Nhận viết luận văn Đại học , thạc sĩ - Zalo: 0917.193.864 Tham khảo bảng giá dịch vụ viết bài tại: vietbaocaothuctap.net Luận văn thạc sĩ ngành quản lí công: Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh

1. BẢNG CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết đầy đủ Chữ viết tắt
Ủy ban nhân dân UBND
Hội đồng nhân dân HĐND
Quản lý nhà nước QLNN
Cán bộ công chức CBCC
Thanh tra nhân dân TTND
An ninh trật tự ANTT
An ninh Tổ quốc ANTQ
Ủy ban Mặt trận Tổ quốc UB. MTTQ
Mặt trận Tổ quốc MTTQ

2. MỤC LỤC
MỞ ĐẦU……………………………………………………..................01
CHƢƠNG 1: CỞ SỞ KHOA HỌC VỀ THU HÚT SỰ THAM GIA
CỦA NGƢỜI DÂN VÀO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC CỦA
ỦY BAN NHÂN DÂN PHƢỜNG…………………………………………...08
1.1. Ủy ban nhân dân phường và hoạt động quản lý nhà nước… 08
1.1.1. Ủy ban nhân dân phường…………………………………… 08
1.1.2. Hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường 08
1.2. Thẩm quyền, vai trò, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân phường
trong việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động quản
lý nhà nước……………………………………………………….. 11
1.2.1. Quyền và nghĩa vụ của người dân trong việc tham gia vào hoạt
động quản lý nhà nước tại Ủy ban nhân dân phường……………....11
1.2.2. Thẩm quyền, vai trò, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân
phường trong việc thu hút người dân tham gia vào hoạt động quản
lý nhà nước…………………………………………………………13
1.2.3. Sự cần thiết phải thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt
động quản lý nhà nước…………………………………………….. 15
1.3. Nội dung, hình thức, biện pháp, cơ chế nhằm thu hút sự tham gia
của người dân vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân
dân phường…………………………………………………………18
1.3.1. Nội dung thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường…………………...18
1.3.2. Hình thức thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường…………………...25

3. 1.3.3. Biện pháp thu hút nhằm tăng cường sự tham gia của người dân
vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
………………………………………………………………….......26
1.3.4. Cơ chế phối hợp nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường……….. 30
1.4. Cơ sở pháp lý về thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường…………………...32
1.4.1. Khái niệm thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường…………………...32
1.4.2. Quy định pháp lý về thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường……….. 33
1.5. Các yếu tố ảnh hưởng việc thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường………..36
1.6. Kinh nghiệm của một số địa phương về thu hút sự tham gia của
người dân vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân
phường…………………………………………………………….. 39
1.6.1. Kinh nghiệm tại thành phố Hồ Chí Minh……………………..39
1.6.2. Kinh nghiệm tại thành phố Đà Nẵng………………………….41
1.6.3. Bài học cho quận Thủ Đức……………………………………42
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG THU HÚT SỰ THAM GIA CỦA
NGƢỜI DÂN VÀO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC CỦA ỦY BAN
NHÂN DÂN PHƢỜNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN THỦ ĐỨC 45
2.1. Đặc điểm tình hình của Quận và hoạt động quản lý nhà nước của
Ủy ban nhân dân phường………………………………………….. 45
2.1.1. Đặc điểm tình hình của quận Thủ Đức………………………. 45
2.1.2. Hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường. 47

4. 2.2. Thực trạng về thu hút người dân tham gia quản lý nhà nước của
Ủy ban nhân dân phường………………………………………….. 54
2.2.1. Nội dung và các hình thức thu hút sự tham gia của người dân
vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường 54
2.2.2. Biện pháp và kết quả đạt nhằm thu hút sự tham gia của người
dân vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường.61
2.3. Đánh giá chung……………………………………………………. 65
2.3.1. Ưu điểm……………………………………………………… 65
2.3.2. Hạn chế……………………………………………………… 67
2.3.3. Nguyên nhân………………………………………………… 69
CHƢƠNG 3: PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN
NHẰM THU HÚT SỰ THAM GIA CỦA NGƢỜI DÂN VÀO HOẠT
ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƢỜNG
TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN THỦ ĐỨC………………………………………. 76
3.1. Phương hướng tăng cường thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý nhà nước…………………………………........ 76
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện về thu hút sự tham gia của người dân
vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường 79
3.2.1. Hoàn thiện thể chế, cơ chế phối hợp……………………………...79
3.2.2. Các nội dung nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt
động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường………………… 82
3.2.3. Đa dạng hóa các hình thức nhằm thu hút sự tham gia của người
dân vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường……86
3.2.4. Đổi mới biện pháp nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường…………….89

5. 3.2.5. Bồi dưỡng, nâng cao năng lực thực thi công vụ của cán bộ công
chức phường và năng lực các Trưởng ban điều hành khu phố, Tổ
trưởng dân phố………………………………………………………...91
3.2.6. Tuyên truyền, vận động sâu rộng đối với người dân nhằm thu hút
sự tham gia của người dân vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban
nhân dân phường……………………………………………………... 94
KẾT LUẬN…………………………………………………………… 99
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................... 101

6. LỜI CÁM ƠN
Được sự cho phép và tạo điều kiện của Quận ủy, UBND quận Thủ Đức,
tôi được theo học lớp Cao học chuyên ngành Quản lý công do Học viện hành
chính quốc gia tổ chức.
Qua thời gian 2 năm được theo học, tôi đã được đội ngũ giảng viên của
Học viện hành chính quốc gia đã tận tình truyền đạt và trang bị cho tôi những
kiến thức thật bổ ích để bản thân áp dụng vào công việc hàng ngày tại cơ quan
đang công tác. Giúp cho tôi hiểu biết nhiều hơn để hoàn thành chức trách
nhiệm vụ được giao. Đến nay, chương trình đào tạo Thạc sỹ đã vào giai đoạn
cuối, một lần nữa tôi được sự quan tâm giúp đỡ hướng dẫn tận tình cho tôi
viết luận văn do Tiến sỹ Chu Xuân Khánh đảm nhiệm. Bên cạnh đó, trong
suốt 06 tháng nghiên cứu viết luận văn, tôi đã được lãnh đạo các ban, ngành
và đoàn thể của Quận ủy, UBND Quận tạo điều kiện giúp tôi thu thập thông
tin và cung cấp số liệu để tôi hoàn thành luận văn.
Một lần nữa tôi xin chân thành cám ơn lãnh đạo Học viện hành chính
quốc gia, đội ngũ giảng viên của nhà trường, lãnh đạo và đội ngũ thầy cô giáo
viên của Học viện hành chính quốc gia; lãnh đạo Đảng, chính quyền các cấp,
lãnh đạo cơ quan đơn vị đang công tác và các đồng chí, đồng nghiệp đã giúp đỡ,
tạo điều kiện cho tôi trong 2 năm qua.
Xin chân thành cám ơn
Học viên Đoàn Thị Tú Linh

7. 1
PHẦN MỞ ĐẦU
1.Lý do chọn đề tài
Truyền thống của dân tộc Việt Nam luôn lấy dân làm gốc, Nguyễn Trãi
đã từng khẳng định “Nâng thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân, sức
mạnh của nhân dân vô cùng to lớn”. Cho đến thế kỷ 20, Hồ Chí Minh lại một
lần nữa cũng khẳng định
“Dễ trăm lần không dân cũng chịu
Khó vạn lần dân liệu cũng xong”.
Đến thế kỷ 21, Hiến pháp 2013 tiếp tục khẳng định điều này. Tại khoản
1, Điều 2, Hiến pháp 2013 khẳng định “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa
Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân
dân, vì nhân dân”. Nhà nước có trách nhiệm tôn trọng và đảm bảo các quyền
dân chủ của Nhân dân từ kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội… trong các quyền
đó có quyền tham gia vào hoạt động QLNN của các cấp chính quyền. Đồng
thời, tại Khoản 2, Điều 2, Hiến pháp năm 2013 nước ta ghi nhận: “Nước
Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do nhân dân làm chủ; tất cả quyền lực
nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công
nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức”. Như vậy, để phát huy quyền
làm chủ của nhân dân thì trước hết nhân dân phải tham gia quá trình quản lý,
giám sát hành chính nhà nước. Nhân dân tham gia quản lý, giám sát thông qua
các hình thức trực tiếp và gián tiếp. Nhân dân có thể tự mình tham gia vào
hoạt động của các cơ quan nhà nước với tư cách là cán bộ, công chức (nếu
đáp ứng được yêu cầu); nhân dân cũng có thể tự mình tham gia vào các tổ
chức chính trị - xã hội (nơi tập hợp khối đại đoàn kết toàn dân, nơi đại diện
cho ý chí, nguyện vọng, thực hiện quyền làm chủ của nhân dân) để trực tiếp
tham gia vào hoạt động QLNN và xã hội. Nhân dân tham gia quản lý, giám
sát hoạt động quản lý hành chính nhà nước thể hiện vai trò quan trọng của

8. 2
nhân dân trong quản lý hành chính nhà nước, đồng thời xác định những
nhiệm vụ mà nhà nước phải thực hiện trong việc bảo đảm những điều kiện cơ
bản để nhân dân tham gia quản lý, giám sát hoạt động quản lý hành chính nhà
nước.
Từ thực tế cho thấy, theo quy định của pháp luật hiện hành thì những
hình thức để nhân dân tham gia vào quá trình xây dựng pháp luật, chính sách,
vào công việc quản lý hành chính nhà nước rất phong phú, đa dạng. Nó cho
phép người dân có thể biểu đạt ý chí, nguyện vọng của mình với các cơ quan
nhà nước trong việc hình thành nên các chính sách, pháp luật cũng như việc
quyết định và thi hành pháp luật.
Quận Thủ Đức là một trong những Quận được hình thành từ huyện Thủ
Đức cũ (năm 1997 huyện Thủ Đức được chia thành 3 quận: quận 9, quận 2 và
quận Thủ Đức) đã từng bước trưởng thành và phát triển. Trong 20 năm qua,
nhằm thu hút sự tham gia đông đảo của người dân vào hoạt động quản lý hành
chính nhà nước, Quận ủy, HĐND (mới được thành lập lại tháng 5/2016),
UBND Quận và đặc biệt là UBND phường đã có những chính sách như tăng
cường đối thoại trực tiếp với nhân dân, tăng cường đi cơ sở, nâng cao chất
lượng công tác tiếp dân, mở rộng dân chủ, tổ chức cho nhân dân tham gia góp
ý xây dựng chính quyền, tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận
thức của nhân dân về vai trò, vị trí trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả
hoạt động của hệ thống chính trị. Tuy nhiên, sự quan tâm của người dân vào
hoạt động quản lý hành chính nhà nước vẫn chưa đạt kết quả như mong
muốn. Một bộ phận nhân dân vẫn còn thờ ơ trước công tác quản lý hành chính
nhà nước, chỉ quan tâm khi có nhu cầu về thủ tục hành chính hoặc tham gia
qua loa, hình thức…
Xuất phát từ những lý do như trên, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài:
“Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND

