paper bachelor's degree

1. 1
Πανεπιστήμιο Πειραιώς
Μάιος 2014
Εργασία στο μάθημα «Περιβαλλοντική Διαχείριση Παράκτιας Ζώνης»
Θέμα: «Ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στο νησί Ρεβυθούσα του Σαρωνικού»
από τις
Μαίρη Δημουλά (8ο – Ν/10039) Αναστασία Αγγελοπούλου (8ο – Ν/10007)

2. 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Κεφάλαιο 1: Βασικά Στοιχεία Έργου
1.1 Η έννοια του υγροποιημένου φυσικού αερίου……………………………………….……………………4
1.2 Τα βασικά χαρακτηριστικά του προς μελέτη έργου………………………………..…………………5
1.3 Τεχνικά Στοιχεία Έργου………………………………………………………………………………………………....……………….6
1.3.1 Κύριες Μονάδες και Διαδικασία………………………………………………………………………..........7
Κεφάλαιο 2: Υφιστάμενη Κατάσταση Περιβάλλοντος
2.1 Οικοσύστημα, Γεωλογία και Θαλάσσια Γεωλογικά Δεδομένα…………...………….10
2.2 Κλιματικές Συνθήκες…………………………………………………………………………………………………...………………..11
2.3 Χλωρίδα – Χερσαία και Θαλάσσια Πανίδα……………………………………………………………………15
2.4 Δημογραφικά και Κοινωνικοοικονομικά Χαρακτηριστικά………………………….………17
2.5 Γενική Περιγραφή της Ευρύτερης Περιοχής…………………………………………………...........……18
2.6 Χρήσεις Γης………………………………………………………………………………..............................................................19
2.7 Υφιστάμενη Κατάσταση Ρύπανσης……………………………………………………………………….…............19 2.7.1 Ρύποι στην υδάτινη στήλη του Κόλπου Μεγάρων…………………………………..…19 2.7.2 Λοιπά επίπεδα ρύπανσης………………………………………………………………………………...............20
2.8 Θεσμικό Πλαίσιο……………………………………………………………………………….................................................21
Κεφάλαιο 3: Το Έργο κατά τη φάση λειτουργίας
3.1 Χρήση Πρώτων Υλών………………………………………………………………………………........................................23
3.2 Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις κατά τη διάρκεια λειτουργίας……………………………25 3.2.1 Αέρια Ρύπανση……………………………………………………………………………….......................................25 3.2.2 Υγρά Απόβλητα……………………………………………………………………………….......................................25 3.2.3 Χλωρίδα, Βλάστηση και Πανίδα……………………………………………………………………………..27 3.2.4 Επιφανειακά Υπόγεια Ύδατα…………………………………………………………………………………….31
3.2.5 Έδαφος και Υπέδαφος…………………………………………….…………..………………………………………….31
3.2.6 Ποιότητα Ατμόσφαιρας……………………………………………………………………….…………………..……31
3.2.7 Θόρυβος……………………………………………………………………………………………………………….…………..………32
3.2.8 Λοιπά (Υγεία, Απασχόληση, Οικονομική Ανάπτυξη) …………………………………32
3.3 Αντιμετώπιση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κατά τη φάση λειτουργίας...............................................................................................................................................32
3.4 Τοπική Κοινωνία και Περιφέρεια…………………….......................................................................34

3. 3
Κεφάλαιο 4: Προτάσεις Διαχείρισης Ακτής για Αρμονική Συνύπαρξη Έργου και Περιβάλλοντος
4.1 Ανάπτυξη Διαχειριστικού Σχεδίου Προστασίας Ακτών από Πολιτεία…..……36
4.2 Ανάπτυξη Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης από Φορέα Ανάπτυξης Έργου……………………………………………………………………………...................................................37 4.2.1 ISO……………………………………………………………………………….....................................................................38 4.2.2 Εκπαίδευση………………………………………………………………………………................................................39 4.2.3 Παρακολούθηση κατά την Φάση Κατασκευής και Λειτουργίας……….42 4.2.4 Σύστημα Συνεργασίας με Τοπική Κοινωνία……………………………………………..........45
Συμπεράσματα………………………………………………………………………………....................................................................47
Πηγές………………..............................................………………………………………………………………...................................................49

4. 4
Κεφάλαιο 1: Βασικά Στοιχεία Έργου
1.1 Η έννοια του υγροποιημένου φυσικού αερίου
Το φυσικό αέριο αποτελείται κυρίως από μεθάνιο, αλλά μπορεί επίσης να περιλαμβάνει αιθάνιο, προπάνιο και βαρύτερους υδρογονάνθρακες. Επίσης, στο φυσικό αέριο μπορούν να βρεθούν μικρές ποσότητες αζώτου, οξυγόνου, διοξείδιο του άνθρακα, ενώσεις του θείου, καθώς και νερό.
Το υγροποιημένο φυσικό αέριο (ΥΦΑ) είναι φυσικό αέριο που έχει μετατραπεί προσωρινά σε υγρή μορφή για τη διευκόλυνση της αποθήκευσης ή της μεταφοράς του. Είναι άοσμο, άχρωμο, μη τοξικό και μη διαβρωτικό. Το φυσικό αέριο υγροποιείται με πίεση κοντά στην ατμοσφαιρική πίεση (1 bar) και η ψύξη του κυμαίνεται στους -160°C περίπου. Κατά την διαδικασία υγροποίησης, απαιτείται προ-επεξεργασία για την αφαίρεση των προσμείξεων όπως νερό, άζωτο, διοξείδιο του άνθρακα, υδρόθειο και άλλες ενώσεις του θείου. Απομακρύνοντας αυτές τις προσμίξεις, δεν μπορούν να δημιουργηθούν στερεές ουσίες με την ψύξη του φυσικού αέριου. Ως αποτέλεσμα, το ΥΦΑ περιέχει κυρίως μεθάνιο.
Οι ατμοί ΥΦΑ, από την εξάτμιση, είναι εύφλεκτοι και μπορεί να δημιουργήσουν έκρηξη κάτω από ορισμένες συνθήκες όταν η συγκέντρωση τους στον αέρα είναι μεταξύ 5% και 15% (κατ’ όγκο αέρα). Όταν η συγκέντρωση ατμών ΥΦΑ στον αέρα υπερβαίνει το 15%, δεν είναι εφικτό να πάρουν φωτιά διότι υπάρχει
Διάγραμμα 1: Σύγκριση Σύνθεσης Φυσικού Αερίου και Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου Πηγή: www.depa.gr, www.desfa.gr

5. 5
λίγο οξυγόνο. Αντίστοιχα, όταν η συγκέντρωση τους είναι μικρότερη από 5% δεν μπορούν να καούν γιατί το φυσικό αέριο που υπάρχει είναι πολύ λίγο.
Ο συχνότερα αναμενόμενος κίνδυνος ανάφλεξης είναι από φλόγες ή σπινθήρες. Για τους ατμούς μεθανίου, που προέρχονται από την εξάτμιση ΥΦΑ, με αναλογία μεθανίου – αέρα περίπου στο 10% (περίπου στο μέσο του 5% - 15% εύρους αναφλεξιμότητας) και σε ατμοσφαιρική πίεση, η θερμοκρασία αυτό- ανάφλεξης είναι πάνω από 540° C. Έαν πληρούνται οι παραπάνω προϋποθέσεις, τότε μπορεί να γίνει αυτανάφλεξη.
1.2 Τα βασικά χαρακτηριστικά του προς μελέτη έργου
Η ονομασία του έργου είναι «Ο τερματικός σταθμός υγροποιημένου φυσικού αερίου στη νήσο Ρεβυθούσα». Ο φορέας του έργου αυτού είναι η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου – Δ.ΕΠ.Α Α.Ε. Η ερημονησίδα Ρεβυθούσα βρίσκεται στον κόλπο των Μεγάρων, στην περιοχή της Πάχης, με γεωγραφικές συντεταγμένες 37 57’, 8’’ γ πλάτος και 23 24’ γ μήκος και η έκταση της είναι 150.000 τ.μ. , αλλά έχουν γίνει επεκτάσεις της νησίδας αυτής μεγαλώνοντας την έκταση της στα 200.000 τ.μ.1. Η Ρεβυθούσα ανήκει διοικητικά στο Δήμο Σαλαμίνας, της Νομαρχίας Πειραιά της Περιφέρειας Αττικής.
Ο Τερματικός Σταθμός Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ) Ρεβυθούσας λειτουργεί από το 2000 και αποτελεί μια από τις σημαντικότερες εθνικές υποδομές της χώρας. Συγκαταλέγεται στους δεκατρείς αντίστοιχους σταθμούς υγροποιημένου φυσικού αερίου, που λειτουργούν σε όλο το χώρο της Μεσογείου και της Ευρώπης2. Έχει σχεδιαστεί για να πραγματοποιεί τις διαδικασίες της έγχυσης ΥΦΑ από πλοία μεταφοράς, την αποθήκευσης ποσοτήτων ΥΦΑ, της επαναυγροποίησης των αερίων που προκύπτουν από τη φυσική εξάτμιση του ΥΦΑ στις δεξαμενές, της άντλησης και αεριοποίησης του ΥΦΑ και της έγχυσης του φυσικού αερίου στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου (ΕΣΜΦΑ)3.
Στα 14 χρόνια λειτουργίας του, έχουν παραληφθεί πάνω από 300 φορτία υγροποιημένου φυσικού αερίου (ΥΦΑ), που φθάνουν στη χώρα με δεξαμενόπλοια και αποθηκεύονται προσωρινά στις δύο δεξαμενές συνολικής χωρητικότητας 130.000
1 Η επέκταση αυτή έγινε μέσω επιχώσεων σε διάφορες χρονικές περιόδους, με την πιο πρόσφατη να είναι το 2013
2 Επίσιμη Ιστοσελίδα Δ.Ε.Σ.Φ.Α.- www.desfa.gr
3 Το ίδιο

