Đề tài văn hóa ẩm thực đường phố tại thành phố hồ chí minh.docx

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
i
Tải miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ DẦU MỘT
KHOA CÔNG NGHIỆP VĂN HÓA
***********
BÁO CÁO TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI VĂN HÓA ẨM THỰC ĐƯỜNG PHỐ TẠI
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Sinh viên thực hiện :
Lớp :
Khoá :
Ngành :
Giảng viên hướng dẫn :

ii
Bình Dương, tháng 05/2022
KHOA CÔNG NGHIỆP VĂN HÓA
HỌ VÀ TÊN TÁC GIẢ BÁO CÁO
…..
ĐỀ TÀI VĂN HÓA ẨM THỰC ĐƯỜNG PHỐ TẠI
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
Ngành, chuyên ngành: Văn hóa học
Niên khóa:
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
ThS….

iii
Bình Dương, tháng 05 năm 2022
LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành tốt đề tài báo cáo tốt nghiệp này, em xin gởi lời cảm ơn chân
thành và sự tri ân sâu sắc đến GVHD, đã tận tình hướng dẫn em trong suốt quá
trình hoàn thành báo cáo tốt nghiệp. Đồng thời em xin cảm ơn các thầy cô giáo
trong khoa Công Nghiệp Văn Hóa đã truyền đạt kiến thức cho em trong suốt
quãng đường học tập tại Đại học Thủ Dầu Một.
Trong quá trình làm bài báo cáo thực tập, dù đã cố gắng nỗ lực để hoàn
thiện chuyên đề một cách tốt nhất nhưng vì kiến thức của bản thân em, trình độ
lý luận cũng như kinh nghiệm thực tiễn còn hạn chế, cho nên bài báo cáo của em
không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được ý kiến đóng góp và
đánh giá từ thầy cô để kiến thức của em trong lĩnh vực này được hoàn thiện và
có giá trị thực tiễn hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!

iv
KHOA: CÔNG NGHIỆP VĂN HÓA
CHƯƠNG TRÌNH: VĂN HÓA HỌC
CÔNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
PHIẾU NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN TỐT NGHIỆP
Họ và tên GV :
Đơn vị công tác :
Họ và tên sinh viên : Chuyên ngành: Văn Hóa Học
Mã số sinh viên :
Đề tài báo cáo tốt
nghiệp
: Văn hóa ẩm thực đường phố tại Thành phố Hồ Chí Minh
1. Tinh thần và thái độ của sinh viên trong quá trình thực hiện đề tài tốt
nghiệp:
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
2. Đánh giá chất lượng kháo luận:
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
3. Ý kiến giảng viên hướng dẫn tốt nghiệp:
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
................................................................................................................
Bình Dương, ngày… tháng… năm 2022
Giảng viên hướng dẫn

v
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN.............................................................................................III
PHIẾU NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN TỐT NGHIỆP..IV
MỤC LỤC ................................................................................................... V
DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT............................................................VII
DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ .................................................... VIII
MỞ ĐẦU.......................................................................................................1
1. Lý do lựa chọn đề tài .................................................................................. 1
2. Mục đích, ý nghĩa của đề tài........................................................................ 1
3. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu.................................................................... 1
4. Phương pháp nghiên cứu............................................................................. 2
5. Bố cục của khóa luận tốt nghiệp .................................................................. 2
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ LOẠI HÌNH ẨM THỰC VÀ ẨM THỰC
ĐƯỜNG PHỐ TẠI VIỆT NAM ...................................................................3
1.1. Khái quát chung về ẩm thực ..................................................................... 3
1.1.1 Khái niệm ẩm thực................................................................................. 3
1.1.2 Ý nghĩa của ẩm thực............................................................................... 3
1.2 Khái quát văn hóa ẩm thực và ẩm thực đường phố...................................... 4
1.2.1 Khái niệm văn hóa ẩm thực .................................................................... 4
1.2.2 Khái quát về ẩm thực đường phố ............................................................ 4
1.2.2.1 Ẩm thực đường phố tại Việt Nam ........................................................ 5
1.2.2.2 Ẩm thực đường phố trên thế giới.......................................................... 7
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1..............................................................................9
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KHAI THÁC ẨM THỰC ĐƯỜNG PHỐ
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH............................................................10
2.1 Khái quát về lịch sử phát triển hoạt động kinh doanh đường phố tại Thành
phố Hồ Chí Minh.......................................................................................... 10
2.1.1 Vị trí địa lý – Điều kiện tự nhiên........................................................... 10
2.1.1.1 Vị trí địa lý ....................................................................................... 10
2.1.1.2 Điều kiện tự nhiên............................................................................. 10
2.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển kinh tế xã hội....................................... 12
2.1.2.1 Lịch sử hình thành............................................................................. 12
2.1.3 Tình hình phát triển kinh tế xã hội ........................................................ 13
2.2 Tìm hiểu về ẩm thực đường phố tại Thành phố Hồ Chí Minh.................... 14
2.3 Một số món ăn ẩm thực đường phố nổi tiếng tại Hồ Chí Minh .................. 16
2.3.1 Bánh xèo ............................................................................................. 16

vi
2.3.2 Kimbap Hàn Quốc ............................................................................... 17
2.3.3 Phá lấu ................................................................................................ 17
2.3.4 Bánh tráng trộn, bánh tráng nướng........................................................ 18
2.3.5 Xoài lắc ............................................................................................... 19
2.3.6 Gỏi cuốn.............................................................................................. 20
2.3.7 Ốc ...................................................................................................... 20
2.3.8 Bạch tuộc viên Nhật Bản...................................................................... 21
2.3.9 Bánh kếp thái....................................................................................... 21
2.3.10 Các loại chè ....................................................................................... 22
2.3.11 Các loại bánh mì ................................................................................ 24
2.3.12 Cơm tấm............................................................................................ 26
2.3.13 Hủ tiếu............................................................................................... 27
2.3.14 Bột Chiên .......................................................................................... 27
2.3.15 Kem .................................................................................................. 28
2.4 Thực trạng quản lý kinh doanh hàng dong và các quy định có liên quan tại
Thành phố Hồ Chí Minh............................................................................... 28
2.5 Đánh giá ẩm thực đường phố tại Thành phố Hồ Chí Minh ........................ 30
2.5.1 Ưu điểm .............................................................................................. 30
2.5.2 Nhược điểm......................................................................................... 31
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2............................................................................33
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KHAI THÁC ẨM
THỰC ĐƯỜNG PHỐ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.......................34
3.1 Định hướng tiềm năng, thế mạnh của ẩm thực đường phố trong chính sách
phát triển du lịch tại TP Hồ Chí Minh............................................................ 34
3.2 Các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động kinh doanh ẩm thực
đường phố tại TP Hồ Chí Minh..................................................................... 34
3.2.1 Giải pháp tổ chức hoạt động ẩm thực đường phố................................... 34
3.2.2 Về cơ chế quản lý................................................................................. 35
3.2.3 Liên kết các phố ẩm thực đường phố với các địa điểm du lịch trên địa bàn
thành phố ..................................................................................................... 36
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3............................................................................37
KẾT LUẬN.................................................................................................38
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................40

vii
DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT
STT Từ ngữ viết tắt Nguyên nghĩa
1 TPHCM Thành phố Hồ Chí Minh
2 ATTP An toàn thực phẩm

viii
DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH ẢNH
Bảng 2.1: Kết quả khảo sát khách du lịch quốc tế thưởng thức ẩm thực đường
phố tại Thành phố Hồ Chí Minh.................................................................... 15
Hình 2.1: Bánh xèo....................................................................................... 17
Hình 2.2: Kimbap......................................................................................... 17
Hình 2.3: Gánh phá lấu rong ......................................................................... 18
Hình 2.4: Các nguyên liệu bánh tráng trộn Sài gòn......................................... 18
Hình 2.5: Bánh tráng nướng.......................................................................... 19
Hình 2.6: Xoài lắc ........................................................................................ 19
Hình 2.7: Gỏi cuốn....................................................................................... 20
Hình 2.8: Ốc luộc......................................................................................... 20
Hình 2.9: Bạch tuộc viên............................................................................... 21
Hình 2.10: Bánh kếp thái .............................................................................. 22
Hình 2.11: Các loại chè................................................................................. 22
Bảng 2.2: Một số món chè nổi tiếng tại Sài Gòn............................................. 23
Hình 2.12: Bánh mì ...................................................................................... 25
Bảng 2.3: Một số loại bánh mì được yêu thích tại Sài Gòn.............................. 25
Hình 2.13: Cơm tấm ..................................................................................... 27
Hình 2.14: Hủ tiếu........................................................................................ 27
Hình 2.15: Bột chiên..................................................................................... 28

1
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Xu hướng xã hội hiện nay, ẩm thực đường phố khá phổ biến, đặc biệt phát
triển tại các thành phố lớn như Hà Nội, Hồ Chí Minh, Đã Nẵng,… Ẩm thực
đường phố Việt Nam cũng được coi là một nét văn hóa đặc trưng khi du khác
đến với Việt Nam. Bên cạnh những món ăn truyền thống, còn có một số những
món ăn giao thoa ẩm thực giữa các nền văn hóa tạo nên hương vị, nét đẹp riêng,
các món ăn vặt đến từ Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc,… được người Việt
tiếp nhận và biến đổi để phù hợp với khẩu vị, văn hóa của người Việt. Nhiều du
khách đến với Việt Nam cũng rất thích những món ăn đường phố tại Việt Nam
như bánh mì, hủ tiếu, bánh tráng trộn, gỏi cuốn,… “Ẩm thực đường phố Việt
Nam đã nổi tiếng ra thế giới. Điều này thực sự góp phần vào sự phát triển của
ngành Du lịch. Hai món ăn đường phố phổ biến ở Việt Nam là phở và bánh mỳ
đã được đưa vào từ điển tiếng Anh – Oxford English Dictionary. Năm 2012, tạp
chí ẩm thực thế giới “Food and Wine” đã bình chọn thành phố Hồ Chí Minh là
một trong những thành phố có món ăn đường phố ngon hàng đầu thế giới. Một
số món ăn nổi tiếng được thế giới vinh danh như món chuối nướng và bánh
khọt.”
Qua sự phát triển của công nghệ truyền thông và quảng cáo nhiều du khách
đến với Việt Nam, đặc biệt đến với Việt Nam với mong muốn để thưởng thức
những món ăn đường phố của Việt Nam. Ẩm thực không chỉ đơn thuần là các
món ăn, nó còn là hội tụ những tinh túy của đất nước, của dân tộc và con người
Việt Nam. Vì vậy, em quyết định lựa chọn đề tài “ Tìm hiểu ẩm thực đường
phố tại Thành phố Hồ Chí Minh” đề làm bài báo cáo với mong muốn cho thây
cái nhìn khái quát về ẩm thực đường phố tại Thành phố Hồ Chí Minh.
2. Mục đích, ý nghĩa của đề tài
Báo cáo tìm hiểu cơ sở lý luận về ẩm thực và ẩm thực đường phố, một số
khu ẩm thực đường phố nổi tiếng tại Việt Nam. Mục đích chính tìm hiểu về ẩm
thực được phố tài Thành phố Hồ Chí Minh, khai thác thực trạng ẩm thực đường
phố và đưa ra một số giải pháp nâng cao hiệu quả khai thác ẩm thực đường phố
tại Thành phố Hồ Chí Minh.
3. Phạm vi, đối tượng nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu: Thành phố Hồ Chí Minh

2
Đối tượng nghiên cứu: Tìm hiểu thực trạng khai thác ẩm thực đường phố
tại Thành phố Hồ Chí Minh.
4. Phương pháp nghiên cứu
Bái bào cáo sử dụng các phương pháp sau:
Phương pháp thu thập, xử lý thông tin: Trên cơ sở những thông tin thu thập
được từ các nguồn khác nhau: báo chí, truyền hình, mạng xã hội,… chọn lọc các
thông tin và đưa ra các nhận xét khái quát về ẩm thực đường phố tại Hồ Chí
Minh.
Phương pháp so sánh, phân tích tổng hợp, thống kê: Tổng hợp số liệu có
liên quan đến đề tài, tìm ra các giải pháp phát triển có hiệu quả tiềm năng ẩm
thực đường phố tại Sài Gòn.
5. Bố cục của khóa luận tốt nghiệp
Ngoài phần mở đầu và kết luận, bài báo cáo tốt nghiệp kết cấu gồm 3
chương:
Chương 1: Tổng quan về loại hình ẩm thực và ẩm thực đường phố tại Việt
Nam.
Chương 2: Thựctrạng khaithác ẩm thực đường phố tại Thành phố Hồ Chí
Minh.
Chương 3: Giảipháp nâng cao hiệu quả khai thác ẩm thực đường phố tại
Thành phố Hồ Chí Minh.

