1. Bu bölümün sonunda:
• Özgüvenimizi geliştireceğiz
• Girişimci olup olmamaya karar vereceğiz.
• İş fikrinin nasıl oluşturulduğunu
öğreneceğiz.
• Pazarı ve işi planlamayı öğreneceğiz.
2. Nasıl Yapacağız?
• Katılımcı Eğitim Yaklaşımı
• Paylaşım
• Karşılıklı Etkileşim
• Katılımcıların Katkıları
5. 5
Özgüvenimi Nasıl Geliştirebilirim?
Dünyayı değiştirmeyi başarabilenler,
değişikliğe kendilerinden
başlayanlardır.
Bernard Shaw
6. Kişisel Gelişim Mücadelenizi Başlatın
BEN KENDİME İNANIRSAM BAŞKALARI DA İNANIR…
6
Kendine Güven
Medeni Cesaret
Uzun Vadeli
Plan
7. Gizlilik AnIaşması
Bu toplantıda konuşulan kişisel her
şey gizli kalacak…
7
SÖZ VERELİM!
8. ÇALIŞMA
Şu an çalışıyor musunuz?
Ne kadar zamandan beri?
İşinizden memnun musunuz?
İş yaşamına bu işle mi başladınız?
Neyi değiştirmek isterdiniz?
8
DENEYİM
Daha önce iş deneyiminiz var mı?
Nerede? Ne tür bir iş?
AİLE
Nerede Yaşıyorsunuz?
Ne kadar zamandan beri?
Nerede yaşamak isterdiniz?
Bu çalışmadan ne bekliyorsunuz?
Gelecek planlarınız neler?
EV
İlgi alanlarınız neler?
Evcil hayvan besliyor musunuz?
Spor yapıyor musunuz?
PLANLARINIZ
İSİM
Anne- Babanızla mı yaşıyorsunuz?
Evli misiniz?
Çocuğunuz var mı?
Tanışma
İLGİ ALANI / HOBİ
9. Kadınlar hayatını planlamakta yeterince deneyimli değiller!
Bazı kadınlar, “ait olma durumunu” kabul ederek özgüvenini
korur.
9
Kazanan mı?
Kaybeden mi?
10. Hayatımızı Neden Planlamalıyız?
10
Bazen ağaçlara bakmakla öyle meşgulüz ki bir ormanın içinde
olduğumuzun farkına varmayız…
Bağımlılık Bağımsızlık
Planlama işlevi, sorumluluğumuzu taşıma hareketinin bir
parçasıdır.
Planlı insanlar %95 başarılı
1. Nasıl yapılacağını bilmiyoruz!!!
2. Cesaretimiz yok!!!
11. Şu an neredeyim?
Dikkatinizi yoğunlaştırın.
Başlangıç Noktası
İş hayatınızı ve özel hayatınızı açıkça tanımlayın…
11
Hayatınızdan ne kadar
memnunsunuz?
Hayatınızda değişen bir şey
varsa ne değişiyor?
İşiniz mi?
Hayatınız mı?
Siz mi?
Çalışma 1
Bu değişikliğe sebep olan ne?
Şartlar mı?
Diğer insanlar mı? Kim?
Veya siz misiniz? Eğer sizseniz,
hayatınızda ne gibi değişiklikler
yapmak istersiniz?
13. Neyi İyi Yaparım?
Yeteneklerinizi, becerilerinizi küçümsemeyin
13
Çalışma 3
Yapabileceğiniz işlerin bir listesini yapın.
Liste yapabileceğiniz her şeyi içermelidir.
Hiçbir şeyi elemeyin.
15. İçimizdekileri Keşfedelim…
•Sizin siz olmanızda rol oynayan en önemli şahıs kimdir?
•Şimdiye kadar verdiğiniz en riskli karar neydi? Niçin çok
riskliydi?
•En çok imrendiğiniz şahıs kimdir?
•Çocukken ne olmak isterdiniz?
•Altı aylık ömrünüzün kaldığı söylenseydi bu süre içinde ne
yapmak isterdiniz?
15
Çalışma 4
16. Çalışma 5
Şimdi başka bir zamana gitme zamanıdır. Arkanıza yaslanın ve
gözlerinizi kapatın. Birlikte geleceğe bir yolculuk yapalım. Derin
bir nefes alıp rahatlayın. Bulunduğunuz yeri ve bu odayı bırakın,
geleceğe gelin. Kendinizi 7 yıl sonra olmak istediğiniz ortamda
dururken hayal edin.Etrafınıza bakın ve nasıl bir yer olduğunu
keşfetmeye çalışın.
16
Gelecek Hayallerimiz…
7 yıl sonra neredesiniz?
Ne kadar paraya ihtiyacınız var?
17. İddialı Olmak
Kadınların işlerinde başarılı olmaları için en çok ihtiyaç
duydukları şey yeterli kişisel ilişkiler becerisidir.
Hedeflerimizi gerçekleştirebilmek ve ümitlerimize-hayallerimize
kavuşabilmek için yapacağımız faaliyetler için
bazı beceriler kazanmamız gerekiyor.
17
Çekingen Saldırgan
İşin Üstesinden Başarmak
Gelmek
18. Etkili İletişim Becerileri
18
İletişim karşımızdakini doğru anlamak,
onların bizi doğru anlamalarını sağlamaktır.
• Gülümseyin
• Samimi ve içten olun
• İnsana değer verin
• Saygılı olun
• Beden dilini iyi kullanın
• Pozitif olun
Su kristallerinin sırrı
Prof. Dr. Misuru EMOTO
20. Etkili İletişimin 5 Unsuru
•Etkili görünmek
•Etkili konuşmak (diksiyon)
•Etkili beden dili
•Etkili dinlemek
•Etkili yazmak
20
21. Mahrem Alan 15-45
Kişisel Alan 45- 120
Sosyal Alan 120-360
Ortak Alan 360 üzeri
21
Beden Dili
22. • Başkalarının hareketlerini inceleyerek
• Sosyal etkinlikler
• Partiler, iş toplantıları
• TV sesini kapatarak seyrederek
22
Beden Dili Nasıl Öğrenilir?
23. 23
Beden Dili
ÇEKİNGEN
•Kollar Göğüste
•Vücut Kapalı
•Göz Teması Yok
•Kaçamak Bakışlar
•Vücut Geriye Çekilmiş
•Eller Kıpır Kıpır
•Eller Sıkıca Kavranmış
•Yavaşça Mırıldanarak Konuşma
24. 24
Beden Dili
SALDIRGAN
• Vücut Sert ve İnatçı
• Öne Doğru Saldırır Gibi
• Eller Kalçada
• Çene Yukarıda
• Kızgın Yüz İfadesi
• Göz Teması Soğuk ve Sert
• Kısık Gözler
• Saldırgan Bakışlar
• Ders verir gibi İşaret Parmağı
25. İDDİALI
• Rahat ve Dik Duruş
• Yüz yüze Yakın Davranış
• Kollar Serbest iki Yanda
• Rahat Göz Teması
• Karşıdakinin Yüzüne Dik
Göz Teması
• Eller Sabit, Nadiren Hareketli
• Sakin Ses Tonu
• Yüzde Rahat İfade
• Belli Belirsiz Gülümseme
25
Beden Dili
Çalışma 6
26. Eleştirilerle Başa Çıkabilmek
ELEŞTİRİ
Kendimizi En Çok
Korumamız Gereken
Şey
26
ELEŞTİRİ
İnsanı Diri ve Canlı Tutar
27. Yapıcı Eleştiri Yıkıcı Eleştiri
• Teşekkür Ederim.
• Kendime farklı bir gözle
bakmamı sağladınız…
Fazla duygusal tutum
• Kırılırız
• Kendimizi kötü hissederiz
• Cesaretimiz kırılır
• Ağlarız
Saldırgan tutum
• Kızarız
• Tartışırız
• Savunmaya geçeriz
• Karşı eleştiriye geçeriz
27
Kendinize Hakim Olun
Ağlamayın
Öfkenize Hakim Olun
28. 3 farklı tutuma 3 örnek:
Eleştiren ile Mutabık Kalmak
Negatif Tutum
Çözüme odaklanmak: Bir çözüm önerin veya
çözüm isteyin
28
Eleştirilerle başa çıkma yolları
33. Sizi ne gülümsetir?
• Kişilik yapınız...
• Kendinizde en hoşlandığınız ve beğendiğiniz özellik
nedir ve bunu nasıl işe dönüştürebilirsiniz?
• Çalışıyorsanız, bağımsız olmak isteği kendi işinizi
kurmayı düşündüren en kolay yoldur. Şu andaki işiniz
sizi gülümsetiyor mu?
• Gülümsetmiyorsa, geçmiş tecrübenize dönmeyi mi
yoksa tamamen yeni bir şeyi başlatmayı mı
düşünürsünüz?
34. Tutkularınız
Deneyimlerinizi tanrı
vergisi yeteneklerinizle
birleştirmek mümkün mü?
Zamanınızı en iyi
değerlendirdiğiniz,
yaparken ruhunuzu
aydınlatan ve sizi
gülümseten faaliyetlere
bakalım.
Başarılı bir iş için en
önemli kriter onu
gerçekten sevmeniz
ve tutkuyla bağlı
olmanızdır.
Alıştırma 05/01:
Yapmaktan
hoşlandığınız 20
faaliyeti yazınız
35. Gençlik Tutkularınız?
Çocukluk ve gençlik yıllarınızda tercih ettiğiniz faaliyet ve
hobilere odaklanalım.
Tüm çocukluk döneminde bebeklerine elbiseler diken,
gençlik döneminde de arkadaşlarına basit aksesuarlarla
farklı kıyafetler tasarlayan bir insan büyüyünce ne
olabilir?
Alıştırma 05/02: Çocukluk ve gençlik yıllarınızda
nelerden hoşlanırdınız?
36. Kendiniz: İyi, Kötü ve Fena Değil
Yeteneklerinizi, tutkularınız ve
sorunlu olduğunuz alanları
yazın. Daha sonra bunları, yeni
bir iş yaratırken nasıl
değerlendireceğinizi düşünün.
Güçlü ve zayıf yanlarınızı
içeren listenizi yaptıktan sonra
sizi iyi tanıyan insanlarla birlikte
kontrol edin.
Her durumda mizah
anlayışına sahip olmak
kesinlikle bir artıdır,
ancak ciddiye alınması
gereken durumları
ciddiye almamak
elbette bir eksidir.
Alıştırma 05/03:
Artılarınız ve eksileriniz
37. Güçlü ve Zayıf Yanlarınız
Yeni işinizi planlamaya başlarken zayıf yanlarınızın
pozitif nitelikler olabileceğini düşünün.
Geleceğinizi planlarken bazı zayıf yanlarınızın olduğunu,
bunların kabul edilmesi ve hesaba katılması, hatta belki
de tedbir alınması gerektiğini unutmayın.
Kalabalık ortamlardan hoşlanmıyorsanız, bu durumda
kalmayacağınız bir iş yaratmayı düşünmelisiniz.
38. İçinizdeki Girişimciyi Bulmak
• Hepimizin içinde bir girişimci var.
• Biraz paslanmış olsa bile hepimizin kendi işimizi kuracak
becerileri var.
•Yıllardır ne kadar çok bilgi biriktirdiğimizi çok kolay
unutuyoruz.
Eğer evinizi idare etmek, aile faaliyetlerini organize etmek, aile
bütçesini yönetmek gibi işleri yapıyorsanız zaten hepiniz birer
girişimci ve zaman yönetimi uzmanısınız demektir.
İçinizdeki girişimci, külün altındaki ateş gibidir, sadece
üflenmesine ve yaşama geçirilmesine ihtiyaç vardır.
39. Girişimci Neye Benzer?
Asla pes etmeyen Güvenli
YOU!
Yaratıcı
İyimser
Bilgi - Beceri
Disiplin ve kesinlik
Sorumluluk taşıyan
Başaran
Risk Alan
Cesur
Kazanan
Kaynakları seferber
eden
40. Kaynaklarınız düşündüğünüzden daha fazla!
Kendi işinize başlarken
kaç kişiyi tanıdığınız çok
faydalıdır ve listesini
yapmanız sizi iyi
hissettirir.
Eski patronlar,
eski iş arkadaşları,
sizi destekleyen aile
fertleri,
arkadaşlar,
yerel gazete/tv’den
tanıdıklar
…..
yeni işinize başlarken size
yardımcı olabilirler.
İnsanları kullandığınızı
düşünerek suçluluk
duymayın. Zamanla siz
de onlara yardımcı
olursunuz!
Alıştırma 05-04: İletişim listenizi yazın
41. Vizyonunuz - duygularınız
Vizyonunuzu oluşturmak için: duygularınızı izleyin!
Bahçemizi tasarlıyoruz, o
halde bahçemizde ne tür
bitkiler ve çiçekler
istediğimizi düşünelim.
Ne tür bir iş yapmak istediğinizi
HİSSETmeye çalışın.
Ev Ödevi 05-01: Vizyon resminizi çizin
42. Sizi Harekete Geçirenler
• Derinlere doğru indikçe, niçin bir iş kurmak istediğiniz
netleşiyor mu? Eğer daha basit bir hayat istiyorsanız
BURADA DURUN, çünkü kendi işinizi yapmak daha
kolaya sahip olmak demek değildir.
• Diğer taraftan eğer bir farklılık yaratmak, meydan
okuma, zevk, potansiyelinizi ortaya koyma, beraberinde
korkunç bir çalışma temposu istiyorsanız o halde devam!
Alıştırma 05-05: Niçin yeni bir iş kurmak istiyorum?
43. İyi bir İş Fikri Nedir?
İş, bir fikri satılabilir ürün veya hizmete dönüştürmektir.
Sadece bir fikre sahip olmak yeterli değildir, fikirlerin
hayata geçirilmesi gerekir.
İnsanların ihtiyacı
olan bir ürün/hizmet
Ürün/hizmetiniz
piyasada
olanlardan farklı
Ürün/hizmetinize
ihtiyacı olan yeterince
müşteri var
İş yapmayı
seviyorsunuz
İş için doğru
insanları
tanıyorsunuz
İş yapma beceriniz
var
Potansiyel
müşterilerinizi
biliyorsunuz
44. Akılda Tutulması Gerekenler
1. İş fikrinizin tamamen orijinal
veya yeni bir fikir olması
gerekmiyor.
2. Diğer işletmeler tarafından
zaten yapılan işlerin aynısını
ortaya koymak akıllıca bir
yaklaşım değildir.
3. İdeal ürün veya hizmet
diğerlerinde olmayan bir
özellik veya faydayı ortaya
koyandır.
4. Sevdiğiniz bir iş olmalı!
Zehra, Ankara: Küçük
siparişlerle, küçük boyutlu
müşterilere çamaşır üretimi
yapan bir işletmesi vardı.
Sadece kilolu bayanlara
büyük beden üretim
yapacak şekilde modellerini
değiştirdi ve sipariş usulü
çalışmaya başladı. Şimdi 10
kadın çalışanı var ve
KOTON onun müşterisi.
45. İyi aşçı = İyi bir restoran sahibi?
Pek çok insan için deneyim
sahibi oldukları bir alandan iş
fikri seçmek en kolay yoldur:
• Profesyonel bilgiyi
kullanmak;
• Bir şirkette çalışırken
edinilmiş bilgi ve beceriyi
kullanmak;
• Hobi olan bir beceriyi
kullanmak
Ayse, Mamak-Ankara:
Daha önce menü
planlama ve aynı
zamanda pek çok insan
için alışveriş yapma
tecrübesi olmayan çok iyi
bir aşçı. Restoranına bir
sürü müşteri gelince
hepsine servis yapacak
kadar yemeği yoktu.
Gözleme yapmak için
peynir bile yoktu!
46. Yapılabilecek İşler
• Üretim
• Toptan / Perakende Satış
• Hizmet
• El Sanatları ve Sanatçılık
• Eğitim
• İş Hizmetleri Ders Notu 06-01: Yapılabilecek işler listesi
47. İyi bir iş fikri nereden bulunur?
