SlideShare a Scribd company logo
1 of 61
Download to read offline
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
0
MINISTERSTWO EDUKACJI
i NAUKI
Zofia Sepkowska
Podejmowanie działalności gospodarczej w regionie
311[08].Z5.02
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2005
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
dr Paweł Alberciak
mgr Anna Mozalewska
Opracowanie redakcyjne:
mgr Katarzyna Maćkowska
Konsultacja:
dr Bożena Zając
Korekta:
mgr inż. Jarosław Sitek
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej modułowej
Podejmowanie działalności gospodarczej w regionie – 311[08].Z5.02 zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu: technik elektryk
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
2. Wymagania wstępne
3. Cele kształcenia
4. Materiał nauczania
4.1. Podstawy prawne podejmowania i prowadzenia działalności
gospodarczej w Polsce
4.1.1. Materiał nauczania
4.1.2. Pytania sprawdzające
4.1.3. Ćwiczenia
4.1.4. Sprawdzian postępów
4.2. Rejestracja przedsiębiorców w KRS i Urzędzie Gminy
4.2.1. Materiał nauczania
4.2.2. Pytania sprawdzające
4.2.3. Ćwiczenia
4.2.4. Sprawdzian postępów
4.3. Nadanie przedsiębiorcy numeru statystycznego REGON
4.3.1. Materiał nauczania
4.3.2. Pytania sprawdzające
4.3.3. Ćwiczenia
4.3.4. Sprawdzian postępów
4.4. Otwarcie rachunku bankowego
4.4.1. Materiał nauczania
4.4,2. Pytania sprawdzające
4.4.3. Ćwiczenia
4.4.4. Sprawdzian postępów
4.5. Zgłoszenie działalności gospodarczej do Urzędu Skarbowego
4.5.1. Materiał nauczania
4.5.2. Pytania sprawdzające
4.5.3. Ćwiczenia
4.5.4. Sprawdzian postępów
4.6. Obowiązki przedsiębiorcy związane z ubezpieczeniem społecznym
4.6.1. Materiał nauczania
4.6.2. Pytania sprawdzające
4.6.3. Ćwiczenia
4.6.4. Sprawdzian postępów
4.7. Zgłoszenie działalności gospodarczej do organów kontroli
4.7.1. Materiał nauczania
4.7.2. Pytania sprawdzające
4.7.3. Ćwiczenia
4.7.4. Sprawdzian postępów
4.8. Formy i zasady opodatkowania przedsiębiorcy
4.8.1. Materiał nauczania
4.8.2. Pytania sprawdzające
4.8.3. Ćwiczenia
4.8.4. Sprawdzian postępów
4
5
6
7
7
7
8
8
9
9
9
12
12
17
18
18
18
19
24
24
24
25
25
26
27
27
28
28
34
34
34
35
36
39
39
39
40
40
43
43
43
47
48
48
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
4.9. Kredyt jako źródło pozyskania kapitału do prowadzenia działalności
gospodarczej
4.9.1. Materiał nauczania
4.9.2. Pytania sprawdzające
4.9.3. Ćwiczenia
4.9.4. Sprawdzian postępów
4.10. Ubezpieczenia gospodarcze związane z prowadzeniem działalności
gospodarczej
4.10.1. Materiał nauczania
4.10.2. Pytania sprawdzające
4.10.3.Ćwiczenia
4.10.4.Sprawdzian postępów
5.Sprawdzian osiągnięć
6.Literatura
49
49
50
51
52
52
52
53
53
54
55
60
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiadomości i kształtowaniu umiejętności
w zakresie podejmowania działalności gospodarczej na własny rachunek.
W poradniku zamieszczono:
− wymagania wstępne, w których wykazano umiejętności, jakie powinieneś posiadać przed
rozpoczęciem pracy z poradnikiem,
− cele kształcenia, które wskazują umiejętności, jakie będziesz kształtował w procesie
nauczania–uczenia się w niniejszej jednostce modułowej,
− materiał nauczania, podzielony na 10 tematów – ściśle z sobą powiązanych
i pozostających względem siebie w logicznym układzie, w którym wyodrębnione zostały
następujące elementy:
• treści kształcenia, mające na celu poszerzenie Twoich wiadomości i stanowiące
podstawę do kształtowania określonych umiejętności, pozwolą Ci poznać podstawowe
obowiązki przedsiębiorcy związane z podejmowaniem działalności gospodarczej,
• pytania sprawdzające, które umożliwią Ci samoocenę w zakresie przygotowania do
wykonania ćwiczeń,
• wykaz ćwiczeń ułatwiających kształtowanie planowanych umiejętności,
• sprawdzian postępów, zawierający zestaw pytań sprawdzających, dzięki którym
będziesz miał możliwość dokonania samooceny, czy wszystko dobrze zrozumiałeś
i możesz kontynuować proces nauczania–uczenia się,
− sprawdzian osiągnięć, który pozwoli ocenić poziom ukształtowanych przez Ciebie
umiejętności w całej jednostce modułowej,
− wykaz literatury, który ułatwi Ci pogłębianie wiedzy z zakresu jednostki modułowej oraz
doskonalenie umiejętności.