9. 3
phường trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh” với mục
đích vận dụng những kiến thức học được vào thực tiễn của địa phương.
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là một nội
dung được nghiên cứu ở nhiều công trình, ấn phẩm khoa học khác nhau, mỗi
công trình và ấn phẩm khoa học tiếp cận và nghiên cứu về việc thu hút sự
tham gia của người dân ở những góc độ khác nhau. Có thể kể đến một số
công trình nghiên cứu và ấn phẩm khoa học sau đây:
- “Đẩy mạnh chiều sâu dân chủ và tăng cường sự tham gia của người
dân ở Việt Nam” của Viện Khoa học xã hội Việt Nam và Chương trình phát
triển Liên hiệp quốc thực hiện. Công trình nghiên cứu này đã tiếp cận cả 2
góc độ tham gia của người dân là tham gia trực tiếp và tham gia gián tiếp. Các
hình thức tham gia được phân tích dựa trên nghiên cứu việc thực hiện một số
chương trình, dự án do nước ngoài tài trợ được thực hiện tại Việt Nam nằm
trong khuôn khổ các chương trình như xóa đói giảm nghèo (nay gọi là chương
trình giảm nghèo bền vững), chương trình 135… Bên cạnh đó, công trình
nghiên cứu cũng chỉ ra một số thách thức của Việt Nam trong quá trình đảm
bảo sự tham gia của người dân.
- “Huy động sự tham gia của nhân dân vào hoạt động QLNN” của tác
giả TS. Dương Quang Trung, Viện Khoa học Tổ chức nhà nước - Bộ Nội vụ,
đăng trên tạp chí QLNN, số 143 (12-2007). Tác giả đã khái quát về sự tham
gia của người dân vào hoạt động QLNN ở Việt Nam, trong đó đã chỉ ra những
thành tựu đạt được cũng như những hạn chế. Từ những thực trạng đã đề cập,
bài viết đã đề xuất một số giải pháp nhằm huy động sự tham gia của người
dân vào hoạt động QLNN. Trong đó các giải pháp chủ yếu đề cập đến các vấn
đề về nhận thức, thể chế và công tác tổ chức chỉ đạo thực hiện. Tuy nhiên

10. 4
công trình nghiên cứu chủ yếu khái quát ở góc độ tổng quát chứ chưa đi sâu
vào từng nội dung cụ thể của sự tham gia của người dân.
- “Tăng cường sự tham gia của người dân vào QLNN cấp địa phương
ở Việt Nam” của tác giả TS. Hoàng Mai, Học viện Hành chính Quốc gia. Tác
giả tập trung đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường sự tham gia của người
dân vào QLNN tại địa phương. Nội dung các giải pháp được xây dựng bao
gồm 4 nhóm cơ bản: Tăng cường dân chủ trực tiếp; Tăng cường dân chủ gián
tiếp; Đẩy mạnh sự tham gia của các đoàn thể vào công việc của địa phương;
Tăng cường hiệu quả phản hồi, đối thoại của người dân đối với chính quyền
địa phương. Công trình nghiên cứu chủ yếu tập trung vào các giải pháp gắn
với chính quyền địa phương nói chung mà chưa đi sâu vào một cấp hành
chính cụ thể của chính quyền địa phương.
- “Công dân có quyền tham gia QLNN và xã hội” của tác giả Tường
Mạnh được cập nhật ngày 18/8/2015. Bài viết tập trung đến Điều 28 của Hiến
pháp năm 2013: “Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội,
tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề của cơ
sở, địa phương và cả nước”. Sự tham gia của người dân được thực hiện trong
toàn bộ quá trình xây dựng chính sách: từ các đề xuất sáng kiến ban đầu, đến
việc tiến hành triển khai xây dựng, quyết định và thi hành chính sách.
- “Tăng cường sự tham gia của người dân trong hoạt động QLNN”
của tác giả Hà Quang Ngọc được cập nhật ngày 14/8/2007 về Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của dân, do dân và vì dân. Do
đó, chỉ khi nào người dân thực sự đóng vai trò quan trọng trong quá trình hoạt
động quản lý của Nhà nước thì việc xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp
quyền mới thực sự thành công. Bài viết này đề cập tới một số vấn đề nhằm
thúc đẩy sự tham gia một cách có hiệu quả của người dân vào các hoạt động
QLNN trong giai đoạn hiện nay.

11. 5
Bên cạnh đó, vấn đề này cũng đã được đề cập trong một số luận văn
Cao học Hành chính công như:
- “Tăng cường sự tham gia của người dân vào hoạt động cung ứng
dịch vụ công” của tác giả Trần Thị Liên Sơn. Luận văn đã tìm hiểu sự tham
gia của người dân vào hoạt động cung cấp dịch vụ công. Trong đó đã xác định
các hình thức tham gia của người dân, khẳng định sự cần thiết của việc người
dân tham gia cung ứng dịch vụ công. Luận văn cũng đã đề xuất các giải pháp
nhằm tăng cường sự tham gia của người dân vào hoạt động cung cấp dịch vụ
công.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích cơ bản của luận văn này là nghiên cứu cơ sở lý luận và pháp
lý về thu hút sự tham gia của người dân vào QLNN, đánh giá thực trạng thu
hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên
địa bàn quận Thủ Đức, để từ đó đề xuất các giải pháp nhằm thu hút sự tham
gia của người dân vào hoạt động QLNN.
Để đạt được mục đích nêu trên, luận văn thực hiện các nhiệm vụ cụ thể
sau đây:
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và pháp lý về thu hút sự tham gia của
người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường.
- Đánh giá thực trạng về hoạt động thu hút sự tham gia của người dân
vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức.
- Đề xuất các giải pháp nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức.
4. Đối tƣợng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài có đối tượng nghiên cứu là thu hút sự tham gia của người dân
vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức.

12. 6
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Không gian nghiên cứu: Trên địa bàn quận Thủ Đức.
- Thời gian nghiên cứu: từ năm 2010 đến nay.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn
Đề tài sử dụng phương pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử của
Chủ nghĩa Mác – Lênin; tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm của Đảng và nhà
nước về nhà nước và pháp luật làm cơ sở phương pháp luận.
5.1. Phương pháp nghiên cứu
Để giải quyết những vấn đề cụ thể mà nội dung của đề tài hướng đến,
các phương pháp nghiên cứu chuyên ngành đều được áp dụng như:
5.1.1. Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp
Luận văn phân tích các tài liệu là các công trình nghiên cứu có liên
quan đến vấn đề thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của
chính quyền tại địa phương. Ngoài ra, luận văn cũng tiến hành phân tích các
báo cáo của chính quyền ở quận Thủ Đức liên quan đến việc thu hút sự tham
gia của người dân vào hoạt động QLNN của chính quyền tại địa phương. Từ
những phân tích tài liệu thứ cấp sẽ cung cấp những số liệu, những đánh giá
tổng quan phục vụ cho việc nghiên cứu luận văn. Phương pháp phân tích tài
liệu thứ cấp cung cấp những luận cứ, luận điểm cả về mặt lý luận và thực tiễn.
5.1.2. Phương pháp phỏng vấn sâu
Để nắm bắt thêm các thông tin từ khách thể nghiên cứu, luận văn tiến
hành phỏng vấn sâu. Kết quả của phỏng vấn sâu là những ý kiến, nhận định,
kiến nghị của khách thể nghiên cứu. Khách thể phỏng vấn sâu bao gồm:
- CBCC ở phường: bao gồm: Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND-UBND;
người đứng đầu các tổ chức chính trị - xã hội; các chức danh công chức.
- Người dân.

13. 7
5.2. Các phương pháp khác
Bên cạnh việc sử dụng phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp và phỏng
vấn sâu, luận văn cũng sử dụng một số phương pháp khác như: Phương pháp
so sánh, đối chiếu; Phương pháp tổng hợp.....
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Về mặt lý luận: Hệ thống hóa cơ sở lý luận hoạt động quản lý hành
chính nhà nước và những lý luận về thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý hành chính nhà nước.
Về thực tiễn: Trên cơ sở đánh giá thực trạng, tham chiếu giữa lý luận và
thực tiễn, so sánh với kinh nghiệm của các địa phương, từ đó nêu ra được hệ
thống các giải pháp và những kiến nghị có tính khả thi nhằm thu hút sự tham
gia của người dân vào hoạt động quản lý hành chính nhà nước của UBND
phường trên địa bàn quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh.
7. Kết cấu đề tài
Luận văn ngoài phần mở đầu, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo thì
được thiết kế thành 3 chương:
- Chương 1: Cơ sở khoa học về thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động QLNN của UBND phường.
- Chương 2: Thực trạng thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt
động QLNN của UBND phường trên địa bàn quận Thủ Đức.
- Chương 3: Phương hướng và giải pháp hoàn thiện nhằm thu hút sự
tham gia của người dân vào hoạt động QLNN của UBND phường trên địa bàn
quận Thủ Đức.

14. 8
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ THU HÚT SỰ THAM GIA CỦA
NGƢỜI DÂN VÀO HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
CỦA ỦY BAN NHÂN DÂN PHƢỜNG
1.1. Ủy ban nhân dân phƣờng và hoạt động quản lý nhà nƣớc
1.1.1. Ủy ban nhân dân phường
Trong chương “Chính quyền địa phương” của Hiến pháp năm 2013
cũng đã đề cập đến hai nhóm cơ quan là HĐND và UBND. Chính quyền địa
phương hiện nay được tổ chức thành ba cấp hành chính: cấp tỉnh, thành; cấp
quận, huyện; cấp xã, phường, thị trấn.
Chính quyền tại phường hay còn gọi là chính quyền cấp cơ sở là cấp
hành chính thấp nhất trong hệ thống các cấp hành chính ở Việt Nam. Ở nước
ta, chính quyền cơ sở gồm xã, phường, thị trấn gắn liền với ba tính chất khác
nhau: xã là chính quyền cơ sở ở vùng nông thôn; phường là chính quyền cơ sở
khu vực đô thị; thị trấn là chính quyền cơ sở ở khu vực nông thôn nhưng nó là
trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội ở một huyện.
Thuật ngữ chính quyền tại phường được sử dụng nhiều trong các văn
bản pháp lý tuy nhiên lại chưa có một định nghĩa chính thức về nó. Trong
khuôn khổ luận văn, để thuận lợi cho việc nghiên cứu, luận văn đưa ra các
hiểu như sau: Chính quyền tại phường là khái niệm dùng để chỉ hệ thống
các cơ quan nhà nước ở địa phương bao gồm HĐND, UBND phường
nhằm thực hiện hoạt động quản lý trên các lĩnh vực của đời sống xã hội tại
địa phương.
1.1.2. Hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
Nhà nước được hình thành để thực hiện chức năng quản lý toàn xã hội.
QLNN cũng có nhiều cách tiếp cận khác nhau. Tuy nhiên theo cách hiểu phổ
biến hiện nay thì “QLNN là một dạng quản lý xã hội đặc biệt, mang tính