3
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ LOẠI HÌNH ẨM THỰC VÀ ẨM THỰC
ĐƯỜNG PHỐ TẠI VIỆT NAM
1.1. Khái quát chung về ẩm thực
1.1.1 Khái niệm ẩm thực
Nghĩa hẹp: “Theo nghĩa Hán Việt thì ẩm nghĩa là uống, thực nghĩa là ăn,
nghĩa hoàn chỉnh là ăn uống, là một hệ thống đặc biệt về quan điểm truyền
thống và thực hành nấu ăn, nghệ thuật bếp núc, nghệ thuật chế biến thức ăn,
thường gắn liền với một nền văn hóa cụ thể. Nó thường được đặt tên theo vùng
hoặc nền văn hóa hiện hành. Một món ăn chủ yếu chịu ảnh hưởng của các thành
phần có sẵn tại địa phương hoặc thông qua thương mại, buôn bán trao đổi.”
Nghĩa rộng: ẩm thực có nghĩa là nền văn hóa ăn uống của một dân tộc, đã
trở thành một tập tục, thói quen. Ẩm thực không chỉ nói về "văn hóa vật chất"
mà còn nói về cả mặt "văn hóa tinh thần". Những thực phẩm mang màu sắc tôn
giáo cũng mang nhiều ảnh hưởng rất lớn tới ẩm thực.
Theo PGS.TS Phan Thị Thu Hiền, Trường Đại học Khoa học Xã hội và
Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh: Ẩm thực là chế biến đồ
ăn thức uống có đủ dinh dưỡng, đủ năng lượng và có sức hấp dẫn đối với nhiều
đối tượng khác nhau. Đặc biệt trong tình trạng hiện nay, ẩm thực phải đảm bảo
an toàn vệ sinh thực phẩm trong chuỗi cung ứng từ đồng ruộng đến bàn ăn. Như
vậy, ẩm thực vừa có tính nghệ thuật, vừa có tính văn hóa và vừa mang tính xã
hội.(Theo Tạp chí Khoa học Đại học Văn Lang).
1.1.2 Ý nghĩa của ẩm thực
Ẩm thực góp phần mang văn hóa: ““Hình thành và phát triển cùng với quá
trình hình thành dựng nước và giữ nước của dân tộc. Nó gắn liền với đời sống
sinh hoạt hàng ngày và qua đó cũng thể hiện văn hóa đặc trưng của người Việt.
Văn hóa của người Việt được thể hiện ở những nét đẹp trong giao tiếp, cư xử
trong bữa ăn hàng ngày, bữa cỗ, bữa tiệc, cúng, giỗ. Đó là sự thanh lịch với
những phép tắc, lề lối không quá khắt khe nhưng vẫn đủ lễ nghĩa. Những quy tắc
đó tuy đơn giản nhưng mỗi người đều được dạy bảo từ khi còn tấm bé.”
Ẩm thực là một phần của cuộc sống: Từ lúc đầu ẩm thực chỉ đơn giản là
những món ăn bình thường, phục vụ nhu cầu ăn uống của con người. Với sự
phát triển của kinh tế xã hội thì ẩm thực còn là một nghệ thuật, mỗi món ăn là
một tác phẩm nghệ thuật và người nấu là một nghệ nhân, nhu cầu ăn uống của

4
con người ngày càng cao, “ẩm thực cũng là một nghệ thuật vô cùng quan trọng
trong đời sống, và việc thưởng thức hay làm công việc nấu ăn, chúng ta cũng
cần phải cảm nhận nó với khía cạnh nghệ thuật.”
1.2 Khái quát văn hóa ẩm thực và ẩm thực đường phố
1.2.1 Khái niệm văn hóa ẩm thực
Khái niệm văn hoá ẩm thực là một khái niệm khá phức tạp và mới mẻ.
Chúng ta có thể hiểu văn hoá ẩm thực như sau:
“Văn hoá ẩm thực là những tập quán và khẩu vị ăn tiếng của con người,
những ứng xử của con người trong ăn uống thững tập tục kiêng kỵ trong đi
uống;những phương thứcchế biến, bày biện món ăn thể hiện giá trị nghệ thuật,
thẩm mỹ trong các món ăn; cách thức thương thức món ăn...”( Nguyễn Nguyệt
Cầm, 2008).
Nói như vậy thì từ xa xưa, người Việt Nam đã chú ý tới văn hoá ẩm thực.
“Ăn trông nổi, gối trông tưởng" đâu chỉ là vật chất mà còn là ứng xử với gia
đình - xã hội. Con người không chỉ biết “Án no mặc ấm" mà còn biết "ÁI ngon
mặc đẹp". Trong ba cái thủ “Ăn - Chơi - Mộc" thì cái ăn được đặt lên hàng đầu.
Ăn trở thành một nét văn hoá, và từ lâu người Việt Nam đi biệt giữ gìn những
nét văn hoá ẩm thực của dân tộc mình.
Các nước trên thế giới, việc ăn uống cũng có những nét riêng biệt thể hiện
văn hoá riêng của từng nước, từng khu vực. Các chương sau sẽ giúp chúng ta
thấy được những nét riêng biệt đó.
1.2.2 Khái quát về ẩm thực đường phố
“Ẩm thực đường phố hay thức ăn vỉa hè, thức ăn lề đường là các loại thức
ăn, đồ uống đã chế biến sẵn hay sẵn sàng chế biến và phục vụ tại chỗ theo yêu
cầu của khách hàng được bày bán trên vỉa hè, lề đường ở các đường phố, khu
phố đông người hoặc những nơi công cộng khác, chẳng hạn như một siêu thị,
công viên, khu du lịch, điểm giải trí, khu phố ăn uống ngoài trời... thông thường
thức ăn đường phố được bày bán trên các tiệm ăn di động, quán ăn tạm thời hay
là từ một gian hàng di động cho đến các loại xe đẩy.”
Theo khái niệm của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thức ăn đường phố là
những đồ ăn, thức uống được làm sẵn hoặc chế biến, nấu nướng tại chỗ, có thể
ăn ngay và được bày bán trên đường phố, những nơi công cộng.

5
Đặc điểm:
Thức ăn đường phố ngày càng trở nên phổ biến cùng với nếp sống đô thị
hóa vì các mặt tích cực của nó đối với xã hội:
 Nó cung cấp một nguồn thức ăn thường giàu chất dinh dưỡng với giá cả
phải chăng và mang hương vị đặc biệt . Nó thường đa dạng và tiện lợi cho
những người có thu nhập thấp và eo hẹp thời gian, đồng thời cũng hấp dẫn cả
khách du lịch và những người có kinh tế khá.
 Thuận tiện cho người tiêu dùng, nguồn thức ăn đa dạng, hấp dẫn, đóng vai
trò quan trọng trong việc cung cấp thức ăn cho xã hội.
 Đôi khi thức ăn đường phố còn là nét văn hóa ẩm thực đặc trưng của mỗi
vùng miền, mỗi quốc gia.
Bên cạnh mặt tích cực, nó cũng tiêu cực của nó, đó là :
Vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm. Người bán thường còn hạn chế kiến
thức cơ bản về vệ sinh an toàn thực phẩm, điều kiện kinh tế hạn hẹp nên có thể
thức ăn dễ biến chất làm ảnh hưởng sức khỏe người tiêu dùng.
1.2.2.1Ẩm thực đường phố tại Việt Nam
“Ẩm thực đường phố Việt Nam đa dạng và phong phú. Bên cạnh những
món ăn truyền thống, còn có những món là sản phẩm của quá trình giao lưu, tiếp
biến văn hóa với các dân tộc sinh sống lâu đời ở Việt Nam như dân tộc Hoa,
Chăm, Khmer hay các quốc gia phương Tây và gần đây còn có các món ăn vặt
đến từ các nước như Thái Lan, Hàn Quốc, Nhật Bản, Thổ Nhĩ Kỳ… Các món ăn
này được người Việt tiếp nhận và biến đổi ít nhiều tùy theo khẩu vị và phong
cách chế biến của người Việt.”
Nét độc đáo của ẩm thực đường phố góp phần tạo nên sức hút đối với du
khách. Việc sử dụng nguyên vật liệu tự nhiên, thân thiện với môi trường như lá
dong, lá chuối, dây lạt bằng tre trong việc chế biến, trang trí món ăn cũng tạo
cho ẩm thực Việt Nam trở nên đặc sắc so với ẩm thực của các nước khác. Ngoài
ra, phong cách ăn uống đường phố của người Việt cũng khiến du khách thấy thú
vị.
Một số khu phố nổi tiếng với những món ăn đường phố:
Hàng Buồm – Khu ẩm thực đường phố Hà Nội
Nơi đây được ví như một Hà Nội thu nhỏ vô cùng năng động và đông đúc
với nhiều sự lựa chọn về ẩm thực, từ các món ăn truyền thống đến những món

6
ăn độc đáo được du nhập từ nước ngoài. Đến với Phố Hàng Buồm có thể thưởng
thức đồ ăn tại quán hoặc dạo phố trên phố. Một số món ăn vặt nổi tiếng như chả
ốc, xôi chim, lẩu nướng, chè thập cẩm, nộm bò, bánh gối,… Với mức giá giao
động từ 5k đến 50k. Ngoài ra tại khu phố này du khách có thể vừa ăn uống vừa
nghe nhạc như hát văn, ca trù, nhạc trẻ,…
Khu chợ ăn vặt phố Lạch Tray, Hải Phòng
“Một phố khá nổi tiếng với hàng trăm món ăn vặt hấp dẫn. “ĐườngLạchTray
cũng là một trong những khu chợ ăn vặt Hải Phòng với đủ các quán ăn thuận tiện
cho kháchhàngghé tớivới các mónăn đa dạng. Đến với khu chợ ăn này bạn đừng
bỏ lỡ các món ốc, các loại ốc được bày đầy ắp trước mặt, bạn chỉ việc chọn loại
muốnăn và cáchchếbiếnnhư: hàu nướngmỡ hành, sò huyếttươinướng, các loạiốc
hấp sả, xốtme, sốtcaycựcngon.” Đặc biệt là món càng cù kỳ sốt me, ăn một lần là
phải thử lại lần nữa.”
Đếnvới chợ ănvặt LachTray, bạnsẽcó cơ hội thưởng thức món súp cua với
hương vị thơm ngon, không hề bị tanh ăn cùng với ngô non hoặc trứng cút.
Khu ẩm thực Phạm Hồng Thái Đà Nẵng
Khu phố ẩm thực hoạt động từ 5h chiều đến 2h sáng, đây được coi là thiên
đường ăn đêm tại Đà Nẵng, đa dạng với các món ăn bắt vị du khách, ngon bổ rẻ.
khu phố hội tụ tất cả những đặc sản miền Trung vô cùng hấp dẫn như bánh xèo,
mì quảng, ram bắp, ốc hút,…
Con đường ẩm thực – Chợ đêm Trần Phú (Cần Thơ)
“Chợ đêm Trần Phú (P.Cái Khế, Q.Ninh Kiều) được người dân địa phương
và khách du lịch biết đến như là con đường ẩm thực sôi động bật nhất tại
TP.Cần Thơ mấy năm vừa qua. Con đường ẩm thực Trần Phú với hơn 100 gian
hàng, chủ yếu là các quầy quán hải sản, trái cây tự chọn, sinh tố, nước mía, thức
ăn nhanh… Hải sản ở đây đa phần được nhập từ vùng biển Tây Nam ở các tỉnh
như Cà Mau, Kiên Giang…” nên chất lượng đảm bảo sự tươi ngon.
Chợ đêm Đà Lạt
Chợ đêm nhộn nhịp, “thu hút rất nhiều khách du lịch tới tham quan, nơi đây
luôn là một trong những địa điểm du lịch Đà Lạt được yêu thích. Du khách đến
đây có thể để mua sắm đồ lưu niệm, quần áo hay thưởng thức những món ăn vặt
vừa ngon vừa rẻ làm nên danh tiếng của ẩm thực Đà Lạt như:” Bánh tráng nướng,
xiên nướng, sữa đậu nành, bánh bột lọc chén, bánh ướt lòng gà,…