• Nereden bakılarak fikir edinilir?
• Ne anlama gelir?
• Neyle başlamalı?
Alıştırma 06-01: İhtiyaç analizi tablosu
48. Haydi uygun tohumu seçelim!
Yapmak isteğiniz iş türünü hissetmeye çalışın!
Hayal gücünüzü,hobilerinizi, tutkularınızı ve becerilerinizi
kullanarak oluşturabileceğiniz sonsuz iş fikri vardır!
Grup Çalışması 06-02:
Vizyon resminizde beliren bazı fikirleri yazın!
49. İş Fikirlerini Elemek
• Tüm fikirler önemli iş imkanları sağlamaz.
• Pazardaki başarı için en uygun olabilecek iş fikrini
belirlemek için “eleme” olarak adlandırılan mantıksal ve
sistematik metotlarla değerlendirme yapılmalıdır.
• Aşağıdaki yöntemlerle eleme yaparak en uygun iş fikri
belirlenebilir:
• Hesaplanmış risk almanızı sağlamak.
• Yapılabilir olmayan fikirleri elemek.
• Fikirleri tarafsız olarak değerlendirmek.
• Gerçek imkanları tanımlamak.
50. Adım (1): Önemli 3 iş fikrinin incelenmesi
Pek çok iş fikri geliştirdiğinizde, karar vermeyi
kolaylaştırmak için en güçlü olduğuna
inandığınız üçünü seçiniz.
Grup çalışması 06-03: Sorularla fikirleri analiz etmek
51. Adım (2): Fikirlerin Avantaj ve Dezavantajları
Şimdi artık sizin için en iyi 3 iş fikrini
seçtiniz.
Bunların her birinin avantaj ve
dezavantajları belirlenmelidir.
Grup çalışması: 07-01:
Seçtiğiniz 3 iş fikrinin avantaj ve dezavantajlarını listeleyin
52. Adım (3): Değişkenleri Göstermek
İş fikrileri kağıt üzerinde
ne kadar iyi görünse de
işe başlamadan önce
test edilmesi gerekir.
Alıştırma 07-02:
Seçenekleri Eleme:
• Kişilik
• Pazar durumu
• Rekabet
• Teknoloji
• Risk durumu
• Uygulanabilirlik
53. Adım (4): İş Fikri Sunumu
1. Yazıyor gibi değil konuşur gibi yazın.
2. Her bir paragraf için 3-4 cümle yazın.
3. Her cümle 20 kelimeden fazla
olmamalıdır.
4. Önemli kelime ve cümlelerin altını
çizin ve dikkat çekin.
Bir fikir bulmak
yeterli değildir,
hayata geçmesi
için başkalarını
ikna etmeniz
çok önemlidir!
54. Adım (5): Fikir Değerlendirme
Bir iş fikrini yargılamak için en uygun yol ona farklı
açılardan bakarak not vermektir.
Eleme çalışmasının temel amacı başarılı olacak gibi
görülen fırsatların uzun vadede kârlı olup olmadığının
belirlenmesidir.
Alıştırma 08-01:
Şimdi arkadaşınızın iş fikrini değerlendirme sırası sizde.
55. Başarısızlık Oranları
AVRUPA’da :
• İşletmelerin 75% i ilk yılda batıyor!
• Ayakta kalan işletmelerin 50% si daha önce bir veya
iki kez başarısızlık yaşamışlar.
• Başlangıçta iş planı yapan girişimcilerin başarı oranı
ise % 80 artmaktadır
56. Başarısızlığın Temel Nedenleri
• Rekabet edebilir bir farklılık yaratamamak,
• Ürün/hizmet için uygun olmayan müşteri
tanımlaması
• Yanlış satış şekli
• Düşük kaliteli ürün/hizmet
• Gecikme ve iadeler
• Yönetim zorlukları
• Yanlış fiyatlandırma
• Kişisel hatalar
59. Pazar nedir?
• Bir ürünün / hizmetin el değiştirdiği yere, bir
başka deyişle taleple arzın birleştiği yere PAZAR
denir...
• Bir dükkan,
• Pazaryeri veya alışveriş merkezi ,
• İnternet ortamı , hatta bir sokak
veya ev olabilir....
Malımı
nerede satmam
gerekiyor?
60. Pazarın özelliklerini anlamak
Ürünümü kim
alacak?
• Potansiyel müşteri özellikleri
• Pazarın büyüklüğü
• Satın alma gücü
• Rakipler (ürünler ve firmalar)
belirlendikten sonra hedefler konulmalı ve
pazarlama ve üretim faaliyetleri başlamalıdır.
Faklı bir ürün yaratabilmek için pazarı iyi tanımak
gereklidir
61. Pazarın özelliklerini anlamak
Örnek 09-01 mahalledeki bir lokantaya ev yapımı
köfte satmak
• Bölgede yeni bir iş merkezi gelişimi var
• Hedef lokanta oldukça temiz, sahibi güvenilir
birisinden evde hazırlanmış köfte almaya sıcak
bakıyor
• Mahallede benzer iş yapan bir kadın daha var
• Bölgede gelecekte başka lokantaların açılma
olasılığı var
• Bölgedeki iş merkezi gelişimi, yakın zamanda
potansiyel lokanta müşterisi özelliklerini
değiştirecek
62. Pazar nasıl araştırılır?
• Pazarın özelliklerini anlayabilmek için
yapılan çalışmalara pazarı tanımak (Pazar
araştırması) denilmektedir.
• Gözlem, sözlü veya yazılı anketler, hazır
araştırmaların incelenmesi, masa başında
veya pazardaki üretici, satıcı gibi firmalarla
yüz yüze yapılan görüşmelerdir.
Daha çok soru sormalıyım,
konuşmalıyım, bakmalıyım,
okumalıyım, öğrenmeliyim!!!
63. Alıştırma 09-01 (Grup Çalışması)
• Çocuk bakımı
• Gıda ürünleri
• Giyim
• Kuaför
• El yapımı
hediyelik eşya
• Pazarım neresi?
• Müşterim kim?
Tartışma, soru ve cevaplar
65. Plan nedir?
Belirlenmiş bir hedefe ulaşılırken izlenecek yola PLAN denir.
Ne yapıyorum?
Neden yapıyorum?
Ne kazanacağım?
Gelecekte ne olacak?
Örnek 10-01. Billur Kahve Evi
Gelecek hedefi: Ankara’nın en iyi kahve evi olmak
Yapılan iş: Billur sokakta; sigara dumanı olmayan temiz ve rahat bir
ortamda, en güzel Türk kahvesini lezzetli tatlılarla birlikte sunan,
aynı zamanda satranç, dama gibi zeka oyunları oynama ve kitap
okuma olanağı sağlayan bir kahve evi...
66. Plan nedir?
Plan, başlangıçta bir düşüncedir
• Bir iş ve iş ortamıdır.
• Kısa ve uzun dönemli hedeflerdir.
• Bu hedeflere ulaşmada izlenen yoldur.
Aklımdakileri
kağıda
dökmeliyim !!!
67. İşi neden planlamak gerekir?
Girişimci için plan;
• Bir tartışma ortamıdır
• Kıyaslama sağlar
• Sapmaları görerek tedbir alma imkanı sağlar
• Para bulabilmek için tanıtım aracıdır
68. İşi neden planlamak gerekir?
Plan yapabilmek için ihtiyaç duyulan bilgileri toplamak
gereklidir
Her şeyi biliyor
muyum?
Örnek 10-02
Ankara’dan İstanbul’a arabayla yola
çıkacak bir kişi...
69. Planın içinde ne var? • Planı yapanın kimliği
• İşin tanımı
• Pazarın genel özellikleri
• Hedef pazarın özellikleri
• Ürün/hizmet
• Üretim
• Yer, makina, eşya, araç
• Para
Çalış
Çok çalış
Daha çok çalış !!!
70. Alıştırma 10-01
LEZZET KÖFTECİSİ
• İş tanımı
• Pazarın genel özellikleri, hedef pazarın özellikleri
• Ürünler/hizmetler
• Üretim
• Yer, makina, Eşya, Araç
• Para
Tartışma, soru ve cevaplar
72. Kaynak nedir?
• Bilgi
• Çevre desteği
• Teknoloji, makina, ekipman
• İnsan gücü
• Para
Neye sahibim?
İş yapabilmek için neye ihtiyacım
var?
73. Neden kaynakları planlamak
gerekir?
İşim
İhtiyaçlarım
Elimdekiler
1. İşi tanımlamak
2. Gerekli kaynakları tanımlamak
3. Mevcut kaynakları tanımlamak.
• Kaynaklar her zaman kısıtlıdır ve bu nedenle bir
işe başlarken kaynakları planlamak çok önemlidir.
• Etkili planlanmış kaynaklar girişimcinin işine
başlarken başarıya ulaşabilmesinde önemli katkı
sağlarlar.
74. Neden kaynakları planlamak
Kaynak ihtiyacı hedeflegree gröerek dire?ğişiklikler gösterecektir
• İşin büyüklüğü
• Hedef pazar, hedef müşteri özellikleri
• Üretim/hizmet miktarı
• Yer, tesis
• Hedeflenen kalite seviyesi
Örnek: 11.1
1. Kahve evi 2. Makina sayısı
75. Kaynaklar
• Bilgi
• Çevre desteği
Farklı olmak,
Başarılı olmak istiyorum!!!
76. Kaynaklar
• Teknoloji, makina,
ekipman
• İnsan gücü
Farklı olmak,
Başarılı olmak istiyorum!!!
78. İpuçları !!!
• Çevrenizi geliştirin
• Kadın dernekleri
• TESK ağı
• Mahalle ve aile
dayanışması
• Sivil Toplum Kuruluşları
Kapıları açın!!!
79. İpuçları!!! • Birlikte çalışmayı öğrenin
• Gruplar kurun
• Ortak araştırma, geliştirme,
pazarlama yapmayı öğrenin
• Parasal desteklere ulaşmak için
birlikte hareket edin
• Birlikten kuvvet doğar, ölçeğinizi
birliktelikle büyütün
Birlikte çalışmaktan zevk alın!!!
80. İpuçları !!!
• Yaratıcılık ve yenilik her şeydir!
• Yeni yönelimleri takip edin
• Değişik iş ve sektörlerde uygulanan yenilikleri
kendi sektörünüzde, işinizde uygulamaya
çalışın...
Duvarın arkasını görebilmek!!!
81. Kaynakları planlamanın faydaları
• İşi hayata geçirme ve sürdürebilmeyi sağlar
• Kaynakların verimli kullanımını sağlar
Yarışı kazanabilmek için
neye ihtiyacım var?
82. Alıştırma 11-02
LEZZET KÖFTECİSİ
İşe başlamak için gereken kaynaklar
nelerdir?
Tartışma, soru ve cevaplar
84. Faaliyet nedir?
• Bir planın idare edilebilen küçük kısımlarıdır.
Örnek 12-01
İş: Bölgenizde turistlerin çok ilgisini çeken bir milli
parkın (veya harabelerin) girişindeki hediyelik eşya
dükkanlarına özel taşlardan yöreyle ve tarihle ilgili
hediyelik küçük heykeller ve eşyalar üretmek ve
satmak.
85. Faaliyet nedir? 1.
hafta
2. hafta 3. hafta 4. hafta 5. hafta 6. hafta 7. hafta 8. hafta
Eğitime
katıl
x x x
Dükkan
ziyareti
x x x x x x x x
Alet, taş
ve kitap
alma
x x
Efes’te
dükkanda
çalışan
kuzeni
ziyaret
x x x x
TESK ile
görüşme
x x x x
Satış ve
pazarlam
a
x x x x x x x
üretim x x x x x x
86. Neden planı küçük parçalara bölmeli?
• Takibi kolay
• Motivasyonu arttırır
• Başkalarına anlatması kolay
Zirveye adım adım çıkacağım…
87. Planı faaliyetlere bölmek
Başarıya ulaşabilmek için ana planı ara faaliyetlere bölmek gerekir.
– Sondan başa planla
– Üretim ve pazarlama fonksiyonlarını belirle
– Her adım bütünün anlamlı bir parçası olsun
– Güvenilir bir kişi veya danışman görüşü sor
Ne istediğini biliyorsan işe başla.
İstediğini sona koy, adım adım geri gel...
88. Alıştırma 12.1.
PANDA ÇOCUK EVİ
• 20 çocuk kapasiteli
• Düşük ve orta gelirli ufak bir semtte
• Çevrede rakip çocuk evi yok
Kuruluş ve işe başlamayı hedefleyen 8 haftalık
faaliyetleri belirleyiniz ve planlayınız.
Tartışma, soru ve cevap
104. İnsanları motive edebilir misiniz?
Yönetim, işleri oldurmak ve oluşumları kontrol etmektir.
İş hayatında yönetim şu faaliyetleri kapsar:
. Belli bir işi yapmak için gerekli kaynakları tespit etmek,
Örneğin; mekan, ekipman, insan faktörü, para ve malzeme
. Bu kaynakları toparlamak ve bunları etkin bir şekilde kullanmak
. Bunların nasıl kullanıldığını izlemek
. Bunların daha verimli bir şekilde kullanılma imkanlarını araştırmak,
Örneğin; israfı azaltmak veya üretimi arttırmak gibi
Bu temel görevleri ifa için gerekli
beceriler yandaki sütunda verilmiştir.
Yönetim;
105. İnsan İlişkileri
. İnsanları motive edebilmek ve onlara önderlik edebilmek, onlara
istediğini, istediği zaman ve istediği şekilde yaptırabilmek,
Organizasyon Becerileri
. Derli-toplu ve metodik olmak, zamanı en iyi şekilde kullanmak,
işleri planlı bir şekilde, aksamaya meydan vermeden, gerekli her
şeyi bir araya getirecek şekilde yapmak.
Muhasebe Becerileri
. İşletmedeki tüm kayıtları, tam olarak ne olup bittiğini
görebilecek şekilde tutmak. Satış miktarları nedir, ne kadar para
kazanılıyor, ne kadar borç ve alacak var? v.b.
608. Franchisor; bir ürüne, hizmete veya bilgi birikimine, bunlara ait kalitesi
kanıtlanmış ve başarılı bir markaya/isme sahip olup da, bunların satış dağıtım veya işletme hakkını belirli
bir bedel karşılığı veren taraf anlamına gelmektedir.
Franchisee; ise doğrudan veya dolaylı bir malı bedel karşılığında franchisorun
ticari adını/markasını, know-how'ını, iş görme ve teknik yöntemlerini, sistemini ve diğer sınai/fikri
mülkiyet haklarının kullanımını üstlenen taraf demektir.
Franchising, birbirinden bağımsız iki taraf arasında oluşturulan sözleşmeye
dayalı bir ilişkiyi tanımlıyor. En yalın anlatımıyla franchisingi, ‘hak sahibine verilen para karşılığında belirli
sınai hakları ticari alanda kullanma izni’ olarak özetlemek mümkündür. Franchising sözleşmeleri, bir
ürün, bir marka ya da bir hizmeti kapsıyor olabilir. İmtiyaz sahibi tarafın, belirli bir süre şartı ve bazı
sınırlamalarla ticari işlerini yürütmek üzere bu hakkı ikinci bir tarafa devretmesi söz konusudur.
Franchising’in en önemli tarafı imtiyaz hakkını veren tarafın işin yönetim ve organizasyonu konusunda
know-how yani bilgi ve destek sağlıyor olmasıdır.
Franchisee Fee; franchisee’nin, isim, marka veya sistemi kullanma hakkı
karşılığında franchisor’a ödediği başlangıç bedeli anlamına gelmektedir. Türkçe karşılığı ile ‘giriş
bedeli’dir.
Royalty; ise yıllık ciro ve kardan, anlaşmada belirlenen oranlarda yüzde
olarak ödenen, bir lisans veya ticari marka sahibinin sahip olduğu hakları bir başkasına devretmesi
karşılığında aldığı bedel demektir. Bunun karşılığı olan Türkçe terim ise ‘lisans bedeli’dir.