15. 9
quyền lực nhà nước, sử dụng pháp luật và chính sách để điều chỉnh hành vi
của các cá nhân, tổ chức trên tất cả các mặt của đời sống xã hội do các cơ
quan trong bộ máy nhà nước thực hiện nhằm phục vụ nhân dân, duy trì ổn
định và phát triển xã hội”.
Mỗi cấp hành chính sẽ thực hiện hoạt động QLNN theo những chức
năng, nhiệm vụ, thẩm quyền đúng quy định của pháp luật. Các cơ quan của
chính quyền địa phương được thiết lập để quản lý địa phương đảm bảo thống
nhất, có hiệu quả Hiến pháp, luật và các văn bản của cơ quan nhà nước cấp
trên. Hoạt động QLNN của chính quyền tại phường được thể hiện thông qua
hoạt động quản lý của HĐND và UBND phường.
1.1.2.1. Quản lý nhà nước của Hội đồng nhân dân phường (được thành
lập từ tháng 5/2016)
HĐND phường là cơ quan quyền lực nhà nước, đại diện cho ý chí và
nguyện vọng của nhân dân. Chức năng của HĐND được quy định trong Hiến
pháp năm 2013 và được cụ thể hóa trong luật Tổ chức chính quyền địa
phương năm 2013, gồm:
Thứ nhất, HĐND phường quyết định những chủ trương, biện pháp
quan trọng để phát huy tiềm năng của địa phương, xây dựng và phát triển địa
phương về kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, không ngừng cải
thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân địa phương, làm tròn nghĩa
vụ của địa phương đối với cả nước.
Thứ hai, HĐND phường thực hiện quyền giám sát đối với hoạt động
của Thường trực HĐND, UBND; giám sát việc thực hiện các nghị quyết của
HĐND; giám sát việc tuân theo pháp luật của cơ quan nhà nước, tổ chức kinh
tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân và của công dân ở địa phương.
Việc giám sát của HĐND phường bao gồm giám sát của HĐND tại kỳ họp;
giám sát của Thường trực HĐND và giám sát của đại biểu HĐND.

16. 10
Để thực hiện hai hoạt động trên, HĐND phường ban hành Nghị quyết
để quyết định chủ trương, biện pháp lớn và giám sát việc thực hiện Nghị
quyết.
1.1.2.2. Hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
UBND phường chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật, các văn
bản của cơ quan nhà nước cấp trên và nghị quyết của HĐND phường nhằm
bảo đảm thực hiện chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố
quốc phòng, an ninh và thực hiện các chính sách khác trên địa bàn.
UBND phường thực hiện chức năng QLNN ở địa phương, góp phần
bảo đảm sự chỉ đạo, quản lý thống nhất trong hoạt động QLNN. UBND
phường thực hiện hoạt động QLNN đối với các lĩnh vực khác nhau của đời
sống ở địa phương, gồm các hoạt động sau:
 Hoạt động quản lý nhà nước.
 Xây dựng các kế hoạch, quy hoạch, chiến lược phát triển kinh tế - xã
hội
 Ban hành các văn bản quy pháp pháp luật nhằm thể chế hóa Hiến
pháp, luật, văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên, Nghị quyết của HĐND
phường.
 Hướng dẫn và tổ chức thực hiện Hiến pháp và pháp luật, các kế
hoạch, quy hoạch, chiến lược…
 Tiến hành hoạt động thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Hiến pháp
pháp luật, các quy hoạch chiến lược.
 Tiến hành xử lý, cưỡng chế hành chính đối với các cá nhân, tổ chức
vi phạm các quy định của Nhà nước.
UBND phường được phép ban hành các Quyết định, Chỉ thị để thực
hiện các chức năng, nhiệm vụ của mình theo đúng quy định của pháp luật.

17. 11
Trong hoạt động QLNN của chính quyền tại phường thì mỗi cơ quan
đều có vị trí và vai trò nhất định. Trong đó HĐND với tư cách là cơ quan
quyền lực nhà nước sẽ thực hiện chức năng quyết định những vấn đề quan
trọng tại địa phương và thực hiện chức năng giám sát đối với hoạt động của
UBND phường. UBND phường sẽ trực tiếp triển khai việc thực hiện pháp
luật ở địa phương, tổ chức quản lý các lĩnh vực của đời sống xã hội, chăm lo
đời sống vật chất và tinh thần cho người dân địa phương.
1.2. Thẩm quyền, vai trò trách nhiệm của Ủy ban nhân dân
phƣờng trong việc thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt động
quản lý nhà nƣớc
1.2.1. Quyền và nghĩa vụ của người dân trong việc tham gia vào hoạt
động quản lý nhà nước tại Ủy ban nhân dân phường
Điều 28, Hiến pháp năm 2013 nêu rõ: “Công dân có quyền tham gia
quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà
nước về các vấn đề của cơ sở, địa phương và cả nước”. Nhà nước tạo điều
kiện để công dân tham gia quản lý nhà nước và xã hội; công khai, minh bạch
trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến, kiến nghị của người dân.
Quyền tham gia QLNN và xã hội của người dân thể hiện tính trực tiếp
của quyền lực nhân dân trong đời sống quản lý. Để thực hiện quyền cơ bản
này, pháp luật đã quy định những quyền và nghĩa vụ cụ thể của người dân
trong các lĩnh vực khác nhau của quản lý hành chính nhà nước. Trước hết, đó
là quyền tham gia thảo luận các vấn đề chung của cả nước và của địa phương,
quyền kiến nghị với cơ quan nhà nước. Trong thực tế, đây là hình thức đã trở
thành thông lệ trong đời sống sinh hoạt chính trị xã hội. Mỗi khi quyết định
những vấn đề quan trọng của đất nước và xã hội, trước khi thông qua quyết
định, Nhà nước thường tổ chức lấy ý kiến đóng góp của các tầng lớp nhân
dân. Với hình thức này, nhân dân tự mình trực tiếp đóng góp ý kiến vào các

18. 12
chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Bằng cách đó mà ý chí, trí
tuệ của nhân dân ảnh hưởng đến các quyết định của Nhà nước.
Thực tiễn xác nhận đó là một kinh nghiệm, một hình thức dân chủ được
Nhà nước ta thực hiện một cách nhất quán và có hiệu quả. Sau nữa, cùng với
sự phát triển của xã hội, các quyền và nghĩa vụ của người dân ngày càng được
tôn trọng và bảo đảm thực hiện một cách đầy đủ hơn.
Người dân được mở rộng quyền tham gia mạnh mẽ vào các quá trình ra
quyết định, các hoạt động quản lý nhà nước nhằm đóng góp những ý kiến
quan trọng cho việc xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, ổn định chính
trị, phát triển kinh tế - xã hội. Bảo đảm sự tham gia của người dân vào công
việc quản lý nhà nuớc đã được ghi trong Hiến pháp, những bộ luật: luật Bầu
cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân, luật Tổ chức Quốc hội, luật Tổ chức
Chính phủ, luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân, luật Ban
hành văn bản quy phạm pháp luật, luật Khiếu nại, tố cáo, luật Phòng, chống
tham nhũng.
Trong đó, quy định cụ thể các điều kiện, hình thức, phương thức để
nhân dân tham gia vào hoạt động quản lý của Nhà nước như việc các đại biểu,
các cơ quan nhà nước phải tiếp nhận và giải quyết các đề xuất, kiến nghị,
khiếu nại của người dân, tiếp thu các ý kiến đóng góp vào các văn bản quy
phạm pháp luật được ban hành, các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế -
xã hội...
Các luật về các tổ chức chính trị - xã hội như luật Công đoàn, luật
Thanh niên, luật Mặt trận Tổ quốc cũng cụ thể hóa quy định của Hiến pháp về
vai trò của các tổ chức chính trị - xã hội tham gia công việc quản lý nhà nước.
Chính phủ cũng đã có Nghị định số 29 ban hành Quy chế Dân chủ cơ sở,
trong đó quy định các việc chính quyền cơ sở phải công khai xin ý kiến của
nhân dân và quy định cụ thể các công việc mà người dân có quyền quyết định

19. 13
tại địa phương. Như vậy, các văn bản pháp lý hiện hành đã quy định khá cụ
thể các hình thức, phương thức tham gia của nhân dân trong việc quản lý, xây
dựng các chính sách, pháp luật của Nhà nước. Người dân có thể tham gia xây
dựng các chính sách, pháp luật thông qua đại biểu trong các cơ quan đại diện,
các tổ chức chính trị - xã hội mà mình tham gia hoặc qua các phương tiện
thông tin đại chúng. Nhưng người dân cũng có thể quyết định trực tiếp các
vấn đề ở tầm quốc gia khi Nhà nước tổ chức trưng cầu dân ý, hoặc trực tiếp
quyết định các vấn đề ở cơ sở theo quy định của pháp luật.
Sự tham gia của người dân được thực hiện trong toàn bộ quá trình xây
dựng chính sách: từ các đề xuất sáng kiến ban đầu, đến việc tiến hành triển
khai xây dựng, quyết định và thi hành chính sách. Có thể nói, các phương
thức, hình thức để người dân tham gia vào quá trình xây dựng luật pháp,
chính sách, vào công việc quản lý của Nhà nước đã được quy định rất đa
dạng, phong phú. Nó cho phép người dân có thể biểu đạt được ý chí, nguyện
vọng của mình với các cơ quan nhà nước trong việc hình thành nên các chính
sách, pháp luật cũng như việc quyết định và thi hành pháp luật.
1.2.2. Thẩm quyền, vai trò, trách nhiệm của Ủy ban nhân dân
phường trong việc thu hút người dân tham gia vào hoạt động quản lý nhà
nước
Nội dung thu hút sự tham gia của người dân là rất đa dạng và phong
phú. Các nội dung thu hút của người dân lại được thực hiện thông qua nhiều
hình thức khác nhau. Việc xác định các hình thức tham gia của người dân có
nhiều cách khác nhau, tùy theo tiêu chí phân loại.
Căn cứ vào nội dung thu hút sự tham gia có thể chia thành thu hút tham
gia đóng góp ý kiến, đóng góp vốn, bầu cử, ứng cử...
Căn cứ vào con đường thực hiện hoạt động thu hút thì có thể chia thành
hai loại cơ bản: Thu hút tham gia trực tiếp và thu hút tham gia gián tiếp. Cách