7
Hẻm 284 Lê Văn Sỹ - Hồ Chí Minh
“Để kể ra tên những con phố ẩm thực tại Sài Gòn không thể không nhắc
đến khu ẩm thực hẻm 284 Lê Văn Sỹ. Con hẻm này không nằm ngoài đường
lớn mà ẩn mình trong khu phố cạnh trường Đại học Sư phạm TPHCM.” Những
quán ăn vặt hẻm 284 Lê Văn Sỹ từ lâu đã là điểm dừng chân quen thuộc của
những "tâm hồn ăn uống". Với mức giá vừa phải dưới 50.000 đồng.
Phố ăn vặt An Dương Vương – Hồ Chí Minh
Phố ăn vặt An Dương Vương là một địa điểm ăn vặt lý tưởng để bạn
thưởng thức các món ăn vặt hấp dẫn. “Đến với phố ăn vặt An Dương Vương
bạn sẽ được thỏa thích ăn uống, khám phá những món ăn vặt ngon. Có thể
thưởng thức tại phố ăn vặt An Dương Vương như: Bò bía, bạch tuộc nướng,
dimsum, bắp xào , gỏi cuốn, há cảo,… Các món ăn có giá dao động từ 10k đến
60k, thời gian hoạt động từ 5h chiều đến 10h tối.”
1.2.2.2Ẩm thực đường phố trên thế giới
Singapore nổi tiếng là một trong các quốc gia có món ăn đường phố ngon
đáng để thử. “Đất nước này gồm nhiều dân tộc ở thế giới đến sinh sống do đó ẩm
thực của họ cũng vô cùng đa dạng, mang những nét riêng của dân tộc mình ở
các khu phố ẩm thực khác nhau. Khu phố ẩm thực nên tới: Golden Mile,
Chinatown,...
Các món ăn đường phố nổi tiếng: cơm gà (3 - 4 đô Sing), bánh mì nướng
kaya (khoảng 6 đô Sing), thịt xiên nướng (0,4 đô Sing), cua sốt ớt (40 - 50 đô
Sing), mì thịt băm Bak Chor Mee (5 đô Sing),...”
Trung Quốc được xếp vào hạng bậc nhất thế giới bởi tính đa dạng và độc
đáo của một quốc gia lớn thứ 4 thế giới. “Nền ẩm thực hình thành từ nhiều
trường phái khác nhau và chịu ảnh hưởng trực tiếp điều kiện khí hậu, vị trí địa lí
hay chỉ là thói quen ăn uống của từng vùng miền. Những tất cả đều tạo nên một
màu sắc ẩm thực Trung Hoa vô cùng đặc sắc. Khu ẩm thực nên tới: các khu chợ
ở Hồng Kông, Đài Bắc, Thượng Hải, Bắc Kinh - các trung tâm lớn của Trung
Quốc nổi tiếng với ẩm thực đường phố.”
Các món ăn đường phố nổi tiếng: kẹo hồ lô, bánh bao (1 - 2 Nhân Dân Tệ),
Hamburger vịt quay Bắc Kinh (30 Nhân Dân Tệ) , các món chiên - nướng (bạch
tuộc, cá viên), đậu hũ thối (khoảng 2 - 3 Nhân Dân Tệ),...

8
“ Thái Lan là nơi tập trung nhiều con phố ẩm thực đường phố của đất nước
này. Thái Lan nổi tiếng với ẩm thực đường phố bậc nhất của thế giới với hương
vị đậm đà. Món ăn của Thái Lan mang sự kết hợp vị chua, ngọt và cay tinh tế.
Khu phố ẩm thực nên tới: khu Yaowarat, chợ đêm Thepprasit, Phuket Town,...
Các món đường phố nổi tiếng như: Pad Thai (mì xào trứng, đậu phộng, đậu
phụ, sốt me) giá 60 - 200 baht, Som Tum (gỏi đu đủ), xôi xoài giá 60 - 150 baht,
các món xiên nướng khoảng 5 baht/xiên, trà sữa giá 20 -50 baht,...”
Hàn Quốc với “Phố Myeongdong, phố Insadong hay chợ Namdaemun là
những địa điểm nổi tiếng nhất ở Seoul luôn tấp nập khách du lịch đến mua sắm
và ăn uống. Tới đây, khách du lịch sẽ bị hấp dẫn bởi ‘bộ sưu tập những món ăn
đường phố’ được bày bán trên những chiếc xe đẩy. Những món ăn đường phố
nhất định phải ăn thử khi đến hàn quốc bánh gạo màu trắng, khô, có hình trụ nấu
chung với eomuk (bánh cá), rau củ và bột ớt cay, Tteokbokki.”
Vương quốc Anh là nơi tập trung văn hóa ẩm thực phong phú. Phố
Stockbridge nằm ở trung tâm thung lũng Test, vốn là thị trấn chợ cổ và giờ đây
là một điểm đến tuyệt vời cho những người yêu thích ẩm thực. Stockbridge
không chỉ có quầy thịt, “cửa hàng rượu tư, một số món cá ngon nhất nước Anh
mà còn có một chuỗi quán rượu nổi tiếng là nơi tập trung văn hóa ẩm thực
phong phú . Đầu tiên phải kể đến địa danh Stockbridge. Phố Stockbridge nằm ở
trung tâm thung lũng Test, vốn là thị trấn chợ cổ và giờ đây là một điểm đến
tuyệt vời cho những người yêu thích ẩm thực. Stockbridge không chỉ có quầy
thịt, cửa hàng rượu tư, một số món cá ngon nhất nước Anh mà còn có một chuỗi
quán rượu nổi tiếng.”

9
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
Ẩm thực đường phố là một nét văn hóa đặc trung của Việt Nam góp phần
thúc đảy du lịch, thu hút lượng khách du lịch trên khắp thế giới. “Ẩm thực đường
phố là một kênh quảng bá tiềm năng và khá hiệu quả cho Du lịch Việt Nam.
Nhiều kênh truyền hình và tạp chí ẩm thực thế giới đã làm phóng sự về ẩm thực
Việt Nam như : Tạp chí Food and Wine, kênh truyền hình, kênh NAT GEO
Adventure…, trong đó ẩm thực đường phố được chú ý một cách đặc biệt bởi sự
độc đáo và hấp dẫn. Việc phát triển loại hình ẩm thực đường phố này là điều tất
yếu đặc biết quan trọng đối với một nước đang có xu hướng phát triển như Việt
Nam.”
Chương 1 đã khái quát về ẩm thực, văn hóa ẩm thực và ẩm thực đường phố
Việt Nam. Nêu ra một số khu phố nổi tiếng với ẩm thực đường phố tại Việt Nam
và một số nước trên thế giới như Thái Lan, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapo,…

10
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG KHAI THÁC ẨM THỰC ĐƯỜNG PHỐ
TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.
2.1 Khái quát về lịch sử phát triển hoạt động kinh doanh đường phố tại
Thành phố Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh, “còn gọi bằng tên cũ phổ biến là Sài Gòn, là thành
phố lớn nhất ở Việt Nam về dân số và quy mô đô thị hóa. Đây còn là trung
tâm kinh tế, chính trị, văn hóa và giáo dục tại Việt Nam. Thành phố Hồ Chí
Minh là thành phố trực thuộc trung ương thuộc loại đô thị đặc biệt của Việt Nam
cùng với thủ đô Hà Nội.”
2.1.1 Vị trí địa lý – Điều kiện tự nhiên
2.1.1.1Vịtrí địa lý
“Thành phố Hồ Chí Minh có toạ độ 10°22' – 11°22' Bắc và 106°01' -
107°01' Đông, phía Bắc giáp tỉnh Bình Dương, Tây Ninh, phía Đông giáp tỉnh
Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, phía Tây giáp tỉnh Long An, phía Nam giáp biển
Đông và Tiền Giang. Nằm ở miền Nam Việt Nam, Thành phố Hồ Chí Minh
cách Hà Nội 1.730 km theo đường bộ, trung tâm thành phố cách bờ biển Đông
50 km theo đường chim bay. Với vị trí gần tâm điểm của khu vực Đông Nam Á,
thành phố Hồ Chí Minh là một đầu mối giao thông quan trọng về cả đường bộ,
đường thủy và đường không, nối liền các tỉnh trong vùng và còn là một cửa ngõ
quốc tế. Thành phố Hồ Chí Minh gồm có bốn điểm cực: Cực Bắc là xã Phú Mỹ
Hưng, huyện Củ Chi. Cực Tây là xã Thái Mỹ, huyện Củ Chi. Cực Nam là xã
Long Hòa, huyện Cần Giờ. Cực Đông là xã Thạnh An, huyện Cần Giờ.”1
2.1.1.2Điều kiện tự nhiên
Thời tiết, khí hậu
“Nằm trong vùng nhiệt đới xavan, cũng như một số tỉnh Nam Bộ khác,
Thành phố Hồ Chí Minh không có bốn mùa: xuân, hạ,thu, đông. “Nhiệt độ cao
đều và mưa quanh năm (mùa khô ít mưa). Trong năm, Thành phố Hồ Chí Minh
có 2 mùa là biến thể của mùa hè: mùa mưa - khô rõ rệt. Mùa mưa được bắt đầu
từ tháng 5 tới tháng 11 (khí hậu nóng ẩm, nhiệt độ cao mưa nhiều), còn mùa khô
từ tháng 12 tới tháng 4 năm sau (khí hậu khô, nhiệt độ cao và mưa ít). Trung
bình, Thành phố Hồ Chí Minh có 160 tới 270 giờ nắng/tháng, nhiệt độ trung
bình 27 °C, cao nhất lên tới 40 °C, thấp nhất xuống 13,8 °C. Hàng năm, thành
1 https://hochiminhcity.gov.vn/