6. 6
κ.μ. ΥΦΑ και στη συνέχεια, στις ειδικές εγκαταστάσεις αεριοποίησης του σταθμού, το ΥΦΑ μετατρέπεται ξανά σε αέριο και τροφοδοτεί το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου.
Από τον Οκτώβριο 2007, ο Σταθμός έχει τη δυνατότητα να υποδέχεται μεγαλύτερα δεξαμενόπλοια χωριτικότητας 177.000 m3 και να παραλαμβάνει γρήγορα και αποτελεσματικά διπλάσιες ποσότητες αερίου. Η εκτιμώμενη συχνότητα αφίξεων σήμερα είναι μέχρι 4 πλοία ανά μήνα. Η αδιάλειπτη δυναμικότητα αεριοποίησης τριπλασιάστηκε από 271 κ.μ. ΥΦΑ την ώρα σε 1.000 κ.μ, παρέχοντας του τη δυνατότητα να επεξεργάζεται τριπλάσιες ποσότητες υγροποιημένου φυσικού αερίου και να τροφοδοτεί το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς με 5,2 – 5,3 δις. κ.μ. φυσικού αερίου ετησίως.
Τον Απρίλιο 2009, ο στρατηγικός ρόλος του Σταθμού ΥΦΑ στη Ρεβυθούσα ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο με την εγκατάσταση και λειτουργία της Μονάδας Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.)4. Η μονάδα Σ.Η.Θ.Υ.Α. λειτουργεί με φυσικό αέριο και εξασφαλίζει ηλεκτρική αυτονομία και επάρκεια 13MW στο Σταθμό ΥΦΑ. Επίσης, η δυνατότητα ανάκτησης θερμικής ενέργειας και η χρήση της στη διεργασία αεριοποίησης του υγροποιημένου φυσικού αερίου αυξάνει το βαθμό απόδοσης της μονάδας περίπου κατά 89%, συμβάλλοντας έτσι στην εξοικονόμηση ενεργειακών πόρων και στην προστασία του περιβάλλοντος, παρέχοντας σημαντικά οικονομικά και περιβαλλοντικά οφέλη.
Εν όψη της 2ης Φάσης Αναβάθμισης του Σταθμού ΥΦΑ Ρεβυθούσας ο ΔΕΣΦΑ ολοκλήρωσε τη μελέτη σκοπιμότητας για την κατασκευή της 3ης δεξαμενής αποθήκευσης ΥΦΑ με παράλληλη αύξηση της δυναμικότητας αεριοποίησης. Η τρίτη δεξαμενή θα έχει χωρητικότητα 95.000 κ.μ ΥΦΑ. και θα αυξήσει τη συνολική αποθηκευτική ικανότητα του Σταθμού σε 225.000 κ.μ. ΥΦΑ από 130.000 κ.μ. ΥΦΑ και η δυναμικότητα αεριοποίησης θα αυξηθεί σε 1.400 κ.μ. ΥΦΑ την ώρα από 1.000 κ.μ. που είναι σήμερα.
1.3 Τεχνικά Στοιχεία Έργου
Ο υφιστάμενος Τερματικός Σταθμός ΥΦΑ στη νήσο Ρεβυθούσα λειτουργεί από το 2000. Μέχρι τότε, ο Σταθμός χρησιμοποιούταν για την
4 Επίσιμη Ιστοσελίδα Δ.Ε.Σ.Φ.Α.- www.desfa.gr

7. 7
αποθήκευση του μεταφερόμενου ΥΦΑ και την επαναεριοποίηση αυτού, ώστε να δοθεί στην κατανάλωση.
Το 2002, έγινε επέκταση του Τερματικού Σταθμού ΥΦΑ ώστε να πραγματοποιηθεί αύξηση του ρυθμού εκφόρτωσης πλοίων, αύξηση της παροχής εξόδου φυσικού αερίου σε 1.000 m3/hr καθώς και αναβάθμιση των σχετικών συστημάτων και διεργασιών, προκειμένου να επιτευχθούν τα παραπάνω.
1.3.1 Κύριες Μονάδες και Διαδικασία
Ο Τερματικός Σταθμός ΥΦΑ χρησιμοποιείται για την αποθήκευση του μεταφερόμενου ΥΦΑ και την επαναεριοποίηση αυτού, ώστε να εγχυθεί στο δίκτυο. Ο Σταθμός συνδέεται με το κεντρικό δίκτυο μέσω δύο υποθαλάσσιων αγωγών διαμέτρου 24" και μήκους 510 m και 620 m αντίστοιχα. Η έγχυση στο δίκτυο πραγματοποιείται σε θερμοκρασία τουλάχιστον 3°C και πίεση μεταξύ 26 και 64 barg.
Ο Τερματικός Σταθμός λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, 365 μέρες το χρόνο, εξαιρώντας προγραμματισμένες διακοπές λειτουργίας. Σκοπός των εγκαταστάσεων αποθήκευσης και αεριοποίησης του ΥΦΑ, είναι η ικανοποίηση των αιχμών κατανάλωσης και η παροχή εναλλακτικής πηγής τροφοδοσίας του Ε.Σ.Φ.Α. σε περίπτωση προσωρινής διακοπής της τροφοδότησης του αγωγού με ρώσικο φυσικό αέριο ή βλάβης του αγωγού.
Η διαδικασία περιγράφεται ως εξής:
1) Υποδοχή πλοίου μεταφοράς ΥΦΑ και εκφόρτωση
Το ΥΦΑ μεταφέρεται με από τον Τερματικό Σταθμό Υγροποίησης στο Σκίκντα της Αλγερίας και εκφορτώνεται από αυτά, αφού ελλιμενιστούν στην προβλήτα της Ρεβυθούσας. Η προβλήτα βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλής προσέγγιση και ελλιμενισμός των πλοίων, αλλά και η δυνατότητα ταχείας απελευθέρωσης τους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Η θέση της προβλήτας εξασφαλίζει επίσης προστασία από τους ανέμους που επικρατούν στην περιοχή (βόρειοι – βορειοδυτικοί άνεμοι). Η μεταφορά του ΥΦΑ από τα πλοία στις δεξαμενές υποθήκευσης της Ρεβυθούσας πραγματοποιείται μέσω των αντλιών του πλοίου (αντλίες booster) κατόπιν σύνδεσης με το σύστημα εκφόρτωσης. Το σύστημα εκφόρτωσης αποτελείται από τρεις βραχίονες εκφόρτωσης: δύο δυναμικότητας 1.750 m3 ΥΦΑ/ώρα έκαστος και έναν δυναμικότητας 3.750 m3 ΥΦΑ/ώρα. Το σύστημα υποβοηθείται από τις αντλίες booster του πλοίου.

8. 8
2) Αποθήκευση ΥΦΑ
Δύο δεξαμενές ΥΦΑ είναι εγκατεστημένες σήμερα για την αποθήκευση του ΥΦΑ που παραλαμβάνεται σε θερμοκρασία -160°C και ατμοσφαιρική πίεση. Οι δεξαμενές ΥΦΑ είναι πλήρους περιβλήματος, βρίσκονται εγκατεστημένες σε τάφρους, και έχουν η κάθε μία εξ’αυτών χωρητικότητα 65.000 m3. Μία 3η δεξαμενή βρίσκεται υπό υλοποίηση με σκοπό την αύξηση του αποθηκευτικού χώρου. Η νέα δεξαμενή θα έχει καθαρή χωρητικότητα της τάξης των 95.000 m3 και διπλό κέλυφος, όπως και οι δύο υφιστάμενες.
3) Επαναϋγροποίηση των αερίων που προκύπτουν από φυσική εξάτμιση
Απαέρια δημιουργούνται στις δεξαμενές αποθήκευσης ΥΦΑ (κατά την κανονική λειτουργία του Σταθμού) κατά την εκφόρτωση του ΥΦΑ και μέσα στις σωληνώσεις ΥΦΑ. Αυτή η ποσότητα φυσικού αερίου μπορεί να:
 επανϋγροποιηθεί
 μετά από συμπίεση, να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο στους αεριοποιητές SCV (Submerged Combustion Vaporizers) και στον σταθμό ηλεκτροπαραγωγής
 καεί στον πυρσό ασφαλείας.
Κατά την κανονική λειτουργία του Τερματικού Σταθμού, υλοποιείται μία από τις δυο πρώτες λύσεις. Η λύση της καύσης χρησιμοποιείται μόνον σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης.
4) Άντληση και αεριοποίηση
Το ΥΦΑ αντλείται από τις δεξαμενές αποθήκευσης προς τις εγκαταστάσεις αεριοποίησης. Το φυσικό αέριο, κατόπιν της επαναεριοποίησής του, οδηγείται στο Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς.
Εικόνα 1: Μία από τις δεξαμενές ΥΦΑ

9. 9
Ο Τερματικός Σταθμός ΥΦΑ είναι εξοπλισμένος με τα παρακάτω συστήματα:
 Σύστημα Άντλησης
Το σύστημα άντλησης αποτελείται από αντλίες χαμηλής πίεσης που βρίσκονται εγκατεστημένες στις δεξαμενές ΥΦΑ και αντλίες υψηλής πίεσης
 Σύστημα Αεριοποίησης
Οι αεριοποιητές δίνουν την απαιτούμενη θερμότητα στο ΥΦΑ. Η μεταφερόμενη θερμότητα:
- θερμαίνει το υγροποιημένο αέριο έως το σημείο βρασμού που λόγω αύξησης της πίεσης είναι πια υψηλότερο των -160°C,
- εξατμίζει το υγρό,
- υπερθερμαίνει το παραγόμενο ΦΑ στη θερμοκρασία που απαιτείται ώστε να διοχετευθεί στο δίκτυο μεταφοράς.
5) Έγχυση ΥΦΑ
Η παρακάτω εικόνα (Εικόνα 1) παρουσιάζει την χωροταξία του Τερματικού Σταθμού Ρεβυθούσας.
Εικόνα 2: Αεροφωτογραφία των υφιστάμενων εγκαταστάσεων του Τερματικού Σταθμού

10. 10
Κεφάλαιο 2: Υφιστάμενη Κατάσταση Περιβάλλοντος
2.1 Οικοσύστημα, Γεωλογία και Θαλάσσια Γεωλογικά Δεδομένα
Η ευρύτερη περιοχή του νησιού διακρίνεται κυρίως από ανθρωπογενή οικοσυστηματικό χαρακτήρα και αυτό μπορεί κανείς να το συμπεράνει από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τις επιχωματώσεις και τις λοιπές κατασκευαστικές εργασίες που αναπτύσσονται στην περιοχή.
Γεωλογία
Η νησίδα της Ρεβυθούσας αποτελεί μία επιμήκη λοφοειδή έξαρση με διεύθυνση ΒΔ – ΝΑ. Επίσης, παρουσιάζει ήπιο ανάγλυφο με μέσες μορφολογικές κλίσεις 35%, όπως και στο κέντρο αυτής, δημιουργούνται δύο λοφίσκοι με μέγιστο υψόμετρο 50.000 μέτρα.
Όσον αφορά τη γεωλογία του, το νησί αποτελείται εξολοκλήρου από άσπρους, γκρι και παχυστρωματώδεις και άστρωτους ασβεστόλιθους και δολομίτες. Η βραχώδης μάζα γενικά επηρεάζεται από πολλές ασυνέχειες (ρήγματα, διακλάσεις), οι οποίες έχουν πληρωθεί κατά το πλείστον από ασβεστιτικό υλικό και κροκάλες. Η ποιότητα της βραχώδους μάζας έχει επηρεαστεί από την καρστική δραστηριότητα, η οποία υποβοηθείται από τα υπάρχοντα συστήματα ρηγματώσεων και διακλάσεων5.
Αξιοσημείωτη είναι η εκτίμηση δράσης πιθανόν ρηγμάτων, διότι η γεωλογική δομή δεν είναι ευνοϊκή για θετική δράση της τεκτονικής δραστηριότητας Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε η κατασκευαστική εταιρεία, έπειτα από μελέτη στοιχείων, με κύρια αυτών να είναι η μορφοτεκτονική δομή του νησιού και τα γενικά χαρακτηριστικά των επιφανειών των ρηγμάτων καθώς και η διεύθυνση αυτών. Από αεροφωτογραφίες του νησιού που τραβήχθηκαν πριν από την έναρξη των εργασιών εκσκαφής, φάνηκε ότι το νησί διακρίνεται από ομαλή μορφολογία και δεν εμφανίζει σημεία από σχετικά πρόσφατες τεκτονικές δραστηριότητες.
Θαλάσσια Γεωλογικά Δεδομένα
Γύρω από τη νήσο Ρεβυθούσα, έπειτα από αντίστοιχη θαλάσσια γεωλογική μελέτη από το Ινστιτούτο Γεωλογικών Ερευνών, προέκυψε ότι όσον αφορά τον πυθμένα της θάλασσας στην περιοχή αυτή, έχει ομαλή μορφολογία, χωρίς ιδιαίτερες φυσιογραφικές ανωμαλίες και είναι αμμώδης. Η ζώνη της άμμου εκτείνεται
5 Γεωλογικά στοιχεία από Δ.Ε.Σ.Φ.Α.