20. 14
phân loại này dựa trên mối quan hệ giữa UBND phường và người dân trong
quá trình thu hút tham gia. Điều 6, Hiến pháp 2013 khẳng định “Nhân dân
thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng dân chủ đại diện
thông qua Quốc hội, HĐND và thông qua các cơ quan khác của Nhà nước”.
Sự tham gia của người dân thể hiện qua 2 con đường là dân chủ trực tiếp và
dân chủ gián tiếp vì vậy cũng có 2 hình thức thu hút tham gia tương ứng.
Thu hút tham gia trực tiếp: là hình thức mà chính quyền tạo điều kiện
để người dân tự mình thực hiện quyền tham gia QLNN, trực tiếp thể hiện ý
chí của mình. Các cơ quan nhà nước có vai trò tổ chức và đảm bảo các điều
kiện để nhân dân thực hiện ý chí của mình. Hình thức này thể hiện thông qua
các loại hình như tự mình bầu cử, ứng cử, tham gia tuyển dụng, tham gia trực
tiếp đóng góp ý kiến với các cơ quan nhà nước, trưng cầu dân ý… Chính
quyền địa phương sẽ tạo điều kiện cho người dân trực tiếp thực hiện quyền
của mình mà không cần thông qua một chủ thể đại diện nào.
Thu hút tham gia gián tiếp: là hình thức mà chính quyền huy động
người dân tham gia QLNN thông qua một tổ chức hay cá nhân đại diện như
thông qua đại biểu HĐND, thông qua các tổ chức chính trị - xã hội hay thông
qua đơn vị tự quản ở địa phương, Ban TTND…. Thông qua những tổ chức
này người dân sẽ đề xuất các ý kiến, kiến nghị để các tổ chức này truyền đạt
với chính quyền địa phương giải quyết.
Thu hút tham gia trực tiếp và thu hút tham gia gián tiếp có mối quan hệ
tác động qua lại và đều có vai trò quan trọng trong quá trình đảm bảo quyền
tham gia QLNN của người dân. Tuỳ theo điều kiện và hoàn cảnh mà cơ quan
nhà nước có thể lựa chọn hình thức để thu hút sự tham gia của người dân cho
hiệu quả. Để việc thu hút hiệu quả thì chính quyền cần kết hợp cả hai hình
thức thu hút này.

21. 15
1.2.3. Sự cần thiết phải thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt
động quản lý nhà nước
Để thực hiện hoạt động QLNN đòi hỏi phải có hệ thống cơ quan nhà
nước và đội ngũ CBCC, các quy định liên quan đến việc quy chế tổ chức và
hoạt động của UBND phường. Đối với hoạt động này cũng cần có sự tham
gia của người dân. Tham gia vào việc hình thành nên chính quyền tại địa
phương là một nội dung rất quan trọng.
Việc thu hút sự tham gia của người dân vào việc xây dựng chính quyền
tập trung vào các vấn đề sau:
Thứ nhất, tham gia thành lập các cơ quan nhà nước của chính
quyền tại phường
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Bao nhiêu lợi ích đều vì dân.
Bao nhiêu quyền hạn đều của dân. Công việc đổi mới, xây dựng là trách
nhiệm của dân. Sự nghiệp kháng chiến, kiến quốc là công việc của dân. Chính
quyền từ xã đến Chính phủ Trung ương do dân cử ra. Đoàn thể từ Trung
ương đến xã do dân tổ chức nên. Nói tóm lại, quyền hành và lực lượng đều ở
nơi dân‟‟….. Vì vậy người dân sẽ tham gia xây dựng chính quyền các cấp,
trong đó có chính quyền tại địa phương. Người dân sẽ tham gia thành lập
chính quyền tại địa phương chủ yếu thông qua quyền bầu cử.
Quyền bầu cử là một quyền chính trị rất quan trọng của người dân. Ý
chí của nhân dân phải là cơ sở tạo nên quyền lực của chính quyền; ý chí đó
phải được thể hiện qua các cuộc bầu cử định kỳ, được tổ chức theo nguyên tắc
phổ thông đầu phiếu, bình đẳng, chân thật và bỏ phiếu kín, hoặc bằng những
thủ tục bầu cử tự do tương tự.
Đối với nội dung tham gia thành lập cơ quan nhà nước ở địa phương thì
người dân tham gia thành lập HĐND và UBND phường một cách trực tiếp
hoặc gián tiếp. Đối với HĐND phường thì theo quy định của Hiến pháp năm

22. 16
2013, luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 thì do nhân dân bầu ra.
Quyền bầu cử và ứng cử của người dân được thực hiện theo các quy định của
pháp luật. Mức độ tham gia của người dân sẽ là một nhân tố quan trọng quyết
định đến hiệu quả hoạt động của cơ quan này. Người dân sẽ trực tiếp tiếp xúc
với các đại biểu HĐND, vì vậy những thông tin họ cung cấp, mức độ tín
nhiệm của họ là tương đối tin cậy. Người dân sẽ chọn ra những đại biểu ưu tú
nhất, đại diện cho người dân tham gia vào hoạt động QLNN. Tại Điều 2 luật
Bầu cử Đại biểu HĐND năm 2003, sửa đổi, bổ sung năm 2010 có quy định :
“Công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam không phân biệt dân
tộc, nam nữ, thành phần xã hội, tín ngưỡng, tôn giáo, trình độ văn hóa, nghề
nghiệp, thời gian cư trú, đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai
mươi mốt tuổi trở lên có quyền ứng cử đại biểu HĐND theo quy định của
pháp luật”.
HĐND phường sau khi được người dân trực tiếp bầu ra sẽ thành lập
nên UBND phường. Như vậy đối với UBND phường thì người dân thành lập
một cách gián tiếp thông qua HĐND phường.
Có thể nói quyền bầu cử và ứng cử là một nội dung hết sức quan trọng,
thể hiện bản chất của nhà nước dân chủ. Công dân thể hiện trách nhiệm xã hội
bằng việc sáng suốt lựa chọn những người có đức, có tài để QLNN và xã hội.
Bầu cử là cách cơ bản nhất của người dân ràng buộc những quan chức nhà
nước phải chịu trách nhiệm về những hành động của mình, thông qua bỏ
phiếu, người dân thực hiện chủ quyền nhà nước thuộc về kiểm tra hoạt động
của chính quyền.
Thứ hai, tham gia hình thành đội ngũ nhân sự chính quyền tại địa
phương
Người dân có thể tham gia ứng cử vào các vị trí trong HĐND hoặc có
thể tham gia vào việc ứng tuyển vào các vị trí trong chính quyền tại địa

23. 17
phương. Họ cũng có thể giới thiệu những cá nhân ưu tú, xuất sắc để cơ quan
nhà nước xem xét bầu cử hay tuyển dụng. Phần đông hiện nay đội ngũ CBCC
phường đều là những người dân ở địa phương, vì vậy mức độ am hiểu của
người dân về họ rất cao. Đây là cơ sở quan trọng để người dân giới thiệu cho
cơ quan nhà nước xem xét tuyển dụng. Ngoài ra người dân cũng có thể trực
tiếp ứng tuyển vào các vị trí CBCC phường. Không chỉ tham gia vào quá trình
hình thành đội ngũ nhân sự mà người dân còn tham gia đóng góp ý kiến đối
với hoạt động của đội ngũ nhân sự này.
Thứ ba, tham gia thành lập các đơn vị tự quản, người đứng đầu các
đơn vị tự quản
Các đơn vị tự quản ở địa phương như Tổ dân phố, khu phố cũng có vai
trò rất quan trọng trong hoạt động QLNN của UBND phường. Đây vừa là đơn
vị đại diện cho người dân đồng thời là cánh tay nối dài của chính quyền địa
phương. Hoạt động của các đơn vị tự quản này có ý nghĩa rất quan trọng đối
với hoạt động QLNN. Tổ dân phố, khu phố do người dân trực tiếp bầu ra để
đại diện cho ý chí và nguyện vọng của người dân, giúp người dân truyền đạt
các ý chí và nguyên vọng của mình đến với cơ quan nhà nước. Vì vậy, người
dân được tự nguyện ứng cử, giới thiệu, bầu cử cho những người hoạt động
trong các đơn vị tự quản.
Thứ tư, tham gia đánh giá, bỏ phiếu tín nhiệm CBCC
Quyền bỏ phiếu tín nhiệm cũng là một quyền của người dân để tham
gia xây dựng chính quyền tại địa phương. Khi bàn về mối quan hệ giữa nhà
nước và nhân dân, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Nếu Chính phủ làm
hại dân thì dân có quyền đuổi Chính phủ”. “Nếu Chính phủ sai thì phải phê
bình, phê bình nhưng không phải là chửi”. Người viết: “Nhân dân có quyền
bãi miễn đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND nếu những đại biểu ấy tỏ ra
không xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân. Nguyên tắc ấy bảo đảm

24. 18
quyền kiểm soát của nhân dân đối với đại biểu của mình”. Cụ thể hóa quan
điểm trên của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngày nay quyền bỏ phiếu tín nhiệm đối
với cơ quan nhà nước cũng được thể hiện trong các văn bản pháp luật. Pháp
luật tôn trọng và đảm bảo quyền bỏ phiếu tín nhiệm của người dân.
Người dân có thể tham gia vào quá trình bỏ phiếu tín nhiệm đối với đại
biểu HĐND phường và có thể tham gia vào quá trình đánh giá đội ngũ CBCC
phường. Điều 46, luật Tổ chức HĐND và UBND năm 2003 có quy định:
“Đại biểu HĐND nào không còn xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân thì
tùy theo mức độ phạm sai lầm mà bị HĐND hoặc cử tri bãi nhiệm”. Vì vậy cơ
quan nhà nước có trách nhiệm đảm bảo cho người dân tham gia bỏ phiếu tín
nhiệm. “Hai năm một lần trong mỗi nhiệm kỳ của HĐND phường, Thường
trực UB.MTTQ Việt Nam cùng cấp tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với Chủ
tịch, Phó Chủ tịch HĐND và Chủ tịch, Phó Chủ UBND phường”. Chính
quyền tại phường phải tạo điều kiện cho người dân thực hiện quyền bỏ phiếu
tín nhiệm.
Việc tham gia xây dựng chính quyền tại địa phương của người dân
được tiến hành ở cả hai giai đoạn: khi chính quyền được thành lập và khi
chính quyền đã đi vào hoạt động.
1.3. Nội dung, hình thức, biện pháp, cơ chế nhằm thu hút sự tham
gia của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân
phƣờng
1.3.1. Nội dung thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
Việc thu hút người dân tham gia QLNN nói chung và hoạt động QLNN
ở phường đã được nhiều văn bản pháp lý từ Hiến pháp đến các văn bản luật
và các văn bản dưới luật quy định. Tuy nhiên, hiện nay nội dung cụ thể của
việc thu hút thì không được thể hiện chi tiết và cụ thể ở một văn bản cụ thể

25. 19
mà nó được quy định ở nhiều văn bản khác nhau. Pháp lệnh Dân chủ cơ sở
cũng chưa thực sự quy định chi tiết và cụ thể về quyền tham gia QLNN như
hình thức, cơ chế cách thức người dân tham gia QLNN ở địa phương. Sự
tham gia của người dân vào hoạt động QLNN được thực hiện ở nhiều khâu và
nhiều hoạt động. Vì vậy việc thu hút người dân tham gia cũng biểu hiện hết
sức đa dạng và phong phú. Đối với những vấn đề khác nhau lại có những nội
dung thu hút khác nhau.
Qua quá trình tìm hiểu và nghiên cứu có thể kể đến một số nội dung cơ
bản để thu hút sự tham gia của người dân vào QLNN của UBND phường như
sau:
Thu hút sự tham gia của người dân vào việc thành lập các cơ quan nhà
nước ở phường.
Thu hút sự tham gia vào việc thiết lập đội ngũ CBCC của UBND
phường.
Thu hút người dân vào việc đóng góp cho các văn bản quy phạm pháp
luật.
Thu hút sự tham gia của người dân vào việc xây dựng các quy hoạch,
kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.
Thu hút sự tham gia của người dân vào thực hiện các kế hoạch kinh tế
- xã hội.
Thu hút sự tham gia của người dân vào việc giám sát hoạt động của
UBND phường.
Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc nghiên cứu, luận văn khái quát các
nội dung cụ thể trên thành các nội dung cơ bản về thu hút sự tham gia người
dân vào hoạt động QLNN của UBND phường về 3 lĩnh vực, gồm:
Thu hút người dân tham gia vào việc xây dựng chính quyền tại địa
phương.