609. Franchising Türleri
Franchising uygulamaları, uygulandığı ülkeye göre ve sunulan fırsatlar açısından iki grupta
ele alınıyor.
Sistem uygulandığı ülkeye göre; ‘ulusal’ ve ‘uluslararası’
Sunulan fırsatlar açısından ise; ‘ürün ve marka
franchising’ i ve ‘işletme sistemi franchising’i şeklinde sınıflandırılıyor.
Ulusal Franchising ;Franchising sözleşmesi bir ülke sınırları içerisinde,
şehirler ya da bölgeler arasında yapılıyorsa ‘ulusal franchising’,
Uluslararası Franchising; Sözleşme iki ülke arasında yapılıyorsa ‘uluslararası
franchising’ olarak adlandırılmaktadır.
610. Franchising Türleri
Ürün ve Marka Franchising’i;
ABD'de üretici ve satıcı arasında bağımsız bir satış ilişkisi şeklinde başlayan ‘ürün ve marka
franchising’i ise, satış ilişkisi çerçevesinde satıcı firmanın, kendini üretici firma ile
özdeşleştirmeye çalışmasını kapsamaktadır.
Bu tür franchising esas olarak belirli bir marka ya da ticari unvanın kullanılmasını
içermektedir.
Ayrıca imtiyazı veren firma karşı taraf üzerinde sevk ve idare dahil, geniş ve sürekli bir
denetim hakkına sahip olmaktadır.
Bazı basit konularda, franchise alan kuruluş üretim safhasına da girebilmektedir. Otomobil
ve kamyon satıcıları, benzin istasyonları, alkolsüz içki üreticileri bu tür franchising'in en tipik
örneklerini oluşturmaktadır.
611. Franchising Türleri
Master Franchise; Ana firma, kendi ülkesi dışında bulunan girişimciye
doğrudan franchise verebileceği gibi, bir üçüncü taraf aracılığı ile dolaylı olarak da
franchise verebilir.
Böyle bir durumda master franchise gündeme gelir.
Ana firma kendi ülkesinde veya yabancı ülkede bulunan bir girişimciyle master franchise
anlaşması yapar ve belirli bir bölgede kendi adına franchise verme hakkını girişimciye
verir.
Ana firmanın sözleşme yaptığı franchise alan bu girişimciye “Master Franchisee”, bu
özel uygulamaya da “Master Franchise” denir.
612. Franchising Türleri
İşletme Sistemi Franchisingi; Burada franchisee ve franchisor arasında
sadece ürün, servis ve marka alanında değil, bir bütün olarak işletme sistemi içerisinde
pazarlama ve üretimle ilgili tüm faaliyetleri de içeren bir işbirliği yapılmaktadır.
Daha basit bir anlatımla, bu tür franchising ‘akıl satmak’ olarak tanımlanabilir.
Oteller, restoranlar, perakende satış mağazaları, kiralama ve danışmanlık hizmetleri bu
sınıflandırma içerisinde yer almaktadır.
Son yıllarda işletme sistemi franchising'inin büyüme hızı diğer franchising'lere göre daha
fazladır.
İşletme sistemi franchising'i diyebileceğimiz “Business Format Franchising” sözleşmesinde yer
alan dört temel unsur ise şöyledir;
• Franchisor sahip olduğu belirli bir ismin veya markanın kullanılması için franchisee'ye izin
verir.
• Franchisee üzerinde, sözleşme süresince davam eden bir denetim söz konusudur.
• Yine sözleşme boyunca franchisor, franchisee'ye belirli yardım ve hizmetlerde bulunur.
• Bu imtiyaza karşılık bedelin ödeme şekli olan ‘royalty’nin miktarı periyodik ödemeler
şeklindedir.
613. Türkiye’de Franchising Sisteminin Yapılanması
Türkiye’de 24 Ocak 1980 kararları sonucu bürokratik engellerin kalkmasıyla, Türkiye yabancı yatırımcılar
için cazip hale gelmiştir. Ekonominin dışa açılmasıyla Türkiye pazarına giren yabancı firmaların sayısı hızla
artmıştır.
Yabancı firmalar, kendi marka adlarını, işletme yöntemlerini kullanma haklarını yerel pazar koşullarını
daha iyi bilen Türk yatırımcılara franchising olarak vermeye başlamışlardır.
Yabancı firmalar, Türkiye’de bir firmaya franchise verme yetkisi vererek ya da kendileri bir şirket kurarak
faaliyetlerini sürdürmektedirler.
Kendi işini kurmak isteyenler önceleri bayi, acenta açarlarken, günümüzde tanınmış bir firmadan
franchise alarak kendi işlerinin sahibi olmaya başlamışlardır.
Franchising’in Türkiye’de doğru bir şekilde öğrenilmesi ve gelişmesi, isteyenleri bilgilendirerek ücretsiz
danışmanlık yapmak, Türk hukuk sistemi içersindeki yerini bulması için gerekli çalışmaları yapmak,
franchising konusunda hatalı uygulamalarda bulunan üyelere karşı yetkili bir yer olarak tarafların uyum
içersinde çalışmalarını sağlamak ve franchising’i ülke içinde yaymak üzere 1991 yılında İstanbul’da Ulusal
Franchising Derneği (UFRAD) kurulmuştur.
614. Türkiye’de Franchising Sisteminin Yapılanması
Başlangıçta ülkemizde franchising konusundaki hukuki düzenlemeler mevcut genel kanunlar
çerçevesinde yürütülmekteyken ülkemiz, Avrupa Birliği – Gümrük birliği kapsamında gerekli
mevzuat uyumu gerçekleştirerek, 13.12.1994 tarihinde ‘Rekabetin Korunması Hakkındaki
Kanun’ ve bu kanun uyarınca 1998 yılında Rekabet Kurulu tarafından çıkarılan ‘Franchise
Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği’ ile daha sağlıklı şekilde uygulama imkanına
kavuşmuş durumdadır.
615. A. Dürüstlük İlkeleri
EFF. European Franchise Federation İlkeleri aynen kabul edilerek Türkiye’de uygulanmaya başlanmıştır.
Bu ilkeler;
1) Franchise veren, franchising sisteminin yönlendiricisidir.
2) Franchise veren, franchising ağını kurmadan önce en azından bir ticari projeyi makul bir süreden beri
bir pilot proje ile başarılı olarak uygulamış olmalıdır.
3) Franchise veren, franchising konusu olan sistemin sahibi olmak veya bunları başkalarına kullandırma
hakkını verebilmek için o sistemin lisansına sahip olmak zorundadır.
4) Franchise veren, her franchise alana eğitim hizmetlerinin yanı sıra, sözleşme boyunca sürekli olarak
gerekli ticari ve teknik yardım hizmetlerini vermek zorundadır.
5) Franchise alanlar kendi işletmelerinin gelişmesi ve büyümesi için gerekli performansı ve sistemin
imajının ve markanın korunması için gerekli gayreti göstermek zorundadır.
6) Franchise alanlar, franchise verenlere veya onun görevlendireceği kişi ve kuruluşlara denetleme için
gerekli belgeleri göstermek ve inceleme yapmalarına izin vermek zorundadır.
616. B. Yönlendirici İlkeler
a) Franchisor, kendisi ve Bireysel Franchisee'lerinden oluşan franchise sisteminin kurucusu ve uzun vadeli
koruyucusudur.
b) Franchisor' un Yükümlülükleri; Franchisor aşağıdaki şartları yerine getirmelidir:
• Bir iş sistemini franchise zinciri haline getirmeden önce, makul bir süre boyunca ve en azından bir örnek
işletmede işini başarıyla yürütmüş olmalıdır.
• Zincirin isim, marka ve diğer ayırt edici özelliklerinin sahibi olmalı veya yasal olarak kullanım hakkına sahip
olmalıdır.
• Anlaşma süresince Bireysel Franchisee'ye başlangıçtaki eğitimi ve sürekli ticari ve/veya teknik desteği
vermelidir.
c) Bireysel Franchisee'nin Yükümlülükleri; Bireysel Franchisee aşağıdaki şartları yerine getirmelidir;
• Franchise işletmesinin gelişmesi ve franchise sisteminin ortak kimliği ve saygınlığının korunması için azami
gayreti göstermelidir.
• Franchisor'un verimli yönetimi için, Franchisee'nin performansının ve mali durumunun belirlenmesini
kolaylaştıracak doğrulanabilir işletme bilgilerini vermelidir. Franchisor'un talebi üzerine, Franchisor'un
ve/veya temsilcisinin, bireysel Franchisee'nin işletme kayıtlarında makul
zamanlarda araştırma ve çalışmasına izin vermelidir
• Anlaşma süresince ve bitiminden sonra Franchisor'un verdiği know-how‘ı üçüncü şahıslara açmamalıdır.
d) Her İki Tarafın Sürekli Yükümlülükleri; Taraflar birbirleriyle ilişkilerinde dürüst davranmalıdırlar. Franchisor
anlaşmasının her ihlalinde Bireysel Franchisee'sini yazılı olarak ikaz etmeli ve kusurun giderilmesi için makul
süre tanımalıdır. Taraflar şikayet, tasa ve anlaşmazlıklarını samimiyet ve iyi niyet ile; dürüst ve makul temas,
doğrudan temas ve müzakere ile çözmelidir.
617. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
1. Franchising Sisteminin Franchisee Açısından Avantajları
Kendi işinizi kurarken kaybedeceğiniz zaman ve enerji bu sistemle minimize edilmektedir.
Sistem, aynı zamanda bir açık öğretim fakültesi gibi de algılanabilir. Yılların birikimi ve deneyimi
girişimcilere kısa zamanda verilen eğitimlerle aktarılmaktadır.
aha önce denenmiş, başarısı kanıtlanmış ve tanınmış bir marka ile birlikte, işletme sistemine ait
teknikleri ve prosedürleri kullanmak mümkün olmaktadır. Bu da franchising sistemini benimseyen
bir girişimcinin, Amerika'yı yeniden keşfetmesini engellemektedir.
Kısa zamanda işin püf noktalarını öğrenen girişimci, gerçek bir rekabet üstünlüğüne sahip
olmaktadır.
Franchise veren işletme Franchisee'ye eğitim hizmetleri ve uzman personel desteği sağlamaktadır.
Bu sistemde girişimcinin arkasında sürekli olarak danışmanlık alabileceği, her konuda kendisine
destek olan "bir bilen” bulunmaktadır. Böylelikle iş dünyasına yeni adım atan bir girişimcinin
finansal olarak istihdam edemeyeceği profesyonellerle beraber çalışabilme şansı doğmaktadır.
Girişimci, önemli ölçüde para harcayarak oluşturabileceği müşteri potansiyeline franchising sistemi
sayesinde, işini kurar kurmaz sahip olmaktadır. Tanınmış markaların sağladığı sürekli müşteri ve iş
yapma imkanından yararlanabilme şansı doğmaktadır.
618. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
Girişimci, önemli ölçüde para harcayarak oluşturabileceği müşteri potansiyeline franchising sistemi
sayesinde, işini kurar kurmaz sahip olmaktadır.
Tanınmış markaların sağladığı sürekli müşteri ve iş yapma imkanından yararlanabilme şansı doğmaktadır.
Marka, tüketici tarafından kabul gördüğü ve bilindiği için, girişimci rahatlıkla ürünü satabilmektedir. Marka
ile birlikte ulusal veya uluslararası standarda ve kaliteye sahip olunmaktadır. Böylelikle, ürün kalitesini
standart olarak koruyabilmektedir. Girişimci, hazır bir sisteme sahip olarak işe başladığı için reklam ve
tanıtma giderlerinden tasarruf ağlanmaktadır.
Kaliteli personel bulma, işe alma ve yetiştirme konularında franchise veren işletmenin tekniklerinden
yararlanılmaktadır. Franchise veren işletmenin mali ve hukuk danışmanlarından yararlanılmaktadır.
Franchisor'ın sürekli olarak yaptığı araştırma ve geliştirme çabalarından yararlanılmaktadır. Mali, ticari ve
personel konularında sağlanan destekle, teknik işlevlere ağırlık verilip başarı şansı arttırılmaktadır. Bu
sayede girişimci tüm zamanını ve enerjisini satış ve pazarlama üstüne yoğunlaştırabilmektedir. Girişimci,
kendisi gibi aynı işi benimseyen ve işletmelerini kuran insanlarla rahatlıkla fikirlerini paylaşabilir ve
dünyadaki son gelişmeleri takip edebilir. Franchisor ile ortak hareket edilerek küçük işletmelerin
karşılaşacakları risk ve işletmecilik sorunları minimize edilmektedir.
İşletmenin kuruluş aşamasında;
Kuruluş yerinin seçiminde bilimsel tekniklerin kullanılması, leasing vb.
Kaynaklardan finansal destek sağlanması, işletmeler için standart yönetim,
Muhasebe, satış ve stoklama fonksiyonlarının doğru bir şekilde uygulanması
mümkün olmaktadır.
619. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
2. Franchising Sisteminin Franchisee Açısından Dezavantajları
Franchising sistemine katılmak için ödenmesi gereken başlangıç bedeli genellikle yüksektir.
Başlangıç ücretleri yapılmak istenen işin türüne göre;
Franchise veren firmanın markasının kullanılması, gerekli teçhizat, demirbaş ve stokların alınarak
mağazaya yerleştirilmesi, iş yerinin düzenlenmesi, eğitim, eğitim malzemelerinin sağlanması
karşılığında alınır.
McDonalds, Wimpy,Holiday gibi tanınmış bir işletmeden franchise almanın maliyetiyle, emlak, ev
temizleme hizmetleri gibi alanlarda franchise almanın maliyeti farklıdır.
Çok farklı alanlarda franchise verildiğinden küçük girişimciler ilgi alanlarına göre maliyeti
kendilerine uygun franchise bulabilirler.
Franchise sözleşmesine göre; gerekli malzeme ve ekipman, ana firmanın belirlediği
mağazalardan alınır ya da ana firma tarafından temin edilir.
Franchisee kendi bölgesel tedarikçisinden daha ucuza satın alabileceği malzemeleri bile ana
firmanın belirlediği yerlerden satın almak zorundadır.
620. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
2. Franchising Sisteminin Franchisee Açısından Dezavantajları
Karın taraflar arasında nasıl paylaşılacağı konusundaki kararlar, franchisor’ın finansal gücünden dolayı
franchisor tarafından belirlenir.
Franchise alan, sisteme giriş ücretinden başka sürekli olarak, aylık satışların belirli bir yüzdesini yani royalty
bedelini (%1-%11) ana firmaya ödemek zorundadır.
Royalty’nin çok yüksek istenmesi franchise alanların işletmelerini kapatmak zorunda kalmalarına neden
olabilir.
Franchising sisteminin franchisee açısından önemli bir diğer dezavantajı, franchisee’nin hukuken bağımsız
bir işletmeci olmasına rağmen ana firma tarafından sürekli denetlenerek kontrol edilmesidir.
İşletmenin, ticari faaliyet performansının tespit ve değerlendirilmesi için çeşitli işletme bilgilerini ve mali
tablolarının devamlı takip edilmesi ve üçüncü şahıslar tarafından incelenmesi franchisee açısından sıkıntı
verici bir durumdur.
Franchisee , standardizasyonun bozulmaması gereği kendi bölgelerinde sattıkları ürünlerin içeriğinde
değişiklik yapamazlar.
Tüm ürün çeşitlerinin yapılışı, franchise zincirindeki her işletmede aynı olmak zorundadır. Sunulan mal ve
hizmetlerin kalitesi, biçimi ve içeriği sabit ve gizli tutulmaktadır.
Franchise alan, faaliyette bulunacağı bölge sınırlarının sözleşmede belirtilmesine dikkat etmelidir.
Kendi birimine yakın bir yerde, yeni bir franchise biriminin açılması sonucu franchisor’la aralarında çatışma
doğabilir.
621. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
3. Franchise Almayı Düşünenlerin Dikkat Etmesi Gereken Unsurlar
Bir girişimci yatırım yapmaya karar verdiğinde yatırıma sıfırdan başlamak, hazır bir işyeri satın almak,
franchise yapmak kararını alabilir.
Öncelikle hedefi belirleyip neden bir yatırım yapmak istediğine karar vermelidir.
Girişimci çok para kazanmak, kendi işinde bağımsız olmak istiyor olabilir.
Franchising suiistimale çok açık bir konu olduğu için, franchise alacak ve franchise verecek olanların çok iyi
bir araştırma yapmaları gerekmektedir.
Franchisingde bir işletme sistemi satılmaktadır. Sistem denenmiştir ve başarılı olmuştur. Sistemi tek
uygulayan franchise alacak olan değildir. Başarılı olmuş bir zincirleşme ile hareket edilmektedir. Bunun ise
bir bedeli vardır.
Franchise alanın düşeceği en büyük yanlışlardan biri, franchise alanın merkezden satın almak zorunluluğu
olan malları dışardan satın almaya çalışmasıdır. Bu durum sisteme zarar verebilir. Bu nedenle franchise için
istenilen bedel değerlendirilirken rakamsal olmayan birtakım noktaları değerlendirmek gerekir.
Bir görüşe göre neyi kaça alacağınızı bildiğinizden bu olumludur.
İlerde bir rakip ortaya çıkarsa rekabet gücünüz olacaktır. Maliyetin çok olup olmadığına karar vermeden
önce sistemin tüm avantaj ve dezavantajları düşünülmelidir.
622. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
3. Franchise Almayı Düşünenlerin Dikkat Etmesi Gereken Unsurlar
Franchise sözleşmesiyle bölge koruması sağlanır, kendi markanızın size rakip olmayacağını bilerek hareket
eder, bir hata yaptığınızda kontrol edebilirsiniz, yer seçiminde hata yapılmaması sağlanır, zincirdeki diğer
franchise alanlarla karşılaştırmalar yapabilirsiniz.
Sistem iyi bir performansı gerektirmektedir.
Örneğin, girişimci her sabah altıda kalkıp kalkmayacağını, geceleri saat 10’a kadar işin başında durup
durmayacağını ya da başkalarının fikrinden yararlanarak işini kurmanın kendisine ağır gelip gelmeyeceğini
kendi kendine sorgulamalıdır.
Franchise işini idare etmek için gerekli beceri, tecrübe, eğitim, sabır ve finansal imkanların kendisinde
varolup olmadığını kendi kendine sormalıdır.
Kendisine ait bir işi idare ederken özerkliğinin bir kısmından vazgeçeceğini bilmelidir.
Yatırımcın kendi kendine yapamadığı ama franchisor’ın yatırımcı için ne yapabileceği sorusunun cevabını
kendine sormalıdır.
Franchise veren işletmeyi daha iyi araştırmak için denetimden geçen kar zarar, maliyet tablolarını,
yatırım ve fizibilite raporlarını alabilirsiniz.
Bu franchise almak isteyenlerin en doğal hakkıdır. Franchise verenin abartılarına kanılmamalıdır.
Alınan broşürler, markanın ünü yatırımcının gözünü karartmamalı ve gerekli araştırmalar yapılmalıdır.
623. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
3. Franchise Almayı Düşünenlerin Dikkat Etmesi Gereken Unsurlar
Franchise almadan önce yanıtlanması gereken sorular şunlardır;
Gerekli sermayem var mı?
Kendi işimin sorumluluğunu alma ve yürütme riski üstlenme kararlılığında mıyım?
Seçeceğim konuyu 10-15 yıl gibi bir süre aynı şevk ve istekle sürdürebilecek sabra sahip
miyim?
Başkası tarafından yaratılmış bir sistemi, kesintisiz ve uzun süreli olarak uygulamaya hazır
mıyım?
Çalışmaya karar verdiğim franchising şirketinin başarılı, karlı bir geçmişi var mı?
Franchise almak isteyenler aşağıdaki konuları detaylı bir şekilde sorgulamalıdırlar;
624.
625.
626. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
4.Franchise Anlaşması
Franchise anlaşması, ülke hukukuna, Avrupa Birliği hukukuna ve Dürüst Franchise
İlkeleri'ne ve onun her türlü ülkesel ekine uygun olmalıdır.
Anlaşma, Franchisor'un sınai ve fikri mülkiyet haklarını koruma ve ortak kimliği ve
saygınlığı sürdürme konusunda franchise zinciri mensuplarının çıkarlarını yansıtmalıdır.
Franchise ilişkisiyle bağlantılı tüm anlaşmalar ve anlaşmaya bağlı düzenlemeler yazılı
olmalı, Franchisee'nin bulunduğu ülkenin resmi dilinde yapılmalı veya yeminli tercüman
kanalıyla resmi diline çevrilmelidir.
İmzalanan antlaşmalar derhal Bireysel Franchisee'ye verilmelidir.
Franchise anlaşması, belirsizliğe yer vermeden, tarafların karşılıklı yükümlülük ve
sorumluluklarını ve ilişkiyi ilgilendiren diğer tüm hususları düzenlemelidir.
627. GİRİŞİMCİ AÇISINDAN FRANCHISING
4.Franchise Anlaşması
Antlaşmada mutlaka yer alması gereken önemli konular şunlardır;
• Franchisor'a tanınan haklar
• Franchisee'ye tanınan haklar
• Bireysel Franchisee'ye sunulacak olan mal ve hizmetler
• Franchisor'un yükümlülükleri
• Bireysel Franchisee'nin yükümlülükleri
• Bireysel Franchisee'nin yapacağı ödemelerin şartları
• Bireysel Franchisee'nin ilk yatırımını çıkartmasına yetecek uzunlukta olması gereken
anlaşma süresi
• Antlaşmanın yenilenme şartları
• Bireysel Franchisee'nin franchise işini devir ve satışına hak tanıyan şartlar ve Franchisor'ın
olası ilk alım hakkı
•Bireysel Franchisee'nin Franchisor'un ayırt edici işaret, ticari ad, ticari marka, hizmet
markası, dükkan tabelaları, logo ve diğer ayırt edici belirtilerini kullanma şartları
• Franchisor'un franchise sistemini yeni ve değişen yöntemlere uydurabilme hakkı
• Antlaşmanın sona ermesinin şartları
• Antlaşmanın sona ermesinin akabinde Franchisor'a veya başka kişilere ait maddi ve gayri
maddi şeylerin teslim şartları.
Editor's Notes
Yapılan bilimsel çalışmalara göre yetişkinlerin bir konuyu sadece dinleyerek öğrenme oranı %20, görerek (gözlemleyerek) öğrenme oranı %50, yaparak öğrenme oranı ise … (katılımcılara sorun, tahminleri alın) %80’dir. Bu nedenle katılımcı olmaları, ev ödevlerine ve sınıf örneklerine önem vermeleri, daha fazla öğrenmelerini sağlayacak.
Bugün sizlerle iş hayatında başarılı olmak için gerekli olan bazı beceriler üzerinde duracağız. Kadınlarda eksikliği görülen bu beceriler yapılan kapsamlı araştırmalar sonucunda tespit edilmiştir. Bu becerilerin en önemlileri kendine güven ve medeni cesaret ile uzun vadeli plan yapabilmektir. Bugün üzerinde duracağımız konulardan biri olan Planlamayı öğrenmenin bir yolu da hayatınızı ve işinizi planlamaktır. Bugünkü konularımız hayatımızda ve mesleğimizde kendimize nasıl yön vermemiz gerektiğini, enerjimizi nasıl kullanmamız gerektiğini ve bu amaçlara ulaşmak için ne tür kaynaklara sahip olmamız gerektiğini ele alacağız.
Bu noktada katılımcılardan beklenen açık olma fikrini geliştirin. Bunu kendinizden bahsederek ve katılımcılar için yararlı olacağını düşündüğünüz bilgiler vererek yapabilirsiniz. Bu yolla katılımcılar da kendilerinde var olan kaynakların (olanakların) farkına varacaklardır.
Çalıştay süresince gizlilik ilkelerine uyulacağının teyit edilmesi çok önemlidir. Kadınlardaki genel eğilim, kendileri hakkındaki kişisel bilgilerin ve problemlerin başkaları tarafından dedikodu kaynağı olarak kullanılacağı kuşkusudur. Problemlerin çözülmesi gerektiğini, dedikodu konusu yapılmaması gerektiği, ve problemlerin paylaşıldıkça çözülebileceğinden bahsedin.
Sizlere çalıştay hakkında kısa bir bilgi verdik. Şimdi sizleri daha iyi tanımak ve sizlerin bu çalıştaydan beklentilerinizi öğrenmek istiyoruz. Kendimizden başlayalım. Ben ……….
Şimdi sizleri biraz tanımak istiyoruz. Kimsiniz, ne iş yaparsınız. Bu çalıştaydan neler bekliyorsunuz. Özellikle çalıştayın konusuyla ilgili beklentileriniz nelerdir. Devam etmeden önce sizlere gizlik ilkesini hatırlatmak istiyoruz.
Gizlilik Kontratı
Kendimiz hakkında konuşmaya başladığımız şu andan itibaren bu çalıştayda konuşulanların ve anlatılanların gizli olması gerektiğini hatırlatmak zorundayız. Bu çalıştayda kendinizden bahsedeceksiniz, fikirlerinizi paylaşıp görüşlerinizi dile getireceksiniz. Burada konuşulanların burada kalacağının bilinmesi gereklidir. Herkes bu konuda söz vermelidir. Elbette çalıştayla ilgili fikirler ve neler öğrenildiği başkalarıyla paylaşılabilir. Fakat kişisel bilgilerin burada kalması gereklidir. Bana söz verir misiniz? (Herkesin sırayla “EVET” demesini sağlayın). Bu gizlilik ilkesi biz eğitmenleri de kapsamaktadır. Biz de sizinle ilgili bilgileri kimseyle paylaşmayacağımıza söz veriyoruz.
Özgüven geliştirme çalışmasına başlamadan önce eğitim salonunun duvarlarında her bir katılımcı için üzerlerinde isimlerinin yazılı olduğu kağıtlar yapıştırılmış yan yana bölümler oluşturun.
Bu bölümde katılımcılar slayttaki soruları cevaplayacak şekilde hem eğitmen ile hem de birbirileriyle tanışmalıdır.
Önce eğitmen kendini tanıtmalıdır.
Kendinizi tanıtın, şu andaki iş hayatınızdan bahsedin (örneğin kimin için çalıştığınızdan bahsedin, işinizi ne kadar süredir yaptığınızı anlatın ve bu çalıştayı neden düzenlediğinizi açıklayın). Kendinizle ilgili bazı kişisel bilgileri de katılımcılarla paylaşın. Evli ya da bekar olduğunuzdan, varsa çocuklarınızdan bahsedebilirsiniz. Eğitmenin bu bilgileri katılımcılarla paylaşmasının iki yönden önemi vardır: birincisi gurup dinamizmini başlatmak ki bu yolla bilgi paylaşımının ve topluluk içinde yüksek sesle düşünmenin çok riskli olamadığını göstermek; ikincisi ise çalıştayın amacı planlamayla ilgili olduğu için katılımcıların bu alanda düşünmelerini sağlamaktır.
Eğitmenlerden sonra sıra katılımcıların kendilerini tanıtmalarına gelmiştir.
Tanışma sırasında Zaman Kontrolüne Dikkat edin. Anlatacaklarını önce kağıda kısaltmalarla veya şekillerle yazmalarını söyleyin. Bunun için 3 dk. verin.
Her bir katılımcıya konuşma için en fazla 2 dakika zamanları olduğunu hatırlatın.
Aksi takdirde tanışma bölümü 2 saat sürebilir!!!
Genel olarak hayatımızı planlamaya karşı bir direnç söz konusu olabilir. Buna iki sebep gösterilebilir. Birinci sebep, kadınların başkalarına genellikle erkeklere -kocaları, babaları veya patronları gibi -bağımlılığı düşünüldüğünden hayatlarını planlamada yeterince deneyimli olmadıklarıdır. İkinci olarak, bazı kadınlar özgüvenini ait olma durumunu kabul ederek korur ve bazen kendilerini düşünmek özellikle geleceğe bakmak stresli bir durumdur.
ANİMASYON!
(Cümleler ekrana gelmeden önce siz gerekli açıklamaları yapın.)
Daha önce söylediğimiz gibi, kadınlar kendi küçük pencerelerinden bakarak bir dünya görüşü yakalamakta zorlanabilirler. Kadınların hizmete (göreve) alışık olduklarını söyleyebiliriz. Öyle ki, bazen ağaçlara bakmakla öyle meşgul oluruz ki, bir ormanın veya içinde bulunduğumuz ortamın farkına varmayız. (fareyi tıklayın, 1. cümle belirsin)
Kadınlar hakkındaki bir başka gerçek ise, kültürel rolümüz gereği hayatımızı başkalarına genellikle ailemize (anne, baba, eş ve çocuklar) bağımlı olmadan planlayamayız veya düşünemeyiz. (fareyi tıklayın, 2. cümle (görüntü) belirsin)
Doğal olarak düşüncelerimizde bağımsız olamayız, kendimizin ve hayatımızın sorumluluğunu alamayız. Planlama işlevi sorumluluğumuzu taşıma hareketinin bir parçasıdır. (fareyi tıklayın, 3. cümle belirsin)
Niçin plan yaparız? (burada katılımcılardan cevap bekleyin. Bir-iki cevap alınca devam edin) Hayatımızı bir şekilde zenginleştirmek için, bir şeyler yapmak ihtiyacından. Dikkat ederseniz iş hayatınızı özel hayatınızdan ayırt edemediğinizi görürsünüz. Her ikisi de aynı insandır- yani siz. Birisinde yaptığınız, diğer dünyanızda olacakları etkiler. Bu kapsamda plan yapmak sihirbazlık gibidir. Planlı davranan insanların yüzde 95 oranında başarılı oldukları söylenir. (fareyi tıklayın, 4. cümle belirsin). Deneyimlerimizde bunun kendimiz ve çalıştığımız diğer kadınlar için doğru olduğunu gördük ve inanıyoruz ki siz de benzer deneyimler yaşayacaksınız.
Şu anda belki ‘benim için halen umut var mıdır?’ diyenleriniz olabilir.
Eğer plan yapmak bu kadar iyi ise niçin yapmıyoruz? (burada katılımcılardan cevap bekleyin. Ne dersiniz? Bu soruyu yanıtlamada bana yardımcı olmak isteyen var mi? gibi cümlelerle onları teşvik edin. Şu yanıtlara ulaşmaya çalışın: “Nasıl yapılacağınız bilmiyoruz, cesaretimiz yok (yapılan plana uyamamak da var, planın kağıtta kalacağını düşünüyoruz gibi yanıtları “cesarete” bağlayabilirsiniz) Verilen cevapları bu iki cümleye bağlayana kadar devam edin. Bağlayınca fareye tıklayın son kısım belirsin.)
Temel olarak nasıl yapılacağını bilmiyoruz veya yapmak için cesaretimiz yok. Veya her ikisi de.
Çalışma 01
Bu dikkatini yoğunlaştırma alıştırması başlangıç noktası oluşturur. Kişinin düşünmesini, durumunu, düşüncelerini, fikirlerini tartmasını, şu anda hayatında neler olduğunun farkına varmasını ve eğer aynı şekilde devam ederse nelerle karşılaşacağını fark etmesini sağlamak içindir.
İleriyi görmek ve geleceğinizi planlamak için bir başlangıç noktasına ihtiyacınız var. Başlangıç noktanız, nadiren yaptığımız, şu anda nerede olduğunuzun analizidir. Başlamanıza yardımcı olmak amacı ile hayatınıza yoğunlaşacağınız birkaç sorumuz var.
Şimdi 4’lü gruplar oluşturun ve bu soruların cevaplarını önce yazarak diğerleri ile paylaşın her birinizin 5 dakikası var.
20 dakikalık tartışma sonunda grupları birleştirerek soruların cevaplarını alın veya yorumları alın.