11. 11
σε μία απόσταση 100 μέτρα νότια και βόρεια του νησιού, ενώ δυτικά και ανατολικά εκτείνεται πολύ περισσότερο.
2.2 Κλιματικές Συνθήκες
Σημαντικό κομμάτι σε κάθε μελέτη για την κατασκευή ενός έργου είναι η καταγραφή και περιγραφή των κλιματολογικών συνθηκών που επικρατούν στην περιοχή που θα λάβει χώρα η αντίστοιχη κατασκευή. Για το νησί της Ρεβυθούσας, δύο είναι οι μετεωρολογικοί σταθμοί που μπορούν να παρέχουν τις πληροφορίες αυτές, οι μετεωρολογικοί σταθμοί Ελευσίνας (στοιχεία από 1958 έως 1997) και Μεγάρων (στοιχεία από 1975 έως 1991). Οι παραπάνω σταθμοί δίνουν στοιχεία για την θερμοκρασία, την ταχύτητα και κατεύθυνση των ανέμων, την ατμοσφαιρική πίεση, την υγρασία κ.ά.
Πριν την κατασκευή του σταθμού ΥΦΑ, οι κλιματολογικές συνθήκες είχαν ως εξής:
Θερμοκρασία:
Με βάση τον Πίνακα 1, οι παρατηρήσεις των μετεωρολογικών σταθμών ως προς τη μέση θερμοκρασία σχεδόν συμπίπτουν για κάθε μήνα εκτός από τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Σεπτέμβριο όπου η διαφορά είναι πάνω από 0.5oC έως και 0.9 oC. ΜΗΝΕΣ Μέση Θερμοκρασία Μ.Σ. Ελευσίνας Μέση Θερμοκρασία Μ.Σ. Μεγάρων Ιανουάριος 9.2 9.6 Φεβρουάριος 9.7 10 Μάρτιος 11.8 12.7 Απρίλιος 15.9 16.4 Μάιος 21.4 21.2 Ιούνιος 26.1 26.1 Ιούλιος 28.6 28.8 Αύγουστος 28.2 27.9 Σεπτέμβριος 24.3 24.9 Οκτώβριος 19.0 19.4 Νοέμβριος 14.4 14.4 Δεκέμβριος 10.9 11.3 ΕΤΗΣΙΟ 18.2 18.5
Πίνακας 1: Μέση Θερμοκρασία

12. 12
0
5
10
15
20
25
30
35
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Μέση Θερμοκρασία
Μήνες
Ετήσια πορεία της Μέσης Μηνιαίας Θερμοκρασίας για τους Μ.Σ. Ελευσίνας και Μεγάρων (σε οC)
Ελευσίνα
Μέγαρα
Βροχοπτώσεις:
Για τον Μ.Σ. Ελευσίνας ισχύουν τα εξής χαρακτηριστικά για τις βροχοπτώσεις:
 Το ύψος βροχής παρουσιάζει το μέγιστο (67.9 mm) το Δεκέμβριο, και το ελάχιστο (5.4 mm) τον Αύγουστο.
 Η μέγιστη βροχόπτωση κατά τη διάρκεια 24ώρου εμφανίζεται τον Νοέμβριο (90.5 mm) και την ελάχιστη τον Σεπτέμβριο (33.5 mm).
Για τον Μ.Σ. Μεγάρων ισχύουν τα εξής χαρακτηριστικά για τις βροχοπτώσεις:
 Το ύψος βροχής παρουσιάζει το μέγιστο (52.5 mm) το Δεκέμβριο, και το ελάχιστο (4.5 mm) τον Ιούλιο.
 Η μέγιστη βροχόπτωση κατά τη διάρκεια 24ώρου εμφανίζεται τον Απρίλιο (75 mm) και την ελάχιστη τον Ιούνιο (21 mm).
Διάγραμμα 2: Σύγκριση Μέσων Μηνιαίων Θερμοκρασιών Ελευσίνας και Μεγάρων

13. 13
0
20
40
60
80
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Μέσο Ύψος Βροχής (mm)
Μήνες
Ετήσια πορεία του Μέσου Ύψους Βροχόπτωσης για τους Μ.Σ. Ελευσίνας και Μεγάρων
Ελευσίνα
Μέγαρα
0
5
10
15
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Μέρες ΒΡοχής
Μήνες
Ετήσια πορεία του Μέσου Μηνιαίου Αριθμού Ημερών Βροχής για τους Μ.Σ. Ελευσίνας και Μεγάρων
Ελευσίνα
Μέγαρα
Διάγραμμα 4: Σύγκριση Ετήσια πορεία του Μέσου Μηνιαίου Αριθμού Ημερών Βροχής για τους Μ.Σ. Ελευσίνας και Μεγάρων
Ατμοσφαιρική Πιέση και υγρασια
Η ατμοσφαιρική πίεση εμφανίζει τη μέγιστη τιμή τον Οκτώβριο-Ιανουάριο, ελαττώνεται κατά τη διάρκεια της άνοιξης/ καλοκαιριού, παίρνει την ελάχιστη τιμή τον Ιούλιο και κατόπιν αυξάνεται.
Η σχετική υγρασία παρουσιάζει ετήσιο μέγιστο το Δεκέμβριο και ελάχιστο τον Ιούλιο με εύρος 20% για τον Μ.Σ. Μεγάρων και 30% για τον Μ.Σ. Ελευσίνας.
Διάγραμμα 3: Σύγκριση Ετήσια πορεία του Μέσου Ύψους Βροχόπτωσης για τους Μ.Σ. Ελευσίνας και Μεγάρων

14. 14
0
20
40
60
80
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Σχετική Υγρασία %
Μήνες
Ετήσια πορεία της Μέσης Μηνιαίας Σχετικής Υγρασίας για τους Μ.Σ. Ελευσίνας και Μεγάρων
Ελευσίνα
Μέγαρα
1008
1010
1012
1014
1016
1018
1020
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Ατμοσφαιρική Πίεση
Μήνες
Ετήσια πορεία των μηνιαίων τιμών της ατμοσφαιρικής πίεσης για τον Μ.Σ. Ελευσίνας
Ελευσίνα
Διάγραμμα 5: Τιμές Ατμοσφαιρικής Πίεσης για τον Μ.Σ. Ελευσίνας
Διευθυνση και ταχύτητα ανεμου
Για το Μ.Σ. Ελευσίνας επικρατούν κατά τη διάρκεια του έτους βόρειοι άνεμοι, ενώ για το Μ.Σ. Μεγάρων βορειοδυτικοί.
Στο Μ.Σ. Ελευσίνας εμφανίζονται 1,9 ημέρες συνολικά τον χρόνο με ένταση 8 μποφόρ και 24,1 ημέρες τον χρόνο με ένταση 6 μποφόρ. Στο Μ.Σ. Μεγάρων, εμφανίζονται 0,2 ημέρες συνολικά τον χρόνο με ένταση ανέμου 8 μποφόρ αι 17,2 ημέρες τον χρόνο με ένταση ανέμου 6 μποφόρ.
Διάγραμμα 6: Σύγκριση Μέσης Μηνιαίας Σχετικής Υγρασίας για τους Μ.Σ. Ελευσίνας και Μεγάρων

15. 15
Η άπνοια εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένη και στους δύο σταθμούς. Συγκεκριμένα, στον Μ.Σ. Ελευσίνα εμφανίζει ποσοστό 38% ενώ στον Μ.Σ. Μεγάρων εμφανίζει ποσοστό 31%.
2.3 Χλωρίδα - Χερσαία και Θαλάσσια Πανίδα
1) Χερσαια Βλάστηση και Χλωρίδα
Η χερσαία βλάστηση της νησίδας Ρεβυθούσας κατατάσσεται φυτοκοινωνιολογικά κατά Braun - Blanket στην ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης της παραλιακής ζώνης, ενώ εκδηλώνεται η υποζώνη της Oleo-Ceration.
Η φυσική χερσαία βλάστηση έχει περιορισθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, λόγω των υφιστάμενων εγκαταστάσεων του Τερματικού Σταθμού σχεδόν στο σύνολο της Ρεβυθούσας. Τα είδη περιορίζονται σε φρύγανα και κυρίως στην ασφάκα, στην αφάνα, στην αστοιβίδα, στη δακτυλίδα και στο ανθόξανθο. Τέλος, έχει λάβει χώρα δενδροφύτευση σε περιοχές κοντά στα κτίρια διοίκησης.
2) Θαλάσσια Βλάστηση και Χλωρίδα
Η θαλάσσια βλάστηση και χλωρίδα της περιοχής αποτελείται κυρίως από φυτοβένθος, αν και κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας στο Σαρωνικό Κόλπο υπήρξε βελτίωση των φυτοκοινωνιών που σχετίζονται με τη συνολική βελτίωση του φαινομένου του ευτροφισμού. Γύρω από τη Ρεβυθούσα, δεν υπάρχουν ενδείξεις για την παρουσία λιβαδιών ποσειδωνίας ή άλλου είδους υποθαλασσίων λιβαδιών.
Τον Απρίλιο 2013, διενεργήθηκαν επιτόπου παρατηρήσεις στην ακτή της Ρεβυθούσας. Οι παρατηρήσεις επικεντρώθηκαν στη θαλάσσια βλάστηση της ανώτερης υπο-παράλιας ζώνης που θα είναι εκτεθειμένη σε δυνητικές αλληλεπιδράσεις με το έργο. Πιο συγκεκριμένα, μελετήθηκαν δύο ζώνες: η ζώνη επιρροής, στη νότια ακτή της Ν. Ρεβυθούσας, η οποία ήδη δέχεται την ψυχρή εκροή θαλασσινού νερού από την επαναεριοποίηση του ΥΦΑ για αρκετά χρόνια, και η ζώνη ελέγχου στη βόρεια πλευρά της νήσου Ρεβυθούσας:
 Στην ζώνη επιρροής, η θερμοκρασία του νερού ήταν περίπου 16οC. Η βενθική βλάστηση κυριαρχείται από καφέ φύκη.