Przechodząc przez kolejne etapy uczenia się, zwróć szczególną uwagę na:
− rodzaje dokumentacji wymaganej podczas czynności rejestracyjnych działalności
gospodarczej oraz zasady jej wypełniania,
− instytucje publiczno-prawne i ich rolę w procesie rejestracji działalności,
− odpowiedzialność i obowiązki przedsiębiorcy związane z podejmowaniem działalności
gospodarczej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś już umieć:
− korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie planowania, podejmowania
i prowadzenia działalności gospodarczej,
− przeprowadzać analizę rynku pracy,
− wskazywać możliwości podjęcia działalności gospodarczej określonej branży na lokalnym
rynku,
− dobierać formę organizacyjno-prawną dla podejmowanej działalności gospodarczej,
− projektować plan marketingowy planowanej działalności gospodarczej,
− planować zasoby potrzebne do prowadzenia działalności gospodarczej,
− planować wydatki związane z uruchomieniem własnej firmy oraz źródła ich finansowania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji jednostki modułowej powinieneś umieć:
− wyszukać przepisy prawne związane z podejmowaniem działalności gospodarczej
w regionie w różnych źródłach informacji,
− zidentyfikować obowiązki podejmującego działalność gospodarczą na własny rachunek,
− wypełnić wniosek o zarejestrowanie działalności gospodarczej w Krajowym Rejestrze
Sądowym,
− wypełnić zgłoszenie do urzędu gminy,
− złożyć wniosek o nadanie numeru identyfikacji jednostek gospodarki narodowej REGON,
− złożyć wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej NIP,
− złożyć wniosek o otwarcie rachunku bankowego,
− zgłosić obowiązek podatkowy w urzędzie skarbowym,
− wypełnić deklarację ubezpieczeniową do ZUS,
− wypełnić prosty wniosek kredytowy,
− porównać koszty zaciągnięcia kredytów w różnych bankach.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Podstawy prawne podejmowania i prowadzenia
działalności gospodarczej w Polsce
4.1.1. Materiał nauczania
Podejmowanie, prowadzenie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów administracji publicznej w podstawowym
zakresie reguluje Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 6 sierpnia 2004 roku,
z późniejszymi zmianami. Szczegółowe przepisy dotyczące rejestracji działalności
gospodarczej zawarte są w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym. Uszczegółowienie
przepisów dotyczących prowadzenia działalności reguluje szereg innych ustaw
i rozporządzeń. Ich wykaz znajduje się na końcu poradnika w pozycji „Literatura”.
Zgodnie z pierwsza z wymienionych ustaw, przedsiębiorca może podjąć działalność
gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze
Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, prowadzonej przez urzędy gminy.
Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany
umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do
oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym
numerem w obrocie prawnym i gospodarczym.
Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji
i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Jest obowiązany
spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej,
w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności
publicznej, a także ochrony środowiska.
Każdy przedsiębiorca musi uzyskać numer identyfikacyjny, zwany REGONEM. Składa
się on z dziewięciu cyfr, w których zakodowane są informacje o rodzaju działalności
gospodarczej, siedzibie i miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, formie
organizacyjno-prawnej, sposobie finansowania.
Przedsiębiorca zobowiązany jest również do oznaczania siedziby i miejsca poprzez
umieszczenie nazwy (firmy) lub imienia i nazwiska podmiotu gospodarczego oraz zwięzłego
określenia przedmiotu działalności na pieczątkach lub drukach firmowych.
Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub instrukcji
informacji w języku polskim zawierających:
1) firmę przedsiębiorcy i jego adres;
2) nazwę towaru;
3) inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów.
Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży
na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub
druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej następujących
danych:
1) firmy przedsiębiorcy;
2) numeru identyfikacji podatkowej (NIP);
3) siedziby i adresu przedsiębiorcy.
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą powinny posiadać rachunek
bankowy i prowadzić operacje finansowe za pośrednictwem tego rachunku w każdym
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
przypadku, gdy stroną transakcji jest inny podmiot gospodarczy. O posiadaniu rachunku
bankowego należy poinformować właściwy Urząd Skarbowy. W przypadku posiadania kilku
rachunków należy wskazać, który z nich jest podstawowy. Bank prowadzący rachunek
podstawowy należy poinformować o posiadaniu rachunków w innych bankach a te inne banki
– o nazwie banku, w którym znajduje się rachunek podstawowy.
Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla
każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa.
W niektórych jednak przypadkach podjęcie działalności gospodarczej podlega
reglamentacji co związane jest z uzyskaniem koncesji lub zezwolenia lub wpisu do rejestru
działalności reglamentowanej. Zezwolenia wymaga np. prowadzenie aptek, wytwarzanie
środków medycznych, sprzedaż alkoholu. Koncesja przyznawana jest uznaniowo i może
dotyczyć, np. obrotu energią elektryczną, organizowania pokazu ogni sztucznych.
Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień
zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej,
przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej
były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień
zawodowych.
Podjęcie działalności gospodarczej nakłada również na przedsiębiorcę obowiązek
zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz do odpowiednich organów
inspekcji i kontroli, a także podjęcia decyzji o formie prowadzenia ewidencji księgowej
i naliczania podatku dochodowego.
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Czy podejmowanie działalności gospodarczej jest dozwolone każdemu, kto podejmie
takie wyzwanie?
2. Kiedy przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą?
3. Jakie obowiązki ciążą na przedsiębiorcy w związku z podjęciem przez niego działalności
gospodarczej?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie1
Zapoznanie z przepisami prawnymi regulującymi zasady podejmowania i prowadzenia
działalności gospodarczej.
W oparciu o przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uzupełnij schemat
„Obowiązki przedsiębiorcy podejmującego działalność gospodarczą”.
Obowiązki przedsiębiorcy
podejmującego działalność gospodarczą
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zastosować przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,
2) uzupełnić schemat.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,
− literatura zgodna z wykazem w punkcie 6 poradnika,
− przybory do pisania.
4.1.1. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zdefiniować pojęcia: działalność gospodarcza, przedsiębiorca,
koncesja, zezwolenie, rejestr działalności regulowanej?
2) podać termin, w którym przedsiębiorca może podjąć działalność
gospodarczą?
3) wymienić obowiązki przedsiębiorcy prowadzącego działalność
gospodarczą?
4) wyjaśnić, na czym polega reglamentowanie działalności
gospodarczej,?
5) wskazać, którzy przedsiębiorcy dokonują rejestracji
w Krajowym Rejestrze Sądowym, a którzy w Ewidencji
Działalności Gospodarczej?
4.2. Rejestracja przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym
i Urzędzie Gminy
4.2.1. Materiał nauczania
Podjęcie działalności gospodarczej uwarunkowane jest uzyskaniem wpisu do ewidencji
działalności gospodarczej (osoby fizyczne i wspólnicy spółki cywilnej) lub do Krajowego
rejestru Sądowego prowadzonego przez sądy rejestrowe (pozostałe podmioty)
Osoba fizyczna oraz wspólnicy spółki cywilnej mogą podjąć działalność gospodarczą
po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej.
Ewidencję prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, jako
zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Miejscem zamieszkania jest miejscowość,
w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu.
Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta.
Ewidencję w sposób jawny prowadzi się w systemie informatycznym. Wpis do ewidencji
jest dokonywany na wniosek podejmującego działalność gospodarczą.
Wniosek o wpis do ewidencji składa się na formularzu zgodnym z określonym wzorem
urzędowym.
Wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji zawiera:
− nazwę firmy przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada,
− numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
− oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adres,
pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca wykonuje
działalność poza miejscem zamieszkania – adres głównego miejsca wykonywania
działalności i oddziału, jeżeli został utworzony;
− określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską
Klasyfikacją Działalności (PKD),
− informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej,
− informacje o umowie spółki cywilnej, jeżeli taka została zawarta,
− dane stałego pełnomocnika, uprawnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, o ile
przedsiębiorca udzielił takiego pełnomocnictwa,
− wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Jeżeli przedsiębiorca nie posiada numeru PESEL, składa do akt ewidencyjnych
poświadczoną przez upoważnionego pracownika urzędu gminy kopię paszportu albo innego
dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo.
Wniosek o wpis do ewidencji podlega opłacie w wysokości 100 złotych, a jeżeli wniosek
dotyczy zmiany wpisu opłata wynosi 50 złotych. Pobrane opłaty stanowią dochód budżetu
gminy prowadzącej ewidencję.
Wniosek o wykreślenie wpisu jest zwolniony z opłat.
Organ ewidencyjny wydaje zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności
gospodarczej w ciągu 14 dni od dnia wpływu wniosku.
Zaświadczenie o wpisie zawiera:
1) firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada;
2) numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada;
3) oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu do doręczeń przedsiębiorcy, adres, pod którym
jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność
poza miejscem zamieszkania – adres głównego miejsca wykonywania działalności
i oddziału, jeżeli został utworzony;
4) określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską
Klasyfikacją Działalności (PKD).