Çalışmanın sonunda her bir katılımcıya kendi yazdıklarını duvardaki isimlerinin altına asmalarını sağlayın.
Çalışma 2:
Araçlar: Büyük bir tabaka kağıt, kalın uçlu kalem
Bu alıştırma kişinin hayatının bütün yönlerini detaylı olarak ortaya koyar –geçmiş, şimdi, gelecek. Geçmişteki inişler ve çıkışlar göz önüne serilir. Kişiyi bulunduğu konuma getiren sebepler ve gelecekte yapmak istediği değişiklikler açıkça yansıtılır (gösterilir). Bu işlem kişinin kendi ortamında kendini ifade etmesini sağlar. Alıştırmada özellikle paylaşılan fikirlerin karşılıklı zenginleştirilmesidir. Sık sık insanlar benzer tabiatta olduklarını fark ederken, kuvvetli bağlar oluşur.
Bir önceki alıştırmadaki soruların cevaplarını anımsayarak, doğumunuzdan başlayarak , çocukluğunuzu, yetişkin olarak geldiğiniz konumu , ölümünüze kadar gelecekteki hayatınızı-isterseniz daha sonrasını da – kapsayacak şekilde hayatınızı temsil eden bir çizgi çiziniz. Hayatınızdaki iniş ve çıkışları, hayatınızda şimdi konumuna gelmenizde rol oynayan insanları ve olayları gösterin. Bunları göstermek için hayal gücünüzü ve yaratıcılığınızı ortaya koymalısınız.
Tamamlanınca
Yeniden 4’lü gruplara ayrılarak yaşam çizginizde neyi nasıl çizdiğinizi anlatın. Bitirdiğinizde yaşam çizginizi duvara asıp diğer kişilerin yaşam çizgilerini görmek üzere gezinin. Herhangi birisi hakkında bir sorunuz olursa, ilgili kişiyi bularak sorun.
Çalışma 03:
Kadınlar genelde yeteneklerini fark etmezler veya küçümserler. Bu bölüm kadınların kendilerini küçümsemeden veya en az kısarak beceri ve yeteneklerini görmelerini sağlayacak yaratıcı bir beyin fırtınası içermektedir. Kadınlar çalışmaları için yeterli olmayan yeteneklerini tespit edeceklerdir.
Bunun için 5 veya 10 dakika vermelisiniz.
Bir kağıt alarak yapabileceğiniz işlerin bir listesini yapın. Bu yapabileceğiniz her şeyi içermelidir. Hiçbir şeyi elemeyiniz, her şeyi yazmanızı istiyorum.
Şimdi bu listeye bakarak iyi yapabileceklerinizi işaretlemenizi istiyorum. Şimdi 4’lü grubunuza giderek listenizi paylaşmanızı istiyorum. Listenizi okuyun. Kısaca ve basit olarak aydınlatmak için açıklayın, fakat uzun konuşmalardan kaçının. Diğer grup elemanlarını dinlerken sizi şaşırtan şeyleri not alın ve bir şey unuturlarsa, hatırlatın.
Tartışmadan sonra
Şimdi listenize tekrar bakın. Nasıl yapıldığını bildiğiniz fakat listenize eklemeyi unuttuğunuz bir şey var mı? Bu arada yapabilirim dediğiniz şeyler sizin hünerleriniz (maharetiniz, marifetleriniz, yetenekleriniz) olarak nitelendirilir. Bu hünerlerinize bakarak iş hayatınızda uygulayabileceklerinizi veya daha yararlı kullanabileceklerinizi tespit edebilirsiniz.
Çalışma bittikten sonra herkes kağıdını duvardaki isminin altına assın.
Aşağıdaki hikayeyi anlatın.
Şimdi size sol elimde bir meşe palamudu ve sağ elimde bir çakıl taşı göstermekte olduğumu varsayın.
Sol elimde görmüş olduğunuz bu meşe palamudu kendisi gibi kaç tane meşe palamudu üretme potansiyeline sahiptir.
Bu meşe palamudunun bir meşe ağacı olması olasılığı var mıdır?
Evet, var!
Peki bu ağacın yeni meşe palamutları üretme olasılığı var mı?
Evet, var!
Peki bu meşe palamutlarının her birinin bir meşe ağacı olma olasılığı var mı?
Evet, var!
Demek oluyor ki sol elimde gördüğünüz bu meşe palamudu, kendisi gibi sonsuz sayıda meşe palamudu üretme potansiyeline sahiptir.
Öte yandan sağ elimde tutmuş olduğum çakıl taşının üretme potansiyeli sıfırdır. Çakıl taşı kendisi gibi çakıl taşı üretme olanağına sahip değildir.
Siz “potansiyel” nedir bilmezseniz, bilinciniz “potansiyel farkındalığı” yla donanmamışsa, elimde tuttuğum bu iki şeyi potansiyel açısından ayırt edemezsiniz; her ikisine de bir ‘nesne’ olarak görürsünüz.
Çalışma 4:
Şimdi 4’lü gruplar oluşturun, önce yazarak soruların cevaplarını diğerleri ile paylaşın her birinizin 5 dakikası var.
20 dakikalık tartışma sonunda grupları birleştirerek soruların cevaplarını alın veya yorumları alın.
Çalışma sonunda herkes kendi kağıdını duvara isminin altına assın.
Çalışma 5:
Burada amaç geçmişte topladığınız kaynakları hatırlayarak geleceğe yönelmektir.Eğer mümkünse, dışarıdan gelebilecek gürültüleri ve dikkati dağıtacak her şeyi yok edin. Hayal kurduklarında hayalleri sayesinde buldukları cevapları yazmalarını isteyin. Hatırlatmak amacı ile soruları tahtaya yazın.
Şimdi başka bir zamana gitme zamanıdır. Şimdiki zamanla başladık. Geçmişe bakıp hatırladık, şimdiki gelecek zamana adım atıyoruz. Kalem ve kağıtlarınızı bir kenara bırakarak, arkanıza yaslanın ve gözlerinizi kapatın. Derin bir nefes alıp rahatlayın. Birlikte geleceğe bir yolculuk yapalım. Bulunduğunuz yeri ve bu odayı bırakın, geleceğe gelin. Gelecekteki zamana: …….. yılından 7 yıl ileriye gidelim. Kendinizi 7 yıl sonra olmak istediğiniz ortamda dururken hayal edin. Etrafınıza bakın ve ne çeşit bir yer olduğunu keşfetmeye çalışın.
Bir ülkede misiniz? Bir kasabada mı? Bir şehirde mi? Şu anda yaşadığınız ülkede misiniz, yoksa başka bir ülkede mi? Eviniz nasıl bir yerde? Büyük müstakil bir ev mi, daha küçük dubleks mi, yoksa bir apartman dairesi mi?
Şimdi evinizin kapısına bakın. Kapı tokmağına dikkat edin. Kapıya doğru yürüyüp, açarak içeriye girin. Etrafınıza bakın. Oturma odanız nasıl görünüyor, nasıl dekore edilmiş? Renkler nasıl? Mobilyalar nasıl görünüyor?
Şimdi diğer odalara doğru yürüyün. İkinci kat var mı? Kaç yatak odası mevcut?
Etrafa bakın. Mutfağa gidip oradaki kokuyu hissetmeye çalışın. Evde ne tür işlerle meşgulsünüz?
Burada Standard bir hayat yaşayabilmeniz için ne kadar paraya ihtiyacınız var?
Evi kiminle paylaşıyorsunuz? Birlikte yaşadığınız, hayatınızı paylaştığınız önemli birisi var mı? Bu şu anda birlikte yaşadığınız insan mı, yoksa başka birisi mi? Çocuklar var mı? Varsa kaç yaşındalar? Yedi yıl sonra siz kaç yaşındasınız? 7 yıllık sürede birlikte yaşadığınız insan kaç yaşında?
Şimdi evinizi bırakın ve işinizin olduğu yere doğru yönelin. Oraya nasıl ulaştınız? Orası neresi? Nasıl bir bina? Binanın içi nasıl görünüyor? Birlikte çalıştığınız insanlar neye benziyor.
Ne tür bir iş yapıyorsunuz? 7 yıl içerisinde kariyer planınızda nereye ulaştınız? Kariyer planınızın en üst seviyesinde değilseniz, o noktaya erişebilmeniz için daha kaç yıla ihtiyacınız var?
Şimdi hazır olduğunuzda yavaşça şimdiki zamana dönün, gözlerinizi açın ve etrafınıza bakın.
Yolculuğunuz sırasında sorulara bulduğunuz cevapları yazın.
Katılımcıların hatırlaması için hayal kurma sırasında sorulan soruları tahtaya yazın. Cevapların yazılması için 5 veya 10 dakika verin. Cevapların kısa olmasını söyleyin. 4’lü gruplar oluşturun.
Gruplarda cevaplarınızı birbirinizle paylaşın. Anlamadığınız noktalarda sorular sorun. Özellikle ilgilendiğiniz şeylerin neler olduğunu belirleyin. Ne gibi sürprizlerle karşılaştınız?
İddialı olmayı öğretirken eğitmenin görevlerinden birisi davranışı modellemektir. Rol olarak göstermekle kalmayıp, iddialılık becerilerini tatbik edip, örneklemelidir.
İddialılığın üzerinde durulan konu kazan-kazan davranışı kazandırmayı temsil eder. Öyle ki ‘İstediğimi senin onurunu kırmadan çoğu zaman elde ederim. Başaramazsam onurumdan vazgeçmem gerekmez, aşağılandığımı düşünmemeliyim ve hatalarımı ödemem gerekmez. Azımsanacak bir insan değilim. İddialı davranış iki şeyi ön planda tutar: işin üstesinden gelmek, başarmak ilişkileri sürdürebilmek.
Gelecek için planlar yaptık, başarmak istediğimiz şeyler için hedeflerimizi belirledik, şimdi dikkatimizi planları uygulamak ve amaçlarımıza ulaşmak için gerekli becerilere yoğunlaştırmalıyız. Kadınların işlerinde başarılı olmaları için en çok ihtiyaç duydukları şey yeterli kişisel ilişkiler becerisidir. Burada üzerinde durduğumuz iş yeteneklerini değil, insanlarla iyi ilişkiler kurma, etkin danışmanlık ve yöneticilik rolü gibi insan ilişkileri becerilerini geliştirmektir. İnsanlar arasındaki etkileşime (ilişkiye) kişisel ilişkiler diyoruz. Bu bizim ilgilendiğimiz şahıslara olan davranışlarımızı belirler. Söz konusu insanlar olduğunda en iyi başlangıç noktası sergilediğimiz davranış biçimini incelemektir.
Bir ucunda çekingen davranış, diğer ucunda saldırgan davranışın simgelendiği bir çizgi çiziniz. İddialı davranış bunun orta noktasında olmalıdır. Çizgi süreklilik arz ettiğinden her iki davranışın karışımını simgeler. Her üç davranışla ilgili duygu, düşünce ve hareketler hakkında konuşarak canlandırınız.
Çekingen ve Saldırgan: Çekingen davranış diğer insanlara kıyasla ikinci derecede önem taşıma temel inanışına dayanır. Bu ikinci sınıf olma tutumu ile şu davranışları sergileriz: kabullenmek, vazgeçmek, çekinmek, utangaç olmak, özgüvenin olmaması gibi. Diğer taraftan saldırgan davranış üstün olma tutumunu sergiler. Üstün olma tavrını sergiler. En iyi ben bilirim. En iyi ben yaparım. Diğerlerinden daha iyiyim. Bu şahıslar baskındır, diğerlerini yönlendirir ve kontrol eder. Bazen hükmeden ve dik kafalı davranışı sergilerler. En iyi kendilerinin bildiğini düşünür. Özgüvenleri kendilerini beğenmişlik noktasındadır. Sonuçta hepimiz bu iki davranışı gösteririz, fakat bazılarımız birisini diğerinden daha fazla gösterir. Gördüğünüz gibi bu iki davranış biçimi çoğu zaman üretici değildir. Kendinize güvenen, işbirlikçi/destekçi birisi olabilmek için daha farklı bir yaklaşımı benimsemek daha faydalı olacaktır: Hissetmek kadar düşünmenin de ön planda olduğu, kararlı ve işbirlikçi davranış biçimi. Gördüğünüz gibi bu davranış çizginin her iki ucundaki davranışların bir karışımıdır ve ikisinden de iyidir. Bu davranış türüne iddialı davranış diyoruz. İddialı davranışı saldırgan davranış ile karıştırmamalıyız. Temel fark onurdur (haysiyettir). İddialı davranış her istediğimi alır ve onurumu korurum fakat senin onurunu da kırmam’ prensibine sahiptir. İsrarlı, küçük düşüren, onur kıran davranış biçimi saldırgan davranıştır. Hatırlanması gereken bir başka nokta her zaman kendi yolunuzda gidemeyeceğiniz diğer insanların da ihtiyaçlarını ve isteklerini düşünmeniz gerektiğidir. İddialı davranış ‘kabullensem bile onurumu korurum’ fikrini savunur. Bu işbirlikçi bir tutumdur, ne zaman ısrarlı olup, ne zaman alttan alacağınıza karar vermelisiniz.
Eğitmen bu bölümü anlatırken beden dili ile her bir konuyu göstermelidir.
Aşağıdaki hikayeyi anlatın.
Japon Prof.Dr. Misuru EMOTO, su kristallerini bilimsel bir deneyle incelemiştir. İki ayrı kaba bir miktar su koyarak bunları ayrı ayrı yerlerde tutmuş, birinci kaba 15 gün süreyle hep pozitif konuşmalar yaparak onu övmüş. Diğer kaptaki suya ise hep onu yeren ve aşağılayan konuşmalar yapmış. 15 gün sonunda su kristallerini mikroskop altında incelediğinde 1.kaptaki suyun görüntüsü soldaki resimde görüldüğü gibi parlak, diğer kaptaki ise sağdaki resinde görüldüğü gibi bozulmuş ve parlaklığını kaybetmiş.
Eğitmen bu bölümü anlatırken beden dilini kullanarak kendi kişisel tecrübelerinde bu sonucu ortaya koyan bir örnek verebilir.
Eğitmen bu bölümü anlatırken beden dilini kullanmalıdır.
Slaytta görülen alanlar genel olarak geçerlidir. Ancak bazı ülkelerde bu mesafelerde farklılıklar olabilir.
Çekingen Davranış:
Kollar göğüste kavuşturulmuş, vücut kapalı ve geriye çekilmiştir. Göz teması yok, uzağa veya yakına bakan kaçamak bakışlar vardır. Eller kıpır kıpır hareketli veya sıkıca kavranmıştır. Yavaşça mırıldanarak konuşulur.
Saldırgan Davranış:
Vücut sert ve inatçı bir pozisyonda öne doğru saldırır gibi uzanmıştır. Çoğunlukla eller kalçada yer almıştır. Çene yukarıda, kızgın veya onaylamayan bir yüz ifadesi vardır. Göz teması soğuk ve sert olup, kısık gözlerle saldırgan bakışlarla karşıdaki süzülür. Eller sıksık yumruk halinde sıkılı olup, işaret parmağı ders verir gibi işaret eder pozisyondadır. Ses tonu sert, çoğunlukla yüksek veya alaycı veya iğneleyicidir.
İddialı Davranış:
Rahat ve dik bir duruşla belli bir miktar ilgi gösterilir. İlgilenilen şahısla yüz yüze olmakla yakın bir davranış sergilenir. Kollar serbestçe iki yanda veya kucakta birleşecek şekilde rahatça bükülmüştür. Rahat bir göz temasıyla karşıdakinin yüzüne gözler parlamaksızın dik bakılır. Uzağa bakıldığında kısa sürede tekrar göz teması yakalanır. Eller sabittir, nadiren hareket ettirilir. Uygun yükseklikte sakin bir ses tonu karşıdakinin gerginlik yaşamadan işitmesi için yeterlidir. Yüz rahat bir ifade ve belli belirsiz bir gülümsemeye sahiptir.