26. 20
Thu hút người dân tham gia vào quá trình xây dựng và thực hiện các
kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.
Thu hút người dân tham gia vào việc giám sát hoạt động của cơ quan
nhà nước, CBCC phường.
Việc lựa chọn các nội dung trên được xây dựng dựa vào quá trình hoạt
động của UBND phường từ giai đoạn hình thành đến tổ chức và hoạt động.
1.3.1.1. Thu hút người dân tham gia vào quá trình xây dựng và thực
hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương
Một trong những nhiệm vụ quan trọng và cơ bản trong hoạt động
QLNN là việc xây dựng và thực hiện các kế hoạch, chính sách phát triển kinh
tế - xã hội. Các chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội sẽ góp phần
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, cung cấp dịch vụ công,
đảm bảo an ninh, trật tự xã hội. Để kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đạt
hiệu quả cao thì nhà nước cần thu hút người dân tham gia vào quá trình này.
Nội dung của thu hút sự tham gia của người dân vào quá trình xây dựng và
thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tập trung vào 2 nội dung
chính sau:
Thứ nhất, thu hút người dân tham gia vào quá trình xây dựng các kế
hoạch phát triển kinh tế - xã hội
Việc thu hút sự tham gia của người dân vào quá trình này chủ yếu là
việc người dân tham gia đóng góp ý kiến trước khi cơ quan nhà nước có thẩm
quyền quyết định. Để không xảy ra hiện tượng “Xây dựng chính sách trong
phòng máy lạnh” thì sự tham gia của người dân phải được thể hiện ngay từ
giai đoạn lập chính sách. Việc thu hút sự tham gia của người dân vào quá
trình này cung cấp cho chính quyền địa phương những ý kiến từ đối tượng
quản lý, giúp chính quyền tại địa phương có cái nhìn tổng quát hơn.Từ đó, có
thể tiếp thu các ý kiến phù hợp để đưa vào các kế hoạch. Ngoài ra, nó cũng

27. 21
giúp cho người dân nắm rõ các kế hoạch kinh tế - xã hội nhà nước sẽ triển
khai, người dân sẽ có quyền thể hiện ý kiến nguyện vọng và những phản hồi
của mình.
UBND phường phải tạo điều kiện để người dân tham gia thảo luận và
đóng góp ý kiến vào những vấn đề sau trước khi đưa ra quyết định:
Một là: Dự thảo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương;
phương án chuyển đổi cơ cấu kinh tế, cơ cấu sản xuất.
Hai là: Dự thảo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chi tiết và phương án
điều chỉnh; việc quản lý, sử dụng quỹ đất của phường.
Ba là: Dự thảo kế hoạch triển khai các chương trình, kế hoạch trên địa
bàn phường; chủ trương, phương án đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, xây
dựng cơ sở hạ tầng, tái định cư; phương án quy hoạch khu dân cư.
Ngoài ra, còn có những nội dung khác cần phải lấy ý kiến nhân dân
theo quy định của pháp luật, theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền hoặc chính quyền tại địa phương khi thấy cần thiết.
Thứ hai, thu hút người dân tham gia vào quá trình triển khai và tổ
chức thực hiện các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội
Việc triển khai thực hiện các chương trình, chính sách phát triển kinh tế
-xã hội là vấn đề rất phức tạp. Đây cũng chính là quá trình chủ thể quản lý
trực tiếp tổ chức cho đối tượng quản lý thực hiện các quyết định quản lý của
mình. Quá trình này cũng cần có sự tham gia của người dân. Mức độ, hình
thức tham gia của người dân sẽ phần nào quyết định sự thành công của các
chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội.
Người dân sẽ bàn và quyết định trực tiếp về chủ trương và mức đóng
góp xây dựng cơ sở hạ tầng, các công trình phúc lợi công cộng trong phạm vi
của phường, khu phố, tổ dân phố do nhân dân đóng góp toàn bộ hoặc một

28. 22
phần kinh phí và các công việc khác trong nội bộ cộng đồng dân cư phù hợp
với quy định của pháp luật.
Người dân sẽ tham gia đóng góp các nguồn lực cho quá trình này như
đóng góp công sức, thời gian, vốn…. Người dân cũng có thể vận động các
mạnh thường quân tham gia thực hiện tốt các kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội. Những mô hình, những sáng kiến, những cách làm hay của người dân sẽ
làm cho các kế hoạch, chương trình, dự án được đến gần với người dân hơn
và dễ dàng thực hiện.
Nội dung thu hút vào hai quá trình này biểu hiện thông qua các hoạt
động như đóng góp ý kiến, kiến nghị phản ánh, đóng góp công sức, vốn, thời
gian… Quá trình xây dựng và triển khai thực hiện các kế hoạch phát triển
kinh tế - xã hội là hai quá trình gắn bó mật thiệt với nhau. Để hai quá trình
này phát huy hiệu quả thì không thể bỏ qua sự tham gia của người dân. Sự
tham gia của người dân sẽ đảm bảo cho hai quá trình này được thông suốt.
Trách nhiệm của UBND phường là phải tạo điều kiện để người dân được
tham gia vào hai quá trình này.
1.3.1.2. Thu hút người dân tham gia vào việc giám sát hoạt động của
cơ quan nhà nước, cán bộ công chức phường
Để hoạt động QLNN đạt hiệu quả cao thì việc kiểm soát đối với hoạt
động này hết sức cần thiết. Việc người dân tham gia giám sát hoạt động của
UBND phường là một nội dung hết sức quan trọng. Giám sát của người dân là
cơ chế để người dân thực hiện quyền làm chủ của mình. Nếu không có hoạt
động giám sát thì việc thực hiện dân chủ rất khó đạt được. Kiểm soát của
người dân cũng là một kênh kiểm soát mang tính khách quan rất cao. Đây
chính là nhìn nhận, đánh giá của xã hội đối với hoạt động quản lý của cơ quan
nhà nước nói chung và chính quyền tại địa phương nói riêng.

29. 23
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhấn mạnh: “Kiểm soát có hai cách:
một cách là từ trên xuống. Tức là người lãnh đạo kiểm soát kết quả những
công việc của cán bộ mình. Một cách nữa là từ dưới lên. Tức là quần chúng
và cán bộ kiểm soát sự sai lầm của lãnh đạo và bày tỏ cái cách sửa chữa sự
sai lầm đó. Cách này là cách tốt nhất để kiểm soát các nhân viên”. Quyền
giám sát của người dân là phương thức kiểm soát bên ngoài hết sức hiệu quả
đối với hoạt động của UBND phường.
Theo quy định của pháp luật nội dung giám sát của người dân bao quát
nhiều khía cạnh khác nhau trong hoạt động QLNN từ việc xây dựng tổ chức
bộ máy, hoạt động của đội ngũ CBCC đến việc tổ chức thực hiện các chính
sách, kế hoạch của cơ quan nhà nước cũng như việc triển khai thực hiện pháp
luật. Để đảm bảo thực hiện quyền giám sát của người dân thì UBND phường
phải xây dựng các cơ chế, hình thức để người dân tham gia giám sát.
Việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động này tập trung
vào các nội dung sau:
Thứ nhất, thu hút người dân tham gia giám sát thông qua quyền
khiếu nại, tố cáo
Khiếu nại, tố cáo là một quyền của người dân nhằm bảo vệ lợi ích hợp
pháp của mình, ngăn chặn các hành vi trái pháp luật của các cá nhân, tổ chức,
các cơ quan nhà nước, CBCC khi thực thi công vụ. Khoản 1, Điều 30 Hiến
pháp năm 2013 khẳng định “Mọi người có quyền khiếu nại, tố cáo với cơ
quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền về những việc làm trái pháp luật của
cơ quan, tổ chức, cá nhân”, khoản 2 Điều này tiếp tục khẳng định “Cơ quan,
tổ chức, cá nhân có thẩm quyền tiếp nhận giải quyết khiếu nại, tố cáo”. Vì
vậy UBND phường có trách nhiệm tiếp nhận các thông tin của người khiếu
nại, tố cáo, tiếp nhận và giải quyết khiếu nại, tố cáo theo đúng quy định của
pháp luật; xử lý nghiêm minh người vi phạm; áp dụng biện pháp cần thiết

30. 24
nhằm ngăn chặn thiệt hại có thể xảy ra, bảo đảm an toàn về tính mạng, sức
khoẻ, tài sản, danh dự, nhân phẩm, uy tín, việc làm, bí mật cho người khiếu
nại, tố cáo. Chính quyền phải tạo mọi điều kiện tối đa để người dân tham gia
thực hiện quyền khiếu nại, tố cáo.
Thứ hai, thu hút người dân giám sát thông qua các tổ chức chính trị
- xã hội
Người dân có thể trực tiếp giám sát hoạt động QLNN của UBND
phường hoặc có thể giám sát thông qua các tổ chức chính trị - xã hội. UBND
phường sẽ tạo điều kiện cho các tổ chức chính trị - xã hội tham gia giám sát
hoạt động của mình. Người dân có thể thông qua các tổ chức này để kiến
nghị, phản ánh với các cơ quan nhà nước. Các tổ chức chính trị - xã hội sẽ tập
hợp các ý kiến của người dân để đề đạt lên UBND phường giải quyết.
Hiện nay, một hình thức giám sát của người dân thông qua các tổ chức
chính trị - xã hội là thông qua Ban TTND. Ban TTND ở phường là đại diện
trực tiếp cho người dân để tham gia giám sát hoạt động của UBND phường.
Phạm vi giám sát của Ban TTND rất rộng, bao gồm giám sát hoạt động của
HĐND và UBND. Ban TTND tiếp nhận các ý kiến phản ánh của người dân,
trực tiếp thu thập các thông tin, tài liệu để xem xét, theo dõi cơ quan, tổ chức,
cá nhân có trách nhiệm ở địa phương. UBND phường sẽ tạo điều kiện cho
Ban TTND hoạt động. Thông qua Ban này thì sẽ hình thành nên cơ chế giám
sát cho hoạt động của mình.
Như vậy có thể thấy rằng việc thu hút người dân tham gia giám sát là
một nội dung hết sức đa dạng và phong phú. Nhân dân trực tiếp thực hiện việc
giám sát thông qua quyền khiếu nại, tố cáo, kiến nghị với cơ quan, tổ chức có
thẩm quyền hoặc kiến nghị thông qua UB.MTTQ Việt Nam, các tổ chức
thành viên của Mặt trận, Ban TTND…..