11
phố có 330 ngày nhiệt độ trung bình 25 tới 28 °C.” Lượng mưa trung bình của
thành phố đạt 1.949 mm/năm, trong đó năm 1908 đạt cao nhất 2.718 mm, thấp
nhất xuống 1.392 mm vào năm 1958. Một năm, ở thành phố có trung bình 159
ngày mưa, tập trung nhiều nhất vào các tháng từ 5 tới 11, chiếm khoảng 90%,
đặc biệt hai tháng 6 và 9. Trên phạm vi không gian thành phố, lượng mưa phân
bố không đều, khuynh hướng tăng theo trục Tây Nam - Ðông Bắc. Các quận nội
thành và các huyện phía bắc có lượng mưa cao hơn khu vực còn lại.”
“Thành phố Hồ Chí Minh chịu ảnh hưởng bởi hai hướng gió chính là gió
mùa Tây - Tây Nam và Bắc - Ðông Bắc. Gió Tây - Tây Nam từ Ấn Độ Dương,
tốc độ trung bình 3,6 m/s, vào mùa mưa. Gió Bắc - Ðông Bắc từ biển Đông, tốc
độ trung bình 2,4 m/s, vào mùa khô. Ngoài ra còn có gió mậu dịch theo hướng
Nam - Đông Nam vào khoảng tháng 3 tới tháng 5, trung bình 3,7 m/s. Có thể nói
Thành phố Hồ Chí Minh thuộc vùng không có gió bão. Cũng như lượng mưa, độ
ẩm không khí ở thành phố lên cao vào mùa mưa (80%), và xuống thấp vào mùa
khô (74,5%). Bình quân độ ẩm không khí đạt 79,5%/năm.
Với những biến đổi khí hậu, Hồ Chí Minh thuộc danh sách 10 thành phố
trên thế giới bị đe dọa vì nguy cơ mực nước biển dâng cao. Theo dự tính của
Liên Hiệp Quốc thì đến năm 2050 nước biển sẽ dâng 26 cm và 70% khu đô thị
Thành phố Hồ Chí Minh sẽ bị ngập lụt. Ngân hàng Phát triển Á châu ước lượng
hậu quả là thiệt hại kinh tế lên đến hàng tỷ USD.”
Địa hình, địa chất
“Nằm trong vùng chuyển tiếp giữa miền Đông Nam Bộ và đồng bằng sông
Cửu Long, địa hình thành phố thấp dần từ Bắc xuống Nam và từ Tây sang Đông.
Vùng cao nằm ở phía Bắc - Đông Bắc và một phần Tây Bắc, trung bình từ 10
đến 25m. Xen kẽ có một số gò đồi, cao nhất lên tới 32m như đồi Long Bình ở
Quận 9. Ngược lại, vùng trũng nằm ở phía nam - Tây Nam và Ðông Nam thành
phố, có độ cao trung bình trên dưới 1m, nơi thấp nhất là 0,5m. Các khu vực
trung tâm, một phần các quận Thủ Đức, quận 2, toàn bộ huyện Hóc Môn và
quận 12 có độ cao trung bình khoảng 5 tới 10m. Địa chất Thành phố Hồ Chí
Minh bao gồm chủ yếu là hai tướng trầm tích Pleistocen và Holocen lộ ra trên bề
mặt. Trầm tích Pleistocen chiếm hầu hết phần Bắc, Tây Bắc và Đông Bắc thành
phố. Dưới tác động của các yếu tố tự nhiên và hoạt động của con người, trầm
tích phù sa cổ hình thành nhóm đất đặc trưng riêng là đất xám. Với hơn 45 nghìn
hecta, tức khoảng 23,4% diện tích thành phố, đất xám ở Thành phố Hồ Chí

12
Minh có ba loại: đất xám cao, đất xám có tầng loang lổ đỏ vàng và hiếm hơn là
đất xám gley. Trầm tích Holocen ở Thành phố Hồ Chí Minh có nhiều nguồn
gốc: biển, vũng vịnh, sông biển, bãi bồi... hình thành nhiều loại đất khác nhau:
nhóm đất phù sa biển với 15.100 ha, nhóm đất phèn với 40.800 ha và đất phèn
mặn với 45.500 ha. Ngoài ra còn có một diện tích khoảng hơn 400 ha là "giồng"
cát gần biển và đất feralite vàng nâu bị xói mòn trơ sỏi đá ở vùng đồi gò.
Thủy văn
Về thủy văn, nằm ở vùng hạ lưu hệ thống sông Ðồng Nai - Sài Gòn, Thành
phố Hồ Chí Minh có mạng lưới sông ngòi và kênh rạch rất đa dạng. Sông Ðồng
Nai bắt nguồn từ cao nguyên Lâm Viên, hợp lưu bởi nhiều sông khác, có lưu
vực lớn, khoảng 45.000 km². Với lưu lượng bình quân 20 - 500 m³/s, hàng năm
cung cấp 15 tỷ m³ nước, sông Đồng Nai trở thành nguồn nước ngọt chính của
thành phố. Sông Sài Gòn bắt nguồn từ vùng Hớn Quản, chảy qua Thủ Dầu Một
đến Thành phố Hồ Chí Minh, với chiều dài 200 km và chảy dọc trên địa phận
thành phố dài 80km. Sông Sài Gòn có lưu lượng trung bình vào khoảng 54 m³/s,
bề rộng tại thành phố khoảng 225m đến 370m, độ sâu tới 20m. Nhờ hệ thống
kênh Rạch Chiếc, hai con sông Đồng Nai và Sài Gòn nối thông ở phần nội thành
mở rộng. Một con sông nữa của Thành phố Hồ Chí Minh là sông Nhà Bè, hình
thành ở nơi hợp lưu hai sông Đồng Nai và Sài Gòn, chảy ra biển Đông bởi hai
ngả chính Soài Rạp và Gành Rái.”2
2.1.2 Lịch sử hình thành và phát triển kinh tế xã hội
2.1.2.1Lịch sử hình thành
Năm 1698, Chúa Nguyễn cử Thống soái Nguyễn Hữu Cảnh vào kinh lược
đất Phương Nam, khai sinh ra thành phố Sài Gòn. Vào ngày 5 tháng 6 năm
1911, từ Bến Nhà Rồng, người thanh niên Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường
cứu nước. Sau khi đất nước thống nhất, Sài Gòn được đổi tên thành “thành phố
Hồ Chí Minh” vào ngày 2-7-1976. Với hơn 300 năm hình thành và phát
triển, thành phố có rất nhiều công trình kiến trúc cổ, nhiều di tích và hệ thống
bảo tàng phong phú.
“Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay là một trong 5 thành phố trực thuộc
Trung ương của Việt Nam. Về mặt hành chính, thành phố được chia thành 19
quận và 5 huyện. Trong đó có 322 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 259
2 https://vpub.hochiminhcity.gov.vn/portal/KenhTin/Gioi-thieu-ve-thanh-pho.aspx

13
phường, 58 xã và 5 thị trấn. Hệ thống quản lý hành chính nhà nước trên địa bàn
Thành phố Hồ Chí Minh có 976 địa chỉ, trong đó 47 thuộc trung ương, 73 thuộc
thành phố, 549 thuộc các quận, huyện và 307 thuộc cấp phường xã. Các tổ chức
đoàn thể, chính trị bao gồm cấp trung ương và thành phố có 291 địa chỉ, các đơn
vị sự nghiệp có 2.719 địa chỉ.”
2.1.3 Tình hình phát triển kinh tế xã hội
Kinh tế
“Trong quá trình phát triển và hội nhập, thành phố Hồ Chí Minh luôn là
một trung tâm kinh tế, tài chính, thương mại, dịch vụ của cả nước; là hạt nhân
của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, một trong ba vùng kinh tế trọng điểm
lớn nhất nước. Với tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, về quy mô thành phố chỉ
chiếm 0,6% diện tích và 8,3% dân số nhưng đã đóng góp 20,2% tổng sản phẩm
quốc gia, 26,1% giá trị sản xuất công nghiệp và 44% dự án đầu tư nước ngoài.
Thu ngân sách của thành phố đạt 135.362 tỷ đồng năm 2009. Số dự án đầu
tư vào thành phố chiếm khoảng 1/3 tổng số dự án đầu tư nước ngoài trên cả
nước, có 3.536 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài còn hiệu lực đến cuối năm
2009 với tổng vốn 27.390 triệu USD.
Về 4 ngành công nghiệp trọng điểm: Chỉ số sản xuất công nghiệp của 4
ngành trọng điểm tháng 1 tăng 1,23% so với tháng trước và tăng 5,13% so với
tháng cùng kỳ, cao hơn chỉ số chung toàn ngành. Ngành chế biến lương thực
thực phẩm, đồ uống có mức tăng 3,91% so với cùng kỳ, trong đó sản xuất sữa và
các sản phẩm từ sữa; sản xuất sản phẩm mì, phở, bún, miến cháo ăn liền tăng
cao. Ngành hóa dược tăng chậm 1,37% so với cùng kỳ vì một số công ty sản
xuất hóa chất đã chuyển nhà máy khỏi thành phố hoặc thu hẹp sản xuất để
chuyển sang các tỉnh khác, mặt khác công ty ngành dược gặp khó khăn trong
khâu tiêu thụ sản phẩm. Ngành cơ khí tăng 3,55% so với cùng kỳ. Ngành sản
xuất hàng điện tử tăng 17,73%, là ngành có chỉ số sản xuất tăng cao nhất do có
thị trường tiêu thụ ổn định và các doanh nghiệp thường xuyên ứng dụng các
công nghệ mới, hiện đại.
Tổng kim ngạch xuất khẩu bao gồm dầu thô ước thực hiện tháng 01/ 2019
đạt 2.848,7 triệu USD, tăng 2,2% so tháng trước và giảm 7,4% so cùng kỳ. Loại
trừ dầu thô ước tính tháng 1 đạt 2.619,7 triệu USD, giảm 7,6% so cùng kỳ. Chia
ra: Thành phần kinh tế nhà nước đạt 359,7 triệu USD, chiếm tỷ trọng 12,6%,

14
tăng 15,9%. Thành phần kinh tế ngoài nhà nước đạt 892,5 triệu USD, chiếm tỷ
trọng 31,3%, giảm 17,6%.
Xã hội
Thành phố Hồ Chí Minh hiện có 7.123.340 người (theo kết quả điều tra dân
số ngày 1/4/2009), gồm 1.812.086 hộ dân, bình quân 3,93 người/hộ; trong đó
nam có 3.425.925 người chiếm 48,1%, nữ có 3.697.415 người chiếm 51,9%.
Theo kết quả tổng hợp sơ bộ do Ban chỉ đạo Tổng điều tra thành phố công bố,
dân số của thành phố đến thời điểm 23/01/2019 là 8.859.688 người, tăng 64.823
người so với thời điểm 30/6/2018 (số liệu dân số của thành phố đến thời điểm
30/6/2018 là 8.794.865 người). Như vậy trong thời kỳ khoảng 10 năm 2009 -
2019 tốc độ tăng dân số bình quân của thành phố là 2,15% năm. Bình quân một
năm thành phố tăng khoảng 170.000 người. Trong các thập niên gần đây, thành
phố Hồ Chí Minh luôn có tỷ số giới tính thấp nhất Việt Nam, luồng nhập cư từ
các tỉnh khác vào Thành phố Hồ Chí Minh luôn có số nữ nhiều hơn số nam.
Thành phố Hồ Chí Minh gặp phải tình trạng quá tải dân số, tạo áp lực lớn lên
nền kinh tế và đời sống người dân.”3
2.2 Tìm hiểu về ẩm thực đường phố tại Thành phố Hồ Chí Minh
TPHCM là trung tâm du lịch lớn nhất nước, hàng năm thu hút khoảng 70%
lượng khách quốc tế đến Việt Nam. Hiện toàn Thành phố có 1129 doanh nghiệp
hoạt động lữ hành, trong đó lữ hành quốc tế chiếm 49,15%; 51 đại lí lữ hành; 8
văn phòng đại diện nước ngoài. “Theo thống kê của Sở du lịch và Tổng cục du
lịch, giai đoạn 2019-2021, lượng khách quốc tế đến TPHCM tăng khá nhanh:
Năm 2019, ngành du lịch Tp. Hồ Chí Minh đón trên 8,6 triệu lượt khách quốc tế,
tăng gần 13,5% so với cùng kỳ, khách du lịch nội địa đạt 32,77 triệu lượt, tăng
13% so với năm 2018. Tổng thu du lịch đạt trên 140 nghìn tỷ đồng, tăng 10,15%
so với năm 2018. Tổng khách du lịch đến TPHCM năm 2020 đạt 17,182 triệu
lượt, giảm 66,6%, trong đó khách quốc tế đạt 1,303 triệu lượt (chủ yếu của 3
tháng đầu năm), giảm 84,8% so với cùng kỳ; khách du lịch nội địa đạt 18,879
triệu lượt, giảm 48,45% so với cùng kỳ. Tổng thu du lịch năm 2020 đạt 84.512
tỷ đồng, giảm 39,6% so với cùng kỳ.
Do ảnh hưởng dịch Covid-19, ngành du lịch của TP.HCM bị ảnh hưởng
nghiêm trọng. Theo báo cáo của Sở Du lịch TP.HCM, năm 2021, khách quốc tế
3 https://vpub.hochiminhcity.gov.vn/