Çalışma 6:
Şimdi 4’lü gruplar halinde bu davranış biçimlerini deneyiniz. Grup elemanlarından birisi davranış biçimlerini canlandırırken, canlandırmasını istediğiniz davranış biçimini çekingen, saldırgan veya iddialı olarak (aynı sırayla değil) söyleyiniz.
İlk cümleleriniz aşağıda. Üç değişik davranışı sergiler şekilde rol yapın:
1. Anahtarların burada.
2. Hayır, senin için onu yapmayacağım.
3. Bu raporu müdüre verir misin?
4. Dün buraya bıraktığım kazağım nerede?
Kendimizi en çok korumamız gereken şey eleştiridir. Kişilerin zarar vermek amacı ile olmamakla birlikte, size yaptığınızın yanlış veya uygun olmadığını söyledikleri eleştiriler yapıcı olmayan eleştirilerdir. Sizi savunma durumuna geçirir veya özgüveninizi tahrip edebilir. Eleştiriler kişinin kendi görüşleridir. Bir kişi için uygun olmayan, eleştirilecek davranış bir diğeri için öyle olmayabilir. Eleştiriler bizi aynı zamanda diri ve canlı tutar, yanlışlarımızı dış gözle görmemizi ve düzeltmemizi de sağlar. Ancak bir eleştiriyi göz önüne alıp kendimizi düzeltmemiz için sevdiğimiz birisinden gelmesi yeterli değildir. Hatta eleştiri sahibini sevmenin bu konuyla hiç ilgisi yoktur. Ancak o kişinin doğru değerlendirme yapacak bilgi ve deneyime sahip olduğuna, aynı zamanda bizim daha iyi olmamız için eleştirdiğine güvenmeliyiz.
En zor olanı kendinizi kötü hissetmenizi sağlamak, sizi küçük düşürmeye çalışmak ve kendi suçlarını size yıkmaya çalışmak ve kendilerini iyi hissetmek için eleştiri yapan kişilerle uğraşmaktır. Bu insanlar eleştiride yapıcı olmayı bilmeyenlerdir. Böyle durumlarda birkaç negatif yolla reaksiyon veririz: kırılırız, kendimizi kötü hissederiz, bazen ağlarız.Ya da bazen kızarız, tartışırız, karşı eleştiriye geçeriz. Birincisini yaparsak “fazla duygusal” ikincisini yaparsak “saldırgan, agresif” damgasını yeriz.
Bu tuzaktan nasıl kurtuluruz? Birinci yolu kendinize hakim olarak ağlamamak ya da öfkenize hakim olmaktır. İkincisi ise, eleştirildiğiniz zaman, belki de eleştirilerden öğreneceğiz bir şeyler vardır. Veya eleştiren kişi size ortada bir sorunun olduğunu anlatmaya çalışıyordur. Şimdi eleştiriyle baş etmeyi 3 basamakta nasıl becerirsiniz onu anlatalım.
Bu adımları katılımcılar daha sonra kendileri uygulayabilirler.
Basamak 1 ELEŞTİREN İLE MUTABIK KALMA
Genellikle eleştiriler bir gerçekten çok bazı fikir ve görüşleri içerir. Bu karşı tarafın konuyu nasıl gördüğünün bir ifadesidir. Sadece “EVET” diyerek karşılık verin…
a) “Neden böyle düşündüğünüzü anlayabiliyorum. Konuya neden bu açıdan baktığınızı anlayabiliyorum” Ya da kendinizi karşıdakinin yerine koyun ve nasıl davranacağınızı düşünün.
b) “Bu konudaki duygularını anlıyorum. Aynı şey bana da olsaydı ben de aynı şeyleri hissederdim.”
Kendinizi geliştirmek için biraz geniş olmaya ne dersiniz? Hiç kimse mükemmel değildir. Hiç kimse her şeyi bilemez. Sizin tamamen haklı olduğunuz ne malum?
c) “Evet, meseleyi çözmek için değişik bir açıdan konuya bakabilirim” ya da “Bunun başka bir yolu olmalı”
d) “ BU KONUDA HAKLI OLABİLİRSİN” Daha sonra şöyle dersiniz:
e) “HAKLISIN”, “YANLIŞ BİR DAVRANIŞTI”, “ÇOK TA İYİ BİR FİKİR DEĞİLDİ GALİBA?”
Basamak 2 NEGATİF TUTUM
ÖRNEK: ELEŞTİREN (E): “Bu berbat bir rapor”.İDDİALI (İ): “Bu raporu beğenmediğinizi mi söylüyorsunuz?”
E: “İstersen tekrar söyleyeyim. Bu berbat bir rapor”. İ: “Anladığımdan emin değilim. Rapor hakkında beğenmediğiniz yön nedir?”
E: “Karmakarışık bir rapor. Mesela bir çok daktilo hatası var.” İ: “Daktilo hatalarıyla ilgili bir örnek verin.”
E: “Sayfa marjları eşit değil, sayfa numaraları yok, ve 7 tane imla hatası buldum.” İ: “Anlıyorum. Marjlar eşit değil ve sayfa numaraları vermeği unutmuşum. İmla hatası olan kelimeleri bana gösterebilir misiniz?”
E: “Şurada, şurada, ve burada.” İ: “Demek 7 kelime bunlar. Sayfa marjları eşit değil, sayfa numaraları yok ve 7 kelime hatası. Raporda başka beğenmediğiniz şey var mı?”
İ: “Hayır yok, hepsi bu.” “Bu berbat bir rapor” demek ile varılan bu nokta arasında hayli fark var!
Basamak 3 BİR ÇÖZÜM ÖNERİN VE OK ALIN, ya da, BİR ÇÖZÜM İSTEYİN
“Benden ne yapmamı istiyorsunuz?”, “Doğru yapmam için nasıl davranmam gerekiyor?”, “Ben bu konuda şöyle yapacağım. Katılıyor musun? Tamam mı?”
Katılımcılar ailelerinden ve arkadaşlarından destek almak üzere cesaretlendirilmeliler. Bu şahıslar söz konusu kadının yapacağı değişiklikten en fazla rahatsız olanlardır. Ve eğer dahil olamazlarsa, kişinin kariyerini ilerletmesi için göstereceği her çabayı sabote edebileceklerdir.
Kapanışa yaklaşırken, size bir ev ödevi verilecektir. Bu akşam buradan çıktıktan sonra bugün neler yaptığınızı size yakın birisine anlatınız. Eğer bu planlardan etkilenecek birileri varsa onların desteklerini sağlamak üzere, onlarla size yakın olan kişi ile birlikte veya onun vasıtasıyla konuşunuz. Eğer bu kişiler engeller öne sürerlerse, onları ikna etmek için nelere ihtiyacınız olduğunu belirleyiniz.
Bunu takip eden ilk toplantıya gelmeden önce, kendinize 3 tane 1 yıllık hedef belirleyerek, bununla ilgili faaliyetleriniz üzerinde çalışın.
1. Kişilik yapınız: örneğin bir bahçe işleyecek olsanız ne tür bir bahçıvan olurdunuz?
Katılımcıları kendi kişilik yapıları üzerinde düşünmeye yöneltiniz. Bu onların ne tür bir iş kurabileceklerini anlamaları için önemli olabilir.
Aşağıdaki gibi sorular sorun:
Bitkilerinizi tohumdan itibaren yavaş yavaş besleyerek mi büyütmek istersiniz yoksa kendiliklerinden büyümesini mi beklersiniz?
Şu anda kimsiniz ve kim olmak istersiniz?
Tutkularınız neler, tanrı vergisi yetenekleriniz neler?
2. Kendinizde en hoşlandığınız ve beğendiğiniz özellik nedir ve bunu nasıl işe dönüştürebilirsiniz?
Bu, sonraki derslerde ulaşılacak nihai amaçtır. Tutkularınızın bazen size çok açık olarak verdiği mesajları almaya çalışın.
Neyi yaptığınızı düşündüğünüz zaman yüzünüzde gülümseme belirdiğini anlamanız çok önemlidir.
Yeteneklerinizi ve deneyimlerinizi birleştirip bunları uygun bir işe dönüştürmenin yolu var mı?
3. & 4.: Soruyu seslendirin. Slaydın amacı, katılımcılara şu anki durumlarının onları tatmin edip etmediğini ve nedenlerini düşünmelerini sağlamaktır.
Katılımcıları en çok ne yapmayı hoşlandıklarını düşündürün.
Alıştırma 05-01 notunu dağıtın: Katılımcılardan en çok yapmayı sevdikleri 20 faaliyeti listelemelerini isteyin. Profesyonel veya kişisel faaliyetler olabilir.
Yürümek, şarkı söylemek, kız arkadaşlarla veya komşularla buluşmak, aile fertleriyle telefonda konuşmak, çocuklarla oyun oynamak gibi şeyler olabilir.
Onlara çok fazla düşünmeden içlerinden geldiği gibi yazmalarını söyleyin. Akıllarına ilk gelen şeyi yazmalarını isteyin.
Katılımcılara çocukken ve gençlik dönemlerinde yapmaktan hoşlandıkları faaliyetleri düşünmeden yazmalarını söyleyin.
Katılımcıların önemli kişilik özelliklerinin daha sonra seçecekleri iş üzerinde çok büyük etkisi olduğunu anlamalarını sağlamak çok önemlidir.
Birinci örneği çocukluktan yetişkinliğe tutku ve tavırları arasındaki çizgi için rehber olarak kullanın.
1.Örnek : Ben çocukken hep komşu çocukların oyunlarını organize ederdim ve dans etmeyi ve okumayı çok severdim. Gençliğimde hala herkesin sosyal aktivitelerini organize ediyordum, şarkı söylüyordum, okuyordum ve yazıyordum. Şimdi yetişkinim ve hala aynı şeyleri yapıyorum. Düğün ve sosyal aktivite organizasyonu yapılan bir işte mümkün olan her yerde şarkı söylemeyi seven bir yapıda olmak çok önemli yeteneklerdir!
2.Örnek : Şimdi dekoratör bir arkadaşım küçükken oyuncaklarına annesinin dikiş makinesini kullanarak küçük perdeler ve mobilyalar yapmayı çok sevdiğini söylemişti. Gençlik dönemlerinde de sürekli odasının şeklini değiştiriyor, kumaş parçaları, atılacak sehpa gibi malzemeleri kullanarak harikalar yaratıyordu.
Katılımcılar neleri yapmaktan hoşlandıklarını tanımlamalıdırlar. Şimdi onların güçlü ve zayıf yanlarına bakalım.
Katılımcılardan başkalarının onlara söylediğini de dahil ederek güçlü ve zayıf yanlarını listelemelerini isteyin.
Bazen kendinizle ilgili olarak tarafsız olmak kolay değildir, güçlü ve zayıf yanlarınızı listeledikten sonra bunu sizi iyi tanıyan insanlarla kontrol edin.
Birinin güçlü yanı duruma ve konuya bağlı olarak bir başkasının zayıf yanı olabilir. Yukarıdaki örneği kullanarak grup çalışması yapın.
Alıştırmanın ortak temele göre hazırlanmış olduğuna dikkat çekin ancak ilginçtir ki işimizi ve iş hayatımızı planlarken bazen kendi kişilik özelliklerimizi ve içimizden gelenleri göz ardı ediyoruz.
Örnek: Hep hareketli biriyseniz içinde bir sürü faaliyet olan bir iş düşünün. Yetişkinlerle olmayı seven ama çocuklarla oynamaya bayılan biriyseniz neden iş eğitimi faaliyeti olan bir iş düşünmeyesiniz?
Katılımcılara yemek yapmayı çok sevmeleri, çok iyi yemek reçetelerine sahip olmaları, çok güzel çamaşır yıkamaları, bahçeye bakmaları, kişisel bütçelerini yönetmeleri, çocuklarına bakmaları, hayvanlarla aralarının iyi olması, ev için alıveriş yapmak v.s gibi faaliyetler bütün bunları uygun bir iş fikrine dönüştürmeden ve o konuda uzman olmadan yeterli olmadığını hatırlatınız.
Örnek: Eğer siz bir yazar veya sanatçıysanız girişimci olmanız gerekir. Gereken araçları almak, işinizi üretmek ve en önemlisi de onu satmak zorundasınız.
Katılımcıları ağlayan çocuk figürüyle özdeşleştirin!
Ağlayan çocuk disipline olmayabilir fakat cesaretlidir, kararlıdır ve sonunda başarır. Çoğu asla pes etmez! Taa ki istediğini alıncaya kadar!
Katılımcılarla ağlayan çocuğu mükemmel bir girişimciye benzeterek eleştirip anlamalarına yönelik tartışma başlatın. Slayttaki her bir başlık için onlara Sorun:
Çocuk iyimser mi? Evetse niçin, hayırsa niçin?
Yaratıcı mı?Evetse niçin, hayırsa niçin?
gibi.
Katılımcıların tahmin ettiklerinden çok daha fazla kaynağı seferber edebileceklerini anlamalarını sağlayın.
Bu listeyi gelecek planlarımızın bir parçası olarak hazırlıyoruz.
Bu listeyi hazırlayan katılımcılar gelecekte iş kadını olabilirler veya özel yaşamları için listedekilerden yardım isteyebilirler.
Alıştırma 05-04 u dağıtın.
Bu noktada bir iş fikriniz olduğunu düşünebilirsiniz veya hala hiçbir ipucunuz yoktur!!!
Katılımcıları ne tür bir iş yapmak istediklerini düşünmeye sevk edin. Daha sonra hislerinizi gerçekle yüzleştireceğiz. Ama şimdi kendimizi duygularımızın yönlendirmesine bırakalım.
Ev ödevi: 18x24 ebadında kağıt alın. Şekiller ve kelimelerle işletmenizin temasını oluşturun.
Öncelikle onlara mutlu göründükleri bir resmi bulmalarını ve kağıdın tam ortasına yerleştirmelerini söyleyin. Arkasında onlara ilham veren bir resim bulmalarını söyleyin (mesela Atatürk veya anneleri veya güzel bir film artisti, önemli değil) ve onu en üste yerleştirmelerini söyleyin. Ardından dergi veya kitaplardan kendileriyle ilgili ne yapmak veya ne olmak istediklerini çağrıştıran bir resim bulmaları gerekiyor.
Onlara bunun bir okul çalışması olmadığını söyleyin, sezgisel olmaları gerektiğini ve resim aramanın onları yeni bir maceraya sürükleyebileceğini söyleyin. Bitkilerini ve çiçeklerini arama çalışması!
Çiçekler, güller gibi herhangi bir resim seçebilirler:
Size ilham verecek herhangi bir şey!
Onlara güzeli aramanın sürekli olduğunu hatırlatın. Sevdiklerini eklemek için çok boş alan var.
Katılımcılara olabildiklerince dürüst olmaları için biraz düşünmelerini söyleyin.
Sorun:
Kendinizi ailenize, arkadaşlarınıza, eşinize veya başkalarına bir şeyleri kanıtlamak zorunda hissediyor musunuz?- ya da kendiniz için bir iş yaratmaya mı çalışıyorsunuz?
Bu işi para kazanmak için mi yoksa yaratıcılığınızı ortaya koymak için mi düşünüyorsunuz?
Onaylanmak ihtiyacında mısınız yoksa özgürlük mü? Topluma katkı sağlamak mı istiyorsunuz yoksa erken emekli olmak mı?
Yoksa sizi harekete geçiren her ikisi mi?
Bazıları onları harekete geçiren şeyleri açıklığa kavuşturmak için zamana ihtiyaç duyarlar. Bu onlara sonraki aşamalarda ne tür bir iş istedikleri konusunda yardımcı olur.
Bu çalışma, daha ileri aşamalarda ne tür bir iş yapmak istediklerini netleştirmelerine de yardımcı olacaktır.
Düşüncelerinizi netleştirmek ve neden bir girişimci olmak istediğinizi daha iyi anlamak için bir liste yapın. Bu listeye kendi işinizi kurma sebeplerinizi yazın.
Katılımcılara, iş fikrinin yeni bir yatırım için başlangıç noktası olduğunu anlatınız.