31. 25
1.3.2. Hình thức thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
Để đẩy mạnh sự tham gia của người dân vào quá trình xây dựng luật
pháp, chính sách, quản lý của Nhà nước trong thời gian tới, cần phải làm tốt
các công việc chủ yếu sau:
Hoàn thiện hệ thống thể chế, có cơ chế huy động người dân tham gia
vào quá trình quản lý của Nhà nước. Cần sửa đổi cơ chế bầu cử đại biểu Quốc
hội và Hội đồng nhân dân sao cho những người được bầu phải gắn bó với
người dân, phản ánh được ý chí nguyện vọng của người dân, không còn đại
diện chung chung, hình thức. Họ phải chịu sự giám sát của nhân dân, gắn
trách nhiệm, lợi ích với sự tín nhiệm của nhân dân, khi không hoàn thành
được vai trò đại diện quyền lợi và nguyện vọng của cử tri bầu cho thì họ phải
bị bãi miễn. Nói một cách ngắn gọn, để sự tham gia quản lý nhà nước qua các
cơ quan đại diện của dân có hiệu quả, cần chuyển các đại biểu được bầu của
dân sang chế độ hoạt động chính trị chuyên nghiệp. Tách bạch, không để vai
trò lập pháp, đại biểu nhân dân và vai trò hành chính do cùng một cá nhân
thực hiện. Mở rộng hình thức quyết định trực tiếp - trưng cầu dân ý, để toàn
dân có quyền tham gia vào các công việc trọng đại của đất nước, của địa
phương.
Đẩy mạnh công cuộc cải cách nền hành chính nhà nước. Đổi mới cơ
cấu tổ chức, phương thức hoạt động của các cơ quan nhà nước, mở rộng sự
công khai, minh bạch, tạo cơ hội để người dân nắm được các công việc của
Nhà nước để tham gia một cách chủ động, thiết thực, có hiệu quả. Nâng cao
trách nhiệm của các cơ quan nhà nước và của công chức trong việc tiếp thu
các ý kiến và nguyện vọng của nhân dân.
Mở rộng sự hình thành và tham gia của các hội, tổ chức phi chính phủ
trong việc giải quyết các nhu cầu của nhân dân và tích cực tham gia vào công

32. 26
tác quản lý nhà nước. Có các cơ chế và phương thức để phát huy và tiếp nhận
được các ý kiến phản biện của nhân dân và của các tổ chức quần chúng.
Tiếp tục có biện pháp giáo dục nâng cao kiến thức, trình độ, nhất là ý
thức chính trị, tinh thần pháp luật của người dân, làm cho người dân tự giác
và có ý thức hơn nữa trong việc tham gia vào các công việc xã hội và các hoạt
động quản lý nhà nước. Nâng cao vai trò của các tổ chức quần chúng trong
việc tuyên truyền, giáo dục và tổ chức tham gia của người dân đối với việc
xây dựng chính sách, pháp luật.
1.3.3. Biện pháp thu hút nhằm tăng cường sự tham gia của người
dân vào hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
Hoạt động thu hút chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi có sự cố gắng và
tham gia từ hai phía. Trong đó sự chủ động của người dân đóng vai trò rất
quan trọng quyết định hiệu quả của việc thu hút. Sự nỗ lực thu hút của cơ
quan nhà nước, CBCC sẽ mất đi ý nghĩa nếu như thiếu đi sự ủng hộ của người
dân. Vì vậy bản thân người dân cần phải chủ động tham gia. UBND phường
cần khơi dậy sự tự nguyện của người dân khi tham gia.
Muốn cho người dân chủ động tham gia thì cần thực hiện các biện pháp
sau:
Thứ nhất, nâng cao trình độ dân trí, hiểu biết pháp luật của ngƣời
dân
Sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN được thể hiện rõ nét
qua câu khẩu hiệu “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”. Để có thể biết,
bàn, làm và kiểm tra thì người dân phải có trình độ nhận thức, có ý thức và
hiểu biết về pháp luật và chính sách, hiểu được nội dung, yêu cầu của những
vấn đề đặt ra. Trình độ nhận thức của người dân quyết định việc tiếp nhận, xử
lý thông tin, hiểu và tiếp thu đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và
Nhà nước. Trình độ dân trí hạn chế là một rào cản thực sự đối với sự tham gia

33. 27
của người dân đặc biệt là các hình thức tham gia trực tiếp. Vì vậy chính quyền
cần có những biện pháp thiết thực để nâng cao dân trí. Song song với việc
nâng cao dân trí thì UBND phường cần đẩy mạnh việc tuyên truyền những
kiến thức về pháp luật, những chủ trương, chính sách của nhà nước. Sự hiểu
biết chính xác và đầy đủ của người dân sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho nhà
nước khi thực hiện chính sách. Mặt khác nó cũng giúp cho việc tham gia
QLNN của người dân được dễ dàng hơn. Chính quyền cần tăng cường tuyên
truyền, phổ biến để người dân nắm rõ các chủ trương, đường lối chính sách
của pháp luật. Chính quyền cần giúp cho người dân nắm rõ các cơ chế, hình
thức cũng như cách thức để người dân tham gia QLNN. Việc tuyên truyền,
phổ biến cần được tiến hành đơn giản nhưng hiệu quả, cần gắn với từng đối
tượng để có biện pháp tuyên truyền cho phù hợp.
Thứ hai, chăm lo đời sống kinh tế - xã hội cho ngƣời dân
Song song với việc nâng cao dân trí và hiểu biết pháp luật thì chính
quyền cũng cần có các chính sách để chăm lo đời sống vật chất và tinh thần
của người dân. Thực hiện có hiệu quả các giải pháp nhằm thực hiện chính
sách an sinh xã hội, giảm nghèo – tăng hộ khá, chăm lo để cải thiện đời sống
của người dân. Một khi người dân đã được cải thiện về đời sống vật chất thì
họ sẽ chủ đọng hơn trong việc tham gia QLNN. Thu thập cũng chính là một
trong những yếu tố ảnh hưởng rất lớn đế sự tham gia của người dân. Khi thu
thập của người dân tăng lên thì nhu cầu về đời sống chính trị cũng tăng lên
khi thu nhập của người dân tăng lên. Khi đó họ sẽ ý thức đầy đủ và chính xác
hơn về quyền và nghĩa vụ của mình, đặc biệt là các quyền về chính trị. Chính
quyền cần tổ chức nhiều hoạt động thể thao, văn nghệ để người dân có dịp
giao lưu, trao đổi từ đó tạo mối quan hệ gắn bó giữa chính quyền với người
dân.

34. 28
Thứ ba, lựa chọn các hình thức tham gia phù hợp với từng đối
tƣợng.
Để phát huy tính chủ động của người dân thì chính quyền cần lựa chọn
những cách thức thu hút cho phù hợp. Việc lựa chọn cách thức này phải căn
cứ vào đặc điểm của địa bàn hành chính của mình, đặc điểm của từng đối
tượng, từng lĩnh vực thu hút. Có như vậy mới nắm bắt và phát huy được lợi
thế của từng đối tượng. Mỗi đối tượng sẽ phù hợp với từng hình thức tham gia
khác nhau và mong muốn, khả năng của họ về việc tham gia cũng khác nhau.
Đối với việc thực hiện các kế hoạch kinh tế - xã hội thì việc thu hút cần
bám sát các đặc điểm của từng địa phương. Đối với những địa bàn hành chính
mang tính chất đô thị như Linh Chiểu, Linh Tây, Bình Thọ…… thì do điều
kiện kinh tế - xã hội phát triển, trình độ dân trí nhìn chung cao thì cần phát
huy các hình thức tham gia trực tiếp. Đối với các phường này thì cần thu hút
vào các hoạt động như đóng góp vốn, tham gia đóng góp ý kiến trong việc
xây dựng phường văn minh đô thị… Trong khi đó đối với các phường có tính
chất nông thôn như Linh Đông, Tam Phú, Trường Thọ….. thì hiện nay con
đường chủ yếu vẫn là thu hút tham gia gián tiếp. Các hình thức chủ yếu được
người dân lựa chọn vẫn là đóng góp ý kiến, góp công sức và tham gia giám
sát.
Mỗi loại hình đối tượng cũng cần lựa chọn hình thức tham gia cho phù
hợp. Đối với các đối tượng là công nhân thì cần kết hợp với các doanh
nghiệp, các khu vực nhà trọ để lôi cuốn họ tham gia. Hình thức tham gia của
họ hiện nay chủ yếu là tham gia giữ gìn trật tự xã hội, đóng góp các ý kiến đối
với hoạt động của mình. Đối với đối tượng là người nông dân thì việc thu hút
tập trung vào tham gia đóng góp vốn, thời gian….. nhằm thực hiện các chính
sách phát triển kinh tế - xã hội. Trong khi đối với các đối tượng là người buôn
bán thì thu hút họ tham gia vào quá trình đóng góp các nguồn vốn. UBND

35. 29
phường cần phải tính đến đặc thù của địa bàn và đối tượng để lựa chọn cách
thức, nội dung thu hút sự tham gia cho phù hợp. Có như vậy các biện pháp
chính quyền đưa ra mới thực sự được người dân đón nhận và thực hiện.
Đối với quá trình bầu cử thì chính quyền cần giúp cho người dân nhận
thức được tầm quan trọng của việc bầu cử để người dân thấy được trách
nhiệm của mình trong việc lựa chọn những đại biểu vào cơ quan dân cử.
Người dân cần phải thường xuyên theo dõi và nắm bắt kịp thời hoạt động của
các đại biểu dân cử. Chủ động đề đạt những ý kiến, kiến nghị của mình đối
với những đại biểu này. Có như vậy thì việc bầu cử này mới gắn trực tiếp với
quyền lợi của người dân.
Đối với việc đóng góp ý kiến thì cần chủ động lấy ý kiến của người dân
khi xây dựng các kế hoạch. Việc lấy ý kiến cần tiến hành khoa học và đi vào
thực chất. Chính quyền cũng cần tạo điều kiện cho người dân tham gia vào
việc đóng góp các văn bản quy phạm pháp luật.
Đối với việc giám sát thì cần khuyến khích người dân tham gia khiếu
nại, tố cáo trực tiếp hoặc thông qua các cơ quan đại diện. Cần tạo điều kiện để
việc tham gia giám sát của người dân được dễ dàng.
Việc đánh giá CBCC cần phải được tổ chức lấy ý kiến người dân. Và
xem đây là một kênh thông tin quan trọng trong quá trình đánh giá CBCC.
Công việc lấy kiến này phải đảm bảo khoa học, khách quan, lựa chọn hình
thức, đối tượng lấy ý kiến cho phù hợp. UBND Quận, phường có thể tham
khảo các mô hình của các địa phương khác như ở thành phố Đà Nẵng, thành
phố Hồ Chí Minh…..
1.3.4. Cơ chế phối hợp nhằm thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
Các tổ chức chính trị xã hội, các đơn vị tự quản là nơi tập trung đông
đảo người dân nhất. Vì vậy để thu hút người dân thì cơ quan nhà nước cần

