vaãn thaûn nhieân,
bình an vaø voâ söï, khoâng heà coù moät chuùt taâm
phieàn naõo, öu bi, saàu khoå hay giaän hôøn, oaùn
gheùt, caêm töùc ngöôøi ñang maï lò, maï t saùt, laøm
mình khoå. Nhö vaäy, roõ raøng soáng trong caùi
bình thöôøng nhö bao nhieâu ngöôøi khaù c, nhöng
laïi vöôït leân caùi bình thöôøng, cho neân trôû thaønh
-9-

10. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
caùi phi thöôøng. Ví theá, ñöùc Phaät thöôøng daïy
caùc ñeä töû cuûa mình khi ñöùng tröôùc caùc aùc phaù p
thì phaûi hieåu raèn g: “Ñöùng laïi thì chìm xuoáng,
tieán tôùi thì troâi daï t, chæ coù vöôït qua”. Vaäy
vöôït qua caùi bình thöôøng cuûa moïi ngöôøi töùc laø
caùi phi thöôøng maø ñöùc Phaät thöôøng nhaéc nhôû:
“Ngaên aù c dieät aù c phaùp, sinh thieän taêng
tröôûng thieän phaù p”. Ñoù chính laø giôùi haønh cuûa
caùc baïn.
Cho neân, nhöõng caùi bình thöôøng maø laïi
phi thöôøng laø nhö vaä y, aá y laø ñöùc haïnh cuûa con
ngöôøi, cuû a nhöõng ngöôøi cö só vaø tu só Phaät
giaùo. Vì theá, nhöõng giaùo phaùp daïy veà ñöùc
haïnh ñeå soáng ñöôïc nhö vaäy neân goïi laø “Giôùi
ñöùc, giôùi haïnh, giôùi haønh”.
Kính thöa caù c baïn! Giôùi luaät thöôøng
trong kinh saùch Phaä t coù nhöõng baøi kinh mang
töïa ñeà tröïc tieáp nhö: “Giaùo Giôùi La Haàu
-10-

11. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
La, Giaùo Giôùi A nan, Giaùo Giôùi Ca
Chieân Dieân, v.v..”
Vì theá, taát caû nhöõng baøi phaù p cuûa ñöùc
Phaät ñeàu daïy veà giôùi luaät caû, duø noù coù mang
teân Giaùo Giôùi hay khoâng mang teân Giaùo
Giôùi, thì caùc baïn cuõng neân hieåu noù laø giôùi
luaä t. Giôùi luaät laø thieän phaù p, giôùi luaät laø ñaïo
ñöùc nhaân baûn - nhaân quaû soáng khoâng laøm khoå
mình, khoå ngöôøi, khoå caû hai vaø khoå chuùng
sanh; giôùi luaät laø moät vò Thaà y ñöùc ñoä ñaày
ñuû, moät vò Ñaïo Sö cuûa moïi ngöôøi. Giôùi luaät
giuù p cho con ngöôøi vöôït thoaùt ra khoûi soâng meâ
bieån khoå cuûa cuoäc ñôøi. Giôùi luaä t coøn laø moät
ngöôøi höôùng ñaïo toát daãn ñöôøng, daét loái chuùng
ta ñeán bôø giaûi thoaùt. Giôùi luaät coøn laø Phaät
giaùo coøn, Giôùi luaät maát laø Phaät giaùo maát.
Cho neân ñöùc Phaät daïy: “Giôùi luaät ôû ñaâu laø
tri kieán ñoù, tri kieán ôû ñaâu thì giôùi luaät ñoù.
-11-

12. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
Giôùi luaät laøm thanh tònh tri kieán, tri kieán laøm
thanh tònh giôùi luaät”. Coù ñuùng nhö vaäy khoâng
caùc baïn?
Bôûi vaäy, con ñöôøng tìm tu ñeå thoaù t ra
moïi söï ñau khoå cuûa kieá p ngöôøi, thì giôùi luaät laø
moät phaùp moân quan troïng nhaá t. Cho neân nhöõng
tu só khoâng tu hoïc giôùi luaä t laø tu só u meâ laï c
vaøo ñöôøng tu cuûa ngoaïi ñaïo, thaät uoång cho
moät kieáp ngöôøi, voâ tình hoï khoâng phaûi laø ñeä töû
Phaät maø laø ñeä töû cuûa Ma.
Giôùi luaä t quan troïng nhö vaäy chuùng ta
phaûi chòu khoù nghieân cöùu nhöõng baøi phaù p daïy
veà giôùi luaät, vì trong giôùi luaät coù ñaày ñuû trí
tueä, ñöùc haïnh vaø nhöõng phaùp haønh ngaên aù c
dieät aù c phaùp sanh thieän taêng tröôûng thieän
phaùp cuï theå, thöïc teá, roõ raøn g, v. v…
Nhöõng baøi kinh daïy veà Giôùi luaät ñöôïc
troïn veïn vaø ñaà y ñuû nhaát cuûa ñaïo Phaät, ñoù laø
-12-

13. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
hai baøi kinh trong kinh Tröôøng Boä taäp 1
thuoäc taïng kinh Nguyeân Thuûy Nikaya heä
Pali:
1- Kinh Phaï m Voõng.
2- Kinh Sa Moân Quaû.
Chuùng toâi choïn laáy hai baøi kinh naøy vaø
250 giôùi Tyø Kheo Taêng, 348 giôùi Tyø Kheo
Ni ñeå bieân soaïn thaønh boä Giôùi Ñöùc, giôùi
Haïnh, giôùi Haønh, cuû a Thaùnh Taêng,
Thaùnh Ni. Vaø Thaùnh Cö Só. Ñöôïc laá y teân
laø “Vaên Hoaù Ñaïo Ñöùc Truyeàn Thoáng
Vieät Nam”
Moãi giôùi luaät ñöôïc chia ra laøm ba phaàn:
1. Phaàn thöù nhaát daïy veà “Giôùi ñöùc”.
2. Phaàn thöù hai daïy veà “Giôùi haïnh”.
3. Phaàn thöù ba daïy veà “Giôùi haønh”.
-13-

14. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
 Phaàn thöù nhaát daïy veà “Giôùi ñöùc”,
laø daïy veà ñöùc haïnh cuûa moïi ngöôøi treân haønh
tinh naøy noùi chung, noùi rieâng laø cho nhöõng baä c
Thaùnh Taêng, Thaùnh Ni vaø Thaùnh Cö Só.
 Phaàn thöù hai daï y veà “Giôùi haïnh”, laø
daïy veà oai nghi teá haïnh nhöõng haønh ñoäng ñöùc
haïnh cuûa moïi ngöôøi treân haønh tinh naøy noùi
chung, cuû a nhöõng baä c Thaùnh Taêng, Thaùnh
Ni vaø Thaùnh Cö Só noùi rieâng.
 Phaàn thöù ba daïy veà “Giôùi haønh”, laø
daïy veà nhöõng phöông phaùp reøn luyeän trau doài
ñaïo ñöùc cho moïi ngöôøi treân haønh tinh naø y noùi
chung, cho nhöõng baä c Thaùnh Taêng, Thaùnh
Ni vaø Thaùnh Cö Só noùi rieâng.
Giôùi luaät laø phaùp moân daïy veà phöông
caùch soáng ñaïo ñöùc khoâng laøm khoå mình, khoå
ngöôøi vaø khoå taát caû chuùng sanh. Ñoù laø nhöõng
phöông phaùp tu taä p haèn g ngaø y ñeå ngaên aùc dieät
-14-

15. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
aù c phaùp, sanh thieän taêng tröôûng thieän phaù p
nhö treân ñaõ noùi, vaø cuoái cuøng ñeå ñaï t ñöôïc keát
quaû giaûi thoaùt taâm voâ laäu, chöùng Thaùnh quaû
A La Haùn.
Kinh thöa caùc baä c Toân Tuùc!
Kính thöa caùc baïn Taên g, Ni vaø caù c cö
só boán phöông!
Kính thöa caù c baïn ! Vieäc bieân soaïn boä
giôùi ñöùc taâ m voâ laäu Thaùnh Taêng, Thaùnh
Ni vaø Thaùnh Cö Só ñöôïc mang teân “Vaên
Hoù a Ñaïo ÑöùcTruyeàn Thoáng Vieät Nam”,
chuùng toâi döïa vaøo nhöõng lôøi daïy cuûa ñöùc
Phaät Thích Ca Maâu Ni (Gotama) trong
taïng kinh Nikaya vaø giaûng traïch nghóa lyù
theo kinh nghieäm tu haønh cuû a chuùng toâi ñaõ ñaït
ñöôïc, chöù khoâng döïa vaøo kieán giaûi, töôûng giaûi
cuû a kinh saùch phaù t trieån Ñaïi Thöøa vaø Thieàn
Toâng, neân coù nhöõng ñieàu chi sô soùt khoâng vöøa
-15-

16. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
yù xin caùc baäc Toân Tuùc cao minh, caùc baïn
Taêng, Ni vaø caùc cö só haõ y boû qua nhöõng sô
soùt aáy vaø goùp yù ñeå boå sung theâm hoaëc boû ra
nhöõng ñieàu thöøa, nhöõng ñieàu khoâng ñuùng, chöù
ñöøng laáy nhöõng ñieàu sô soùt ñoù maø chæ trích baøi
baùc laãn nhau laø khoâng toát caù c baïn aï! Laøm
nhö vaäy cuõng gioáng nhö nhöõng ngöôøi coù taâm
löôïng nhoû moïn heïp hoøi ích kæ thöôøng vaïch laù
tìm saâu, vaïch löng mình cho ngöôøi khaùc xem
theïo thì khoâng toát caù c baïn! Ngöôøi xöa
thöôøng baûo: “Ñoùng cöûa daïy nhau”, ñoù laø ñieàu
toát ñeïp nhaát trong gia ñình, trong toân giaùo.
Coøn ôû ñaây chuùng toâi noùi Ñaïi Thöøa vaø Thieàn
Toâng sai laø vì nhöõng ñieàu sai cuûa Ñaïi Thöøa
vaø Thieàn Toâng ñaõ trôû thaønh moät truyeàn
thoáng meâ tín laïc haäu phi ñaïo ñöùc laâu ñôøi.
Chính nhöõng truyeàn thoáng naø y noù ñaõ ñaùnh maát
neàn ñaïo ñöùc nhaân baûn - nhaân quaû cuûa Phaät
-16-

17. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
giaùo chaân chaùnh. Vì theá, chuùng toâi noùi caùi sai
cuû a Ñaïi thöøa vaø Thieàn toâng khoâng coù nghóa
laø baøi baù c maø coù nghóa laø ñeå döïng laïi nhöõng
gì cuûa Phaät giaùo ñaõ bò Ñaò thöøa vaø Thieàn
toâng ñaõ neùm boû.
Kính thöa caùc baä c Toân Tuùc!
Kính thöa caù c baïn Taêng, Ni vaø cö só
boán phöông!
Chuùng toâi ñaõ töøng chöùng kieán vaø nghe
thaá y caùc baïn Taên g, Ni vaø caùc cö só giaûng sö
thöôøng lôïi duïng nhöõng buoåi thuyeát giaûn g coù
ñoâng ñuû Phaä t töû bôùi moùc, chæ trích, maï lò,
maït saùt laãn nhau. Caù c baïn aá y hoï laø nhöõn g tu
só Phaä t giaùo, ñeàu laø ñeä töû cuûa Phaät, hoï vaø
caùc baïn ñeàu laø huynh ñeä cuøng nhau. Theá maø,
vì loøng ganh tî, ích kæ, nhoû moïn, heïp hoøi neân
voâ tình caù c baïn aáy nôõ nhaãn taâ m cö xöû vôùi
nhau moät caùch toài teä thaät ñaùng thöông haïi.
-17-

18. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
Caù c baïn coøn duøng nhöõng thô, vaên vaø baêng
cassette baøi baù c, noùi xaáu nhau ñeå phoå bieán
khaé p nôi, coù khi coøn ñöa leân maïng Internet ñeå
cho moïi ngöôøi toaøn caàu bieát tu só vaø cö só
Phaät giaùo tu haønh ôû choã taâm ganh tò taàm côõ
nhö vaäy, thaät laø ñau loøng. Phaûi khoâng caù c
baïn?
Kính thöa caùc baïn! Khoâng leõ vì nhöõng
caùi sai cuûa Phaät giaùo hieän giôø ñöôïc chænh ñoán
laïi laøm cho Phaät giaùo toát ñeïp hôn, thì caù c
baïn khoâng baèn g loøng ö! Sao caùc baïn khoâng
chòu laéng nghe quaùn xeùt cho kyõ ñeå xem coi
nhöõng ñieàu chuùng toâi noùi coù ñuùng hay sai.
Neáu ñuùng thì chuùng ta cuøn g nhau söûa, neáu
sai thì chuùng ta cuøng ræ tai maø daï y nhau, coù
ñaâu laïi laøm moät ñieàu thieáu suy nghó nhö vaäy
caùc baïn aï!
-18-

19. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Kinh thöa caù c baïn! Chuùng ta ñöøng baét
chöôùc nhöõng tín ñoà cuûa caùc toân giaùo khaùc phaân
hoùa chia reõ nhieàu heä phaùi baát ñoàng choáng ñoái
nhau. Ñöùng tröôùc caûnh naø y chuùng toâi chaúng
bieát noùi vaø laøm caùch naøo ñeå caù c baïn hieåu
nhöõng haønh ñoäng treân laø thieáu traùch nhieäm
boån phaän cuû a ngöôøi Phaät töû ñoái vôùi toân giaùo
cuû a mình.
Muïc ñích chuùng toâi bieân soaïn boä giôùi
luaä t naøy laø ñeå chænh ñoán nhöõng ñöùc haïnh cuûa
nhöõng tu só vaø cö só Phaä t giaùo. Vì hieän giôø
coù moät soá tu só soáng phaï m giôùi, phaù giôùi, beû
vuïn giôùi, xem thöôøng giôùi luaät, khoâng bieát xaáu
hoå, laïi coøn cheá ra giôùi luaät môùi ñeå phaù saïch
ñöùc haïnh cuûa tu só Phaät giaùo, thöôøng khoe
khoang löïc löôïng Taêng, Ni vaø Phaät töû
ñoâng ñaûo raàm roä, caùch thöùc toå chöùc söï hoïc vaø
caáp baèng naø y caáp baèng noï cuûa mình maø haønh
-19-

20. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ñoäng tu haønh vaø Phaïm haïnh chaúng coù moät
chuùt naøo caû, hoï ñang laøm ñaøo keùp muùa may
ñoùng tuoàng treân saân khaáu Phaät giaùo, hoï ñang
laøm troø cöôøi cho nhöõng ngöôøi am töôøng Phaät
giaùo, hoï laø nhöõng ngöôøi ñaùng thöông, khoâng
ñaùng traùch. Taïi sao vaä y?
Vì caùc baïn aáy ñang chòu aûnh höôûng kieán
chaáp cuûa kinh saù ch phaùt trieån Ñaïi thöøa vaø
Thieàn toâng neân voâ tình hoï dieät Phaät giaùo maø
khoâng hay bieát, thaät raát toäi nghieäp cho nhöõng
ai tu theo Phaät giaùo coù maét maø khoâng troøng.
Kính ghi,
Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
-20-

21. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Lời bạt
Laøm ngöôøi ai cuõng bieát khen vaø
cheâ, nhöng phaûi hieåu roõ, khen cheâ nhö theá
naøo ñuùng vaø nhö theá naøo sai?
Cho neân vaán ñeà khen cheâ raát quan
troïng trong cuoäc soáng chung ñuïng vaø va
chaïm vôùi moïi ngöôøi.
Ngöôøi ôû ñôøi khoâng maáy ai löu yù ñeán
vaán ñeà naøy, cho neân khi ñöôïc khen khoâng
caàn bieát ñuùng sai, phaûi traùi nhö theá naøo,
nhöng taâm hoï vaãn haân hoan, vui möøng ra
maët vaø coøn toû ra thieän caûm, öa thích ngöôøi
-21-

22. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
khen mình; ngöôïc laïi khi bò cheâ bai hoaëc bò
noùi xaáu, thì toû loä neùt maët caêm töùc, giaän
hôøn khoå ñau, thuø gheùt, maát thieän caûm…
khoâng öa thích ngöôøi ñoù. Luùc baáy giôø hoï
khoâng caàn bieát ngöôøi khaùc cheâ ñuùng hay cheâ
sai, chæ bieát töùc giaän vaø coá traû thuø laø treân
heát.
Ngöôøi tu só Phaät Giaùo khoâng neân ñeå
taâm bò chi phoái bôûi lôøi khen hay tieáng cheâ
nhö vaäy, maø phaûi hieåu cho roõ raøng: khen
nhö theá naøo laø khen ñuùng vaø khen nhö theá
naøo laø khen sai. Cheâ cuõng vaäy, cheâ nhö
theá naøo laø cheâ ñuùng vaø cheâ nhö theá naøo laø
cheâ sai.
Do söï hieåu bieát roõ raøng nhö vaäy, cho
neân khi ñöôïc khen khoâng voäi möøng vui, khi
bò cheâ khoâng voäi buoàn baõ. Theo nhö lôøi ñöùc
Phaät ñaõ daïy: “Naøy caùc Tyø Kheo, neáu coù
ngöôøi huûy baùng Phaät, huûy baùng Phaùp,
-22-

23. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
huûy baùng Taêng, caùc ngöôi chôù coù vì vaäy
maø sanh loøng coâng phaãn, töùc toái, taâm
sanh phieàn muoän, thôøi nhö vaäy seõ coù haïi
cho caùc ngöôi, laøm cho caùc ngöôøi ñau khoå,
khoâng ích lôïi gì? Caùc ngöôi phaûi noùi roõ
nhöõng ñieàu khoâng ñuùng söï thaät laø khoâng
ñuùng söï thaät: “Nhö theá naøy, ñieåm naøy
khoâng ñuùng söï thaät; nhö theá naøy, ñieåm
naøy khoâng chính xaùc; vieäc naøy khoâng coù
giöõa chuùng toâi, vieäc naøy khoâng xaûy ra giöõa
chuùng toâi”.
Lôøi daïy treân ñaây cuûa ñöùc Phaät,
chuùng ta neân nhôù cho thaät kó ñeå khi gaëp
nhöõng ai khen hay cheâ mình thì chôù coù vui
möøng hay coâng phaãn, töùc giaän, ñoù laø töï
mình laøm cho mình ñau khoå. Phaûi khoâng
caùc baïn?
Khi chuùng ta bò cheâ bai, bò chæ trích,
bò noùi xaáu, v.v.. Chuùng ta ñöøng voäi caêm
-23-

24. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
töùc, maø neân xem xeùt ngöôøi cheâ bai noùi xaáu
mình hay ngöôøi khaùc, hoï laø ngöôøi nhö theá
naøo? Lôøi cheâ cuûa hoï coù ñuùng hay sai. Cheâ
hoï coù döïa ñuùng vaøo nhöõng tieâu chuaån ñaïo
ñöùc laøm ngöôøi hay khoâng (giôùi luaät)?
Neáu khen, cheâ maø khoâng ñuùng tieâu
chuaån ñaïo ñöùc naøy (giôùi luaät) laø khen,
cheâ sai. Khen cheâ sai laø ngöôøi khoâng coù
chaùnh tri kieán, ngöôøi khoâng coù chaùnh tri
kieán laø ngöôøi hay laøm khoå mình, khoå ngöôøi
vaø khoå caû hai, ngöôøi nhö vaäy raát toäi
nghieäp chuùng ta neân tha thöù vaø thöông yeâu
hoï.
Khi ñöôïc khen hay bò cheâ thì chuùng ta
muoán bieát roõ ñuùng hay sai thì caàn phaûi döïa
vaøo giôùi luaät ñöùc haïnh cuûa Phaät giaùo nhö
treân ñaõ noùi. Phaûi saùng suoát nhaän ñònh neáu
lôøi khen kia ñuùng giôùi luaät, ñoù laø hoï khen
ñuùng, coøn ngöôïc laïi khen khoâng ñuùng giôùi
-24-

25. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
luaät laø khen sai. Cheâ cuõng vaäy cheâ ngöôøi
phaïm giôùi laø cheâ ñuùng, cheâ ngöôøi khoâng
phaïm giôùi laø cheâ sai. Cheâ ngöôøi phaïm giôùi
maø ngöôøi ta khoâng phaïm giôùi laø mình noùi
xaáu ngöôøi ta, laø mình cheâ sai, mình seõ bò
toäi loãi, phaûi traû nhaân quaû toäi aùc maø khoâng
traùnh khoûi. Chuùng ta haõy laéng nghe lôøi
Ñöùc Phaät daïy: “Naøy caùc Tyø Kheo, neáu
coù ngöôøi taùn thaùn khen Ta, thôøi caùc ngöôøi
khoâng neân hoan hæ, vui möøng, taâm khoâng
neân thích thuù vì hoan hæ vui möøng thích thuù
thôøi seõ coù haïi cho caùc ngöôøi”.
“Naøy caùc Tyø Kheo, caùc ngöôøi haõy
coâng nhaän nhöõng gì ñuùng söï thaät laø ñuùng
söï thaät. Nhö theá naøy, ñieåm naøy ñuùng söï
thaät, nhö theá naøy, ñieåm naøy chính xaùc,
vieäc naøy coù giöõa chuùng toâi, vieäc naøy ñaõ xaûy
ra giöõa chuùng toâi”. Ñaây laø lôøi khuyeân cuûa
ñöùc Phaät, chuùng ta caàn phaûi löu yù nhöõng
-25-

26. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
lôøi daïy naøy, vì noù coù moät giaù trò lôïi ích raát
lôùn ñoái vôùi ñôøi soáng cuûa chuùng ta.
Khi chuùng ta muoán khen hay cheâ ai
cuõng phaûi döïa vaøo giôùi luaät, vì giôùi luaät
laø tieâu chuaån ñaïo ñöùc, ñuùng ñaén cho loái
soáng Thaùnh thieän cuûa moïi con ngöôøi. Cho
neân ngöôøi phaïm giôùi luaät laø ngöôøi ñaùng chæ
trích, ñaùng khinh cheâ, coøn ngöôïc laïi ngöôøi
nghieâm trì giôùi luaät laø ngöôøi ñaùng ñöôïc
khen, ñaùng ñöôïc ca tuïng: “Naøy caùc Tyø
kheo, ñaáy laø nhöõng vaán ñeà khoâng quan
troïng nhoû nhaët, chæ thuoäc giôùi luaät, maø keû
phaøm phu duøng ñeå taùn thaùn Nhö Lai”.
Ñuùng vaäy, muoán khen hay cheâ ai
chuùng ta ñeàu döïa vaøo giôùi luaät thì söï khen
cheâ môùi ñuùng nghóa. Vaäy giôùi luaät laø gì?
Giôùi luaät laø thieän phaùp nhö treân ñaõ
noùi, giôùi luaät laø ñaïo ñöùc laøm Ngöôøi, laøm
Thaùnh; giôùi luaät laø phaùp moân voâ laäu,
-26-

27. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
thöôøng mang ñeán nhöõng keát quaû giaûi thoaùt
thöïc teá, cuï theå, roõ raøng hieän taïi, khoâng coù
thôøi gian chôø ñôïi cho nhöõng ngöôøi tu só
Phaät giaùo, ñeán ñeå maø thaáy keát quaû ngay
lieàn.
Giôùi luaät goàm coù nhieàu giôùi, moãi giôùi
ñeàu coù tính chaát ñaëc thuø rieâng veà ñöùc vaø
haïnh cuûa noù. Vì theá, noù môùi ñöôïc mang
teân laø “Giôùi Voâ Laäu”, noù môùi ñöôïc moïi
ngöôøi cung kính vaø toân troïng, chính noù môùi
ñem laïi söï an vui haïnh phuùc cho caù nhaân
cuûa moïi ngöôøi; chính noù mang laïi söï eâm
aám haïnh phuùc cho töøng moãi gia ñình; chính
noù cuõng mang laïi traät töï, an ninhï cho xaõ
hoäi vaø phoàn vinh thònh trò cho ñaát nöôùc queâ
höông xöù sôû.
Bôûi vaäy, giôùi luaät laø moät phaùp moân
raát quan troïng vaø voâ giaù ñoái vôùi ñôøi soáng
cuûa con ngöôøi. Ngöôøi khoâng coù giôùi luaät laø
-27-

28. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ngöôøi voâ ñaïo ñöùc, thöôøng soáng laøm khoå
mình, khoå ngöôøi vaø khoå taát caû chuùng sanh.
Vì theá, moïi ngöôøi ai ai cuõ ng caàn phaûi hoïc
hieåu giôùi luaät, vì hoïc hieåu giôùi luaät thoâng
suoát laø caû moät söï lôïi ích raát lôùn, noù seõ
giuùp cho moïi ngöôøi vöôït leân moïi söï khoå ñau
cuûa kieáp laøm ngöôøi vaø noù chuyeån hoùa luaät
nhaân quaû, khieán cho nhaân quaû khoâng coøn
taùc duïng treân thaân taâm cuûa chuùng ta nöõa.
Nhôø theá, chuùng ta ñaõ bieán caû nh soáng theá
gian thaønh caûnh giôùi Thieân Ñaøng, Cöïc
Laïc, moät caûnh soáng maø moïi ngöôøi ñeàu öôùc
mô.
Kính ghi,
Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
-28-

29. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
CHƯƠNG I
GIỚI LUẬT
SỰ LỢI ÍCH THIẾT THỰC,
CỤ THỂ TRONG ĐỜI SỐNG HẰNG
NGÀY CỦA MỌI NGƯỜI
-29-

30. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ÍCH LỢI CỦA GIỚI LUẬT LÀ
TIẾNG GỌI THIẾT THA CỦA ĐỨC PHẬT
ĐỐI VỚI TÇT CÂ CHÚNG SANH
Do söï lôïi ích raát lôùn cuûa giôùi luaät neân
tieáng goïi thieát tha, nhieät tình cuûa ñöùc Phaät Thích
Ca Maâu Ni ñoái vôùi moïi ngöôøi ñaõ, ñang vaø seõ tu
theo Phaät giaùo. Nhöõ ng ai muoán tu theo Phaät giaùo
thì phaûi thaáy giôùi luaät laø nhöõn g haøn h ñoän g soán g
Thaùn h thieän tuyeät vôøi, ñaà y ñuû ñöùc haïn h nhaân baû n
laøm ngöôøi – soá ng khoân g laøm khoå mình, khoå
ngöôøi , khoå caû hai. Neá u moät ngöôøi soán g ñuùn g nhö
vaäy thì öôùc nguyeä n moät ñieàu gì thì ñieàu aáy seõ
thaø nh hieä n thöïc , cho neâ n lôøi thieát tha keâu goï i aá y
maõi maõi coøn vang daä y trong tai chuù ng toâi : “Naø y
caùc Tyø Kheo haõ y soá ng ñaày ñuû giôùi haïn h, ñaà y
ñuû giôùi boån , soá ng phoø ng hoä vôùi söï phoø ng hoä
cuûa giôùi boån , ñaày ñuû oai nghi chaù nh haï nh,
thaáy söï nguy hieåm trong caùc loã i nhoû nhaët ,
chôn chaùn h laõn h thoï vaø hoïc taäp caùc hoï c
giôùi ”. Khi nghe nhöõ ng lôøi keâu goïi thieát tha, traø n
ñaày loøng yeâu thöông cuû a ñöùc Phaät Thích Ca Maâu
Ni caùc baï n coù bao giôø con tim rung ñoän g tröôùc
nhöõ ng lôøi daïy baûo , keâu goïi naø y khoâng?
-30-

31. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Kính thöa caùc baï n! Khi ñoïc ñeán ñoaïn kinh
naøy chuù ng toâi khoân g theå caà m ñöôïc gioït nöôùc maét ,
con tim chuù ng toâi se thaét laïi, nhoùi ñau nghó ñeá n
loøng yeâu thöông chaân thaät ñoái vôùi chuùn g sanh
thaät laø voâ bôø beá n cuûa Ngöôøi. Tình thöông cuûa cha,
meï ñoái vôùi con caùi nhö nuùi cao, nhö bieån roäng,
soâng daø i, nhöng so saùn h vôùi tình thöông cuû a ñöùc
Phaät coø n keù m xa caùc baïn aï! Do caû m thoâ ng ñöôïc
loøng yeâu thöông cuûa ñöùc Phaät Thích Ca Maâu Ni
neân chuùng toâi quyeát taâ m coá giöõ gìn giôùi luaät troïn
ñôøi, thaø cheát chöù soáng khoân g heà vi phaï m moät loãi
nhoû nhaët naøo. Nhôø ñoù maø taâm chuù ng toâi ly duïc ly
aùc phaùp ñöôïc caùc baï n aï!
Kinh Öôùc Nguyeän coù möôøi saùu ñieàu öôùc
nguyeä n. Naêm ñieà u öôùc nguyeän ñaàu tieâ n laø nhöõn g
ñieàu öôùc nguyeä n cho cuoäc soáng theá gian, coøn möôøi
moät ñieàu sau laø nhöõ ng ñieà u öôùc nguyeä n cho cuoäc
soáng xuaá t theá gian.
Trong cuoäc soán g haè ng ngaø y con ngöôøi ai ai
cuõng öôùc nguyeä n cho moï i ngöôøi thöông meá n, yeâu
quyù , cung kính, toân troïng mình v.v.. Ñoù laø söï öôùc
nguyeä n thöù nhaát trong baøi kinh naøy:
Nhöõn g lôøi daïy trong kinh Öôùc Nguyeä n chuù ng
ta xeùt thaá y do giöõ gìn giôùi luaät maø söï öôùc nguyeä n
thaø nh töïu nhö yù. Ñuùn g vaäy , moät ngöôøi soá ng ñuùn g
giôùi luaät , soá ng khoâng laø m khoå mình, khoå ngöôøi ,
-31-

32. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
khoå caû hai thì laø m sao moïi ngöôøi khoâ ng thöông
yeâu, kính troï ng ngöôøi aáy ñöôïc. Phaûi khoâ ng caùc
baï n?
Xeùt ñoaïn kinh treân ñaâ y chuù ng ta nhaä n thaáy
giôùi luaät laø moät phaùp moâ n laø m neàn taû ng vöõn g
chaéc cho söï tu hoïc caê n baûn cuûa Taên g, Ni vaø cö só
ñuùng chaù n h Phaät phaùp.
Neáu ai soá ng vi phaï m, beû vuï n giôùi luaät, laø m
hoûng maát neà n taû ng giôùi luaät cuûa Phaät giaùo, laø laø m
maát con ñöôø ng tu taäp giaûi thoaùt cuûa mình. Laø m
maát con ñöôøn g tu taäp giaûi thoaùt cuûa Phaät giaùo thì
khoân g bao giôø tu taäp laø m chuû boá n söï khoå ñau cuû a
kieáp ngöôøi : sanh, giaø, beä n h, cheát vaø chaá m döùt
luaân hoài sanh töû. Ngöôø i phaï m giôùi , phaù giôùi laø
ngöôøi laø m maát chaù n h phaùp cuû a Phaät; laø ngöôøi coù
toäi raát naë ng vôùi Phaät giaùo.
Bôûi vaä y, ôû ñôøi laø m ngöôøi khoâ ng ai öôùc
nguyeä n cho mình khoå ñau, chòu nhieàu tai öông,
hoaïn naïn v.v.. Khi chuùng ta ñeán vôùi Phaät Giaùo laø
ñeán vôùi söï öôùc nguyeän thoaùt khoå, hoaëc nhôø söï che
chôû gia hoä cuûa Thaàn , Thaùn h, chö Phaä t, chö Boà
Taùt, cho beä n h taät tieâ u tröø, tai qua naï n khoû i, chöù
coù maáy ai ñeán vôùi Phaät giaùo maø öôùc nguyeän cho
mình ñau khoå bao giôø. Phaûi khoân g caùc baïn?
Nhöng söï öôùc nguyeän aá y coù ñaït ñöôïc nhö yù
muoán hay khoân g laø coø n tuø y ôû toâ n giaùo mình ñang
-32-

33. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
theo. Neáu toân giaùo ñoù ñaõ xaây döïn g moät theá giôùi
sieâu hình aûo töôû ng thì toân giaùo ñoù soáng khoân g
thöïc teá . Haàu heát caùc toâ n giaùo treâ n haø nh tinh naø y
ñeàu döïng leân moät theá giôùi sieâu hình aûo töôû ng (coõi
Trôøi, coõi Cöïc Laïc , coõi Thieâ n Ñaøn g, coõi Nieát Baø n
v.v..) ñeå soáng an uûi tinh thaàn trong mô töôû ng, cho
neân nhöõn g ngöôø i theo caùc toâ n giaùo aáy thöôø ng soán g
trong meâ tín, khoân g thöïc teá, thieá u khoa hoïc, thieáu
ñaïo ñöùc, neân luoân soá ng döïa vaøo cô buùt, thaà n
quyeà n, aûo giaùc , cuù ng teá, caàu nguyeä n v.v.. “Moät toâ n
giaùo maø khoâ ng chöù ng minh ñöôï c khoa hoïc laø
toân giaùo meâ tín. Moät neà n khoa hoïc maø khoân g
chöùn g minh ñöôïc ñaïo ñöùc laø neà n khoa hoï c
gieát söï soán g treâ n haø n h tinh”.
Rieâng Phaät giaùo khoâ ng daïy tín ñoà cuûa mình
soáng trong aûo töôû ng cuû a theá giôùi sieâu hình, khoân g
nhôø oai löïc chö Thaà n, chö Thaù nh, chö Phaät , chö
Boà Taùt töø bi gia hoä cöùu khoå, cöùu naïn v.v.. maø phaûi
soáng raát thöïc teá baè ng nhöõ ng haø nh ñoäng toaø n
thieän cuûa mình khoâ ng laøm khoå mình, khoå ngöôøi ,
khoå taát caû chuùn g sanh töùc laø ngaê n aùc dieät aùc
phaùp, sanh thieä n taê ng tröôû ng thieä n phaùp. Ñoù laø
tinh thaà n töï löïc , töï cöôø ng trong thieän phaùp
chuyeå n aùc nghieäp thaø n h phöôùc baùo voâ laäu 1.
1
Voâ laäu: khoâng coøn ñau khoå
-33-

34. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
Kính thöa caùc baïn? Cho neân söï öôùc nguyeä n
cuûa Phaät giaùo muoán ñaït thaø nh keá t quaû an laïc ,
haï nh phuùc thaät söï, thì phaûi keø m theo nhöõ ng haøn h
ñoäng soá ng toaø n thieä n, töùc laø soá ng ñuù ng giôùi luaät ,
khoân g heà vi phaï m moä t loãi nhoû nhaët naøo. Coù soán g
ñuùng nhöõ ng haø nh ñoän g thieä n (giôùi luaät) nhö vaäy ,
thì söï öôùc nguyeän kia môùi ñöôïc toaï i nguyeä n, coø n
ngöôïc laïi soá ng khoân g ñuùn g nhöõ ng haø nh ñoän g
thieän (giôùi luaät ), thì söï öôùc nguyeä n kia seõ khoân g
thaø nh töïu.
Kính thöa caùc baïn! Nhöõ ng haø nh ñoän g thieä n
laø gì?
Nhöõn g haø nh ñoän g thieä n laø nhöõn g haø n h ñoäng
do thaân, khaåu vaø yù cuûa mình, khoâng laøm khoå
mình, khoå ngöôøi vaø khoâ ng laø m khoå taát caû c huùn g
sanh. Nhöõ ng haø nh ñoän g thieä n aáy laø “GIÔÙI ÑÖÙC,
GIÔÙI HAÏN H, GIÔÙI HAØ NH”.
Vì theá, kinh Öôùc Nguyeä n daïy raát roõ raøn g:
“Naøy caùc Tyø Kheo coù öôùc nguyeä n: “Mong raèn g
ta ñöôï c caùc ñoàn g Phaï m haï nh thöông meán ,
yeâu quyù, cung kính vaø toâ n troïn g!”. Tyø Kheo
aáy phaûi thaø nh töï u vieân maõn giôùi luaät , kieâ n
trì, noäi taâ m tòch tónh, khoân g giaù n ñoaï n thieà n
ñònh, thaø nh töïu quaùn haïn h, thích soá n g taïi
caùc truï xöù khoân g tòch”.
-34-

35. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Xeùt qua ñoaï n kinh treân chuù ng ta thaá y khi
muoán öôùc nguyeä n moät ñieàu gì ñeå ñaït ñöôïc öôùc
nguyeä n aáy thì taâ m baét buoäc phaûi coù ñuû saùu ñieàu
kieän. Trong saùu ñieàu kieä n cuûa taâ m thì ñieà u kieä n
“giôùi luaät ” laø haø ng ñaàu , neáu giôùi luaät khoâ ng giöõ
gìn nghieâ m chænh thì khoâ ng bao giôø coù “söï kieâ n
trì giöõ gìn”. Khoâng bao giôø coù söï kieâ n trì giöõ gìn
thì chaéc chaé n phaûi vi phaï m nhöõn g loãi nhoû nhaët
trong giôùi luaät , maø ñaõ vi phaï m nhöõn g loãi nhoû
nhaët trong giôùi luaät , thì noäi taâ m khoâ ng ñöôïc “ tòch
tónh”. Neáu noä i taâ m khoâ ng ñöôïc tòch tónh thì
“thieàn ñònh” seõ bò giaù n ñoaïn ; thieàn ñònh seõ bò
giaù n ñoaï n thì “quaù n haïn h” seõ khoân g thaø nh töïu ;
quaù n haï nh seõ khoâ ng thaøn h töï u thì khoân g bao giôø
thích soá ng “ñoäc cö”, töùc laø an truù moät mình nôi
khoân g tòch vaén g veû .
Moät ngöôøi giöõ gìn giôùi luaät nghieâ m chænh,
khoân g heà vi phaï m moät loãi nhoû nhaët naøo thì hoï
thaø nh töïu luoân naê m traï ng thaùi kia cuûa taâ m, do
thaø nh töïu luoân naê m traïng thaù i kia cuû a taâ m thì söï
öôùc nguyeä n ñieàu chi, hoï cuõ ng seõ ñaït ñöôïc nhö yù .
Phaàn ñoân g nhöõ ng nhaø hoïc giaû xöa vaø nay khoân g
coù kinh nghieä m tu haø nh, neân gaëp ñoaïn kinh naø y
hoï khoâ ng giaû i thích noåi. Vì theá, hoï töôûn g raèn g
ñaây laø saùu phaùp tu taäp, nhöng söï thaät chæ coù moät
-35-

36. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
phaùp duy nhaát laø giôùi luaät . Giôùi luaät nghieâ m trì
thì coù saùu traïn g thaùi giaûi thoaùt:
1- Giôùi luaät thanh tònh.
2- Kieân trì giöõ gìn.
3- Noäi taâm tòch tónh.
4- Khoâng giaùn ñoaïn thieà n ñònh.
5- Thaøn h töïu quaù n haï nh.
6- Thích soá ng taïi caùc truï xöù khoâ ng tòch.
Neáu chia ra laø m saùu phaùp nhö vaäy laø caùc baï n
ñaõ hieå u sai, hieåu khoâng ñuù ng. Vì theá, caùc baï n hieåu
giôùi luaät vaø thieàn ñònh laø hai phaùp . Hoï queâ n raèn g
giôùi luaät laø thöùc aên cuûa thieà n ñònh, neáu khoâ ng coù
giôùi luaät thì khoâng coù thieàn ñònh, cho neâ n thaøn h
töïu vieân maõn giôùi luaät laø coù thieà n ñònh. Vì leõ ñoù,
ñöùc Phaät daïy : “GIÔÙI SINH ÑÒNH”, ngoaøi giôùi luaät
ñi tìm thieà n ñònh thì khoân g bao giôø coù thieàn ñònh.
Kinh thöa caùc baï n! Thieàn Toân g vaø Ñaïi Thöøa
boû giôùi luaät tu thieàn ñònh, vì theá söï tu taäp cuûa hoï
chæ uoå ng coâ ng chaú ng bao giôø gaët haùi ñöôïc nhöõn g
keát quaû thieà n ñònh laøm chuû sanh, giaø, beä nh, cheát
vaø chaám döùt luaâ n hoài, cho neân nhöõn g ngöôøi tu
theo Thieà n Toâ ng vaø Ñaïi Thöøa laø nhöõn g ngöôøi boû
moài baét boù ng.
-36-

37. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Ví duï: Moät ngöôøi giöõ gìn giôùi luaät nghieâm tuùc
khoân g heà vi phaï m moät loãi nhoû nhaë t naøo trong
giôùi boån thì noäi taâ m seõ kieâ n trì, khoâ ng bao giôø
gaëp khoù khaê n boû cuoäc, nhöng khi taâ m ñaõ kieâ n trì
trong giôùi luaät thì noäi taâ m ñöôïc tòch tónh. Ñoù laø
moät leõ ñöông nhieâ n. Noäi taâ m ñöôïc tòch tónh thì
taâm thieà n ñònh 2 khoân g giaùn ñoaïn , noäi taâ m thieàn
ñònh khoân g giaù n ñoaï n thì taát caû haï nh ñeàu thoân g
suoát, do taâ m haï n h ñöôïc thoâ ng suoát thì ngöôøi aá y
thích soá ng moät mình nôi choã yeâ n laën g vaé ng veû , vì
theá hoï khoân g thích hoäi hoïp noùi chuyeän vôùi moä t ai
heát.
Ñoaïn kinh treâ n vieát raát coâ ñoïn g khieá n cho
nhöõ ng ngöôøi tu haøn h chöa chöùn g raát khoù hieåu .
Sau khi ñöôïc giaû i thích xong moïi ngöôøi raát deã
hieåu. Phaûi khoâ ng caùc baï n?
Vaäy xin caùc baï n haõ y ñoïc laïi ñoaï n kinh naøy
moät laà n nöõa, ñeå thaáy söï lieân heä maät thieát keát
thaø nh moät chuø m keát quaû traï ng thaùi an laïc , voâ söï
cuûa giôùi luaät moät caùch roõ raø ng vaø cuï theå: “Tyø
Kheo aá y phaûi thaø nh töïu vieâ n maõ n giôùi luaät ,
kieân trì noäi taâm tòch tónh, khoân g giaùn ñoaï n
Thieàn ñònh laø söï thanh tònh cuûa taâm , coù nghóa laø taâm
trong saïc h heát tham saân, si, chöù khoân g phaûi taâm vaé ng
laëng khoâ ng nieäm thieän, nieäm aùc.
2
-37-

38. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
thieà n ñònh, thaø nh töïu quaù n haï n h, thích soán g
taïi caù c truï xöù khoân g tòch”.
Ñoaïn kinh naø y cuõ ng gioá ng nhö trong kinh
Thaäp Nhò Nhaân Duyeân. Heã duyeâ n naø y coù thì
duyeân kia coù, duyeân naøy khoâ ng thì duyeâ n kia
khoân g. Vì theá , ôû ñaây chuù ng ta neâ n hieåu: Giôùi luaät
coù thì kieân trì coù, kieân trì coù thì noäi taâ m tòch tónh
coù; noäi taâm tòch tónh coù thì thieà n ñònh khoân g giaù n
ñoaïn coù; thieà n ñònh khoân g giaùn ñoaïn coù, thì quaù n
haï nh thaøn h töïu coù , quaù n haï nh thaø nh töïu coù , thì
thích soán g ñoäc truù moät mình coù. Nhö vaä y , chuùn g
ta xeùt thaáy giôùi luaät raát quan troï ng treân ñöôøn g tu
taäp ñeå ñi ñeán cöùu caù nh giaûi thoaùt. Coù ñuùn g nhö
vaäy khoâ ng caùc baï n?
Do giôùi luaät coù taàm quan troï ng vaø lôïi ích raát
lôùn nhö vaä y, neân ngöôøi tu haøn h theo Phaät giaùo
caàn phaû i löu yù . Bôûi vì giôùi luaät laø phaùp voâ laäu , laø
söï giaû i thoaùt chaâ n thaät cuû a moät ngöôøi soán g ñuùn g
giôùi luaät. Cho neâ n trong kinh Öôùc Nguyeän daïy :
“Muoá n öôùc nguyeä n moät ñieàu gì thaøn h töï u
vieâ n maõ n ñieàu aá y thì giôùi luaä t laø phaûi giöõ
gìn nghieâm chænh”.
Haàu heát nhöõn g tu só theo Phaä t giaùo tu theo
kinh saùch phaùt trieån Ñaïi Thöøa vaø Thieàn Toân g
khoân g bieát giôùi luaät coù taàm quan troï ng lôïi ích lôù n
nhö vaäy , neân xem thöôøn g giôùi luaät, coi giôùi luaät
-38-

39. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
khoân g hôïp thôøi , khoâ ng phaûi laø phaùp moâ n tu haøn h
chaâ n chaù nh thieàn ñònh. Vì theá , sö thaà y lôùn , sö
thaà y nhoû ñeàu ruû nhau vi phaï m vaø beû vuïn nhöõn g
giôùi luaät moät caùc h voâ traùc h nhieä m. Hoï khoâ ng bieát
xaáu hoå, khoâ ng nhaä n ra ñoù laø neáp soán g Phaïm haïn h
ly duïc ly aùc phaùp cuû a nhöõ ng baäc Thaù nh Taêng,
Thaùn h Ni vaø Thaù nh cö só. Vaø cuõ ng chính ñoù laø
Thaùn h haï nh cuûa nhöõn g baäc Thaùn h A La Haù n.
Giôùi luaät laø moät phaùp moân ñeå moïi ngöôøi
soáng coù ñöùc haï nh laøm Ngöôøi , laø m Thaùn h. Vì theá ,
noù mang ñeán nhöõ ng söï lôïi ích thieát thöïc cho cuoäc
soáng haèn g ngaø y cuûa chuù ng ta, nhöng maáy ai ñaõ ñeå
yù ñeán noù, vaø coøn nhieàu ngöôøi cho noù loãi thôøi ,
khoân g hôïp vôùi thôøi ñaïi hieä n nay. Vaäy chuù ng ta
haõy laé ng nghe ñöùc Phaät daïy nhöõn g söï lôïi ích cuû a
giôùi luaät veà ñôøi soán g taï i gia cuõ ng nhö ñôøi soán g
xuaát gia.