İş, başka insanların istek ve ihtiyaçlarını gören ve bunu belirli bir ürün yada hizmete dönüştüren insanlar tarafından kurulur.
Fikirle iş fikri arasındaki farkı anlatın: İş fikri, bir fikrin, işe dönüştürülebilecek şekilde olgunlaştırılmış halidir. Yani hedef müşteri, hedef pazar, benzerlerinden farkı gibi unsurları da içermelidir. Örnek: Fikir: “dikim evi açmak, sipariş üzerine perde, hurç, çeyizlik, nevresim v.s. dikmek”. İş fikri: “ev tekstili mağazalarına iş yapacak bir dikim evi açmak. Yatak odası, mutfak, salon takımları (*) tasarlayıp dikmek.”
Burada potansiyel müşteri, ürün, benzer dikimevlerinden farkı açıklanmıştır. İş sahibinin zamanı varsa, sipariş usulü gelen farklı dikim işleri de alabilir elbette, ancak asıl işi, başkalarının kendini tanıyacağı işi yukarıda tarif edilen iş olacaktır.
(*) Eğitimciye not: mutfak takımı: masa örtüsü, perde, buzdolabı örtüsü, tüp örtüsü, raf örtüsü v.b. parçalar. Yatak odası: yatak örtüsü, komodin örtüleri, perde, tül perde, kırlent, kilim v.b. Parçalar olabilir.salon takımı: birbiriyle uyumlu kumaştan koltuk şalları, perde, masa örtüsü, sehpa örtüsü gibi salonda kullanılacak parçalar olabilir. Bu takımlara başka ne eklenebilir? Zaman varsa ve katılımcıları biraz hareketlendirme ihtiyacı hissederseniz onlara sorun, yaratıcılıklarını kullanarak bu listeye yeni parçalar eklemelerini isteyin.
Bunu yapmak faydalı olabilir ancak bir engel de oluşturabilir. Daha önce hiç yapılmamış bir ürün/hizmeti sunmak kolay değildir. Bu tür bir ürünü sunmakla pazarı eğirmeniz ve network oluşturmanız gerekebilir.
Eğer ürün aynı ortamda başka ürünler gibiyse müşteri elbette fiyata göre karar verecektir ve en ucuz olanı tercih edecektir.
Katılımcılara Zehra örneğinde olduğu gibi ürünlerinde değişiklik yaparak, özellikli alanda üretim yaparlarsa iyi sipariş alabileceklerini anlatın.
Vizyon resminizi daima gözünüzün önünde bulundurun. Bu sizin başlangıç ve ilham kaynağınız.
Son örnekteki tuzaklardan biri hobiyi işe dönüştürürken iş bilgisine ihtiyaç duyulmadığının sanılmasıdır.
Bir ürünü veya hizmeti üretmek – satmak ile bir şirketi yürütmek farklı bilgi ve beceriler gerektirir. Her ikisinin de girişimcide olması gerekir. Hobinizi veya becerinizi işe dönüştürmek güzel bir fikir ama yeterli olmadığını unutmayın. O işi ne kadar iyi yaparsanız yapın, kendinizi şirket kurmak ve yürütmek konusunda da geliştirmeniz lazım.
Her bir gruptan yapılabilecek işlere örnekler veriniz:
Üretim: Gıda üretimi, Tekstil ürünleri
Toptan/Perakende satış:
Son kullanıcıya doğrudan satış “perakende” satış olarak anılmaktadır.
Üreticiden perakendeciye satış “toptan” satış olarak isimlendirilir.
Hizmet: Yaşlı insanların bakımı, çocuk bakımı veya temizlik hizmetleri
El sanatları, sanatçılık: Resim yapmak, halıcılık, ahşap/kumaş boyama, takı tasarımı
Eğitim: Sizin sahip olduğunuz becerileri edinmek isteyen katılımcılara aktararak onları eğitmek
İş Hizmetleri: işyerlerine fotokopi hizmetleri vermekten geçici eleman bulmaya kadar geniş bir alanda hizmetler sunmak.
Poster resminizi umutmayın
Nereden bakılarak fikir edinilir?
Ne anlama gelir?
Neyle başlamalı?
Katılımcılar kendilerini değerlendirsinler. Soruların çoğu bugünkü çalışmada daha önce cevaplanmıştı. Bu alıştırmanın amacı resimde ortaya koyduklarını vizyonlarını biraraya getirmek ve onları somut, uygun bir iş fikri düşünmeye başlatmaktır.
Katılımcılardan ihtiyaç analizi alıştırmasındaki (06-01) sonuçları değerlendirmelerini isteyin. Vizyon resimlerini göz önünde bulundurarak iş fikirlerini yazmalarını isteyin.
Bu sırada iyi bir iş fikri nedir konulu 11 nolu slaydı ekranda tutun.
Ne bildikleriyle ne yapmak istediklerinden bir karma oluşturmalarını söyleyin.
Örneğin: Eğer çocuklarla ilgili bir iş yapmak ve evde olmak istiyorsanız ve yemek yapmayı da seviyorsanız çocuklar için yemek okulu kurmayı düşünebilirsiniz.
Eğitimciye Not:
Sınıfta uygulayabileceğiniz farklı senaryolardan üçünü düşünebiliriz ve diğer dersler için fikirler geliştirebiliriz.
A. Sınıftaki katılımcılardan pek çok iş fikri çıkabilir, bu durumda 1. adımdan 3. adıma kadar çalışma yapınız.
Katılımcıları 4-6 kişilik gruplara ayırın.
İpucu: katılımcıları gruplara ayırırken lider yapıda olanların bir arada olmamasına, her grupta birer tane olmasına özen gösterin. Tembel olanları harekete geçirecek şekilde hareket edin.
2. Grupları oluşturduktan sonra Alıştırma 06-02 yi dağıtın.
3. Onlara 3 iş fikri seçmelerini ve analiz etmelerini söyleyin, bunlardan birini diğer gruplara sunmalarını ve değerlendirmelerini isteyin (17 den 22 nolu slayda kadar)
B. Katılımcılardan çok az fikir geliyorsa 1 ve 2. adımı atlayıp doğrudan 3.adıma geçin.
1. Katılımcıları 4-6 kişilik gruplara ayırın.
İpucu: katılımcıları gruplara ayırırken lider yapıda olanların bir arada olmamasına, her grupta birer tane olmasına özen gösterin. Tembel olanları harekete geçirecek şekilde hareket edin.
2. Grupları oluşturduktan sonra Alıştırma 07-02 yi dağıtın.
3. Onlara iş fikirlerini analiz etmelerini söyleyin, bunlardan birini diğer gruplara sunmalarını ve değerlendirmelerini isteyin (20 den 22 nolu slayda kadar)
C. Katılımcılardan hiç fikir gelmiyorsa sizin 06-01 kontrol listesinden iş fikri seçmeniz ve üzerinde çalışılmasını sağlamanız gerekir .
A opsiyonundaki gibi 3 iş fikri seçip bunu bire indirmeyi veya B opsiyonundaki gibi her grup için sadece bir iş fikri üzerinde çalışmayı düşünebilirsiniz.
Aynı grubun her bir üyesine fikirlerini grupla tartışmalarını söyleyiniz.
3 iş fikri bire indirilmelidir.
Katılımcılara her bir iş fikrinin avantaj ve dezavantajlarını sıralamalarını ve birini seçmelerini soyleyin.
Şimdiden sonra her bir grup bir iş fikri ile çalışacak.
Her grup bir fikir seçtikten sonra, alıştırma 07-02 ye göre onları açıklamalarını isteyin.
Eleme çalışmaları iş fikrinin bağımsız olarak ekonomik getiri sağlayabilecek potansiyeli olup olmadığını ve uzun vadede beklenen karı getirme olasılığını değerlendirmeyi sağlar.
Yeni bir işin getirilerini pek çok faktör etkiler. Eleme çalışması iş hayata geçirilmeden önce analiz edilmesidir.
Her bir gruba yukarıdaki kuralları kullanarak etkili ve kısa sunumlar yapmalarını sağlayın.
Her bir grubun alıştırma 07-02 deki fikirleri kullanarak farklı görünümlü sunumlar yapmaları önemlidir:
Kişilik
Pazar durumu
Rekabet
Teknoloji
Risk durumu
Uygulanabilirlik
Bir sonraki fikir eleme, değerlendirme tablosu yukarıdaki soruları da içerir. Fikir eleme tablosunu fikirlerinizi belirlemek için kullanınız.
Katılımcılara fikirlerini diğerlerine sunmalarını söyleyin. Fikir diğerleri tarafından alıştırma 08-01 deki eleme tablosu kullanılarak puanlanır. En yüksek puanı alan fikir kazanır!
Slayttaki değerleri girişimciliğin kolay bir şey olmadığını anlamalarını sağlamak için anlatın. Burada amaç katılımcıları korkutmak değil, bu başarısızlıkların hep benzer nedenlerle ortaya çıktığını belirtin. Bu nedenlerin en önemlilerini bir sonraki slaytta göreceğiz.
Küçük işletmelerin rekabette ayakta kalabilmesi için bir farklılık yaratması, farklı bir müşteri ihtiyacına cevap verecek ürün ya da hizmet geliştirmesi gerekir.
Ayrıca iş yönetim becerisi de gerekir (üretim, satış, finans gibi), bu konualrı ilerideki derslerde detaylı olarak göreceğiz.
Soruyu sorun: Deneyecek misiniz, bahçıvan olacak mısınız ve çiçek açacak mısınız???
Katılımcılar için amaç girişimci olup olmamaya karar vermeleridir. Gerçekçi olmalarını isteyin. Burada eğitimcilerin amacı da mümkün olduğu kadar çok iş kurdurmak değil. Girişimciliğin herkese uygun bir kariyer olmadığını, bazı kişilerin gereksiz teşvikle bu yola atılıp bu yolda
Pazar nedir?
Bir ürünün / hizmetin el değiştirdiği yere, bir başka deyişle taleple arzın birleştiği yere PAZAR denir...
Pazar, bir dükkan olabilir
Pazaryeri veya alışveriş merkezi ,
İnternet ortamı, hatta bir sokak veya ev olabilir....
Girişimci, malının veya hizmetinin nerede satılabileceğini , nerede talep olacağını belirlemek durumundadır.
Pazarın özellikleri doğal olarak ürünün/hizmetin özelliklerini de etkileyecektir.
Müşteriye sağlayacağı fayda ve özellikleriyle farklılaşmış bir ürün yaratarak rakiplerden farklı olmak, ürüne olan talebi yaratmak veya var olan talebi canlandırmak ve rekabeti sadece düşük fiyat ile sınırlandırmamak bir girişimci için son derece önemli bir başlangıç noktasıdır.
Pazarın ihtiyaçlarını iyi anlayan ve bu çerçevede ürünlerini/hizmetlerini iyi tasarlayan girişimci hedeflerine ulaşmakta önemli bir adımı gerçekleştirmiş olur.
Örnek: günde yaklaşık 200 kişinin yemek yediği küçük bir lokanta.
Bölgede yeni bir iş merkezi gelişmekte olduğundan bu rakamın artması büyük olasılık.
Hedef lokanta temiz, samimi bir havası var, ve lokantanın sahibi güvenilir bir kişiden ev yapımı köfte tedarik etmeye oldukça sıcak bakıyor. Mahallade bir kadın daha benzer bir iş yapıyor, dolayısıyla rekabet söz konusu, ve ileride bu sayı artabilir.
Aynı zamanda yakın gelecekte gelişen iş merkezinin yaratacağı talep nedeniyle lokanta sayısı da artabilir.
İş merkezinde çalışanların artması potansiyel müşterilerin özelliklerini de değiştirecektir. Değişik yemek kültürlerine açık, farklı yemekleri denemeyi seven, eğitim seviyesi daha yüksek, geliri daha yüksek ve hem öğlen hem akşam dışarıda yemek yiyebilen bir müşteri kitlesinin oluşma olasılığı çok yüksek.
Bölgesel örneklerle canlılık sağlanmalıdır, örneğin Akçaabat köftesi, Tire köftesi, Akhisar köftesi gibi.
Bir girişimci öncelikle pazarının neresi olacağını belirlemeli daha sonra bu pazarı iyi bir şekilde araştırmalıdır.
Özellikleri iyi bir şekilde belirlenmiş bir pazarda hedef koymak, pazarlama, satış ve üretim faaliyetlerini yönlendirmek hedeflere ulaşabilmekte önemli bir avantaj sağlar.
Bir dağcı düşünün; tırmandığı dağı hiç tanımıyor, elinde pusula yok, ve hava sisli..bu dağcının yolunu bulup zirveye varması ve daha da önemlisi daha sonra geriye dönebilmesi tamamen şansa kalacaktır. Oysa aynı dağcı önce sorarak, açık havada dağı uzaktan da olsa gözlemleyerek, dağın fotoğraflarını, daha önce bu dağa tırmananların yazılarını, haberlerini inceleyerek kendisini tırmanışa hazırlarsa, hatta dağın bazı coğrafi özelliklerini zihnine yerleştirirse (örneğin dereleri, vadileri, uçurumları, ormanları), yanına pusula gibi gerekli ekipmanları alarak yola çıkarsa hem zirveye başarıyla ulaşma hem de başarıyla geriye dönme olasılığını arttırır.
Alıştırma 9.1
Katılımcılar 4-5 kişilik gruplara ayrılır
Her gruba bir ürün verilir
Gruplar aldıkları ürünlere göre pazarlarını ve potansiyel müşteri özelliklerini tanımlarlar
Gruplar pazarlarını nasıl tanıyacaklarını neler yapacaklarını belirlerler
Süre: açıklama 10 dak., grup çalışması 30 dak., tartışma ve soru cevap 20 dak.
Süre bitiminde her grup sunumunu yapar
Grupların ve tek tek katılımcıların pazarlarını ve müşteri özelliklerini tanımlamaları ve pazarın özelliklerini anlayabilmek için ne yapmaları gerektiğini anlamaları beklenmektedir
Plan; hedef koymak ve hedefe ulaşacak yolu belirlemektir.
Bir Girişimci;
Yapılan iş nedir, neden yapılıyor, kime yapılıyor sorularını kendisine sormalıdır.
Büyük şirketlerde buna “şirketin misyonu” denilmektedir.
2. Hayal edilen gelecek nedir, girişimci gelecekte neyi görmektedir?
Büyük şirketlerde buna “vizyon” denilmektedir.
Örnek 10.1
Billur Kahve evi
Gelecek hedefi (Vizyon): Ankara’nın en iyi kahve evi olmak
Yapılan iş (Misyon): Billur sokakta; sigara dumanı olmayan temiz ve rahat bir ortamda, en güzel Türk kahvesini lezzetli tatlılarla birlikte sunan, aynı zamanda satranç, dama gibi zeka oyunları oynama ve kitap okuma olanağı sağlayan bir kahve evi...
Plan Plan, başlangıçta bir düşüncedir ve tercihen kısa zamanda kağıda dökülmelidir
Bir iş ve iş ortamıdır (ne yapıyorum, kimin için yapıyorum)
Kısa ve uzun dönemli hedeflerdir (girişimcinin kısa ve uzun dönemlerde ulaşmayı amaçladığı parasal, sosyal, çevresel hedeflerdir)
Bu hedeflere ulaşmada izlenen yoldur (hedeflere ulaşmak için neler yapmak gerektiğidir)
Girişimci için plan;
Bir tartışma ortamıdır, arkadaşlarla, akrabalarla, yatırımcılarla, iş ortaklarıyla, bankalarla konuşabilmeyi, görüşebilmeyi, tartışmayı sağlar.
Kıyaslamadır; belli sürelerde gerçekleşenlerle planların kıyaslanmasını sağlar. Diğer iş sahiplerinin hedefleri, gerçekleştirdikleriyle kıyaslamayı sağlar.
Para bulabilmek için tanıtma imkanı sağlar. Bankalar veya diğer finans sağlayan devlet veya özel kurluşlara iş fikrini anlatmaya yardımcı olur.