36. 30
phát huy vai trò của các tổ chức này để tập hợp, huy động người dân. Các tổ
chức này phải thực sự là cầu nối cho mối quan hê mật thiết giữa chính quyền
địa phương với người dân.
Một là, nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò của các tổ chức chính
trị - xã hội.
Chính quyền địa phương cần có nhận thức đúng đắn hơn về vài trò của
các tổ chức chính trị - xã hội. Hiện nay vẫn còn tồn tại tâm lý coi tổ chức
chính trị - xã hội là bộ phận của chính quyền địa phương, chính điều này đã là
hạn chế đi tính chủ động của các tổ chức chính trị - xã hội. Các tổ chức này
không chỉ đơn thuần là các tổ chức đoàn thể mang tính chất phong trào mà
còn là nơi bảo đảm quyền làm chủ của người dân. Mặt khác đây cũng là một
kênh thu hút người dân rất quan trọng và hiệu quả. Chính quyền cần đặt các tổ
chức chính trị - xã hội đúng với vị thế của nó, có như vậy vai trò của các tổ
chức này mới được phát huy. Đồng thời bản thân các tổ chức chính trị - xã hội
cũng phải nhận thức đúng về mình. Các tổ chức này phải nhìn nhận được vị
trí và vai trò của mình đối với chính quyền địa phương cũng như đối với
người dân.
Hai là, khuyến khích các tổ chức chính trị - xã hội tập hợp ý kiến
phản ánh, kiến nghị của ngƣời dân
Chính quyền cần tạo điều kiện và khuyến khích các tổ chức này tập hợp
đông đảo quần chúng. Chính quyền đia phương cần phối hợp với các tổ chức
chính trị - xã hội xây dựng được kênh thông tin tiếp nhận ý kiến, phản ánh của
người dân. Cần phối hợp chặt chẽ với các tổ chức này để huy đông người dân
ngay từ khâu xây dựng cá kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội đến quá trình
triển khai thực hiện chúng.
Các tổ chức chính trị - xã hội cần phải hình thành cơ chế giám sát và
phản biện các chính sách của phường. Để các đoàn thể phát huy được vai trò

37. 31
phản biện của mình thì UBND phường cần công khai minh bạch các chính
sách, kế hoạch của mình và tổ chức cho các tổ chức chính trị xã hội tham gia
xây dựng, đóng góp. Việc tham gia của các tổ chức này cần được tiến hành ở
nhiều khâu, ngay từ giai đoạn lập kế hoạch cho đến việc tổ chức tổng kết đánh
giá. Các tổ chức chính trị - xã hội cần chủ động đề đạt các ý kiến đóng góp
với phường, chủ động lắng nghe ý kiến của người dân để phản ánh kịp thời
với chính quyền. Các tổ chức chính trị - xã hội cần mạnh dạn hơn trong hoạt
động phản biện của mình, khắc phục tâm lý “e ngại” khi tham gia phản biện.
Trong vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc thì cần chú trọng đến hoạt
động của Ban TTND. Hoàn thiện tổ chức và hoạt động của Ban TTND. Cần
phải đưa Ban TTND đến gần hơn với người dân. Cần tuyên truyền để người
dân thấy rõ được vị trí và vai trò của Ban này.
Ba là, xây dựng cơ chế phản hồi giữa chính quyền và các tổ chức
chính trị - xã hội.
Việc các tổ chức chính trị - xã hội tập hợp ý kiến của người dân chỉ
thực sự phát huy hiệu quả khi mà các tổ chức này nắm bắt được quá trình giải
quyết các thông tin phản ánh, kiến nghị của người dân. Hiện nay các tổ chức
chính trị - xã hội đã tập hợp ý kiến của quần chúng nhân dân gửi đến chính
quyền địa phương. Tuy nhiên cơ chế phản hồi việc giải quyết những ý kiến,
kiến nghị của Mặt trận Tổ quốc lại chưa được hình thành. Điều này dẫn đến
việc các tổ chức này không biết được quá trình giải quyết của chính quyền đối
với các đề xuất của mình ra sao. Việc giám sát đối với các tổ chức này vì thế
cũng không hiệu quả. Ngoài ra nó cũng làm hạn chế đi tính chủ động của họ.
Vì vậy cần phải xây dựng được cơ chế để các tổ chức đoàn thể có thể giám sát
và nắm bắt quá trình giải quyết các ý kiến, kiến nghị mà họ đã cung cấp cho
chính quyền. Chính quyền cần thông báo để các tổ chức này nắm bắt thông tin
kịp thời để cung cấp cho người dân.

38. 32
1.4. Cơ sở pháp lý về thu hút sự tham gia của ngƣời dân vào hoạt
động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng
1.4.1. Khái niệm thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
Tham gia là một quá trình cho phép người tham gia tự tổ chức để xác
định nhu cầu và cùng nhau thiết kế, tổ chức thực hiện đánh giá hoạt động và
cùng nhau hưởng lợi từ những hoạt động đó.
Mặt khác, tham gia cũng có thể được hiểu là cùng nhau thực hiện một
công việc hay hoạt động nào đó của một chủ thể. Sự tham gia thể hiện ở nhiều
góc độ, khía cạnh khác nhau.
Theo Setty (1991) thì: “Sự tham gia của người dân là quá trình người
dân cùng với các cơ quan phát triển xây dựng chương trình hành động, lựa
chọn ưu tiên, khởi xướng và thực hiện các dự án bằng cách đóng góp ý tưởng,
mối quan tâm, vật liệu, tiền bạc, lao động và thời gian”.
Để một chủ thể tham gia vào một hoạt động hay công việc nào đó thì
đòi hỏi phải có sự thu hút để họ tham gia. Thu hút được hiểu là lôi cuốn, làm
cho người khác chú ý.
Người dân có quyền tham gia vào các hoạt động của nhà nước. Tham
gia bao gồm sự can dự của người dân trong tiến trình ra quyết định, trong thực
hiện chương trình phát triển cũng như trong đánh giá những chương trình này.
Ở Việt Nam quyền tham gia QLNN của người dân là một quyền được
nhà nước quy định trong Hiến pháp và được cụ thể trong nhiều văn bản luật
và dưới luật. Quyền này gắn liền với trách nhiệm của nhà nước trong việc
đảm bảo sự tham gia của người dân. Vì vậy nhà nước phải thu hút người dân
tham gia vào hoạt động QLNN đặc biệt là đối với hoạt động của UBND
phường.

39. 33
Việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là một
nội dung Hiến định, là một nguyên tắc trong tổ chức và hoạt động QLNN.
Tuy nhiên, hiện nay chưa có một định nghĩa chính thức về vấn đề này. Từ
những nghiên cứu, tổng hợp những tài liệu, luận văn đưa ra cách hiểu về vấn
đề này như sau: Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN
của chính quyền tại phường, xã, thị trấn là toàn bộ những biện pháp, cách
thức mà chính quyền tại phường, xã, thị trấn thực hiện để người dân hứng
thú, quan tâm vào hoạt động QLNN của chính quyền tại địa phương.
1.4.2. Quy định pháp lý về thu hút sự tham gia của người dân vào
hoạt động quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân phường
Quyền tham gia quản lý đất nước là quyền chính trị rất quan trọng của
công dân. Đây là một nội dung được các quốc gia trên thế giới quan tâm và
thực hiện. Quyền này lần đầu tiên được ghi nhận trong Điều 21 Tuyên ngôn
toàn thế giới về nhân quyền “Mọi người đều có quyền tham gia quản lý đất
nước mình, một cách trực tiếp hoặc thông qua các đại diện mà họ được tự do
lựa chọn. Mọi người đều có quyền được tiếp cận các dịch vụ công cộng ở
nước mình một cách bình đẳng”.
Lênin cũng đã từng khẳng định: “Toàn thể công dân, không trừ một ai
đều phải tham gia vào việc xét xử và quản lý đất nước và điều quan trọng đối
với chúng ta là thu hút toàn thể những người lao động, không trừ một ai tham
gia vào việc quản lý đất nước” .
Ở Việt Nam quyền tham gia QLNN của người dân là một quyền được
Nhà nước tôn trọng và đảm bảo thực hiện. Quyền tham gia QLNN của người
dân và việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là một
nội dung được quy định ở nhiều văn bản pháp lý, có thể kể đến như: Hiến
pháp năm 2013; Luật tổ chức chính quyền địa phương năm 2013; Luật Tiếp

40. 34
dân 2013; Luật Tổ chức Mặt trận; Pháp lệnh dân chủ cơ sở; Luật phòng chống
tham nhũng; Luật khiếu nại năm 2011; Luật Tố cáo năm 2011…
Những văn bản trên quy định rất nhiều khía cạnh khác nhau của việc
thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN nói chung và hoạt
động QLNN của UBND phường nói riêng. Từ những quy định pháp lý của
nhà nước liên quan đến việc thu hút sự tham gia vào hoạt động QLNN của
UBND phường có thể khái quát một số nội dung cơ bản sau:
Quyền tham gia QLNN của người dân là một quyền chính trị quan
trọng được Hiến định trong tất cả các bản Hiến pháp của Việt Nam. Quyền
tham gia QLNN trên các lĩnh vực cụ thể đã được các văn bản luật và dưới luật
cụ thể hóa dựa trên những quy định của Hiến pháp. Điều này tạo hành lang
pháp lý cho hoạt động thu hút của nhà nước cũng như hoạt động tham gia của
công dân. Nhà nước tôn trọng và đảm bảo quyền tham gia QLNN của người
dân. “Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người,
quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận,
tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật”. Đồng thời Hiến
pháp năm 2013 tiếp tục khẳng định “Công dân có quyền tham gia QLNN và
xã hội, tham gia thảo luận và kiến nghị với cơ quan nhà nước về các vấn đề
của cơ sở, địa phương và cả nước. Nhà nước tạo điều kiện để công dân tham
gia QLNN và xã hội; công khai, minh bạch trong việc tiếp nhận, phản hồi ý kiến,
kiến nghị của công dân”.
Nhà nước có trách nhiệm đảm bảo và tạo điều kiện để người dân tham
gia vào hoạt động QLNN của UBND phường. Nhà nước phải có những chính
sách, biện pháp để thu hút người dân tham gia vào hoạt động QLNN. Những
vấn đề quy định có sự tham gia của người dân đòi hỏi chính quyền các cấp
phải đảm bảo để người dân được thực hiện. Chính quyền các cấp có trách
nhiệm tạo điều kiện thuận lợi để người dân tham gia QLNN. “Nhà nước bảo