-39-

40. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ NHẤT CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu lôïi ích thieát thöïc thöù nhaát cuûa Giôùi
luaät laø söï öôùc nguyeän cho mình ñöôïc moïi ngöôøi
thöông yeâ u, quyù meán , cung kính, toâ n troï ng nhö
treân ñaõ noùi . Muoá n ñöôïc loø ng tin vöõ ng chaéc thì
chuùn g ta haõy soá ng ñuùn g giôùi luaät ñeå thaáy söï öôùc
nguyeä n thaøn h hieän thöïc. Cho neân ñieàu öôùc nguyeä n
thöù nhaát laø ñieàu öôùc nguyeän ñeå ñöôïc moïi ngöôøi
thöông yeâu quyù kính. Vaäy chuùn g ta haõ y nghe lôøi
Phaät daï y: “Naøy caù c Tyø Kheo, neáu Tyø Kheo coù
öôùc nguyeän : “Mong raè n g ta ñöôïc ñoà n g Phaï m
haïn h thöông meán , yeâ u quyù , cung kính, toâ n
troïn g, Tyø Kheo soá ng phaûi thaø nh töïu vieâ n
maõn giôùi luaät , kieân trì, noäi taâ m tòch tónh,
khoâ ng giaù n ñoaï n thieà n ñònh, thaø nh töïu quaù n
haïn h, thích soán g taïi caù c truù xöù khoân g tòch”.
Thöa caùc baïn! Theo nhö lôøi Phaät daïy treâ n
ñaây thì khi naøo giöõ gìn giôùi luaät ñöôïc nghieâ m tuùc
thì coù naê m ñöùc haïn h khaùc ñöôïc vieâ n maõn nhö
treân ñaõ noùi. Caùc baïn ñöøng nhaà m laãn naêm ñöùc
haï nh naøy laø naê m phaùp tu. Naê m ñöùc naø y goà m coù :
1-
Ñöùc kieân Trì.
-40-

41. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
2-
Ñöùc tòch tónh.
3-
Ñöùc thieà n ñònh.
4-
Ñöùc quaùn haïn h.
5-
Ñöùc ñoäc cö.
Khi giôùi luaät ñöôïc nghieâm tuùc thì naê m ñöùc
haï nh naø y ñöôïc theå hieä n vieâ n maõn trong neáp soán g
haè ng ngaøy cuûa caùc baï n, do ñoù moïi ngöôøi caûm nhaä n
vaø thaá y ñöôïc naêm ñöùc naøy hieä n baø y nôi caùc baï n roõ
raøng, neâ n hoï ñeàu quyù meá n, thöông yeâu , cung kính
vaø toân troï ng. Cho neâ n chuùn g ta phaûi hieå u nhöõn g
lôøi daïy treân ñaây laø ñeå nhaán maïn h veà söï öôùc
nguyeä n ñaït ñöôïc keát quaû toát ñeïp, roõ raøng, thöïc teá,
cuï theå do töø haø nh ñoä ng soán g ñuù ng giôùi luaät.
Ñoaïn kinh treân ñaây cho chuùn g ta thaáy ñaïo
Phaät coù moät tieâu chuaån veà söï öôùc nguyeän hay caàu
mong moät ñieàu gì ñeå ñaït ñöôïc keát quaû toát ñeïp nhö
yù muoá n, thì giôù i luaät chính laø tieâu chuaån cuûa noù .
Haàu heát moïi ngöôøi soá ng treân haø n h tinh naø y ñeàu
coù nhieà u öôùc nguyeän , nhöng taát caû nhöõ ng öôùc
nguyeä n aáy khoâ ng thaø nh töïu, vieâ n maõ n ñöôïc laø do
hoï khoâ ng bieát tieâu chuaå n naøo soá ng ñeå ñaït thaøn h
keát quaû öôùc nguyeän ñoù , chính hoï khoân g bieát neâ n
söï öôùc nguyeä n cuûa hoï trôû thaø nh khoâng hieä n thöïc ,
khoân g keát quaû.
Thöa caùc baï n! Theo chuùn g toâi nghó: khoâ ng
phaûi moïi ngöôø i khoâ ng muoá n soá ng ñuùn g giôùi luaät ,
-41-

42. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
nhöng vì hoï khoâ ng bieát giôùi luaät. Nhaát laø khoân g
bieát giôù i luaät laø tieâu chuaå n keát quaû cuû a söï öôùc
nguyeä n, cuûa söï mong öôùc. Do khoâ ng bieát giôùi luaät
laø ñöùc haï n h, laø thieän phaùp, neân hoï soá ng trong aùc
phaùp maø cöù töôû ng laø thieä n phaùp. Do soán g trong aùc
phaùp maø caàu mong öôùc nguyeä n mình ñöôïc haïn h
phuùc an vui, thì laø m sao coù ñöôïc. Phaû i khoân g caùc
baï n?
Ñoù laø moät ñieàu xaùc quyeát chaéc chaén maø ñaïo
Phaät ñaõ chuû tröông laáy giôùi luaät laøm thaày , daï y
cho chuùn g ta thaáy raè ng tieâu chuaå n soán g ñaïo ñöùc
laøm Ngöôøi , laø m Thaùn h chaéc chaé n khoâ ng phaûi
phaùp moâ n naøo khaùc hôn laø giôùi luaät. Vì theá, moïi
ngöôøi phaû i chaáp haøn h nghieâ m chænh giôùi luaät ,
phaûi töï nguyeä n nhö ñöùc Phaät ñaõ daïy : “Caùc con
töï thaép ñuoác leâ n maø ñi”, nhöng ñi baè ng caùc h
naøo?
Thöa caùc baï n! Ñi baè ng tri kieá n. “Tri kieán ôû
ñaâu thì giôùi luaät ôû ñoù, giôùi luaät ôû ñaâ u thì tri
kieán ôû ñoù, giôùi luaä t laøm thanh tònh tri kieán ,
tri kieán laø m thanh tònh giôù i luaät ”. Nhôø coù
thaép ñuoác tri kieán vaø giôùi luaät thì nhöõ ng öôùc
nguyeä n cuûa baï n môùi toaïi nguyeä n, chöù khoân g ai
giuùp cho ai ñöôïc, duø chö Phaät , chö Boà Taùt , chö
Thaùn h, chö Thaàn v.v.. cuõ ng ñaø nh boù tay tröôùc söï
coâng baè ng cuûa luaät nhaâ n quaû .
-42-

43. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Soáng trong aùc phaùp (phaï m giôùi) maø caàu
mong mình ñöôïc haï n h phuùc, an vui thì laøm sao
ñaït ñöôïc. Phaûi khoâ ng caùc baï n?
Khoâng ñaït ñöôïc , neâ n caùc baïn phaûi döï a löng
vaøo theá giôùi sieâu hình baèn g söùc töôûn g uaån cuû a
chính mình ñeå theå hieä n nhöõ ng traïn g thaùi sieâu
hình linh thieân g ban phöôùc giaù ng hoaï. Nhöõn g
traïng thaùi sieâu hình aáy laø ñeå thoûa maõn loø ng öôùc
mô vaø cuõn g laø m choã nöông töïa tinh thaàn , khi gaëp
tai naïn , beä nh taät nan y hay baát cöù moät vieäc gì
khoù khaê n xaûy ñeán trong ñôøi soá ng.
Vì khoâ ng töï tin nôi mình neân caùc baï n phaûi
soáng trong aûo töôû ng. Do soá ng trong aûo töôû ng neâ n
theá giôù i sieâu hình môùi xuaá t hieä n. Coù theá giôùi sieâu
hình, töø ñoù loaøi ngöôøi töôûn g mình döïa löng vaøo
theá giôùi ñoù seõ coù söï an vui, haïn h phuùc chaâ n thaät ,
naøo ngôø laïi phaûi chòu khoå theâm vì gaùn h naë ng cuû a
theá giôùi sieâu hình naø y, coân g söùc vaø söï toán hao cuûa
caûi, taøi saûn cuû a caùc baïn chi phí cho theá giôùi naø y
gaàn nhö chieá m heát 1/10 taøi saûn cuûa loaøi ngöôøi
treân haø nh tinh naøy ñeå xaâ y döï ng vaø nuoâi döôõn g
nhöõ ng ngöôøi haøn h ngheà meâ tín aûo töôûng naø y maø
moïi ngöôøi ñeàu goïi laø toâ n giaùo.
Ñöùc Phaät bieát roõ taâ m nieä m cuû a loaøi ngöôøi
thöôø ng öôùc nguyeän cho cuoäc soáng cuû a mình ñöôïc
haï nh phuùc, an vui, nhöng hoï laïi khoâ ng bieát caùc h
-43-

44. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
thöùc naøo , ñöôø ng loái naøo soán g ñeå ñaï t ñöôïc haïn h
phuùc, an vui aáy. Baû n chaát con ngöôøi phaà n ñoâng laø
hay töï ti maëc caû m , töï thaáy mình quaù yeáu ñuoái
tröôùc nhöõn g uy löïc cuû a vuõ truï voâ hình hoaëc nhöõn g
hieän töôï ng höõu hình vó ñaïi nhö soâ ng, nuùi , röøng,
bieån , thôøi tieát, naén g, möa gioù , baõo , saá m seùt , luõ luït ,
thieân tai, hoûa hoaïn , beä nh taät , tai öông v.v.. Khieá n
cho loaøi ngöôøi quaù sôï haõi , kinh khuû ng vaø khieáp
ñaûm. Hoï caû m thaáy nhö mình quaù nhoû beù tröôùc
hình saéc vaø söùc maïn h cuûa vuõ truï luùc naøo cuõn g
ñang ñe doïa hoï .
Thöa caùc baïn! Ñöùn g tröôùc nhöõ ng söï huø ng vó
cuûa vuõ truï nhö vaäy, con ngöôøi chöa bieát nguyeâ n
nhaân naøo taïo ra vaïn vaät vaø söùc maïn h kinh khuûn g
aáy. Vì theá , söï khoå ñau chính baû n thaân cuûa hoï laïi
choàng chaát leâ n nhöõn g söï khoå ñau khaùc cuû a ngoaïi
caûn h nöõa.
May maén thay! Trong loaø i ngöôøi , laïi saû n
sinh ra moät baäc vó nhaâ n. Ngöôøi aáy cuõ ng nhö bao
nhieâu con ngöôøi khaùc , nhöng ñaõ khaéc phuïc ñöôïc
thaâ n taâm mình, töø ñoù ngöôøi aáy ñaõ khaù m phaù ra
nhöõ ng nguyeân nhaâ n taïo neâ n söï vó ñaïi cuû a vuõ truï
vaø chính ngöôøi aáy bieát raát roõ nhöõn g nguyeâ n nhaâ n
cuûa noù. Vì vaäy , ngöôøi aáy ñaõ daïy cho con ngöôøi bieát
caùch ñeå khaéc phuïc nhöõ ng söùc maïn h kinh khuûn g
aáy. Caùc h thöùc ñeå khaéc phuïc laø m chuû söùc maïn h
kinh khuû ng aáy , töùc laø caùch thöùc laøm chuû thaâ n taâ m
-44-

45. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
mình. Ngöôøi aáy chính laø Ñöùc Phaät Thích Ca Maâu
Ni.
Trong kinh Öôùc Nguyeän ñaõ daïy moïi ngöôøi
nhöõ ng ñieàu öôùc nguyeä n raát roõ raø ng vaø cuï theå. Khi
muoán söï öôùc nguyeä n ñöôïc thaø nh töïu vieân maõ n thì
neân caên cöù vaøo giôù i luaät maø soán g. Vì giôùi luaät laø
thieän phaùp, laø ñaïo ñöùc cuûa moïi ngöôøi. Nhö vaä y
chuùn g ta suy nghieä m lôøi daïy cuû a ñöùc Phaät laø laá y
thieän phaùp chuyeån hoù a aùc phaùp raát ñuù ng, vì chæ coù
thieän phaùp môùi chuyeå n ñöôïc aùc phaùp . Vaäy aùc phaùp
laø gì?
AÙc phaùp laø nhöõ ng uy löïc cuûa vuõ truï coù nhöõ ng
hieän töôïn g voâ hình nhö saá m seùt, nhöõ ng töø tröôøn g
khí löïc, ñieä n löïc, töôû ng löïc v.v.. hoaëc nhöõn g hieä n
töôïng höõu hình vó ñaïi nhö soâ ng, nuùi, röøn g, bieån ,
thôøi tieát, naén g, möa gioù, baõo, luõ tuï t, thieâ n tai, hoû a
hoaïn , ñoä ng ñaát, soù ng thaàn, beän h taät, tai öông v.v..
nhö treân ñaõ noùi. Coø n thieän phaùp laø gì?
Thieä n phaùp laø giôùi luaät, laø Phaï m haïn h, laø
ñaïo ñöùc nhaân baû n - nhaâ n quaû. Vaä y Laá y thieä n
phaùp chuyeå n hoù a aùc phaùp nhö theá naøo?
Ví duï: Ngöôøi ta chöûi mình, mình khoân g chöûi
laïi, ñoù laø laáy thieä n phaùp chuyeån aùc phaùp. Hoï chöûi
maõi moät luùc maø khoâ ng ai noùi hoaëc chöûi maén g laïi ,
chöûi maõi cho ñeán khi moûi meät hoï lieàn thoâi vaø
khoân g chöûi nöõa , ñoù laø laáy thieä n phaùp chuyeå n aùc
-45-

46. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
phaùp. Do söï bieát nhaãn naïi nhö vaäy vaø bieát vui
loøng tröôùc nghòch caûn h cuûa nhaâ n quaû nhö vaäy , vì
theá moï i vieäc ñeàu trôû laïi an oå n bình thöôø ng thì ñoù
goïi laø laá y thieän phaùp chuyeån aùc phaùp . Coù phaûi vaä y
khoân g caùc baïn?
Ñaët thaø nh vaá n ñeà hôn thua neáu caùc baï n
khoân g nhaãn naïi, chöûi laïi hoï thì moïi vieäc ñaâu coù
ñöôïc bình thöôø ng vaø yeân oån . Coù theå xaûy ra aù n
maï ng, ngöôøi ñi beän h vieän keû ôû tuø. Coù ñuù ng nhö
vaäy khoâ ng caùc baïn? Ñoù laø khoân g laáy thieä n phaùp
chuyeå n aùc phaùp.
Nhaãn naïi khoâ ng chöûi laïi ngöôøi khaùc , ñoù laø
haø nh ñoän g thieä n phaùp. Khoân g chöûi laï i töùc laø
khoân g phaï m giôùi , vì trong giôùi luaät Phaät daïy khi
chöûi laïi ngöôøi khaùc laø phaï m vaøo giôùi noùi lôøi hung
aùc. Noùi lôøi hung aùc thì laø m sao chuyeå n ñöôïc hoaø n
caûn h aùc trôû neâ n hoaøn caû nh thieän . Phaûi khoâ ng caùc
baï n? ÔÛ ñôøi moïi ngöôøi chæ bieát aên thua ñuû thì aùc
phaùp choà ng theâ m aùc phaùp, khoå ñau choàng theâ m
khoå ñau, chöù bao giôø heát khoå ñöôïc .
Cho neân, ñöùc Phaät daïy öôùc nguyeä n ñöôïc bình
an, khoâng beän h taät, khoân g tai naï n, thì giôùi luaät
phaûi ñöôïc giöõ gìn nghieâ m tuùc . Giôùi luaät giöõ gìn
nghieâm tuùc thì öôùc nguyeä n aá y seõ maõn nguyeä n.
Ñoïc nhöõn g lôø i daï y cuû a ñöùc Phaät caùc baïn thaáy
phaùp cuû a Phaät raát thöïc teá, cuï theå , hieä n taïi khoân g
-46-

47. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
coù thôøi gian, keát quaû seõ thaá y ngay lieàn. Neáu
khoân g giöõ gìn giôùi luaät thì thoâi, chöù ñaõ giöõ gìn
giôùi luaät nghieâm tuùc , thì ñieàu chi öôùc nguyeä n cuõn g
seõ ñöôïc maõ n nguyeän.