16. 16
 Στην ζώνη ελέγχου, η θερμοκρασία του νερού ήταν περίπου 18οC. Δεν παρατηρήθηκε κάποια σημαντική διαφορά στην ποικιλότητα της βενθικής βλάστησης.
3) Χερσαία Πανίδα
Η πανίδα που κυριαρχεί στην περιοχή αποτελείται από τρωκτικά, και κατά καιρούς από πολλά είδη πουλιών, όπως χελιδόνια, σπουργίτια και γλάρους. Οι θαλάσσιοι γλάροι, συναντώνται σε ιδιαίτερα μεγάλους αριθμούς. Επίσης στον Τερματικό Σταθμό υπάρχουν κάποια είδη θηλαστικών – τρωκτικών αλλά και μικρές σαύρες.
4) Θαλάσσια Πανίδα
Αναμένονται τυπικά είδη που διαβιούν στον Κόλπο της Ελευσίνας. Όλα αυτά τα είδη είναι γενικά ευρύαλα και ανθεκτικά σε επιβαρυμένα περιβάλλοντα. Η ιχθυοπανίδα του νησιού αποτελείται από τα εξής είδη: αθερίνα, γαβρος, γόπα, κολιός, λαβράκι, λιθρίνι, μελανούρι, μπαρμπούνι, σαργός κ.λπ. Τέλος, η θαλάσσια πανίδα στα παράκτια ύδατα της Ρεβυθούσας περιλαμβάνει, μαλάκια και χταπόδια. Θαλάσσια θηλαστικά δεν εντοπίζονται ούτε στη Ρεβυθούσα, ούτε στην ευρύτερη Περιοχή Μελέτης.
Όπως προαναφέρθηκε, τον Απρίλιο του 2013, διενεργήθηκαν επιτόπου παρατηρήσεις στην ακτή της Ρεβυθούσας, οι οποίες επικεντρώθηκαν και στη θαλάσσια πανίδα της ανώτερης υπο-παράλιας ζώνης που θα είναι εκτεθειμένη σε δυνητικές αλληλεπιδράσεις με το έργο. Μελετήθηκαν δύο ζώνες: η ζώνη επιρροής, στη νότια ακτή της Ν. Ρεβυθούσας, η οποία ήδη δέχεται την ψυχρή εκροή θαλασσινού νερού από την επαναεριοποίηση του ΥΦΑ για αρκετά έτη, και η ζώνη ελέγχου στη βόρεια πλευρά της νήσου:
 Στην ζώνη επιρροής, η βενθική ζωή περιλαμβάνει μια μεγάλη ποικιλία ασπόνδυλων ειδών, κυρίως σφουγγάρια, βρυόζωα, πολύχαιτα και δίθυρα. Παρατηρήθηκε επίσης μεγάλος πληθυσμός ψαριών.
 Στην ζώνη ελέγχου, η παρουσία ψαριών ήταν πιο περιορισμένη, ενώ παρατηρήθηκε μεγάλος πληθυσμός αχινών.

17. 17
2.4 Δημογραφικά & Κοινωνικο-οικονομικά Χαρακτηριστικά
Δημογραφικά Στοιχεία
Η νήσος Ρεβυθούσα είναι ακατοίκητη και διοικητικά ανήκει στον Δήμο Σαλαμίνας. Επιπλέον, στην ευρύτερη περιοχή της νήσου βρίσκεται ο Δήμος Νέας Περάμου και ο Δήμος Μεγάρων καθώς και οικισμοί Αγία Τριάδα, Πάχη, Λάκκοι Καλογήρου και Στενό.
Η πλυθυσμιακή εξέλιξη των παραπάνω περιοχών δίνονται στον ακόλουθο πίνακα (Πίνακας 2):
1971 1981 1991 2001 Δήμος Μεγαρέων 18759 20814 25061 28195 Μέγαρα 17294 17719 20403 23032 Αγία Τριάδα 12 155 165 173 Λάκκοι Καλογήρου 295 316 311 312 Πάχη 250 246 202 331 Δήμος Νέας Περάμου 3580 4129 6869 7480 Νέα Πέραμος 3580 4129 6869 7480 Δήμος Σαλαμίνας 18364 20807 23061 26277 Σαλαμίνα 18256 20437 22567 25730 Στενό 16 215 169 288 Περιφέρεια Πρωτευούσης 2540241 3027331 3072922 3761810 Σύνολο χώρας 8768641 9740417 10259900 10939771
Πίνακας 2: Η πληθυσμιακή εξέλιξη ευρύτερης περιοχής
Ο πληθυσμός των περιοχών γύρω από την Ρεβυθούσα παρουσιάζει ανοδικές τάσεις, ως αποτέλεσμα της έντονης οικονομικής δραστηριότητας της Περιφέρειας Πρωτευούσης και του συνεχιζόμενου ρεύματος αστυφιλίας από τις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μεγάλο μέρος του πληθυσμού να απασχολείται στον δευτερογενή τομέα, όπως φαίνεται από τον πίνακα.
Στοιχεία Απασχόλησης
Στον Πίνακα 3 παρουσιάζονται οι απασχολούμενοι κατά οικονομικό τομέα ανά τα έτη 1971, 1981 και 1991. Είναι εμφανές ότι στα 20 έτη αυτά, πριν την κατασκευή του τερματικού σταθμού στη νησίδα της Ρεβυθούσας, η μείωση είναι συνεχής, όσον αφορά τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, ενώ υπάρχει μια μεγάλη αύξηση στον τριτογενή τομέα, κυρίως σε επαγγέλματα που αφορούν την παροχή υπηρεσιών.

18. 18
Α' γενής Β'γενής
1971
1981
1991
1971
1981
1991 Δήμος Μεγαρέων
2120
1170
1525
3962
4212
2903 Δήμος Νέας Περάμου
140
100
138
436
742
716 Δήμος Σαλαμίνας
660
460
221
2688
3160
1346
Γ' γενής Νέοι ή Δεν Δήλωσαν
1971
1981
1991
1971
1981
1991 Δήμος Μεγαρέων
556
650
3445
72
490
456 Δήμος Νέας Περάμου
124
141
1037
0
93
141 Δήμος Σαλαμίνας
680
1297
4277
36
311
374
Πίνακας 3: απασχόληση
2.5 Γενική Περιγραφή της Ευρύτερης Περιοχής
Η ευρύτερη περιοχή οριοθετείται κατά μήκος της Παλαιάς Εθνικής οδού Αθηνών- Κορίνθου, από τα διυλιστήρια της Ελευσίνας μέχρι τα Μέγαρα, από τα Μέγαρα μέχρι την Πάχη και από το Πέραμα μέχρι την Αγία Τριάδα.
Πριν την κατασκευή και λειτουργία του τερματικού σταθμού στη Ρεβυθούσα, η ευρύτερη περιοχή δεν χαρακτηριζόταν δασώδης, ούτε ιδιαίτερου φυσικού κάλους, ενώ χαρακτηρίζεται από ανάμικτες χρήσεις γης. Επικρατέστερες χρήσεις γης στο εσωτερικό ήταν οι αγροτικές καλλιέργειες και τα ορνιθοτροφεία, ενώ κατά μήκος του δρόμου υπήρχαν αρκετά εργοστάσια και βιοτεχνίες, καθώς και στρατιωτικές εγκαταστάσεις
Στα παραλιακά τμήματα του δρόμου καθώς και τους οικισμούς Μεγάλο Πεύκο, Πάχη και Αγία Τριάδα κυριαρχούσαν οι παραθεριστικές κατοικίες και τα ξενοδοχεία.
Εικόνα 3: Τοποθεσία νησίδας Ρεβυθούσα Πηγή: Google Maps

19. 19
2.6 Χρήσεις Γης
Η ευρύτερη περιοχή από το νησί Ρεβυθούσα είναι αγροτοβιομηχανική και πριν από 15 χρόνια είχε κυρίαρχες χρήσεις γης αγροτικές και κτηνοτροφικές καθώς και αλιευτικές. Η περιοχή στο σύνολο της τότε δεν ήταν αξιοποιημένη τουριστικά ούτε χαρακτηριζόταν από κάποια συγκεκριμένη έντονη οικονομική ή κοινωνική δραστηριότητα. Οι χρήσεις γης που συναντούσε κανείς τότε είναι οι εξής:
1.Βιομηχανικές Περιοχές: Σε απόσταση 7 χλμ. υπήρχε ένα βιομηχανικό πάρκο (ΒΙΟΠΑ) στη νότια πλευρά των Μεγάρων. Επίσης, ανατολικά των Μεγάρων υπήρχε μία βιομηχανική περιοχή (ΒΙΠΕ)
2.Οικιστική Ανάπτυξη: Σε απόσταση 7 χλμ. βρίσκονται οι οικισμοί Αγ. Τριάδα, Νέα Πέραμος, Πάχη και το μεγαλύτερο μέρος του πολεοδομικού συγκροτήματος της πόλης των Μεγάρων και των περιχώρων. Ένα μεγάλο μέρος των κτισμάτων λειτουργούσαν ως χώροι εργασίας διαφόρων δραστηριοτήτων.
3.Δασικές Εκτάσεις - Βοσκότοποι: Οι δασικές εκτάσεις αποτελούνται από πευκοδάση και βοσκότοπους.
2.7 Υφιστάμενη Κατάσταση Ρύπανσης
Σε ακτίνα μερικών χιλιομέτρων από την νησίδα της Ρεβυθούσας βρίσκονται σταθμοί εκφόρτωσης αργού πετρελαίου και αποθηκευτικοί χώροι πετρελαιοειδών, μία μικρή εγκατάσταση διαλυτηρίου πλοίων, η πόλη Μεγάρων, διάφοροι μικρότεροι οικισμοί και διάσπαρτες γεωργικές εκμεταλλεύσεις
Η θαλάσσια ρύπανση που προερχόταν από τα παραπάνω δεν κρίθηκε τότε σημαντική. Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί πως τα σημαντικότερα ρυπογόνα φορτία προέρχονταν από την εκροή της λεκάνης της Ελευσίνας στη θαλάσσια περιοχή κοντά στη Ρεβυθούσα καθώς και μέρος των λυμάτων του αγωγού της Ψυττάλειας ήταν ανιχνεύσιμα στα νότια και ανοιχτά της Σαλαμίνας σε αρκετά μικρές ποσότητες.
2.7.1 Ρύποι στην υδάτινη στήλη του Κόλπου Μεγάρων
Τα επίπεδα της θαλάσσιας ρύπανσης στην περιοχή της Ρεβυθούσας ήταν χαμηλά σε σχέση με των γειτονικών περιοχών. Και στην περιοχή αυτή, όπως και