15
mới đến TP.HCM là 0 lượt; khách du lịch nội địa ước đạt 15 triệu lượt khách,
giảm 54,3% so với cùng kỳ năm 2019 và giảm 5,6% so với cùng kỳ năm 2020.
Tổng thu từ khách du lịch năm 2021 ước đạt 63.200 tỉ đồng giảm 54,9% so với
cùng kỳ năm 2019 và giảm 25,3% so với cùng kỳ năm 2020.”4
Bảng 2.1: Kết quả khảo sát khách du lịch quốc tế thưởng thức ẩm thực
đường phố tại Thành phố Hồ Chí Minh
(ĐVT:Người)
Đối tượng đánh giá
Rất hài lòng Hài lòng
Không hài
lòng
Số lượng % Số lượng % Số lượng %
Sự đa dạng của món ăn 21 52,5 17 42,5 2 5
Hương vị của món ăn 14 35 15 37,5 11 27,5
Chất lượng món ăn 20 50 13 32,5 7 17,5
Gía cả món ăn 25 62,5 10 25 5 12,5
Vệ sinh thực phẩm 10 25 11 27,5 19 47,5
Không gian bán hàng 8 20 14 35 18 45
Địa điểm bán hàng 15 37,5 16 40 9 22,5
Phương tiện và nhân
viên phục vụ
9 22,5 13 32,5 18 45
(Nguồn:Sở Du lịch Thành phốHCM, Khảosát ngày15/8 đến 15/12/2019)
Thông qua bảng khảo sát trên ta thấy được lượng khách quốc tế đánh giá
khá cao các yếu tố ẩm thực đường phố tại TP HCM. Thấp nhất mức độ không
hài lòng là 47,5% về vệ sinh thực phẩm, cao nhất là 62,5% nói về giá cả các
mon ăn. Tỷ lệ khách hàng không hài lòng ở mức 45% là phương tiện và nhân
viên phục vụ, không gian bán hàng. Nguyên nhân do còn các phương tiện thô sơ
như xe đẩy, gánh hàng rong, chưa có không gian tập chung buôn bán trên địa
bàn thành phố.
4 Cổng thông tin điện tử Quận Tân Bình

16
Hồ Chí Minh là thành phố đông đúc và sầm uất và là địa điểm vui chơi tấp
lập, náo nhiệt suốt ngày đêm.
Chợ bến thành “Chiếm gần nửa diện tích chợ đặc biệt ở cổng Tây với nhiều
món ăn đa dạng, khu ăn uống trong lòng chợ Bến Thành là một địa điểm ghé
thăm quen thuộc của du khách và cả người bản xứ ưa thích ẩm thực. Điều khiến
thực khách mê mẩn khi vào khu ăn uống giữa trung tâm Thành phố chính là sự
phong phú của các loại thức ăn của các vùng miền.”
Con đường bán trái cây Nguyễn Cảnh Quân – Quận 1: Du khách với
những đĩa trái cây mát lạnh, rau câu phong thủy thơm ngọt và mứt dừa non rim
béo mềm, Món ăn nổi bật nhất ở đây chính là trái cây đĩa gồm 7 - 8 loại trái cây
theo mùa có kèm theo cả sữa và siro được rất nhiều người yêu thích.
Phố ốc Vĩnh Khánh – Quân 4: “Đường Vĩnh Khánh được biết đến như một
phố ốc của Thành phố Hồ Chí Minh với những quán nổi tiếng như: ốc Oanh, ốc
Nở. Những món được yêu thích nhất là là ốc hương rang muối, sò điệp nướng
mỡ hành,...”
Đường An Dương Vương – Quận 5: “ Nổi tiếng nhất phải kể đến món Bạch
tuộc nướng cay nồng ngay trước cổng trường Đại học Sài Gòn. Nhiều món ngon
khác nữa như: Bò bía, bánh cuốn, cút lộn xào me,dimsum, phở xào bò,…với giá
cả rất phải chăng nên là điểm đến được giới trẻ đặc biệt ưa thích.”
2.3 Một số món ăn ẩm thực đường phố nổi tiếng tại Hồ Chí Minh
2.3.1 Bánh xèo
Đến thành phố Hồ Chí Minh, “nếu chưa từng thử qua món bánh xèo thì chắc
hẳn du khách đã bỏ qua một món ăn cực kì đặc sắc. Bánh xèo xuất hiện ở nơi
đây từ những năm 60, 70 của thế kỉ trước, được sáng tạo từ món bánh Khoái của
người miền Trung. Vốn là món ăn bình dân nhưng cái vị thơm thơm của phần
vỏ bánh xen kẽ với phần nhân tôm, thịt chất lượng, cả giá đỗ và vị beo béo của

17
đậu xanh thì món bánh xèo truyền thống luôn có sức mạnh thần kì.
Hình 2.1: Bánh xèo
Món ăn này không chỉ cuốn hút người dân bản xứ mà còn khiến những vị
khách từ phương xa không sao quên được. Khi ăn phải cuốn bánh kèm với cải
xanh, rau thơm các loại, chấm đúng cái nước mắm được pha vừa đủ, không quá
ngọt thì vị ngon đó mới gọi là "đúng bài" của bánh xèo miền Nam.
2.3.2 Kimbap Hàn Quốc
Hình 2.2: Kimbap
Món ăn “được bán nhiều trong các nhà hàng tại trung tâm thành phố nhưng
bạn vẫn có thể tìm thấy tại một số quán vỉa hè với giá cả hợp túi tiền. Nhân
kimbap ở đây thường được làm từ các loại nguyên liệu tươi ngon như: trứng ,
thanh cua, trái bơ, rong biển...Khoanh Kimbap ngon phải được cuộn chặt tay,
khi bán cho khách sẽ được cắt miếng vừa ăn. Phía trên bề mặt được rắc vừng
trắng, thêm chút rau trang trí khiến món ăn trở nên đẹp mắt và thơm ngon hơn.”
2.3.3 Phá lấu
“Phá lấu là món ăn du nhập vào Việt Nam từ rất lâu và dần chiếm được vị
trí nhất định trong lòng người thưởng thức. Phá lấu được làm từ những nguyên
liệu chính là các bộ phận như lưỡi, tai, ruột và bao tử của heo, bò hoặc vịt. Món
này thường được ăn kèm với bánh mì, bún hoặc cơm trắng đều rất ngon. Phá lấu

18
giá giao động từ 15k -30k một bát.”
Hình 2.3: Gánh phá lấu rong
Sài gòn với một số địa điểm phá lấu thơ ngon: Khu gò vấp, Phá lấu bò cô
Thảo, Phá lấu xào me Bình Tây,…
2.3.4 Bánh tráng trộn, bánh tráng nướng
Hình 2.4: Các nguyên liệu bánh tráng trộn Sài gòn
Trong danh sách hàng loạt các món ăn vặt độc đáo ở Sài thành, bánh tráng
trộn được xem là món ăn có cách chế biến đơn giản, hương vị độc đáo, hấp dẫn
mọi lứa tuổi, đặc biệt là các bạn trẻ. Với mức giá giao động từ 20k -50k một
suất, “Nguyên liệu chính là bánh tráng phơi sương. Người bán xắt nhỏ bánh
tráng, trộn chung với các nguyên liệu bò khô, tôm khô, trứng cút, xoài, rau răm,
sa tế, muối tôm và một ít quất. Nếu khách hàng muốn ăn chua thì có thể cho
nhiều quất hoặc nước me. Bánh tráng trộn không nên để lâu vì như vậy bánh sẽ
mềm, không ngon. Ngoài ra, bạn cũng có thể dễ dàng chế biến món ăn này cho
gia đình một cách hợp vệ sinh và tùy ý thích.
Tất cả hương vị ngọt, mặn, cay, chua của bánh tráng được hòa quyện với
nhau. Khi ăn sẽ chỉ cảm thấy vị tê tê đầu lưỡi của ớt, rua rúa chua của xoài và
bùi bùi của lạc.” Còn nguyên liệu rau răm thì rất đặc trưng, đây như một thành
phần giúp cân bằng vị mà không quá nồng như khi sống. Tất cả như tạo lên một

19
đặc sản ngon khó cưỡng của bánh tráng trộn.
Hình 2.5: Bánh tráng nướng
Bánh tráng nướng đã là một trong những món ăn vặt đường phố được giới
trẻ Sài Gòn rất yêu thích. “Một chiếc bánh được phủ đầy topping như trứng, mỡ
hành, xúc xích, bò khô với nhiều hương vị và màu sắc bắt mắt. Chúng được bày
bán rất nhiều ở hàng quán, vỉa hè, hàng rong khắp các con phố ở Sài thành. Tùy
thuộc vào khẩu vị từng người mà nguyên liệu sẽ khác nhau cơ bản nguyên liệu
gồm Bánh tráng, phô mai, bơ, trứng cút, xúc xích, thịt bò khô, thịt băm, hành lá,
hành phi khô, gia vị các loại,...”
Một số địa điểm với bánh tráng nướng ngon khi đến Sài Gòn: Quán góc Đà
Lạt, Với món bánh tráng nướng mắm ruốc Cao Thắng Quận 10, Quán ở 107D1
Hồ Kỷ Nguyên,… Mức giá giao động từ 15k -30K một chiếc, vừa rẻ vừa thơm
ngon.
2.3.5 Xoài lắc
“Món xoài lắc nhìn chung không khác các món xoài chấm hay tẩm gia
vị trước đó, nhưng nét đặc trưng của việc cắt xoài, ướp và lắc đều gia vị trong ly
đã tạo ra một trào lưu trong việc tìm mua món ăn đường phố này. Đến nay, đây
vẫn là món ăn đường phố phổ biến được ưa chuộng.”
Hình 2.6: Xoài lắc
“Chọn xoài sống (xanh) hoặc chín tái, có vị chua và giòn. Giống xoài ngon
nhất để làm xoài lắc là xoài keo.” Gia vị được sử dụng chủ yếu là ớt bột hoặc ớt
tươi, muối tôm và đường cát trộn với nước mắm nấu sôi để nguội.

