risk girişim sermayesi ekonomi finans kosgeb

2. Risk Sermayesi
Risk (girişim ) sermayesi, yeni fikir, buluş ve
teknoloji geliştirmekle beraber bunu ticari ürün
haline getirmek için yeterli finansal kaynağa
sahip olmayan kişi ya da grubu öz kaynakla
finanse eden girişim türüdür. Bir başka deyişle,
risk sermayesi, yüksek büyüme potansiyeline
sahip girişimlere yapılan yatırımı ifade
etmektedir.

3. Risk sermayesi yatırımı yapan şirketlere risk
(girişim) sermayesi şirketleri yatırım ortaklığı
denilmektedir. Sermaye Piyasası Kanununa
göre Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları,
Sermaye Piyasası Kurulu'nun izni ile kayıtlı
sermayeli olarak kurulan ve çıkarılmış
sermayelerini esas olarak sermaye kazancı
elde etmek amacıyla çeşitli yatırımlara yönelten
halka açık anonim ortaklıklardır.

4. Risk sermayesi yatırım ortaklığına fon sağlayan
iktisadi birimler şahıslar, şirketler, bankalar,
sigorta şirketleri, emeklilik fonları, sosyal
güvenlik fonları veya ülkemiz örneğinde olduğu
gibi oda ve borsalardır.

5. Risk sermayesi yatırım ortaklıkları, fonlarındaki
kaynakları iş fikirleri olan ve gelecek vaat eden
şirketlere yatırarak bu şirketlerin üreteceği
katma değerlerden faydalanmayı ve "en iyi
zamanda" ortaklıktan ayrılmayı hedefleyen
şirketlerdir. Yani, risk sermayesi şirketleri
geliştirilen ürünü hayata geçirebilmek için
kurulacak yeni işletmeye (girişimci işletme)
hisse senetleri karşılığında fon sağlamakta ve
böylece yeni ürünü geliştiren kişi ya da gruba
(proje sahibi) ortak olmaktadır.

6. Risk sermayesi şirketlerinin ülke ekonomisi
açısından en temel işlevi, iyi bir fikre sahip
çıkarak, bu fikirden başarılı bir şirket
yaratmaktır. Aynı zamanda, yeni fikirlerin
hayata geçirilmesine yardımcı olarak yaratıcılık
ve girişimciliği teşvik etmektedir.

7. İster gelişmiş isterse gelişmekte olan ülke
olsun, genelde ülke ekonomisi içerisinde sayı
bakımından en az % 99 paya sahip olan Küçük
ve Orta Boyutlu İşletmeler (KOBİ) esneklikleri
itibariyle daha fazla yenilik üretme
potansiyeline sahip olmakla beraber yeni
projeleri hayata geçirecek finansal kaynağa
çoğunlukla sahip değildir.

8. Örneğin ülkemizde KOBİ’ler banka
kredilerinden yeterince
yararlanamamaktadır. Risk sermayesi
şirketleri KOBİ’lerin yenilikçi projelerine öz
kaynak desteğiyle yardımcı olarak bu firmaların
finansman sıkıntısına çözüm olabilmektedir.

9. Bu faydaları nedeniyle, risk sermayesi
şirketleri, ülke kalkınmasında önemli bir rol
oynarlar. Her ne kadar, risk sermayesi şirketleri
genellikle başlangıç sermayesini finanse etme
anlamında kullanılsa da, teorik olarak
şirketlerin yaşam eğrilerinin değişik
aşamalarında da yatırım yapabilmektedir.

10. Risk sermayesi şirketi için yatırım kararını
verirken önemli olan ölçütler; girişimci şirketin
yöneticilerinin yeterliliği, üretilecek malın
özelliği, pazarlanabilirliği ve kâr beklentisidir.
Risk sermayesi şirketinin girişimci işletmede
hangi oranda pay sahibi olacağı proje sahibi ile
yapılan pazarlıkların sonucuna bağlıdır.
Projenin riski arttıkça, risk sermayesi şirketinin
alacağı payın da artacağı söylenebilir.

11. Ülkemizde, risk sermayesi ile ilgili ilk çalışmalar
1986 yılında başlamakla beraber, ilk risk
sermayesi şirketi 1996 yılında kurulmuştur.
Bunu yeni kurulan risk sermaye şirketleri takip
etmişse de gelişmiş ülkelere kıyasla risk
sermayesi şirketlerinin iş hacmi halen çok
yetersiz durumdadır.

12. Risk sermayesinin gelişimini engelleyen en
önemli etmenler; sermaye piyasasının
gelişmemiş olması ve mülkiyet hakkının
yeterince korunamamasıdır. Ülkemizdeki
yasalar, fikir haklarını koruyacak ve gelişimi
teşvik edecek seviyede değildir. Ayrıca,
finansal kaynak yetersizliği nedeniyle,
AR-GE harcamalarına ayrılan pay yeterli
düzeyde değildir. Bu yüzden de yeni patent
üretimi sınırlı sayıda kalmakta ve dolayısıyla
desteklenen proje sayısı da çok az olmaktadır.

13. Girişim Sermayesinin Özellikleri
 Girişim Sermayesi fonlarının diğer finansman sağlayan kurum
ve kuruluşlardan farkını aşağıdaki gibidir.
 GSYO’lar hem azınlık hem de çoğunluk hissedarı olabilir ancak
genellikle azınlık hissesi (%49) sahibi olarak kalmayı tercih
ederler.
 Sağlanan finansman kaynağı uzun vadeli, geri ödemesiz ve
faizsizdir.
 Ortak olunan şirketlere yeni ürün ve hizmet geliştirme, kurumsal
yönetim gibi konularda destek sağlarlar .
 Şirketlerin yönetimlerine aktif katılımda bulunarak stratejik
kararların alınmasına ve kurumsallaşma süreçlerine katkı
sağlarlar.
 GSYO’lar genellikler şirket yaşam döngüsünün 2. ve 3. (üreten,
hizmet veren ve teslimata başlayan ancak kara geçememiş
veya satışları artan ve kara geçmiş) aşamalarındaki şirketlere
yatırım yapmayı tercih ederler.
 GSYO’lar yatırımlarından genellikle 3 ile 7 yıl arasında çıkmayı
hedeflerler.