20. 20
στο σύνολο του Σαρωνικού Κόλπου, οι εγκαταστάσεις της Ψυττάλειας (σε συνδυασμό και με την τάση αποβιομηχανοποίησης της περιοχής), είχαν βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του περιβάλλοντος τότε. Οι παράμετροι που συνέβαλλαν στη ρύπανση ήταν οι εξής:
1.Διαλελυμένο Οξυγόνο: Η έντονη βιομηχανική δραστηριότητα των προηγούμενων δεκαετιών οδήγησε σε περιπτώσεις όπου στα βαθύτερα στρώματα υπήρξε έλλειψη οξυγόνου. Από το 1985, που τέθηκαν σε λειτουργία οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αστικών αποβλήτων στην Ψυττάλεια, υπήρξε βελτίωση της ποιότητας του θαλασσινού νερού.
2.Ευστροφισμός: Η περιοχή του Κόλπου Ελευσίνας, η οποία εκρέει στην περιοχή της Ρεβυθούσας διακρίνεται από το γενικότερο θαλάσσιο σύστημα του Σαρωνικού Κόλπου λόγω της απομόνωσης και της μικρής ανταλλαγής θαλάσσιων μαζών. Εξαιτίας αυτού, η συσσωρευμένη οργανική ύλη παγιδεύεται στα βαθύτερα στρώματα και μέσω της αποσύνθεσης καταναλώνεται οξυγόνο και παράλληλα αυξάνεται η συγκέντρωση ορισμένων θρεπτικών αλάτων.
3.Βαρέα Μέταλλα: Λόγω της έντονης βιομηχανικής δραστηριότητας υπήρξε εισροή βαρέων μετάλλων από τον Κόλπο της Ελευσίνας, όμως η περιοχή της Ρεβυθούσας χαρακτηρίστηκε σχετικά καθαρή. Χαρακτηριστικά, το 1997 βρέθηκαν μικρές ποσότητες μολύβδου σε σχέση με τις γύρω περιοχές, που καθιστούν τη Ρεβυθούσα αρκετά πιο καθαρή περιοχή από τις άλλες.
2.7.2 Λοιπά Επίπεδα Ρύπανσης
Από δειγματοληψίες που έγιναν το έτος 2002 στην Ελευσίνα και Μάνδρα, κρίθηκε πως τα επίπεδα ρύπανσης στην Ελευσίνα ήταν υψηλότερα σε σχέση με τα αντίστοιχα της Μάνδρας. Η περιοχή της Ρεβυθούσας, λόγω του ότι είναι πιο κοντά στην Μάνδρα, παρουσιάζε χαμηλότερα επίπεδα ρύπανσης και γενικότερα από μετρήσεις το περιβάλλον της περιοχής κρίνεται καθαρό.
Όσον αφορά τα επίπεδα της ηχητικής ρύπανσης της περιοχής δεν μπορούσαν να θεωρηθούν υψηλά αφού δεν υπερέβαιναν την αντίστοιχη Νομοθεσία.

21. 21
2.8 Θεσμικό Πλαίσιο6
1) Ευρωπαϊκό Περιβαλλοντικό Θεσμικό Πλαίσιο
Η Οδηγία περί εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (Οδηγία 85/337/ΕΚ) αποτελεί βασικό μέσο για την περιβαλλοντική πολιτική της ΕΕ, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα έργα, σχέδια και προγράμματα, τα οποία ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, υπόκεινται σε περιβαλλοντική αξιολόγηση, πριν από την έγκριση ή την αδειοδότησή τους.
Η εν λόγω Οδηγία έχει τροποποιηθεί τρεις φορές και πρόσφατα κωδικοποιήθηκε σε μια νέα Οδηγία:
 Η Οδηγία 97/11/ΕΚ διεύρυνε τον αριθμό και τις κατηγορίες έργων που απαιτούν υποχρεωτική εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ενώ ενσωμάτωσε νέα κριτήρια επιλογής και θέσπισε τις ελάχιστες απαιτούμενες πληροφορίες για την ενσωμάτωση της Σύμβασης Espoo για την εκτίμηση επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο.
 H Οδηγία 2009/31/ΕΚ αναθεώρησε τις κατηγορίες έργων για τα οποία απαιτείται εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, προσθέτοντας έργα σχετικά με τις μεταφορές και τη δέσμευση και αποθήκευση CO2.
2) Εθνικό Περιβαλλοντικό Θεσμικό Πλαίσιο
Κατηγοριοποίηση του Έργου
Βάσει της ΥΑ 1958/2012, όπως τροποποιήθηκε από την ΥΑ 20741/2012, ο τερματικός σταθμός στη νησίδα της Ρεβυούσας κατατάσσεται στην Υποκατηγορία Α1 (Α/Α 7 – Σταθμοί Υποδοχή Υγροποιημένων Αερίων Καυσίμων) της Ομάδας 11 (Μεταφορά Ενέργειας, Καυσίμων και Χημικών Ουσιών).
Διαδικασία Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης
Η διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης του Έργου έχει την εξής δομή:
 Η αντίστοιχη μελέτη υποβάλλεται στην Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλοντος (Ε.Υ.Π.Ε.) του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ).
6 Στοιχεία για το θεσμικό πλαίσιο- νομολογία, Τμήμα Περιβάλλοντος, Δ.Ε.Σ.Φ.Α.

22. 22
 Η Ε.Υ.Π.Ε. διενεργεί έλεγχο πληρότητας της υποβληθείσας μελέτης και εφόσον κριθεί ότι πληροί τις τυπικές απαιτήσεις, η Υπηρεσία προωθεί αντίγραφα της μελέτης αυτής στις αρμόδιες Αρχές για γνωμοδότηση. Επιπλέον, λαμβάνει χώρα διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης και το Περιφερειακό Συμβούλιο εκφράζει την γνώμη του.
 Όλες οι γνωμοδοτήσεις των Αρχών και οι απόψεις του κοινού προωθούνται στην Ε.Υ.Π.Ε.
 Η ΕΥΠΕ εκδίδει Απόφαση για την Έγκριση της μελέτης αυτής.
 Η Απόφαση Έγκρισης των Περιβαλλοντικών Όρων υπογράφεται από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Βασικό Εθνικό Περιβαλλοντικό Πλαίσιο
Το βασικό εθνικό περιβαλλοντικό πλαίσιο αποτελείται από στοιχεία της περιβαλλοντικής νομοθεσίας όπως Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις (ΚΥΑ), Υπουργικές Αποφάσεις (ΥΑ) και Προεδρικά Διατάγματα (ΠΔ), τα οποία είναι τα εξής:
 ΚΥΑ 14122/549/E.103/2011, περί ποιότητας ατμόσφαιρας αναφορικά με NOX, SO2, PM10, PM2.5, βενζολίου, Pb, CO (Οδηγία 2008/50/EΚ),
 ΠΔ 1180/1981, περί προστασίας του περιβάλλοντος από τις βιομηχανίες,
 ΚΥΑ 9272/471/2007, περί ορίων θορύβου από εξοπλισμό προς χρήση σε εξωτερικούς χώρους βάσει της Οδηγίας 2005/88/EΚ,
 ΚΥΑ 37111/2003, περί καθορισμού τρόπου ενημέρωσης και συμμετοχής του κοινού κατά τη διαδικασία Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων,
 Ν. 3422/2005, περί κύρωσης της Οδηγίας 2003/35/ΕΚ σχετικά με δημόσια διαβούλευση και τη συμμετοχή του κοινού,
 KYA 9269/2007, περί μέσων ένδικης προστασίας του κοινού κατά πράξεων ή παραλείψεων της Διοίκησης σχετικά με θέματα ενημέρωσης και συμμετοχής του κατά τη διαδικασία Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων,
 Ν. 3937/2011, περί διατήρησης της βιοποικιλότητας,
 Ν. 4042/2012, περί ποινικής προστασίας του περιβάλλοντος – συμμόρφωση με την Οδηγία 2008/99/EΚ,

23. 23
 Ν. 3028/2002, περί προστασίας των αρχαιοτήτων και της εν γένει πολιτιστικής κληρονομιάς,
 ΚΥΑ 8668/2007, περί διαχείρισης επικινδύνων αποβλήτων
 ΚΥΑ E1β/221/1965, περί διαθέσεως λυμάτων και βιομηχανικών αποβλήτων,
 Ν. 3199/2003, περί προστασίας και διαχείρισης των υδάτων σε εναρμόνιση με την Οδηγία 2000/60/ΕΚ,
 Νομαρχιακή Απόφαση 17823/1979, περί ορίων διάθεσης επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων στο Σαρωνικό Κόλπο,
 ΥΑ 57640/2203/1993, περί καθορισμού Χρήσεων Γης στη Νήσο Ρεβυθούσα, ως βιομηχανική περιοχή.
Κεφάλαιο 3: Το Έργο κατά τη Φάση Κατασκευής και Λειτουργίας
3.1 Χρήση Χημικών, Πρώτων Υλών, Καυσίμων
Κατά τη φάση αναβάθμισης του τερματικού, μεταξύ των υλικών που θα απατηθούν κατά την κατασκευή συμπεριλαμβάνονται χάλυβας, ξύλο, σωλήνες, νερό, χαλίκι και σκυρόδεμα. Οι απαραίτητες προμήθειες μεταφέρονται με φορτηγά και στη συνέχεια με πλοιάριο.
Κατά τη φάση λειτουργίας του Τερματικού Σταθμού ΥΦΑ χρησιμοποιούνται τα παρακάτω υλικά:
o Άζωτο (παρέχεται σε υγρή μορφή μέσω φορτηγού): το έργο της παρούσας επέκτασης δεν απαιτεί συνεχή κατανάλωση,
o Υποχλωριώδες νάτριο: παράγεται στο νησί μέσω της υφιστάμενης μονάδας χλωρίωσης που θα αναβαθμιστεί προκειμένου να αυξηθεί η δυναμικότητα σχεδιασμού της από 35 kg/h ισοδύναμου χλωρίου σε 50 kg/h.
o Θειώδες νάτριο: αναμένεται μία αύξηση στην απαιτούμενη ποσότητα θειώδους νατρίου (περίπου 25,5 kg/h). Το θειώδες νάτριο μεταφέρεται στο νησί σε κατάλληλα δοχεία,
o Άλλα χημικά: αναστολέας διάβρωσης και καυστική σόδα.