20
2.3.6 Gỏi cuốn
Gỏi cuốn một món ăn đường phố khá phổ biến. Gỏi cuốn được gọi là nem
cuốn, co xuất xứ từ miền Nam bao gồm các nguyên liệu rau xà lách, giá, rau
thơm, húng quế, tía tô, tôm khô, rau thơm, tôm,…
Hình 2.7: Gỏi cuốn
Trải bánh tráng mỏng ra dĩa, “thấm sơ 1 ít nước lên bánh tráng gạo cho dễ
cuốn, sau đó xếp rau sống, bún tươi, thịt, tôm, hẹ lên rồi cuộn tất cả các nguyên
liệu lại cho chắc tay. Nước chấm ăn kèm có thể dùng nước nắm chua ngọt hoặc
tương đen, đậu phộng rang giã rắc lên bề mặt.”
2.3.7 Ốc
Hình 2.8: Ốc luộc
Trong số những món ăn được chế biến từ ốc thì ốc luộc và ốc nướng được
người ăn đặc biệt ưa chuộng nhất. Ốc luộc có mùi vị rất khác biệt so với những
món ăn vặt khác và có thể nói hương vị độc đáo này như một chất kích thích

21
khiến những người dân địa phương lẫn du khách luôn cuồng nhiệt muốn thưởng
thức nó.
“Người dân Thành phố Hồ Chí Minh thích hàn huyên cùng bạn bè sau giờ
làm. Trong những cuộc hò hẹn đó, lê la quán ốc dần trở thành “Văn hóa ăn
uống” của phần đông người Sài thành. Từ hẻm nhỏ ra đến đường lớn, ở đâu du
khách cũng có thể dễ dàng tìm một quán ốc để thưởng thức. Và cũng vì lẽ đó mà
Thành phố Hồ Chí Minh được mệnh danh là “ Thiên đường ốc” bởi ốc ở đây
được chế biến thành hàng trăm món khác nhau và món nào cũng vô cùng hấp
dẫn. Từ Ốc dừa xào tỏi thơm nức mũi ngày mưa, lạ miệng với vị Điềm điệp
nướng cho đến Ốc giác xào rau muống với hương vị độc đáo hay cay xé với
món Ốc cà na nướng,… khiến thực khách chỉ ăn một lần là sẽ nhớ mãi.”
2.3.8 Bạch tuộc viên Nhật Bản
Hình 2.9: Bạch tuộc viên
Bánh bạch tuộc nướng (takoyaki) là món ăn nhanh đặc trưng của vùng
Osaka (Nhật Bản). “Takoyaki xuất hiện nhiều trong truyện tranh Nhật Bản và trở
thành một món ăn trào lưu ở Việt Nam, được bán ở quầy vỉa hè hoặc nhà hàng.
Bánh được làm bằng bột mì chiên giòn với phần nhân gồm bạch tuộc con, trứng
gà, hành chua, gừng chua, bắp cải. Bánh được chế biến thành từng viên lớn, khi
ăn sẽ cảm nhận độ giòn của vỏ bánh và dai dai của bạch tuộc. Bên ngoài bánh
được rắc chút rong biển tán nhỏ, chút vụn cá ngừ khô bào mỏng, rưới nước sốt
takoyaki hoặc xì dầu và mayonnaise.”
2.3.9 Bánh kếp thái
Bánh kếp bắt nguồn từ châu Âu là một món ăn đường phố phổ biến ở Thái
Lan. “Bánh kếp Thái mang lẫn hương vị Á - Âu lạ miệng, điểm khác biệt nằm ở
chỗ giòn hơn và được cắt miếng vuông. Khi chế biến, thay vì đổ bột loãng tráng
lên chảo, người Thái dùng một miếng bột mỏng được cán sẵn rồi đem chiên.

22
Người dân cũng hay dùng nước dừa thay sữa làm vỏ bánh để mang hương vị
Thái đặc trưng hơn. Bánh kếp Thái xuất hiện ở Việt Nam từ vài xe đẩy nhỏ ở vỉa
hè các khu du lịch vài năm trước, nay trở thành một món ăn vặt dễ tìm ở Thành
phố Hồ Chí Minh.”
Hình 2.10: Bánh kếp thái
2.3.10 Các loại chè
Hình 2.11: Các loại chè
Đến với Sài Gòn không thể thiếu được khi thưởng thức các món chè thanh
mát dưới cái thời tiết nóng bức. Một trong những món chè mà du khách mê mẩn
khi tới với Sài Gòn:
“ Chè miền Nam: Món chè phong phú dễ tìm tại các gánh hàng rong trên
khu phố Sài Gòn, Chè miền nam được làm từ nguyên liệu là đậu xanh, khoai
lang, khoai môn,… đây là món chè đặc trung cho người dân nam bộ, món chè
này được ăn kèm với một chú nước cốt dừa khuấy đều, béo ngậy.”

23
Chè thưng: Chè thưng hay còn gọi là chè bà ba – một trong những
món chè ngon của Nam Bộ được bán nhiều tại TP.HCM và khắp các tỉnh thành
của miền Tây sông nước. Thông thường, món chè này được nấu từ nước cốt
dừa, hạt sen, đậu xanh, đậu phộng, khoai lang, khoai mì, mộc nhĩ,… Khi ăn, vị
béo ngọt của nước cốt dừa hòa quyện vào vị bùi của hạt sen, của khoai, của
đậu,… tạo nên vị ngon rất riêng cho chè bà ba. chè thưng còn có tác dụng giải
nhiệt, thanh lọc cơ thể nhờ thành phần đậu xanh. Bên cạnh đó, hạt sen trong chè
cũng giúp ngủ ngon, tăng cường sức khỏe.”
Chè bưởi: “Nguyên liệu chính để làm món chè ngon này có vỏ bưởi tươi,
đậu xanh, đường, muối, bột năng và vani. Món chè này ăn chung cùng với nước
cốt dừa. Một nồi chè bưởi được xem là thành công khi có vị ngọt thanh và bùi
bùi, giòn giòn của bưởi hòa quyện trong vị béo của nước cốt dừa.
Chè chuối: Nguyên liệu làm món chè ngon của Nam Bộ này chỉ gồm có
chuối chín, đường, nước cốt dừa và thêm chút bột bán là đủ. Món chè chuối hay
còn gọi chuối chưng này muốn ngon phải chọn được chuối xiêm vừa chín tới.”
Vì nếu chuối chín ép hay chưa kịp chín khi nấu sẽ có vị chát, mất đi độ ngọt
thanh tự nhiên. Khi nấu, bạn nên cắt chuối thành từng khoanh tròn vừa ăn. Còn
nếu thích, bạn có thể để nguyên trái chuối to.
Bảng 2.2: Một số món chè nổi tiếng tại Sài Gòn
Chè miền nam Chè thưng
Chè bưởi Chè chuối

24
Chè khoai môn Chè thập cẩm
2.3.11 Các loại bánh mì
Bánh mì trở thành một nét đặc trưng của Việt Nam. Được làm từ bột mì
thông thường, bánh mì sài gòn đặc biệt thơm ngon, nóng hổi. Cái cách cho bánh
mì vào bao vải bố đặt vào bội tre là người Sài Gòn nghĩ ra để giữ cho bánh mì

25
nóng giòn lâu, người mua ổ cuối cùng vẫn ăn được bánh đủ ấm và không mềm.
Hình 2.12: Bánh mì
“Ổ bánh mì được xẻ dọc, phần nhận (kẹp) vào là các loại thịt nguội, pa-tê,
trứng. Người miền Nam thường thích cái gì cũng có tí rau, nên ổ bánh mì được
nhận thêm vài lát dưa leo tươi mát, vài cọng hành ngò để có mùi thơm, một ít đồ
chua kích thích ăn ngon và rưới thêm nước tương hay nước mắm cho đậm đà đủ
vị ổ bánh mì. Ngán thịt thì nhận vào bánh mì cá hộp, trứng chiên, xíu mại, chà
bông, bì…. theo ý thích.”
Người Sài gòn đã đưa ẩm thực Việt đến với du khách nước ngoài. “Banh
mi” trở thành danh từ được thêm vào từ điển Oxford như xác nhận đây là món
ăn Việt Nam chứ không phải một phiên bản bánh phương Tây nào.
Một số loại bánh mì người sài gòn cũng như du khách đến với Việt Nam
cũng phải mê mẩn:
Bảng 2.3: Một số loại bánh mì được yêu thích tại Sài Gòn
Bánh mì xíu mại Bánh mì thịt nướng
Bánh mì trứng Bánh mì chả lụa

26
Bánh mì gà xé Bánh mì pate –thịt nguội
Những người nước ngoài khi đến Việt Nam thưởng thức ẩm thực đường
phố là bánh mì cung phải thốt lên rằng David Farley - cây viết về ẩm thực và du
lịch của BBC đã hào phóng cho rằng: “Bánh mì Việt Nam ngon nhất thế giới!”
Còn Iamfoodblog - Blooger ẩm thực nổi tiếng thẳng thừng tuyên bố: "Tôi nghĩ
rằng bánh mì là loại sandwich mà tôi mến mộ nhất! Thật sự, thế giới đang phát
cuồng bởi cơn sốt bánh mì, một sự ám ảnh hoàn toàn mới và tất cả những gì
người ta nghĩ đến bây giờ chỉ là bánh mì mà thôi.”
Tùy thuộc vào nhân bánh mình mà khách hàng mong muốn sẽ có đa dạng
các loại bánh mì, mỗi loại đem lại cảm giác và hương vị riêng ngoài giòn trong
mềm thanh mát.
2.3.12 Cơm tấm
“Một món ăn rất đặc trưng nữa chính là món Cơm tấm, từ lâu Cơm tấm đã
trở thành món ăn không thể thiếu của người dân Thành phố Hồ Chí Minh. Cơm
được nấu từ hạt tấm (phần đầu hạt gạo) ăn cùng sườn nướng, bì thính và chả
trứng, rưới thêm mỡ hành phía trên ngon lạ thường. Miếng thịt sườn dày, được
tẩm ướp gia vị và nướng trên lò than đến khi mềm. Khi ăn, người ta hay rưới
thêm nước mắm chua ngọt tạo nên một hương vị đặc trưng không thể lẫn lộn.”
Cơm tấm thường được mọi người chọn ăn vào buổi sáng nhưng đã có rất nhiều
quán Cơm tấm đêm xuất hiện để “cứu đói” thói quen đi chơi muộn và ăn khuya
của người dân nơi đây.

27
Hình 2.13: Cơm tấm
2.3.13 Hủ tiếu
“Ngay từ khi mới xuất hiện ở Thành phố Hồ Chí Minh, Hủ tiếu đã trở thành
một món ăn không thể thiếu trong đời sống của người dân nơi đây.Hủtiếu được
chế biến khá công phu. Món ăn này vừa có cái ngọt thanh của nước dùng, cái
đậm vị của các thứ gia vị trộn lẫn và sự phong phú của nhiều nguyên liệu cùng
hòa quyện. Có khá nhiều “phiên bản” khác nhau như: Hủ tiếu Nam Vang, hủ
tiếu Mỹ Tho, hủ tiếu Triều Châu,... Ngoài được bày bán trong các nhà hàng,
quán ăn thì đâu đó trên đường phố, người ta vẫn bắt gặp những chiếc xe nhỏ với
mái che thân thuộc, mang theo hương vị hủ tiếu gia truyền đi khắp các ngõ
ngách ở Thành phố Hồ Chí Minh.”
Hình 2.14: Hủ tiếu
2.3.14 Bột Chiên

28
Ở Thành phố Hồ Chí Minh bởi lịch sử lâu đời cùng mùi vị hấp dẫn và bột
chiên cũng là một trong số đó. “Món ăn này được chế biến khá đơn giản với
công thức từ bột gạo (hay bột khoai môn hoặc bột củ năng,…), trứng, đu đủ bào
sợi, hành lá và nước tương. Điều đặc biệt của món ăn này là bột sau khi chiên
giòn sẽ ăn kèm với nước tương để làm tăng thêm hương vị đậm đà, thơm ngon.”
Hình 2.15: Bột chiên
2.3.15 Kem
“Cũng giống như nhiều nơi khác kem là một món ăn rất được ưa thích đặc
biệt trong thời tiết nóng nực như ở Thành phố Hồ Chí Minh. Kem ở đây có rất
nhiều hương vị với giá thành khác nhau. Những chiếc kem ốc quế được rao bán
bán trước cổng trường rồi những que kem socola, sữa ngọt ngào hay những ly
kem trái cây hấp dẫn,…từ vài nghìn cho đến vài trăm nghìn đều có thể khiến
thực khách mê đắm.”
2.4 Thực trạng quản lý kinh doanh hàng dong và các quy định có liên quan
tại Thành phố Hồ Chí Minh
“Căn cứ Điều 7 và Điều 8 của Thông tư 30/2012/TT-BYT ngày 5/12/2012
do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành, có hiệu lực thi hành từ ngày 20/1/2013, quy
định về điều kiện bảo đảm ATTP đối với kinh doanh thức ăn đường phố, như
sau:
Bố trí kinh doanh ở khu vực công cộng (bến xe, bến tàu, nhà ga, khu du
lịch, khu lễ hội, khu triển lãm), hè đường phố; nơi bày bán thực phẩm cách biệt
các nguồn ô nhiễm; bảo đảm sạch sẽ, không làm ô nhiễm môi trường xung
quanh;