41. 35
đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân; công nhận, tôn trọng, bảo vệ
và bảo đảm quyền con người, quyền công dân; thực hiện mục tiêu dân giàu,
nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, mọi người có cuộc sống ấm no, tự
do, hạnh phúc, có điều kiện phát triển toàn diện. “UBND phường có trách
nhiệm lập, thông qua kế hoạch để lấy ý kiến nhân dân về những nội dung
thuộc thẩm quyền quyết định của UBND phường, trong đó nêu rõ cách thức
triển khai, thời gian và trách nhiệm tổ chức thực hiện”.
Nội dung thu hút người dân tham gia QLNN rất rộng bao gồm nhiều
lĩnh vực, nhiều giai đoạn trong tổ chức và hoạt động của UBND phường.
Người dân có thể tham gia QLNN thông qua hai hình thức là trực tiếp và gián
tiếp. Nhân dân thực hiện quyền lực nhà nước bằng dân chủ trực tiếp, bằng
dân chủ đại diện thông qua Quốc hội, HĐND và các cơ quan nhà nước khác.
Với mỗi hình thức lại có nhiều hoạt động cụ thể khác nhau. Chẳng hạn “Công
dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền bầu cử và đủ hai mươi mốt tuổi trở lên
có quyền ứng cử vào Quốc hội, HĐND. Việc thực hiện các quyền này do luật
định. Công dân đủ mười tám tuổi trở lên có quyền biểu quyết khi Nhà nước tổ
chức trưng cầu ý dân”.
 Văn bản pháp luật cơ bản hiện nay quy định cụ thể về quyền tham
gia QLNN của UBND phường là Pháp lệnh dân chủ cơ sở. Pháp lệnh Dân chủ
cơ sở là sự cụ thể hóa phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm
tra” ở địa phương, nó đề cập đến nhiều vấn đề khác nhau nhằm đảm bảo
quyền làm chủ của người dân ở địa phương trong đó có quyền tham gia
QLNN.
1.5. Các yếu tố ảnh hƣởng việc thu hút sự tham gia của ngƣời dân
vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân phƣờng
Việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN không
chỉ là đòi hỏi từ sự hội nhập mà quan trọng hơn là từ chính yêu cầu của công

42. 36
cuộc đổi mới, phát triển kinh tế thị trường, dân chủ hóa đời sống xã hội và của
bản thân Nhà nước. Mở rộng sự tham gia mạnh mẽ của người dân vào các quá
trình ra quyết định, các hoạt động QLNN sẽ đóng góp quan trọng cho việc
xây dựng một xã hội công bằng và dân chủ, ổn định chính trị, phát triển kinh
tế - xã hội trong điều kiện hiện nay.
Việc thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là vấn đề
mang tính tất yếu khách quan, nó có ý nghĩa và vai trò vô cùng to lớn không
chỉ đối với người dân mà còn đối với các cơ quan nhà nước. Điều này thể
hiện ở các khía cạnh sau:
- Một là, là cơ sở để đảm bảo quyền dân chủ của người dân, góp
phần xây dựng một nhà nước dân chủ
Nhà nước ta là nhà nước dân chủ, Điều 2 Hiến pháp năm 2013 khẳng
định “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân”. Thu hút sự
tham gia của người dân vào hoạt động QLNN nói chung và hoạt động QLNN
của UBND phường nói riêng, là cơ sở để đảm bảo xây dựng một nhà nước
của dân do dân vì dân. Một nhà nước dân chủ không thể thực hiện được nếu
như thiếu đi sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN. Đây chính là
một trong những thước đo quan trọng để đánh giá mức độ dân chủ của mỗi
quốc gia. Nó cũng là cơ sở để đảm bảo các quyền và lợi ích hợp pháp của
công dân được tôn trọng và thực hiện. Quyền dân chủ công dân phải được
thực hiện ngay từ chính quyền địa phương.
Việc thu hút người dân còn giúp cho người dân nắm bắt được các chủ
trương, đường lối chính sách của Đảng, pháp luật của nhà nước. Các quyền và
lợi ích hợp pháp của người dân sẽ được đảm bảo khi họ được tham gia vào
hoạt động QLNN. Khi người dân đã nắm bắt được chúng thì việc triển khai
của các cơ quan nhà nước sẽ dễ dàng hơn. Ngoài ra, khi người dân tham gia

43. 37
vào QLNN thì người dân sẽ dễ dàng đón nhận các chủ trương đường lối chính
sách của Đảng, pháp luật của nhà nước. Vì vậy họ sẽ thực hiện chúng một
cách nghiêm chỉnh. Người dân sẽ ý thức được trách nhiệm của mình. Một khi
người dân đã ý thức được họ sẽ tự nguyện thực hiện.
- Hai là, huy động mọi nguồn lực của xã hội phục vụ cho hoạt động
QLNN
Hoạt động QLNN đòi hỏi một nguồn lực tương đối lớn. Và với nguồn
lực hạn chế của mình, khi thực hiện các chương trình phát triển kinh tế - xã
hội nhà nước gặp rất nhiều khó khăn. Nhu cầu của xã hội là rất lớn, trong khi
đó nguồn lực nhà nước ở địa phương thì hạn chế. Vì vậy, thu hút người dân là
giải pháp tối ưu có thể khắc phục được điều này. Người dân sẽ tham gia đóng
góp không chỉ vật lực mà cả trí lực. Nguồn lực từ người dân là tương đối lớn,
UBND phường phải biết cách khai thác và sử dụng nguồn lực này hợp lý.
Nếu không thu hút sự tham gia người dân vào hoạt động QLNN thì đây có thể
là một sự “lãng phí” tương đối lớn. Đây là cách thức để huy động cả xã hội
vào giải quyết những công việc của nhà nước và xã hội với tinh thần “nhà
nước và nhân dân cùng làm”.
Việc đẩy mạnh sự tham gia của người dân sẽ giúp UBND phường huy
động được thêm nhiều nguồn lực từ người dân địa phương, đặc biệt là nguồn
lực tài chính và lao động. Sẽ có thêm nhiều người muốn đóng góp tích cực
cho chính quyền cả về thời gian và tiền bạc nếu họ cảm thấy điều đó là công
bằng. Cho nên, sự tham gia ở địa phương là một công cụ để đạt được „hiệu
quả‟ và „phát triển‟ cũng như là công cụ dân chủ.
- Ba là, là cơ sở nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động QLNN của
UBND phường
Việc người dân tham gia vào hoạt động của UBND phường là một cách
thức góp phần làm cho hoạt động của UBND phường ngày một tốt hơn. Ngày

44. 38
nay trong xu hướng cải cách hành chính, các nước trên thế giới đều tập trung
chú trọng và tạo điều kiện để người dân tham gia QLNN. Sự tham gia của
người dân là một trong những giải pháp hữu hiệu trong cải cách hành chính
nói riêng và nâng cao hiệu lực hiệu quả hoạt động của hành chính nhà nước
nói chung. Thông qua sự tham gia của người dân giúp cho các chính sách, kế
hoạch của UBND phường đến được với người dân một cách nhanh chóng và
hiệu quả. Chính quyền sẽ có nhiều thuận lợi khi triển khai thực hiện các chính
sách, kế hoạch. Sự tham gia của người dân sẽ đóng góp rất lớn cho hoạt động
của UBND phường.
Sự tham gia của người dân sẽ giúp cho hoạt động của chính quyền trở
nên năng động hơn. Nó thúc đẩy quan hệ gần gũi và hợp tác giữa người dân
và chính quyền, góp phần cải thiện mối quan hệ giữa chính quyền và người
dân. Vì vậy, thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động QLNN là một
giải pháp hữu hiệu cho hoạt động QLNN nói chung và quá trình cải cách hành
chính nói riêng.
Có thể nói rằng sự tham gia của người dân có vai trò và ý nghĩa rất
quan trọng không chỉ đối với người dân mà còn đối với UBND phường. Nó
mang lại lợi ích cho cả người dân và chính quyền địa phương. Vì vậy chính
quyền địa phương cần phải chú trọng đến việc thu hút sự tham gia của người
dân.
1.6. Kinh nghiệm của một số địa phƣơng về thu hút sự tham gia
của ngƣời dân vào hoạt động quản lý nhà nƣớc của Ủy ban nhân dân
phƣờng.
1.6.1. Kinh nghiệm tại thành phố Hồ Chí Minh
Thành phố Hồ Chí Minh là trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội của cả
nước. Thành phố đang hướng tới xây dựng một chính quyền đô thị, trong đó
trọng tâm là hướng đến một chính quyền thân thiện, phục vụ nhân dân. Thành

45. 39
phố Hồ Chí Minh cũng là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong
quá trình cải cách hành chính, là điển hình để các địa phương tham khảo học
hỏi. Nhiều mô hình, cách làm mà Thành phố đang triển khai đã mang lại
nhiều hiệu quả thiết thực. Thu hút sự tham gia của người dân vào hoạt động
QLNN nói chung và hoạt động QLNN của UBND phường là một nội dung
được Thành phố quan tâm. Thành phố đã triển khai nhiều mô hình và cách
thức triển khai hiệu quả như sau:
Thứ nhất, xây dựng kênh đối thoại giữa lãnh đạo với các cơ quan nhà
nước của Thành phố và nhân dân. Lãnh đạo các cấp ở Thành phố Hồ Chí
Minh thường tổ chức đối thoại trực tiếp của người dân để lắng nghe ý kiến
đóng góp của người dân. Chính quyền các cấp của Thành phố rất chú trọng
đến công tác tiếp dân, đối thoại trực tiếp với người dân để nắm bắt và xử lý
kịp thời các thông tin phản ánh của người dân. Thông qua các cuộc tiếp xúc
trực tiếp này một mặt lãnh đạo các cấp chính quyền có thể nắm bắt được các ý
kiến, kiến nghị của người dân, mặt khác nó cũng giúp chính quyền giải đáp
kịp thời những thắc mắc của người dân. Thành phố chủ trương tạo mối quan
hệ gắn bó giữa chính quyền và người dân, hướng đến xây dựng một chính
quyền thân thiện.
Thứ hai, xây dựng các kênh tiếp nhận thông tin phản hồi của người
dân. Các cấp chính quyền ở Thành phố đã hình thành các kênh thông tin đa
dạng để người dân có thể kiến nghị và phản ánh với chính quyền về các vấn
đề phát sinh trong hoạt động QLNN. Các ý kiến của người dân được tiếp nhận
và xử lý một cách kịp thời và nhanh chóng. Từ đó nhân dân cảm thấy tin
tưởng và mạnh dạn hơn trong việc kiến nghị với cơ quan nhà nước. Người
dân nhận thức được tham gia vào hoạt động QLNN vừa là quyền vừa là nghĩa
vụ của công dân. Nỗ lực đưa chính quyền đến gần người dân bằng đa dạng
hoá các kênh thông tin, xây dựng chính quyền thân thiện, cải thiện mối quan