24. 24
o Πετρέλαιο diesel
o Καύσιμο αέριο
 Κατανάλωση νερού:
Κατά την κατασκευή, νερό απαιτείται για την κάλυψη των κατασκευαστικών αναγκών και για λοιπές χρήσεις.
Κατά τη διάρκεια της φάσης λειτουργίας προβλέπονται οι ακόλουθες χρήσεις νερού:
o Πόσιμο νερό
o Νερό εγκατάστασης: εκτιμάται συνολική αύξηση κατανάλωσης της τάξης των 0,3 m3/h,
o Θαλασσινό νερό (τροφοδοτείται μέσω αντλιών και χρησιμοποιείται στους αεριοποιητές και τη μονάδα ηλεκτρολυτικής χλωρίωσης): προβλέπεται αύξηση της αντλούμενης ποσότητας θαλασσινού νερού της τάξης των 5.000 m3/h για την αύξηση του ρυθμού αεριοποίησης.
 Υγρά απόβλητα:
Κατά τη διάρκεια της κατασκευής, τα όμβρια (απόνερα βροχής) θα ελέγχονται για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου διάβρωσης και καθίζησης και την πρόληψη της ρύπανσης του νερού. Όσον αφορά στα αστικά λύματα, αναμένεται κάποια αύξηση λαμβάνοντας υπόψη την αυξημένη παρουσία προσωπικού για τις κατασκευαστικές εργασίες.
Κατά τη διάρκεια της φάσης λειτουργίας, οι υγρές εκροές σχετίζονται με τη χρήση του θαλασσινού νερού στη διαδικασία αεριοποίησης, κατά την οποία απαιτείται χλωρίωση (θαλασσινό νερό) και επακόλουθη προσθήκη θειώδους νατρίου (νερό εγκατάστασης).
 Παραγωγή αποβλήτων:
Κατά τη διάρκεια των έργων και την κατεδάφιση/ αποξήλωση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων ή του εξοπλισμού, αναμένεται η παραγωγή αποβλήτων. Η διαχείριση των αποβλήτων θα γίνει σύμφωνα με τις απαιτήσεις της εθνικής νομοθεσίας και όπου είναι εφικτό θα υιοθετηθούν πρακτικές ανακύκλωσης ή επαναχρησιμοποίησης,

25. 25
Κατά τη διάρκεια της φάσης λειτουργίας λόγω της αύξησης της κατανάλωσης θειώδους νατρίου για τη μελλοντική λειτουργία, μια αύξηση στην παραγωγή των αποβλήτων αναμένεται να σημειωθεί αναφορικά με τα δοχεία θειώδους νατρίου που προμηθεύεται ο Τερματικός Σταθμός σε μορφή σκόνης. Δεν υπάρχει άλλη σχετική διαφοροποίηση όσον αφορά στην παραγωγή και τη διαχείριση αποβλήτων που προβλέπονται για το Έργο της 2ης Επέκτασης.
3.2 Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις κατά τη Διάρκεια Λειτουργίας
3.2.1. Αέρια Ρύπανση Κατά τη φυσιολογική λειτουργία του Τερματικού Σταθμού, εκπομπές αερίων ρύπων προβλέπονται από τους αεροποιητές, το σύστημα πυρσού, και τη μονάδα Συμπαραγωγή Ηλεκτρικής & Θερμικής Ενέργειας. Επίσης υπάρχουν και πρόσκαιρες, διαφεύγουσες εκπομπές υδρογονανθράκων. Όλες οι επιμέρους εγκαταστάσεις αποτελούν εν δυνάμει σημεία διαρροών. Τα σημεία διαρροών εντοπίζονται σε διάφορα σημεία όπως βαλβίδες, αντλίες, συμπιεστές κ.λπ.
Σε τερματικούς σταθμούς ΥΦΑ, ο κυριότερος διαφυγών ρύπος είναι το CH4 (μεθάνιο) με μικρότερες απώλειες βαρύτερων αλκανίων. Σε περιόδους αιχμής, θα χρησιμοποιούνται οι αεριοποιητές καύσης φυσικού αερίου.
Οι εκπομπές αερίων ρύπων από τους αεριοποιητές καύσης φυσικού αερίου, είναι σχετικά χαμηλές, ενώ οι χαμηλές θερμοκρασίες των αερίων ελαχιστοποιούν την πιθανότητα διασποράς στην ευρύτερη περιοχή.
3.2.2. Υγρά Απόβλητα
Ο μόνος τύπος θαλάσσιας ρύπανσης από τον Τερματικό Σταθμό ΥΦΑ σχετίζεται με θερμική ρύπανση από τους αεριοποιητές. Λοιποί τύποι υγρών αποβλήτων παράγονται σε μικρές ποσότητες και διαχειρίζονται κατάλληλα, έτσι ώστε οι επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον να είναι μηδενικές. Γενικά, τα υγρά απόβλητα του Τερματικού Σταθμού ΥΦΑ ταξινομούνται σε τέσσερεις βασικές κατηγορίες:
 Υγειονομικά απόβλητα,
 Ελαιώδη απόβλητα,

26. 26
 Μη ελαιώδη απόβλητα,
 Υγρά απόβλητα από τους SCVs.
Τα τέσσερα αυτά είδη αποβλήτων των εγκαταστάσεων διαχειρίζονται και επεξεργάζονται με διαφορετικό τρόπο. Επιπλέον τα όμβρια ύδατα συλλέγονται και διαχειρίζονται σε διαφορετικό σύστημα. Πιο συγκεκριμένα:
Υγειονομικά Απόβλητα
Τα παραγόμενα υγειονομικά απόβλητα του εργατοτεχνικού προσωπικού προέρχονται από το Κτίριο Διοίκησης και τα κτίρια γύρω από αυτό (η αίθουσα ελέγχου και οι λοιποί χώροι βρίσκονται στο ίδιο κτίριο). Η παραγόμενη ποσότητα εξαρτάται από τον αριθμό των εργαζομένων. Εκτιμάται ότι η ποσότητα των λυμάτων που αντιστοιχεί 100 άτομα είναι περίπου 7,5 m3/ημέρα (BOD5 = 270 mg/lt). Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, έχει σχεδιαστεί το βιολογικό σύστημα επεξεργασίας λυμάτων του Σταθμού από την ECO A.Ε.
Ελαιώδη Απόβλητα
Τα παραγόμενα υγρά ελαιώδη απόβλητα προέρχονται από τον μηχανολογικό εξοπλισμό, (π.χ. λιπαντές συμπιεστών, αντλιών, μηχανουργείο κ.λπ.), αλλά και από τις αποστραγγίσεις των δεξαμενών πετρελαίου. Οι ποσότητες των ελαιωδών αποβλήτων είναι πάρα πολύ μικρές. Τα ελαιώδη απόβλητα μεταγγίζονται σε βαρέλια και στη συνέχεια συλλέγονται από εξειδικευμένους εργολάβους και διατίθενται εκτός εγκατάστασης για απόρριψη σε ειδικούς, εγκεκριμένους από τις αρμόδιες αρχές για το λόγο αυτό χώρους.
Μη Ελαιώδη Απόβλητα
Πηγές μη ελαιωδών αποβλήτων αποτελούν οι αποστραγγίσεις επιφανειακού νερού από μη μολυσμένες περιοχές, δρόμους, κτίρια, απορροές όμβριων και πυρόσβεσης κ.ά. Επίσης, ως μη ελαιώδες απόβλητο μπορεί να θεωρηθεί το θαλασσινό νερό που χρησιμοποιείται στους αεριοποιητές του υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Σχετικά με τις επιπτώσεις που θα έχει η απόρριψη του ψυχρού χρησιμοποιημένου θαλασσινού νερού στη θάλασσα, πρέπει να σημειωθεί ότι το νερό αυτό δεν έχει κανένα ρύπο που μπορεί να επηρεάσει το θαλάσσιο περιβάλλον όπου

27. 27
επιστρέφεται. Το απορριπτόμενο όμως θαλασσινό νερό επειδή έχει χρησιμοποιηθεί στους αεριοποιητές ΥΦΑ ως θερμαντικό μέσον, θα έχει πριν την απόρριψή του στη θάλασσα, θερμοκρασία κατά 5 έως 6οC χαμηλότερη από την θερμοκρασία της θάλασσας.
Υγρά Απόβλητα από τους Αεριοποιητές
Τα καυσαέρια οδηγούνται σε δεξαμενή νερού με σκοπό την θέρμανσή του. Αυτά αποτελούνται από οξείδια το αζώτου, διοξείδιο του άνθρακα, οξυγόνο, άζωτο, υδρατμούς. Το νερό στη δεξαμενή γίνεται κορεσμένο, αρχικά με τη διάλυση όξινων αερίων, για μείωση του pH. Μέρος των υδρατμών δημιουργείται από τη διαδικασία της καύσης. Για την αποφυγή διάβρωσης του καυστήρα από τα όξινα αέρια, μικρές ποσότητες NaOH (καυστικό νάτριο – σόδα) προστίθενται στη δεξαμενή. Τελικά, τα νερά της αποστραγγίσεων οδηγούνται στο σύστημα απορροής των μη ελαιωδών αποβλήτων.
3.2.3. Χλωρίδα, Βλάστηση και Πανίδα
1) Θαλάσσιο Τμήμα
Επιπτώσεις κατά την Κατασκευή
Χλωρίδα
Κατά την κατασκευή, οι εργασίες στο θαλάσσιο περιβάλλον αφορούν στην απομάκρυνση του υφιστάμενου αγωγού, ο οποίος και έχει υποστεί σημαντικές φθορές με το πέρασμα του χρόνου, και την αντικατάστασή του με νέο αγωγό ίδιου μήκους και μεγαλύτερης διαμέτρου (αύξηση από 32'' σε 44''), ώστε να ανταποκρίνεται στις αυξημένες πλέον ανάγκες του Σταθμού. Επιπλέον ο νέος αγωγός επιστροφής θα φέρει κατάλληλη εξωτερική και εσωτερική επιφανειακή προστασία για τη μείωση φθορών λόγω διάβρωσης.
Οι εργασίες αυτές αναπόφευκτα θα έχουν ως αποτέλεσμα την ανακίνηση και την αιώρηση των ιζημάτων του πυθμένα. Τα βαρύτερα σωματίδια κατακάθονται αρκετά γρήγορα ενώ τα λεπτότερα σωματίδια αιωρούνται για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην υδάτινη στήλη.
Η αιώρηση ιζημάτων οδηγεί στη διαφοροποίηση των φυσικοχημικών παραμέτρων της υδάτινης στήλης, με ενδεχόμενη αύξηση συγκέντρωσης βλαβερών