29
Trường hợp kinh doanh trên các phương tiện để bán rong phải thiết kế
khoang chứa đựng, bảo quản thức ăn ngay, đồ uống bảo đảm vệ sinh, phải chống
được bụi bẩn, mưa, nắng, ruồi nhặng và côn trùng gây hại;
Trang bị đầy đủ, sử dụng thường xuyên thùng rác có nắp, túi đựng để thu
gom, chứa đựng rác thải và phải chuyển đến địa điểm thu gom rác thải công
cộng trong ngày; nước thải phải được thu gom và bảo đảm không gây ô nhiễm
môi trường nơi kinh doanh.
Người kinh doanh thức ăn đường phố phải được khám sức khỏe và cấp
Giấy xác nhận đủ điều kiện sức khỏe theo quy định. Việc khám sức khỏe và cấp
Giấy xác nhận đủ điều kiện sức khỏe do các cơ quan y tế từ cấp quận, huyện và
tương đương trở lên thực hiện;
Người đang mắc các bệnh hoặc chứng bệnh thuộc danh mục các bệnh hoặc
chứng bệnh truyền nhiễm mà người lao động không được phép tiếp xúc trực tiếp
trong quá trình sản xuất, chế biến thực phẩm đã được Bộ Y tế quy định thì
không được tham gia kinh doanh thức ăn đường phố.”5
Tại thành phố Hồ Chí Minh:
Chính phủ, các ban ngành cũng đưa ra nhiều chính sách để giải quyết kinh
tế hàng rong:
“Chỉ thị số 02/2001/CT-UB của UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành ngày
16/3/2001 về triển khai tổ chức thực hiện 12 chương trình và công trình trọng
điểm của thành phố trong giai đoạn 2001 – 2005 và kế hoạch thực hiện “Năm
trật tự đô thị” trong năm 2001. Trong đó, nội dung về kế hoạch và giải pháp thực
hiện đặt ra yêu cầu phải lập lại trật tự, giải toả không cho buôn bán bằng bất kì
hình thức nào trên lòng đường và khu vực cầu (như họp chợ, bán hàng rong, các
loại xe bán hàng trên đường phố)…Kế đến là Chỉ thị số 13/2001/CT-UB của
UBND TP. Hồ Chí Minh ban hành ngày 20 tháng 6 năm 2001 về việc chấn
chỉnh các chợ tự phát, lấn chiếm lòng lề đường khu vực quanh chợ.”
Các văn bản cấp địa phương tại TP. Hồ Chí Minh được ban hành dựa trên
tình hình cụ thể hoạt động kinh doanh vỉa hè ở địa phương nhưng phải dựa trên
những văn bản quy phạm pháp luật làm căn cứ chính như đã nêu.
5 thuvienphapluat.vn

30
Quyết định số 147/2007/QĐ-UBND ngày 28/12/2007 của Uỷ ban nhân dân
TP. Hồ Chí Minh về ban hành kế hoạch thực hiện chủ đề “Năm 2008 – năm
thực hiện nếp sống văn minh đô thị”;
“Quyết định số 74/2008/QĐ-UBND ngày 23/10/2008 của Uỷ ban nhân dân
TP. Hồ Chí Minh quy định về sử dụng lòng đường vỉa hè trên địa bàn TP. Hồ
Chí Minh;
Quyết định số 16/2008/QĐ-UBND ngày 214/3/2008 của Uỷ ban nhân dân
TP. Hồ Chí Minh ban hành quy chế phối hợp liên ngành trong hoạt động đảm
bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh;
Quyết định số 17/2009/QĐUBND ngày 12/02/2009 của Uỷ ban nhân dân
TP. Hồ Chí Minh về tiêu chí xây dựng tuyến đường văn minh đô thị cấp thành
phố giai đoạn năm 2009 – 2010;”
Thông báo tháng 6/2009 của UBND TP. Hồ Chí Minh về việc cấm bán
hàng rong trên 15 tuyến đường…
Năm 2018 Ban Quản lý An toàn thực phẩm phối hợp với các quận, huyện
xây dựng nhiều mô hình điểm kiểm soát điều kiện an toàn thực phẩm đối với
kinh doanh thức ăn đường phố như khu ăn uống tập trung trước chợ Phạm Văn
Hai, quận Tân Bình, khu phố ẩm thực Vĩnh Khánh, quận 4... TP HCM đang xây
dựng 60 phường xã điểm và 20 khu thức ăn đường phố.
2.5 Đánh giá ẩm thực đường phố tại Thành phố Hồ Chí Minh
“Thành phố Hồ Chí Minh từ lâu đã mở lòng giao lưu và tiếp thu những tinh
hoa văn hóa ẩm thực của mọi miền, mọi quốc gia trên thế giới. Sự mở rộng đó
không hề làm mất đi cái truyền thống văn hóa lâu đời của người Việt. Ẩm thực
Thành phố Hồ Chí Minh đa dạng và phong phú là thế. Người đến nơi đây sẽ
không khó để thuộc lòng tên những con đường ẩm thực với từng quán xá cùng
hàng trăm món ăn độc đáo.”
2.5.1 Ưu điểm
Một trong những điểm thu hút lượng khách du lịch trong nước và quốc tế
đến với TP HCM đó là do ẩm thực đường phố. Vừa qua, TP Hồ Chí Minh được
vinh danh là kinh đô ẩm thực Việt Nam, đồng thời là một trong 23 thành phố có
đồ ăn đường phố hấp dẫn nhất trên thê giới.
“Về mức độ hoạt động ẩm thực đường phố: Hoạt động diễn ra sôi nổi, mạnh
mẽ từ các đường phố lớn đến phố nhỏ (trong các hẻm), thời gian hoạt động

31
thường xuyên từ sáng sớm đến tận đêm khuya (đặc biệt là từ 17 giờ đến 22 giờ).
Các món ăn, đồ uống phong phú, đa dạng, mang đậm bản sắc văn hóa của các
dân tộc đang sinh sống tại các địa phương. Đa phần các món ăn, đồ uống được
du khách đánh giá cao.” Tuy nhiên, việc tổ chức chưa đạt được sự thống nhất và
chuẩn mực, gây sự thiếu yên tâm cho du khách.
2.5.2 Nhược điểm
Thứ nhất, hiện nay ẩm thực đường phố tại Hồ Chí Minh chủ yếu hướng tới
hai đối tượng: Khách du lịch theo tour và khách du lịch tự túc. Yếu tố ẩm thực
đường phố ngon bổ rẻ tuy nhiên chưa đảm bảo được an toàn vệ sinh thực phẩm.
Trích báo nhân dân, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm, Bộ y tế (2019) cho
biết:
“Tỷ lệ bàn tay nhiễm vi khuẩn chỉ điểm nhiễm bẩn phân E. Coli ở người
trực tiếp kinh doanh ăn uống bình dân: Hà Nội nhiễm tới gần 43,2% đối với
Thức ăn đường phố, 62,5% ở nhà hàng và 40% ở các bếp ăn tập thể; tỷ lệ chung
ở TP Hồ Chí Minh - 67,5%; Hải Dương - 64,7%; Nam Ðịnh - 31,8%; Thái Bình
- 92%; Thanh Hóa - 66,6%; Phú Thọ - 19,3%; Huế - 37%; Bình Dương - 56,5%;
Long An - 60%; Ðà Nẵng - 70,7%.
Tỷ lệ bốc thức ăn bằng tay: 67,3%
Tỷ lệ không rửa tay: 46,1%
Tỷ lệ móng tay dài: 22,5%
Tỷ lệ nhổ nước bọt, xỉ mũi: 26,7%”
Đồ ăn đường phố có hai mặt vừa thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội mặt
khác có khả năng gây mất vệ sinh, an toan thực phẩm cao.
Đa số các hộ kinh doanh ẩm thực đường phố là tự phát, buôn bán lưu động, bán
buôn không cố định, người làm thay đổi thường xuyên nên sẽ gây khó khăn cho
ban quản lý. Mặc dù được quan tâm nhưng vẫn còn có nhiều cơ sở ẩm thực
đường phố đang phát triển theo hướng tự phát, không đăng ký với sở du lịch và
các cơ quan quản lý dẫn đến sự lộn xộn.
Thứ hai, Theo chiều hướng một sô khách du lịch quốc tế, có nhiều quán ăn
rất ngon nhưng tuy nhiên họ sẽ không quay lại bởi vì giá quá đắt, hay các gánh
hàng rong lôi kéo khách du lịch và bát với giá cắt cổ.

32
Thứ ba, đối với ẩm thực đường phố như các gánh hàng rong, xe đẩy thiếu
cơ sở hạ tầng và dịch vụ vệ sinh môi trường (Nước sạch, rác thải, chất thải,..).
Nguy cơ gây mất mỹ quan đô thị. Việc quản lý ẩm thực đường phố chưa được
thống nhất, các quân huyện đã có quy định cấm các hoạt động kinh doanh hàng
rong lấn chiếm lòng, lề đường. Tuy nhiên vẫn chưa có những chính sách hỗ trợ
người ban hang rong có vị trí tập trung buôn bán, phần đa các hoạt động kinh
doanh tự phát đều né trách cơ quan chức năng, bị đuổi từ điểm này họ di chuyển
qua điểm khác bán,… hiện tại cơ quan quản lý vẫn chưa có biện pháp khắc phục
hiệu quả.
Thứ tư, “hoạt động này còn nhiều bất cập, ngành du lịch TPHCM chưa thực
sự đầu tư nhân lực, vật lực. Các hoạt động quảng bá hầu như tự phát từ các hộ
kinh doanh, nặng về tình thế, thiếu kế hoạch chiến lược lâu dài.”

33
Chương 2 tiến hành tìm hiểu khái quát về Thành phố Hồ Chí Minh và thực
trạng kinh doanh ẩm thực đường phố trên địa bàn TP. HCM. Và thực trạng
công tác quản lý kinh doanh hàng rong tại Hồ Chí Minh còn nhiều bấp cập từ
các quy định đến việc thực thi. Đánh giá thực triển khai ẩm thực đường phố tại
TP HCM tìm ra các ưu điểm giúp việc thu hút khách du lịch và tăng tiềm năng
phát triển kinh tế và nhược điểm là dễ gây mất vệ sinh an toàn thực phẩm, một
số các nhân hoạt động kinh doanh gây mất mỹ quan đô thị. Từ đó là cơ sở cho
chương 3 đề xuất các giải pháp nâng cao công tác quản lý, quy định về kinh
doanh thức ăn đường phố.