-47-

48. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ HAI CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu öôùc nguyeän thöù hai laø öôùc nguyeän cho
ñôøi soán g cuûa mình veà thöùc aên, veà vaûi maëc , veà choã
ôû vaø veà thuoác thang trò beä nh ñöôïc ñaà y ñuû thì giôùi
luaät phaûi soá ng nghieâm tuùc khoâ ng heà vi phaï m moät
loãi nhoû nhaët naøo, luoâ n sôï haõi nhöõn g loãi nhoû nhaët .
Trong cuoäc ñôøi naøy laøm ngöôø i ai cuõn g mong
caàu côm aên, aùo maëc, nhaø ôû ñöôïc khang trang, ñöôïc
ñaày ñuû tieän nghi, nhöng chuùng ta ai cuõ ng bieá t söï
öôùc nguyeän aá y laø caû moät cuoäc ñôøi, moät cuoäc ñaáu
tranh khoâ ng ngöø ng, chieán ñaáu ñeå baûo veä söï soán g
côm aê n, aùo maëc , nhaø ôû cho ñöôïc ñaày ñuû hôn.
Nhöng caùc baï n cuõ ng bieát, söï öôùc nguyeä n ñöôïc ñaà y
ñuû aáy coù bao giôø ñaït ñöôïc nhö yù muoán ñaâu! Cho
neân söï öôùc nguyeä n aáy maõi ñeán khi caùc baï n xuoâi
tay trôû veà vôùi loø ng ñaá t cuõn g caû m thaáy chöa ñöôïc
ñaày ñuû . Phaûi khoâ ng caùc baï n?
Do söï öôùc nguyeä n soán g coù moät cuoäc ñôøi ñöôïc
ñaày ñuû vaø sung söôùn g hôn, neân moïi ngöôøi taïo ra
nhieàu aùc phaùp, do taïo ra nhieàu aùc phaùp neân phaûi
gaùn h chòu nhieàu söï khoå ñau. Do ñoù ngöôøi ta baûo:
“Soá ng laø tranh ñaá u”. Vaäy tranh ñaáu vôùi ai?
-48-

49. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Tranh ñaáu vôùi mình hay tranh ñaáu vôùi moïi ngöôøi?
Soáng laø tranh ñaáu töùc laø muoán baûo veä cuoäc soán g
cuûa mình. Muoán baûo veä cuoäc soán g cuûa mình laø
phaûi ñaáu tranh vôùi moïi ngöôøi, tranh ñaá u vôùi thieâ n
nhieâ n, vôùi thôøi tieát naén g, möa, gioù, baõo v.v.. tranh
ñaáu vôùi vaï n vaät töø loaøi caà m thuù to lôù n cho ñeá n
nhöõ ng loaøi coân truø ng. Tranh ñaáu chính laø phaûi
vaät loän vôùi cuoäc soán g cuûa moïi ngöôøi , moïi vaät ñeå
möu sinh cho mình. Do söï tranh ñaáu nhö vaäy neâ n
con ngöôøi öôùc nguyeä n ñöôïc ñaày ñuû vaø haïn h phuùc
thì chaú ng bao giôø coù ñaày ñuû vaø haï n h phuùc ñöôïc .
Cuoäc tranh ñaá u nhö vaäy laø cuoäc tranh ñaáu beâ n
ngoaøi , cuoäc tranh ñaáu ñoù gaây ra nhieàu aùc phaùp vaø
khoå ñau cho mình, cho ngöôøi. Ngöôïc laïi, cuoäc
tranh ñaáu maø ñöùc Phaät ñaõ daïy cho chuùng ta laø
cuoäc tranh ñaáu noäi taâ m. Cuoäc tranh ñaá u noäi taâ m
laø söï ngaê n aùc dieät aùc phaùp trong taâ m cuû a mình.
Haõy laéng nghe ñöùc Phaät daïy : “Naøy caùc Tyø
Kheo, neáu Tyø Kheo coù öôùc nguyeä n . Mong raèn g
ta ñöôïc caùc vaät duï n g, nhö y phuïc caùc moù n
khaát thöïc saøn g toïa vaø caùc döôï c phaå m trò
beä nh, Tyø Kheo aáy phaûi thaø n h töïu vieâ n maõ n
giôùi luaä t, kieâ n trì, noäi taâ m tò ch tónh, khoân g
giaùn ñoaï n thieà n ñònh, thaøn h töïu quaùn haï nh,
thích soá ng taïi caùc truï xöù khoâ ng tòch”.
-49-

50. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
Ñoïc ñoaïn kinh treân ñaâ y cho chuùn g ta bieát
raát roõ raø ng muoán coù côm aên , aùo maëc vaø thuoác
thang trò beän h ñöôïc ñaà y ñuû thì khoân g phaûi laø cuoäc
ñaáu tranh vôùi moïi ngöôøi beân ngoaøi maø laø cuoäc ñaáu
tranh vôùi noäi taâ m cuû a mình.
Muïc ñích cuûa ñaïo Phaät daïy chuù ng ta ôû ñaâ y,
neáu muoá n coù côm aê n, aùo maëc vaø thuoác thang trò
beän h ñöôïc ñaày ñuû thì phaûi chieán ñaáu vôùi noäi taâ m
cuûa mình. Chieá n ñaá u vôùi noäi taâ m cuû a mình laø giöõ
gìn giôùi luaät nghieâ m tuùc, khoâng heà vi phaï m moät
loãi nhoû nhaët naøo, nhôø ñoù söï öôùc nguyeä n aáy seõ
thaø nh töïu vieâ n maõ n, khoâ ng coù meät nhoïc, khoâng coù
phí söùc , khoâ ng coù ñau khoå . Ñoù laø cuoäc ñaáu tranh
noäi taâ m cuûa chuù ng ta.
Coøn ngöôïc laïi caø ng ñaáu tranh vôù i moïi ngöôøi
ñeå ñaït ñöôïc vaät chaát beâ n ngoaøi, thì caø ng vaát vaû vaø
gaëp khoå ñau nhieàu hôn. Cho neâ n muoán ñaït ñöôïc
vaät chaá t beân ngoaøi baèn g cuoäc ñaáu tranh vôù i moïi
ngöôøi thì tinh thaàn vaø saéc thaâ n ñeàu raát moûi meät ,
chöù ñaâ u coù söï an laïc, haï nh phuùc .
Ñöôøng loái ñaïo Phaät öùn g xöû vaøo cuoäc soán g raát
kyø dieäu khoân g ñaáu tranh vôùi moïi ngöôøi ñeå tìm vaät
chaát, cuûa caûi , taøi saûn maø chæ coù caùc h buoâ ng xaû vaät
chaát, cuû a caûi, taøi saû n ôû noäi taâm cuû a mình töùc laø
giöõ gìn giôùi luaä t nghieâ m chænh, khoâ ng heà vi phaï m
-50-

51. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
moät loãi nhoû nhaët naøo caû thì cuû a caûi, taøi saûn , vaät
chaát laïi ñaày ñuû nhö loø ng öôùc nguyeä n.
Vì theá , giôùi luaät ñöùc haïn h laø moät vaá n ñeà
quan troïng trong cuoäc soáng cuûa con ngöôøi . Noù
quyeát ñònh ñöôïc nhöõn g ñieà u
mình ñeå ñaï t ñöôïc keá t quaû
cuoäc soá n g, ñoù laø öôùc nguyeän
nhaø ôû , cuûa caû i, taøi saûn ñöôïc
ñaõ daïy .
öôùc nguyeä n cuûa
ñaà u tieâ n trong
côm aên , aùo maë c
ñaày ñuû nhö treâ n
Toùm laïi, chæ coù giôùi luaät ñöùc haïn h laø moät
phöông phaùp giuùp cho con ngöôøi ñaït thaøn h yù
nguyeä n söï soán g ñaà y ñuû an vui vaø haïn h phuùc. Vaä y
caùc baïn phaûi löu yù veà ñaïo ñöùc thaâ n haøn h, khaåu
haø nh vaø yù haø nh cuûa mình, ñöøn g ñeå chuùng soán g
phi ñaïo ñöùc thì tai hoïa seõ ñeán vôùi mình muoâ n vaø n
söï khoå ñau truøn g truø ng duyeân khôûi.

-51-

52. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ BA CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO NGƯỜI KHÁC
Ngöôøi Phaät töû tu theo Phaät giaùo khoâng
phaâ n bieät tu só hay cö só ñeàu coù theå öôùc nguyeä n
cho ngöôøi khaùc ñöôïc toaïi nguyeän , nhöng ñeàu phaûi
giöõ gìn giôùi luaät nghieâ m chænh. Cho neân ñieàu öôùc
nguyeä n thöù ba laø ñieàu öôùc nguyeän cho ngöôøi giuùp
ñôõ mình coù côm aên , aùo maëc, nhaø ôû ñaày ñuû ñeå tu
haø nh ñöôïc lôïi ích lôù n, ñöôïc ñaày ñuû phöôùc baù u, nhö
lôøi ñöùc Phaä t daïy döôùi ñaây: “Naø y caùc Tyø Kheo,
neáu coù Tyø kheo coù öôùc nguyeä n : “Mong raèn g ta
nay höôû n g thuï caùc vaä t duï ng nhö y phuïc , caù c
moùn aê n khaát thöï c, saøn g toïa vaø caùc döôï c
phaåm trò beän h! Mong raè ng caùc haø n h ñoän g
cuûa nhöõ ng vò taïo ra caùc vaä t duï n g aáy ñöôï c
quaû baùo lôù n , ñöôïc lôïi ích lôùn!”, Tyø kheo aá y
phaûi thaø n h töïu vieâ n maõn giôùi luaät… (nhö
treâ n) truù xöù khoâ ng tòch”.
Theo lôøi daïy treâ n ñaâ y ngöôøi tu só phaûi giöõ
gìn giôùi luaät nghieâm chænh thì môùi öôùc nguyeä n
cho ngöôøi ñaøn na thí chuû ñöôïc nhieàu lôïi laïc lôùn .
Khi giôùi luaät nghieâ m chænh thì söï öôùc nguyeä n môùi
ñöôïc vieân maõn , coøn giôùi luaät khoân g nghieâ m chænh
-52-

53. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
maø nhaä n laõ nh cuûa ñaø n na thí chuû thì khoâ ng bao
giôø öôùc nguyeän cho ai ñöôïc maø coøn mang nôï côm
aên, aùo maëc cuû a ñaø n na thí chuû vaø kieáp sau phaûi
laøm toâi tôù , ngöôøi haàu keû haï cho ngöôøi khaùc v.v..
Theo nhö lôøi daï y treâ n ñaây caùc baï n neâ n hieåu
khoân g rieâng ngöôøi tu só vaø cö só Phaät giaùo maø baát
cöù moät ngöôøi naøo khaùc coù toâ n giaùo hay khoâ ng toâ n
giaùo hoaëc ôû giai caáp naøo, neáu giöõ gìn giôùi luaät
nghieâm chænh, khoân g nhöõn g ñieàu öôùc nguyeä n cho
mình maø coøn öôùc nguyeä n cho nhöõ ng ngöôøi khaùc
ñeàu ñöôïc nhö yù.
Nhö caùc baïn ñaõ thaáy roõ ba ñieàu öôùc nguyeä n
treân ñaây ñeàu phaûi soán g ñuùng giôùi luaät nghieâ m
chænh. Ñieàu öôùc nguyeän thöù ba naøy ñöùc Phaät daï y
cho ngöôøi tu só khi nhaä n söï cuù ng döôøn g cuûa ngöôøi
khaùc thì phaûi öôùc nguyeän cho ngöôøi cuùn g döôøn g
nhieàu lôïi ích lôùn . Ñieàu öôùc nguyeän naøy chính noù
môùi laø xöù ng ñaùn g nhaän cuû a cuù ng döôøn g. Ngöôøi tu
só giôùi luaät nghieâ m chænh thì môùi xöùn g ñaù ng laø
ruoäng phöôùc ñeå moïi ngöôøi cuùn g döôø ng, môùi xöùn g
ñaùng laø ngöôøi khaát só ñeä töû cuû a ñöùc Phaät.
Ba ñieàu öôùc nguyeä n treâ n ñaâ y chuùn g ta thaáy
raát roõ, moãi ñieàu ñeàu laáy giôùi luaät laø m Thaùn h haïn h
treân ñöôøn g giaûi thoaùt, neáu khoâ ng giôùi luaät thì
khoân g theå naøo ñi treân ñöôøn g giaûi thoaùt vaø cuõn g
khoân g theå naøo xöùn g ñaù ng laø m ngöôøi tu só chaâ n
chaù nh cuûa Phaät giaùo.
-53-

54. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ TƯ CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO NGƯỜI KHÁC
Ñieàu öôùc nguyeän thöù tö laø ñieàu öôùc nguyeän
cho nhöõ ng ngöôøi thaâ n cuûa mình ñöôïc bình an,
maï nh khoeû, soán g an laïc , haïn h phuùc, ít beä nh, ít
taät, tai qua, naïn khoûi , khi laâ m chung vôùi taâ m
bình tónh, hoan hæ khoân g coù meâ muoäi , khoâ ng coù
traên trôû, khoâ ng coù ñau nhöùc, luùc naøo taâ m cuõn g yeâ n
vui, thanh thaûn , an laïc vaø voâ söï.
Muoán ñöôïc vaä y thì giôùi luaät caùc baïn phaûi giöõ
gìn nghieâ m tuùc , khoâng heà vi phaï m moät loãi nhoû
nhaët naøo, ñuùn g theo nhö lôøi ñöùc Phaät ñaõ daïy.
Kinh Öôùc Nguyeä n daï y neá u muoán ñaït ñöôïc
keát quaû cuûa nhöõn g söï öôùc nguyeä n thì neâ n theo lôøi
ñöùc Phaät daïy döôùi ñaây : “Naøy caùc Tyø kheo, neá u
Tyø kheo coù öôù c nguyeä n : “Mong raè ng nhöõn g
baø con huyeát thoá ng vôùi ta, khi hoï cheá t vaø
meä nh chung nghó (ñeán ta) vôùi taâm hoan hæ,
(vaø nhôø vaäy ) ñöôï c quaû baùo lôù n, lôïi ích lôù n!”,
Tyø kheo aáy phaûi thaø nh töïu vieâ n maõ n giôùi
luaät… (nhö treâ n) truù xöù khoâ n g tòch”.
Kính thöa caùc baï n! Lôøi daï y treân ñaây raát roõ
raøng, muoán öôùc nguyeä n moät ñieàu gì cho nhöõn g
-54-

55. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
ngöôøi thaân cuûa mình thì caùc baïn phaûi thaø nh töïu
vieân maõ n giôùi luaä t. Bôûi vì caùc baï n coù thaø nh töïu
vieân maõ n giôùi luaät thì coân g ñöùc aáy raát lôùn . Lôù n
khoân g theå laá y moät vaät gì trong theá gian maø löôøn g
ñöôïc. Cho neâ n noùi coâ ng ñöùc raát lôù n laø noùi ñeán
thieän phaùp , nhöng ôû ñaây caùc baïn phaûi phaâ n bieät
thieän phaùp roõ raø ng ñöøn g hieåu thieän phaùp höõu laäu
laø giôùi luaät laø sai. Giôùi luaät laø thieä n phaùp voâ laäu ,
vì voâ laäu môùi coù lôïi ích raát lôù n. Caùc baï n coù hieåu
chöa? Caùc baïn coù nghe lôøi daïy thieä n phaùp naø y bao
giôø chöa?
Ñöùc Phaät ñaõ töø ng daï y: “TAM VOÂ LAÄU HOÏC ”
laø Giôùi voâ laäu, Ñònh voâ laäu, Tueä voâ laäu. Cho neâ n
thieän phaùp voâ laäu cuûa giôù i luaät seõ chuyeån hoaù taát
caû aùc phaùp hay chuyeå n hoaù nghieäp aùc . Chuyeå n hoaù
aùc phaùp hay chuyeå n hoaù nghieäp aùc, nhöng nhöõn g
ngöôøi thaân cuû a caùc baï n phaûi bieát höôù ng taâm ñeá n
nhöõ ng ngöôøi giöõ giôùi luaät thanh tònh hoaëc töï baû n
thaâ n phaûi giöõ gìn giôùi thanh tònh. Vì theá hai
ngöôøi phaûi töông öng nhau vôùi taâ m thanh tònh
trong giôùi voâ laä u thieän phaùp. Traï ng thaù i giôùi luaät
voâ laäu thieä n phaùp laø moät traïn g thaùi taâ m thanh
tònh töùc laø taâm thanh thaû n, an laïc vaø voâ söï .
Cho neân muoá n öôùc nguyeä n moät ñieàu gì hoaëc
ngöôøi thaâ n cuûa caùc baïn tröôùc khi cheát sôï taâ m roái
loaïn, meâ muoäi, khoâ ng ñöôïc saùn g suoát tænh taùo thì
phaûi giöõ gìn taâ m baát ñoäng töùc laø giöõ gìn taâ m
-55-

56. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
thanh thaûn an laïc vaø voâ söï roài höôù ng taâ m veà
ngöôøi giöõ giôùi thanh tònh vaø hai traï ng thaùi taâ m
thanh thaûn , an laïc vaø voâ söï töông öng vôùi nhau
thì ñöôïc lôïi ích raát lôù n, ñoù laø söï hoan hæ thanh
thaû n, an laïc vaø voâ söï thaø nh moät noä i löïc ly tham
ñoaïn aùc phaùp. Trong traï ng thaùi aáy khoâng coø n
nghieäp aùc naøo taùc ñoä ng vaøo thaân taâ m hoï ñöôïc. Taïi
sao vaäy?
Kính thöa caùc baïn! Khi caùc baï n giöõ gìn giôùi
luaät nghieâ m chænh, khoân g heà vi phaï m moät loãi nhoû
nhaët naøo, thì caùc baïn bieát raá t roõ veà thaâ n taâ m cuû a
caùc baïn luùc naøo cuõng thanh thaûn , an laïc vaø voâ söï .
Vaø luùc baáâ y giôø caùc baï n ñaõ xöùn g ñaùn g laøm ruoän g
phöôùc cho moïi ngöôøi. Vì theá, caùc baï n muoán öôùc
nguyeä n cho moät ngöôøi naøo ñoù thì ngöôøi ñoù phaûi
höôù ng taâ m veà caùc baï n. Cuõn g nhö luùc laâ m chung,
tröôùc khi cheát chæ caà n nhôù nghó ñeán caùc baï n thì
taâm ngöôøi ñoù ñöôïc thanh thaû n, an laïc vaø voâ söï.
Ñöùc Phaät vaø chuùn g Thaùn h Taê ng giôùi luaä t ñeàu
nghieâm chænh, cuoäc ñôøi cuûa caùc Ngaøi taâ m voâ laäu
hoaøn toaøn . Caùc Ngaøi ñeàu chöùn g Thaù nh quaû A La
Haùn neân taâ m nieä m cuû a caùc Ngaø i luoâ n öôùc nguyeä n
cho moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc an vui, haï nh phuùc , nhöng
moïi ngöôøi khoân g haï n h phuùc laø vì moïi ngöôøi
khoân g höôùn g taâ m veà caùc Ngaø i, khoân g giöõ gìn taâ m
thanh thaû n, an laïc vaø voâ söï, neân duø caùc Ngaøi coù
thöông xoùt chuùn g sanh, nhöng cuõ ng khoân g laø m
-56-

57. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
sao cöùu giuùp chuù ng sanh ñöôïc. Cho neân ñoaï n kinh
naøy daï y caùc baïn phaûi höôùn g veà caùc Ngaøi thì coù lôïi
ích raát lôù n. Vaäy höôù ng veà caùc Ngaøi nhö theá naøo?
Höôùng veà vôùi caùc Ngaøi laø höôùn g veà giôùi luaät.
Höôùng veà giôùi luaät laø chuù ng ta phaûi nghieâ m trì
Thoï Baùt Quan Trai Giôùi , chæ coù giôùi luaät thì moïi
ngöôøi môùi gaëp nhau treâ n moät ñieå m töông öng
“Thanh thaûn , an laïc vaø voâ söï” . Vì theá trong
kinh Öôùc Nguyeä n daïy : “Tröôùc khi meän h chung
thì phaûi nghó ñeá n Ta” töùc laø nghó ñeán giôùi luaät ,
giôùi luaät laø taâ m voâ laäu , taâ m voâ laäu laø taâ m baát
ñoäng, taâ m baát ñoäng laø taâ m thanh thaûn , an laïc vaø
voâ söï .
Caùc baïn haõy laén g nghe ñöùc Phaät daï y: “Naøy
caùc Tyø kheo, khi Ta nhaäp dieä t haõy laá y giôùi
laøm Thaày , laø m choã nöông töïa vöõn g chaé c cho
mình” nhôø vaäy taâm hoan hæ, nhôø taâm hoan hæ
maø ñöôïc quaû baùo lôù n , lôïi ích lôù n”.
Giôùi luaät laø choã nöông töïa cho moïi ngöôøi,
giôùi luaät laø ñaïo ñöùc nhaâ n baûn - nhaân quaû soán g
khoân g laø m khoå mình, khoå ngöôø i vaø khoå taát caû
chuùn g sanh. Vì theá, giôùi luaät ñem ñeán cho con
ngöôøi lôïi ích nhö vaäy, khi soá ng cuõ ng nhö luùc cheát .
Vaäy caùc baï n haõy theo lôøi daïy naøy soá ng moät ñôøi
soáng Phaï m haïn h ñeå mang laïi söï an vui, haïn h
phuùc cho mình, cho ngöôøi vaø cho taát caû chuùn g
sanh.
-57-

58. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ NĂM CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu
öôùc nguyeän thöù naê m laø ñieàu öôùc
nguyeä n cho mình laø m chuû ñöôïc duïc laïc, duïc khoå ,
khoân g ñeå cho duïc laïc, duïc khoå laøm chuû mình.
Muoán öôùc nguyeän ñöôïc nhö vaäy thì caùc baï n haõ y
laén g nghe ñöùc Phaä t daïy : “Naø y caùc Tyø kheo, neá u
Tyø kheo coù öôù c nguyeä n: “Mong raè ng ta nhieáp
phuï c laïc vaø baát laïc , chöù khoâ n g phaûi laïc vaø
baát laïc nhieáp phuïc ta. Mong raèn g ta soán g
luoân luoâ n nhieáp phuïc laï c vaø baá t laïc ñöôï c
khôûi leân !”, Tyø kheo aáy phaûi thaø nh töï u vieâ n
maõn giôù i luaä t… (nhö treân ) truù xöù khoân g
tòch”.
Trong cuoäc soá ng cuû a moïi ngöôøi treân theá gian
naøy hieän giôø ai ai cuõng bò thoï laïc, thoï khoå nhieáp
phuïc, nghóa laø chuù ng ta ñang laø m noâ leä cho thoï
laïc vaø thoï khoå. Vaäy thoï laïc vaø thoï khoå laø gì?
Kính thöa caùc baïn! Thoï laïc laø chaïy theo duïc
laïc theá gian nhö aên uoá ng, nguû nghæ phi thôøi , chaï y
theo taâ m daâm duïc, laáy cuûa khoâ ng cho, khoâ ng töø boû
voïng ngöõ, khoâ ng töø boû thuoác laù , röôïu men, khoân g
töø boû trang ñieåm, ca haùt , khoâ ng nhaã n nhuïc, tuyø
-58-

59. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
thuaä n, baèn g loø ng, khoâ ng soán g cho rieân g mình
baè ng haïn h ñoäc cö. Ñoù laø chaïy theo thoï laïc . Coøn
thoï khoå nhö theá naøo?
Thoï khoå coù hai phaàn :
- Thöù nhaát thuoäc veà taâ m. Taâ m phieàn naõo, sô ï
haõi , buoà n raà u, lo laé ng, töùc giaä n, ganh tî, ghen
gheùt, caê m thuø v.v.. Ñoù laø thoï khoå thuoäc veà taâ m.
- Thöù hai thuoäc veà thaâ n. Thaâ n bò beän h ñau,
nhöùc , taät nguyeà n v.v.. Ñoù laø thoï khoå thuoäc veà
thaâ n.
Nhö lôøi daï y treâ n raát roõ raø ng: “Mong raèn g
ta nhieá p phuïc thoï laïc vaø thoï baát laïc , chöù
khoâ ng phaûi laï c vaø baá t laïc nhieáp phuï c ta”.
Ngöôø i soá ng trong ñôøi thöôø ng bò hai caûm thoï naø y
chi phoái thaâ n taâ m khieá n cho hoï phaûi chòu nhieàu
söï khoå ñau. Muoá n thoaùt ra nhöõ ng söï ñau khoå naø y
thì giôùi luaä t chuù ng ta phaû i chaáp nhaä n nghieâ m
chænh, coù nghóa caùc baïn phaûi chaáp nhaä n vaø soán g
moät ñôøi soán g giôùi luaä t khoâ ng heà vi phaï m moät loãi
nhoû nhaët naøo. Moïi ngöôøi ai cuõn g bieát do giôùi luaät
maø caùc baïn ly duïc ly aùc phaùp , do ly duïc ly aùc phaùp
caùc baï n khoân g coø n chaï y theo (duïc) söï ham muoán ,
khoân g coøn chaïy theo söï ham muoá n töùc laø caùc baï n
nhieáp phuïc ñöôïc thoï laïc . Nhöng khi caùc baïn ñaõ
nhieáp phuïc ñöôïc thoï laïc thì cuõn g phaûi nhieáp phuïc
ñöôïc thoï khoå vaø thoï baát laïc baát khoå. Nhö treân ñaõ
-59-

60. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
noùi thoï khoå töùc laø thaân bò beän h ñau hay nhöùc
nhoái khoå sôû do beän h taät . Theá maø ta giöõ giôùi luaät
nghieâm chænh thì cuõ ng nhieáp phuïc ñöôïc taát caû
beän h khoå nôi thaâ n. Ñaâ y caùc baï n coù nghe thaáy vaø
hieåu bieát söï lôïi ích cuûa giôùi luaät chöa?
Toùm , laïi muoán nhieáp phuïc ñöôïc taâ m tham
duïc cuõn g nhö beä nh taät khoå ñau thì ta phaûi soán g
ñuùng lôøi daï y cuûa Ñöùc Phaät, phaûi giöõ gìn giôùi luaät
nghieâm chænh nhö treâ n ñaõ noùi thì cuoäc soán g cuû a
chuùn g ta seõ nhieáp phuïc ñöôïc moïi söï khoå ñau. Ñoù
laø söï lôïi ích thöù naêm trong giôùi luaät cuûa Phaät . Xin
caùc baïn neân löu yù vaø coá gaé ng giöõ gìn giôùi luaä t cho
nghieâm chænh, ñöøn g ñeå vi phaï m moät loãi nhoû nhaët
naøo thì beän h taät cuû a caùc baïn seõ chaá m döùt .