28. 28
ουσιών για τα φύκια και λοιπά θαλάσσια είδη, αύξηση θολερότητας, μείωση οξυγόνου κ.λπ.
Επιπλέον, η αιώρηση των ιζημάτων επίσης ενδέχεται να επιφέρει αιώρηση θρεπτικών στοιχείων με συνέπεια την αύξηση του φυτοπλαγκτόν. Το στοιχείο αυτό συμβάλλει στην επιπλέον μείωση του διάχυτου φωτός, πέρα από αυτή που επέρχεται από την πρωτογενή αιώρηση. Όμως, η χρονική διάρκεια των εργασιών αντικατάστασης του αγωγού είναι σχετικά μικρή και οι επιπτώσεις είναι γεωγραφικά περιορισμένες και αναστρέψιμες, οπότε το μέγεθος της επίπτωσης θεωρείται μέσο.
Σύμφωνα με την υφιστάμενης κατάσταση, δεν παρατηρούνται θαλάσσια λιβάδια τα οποία θα μπορούσαν να επηρεαστούν από τις φυσικοχημικές μεταβολές της υδάτινης στήλης και γενικά η ευαισθησία του αποδέκτη θεωρείται χαμηλή. Κατά συνέπεια λοιπόν, οι σχετικές επιπτώσεις θεωρούνται αμελητέες.
Πανίδα
Οι μηχανισμοί που προκαλούν πιέσεις στη θαλάσσια πανίδα είναι ίδιοι με αυτούς της θαλάσσιας χλωρίδας. Οι οργανισμοί που θα υποστούν τις μεγαλύτερες πιέσεις είναι οι βενθικοί οργανισμοί (ποιοι είναι αυτοί) που ενδεχομένως να έχουν αναπτυχθεί επάνω στον αγωγό και τα λοιπά υλικά που έχουν ανυψώσει τον πυθμένα. Αυτοί οι οργανισμοί θα υποστούν άμεση απώλεια του ενδιαιτήματος σε πολύ μικρή όμως έκταση, οπότε το μέγεθος της επίπτωσης θεωρείται μικρό. Με δεδομένο ότι δεν έχει αναφερθεί η παρουσία ειδών υψηλής οικολογικής αξίας ή υπό κάποιο καθεστώς προστασίας, η ευαισθησία του αποδέκτη θεωρείται χαμηλή έως μέση και οι σχετικές επιπτώσεις αμελητέες.
Τα ψάρια δεν αναμένεται να επηρεαστούν άμεσα. Παρότι η αιώρηση ιζημάτων αποτελεί κίνδυνο για τα ψάρια, τα είδη αυτά συνηθίζουν να αποφεύγουν τις περιοχές όπου γίνονται εργασίες. Επομένως, δεν θα επηρεαστούν, ενώ μετά το πέρας των εργασιών εκτιμάται πως θα επιστρέψουν στην περιοχή. Μεγαλύτερη ευαισθησία παρατηρείται το καλοκαίρι, οπότε τα αυγά των ψαριών ενδέχεται να επηρεαστούν από την κατακάθιση των αιωρούμενων ιζημάτων. Σε κάθε περίπτωση, τα ψάρια που υπάρχουν είναι κοινά του Σαρωνικού, και έχουν χαμηλή ευαισθησία. Με δεδομένη τη μικρή έκταση των εργασιών στο θαλάσσιο περιβάλλον, ιδίως σε σχέση με την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή που δεν επηρεάζεται, το μέγεθος της επίπτωσης θεωρείται μικρό και κατά συνέπεια οι επιπτώσεις στη θαλάσσια πανίδα θεωρούνται αμελητέες.

29. 29
Επιπλέον, θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η θετική επίπτωση από την αύξηση των οργανικών υλικών που οδηγεί στην αύξηση του φυτοπλαγκτόν και κατ’ επέκταση του ζωοπλαγκτόν και συνεπώς όλης της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας. Η αύξηση αυτή δεν κρίβει κινδύνους ευτροφισμού λόγω των ήπιων ρευμάτων της περιοχής, του περιορισμένου χρονικού διαστήματος και κυρίως της περιορισμένης έκτασης που θα καταλάβουν οι σχετικές εργασίες.
Θαλάσσια θηλαστικά δεν έχουν αναφερθεί στην περιοχή. Σε κάθε περίπτωση δεν αναμένεται να επηρεαστούν άμεσα από τις εργασίες καθώς χρησιμοποιούν κυρίως την ανοικτή θάλασσα και δεν προσεγγίζουν εύκολα τις ακτές.
Συγκεντρωτικά, η θαλάσσια πανίδα εκτιμάται να επηρεαστεί ως εξής:
Θηλαστικά Ψάρια Βενθικοί οργανισμοί
Ευαισθησία αποδέκτη
Χαμηλή
Χαμηλή
Χαμηλή προς Μέση
Μέγεθος επίπτωσης
Χαμηλή
Χαμηλή
Χαμηλή
Μερική αξιολόγηση επίπτωσης
Αμελητέα
Αμελητέα
Αμελητέα
Πίνακας 4: Επιπτώσεις στη Θαλάσσια Πανίδα
Επιπτώσεις κατά την Λειτουργία
Χλωρίδα
Οι όποιες επιπτώσεις στη θαλάσσια χλωρίδα κατά τη φάση λειτουργίας του συστήματος αεριοποίησης αφορούν στην απόρριψη 5.000 m3/h επιπλέον θαλασσινού νερού που θα χρησιμοποιείται για την λειτουργία του νέου αεριοποιητή. Το απορριπτόμενο θαλασσινό νερό θα είναι περίπου 5-7oC ψυχρότερο από το περιβάλλον του και με μία συγκέντρωση υπολειμματικού χλωρίου (το οποίο προστίθεται για την αποφυγή επικαθήσεων οργανικού υλικού στον εξοπλισμoύ) που δεν θα ξεπερνά τα 0,4 ppm (particles per million).
Κατάλληλο μοντέλο διασποράς θαλασσινού νερού εκτελέστηκε ώστε να μελετηθεί το πλούμιο θερμοκρασίας και συγκέντρωσης χλωρίου, λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω χαρακτηριστικά εκροής, για μια σειρά διαφορετικών μετεωρολογικών σεναρίων. Βάσει αυτών, εκτιμήθηκαν οι περιοχές για τις οποίες η

30. 30
διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ του πλουμίου των απορριπτόμενων υδάτων και της θερμοκρασία του νερού της θάλασσας, dT, υπερβαίνει τους -2°C, -1°C και -0,5°C.
Είναι γνωστό από τη δεκαετία του '70 ότι η θερμική ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος επηρεάζει κυρίως τις βενθικές κοινοτήτες, ενώ οι ουσίες αποφυγής επικαθήσεων (antifouling) επηρεάζουν κυρίως το πλαγκτόν. Στο θαλάσσιο περιβάλλον, διαφορές στη θερμοκρασία μικρότερες από 1oC, σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων από το σημείο διάχυσης, μπορεί να θεωρηθεί ότι έχουν αμελητέα επίδραση. Επίσης, σύμφωνα με τη διεθνή εμπειρία από βιομηχανικά συστήματα ψύξης με θαλασσινό νερό, το υπολειμματικό χλώριο που υπερβαίνει τα 0,1 ppm σε μέγιστη επιφάνεια 0,01 km2 μπορεί να θεωρηθεί αμελητέο. Έτσι, μπορεί να ειπωθεί ότι η σχεδιαζόμενη επέκταση υγροποιημένου φυσικού αερίου δεν θα επηρεάσει την ικανότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος για την παροχή και τη διατήρηση των πόρων του.
Επιπλέον, με την αντικατάσταση που προτείνεται του υφιστάμενου αγωγού επιστροφής του θαλασσινού νερού και τη βελτίωση του σχεδιασμού του, θα επιτευχθεί μείωση της ταχύτητας εξόδου στο άκρο αυτού από 5,6 m/s σε 4,5 m/s, γεγονός που εκτιμάται ότι θα έχει θετική επίπτωση στη μείωση του φαινομένου του αφρισμού που παρατηρείται τώρα.
Πανίδα
Με παρόμοια λογική, η αύξηση της ποσότητας του απορριπτόμενου θαλασσινού νερού αναμένεται να έχει αμελητέες επιπτώσεις στη θαλάσσια πανίδα, δεδομένης της χαμηλής ευαισθησίας των ειδών της περιοχής.
2) Χερσαία Χλωρίδα και Πανίδα
Χλωρίδα
Κατά τη φάση λειτουργίας του προτεινόμενου έργου δεν αναμένονται αρνητικές επιπτώσεις, όχι μόνο στην περιορισμένη βλάστηση του νησιού, αλλά και στην βλάστηση της ευρύτερης περιοχής. Αντίθετα, τυχόν φυτεύσεις που θα πραγματοποιηθούν για την εναρμόνιση του τοπίου, θα έχουν θετικό αντίκτυπο.

31. 31
Πανίδα
Κατά τη φάση λειτουργίας του προτεινόμενου έργου δεν αναμένονται αρνητικές επιπτώσεις, στην πανίδα του νησιού, η οποία είναι ούτως ή άλλως περιορισμένη. Λόγω της νησιωτικής φύσης της περιοχής υλοποίησης του έργου δεν υπάρχει κάποια αλληλεπίδραση με άλλα χερσαία οικοσυστήματα.
3.2.4 Επιφανειακά και Υπόγεια Ύδατα
Στη φάση της λειτουργίας, οι μόνες επιπτώσεις σε επιφανειακά νερά σχετίζονται με την απόρριψη των επιπλέον ποσοτήτων θαλασσινού νερού, μετά τη χρήση τους στους αεριοποιητές, στη θάλασσα περίπου σε απόσταση περίπου 50 μέτρων από την ακτή. Η θερμοκρασία και η συγκέντρωση χλωρίου του απορριπτόμενου νερού θα βρίσκεται σε κάθε περίπτωση εντός των προδιαγραφών της Νομαρχιακής Απόφασης χαρακτηρισμού του αποδέκτη – οπότε το μέγεθος της επίπτωσης είναι μικρό, ενώ και η ευαισθησία του αποδέκτη είναι χαμηλή. Οι σχετικές επιπτώσεις, με την προϋπόθεση της τήρησης των ορίων της νομοθεσίας, είναι αμελητέες.
3.2.5 Έδαφος και Υπέδαφος
Κατά τη φάση λειτουργίας δεν αναμένονται επιπτώσεις στο έδαφος, καθώς δεν υπάρχει κάποια αλληλεπίδραση με αυτό. Τα παραγόμενα υγρά και στερεά απόβλητα κατά τη φάση λειτουργίας – μέσω κατάλληλης διαχείρισης – δεν αναμένεται να έρθουν σε επαφή και να επιβαρύνουν το έδαφος της περιοχής. Οι σχετικές επιπτώσεις συνεπώς είναι μηδενικές.
3.2.6 Ποιότητα Ατμόσφαιρας
Κατά την κανονική λειτουργία του συστήματος αεριοποίησης δεν θα υπάρχουν εκπομπές αέριων ρύπων, οπότε οι σχετικές επιπτώσεις είναι μηδενικές. Προβλέπονται μόνο διαφεύγουσες εκπομπές φυσικού αερίου, αλλά οι σχετικές επιπτώσεις είναι αμελητέες.