Örnek 10.2
Ankara’dan İstanbul’a arabayla yola çıkacak bir kişi yolculuğunu planlarken; arabasını, yolu, durakları, hava koşullarını, yolcuları, yükü, olası problemleri, yola çıkış ve hedef varış zamanını belirlemeye çalışır...
Bir yolculukta beklenmedik bir çok olay olabilir. Kaza, hava koşullarında değişimler, arabada beklenmedik arızalar, vb. Olumlu veya olumsuz değişebilecek şartlar yolculuk planlarında da değişikliklere neden olabilir. Ancak hedef hep aynıdır, İstanbul’a varmak...
Bir Girişimci için plan yapmak aynı bir yolculuğa çıkan şoförün plan yapması gibi son derece önemlidir. Girişimci nereye ulaşmak istediğini yani hedefini belirlemeyi, bu hedefe ulaşabilmek için izlemesi gereken yolu yani stratejilerini, ve eksiklerini belirlemeli ve bunu anlaşılabilir, gerektiğinde başkaları ile paylaşılabilir ve izlenebilir bir çerçevede kağıda dökmelidir.
Planı yapanın kimliği; isim, adres, yaş, vs
İşin tanımı; hedefleri, bu hedeflere ulaşmak için izlenecek yollar. Sahip olunan teknik özellikler, yetnekler, malzeme, ekipman vs.
Pazarın genel özellikleri; Pazar büyümekte mi? Kimler pazarda yer alıyor?
Hedef pazarın özellikleri; işin zayıf ve kuvvetli tarafları, pazardaki fırsat ve tehlikeler. Hedef müşteriler kimlerdir
Ürün/hizmet; ürünün/hizmetin fiyatı, kalitesi ne olmalıdır, yeni ürün geliştirme olanakları nedir?
Üretim; üretim nasıl yapılacak, Yer, makina, eşya, araç
Para; mevcut sermaye ve varlıklar, sermaye ihtiyacı, kısa ve uzun dönemli para giriş çıkışı (nakit akışı) ihtiyacı, kar etme hedefleri.
Alıştırma 10.1
LEZZET KÖFTECİSİ
Türkiye’nin herhangi bir yerinde yer alan bir köfteci. Örneğin, Akhisar, Tire, Akçaabat .
Katılımcılar 4-5 kişilik gruplara ayrılır.
Katılımcılar örnekte verilen çerçevede tanımlamaları yaparlar.
Süre: açıklama 10 dak., grup çalışması 30 dak., tartışma soru ve cevap 20 dak.
İş tanımı
Pazarın genel özellikleri, hedef pazarın özellikleri
Ürünler/hizmetler
Üretim
Yer, makina, eşya, araç
Para
Süre bitiminde grupların hazırladıkları tanımlar tartışılır ve tek bir ortak üzerinde karar vermeye çalışılır.
Katılımcıların işi tanımlama, hedef koyma, ve hedefe ulaşacak yolları belirleme yeteneklerinin gelişmesi beklenmektedir.
Bilgi; piyasa, ürün, üretim, çevre, yönelimler, vb., hakkında
Çevre desteği; birlikte çalışmanın gücü, kapıları açabilme desteği
Teknoloji, makina, ekipman; üretim yapabilmek için gerekenler, üretim yapabilme bilgisi, hizmet verebilmek için gereken araç, veya masa, bilgisayar vs.
İnsan gücü; girişimcinin kendisi, çalışanlar, ortaklar.
Para; cepteki, bankadaki, veya bulunabilecek, borç alınabilecek para.
Öncelikle iş tanımlanır.
Arkasından işe başlayabilmek için gereken kaynaklar belirlenir.
Daha sonra mevcut kaynaklar gözden geçirilir.
İşin tanımına, hedeflere, pazarın ve müşterilerin özelliklerine, üretim, yer ve tesis ihtiyacına, kalite hedeflerine göre kaynak ihtiyacı belirlenir.
Girişimciler için tüm hedeflere uygun kaynaklara sahip olmak genellikle mümkün değildir.
Girişimciler mevcut kaynaklara veya ulaşabilecekleri kaynaklara göre işlerini planlamak durumunda kalabilirler.
Örnek 11.1
Kahve evi kirası, şehir merkezi ile ara sokak arasındaki fiyat farkı
Makina sayısı, haftada 100 adet ve 1000 adet gömlek üretmek için gereken makina, yer, işçi sayısı
Özellikle son yıllardaki teknolojik gelişmelerle günümüzde bilgiye ulaşmak herkes için son derece kolaylaşmıştır. Arzu edilen her konuda sayfalar ve kitaplar dolusu bilgiye kütüphanelerde ve internet ortamında ulaşmak mümkündür. Artık önemli olan okuması günlerce belki aylarca sürebilecek bunca bilgi arasından en doğrusunu, en yararlısını seçebilmektir.
Bilgiyi iki ana başlık altında inceleyebiliriz. Birincisi objektif olan, güvenilir kaynaklara dayanan bilgi. İkincisi ise sübjektif olan yani sadece kişisel yorumlara dayanan bilgi. İstatistik tabloları, devletin veya güvenilir kurumların yapmış olduğu yansız araştırma sonuçları veya yayınları objektif bilgiye örnek olarak verilebilir. Komşusunun hislerine ve öngörüsüne dayanarak bir işe girecek kişi için ise sübjektif bilgiden söz etmek doğru olacaktır.
Çevre desteği günümüzde kapalı kapıları açabilen en önemli kaynaktır. Bazen başka hiçbir kaynağı olmayan bir kişi sadece çevre desteği ile iş sahibi olabilir. Tam tersine bir çok kaynağa sahip bir girişimci doğru ve etkili çevre desteğine sahip olamadığı için işini kuramayabilir veya geliştirmeyebilir.
Bir işi yapabilmek için gerekli olan teknoloji, makina veya ekipman ihtiyacı.
Bu kaynaklara para ile sahip olmak mümkündür.
Örneğin bir girişimci biriktirdiği parasıyla veya borçlanarak bir dikiş makinası alabilir. Bu durumda para makinayla yer değiştirmiş olur. Bu makinayı kullanma bilgisi yani teknoljik bilgi girişimci de olabilir veya girişimci bu yeteneğe sahip olabilmek için eğitim alabilir.
İş gücü öncelikle girişimcinin kendisidir. Ancak bir çok iş, tek başına yapılamayacak şartlar içerebilir. Örneğin bir lokanta işletirken gereken aşçılık, temizlik, servis hizmetleri için birden fazla işçiye gereksinim duyulmaktadır.
İş gücü, daha doğrusu eğitimli, bilgili, deneyimli işgücü günümüzde tüm dünyada en çok ihtiyaç duyulan kaynaktır. Ayrıca özel yeteneklerle donanmış, yaratıcı özelliklere sahip işgücünü tüm firmalar ve ülkeler kendi saflarına katmaya çalışmaktadır.
Girişimcilerin işlerine kendilerini adamaları, zamanlarını, hayallerini, becerilerini adamaları elde edilmesi en zor kaynaktır.
Örneğin; yaşlılara rahatlatıcı masaj yapmayı planlayan bir girişimciyi ele alalım. Bu girişimcinin masaj bilgisi ve yeteneği, elleri teknolojidir. Bu işe ayırdığı zamanı paradır; çünkü aynı zamanda başka bir yerde çalışmayı veya evinde geçireceği zamandaki getirisinden vazgeçmektedir. Ayakları araçtır onu müşterisine götüren. Ve iş gücü de tek başına kendisidir.
Genellikle girişimciler için ulaşılması veya bir iş için ayrılması en zor olan kaynaktır.
Para kaynağı; aile bütçesinden ayrılmış bir bölüm, akrabalarda veya arkadaşlardan alınan karşılıklı veya karşılıksız borç, bankadan veya finans kurumlarından alınan borç, devlet desteklerinden sağlanan başlangıç sermayesi olabilir...
Paranın maliyeti; bankacılık sistemi içinde geçerli olan faizle ilintilidir. Bankadan bankaya değişebilir, veya destek sağlayan kurumların düşük faizli veya sıfır faizli borçları olabilir.
Tabi en düşük maliyetli parasal kaynak hazır tasarruflar veya yakın çevreden sağlanabilecek faizsiz borçlardır. Ancak şunu da her zaman düşünmek gerekir ki mevcut para veya paraya dönüştürülebilecek tüm kaynakların (altın, hisse senedi, gayrı menkul, araç vs.) alternatif getirileri vardır. Bir işe yatırım yapan kişi hem hendi işgücünün hem de parasal kaynaklarının farklı şekilde değerlendirilmesinden gelecek alternatif kazancı hesap etmelidir.
Günümüzde girişimciler için giderek yaygınlaşan ulaşılması ve elde edilmesi kolay parasal desteklerden en önde geleni “mikro finanstır”. Taşıdığı riskin küçük olması, bir mahallede ortak hareket etmeyi teşvik etmesi nedeniyle de rağbet görmektedir.
Bilgiye ulaşma, pazara giriş, ürün/hizmet geliştirme konularında çevre desteğinin rolü çok önemlidir.
Potansiyeli yüksek değişik kanallarla bağlantı kurmada çevre büyük avantajlar sağlar...
Girişimcilerin kaynakları genellikle sınırlıdır. Özellikle benzer veya birbirini tamamlayıcı sektörlerde birlikte çalışarak bu sınırlı ve çok değerli kaynakları verimli kullanmak hatta büyük ölçekli olmanın getirdiği avantajı da kullanarak başarıya ulaşmak mümkündür.
Araştırma, bilgiye ulaşma, sesini duyurma ve devlet veya sivil toplum kurumlarıyla ortak çözümler geliştirme, uzmanlık, eğitim ve danışmanlıktan yararlanma, tanıtım, pazarlama, ortak teknoloji ve makina kullanımı, marka yaratma ve geliştirme, parasal kaynak ve desteklere ulaşmak konularında birlikte çalışma felsefesinin yaygınlaşması son derece önemlidir çok büyük başarılar sağlar.
Birlikte çalışmanın en önemli prensibi güvendir. Karşılıklı güvenin tesis edilebildiği gruplarda mutlaka başarı sağlanmaktadır.
Girişimci her zaman yeniliklere açık olmalıdır.
Yönelimleri, moda ürünleri takip edebilmelidir.
Değişik sektörlerdeki başarılı yenilikleri fark edebilmeyi ve kendi ürünü, sektörü için kullanabilmeyi ve farklılık yaratabilmeyi bilmelidir.
Yaratıcılık ve yenilik sadece üründe değil, işi yapış/üretiş şeklinde veya satış ve pazarlamada da olabilir.
Bir atletin yarışı kazanabilmek için kas gücüne ihtiyacı olduğu gibi bir girişimcinin işini başlatabilmek ve başarıyla sürdürebilmek için kaynaklara ihtiyacı vardır.
Alıştırma 11.1
Toplu çalışma düzeni.
Katımcılar, bir mahallede kurulacak köfteci dükkanı için kaynak ihtiyaçlarını tespit edeceklerdir.
Plan ilk başta bir hayaldir, her şey hayal etmekle başlar.
Daha sonra bilgi toplama, işin yapılabilirliğine ikna olma, gerekiyorsa çevredekileri de ikna etme gelir.
Girişimci iş fikrini somutlaştırdığında kendisine hedefler koymaya ve bu hedeflere ulaşacak planlar yapmaya başlar. Bir başka deyişle hayallerini yaşama geçirecek somut adımları atmaya başlar.
Girişimci planının tamamını hazırlarken gideceği yoldaki adımlarını küçük parçalara ayırır ve kendisini bu adımlarda kontrol etmeyi öngörürse, planın tamamını gerçekleştirebilme şansı artacaktır. Küçük küçük adımlarda başarıya ulaşma, bu başarıyı veya başarıdan sapma varsa nedenini ölçme, kontrol etme, ana planda düzeltme yapma aktivite planlaması yapmaktır. Örnek 12.1
İş: Efes harabeleri girişinde yer alan hediyelik eşya dükkanlarına özel taşlardan yöreyle ve tarihle ilgili hediyelik küçük heykeller ve eşyalar üretmek ve satmak...
Kaynaklar: Gerekli alet edevat, ve çalışma masası. Heykel resimleri ve kitapları. Yontmaya uygun ve pazarda talep görecek ham taş.
Bunları tedarik etmek için gerekecek para.
Dükkanları ziyaret etmek için zaman ve yol parası.
El sanatları kursuna gitmek için zaman ve yol parası.
İlk başta eğitime katılmak, el becerilerini geliştirmek ve bakış açısını genişletmek.
Efes’te yer alan dükkanları gezmek, neler satılıyor, kaça satılıyor, turistler nasıl satın alıyorlar, tercihleri nelerdir görmek, sormak ve anlamak.
Taş, alet edevat, örnek kitap satın almak.
Efes’te bir dükkanda satışta çalışan kuzeni ziyaret etmek, hem Pazar bilgileri toplamak hem de onun çalıştığı dükkanın sahibi ile hem de diğer dükkanlarla tanıştırmasını sağlamak. Mümkünse sipariş almak.
TESK çalışanları ve yöneticileriyle görüşmek. İşi başlatmak, geliştirmek için onların bilgi ve deneyimlerinden faydalanmak.
İşi satılabilir hale getirecek örnek hediyelik, logo, broşür, web sitesi kurmak...dükkanları devamlı ziyaret ederek satış yapmak.
Alınan siparişler doğrultusunda, kalite ve teslim tarihlerinden ödün vermeden üretim ve teslimat yapmak. Yeni ürünler geliştirmek.
Büyük bir plandansa, küçük parçaları takip etmek daha kolaydır. Küçük parçalarda başarı elde edince (ki bu kısa zamanda olabilir nihai büyük hedefi beklemeden) girişimcinin ve onu destekleyenlerin motivasyonları artar.
Büyük ve uzun zamana yayılmış bir hedefi üçüncü şahıslara anlatmak küçük parçaları anlatmaya göre daha zordur.
Girişimci için yaptığı işe inanma ve bu yolda motivasyonunu her zaman yüksek tutmak son derece önemlidir, ve bu nedenle de planını küçük parçalara bölerek takip etmesi büyük önem taşımaktadır. İnsanlar genellikle ulaşabilecekleri kısa erimli hedefleri benimserler, ve bunların peşinden koşarlar, dolayısıyla girişimci hem kendisi hem de destek aldığı ve iletişimde olduğu kişiler için hem planın tamamını hem de küçük parçalarını görebilmeli ve gösterebilmelidir.
Varmak istediği hedefi belirlemiş olan girişimci bu hedefini planının en sonuna koyarak ona varmak için gereken adımları planlarsa iyi bir başlangıç yapmış olur.
Öncelikle neyi, nasıl satacağını ve üreteceğini bilmesi gerekir.
Planını parçalara ayırırken bu parçaların her birinin anlamlı olmasını ve bütünle de uyum içerisinde olmasını hedeflemelidir.
Her parça; ulaşılabilir ve ölçülebilir olmalıdır. Bir parçayı tamamladığında neyi nasıl yaptığını kontrol edebilmeli, ara hedeflere ulaşıp ulaşamadığını görebilmeli, hatalar varsa düzeltme yollarını anlayabilmelidir.
Eğer yaptığı ayrıntılı planı güvenilir bir kişiye danışabilirse hem doğrulama yapmış olur böylece kendisine olan güveni kuvvetlenir, hem de hataları varsa onları görebilme ve yolun başında düzeltme olanağına kavuşmuş olur.
Katılımcılar 4-5 kişilik gruplara ayrılır.
Gruplar, pazarı, müşteri özelliklerini, kaynak ihtiyaçlarını daha detaylı olarak tanımlarlar.
Yapılacak ana aktiveteleri belirlerler ve bu aktiviteleri 8 haftalık bir zaman çizelgesine yerleştiriler.
Süre: açıklama 10 dak., grup çalışması 30 dak., tartışma ve soru cevap 20 dak.
Süre bitiminde gruplar hazırladıkları aktivite planlarını sunarlar, hep birlikte tartışılır.