-60-

61. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ SÁU CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu
öôùc nguyeän thöù saù u laø ñieàu öôùc
nguyeä n cho mình laø m chuû taâ m, coù nghóa laø taâ m
luoân luoâ n nhieáp phuïc ñöôïc moïi söï sôï haõi vaø khieáp
ñaûm. Moïi söï sôï haõi vaø khieáp ñaûm khoâ ng nhieáp
phuïc ñöôïc taâ m mình. Vaäy caùc baï n haõ y laén g nghe
ñöùc Phaät daï y: “Naøy caù c Tyø kheo, neáu Tyø kheo
coù öôùc nguyeä n: “Mong raè ng ta nhieáp phuï c
khieáp ñaû m vaø sôï haõi, chöù khoâ ng phaûi khieáp
ñaûm vaø sôï haõi nhieáp phuïc ta! Mong raè ng ta
soán g luoâ n luoân nhieáp phuï c khieáp ñaû m vaø sôï
haõi ñöôïc khôûi leâ n!”, Tyø kheo aáy phaûi tha øn h
töïu vieâ n maõ n giôùi luaät ... (nhö treân ) truù xöù
khoâ ng tòch”.
Con ngöôøi ôû ñôøi thöôøn g hay coù taâ m sôï haõi vaø
khieáp ñaû m nhö: sôï ma, sôï boù ng ñeâ m, sôï chuoät, raé n
reát, coùc, nhaùi , saâu , boï v.v.. vaø khieáp ñaûm tröôùc saéc
töôùng vaø uy löïc cuû a vuõ truï nhö nuùi non, röøn g bieån ,
ao hoà, soâ ng nöôùc, röø ng nuùi aâm u hoang vaéng,
nghóa ñòa, nhaø moà, thôøi tieát naé ng möa gioù baõo ,
saá m seùt , luõ luït, gioân g toá v.v..
-61-

62. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
Ngöôø i tu theo ñaïo Phaät nhôø giöõ gìn giôùi luaät
nghieâm chænh neâ n nhieáp phuïc ñöôïc moïi söï sôï haõi
vaø khieáp ñaû m nhö treâ n ñaõ noùi. Ñaây laø söï lôïi ích
thieát thöïc cuï theå maø moïi ngöôøi caà n phaû i tu hoïc vaø
reøn luyeä n.
Nhö vaäy chuùn g ta thaá y raát roõ raøng giôùi luaät
laø moät phaùp baûo voâ giaù khoâ ng coù moät vaät gì treân
theá gian naøy saùn h baè ng.
Ñöùng tröôùc ñaù m ñoâ ng ngöôøi chuù ng ta muoá n
phaùt bieåu moät vieäc gì thì caû m thaáy hoài hoäp sôï haõi ,
ñoù laø do chuù ng ta khoâ ng giöõ gìn giôùi luaät nghieâ m
chænh. Coø n nhöõ ng ngöôøi khoâ ng giöõ gìn giôùi luaät
nghieâm chænh nhöng hoï ñaõ töøn g phaùt bieåu yù kieá n
neân thaø nh thoùi quen, tuy daï n aê n daï n noùi , nhöng
taâm hoï vaãn hoài hoäp. Nhöõ ng ngöôøi naøy cho hoï
soáng moät mình trong nghóa ñòa, nôi röøng nuùi
hoang vaé ng thì hoï vaãn run sôï vaø khieáp ñaû m nhö
nhöõ ng ngöôøi khaùc.
Muoán nhieáp phuïc söï sôï haõi vaø khieáp ñaû m thì
chæ coù giôùi luaät laø phaùp moân ñeä nhaát. Vaäy caùc baï n
haõy laäp laïi lôøi Phaät daïy ñeå ñaët troï n nieà m tin nôi
giôùi luaät : “Mong raè ng ta soá ng luoân luoân nhieáp
phuï c khieáp ñaû m vaø sôï haõi ñöôï c khôûi leâ n!”, Tyø
kheo aáy phaûi thaø nh töïu vieâ n maõ n giôùi luaä t…
(nhö treâ n) truù xöù khoâ n g tòch”.
-62-

63. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Thöa caùc baï n! Giôùi luaät Phaät lôïi ích nhö vaä y,
theá maø caùc nhaø Ñaïi Thöøa vaø Thieà n Toâng ñaõ xem
thöôø ng giôùi luaät , thöôøn g khoâng raên daïy chuùn g
Taê ng, Ni veà giôùi luaä t neân chuùn g Taê ng, Ni tu haøn h
chæ laø tu danh, tu lôïi, tu caáp baè ng, tu aên , tu nguû ,
tu laøm vieäc löøa ñaûo, meâ tín cuù ng baùi, caàu sieâu, caàu
an, xin xaêm , boùi queû v.v.. Ñaïi Thöø a vaø Thieà n
Toâng pheá boû giôùi luaät, xem giôùi luaät loãi thôøi, vì
theá, khieá n cho Phaät giaùo suy ñoài vaø chaù n h phaùp
ñaõ cheát maát töø laâu .
Giôùi luaä t coøn laø Phaät giaùo coø n, giôùi luaät maát
laø Phaät giaùo maát, theá maø Ñaïi Thöø a vaø Thieà n
Toâng laïi nở taâ m queùt saïch giôùi luaät ra khoû i Phaät
moân . Boä giôùi caá m coø n ñoù nhöng tu só thì phaï m
giôùi ngang nhieân, coi thöôøn g giôùi luaät nhö chieác
giaøy raùc h neù m trong thuø ng raùc.

-63-

64. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ BẢY CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu
öôùc nguyeä n thöù baûy laø ñieàu öôùc
nguyeä n cho mình vaø cho nhöõng ngöôøi tu theo
Phaät giaùo thaâ n taâ m ñöôïc nhaäp caùc ñònh khoân g coù
khoù khaê n, khoân g coù meät nhoïc , khoâng coù phí söùc ,
chöùn g vaø truù boán thieàn thuoäc taên g thöôïn g taâ m
hieän taïi laïc truù. Muoán ñöôïc vaä y thì caùc baï n haõ y
laén g nghe ñöùc Phaä t daïy : “Naø y caùc Tyø kheo, neá u
Tyø kheo coù öôùc nguyeä n: “Mong raèn g, tuø y theo
yù muoá n, khoân g coù khoù khaê n, khoân g coù meä t
nhoï c, khoân g coù phí söùc, Ta chöùn g ñöôïc boá n
Thieà n thuoä c taê ng thöôï ng taâm , hieä n taïi laï c
truù! ” Tyø kheo aá y phaûi thaø n h töïu vieâ n maõ n
giôùi luaät… (nhö treân )… truù xöù khoân g tòch”.
Thöa caùc baï n! Caùc baïn coù nghe chaê ng? Muoá n
nhaäp ñöôïc boá n thieà n thuoäc taê ng thöôï ng taâ m hieä n
taïi laïc truù khoâ ng coù khoù khaê n, khoâ ng coù meät
nhoïc, khoâ ng coù phí söùc thì giôùi luaät caùc baïn haõ y
giöõ gìn nghieâm tuùc khoâ ng heà vi phaï m moät loãi nhoû
nhaët naøo . Ñoù laø lôøi daïy ñuùn g ñaén cuûa ñöùc Phaät .
Vaäy maø caùc baïn phaïm giôùi, phaù giôùi , beû vuïn giôùi ,
soáng moät ñôøi soáng phi Phaï m haï nh: chuøa to, Phaät
-64-

65. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
lôùn, tieàn cuûa nhieàu, vaä t chaát sang caû v.v.. maø tu
thieàn ñònh thì caùc baï n töï nghó: Ñoù laø loaïi thieà n
gì?
Töø laâu caùc baïn tu haø nh maø khoâ ng nhaäp Boá n
Thieà n thuoäc taên g thöôï ng taâ m hieän taïi laïc truù laø vì
caùc baïn giöõ gìn giôùi luaät khoân g nghieâ m tuùc, xem
thöôø ng nhöõ ng giôùi nhoû nhaë t. Luùc naøo cuõn g döïa
vaøo kinh saùch Ñaïi Thöøa lyù luaä n ñeå boû nhöõn g giôùi
nhoû nhaët, chaïy theo duïc laïc maø khoâ ng bò ngöôøi cö
só chæ trích pheâ phaùn. Nhaát laø caùc thieàn Sö Ñoân g
Ñoä xem giôùi luaät chaún g ra gì nhö: Nam Tuyeàn saùt
mieâu, Laâ m Teá cheù m raén , Phaà n Döông vaø Tueä
Trung Thöôï ng Só aên thòt uoán g röôï u v.v..
Ñoái vôùi ñoâi maét cuû a chuùn g toâi thì nhöõ ng
thieàn sö naøy laø Ma Ba Tuaà n chöù khoâ ng phaûi laø tu
só Phaät giaùo. Tu só Phaät giaùo laø moät Thaù nh Taên g
neân oai nghi teá haï nh roõ raø ng, khoâng heà vi phaï m
moät giôùi luaät nhoû nhaë t naøo . Xöùn g ñaùn g laø m ruoän g
phöôùc cho moïi ngöôøi cuùn g döôøn g, coù ñaâ u laïi phaï m
giôùi saùt sanh, uoá ng röôïu quaù naën g nhö vaä y. Ñoù laø
nhöõ ng göông haïn h xaá u caùc baïn neân laáy ñoù maø
laøm göông cho mình soi ñeå traùnh xa nhöõ ng haïn g
tu só naø y. Hoï khoâ ng xöùn g ñaùn g laø m thaày cuû a caùc
baï n ñaâ u.
Laáy giôùi luaät maø xeùt caùc thieàn sö thì bieát
ngay Thieà n Ñoâ ng Ñoä chæ laø thieà n ñaàu moâi choùt
-65-

66. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
löôõi tu haøn h chaúng coù giaûi thoaùt gì caû , chæ löø a ñaûo
ngöôøi baèn g ngoân ngöõ uùp môû, khieá n cho moïi ngöôøi
töôûng noù coù caùi gì ñaëc bieät, chöù kyø thöïc chaú ng coù
caùi gì caû, ñeá n khi cheát oâ ng naøo cuõn g reân : Höø!
Höø!!!! nhö Phaùp Loa.
Toùm laïi , Boán Thaù nh Ñònh töø xöa ñeán nay
chöa coù ai nhaäp ñöôïc chæ vì caùc Toå hieåu bieát giôùi
caám maø khoâ ng hieå u bieát roõ giôùi kinh ñöùc haï nh,
neân khoân g soáng vaø tu taäp giôùi ñöùc , giôùi haïn h, giôùi
haø nh. Vì theá , neân môùi phaï m giôùi, phaù giôùi, beû vuï n
giôùi v.v..
Giôùi luaät ñaõ vi phaï m thì thieà n ñònh khoâ ng
bao giôø nhaäp ñuùng chaùn h ñònh ñöôïc. Xin caùc baï n
neân löu yù .
Boán Thaù nh Ñònh khoâng phaûi nhaäp khoù
khaê n, maø khoù khaên laø vì giôùi luaät caùc baï n khoân g
giöõ gìn nghieâm tuùc. Coù phaûi vaäy khoâ ng caùc baï n?
Do giôùi luaät khoâng nghieâ m chænh neâ n taát caû
tu só Phaät giaùo töø Ñoân g sang Taây tu maõi maø
khoân g nhaäp ñöôïc Töù Thaù nh Ñònh thaät laø phí coân g
voâ ích.
Muoán nhaäp ñöôïc Töù Thaù nh Ñònh thì ngay töø
baâ y giôø caùc baï n haõy baét ñaàu giöõ gìn giôùi luaät cho
nghieâm chænh thì chaéc chaé n ñieàu öôùc nguyeä n nhaäp
ñöôïc Töù Thaù nh Ñònh seõ khoâ ng coø n laø giaác mô.
-66-

67. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ TÁM CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu
öôùc nguyeän thöù taùm laø ñieàu öôùc
nguyeä n cho thaâ n taâ m cuû a mình, cuûa caùc baïn ñöôïc
caûm nhaä n vaø soá ng an truù trong nhöõ ng traï ng thaùi
tòch tónh, nhôø ñoù ñeå thoaùt ra khoûi saéc giôùi vaø voâ
saéc giôùi, coù nghóa laø taâm caùc baïn khoâng coøn dính
maéc trong hai traïng thaùi yù thöùc vaø töôû ng thöùc .
Neáu giaûi thích nhö vaä y thì chæ coù nhöõ ng ngöôøi tu
chöùn g môùi hieåu ngay ñöôïc . Nôi ñaâ y coù hai cuï m töø
khoù hieåu , ñoù laø saéc giôùi vaø voâ saéc giôùi. Vaäy saéc
giôùi vaø voâ saéc giôùi nghóa laø gì?
Saéc giôùi laø caûn h giôùi coù hình töôù ng nhö cuoäc
soáng cuûa caùc baï n hieä n giôø; voâ saéc giôùi laø caû nh giôùi
khoân g hình töôù ng nhö giaác moän g, chieâm bao cuû a
caùc baïn . Traï ng thaù i voâ saéc giôùi khoâ ng nhöõ ng chæ
laø giaác moä ng maø coøn nhieàu traï ng thaùi khaùc nöõ a
nhö nhöõ ng traï ng thaùi töôû ng cuûa ñoàng coát, cô buùt ,
vaø nhöõn g töø tröôøn g hình danh, saéc töôùn g coøn löu
laïi trong khoâng gian maø nhöõn g nhaø ngoaïi caû m
baét gaëp . Nhaát laø nhöõ ng ngöôøi tu taäp thieàn öùc cheá
taâm laïc vaøo thieàn töôû ng neâ n töôû ng uaå n hoaït ñoäng,
xuaát hieä n 18 loaïi hyû töôûn g, khieá n cho ngöôøi tu
-67-

68. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
thieàn öùc cheá taâm khi heát voï ng töôû ng lieà n bò roái
loaïn thaà n kinh ñi ñeá n choã ñieâ n khuøn g, maát trí.
Ngöôø i tu haø n h ñuùng theo phöông phaùp cuûa ñöùc
Phaät daïy thì phaûi xaû taâ m ly duïc ly aùc phaùp thì
môùi vöôït ra khoûi saéc giôùi vaø voâ saéc giôùi. Ngöôøi
naøo khoâ ng hieåu bieát xem thöôøng giôùi luaä t tu taäp
öùc cheá taâ m cho heát nieä m khôûi töùc laø öùc cheá saéc
giôùi, do ñoù caû nh giôùi voâ saéc giôùi hoaït ñoä ng, vì theá
thöôø ng hay bò chieâ m bao, moä ng mò. Ngöôøi hay bò
moän g mò, chieâ m bao laø ngöôøi khoâ ng vöôït qua caûn h
voâ saéc giôùi . Cho neâ n muoá n taâ m ñöôïc tòch tónh,
vöôït thoaùt ra khoûi nieä m khôûi vaø chieâ m bao, moän g
mò thì phaû i giöõ gìn giôùi luaät nghieâm chænh. Ngoaøi
giôùi luaät ra khoâ ng coø n coù moät phaùp naøo vöôït thoaùt
ra hai caûn h giôùi naøy . Caùc baïn haõy laé ng nghe ñöùc
Phaät daïy: “Naøy caùc Tyø kheo, neáu Tyø kheo coù
öôùc nguyeän : “Coù nhöõn g giaûi thoaùt tòch tónh,
sieâu thoaù t saéc giôùi , thuoäc voâ saé c giôùi. Mong
raèng ta coù theå caû m xuù c vôùi thaâ n vaø soá ng an
truù trong caû nh giôùi aáy !”, Tyø kheo aáy phaûi
thaø nh töïu vieâ n maõ n giôùi luaä t… (nhö treâ n) truù
xöù khoân g tòch”.
Toùm laïi , ñoaï n kinh treâ n ñaâ y mang ñaày ñuû yù
nghóa cuûa moät ngöôøi tu taäp tìm caà u söï giaûi thoaùt
chaâ n thaät töùc laø taâm phaûi baát ñoäng, tòch tónh
trong caûn h saéc giôùi vaø voâ saéc giôùi, neá u coøn rôi vaøo
moät trong hai caû nh giôùi naøy thì giôùi luaät chöa
-68-

69. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
nghieâm chænh. Vaø nhö vaä y caùc baïn haõy löu yù vaø
nghieân cöùu laïi giôù i luaä t xem coi coøn vi phaï m
nhöõ ng loã i nhoû nhaët naøo trong giôùi luaä t, ñeå ñieàu
chænh ngay söï sai phaïm aáy thì keát quaû tu taäp môùi
thöïc hieän ñi saâu ñöôïc .