34
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KHAI THÁC ẨM
THỰC ĐƯỜNG PHỐ TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
3.1 Định hướng tiềm năng, thế mạnh của ẩm thực đường phố trong chính
sáchphát triển du lịch tại TP Hồ Chí Minh
“Định hướng khai thác ẩm thực trong phát triển du lịch để khẳng định vai
trò của ẩm thực nói chung và ẩm thực đường phố nói riêng, sắp tới, Thành phố
sẽ xây dựng, phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng và khai thác thế mạnh về du
lịch , trong đó có việc phát triển sản phẩm du lịch ẩm thực với mục đích tập
trung cho khách du lịch quốc tế kết hợp tham quan và học tập, chế biến ẩm thực
vùng miền tại các làng du lịch , khu du lịch ; tham quan và kết hợp tìm hiểu ẩm
thực trong và ngoại thành Thành phố” (theo ông Bùi Tá Hoàng Vũ, Giám đốc
Sở du lịch TPHCM). Sở du lịch Thành phố sẽ thường xuyên tổ chức các hoạt
động liên hoan, lễ hội ẩm thực nhằm giới thiệu những món ăn, nét ẩm thực đặc
sắc của Thành phố cho du khách trong và ngoài nước, đặc biệt là du khách nước
ngoài.”
3.2 Các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động kinh doanh ẩm thực
đường phố tại TP Hồ Chí Minh
3.2.1 Giải pháp tổ chức hoạt động ẩm thực đường phố
“Cần xây dựng kế hoạch dài hạn phát triển ẩm thực đường phố gắn liền với
hoạt động du lịch. “Thực hiện quy hoạch tổng thể và chi tiết các điểm ẩm thực
đường phố (từ kinh nghiệm của một số thành phố ở các quốc gia (Bangkok –
Thái Lan, Seoul – Hàn Quốc, Manila – Philippines);” tại các quận, huyện có
nhiều điểm du lịch và điểm lưu trú, với các món ăn thức uống truyền thống địa
phương nhưng phù hợp với thị trường khách quốc tế.”
“Đầu tư nhân rộng mô hình ẩm thực đường phố sạch từ mô hình thí điểm về
thức ăn đường phố an toàn tại Phường 12, Quận 4 và phường Tân Thành, quận
Tân Phú (có 195 cơ sở và 286 người tham gia); đặc biệt là các khu vực trung
tâm có lượng khách DL quốc tế tập trung đông như: phố ẩm thực Cô Giang
(Quận 1), hẻm 51 Lý Tự Trọng, khu ăn uống chợ Bàn Cờ (Quận 3), khu vực Hồ
Con Rùa (Quận 3), hẻm 284 Lê Văn Sỹ (Quận 3), hẻm 14 Trần Bình Trọng
(Quận 5).”
“Thiết lập mạng lưới kiểm tra, đánh giá về chất lượng vệ sinh an toàn thực
phẩm tại các cơ sở kinh doanh ẩm thực, qua việc dán mác kiểm định, ghi nguồn

35
gốc xuất xứ của từng loại ẩm thực và cả những dụng cụ sử dụng cho quá trình
chế biến và sử dụng thức ăn, đồ uống. “Đội ngũ chuyên thực hiện công tác giám
sát, hướng dẫn, kiểm tra, xử lí cả các vấn đề liên quan tới an toàn vệ sinh thực
phẩm phải là người có trình độ chuyên môn và chuyên nghiệp.
Tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến các chính sách pháp luật của
Nhà nước về vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao ý thức tự giác chấp hành các
quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm” cho người lao động và chủ cơ sở kinh
doanh ẩm thực đường phố.Thực hiện các cam kết trách nhiệm với các cơ sở trên
nền tảng quy định của pháp luật.”
3.2.2 Về cơ chế quản lý
Nâng cao chất lượng đội ngũ lao động bằng việc tổ chức thường xuyên các
lớp tập huấn về kĩ năng, nghiệp vụ (kĩ năng giao tiếp, phục vụ, ngoại ngữ, văn
hóa ẩm thực...); “ý thức tuân thủ các điều kiện vệ sinh, an toàn thực phẩm và các
kĩ năng nấu, pha chế, trình bày món ăn.
Hoàn thiện và ban hành hệ thống chính sách quản lí thống nhất, đầy đủ,
hợp lí (ưu đãi, khen thưởng, xử phạt…) với hoạt động kinh doanh ẩm thực
đường phố để thu hút đầu tư vào kinh doanh loại hình này.”
“Để có thể quản lý tốt loại hình kinh doanh thức ăn đường phố này, ngành y
tế Thành phố Hồ Chí Minh có thể thực hiện thí điểm mô hình kiểm soát vệ sinh
an toàn thực phẩm đối với hoạt động kinh doanh thức ăn đường phố tại một vài
phường trong khoảng một năm để có thể thấy được hiệu quả của mô hình này.
Bên cạnh đó các phường nên hỗ trợ thùng rác có nắp đậy, khẩu trang, găng tay,
kẹp gắp, tạp dề,... Ngoài ra, nên tổ chức những buổi tập huấn vệ sinh an toàn
thực phẩm, giữ gìn vệ sinh vỉa hè, lòng đường,… cho những người buôn bán
hàng rong, kinh doanh quán ăn.”
“Đặc biệt Sở Du lịch Thành phố tiếp tục xây dựng sản phẩm văn hoá lịch sử,
y tế, mua sắm, ẩm thực, đường thủy và du lịch sinh thái - nông nghiệp, xây dựng
hệ thống du lịch thông minh gắn với xây dựng đô thị thông minh, tăng cường
phối hợp triển khai chương trình kích cầu du lịch vào Thành phố, độtphá thủ tục
hành chính về cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, nâng cấp xây dựng
mới trạm thông tin du lịch,” góp phần nâng cao hiệu quả công tác hỗ trợ khách du
lịch của Thành phố và đặc biệt là xây dựng chiến lược phát triển du lịch Thành
phố một cách dài hơn.

36
“Xác định rõ vai trò và trách nhiệm trước chính quyền về sự hợp tác giữa Sở
DL và Sở Y tế trong kiểm tra đánh giá mức độ ATVSTP của các hộ kinh doanh
thức ăn đường phố. Các cấp chính quyền có định chế tuyên dương, khen thưởng
kịp thời những cơ sở thực hiện tốt, nghiêm khắc xử lí các cơ sở vi phạm.”
Khi quy hoạch, sắp xếp các điểm bán hàng tại các hẻm, đường phố sát các
khu vực công cộng (bến xe, bến tàu, nhà ga, khu du lịch, khu lễ hội, khu triển
lãm) cần có bộ phận kiểm tra để đảm bảo nguồn thực phẩm sạch; vị trí bán hàng
phải cách biệt các nguồn gây ô nhiễm. “Các dụng cụ để chế biến, bảo quản bảo
đảm vệ sinh (bàn ghế, giá tủ để bày bán thức ăn, đồ uống…). Nguồn thực phẩm,
phụ gia phải có xuất xứ nguồn gốc rõ ràng và dán nhãn công khai theo quy định.”
3.2.3 Liên kết các phố ẩm thực đường phố với các địa điểm du lịch trên địa
bàn thành phố
Thành phố Hồ Chí Minh là tỉnh có tốc độ phát triển nhanh nhất cả nước và
du lịch đang là một trong những ngành phát triển mũi nhọn của Thành phố.
Một số có thể liên kết địa điểm du lịch với các khu phố ẩm thực: Tham
quan TPHCM và thưởng thức ẩm thực đường phố 3 ngày hai đêm từ Hà Nội –
TPHCM, Đà Lạt – TP HCM, Vũng Tàu – TPHCM.
“Một số tour, tuyến du lịch có thể sử dụng để phục vụ du khách vừa có nhu
cầu tham quan Thành phố Hồ Chí Minh vừa muốn trải nghiệm không khí của
ẩm thực đường phố. Sự kết hợp giữa ẩm thực đường phố với các loại hình du
lịch khác sẽ tạo ra những sản phẩm, những tour du lịch độc đáo và hấp dẫn, thu
hút ngày càng nhiều khách du lịch trong và ngoài nước.”

37
Chương 3 đề xuất một số giải pháp khai thác ẩm thực đường phố hiện tại
Thành phố Hồ Chí Minh. “Những giải pháp trên có thể phát huy hiệu quả nếu
được áp dụng đồng bộ và phối hợp nhịp nhàng. Muốn làm được điều này cần có
sự kết hợp chặt chẽ và thống nhất giữa các ban ngành đoàn thể, các cấp chính
quyền từ trung ương đến địa phương.” Từ việc phát triển hoạt động kinh doanh
ẩm thực đường phố góp phần nâng cao tiềm năng du lịch của Thành phố và góp
phần quảng bá hình ảnh Việt Nam đến với bạn bè quốc tế.

38
KẾT LUẬN
Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế văn hóa lớn nhất cả nước,
đang ngày càng đạt được những thành tựu phát triển vượt bậc. “Đồng thời du lịch
cũng có những bước tiến mạnh mẽ, trong đó phải kể tới lĩnh vực ẩm thực. Ẩm
thực Thành phố Hồ Chí Minh là sự kết tinh các món ăn độc đáo của vùng đất
Nam bộ, là sự giao thoa giữa nhiều nền ẩm thực khác nhau. Ẩm thực đường phố
của thành phố Hồ Chí Minh có được như ngày hôm nay là cả một quá trình, là
nhờ biết bao công sức của những nghệ nhân, những người đầu bếp đã gìn giữ và
phát huy nét đẹp của ẩm thực đường phố, để những món ăn tuy bình dị, đơn sơ
ấy lại có thể được biết đến rộng rãi và trở thành đặc trưng không thể thiếu khi
nhắc về mảnh đất này.”
“Việt Nam ngày nay đang ngày càng hội nhập với bạn bè năm châu. Không
chỉ về kinh tế, văn hóa, thể thao,…mà còn cả du lịch. Trong xu thế phát triển
chung của đất nước, Thành phố Hồ Chí Minh đang từng bước đưa ngành “Công
nghiệp không khói” này trở thành ngành kinh tế mũi nhọn. Những lễ hội ẩm
thực đường phố được quan tâm nhiều hơn, những con đường ẩm thực đang ngày
càng khang trang, sạch đẹp,... Ẩm thực Thành phố Hồ Chí Minh là sự kết tinh
các món ăn độc đáo của vùng đất Nam bộ, là sự giao thoa giữa nhiều nền ẩm
thực khác nhau. Rất nhiều món ăn ngon, mới lạ của các tỉnh, thành trên cả nước
đã trở thành một phần của ẩm thực Thành phố Hồ Chí Minh. Sự giao thoa ấy
không hề làm mất đi giá trị truyền thống vốn có mà còn giúp cho văn hóa ẩm
thực Thành phố ngày càng tinh tế và hấp dẫn hơn trong mắt du khách, đặc biệt
phải kể đến ẩm thực đường phố.”
Trong những năm qua, ẩm thực đường phố TPHCM đã phát huy được vai
trò lớn góp sức cho du lịch phát triển. “Tuy mức độ hoàn thiện và sự lan tỏa chưa
rộng, hiệu quả còn khiêm tốn, song hi vọng tương lai, khi TPHCM thực hiện
thành công các giải pháp đề ra, chắc chắn sự đóng góp của ẩm thực đường phố
trong lĩnh vực thu hút du khách quốc tế sẽ đem lại nguồn lợi tích lũy lớn cho
ngành du lịch nói riêng và kinh tế – xã hội Thành phố nói chung.”
Bài báo cáo đã khái quát chung về ẩm thực, văn hóa ẩm thực và ẩm thực
đường phố. Nếu ra thực trạng hoạt động ẩm thực đường phố tại thành phố Hồ
Chí Minh, một số các chính sách và quy đinh của ban quản lý hoạt động kinh
doanh đường phố của Thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đánh giá được thực trạng
đưa ra ưu điểm và hạn chế trên cơ sở này đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu

39
quả quản lý, kinh doanh hoạt động ẩm thực đường phố trên địa bàn thành phố
Hồ Chí Minh.
Qua quá trình tìm hiểu và làm bài báo cáo do còn hạn chế về kiến thức
chuyên môn nên bài báo cáo còn nhiều thiếu xót mong quý thầy cô góp ý thêm.
Mong rằng những giải pháp bài báo cáo đưa ra sẽ góp phần vào công cuộc xây
dựng và phát triển toàn diện Thành phố Hồ Chí Minh trong tương lai.

Đề tài văn hóa ẩm thực đường phố tại thành phố hồ chí minh.docx

Đề tài văn hóa ẩm thực đường phố tại thành phố hồ chí minh.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Nhận Làm Đề Tài Trọn Gói Zalo/Tele: 0917.193.864

More from Nhận Làm Đề Tài Trọn Gói Zalo/Tele: 0917.193.864 (20)

Đề tài văn hóa ẩm thực đường phố tại thành phố hồ chí minh.docx