32. 32
3.2.7 Θόρυβος
Κατά τη φάση λειτουργίας του νέου συστήματος αεριοποίησης, οι μόνες πηγές ηχητικής ρύπανσης που εντοπίζονται είναι οι αντλίες θαλασσινού νερού και η αντλία υψηλής πίεσης. Ουσιαστικά όμως, οι αντλίες αυτές θα είναι μεγαλύτερης δυναμικότητας και θα αντικαταστήσουν κατάλληλα τις υφιστάμενες, έτσι ώστε να ικανοποιούνται οι πρόσθετες ανάγκες του συστήματος αεριοποίησης. Σε κάθε περίπτωση θα εξασφαλίζεται η τήρηση του μέγιστου επιπέδου των 85 dB(A) στο 1 m από την πηγή θορύβου. Συνεπώς, η πρόσθετη εκπομπή θορύβου εκτιμάται ότι θα είναι αμελητέα.
3.2. 8 Λοιπά (Υγεία, Απασχόληση, Οικονομική Ανάπτυξη)
Το έργο, λόγω της φύσης του και του μικρού του μεγέθους, δεν αναμένεται να επηρεάσει τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, την υγεία ή την οικονομική δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή. Σε εθνική κλίμακα, το έργο θα έχει θετική συμβολή στην ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας του βιομηχανικού/ βιοτεχνικού κλάδου της χώρας, μέσω της βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας στην αγορά φυσικού αερίου. Οι σχετικές επιπτώσεις χαρακτηρίζονται από ασήμαντες έως θετικές.
3.3 Αντιμετώπιση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων κατά τη Φάση Λειτουργίας
1) Θαλάσσια Χλωρίδα & Πανίδα
Θα συνεχιστεί η συστηματική χρήση του συστήματος προσθήκης θειώδους νατρίου στην έξοδο του αεριοποιητή για τη ρύθμιση των συγκεντρώσεων υπολειπόμενου χλωρίου που καταλήγει στον θαλάσσιο αποδέκτη και θα εξασφαλίζεται η τήρηση του νομοθετικού ορίου. Θα συνεχιστεί, επίσης, η παρακολούθηση της θερμοκρασίας του απορριπτόμενου νερού ώστε να εξασφαλίζεται η τήρηση του νομοθετικού ορίου μέγιστης διαφοράς θερμοκρασίας 7°C.

33. 33
2) Χερσαία Χλωρίδα & Πανίδα
Χλωρίδα
Δεν προτείνονται ειδικά μέτρα αντιμετώπισης των επιπτώσεων. Στο πλαίσιο του έργου της 3ης δεξαμενής θα γίνει φύτευση κατάλληλων τοπικών ειδών για την αισθητική βελτίωση του τοπίου. Το μέτρο αυτό προτείνεται να επεκταθεί και στο υπό εξέταση τμήμα του Τερματικού Σταθμού.
Πανίδα
Δεν προτείνονται ειδικά μέτρα αντιμετώπισης.
3) Επιφανειακά και Υπόγεια Ύδατα
Θα συνεχιστεί η συστηματική χρήση του συστήματος προσθήκης θειώδους νατρίου στην έξοδο του αεριοποιητή, ώστε να ρυθμίζονται οι συγκεντρώσεις υπολειπόμενου χλωρίου που καταλήγει στον θαλάσσιο αποδέκτη και να εξασφαλίζεται η τήρηση του νομοθετικού ορίου των 0,7 mg/l. Θα συνεχιστεί επίσης η παρακολούθηση της θερμοκρασίας του απορριπτόμενου νερού ώστε να εξασφαλίζεται η τήρηση του νομοθετικού ορίου μέγιστης διαφοράς θερμοκρασίας των 7°C.
4) Υφιστάμενες Υποδομές
Όπως έχει προαναφερθεί με την 2η Αναβάθμιση του Τερματικού Σταθμού ΥΦΑ της Ρεβυθούσας, υλοποιούνται εθνικοί αναπτυξιακοί στόχοι με θετικές επιπτώσεις για την εθνική οικονομία, αλλά και το περιβάλλον, όχι μόνο της περιοχής, αλλά και ολόκληρης της χώρας. Οι οικονομικές επιδράσεις του πιθανού ανοίγματος της αγοράς φυσικού αερίου, μέσω της υποδοχής νέων παικτών, αναμένεται να δώσουν σημαντική ώθηση στην εθνική οικονομία. Επιπλέον, μέσω της αντικατάστασης των ρυπογόνων ορυκτών καυσίμων με το φιλικότερο προς το περιβάλλον Φυσικό Αέριο, προστατεύεται σε σημαντικό βαθμό το φυσικό περιβάλλον και αναβαθμίζεται η ποιότητα ζωής των κατοίκων όλων των περιοχών της Ελλάδας. Κατά συνέπεια οι επιπτώσεις σε υφιστάμενες υποδομές κατά τη λειτουργία είναι θετικές.

34. 34
3.4 Τοπική Κοινωνία και Περιφέρεια
Αρχικά, το 2012, η Τοπική Κοινωνία διαμαρτυρήθηκε έντονα για την επέκταση του υπάρχοντος Τερματικού Σταθμού στη Ρεβυθούσα, και αργότερα στις 18/12/2012, η άποψη αυτή στηρίχτηκε εμφανώς από την κ. Πιπιλή, όπου με σειρά επιχειρημάτων καταψήφισε την προς έγκριση μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων για την «2η αναβάθμιση του Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Αερίου», όταν αυτή συζητήθηκε στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής. Αντιστοίχως έπραξε και η πλειοψηφία του δευτεροβάθμιου αυτοδιοικητικού οργάνου7.
Η Κ. Πιπιλή ανέφερε πως δεν είναι δυνατόν η τοπική κοινωνία να δεχθεί περισσότερη επιβάρυνση του περιβάλλοντος ούτε την έκθεση της ζωής των κατοίκων σε μεγαλύτερο από τον υπάρχοντα κίνδυνο. Παρατήρησε επίσης ότι για τις ως τώρα επιβαρύνσεις της περιοχής η πόλη των Μεγάρων έχει λάβει ελάχιστα αντισταθμιστικά οφέλη και πρότεινε άμεσα να ξεκινήσει δεύτερος κύκλος συζητήσεων για τα ανύπαρκτα μέχρι σήμερα αντισταθμιστικά οφέλη προς το Δήμο Μεγαρέων τα αναλογούντα στις υπάρχουσες εγκαταστάσεις.
Δύο χρόνια αργότερα, έτος 2014, η Τοπική Κοινωνία δεν είχε ακόμα ιδιαίτερα θερμή στάση όσον αφορά την αναβάθμιση του υπάρχοντος Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη νησίδα της Ρεβυθούσας. Όμως, όταν η περιβαλλοντική μελέτη της αναβάθμισης αυτής τέθηκε ξανά στο Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής και την γνωμοδότησε, η κοινωνία της ευρύτερης περιοχής της Ρεβυθούσας υιοθέτησε την άποψη αυτή.
Πιο συγκεκριμένα, στις 11/03/2014 προγραμματίστηκε τακτική συνεδρίαση, η οποία εμπεριείχε το προαναφερθέν θέμα, και γνωμοδότησε υπέρ της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου Αναβάθμισης του Τερματικού Σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου της ΔΕΣΦΑ ΑΕ στην νήσο Ρεβυθούσα, με την προϋπόθεση να τηρηθούν οι περιβαλλοντικοί όροι που θέτει το τμήμα Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Αττικής.
Οι περιβαλλοντικοί αυτοί όροι αφορούν ειδικές οριακές τιμές στάθμης θορύβου, στερεών/ υγρών/ αέριων αποβλήτων, ρυπαντικών φορτίων και διαχείρισης και προστασίας υδάτων. Επιπλέον, τέθηκαν κάποιοι όροι που αφορούσαν τις 7 «Καταψήφισε η Κατερίνα Πιπιλή την 2η αναβάθμιση της Ρεβυθούσας», άρθρο από τον ιστότοπο www.megara.org

35. 35
ενέργειες της εταιρείας πριν την έναρξη της αναβάθμισης, κατά τη διάρκεια αυτής καθώς και κατά την λειτουργία της αναβαθμισμένης εγκατάστασης.
Έπειτα από αυτή την εκτενή απόφαση της Περιφέρειας Αττικής, το δημοτικό συμβούλιο της Σαλαμίνας, συνεδρίασε ξανά για το συγκεκριμένο θέμα και γνωμοδότησε επίσης υπέρ υπό προϋποθέσεις, αναγνωρίζοντας την σκοπιμότητα του εν λόγο έργου και εκτιμώντας ότι οι επιπτώσεις θα είναι αμελητέες.
Οι προϋποθέσεις αυτές είχαν σχέση με τα μέτρα ασφαλείας και προστασίας θαλάσσιου περιβάλλοντος, την τήρηση της υφιστάμενης νομοθεσίας και τις παρατηρήσεις των άλλων γνωμοδοτουσών Υπηρεσιών. Με βάση τα παραπάνω, μετά από συνεχείς προσπάθειες, του Δημάρχου Σαλαμίνας, κ. Γιάννη Τσαβαρή και των συνεργατών του, υπογράφηκε το συμφωνητικό συνεργασίας του Δήμου Σαλαμίνας με την εταιρία ΔΕΣΦΑ Α.Ε το οποίο προβλέπει τη σύνδεση του νησιού με την παροχή φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, στις 20/02/2014, δήλωσε8 πως « Στις δύσκολες κοινωνικοοικονομικές συγκυρίες που ζούμε, η δυνατότητα τροφοδοσίας των νοικοκυριών αλλά και των άλλων δραστηριοτήτων στο νησί με φυσικό αέριο αποτελεί σημαντική οικονομική αλλά και περιβαλλοντική παρέμβαση η οποία δεν θα μπορούσε να δεχθεί παραπάνω καθυστερήσεις. »
Τέλος ο Δήμαρχος Σαλαμίνας ανακοίνωσε αντισταθμιστικά οφέλη τα οποία θα έχει ο δήμος στα πλαίσια της υπογραφείσας συμφωνίας όπως η προσφορά από μεριάς ΔΕΣΦΑ οικολογικών βυθιζόμενων κάδων συμπίεσης απορριμμάτων, 3.000 οικολογικών λαμπτήρων led, ενός μεγάλου ISO BOX διπλής χρήσης (αποδυτήρια και γραφεία) για την Υπηρεσία Καθαριότητας του Δήμου καθώς και κατασκευή της περίφραξης στο χώρο της μεταφόρτωσης των απορριμμάτων.
8 Άρθρο από Γραφείο τύπου Δημάρχου Σαλαμίνας, http://salamina-press.blogspot.gr/