-69-

70. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ CHÍN CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu
öôùc nguyeän thöù chín laø ñieàu öôùc
nguyeä n cho mình dieät tröø ba kieát söû ñeå chöùn g quaû
döï löu, khoâ ng coø n bò ñoaï laïc saùu neûo luaâ n hoài vaø
chaéc chaén höôù ng ñeá n chaù n h phaùp giaùc ngoä. Vaä y
chuùn g ta haõy laén g nghe ñöùc Phaät daïy: “Naøy caù c
Tyø kheo, neáu Tyø kheo coù öôùc nguyeä n: “Mong
raèng ta dieä t tröø ba kieá t söû, chöù n g quaû Döï
löu, khoâ ng coøn bò ñoaï laïc, chaé c chaén höôùn g
ñeán chaù n h giaù c!”, Tyø kheo aáy phaûi thaø n h töï u
vieâ n maõ n giôùi luaät… (nhö treâ n)… truù xöù
khoâ ng tòch”.
Muoán hieåu roõ ñoaïn kinh naø y thì caùc baï n
phaûi hieåu roõ nhöõ ng cuïm töø caà n thieát nhö BA KIEÁ T
SÖÛ vaø QUAÛ DÖÏ LÖU. Vaä y BA KIEÁ T SÖÛ vaø QUAÛ DÖÏ
LÖU nghóa laø gì?
Ba kieát söû goà m coù :
1/ Thaâ n kieá n kieát söû nghóa laø sôïi daâ y chaáp
ngaõ troùi chaët quaù naë ng, neáu ai ñuï ng ñeán ngaõ mình
laø khoân g chaáp nhaän, choá ng ñoái laïi lieàn.
-70-

71. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
Ví duï: Söï hieåu bieát chaáp thaâ n naø y laø ta, laø
cuûa ta, laø baû n ngaõ cuû a ta vaø coø n cho trong thaâ n
naøy coù Phaät taùn h, linh hoà n, thaà n thöùc , tieåu ngaõ
v.v.. Söï chaáp ngaõ naøy goïi laø thaâ n kieá n kieát söû. Sôïi
daây thaâ n kieán kieát söû naø y raát khoù böùt, nhöng ôû
ñaây ñöùc Phaä t daïy chæ giöõ gìn giôùi luaät nghieâm tuùc
laø thaâ n kieá n kieát söû seõ ñöôïc böùt saïc h.
2/ Nghi kieát söû nghóa laø loøn g nghi ngôø quaù
naë ng nhö moät sôïi daây troùi buoäc , luùc naøo cuõn g nghi
ngôø ngöôø i naøy nhö theá naøy, ngöôøi kia nhö theá
khaùc . Loø ng nghi ngôø aáy chæ coù giöõ gìn giôùi luaät thì
môùi böùt saïc h.
3/ Giôùi caá m thuû kieát söû nghóa laø chaáp chaët
vaøo nhöõ ng giôùi caá m phi lyù nhö tu theo haï n h con
boø, haï n h con choù , tu khoå haïn h nhö tu ñöùng ba
naê m, tu ngoài ba naêm , ngoài thieàn kieát giaø ñau chaâ n
maø cöù raù ng ngoài v.v.. Ñoù laø nhöõ ng giôùi caá m thuû
kieát söû .
QUAÛ DÖÏ LÖU nghóa laø keát quaû söï tu taäp ñöôïc
nhaäp vaøo doøng Thaù nh thöôø ng goïi laø quaû Tu Ñaø
Hoaøn .
Lôøi daïy naø y raát roõ raøng chæ caà n dieät ba kieát
söû laø chöùn g quaû Tu Ñaø Hoaø n. Vaäy caùc baï n xeùt
xem ba kieát söû naøy kieát söû naøo khoù dieät?
Nghi kieát söû vaø Giôùi caám kieát söû thì khoâ ng
khoù dieät, nhöng thaâ n kieá n kieát söû môùi laø khoù. Caû
-71-

72. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
moät ñôøi tu haø nh laø dieät ngaõ, neáu dieät ngaõ xong laø
tu haø nh xong. Cho neâ n cuoäc ñôøi tu haøn h voán laø
dieät ngaõ , nhöng muoá n dieät ngaõ laø haè ng ngaøy phaûi
tinh taá n sieân g naê ng caàn maã n tu taäp ngaên aùc dieät
aùc phaùp töùc laø ly duïc ly aùc phaùp , nhöng ly duïc ly
aùc phaùp laø caùc baï n ñaõ nhaäp vaøo doøng Thaù nh.
Muoán ly duïc ly aùc phaùp ñeàu phaûi soáng ñuùn g giôùi
luaät. Cho neân , baøi kinh daïy raát roõ raøn g: “Dieät tröø
ba kieát söû, chöùn g quaû Döï löu”. Quaû Döï Löu
töùc laø quaû Tu Ñaø Hoaø n töông öng vôùi traï ng thaùi
Sô Thieà n ly duïc ly aùc phaùp .
Muoán chöù ng Quaû Döï Löu khoâ ng coù khoù
khaê n khoâ ng coù meät nhoïc thì haè ng ngaø y caùc baï n
neân ôû treâ n Töù Nieä m Xöù maø queùt taâ m, beà n chí queùt
maõi seõ thaø nh coâng.

-72-

73. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ MƯỜI CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu öôùc nguyeän thöù 10 laø ñieàu öôùc nguyeän
cho mình dieät tröø ba kieát söû laø m muoäi löôïc tham,
saân , si chöù ng ñöôïc NHAÁ T LAI , chæ phaûi trôû laïi ñôøi
moät laàn nöõ a ñeå ñoaï n taän khoå ñau.
Thöa caùc baïn! Ñieàu lôïi ích thöù chín khoâ ng
gioáng ñieàu lôïi ích thöù möôøi vì ñoaïn kinh treân daïy :
“Dieät tröø ba kieá t söû , chöùn g quaû Döï löu”. Coø n
ñoaïn kinh döôùi ñaâ y thì Ñöùc Phaä t daïy : “Naøy caù c
Tyø kheo, neáu Tyø kheo coù öôùc nguyeä n: “Mong
raèng ta dieät tröø ba kieá t söû , laøm muoäi löôï c
tham, saâ n, si, ta chöùn g ñöôïc Nhaá t lai, chæ trôû
laïi ñôøi naøy moä t laàn nöõa ñeå ñoaï n taän khoå
ñau!”, Tyø kheo aáy phaûi thaø nh töïu vieâ n maõ n
giôùi luaät… (nhö treâ n) truù xöù khoân g tòch”. ÔÛ
ñoaïn kinh naøy coù theâ m laø laø m muoäi löôïc tham,
saân , si thì môùi chöùn g quaû Nhaá t Lai.
Duø tu taäp phaùp naøo trong 37 phaåm trôï ñaïo,
nhöng phaûi nhôù giöõ gìn giôùi luaät cho nghieâ m
chænh thì môùi ñaït ñöôïc öôùc nguyeä n chöùn g Quaû
Nhaát Lai. Quaû Nhaá t Lai töùc laø Quaû Tö Ñaø
-73-

74. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
Haøm . Quaû Tö Ñaø Haøm töông öng vôùi traïn g thaùi
Nhò Thieàn . Vì chæ coù nhaäp ñöôïc Nhò Thieàn môùi
chöùn g Quaû Tö Ñaø Haø m. Cho neân , thieà n ñònh thì
phaûi coù quaû cuûa thieàn ñònh. Quaû cuû a thieà n ñònh laø
keát quaû cuûa thaân taâ m thanh tònh töø choã ly hay
dieät duïc cuûa yù thöùc hay töôû ng thöùc.

-74-

75. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ MƯỜI MỘT CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu öôùc nguyeän thöù möôøi moät laø ñieàu öôùc
nguyeä n tröø dieät naê m haï phaàn kieát söû ñöôïc hoaù
sanh chöù ng ñöôïc Nieát Baøn ngay caû nh giôùi aáy ,
khoân g coøn trôû laïi theá gian naøy nöõa .
Muoán chaá m döùt taùi sanh luaân hoà i, chöùng vaøo
Nieát Baø n thì chæ caà n dieät naê m haï phaàn kieát söû .
Muoán dieät naêm haï phaà n kieát söû thì phaûi giöõ gìn
giôùi luaät nghieâ m tuùc . Vaä y naêm haï phaàn kieá t söû laø
gì?
Naê m haï phaà n kieá t söû goà m coù:
1- Thaân kieán kieát söû.
2- Nghi kieát söû .
3- Giôùi caá m thuû kieát söû.
4- Tham kieát söû.
5- Saân kieát söû .
Naê m haï phaàn kieát söû naø y caùc baï n ñaõ hieåu
nghóa ñöôïc ba kieát söû treân, coøn tham kieát söû vaø
saân kieát söû caùc baï n chöa hieå u. Vaäy tham kieát söû
vaø saân kieát söû nghóa laø gì?
-75-

76. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
Tham kieát söû nghóa laø loøn g tham muoán ñang
böø ng boác chaùy trong taâ m caùc baï n. Coø n saâ n kieát söû
loøng töùc giaän ñang ngöï trò trong taâ m. Naê m haï
phaà n kieát söû naø y laø naê m aùc phaùp, ngöôøi tu só Phaät
giaùo phaûi ngaên vaø dieät khoân g ñöôïc ñeå duy trì
trong taâm duø laø moät phuùt , moät giaây . Duø caùc baï n
ñang tu haø n h 37 phaå m trôï ñaïo , nhöng muoán dieät
tröø naê m haï phaà n kieát söû , thì phaûi giöõ gìn giôùi luaät
nghieâm chænh môùi dieät ñöôïc noù, baè ng khoâng giöõ
gìn giôùi luaät thì caùc baï n khoù maø dieät ñöôïc naêm haï
phaà n kieát söû naøy. Vaäy caùc baïn haõ y laén g nghe lôøi
Phaät daïy: “Naøy caùc Tyø kheo, neáu Tyø kheo coù
öôùc nguyeän : “Mong raèn g tröø dieä t naêm haï
phaàn kieát söû , ta ñöôï c hoaù sanh, chöù ng ñöôï c
Nieát Baø n ngay caû nh giôùi aáy , khoâ ng coø n trôû
lui theá giôùi naøy nöõa ”, Tyø kheo aáy phaûi thaøn h
töïu vieân maõ n giôùi luaät… (nhö treân ) truù xöù
khoâ ng tòch”.
Lôøi daïy treâ n ñaây caùc baï n nghó nhö theá naøo?
Tröø dieät naêm haï phaà n kieát söû khoâ ng phaûi deã ñaâu
caùc baï n aï! Phaûi tu taäp Töù Chaùn h Caàn , Töù Nieä m
Xöù vaø Phaùp Thaâ n Haøn h Nieä m thì môùi mong dieät
ñöôïc noù.
Ñeå xaùc ñònh roõ nhöõn g lôøi daïy treâ n ñaây thì
giôùi luaät laø phaùp moân caê n baûn nhaát trong söï tu
taäp giaûi thoaùt cuûa Phaät giaùo.
-76-

77. Tröôûng laõo Thích Thoâng Laïc
ĐIỀU LỢI ÍCH THỨ MƯỜI HAI CỦA GIỚI LUẬT:
ƯỚC NGUYỆN CHO MÌNH
Ñieàu öôùc nguyeän thöù möôøi hai laø ñieàu öôùc
nguyeä n cho mình chöùn g caùc loaïi thaà n thoâ ng: Moät
thaâ n caùc baï n hieä n ra nhieàu thaân , nhieàu thaâ n caùc
baï n hieän ra moät thaân ; caùc baï n hieä n hình, bieá n
hình ñi ngang qua vaùc h, qua thaøn h, qua nuùi nhö
ñi ngang hö khoân g; caùc baïn ñoän thoå troài leâ n
ngang qua ñaát lieà n nhö ôû trong nöôùc; caùc baï n ñi
treân nöôùc khoân g chìm nhö treân ñaát lieà n; caùc baï n
ngoài kieát giaø ñi treâ n hö khoâ ng nhö chim; vôùi baø n
tay caùc baï n chaï m vaø rôø maët traên g vaø maët trôøi ,
nhöõ ng vaät coù ñaïi oai löïc , coù ñaïi oai thaà n nhö vaäy ;
caùc baï n coù theå , thaâ n coù thaàn thoâ ng bay cho ñeá n
Phaïm Thieân.
Ñaây laø nhöõn g loaïi thaàn thoâ ng maø ngöôøi tu
só naøo taâ m voâ laäu ñeàu thöïc hieän ñöôïc caû, nhöng
Phaät giaùo Nguyeân Thuyû xem noù laø nhöõn g troø aûo
thuaät löøa ñaûo moïi ngöôøi. Coøn Phaät Giaùo Ñaïi Thöø a
xem nhöõ ng thaà n thoâ ng naø y raát quan troïng, neâ n
kinh saùch Ñaïi Thöøa luùc naøo ñöùc Phaät baét ñaàu
thuyeát phaùp ñeàu phoù ng haøo quang vaø hieän Phaät
hoaù thaân hoaëc coù khi ñöùc Phaät xuoá ng Long Cung
-77-

78. Vaên hoùa Phaät giaùo truyeàn thoáng – taäp 2
giaû ng ñaïo hoaëc bay leâ n Trôøi Ñaàu Xuaát thuyeát
phaùp.
Muïc ñích trong ñoaï n kinh naøy daï y caùc baï n
öôùc nguyeä n coù nhöõ ng thaà n thoâ ng thì giôùi luaät phaûi
soáâng nghieâ m chænh, chöù khoâ ng phaûi ñöùc Phaät neâu
ra thaàn thoâ ng ñeå caù m doã caùc baïn . Vaäy caùc baï n
haõy laé ng nghe ñöùc Phaät daïy : “Naøy caùc Tyø kheo,
neáu Tyø kheo coù öôùc nguyeän : “Mong raè ng ta
chöùn g ñöôïc caù c loaïi thaàn thoâ n g! Moät thaâ n ta
hieä n ra nhieàu thaâ n , nhieàu thaâ n ta hieä n ra
moät thaâ n; ta hieän hình, bieán hình ñi ngang
qua vaùc h, qua thaø n h, qua nuùi nhö ñi ngang
hö khoâ ng; ta ñoä n thoå troài leâ n ngang qua ñaá t
lieàn nhö ôû trong nöôùc; ta ñi treân nöôùc khoân g
chìm nhö treân ñaá t lieà n; ta ngoài kieát giaø ñi
treâ n hö khoâ ng nhö chim; vôùi baøn tay ta chaï m
vaø rôø maët traê ng vaø maët trôøi , nhöõ ng vaä t coù
ñaïi oai löïc, coù ñaïi oai thaà n nhö vaäy ; ta coù
theå , thaân ta coù thaàn thoân g bay cho ñeá n Phaï m
Thieâ n!”, Tyø kheo aáy phaûi thaø nh töïu vieâ n maõ n
giôùi luaät… (nhö treân ) truù xöù khoân g tòch”.
Toùm laïi , tu haø nh muoá n coù thaà n thoân g thì caùc
baï n haõ y giöõ gìn giôùi luaät nghieâ m chænh. Giôùi luaät
khoân g nghieâm chænh thì söï tu haø nh cuûa caùc baï n laø
con soá khoâ ng, chaú ng bao giôø öôùc muoán moät ñieàu gì
ñöôïc huoáng laø thaà n thoâ ng. Caùc baï n coù bieát khoân g?
-78-