Podmioty nie będące osobami fizycznymi, zobowiązane są przed podjęciem działalności
gospodarczej dokonać wpisu do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych w ustawie o
Krajowym Rejestrze sądowym. Przez pojęcie rejestru przedsiębiorców należy rozumieć
urzędowy wykaz osób prowadzących działalność gospodarczą (przedsiębiorców) i zawierający
dane, których wpisu wymaga ustawa. Przepisy dotyczące rejestru przedsiębiorców stosuje się
do następujących podmiotów:
− spółek jawnych,
− spółek partnerskich,
− spółek komandytowych
− spółek komandytowo-akcyjnych,
− spółek z ograniczoną odpowiedzialnością,
− spółek akcyjnych,
− spółdzielni,
− przedsiębiorstw państwowych,
− jednostek badawczo-rozwojowych,
− przedsiębiorców określonych w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości
przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne,
− towarzystw ubezpieczeń wzajemnych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
− innych osób prawnych, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi
wpisu do rejestru,
− oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej,
− głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń.
Dane dotyczące poszczególnych przedsiębiorców wpisanych do rejestru przedsiębiorców
umieszcza się pod numerem przeznaczonym dla danego podmiotu w sześciu działach tego
rejestru.
Wpis obejmuje dla każdego rodzaju przedsiębiorcy następujące dane:
− nazwę lub firmę, pod którą działa, a w przypadku osoby fizycznej – jej oznaczenie oraz
nazwę, pod którą wykonuje działalność gospodarczą,
− oznaczenie jego formy prawnej,
− jego siedzibę i adres, a w przypadku osoby fizycznej – również jej miejsce zamieszkania
i adres,
− jeżeli podmiot wpisany do rejestru przedsiębiorców posiada oddziały – także ich siedziby
oraz adresy,
− oznaczenie jego poprzedniego numeru rejestru sądowego lub numeru w ewidencji
działalności gospodarczej,
− jeżeli podmiot wpisany do rejestru przedsiębiorców utworzony został w wyniku
przekształcenia lub podziału innego podmiotu albo połączenia innych podmiotów,
zamieszcza się w tym rejestrze wzmiankę o sposobie powstania podmiotu, a także
oznaczenia poprzednich numerów rejestru. Jeżeli podmiot wpisany do rejestru
przedsiębiorców utworzony został w wyniku koncentracji innych podmiotów, zamieszcza
się w tym rejestrze także oznaczenie poprzednich numerów tego rejestru oraz numer i datę
decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie
koncentracji, wydanej zgodnie z przepisami o ochronie konkurencji i konsumentów,
− wzmiankę o wykonywaniu działalności gospodarczej z innymi podmiotami na podstawie
umowy spółki cywilnej.
Rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze),
obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część.
Wpis do Rejestru jest dokonywany na wniosek przedsiębiorcy, chyba że przepis
szczególny przewiduje wpis z urzędu.
Wniosek o wpis do Rejestru składa się na urzędowym formularzu. Składając wniosek,
wnioskodawca bez wezwania uiszcza opłatę sądową, a jeżeli wpis podlega ogłoszeniu –
również opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Do wniosku o wpis podmiotu podlegającego obowiązkowi wpisu do Rejestru dołącza się
uwierzytelnione notarialnie albo złożone przed sędzią lub upoważnionym pracownikiem sądu
wzory podpisów osób upoważnionych do reprezentowania tego podmiotu lub prokurenta.
Wniosek o wpis sąd rejestrowy rozpoznaje nie później niż w terminie 14 dni od daty jego
złożenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
4.2.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Do jakiego organu przyszły przedsiębiorca – właściciel jednoosobowego przedsiębiorstwa
musi złożyć wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej?
2. Co należy rozumieć pod pojęciem „rejestr przedsiębiorców”?
3. Jakie elementy zawiera wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej?
4. Czy wpis do Krajowego Rejestru Sądowego dokonywany jest na wniosek, czy też
z urzędu?
5. Z jakimi opłatami musi liczyć się przedsiębiorca ubiegający się o rejestrację?
6. Jaki podmiot prowadzi ewidencję działalności gospodarczej?
7. W jakiej formie należy złożyć pismo o wpis do KRS?
8. W jakim terminie rozpatrywany jest wniosek o wpis do ewidencji działalności
gospodarczej?
9. W jakiej formie zapada orzeczenie w tym przedmiocie?
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie1
Wypełnianie wniosku o zarejestrowanie działalności gospodarczej w urzędzie gminy.
Na podstawie podanych informacji proszę sporządzić wniosek o wpis do ewidencji
działalności gospodarczej.
Jan Kowalski (ur. 18.07.1960 r. w Łodzi, nr PESEL 60071616344) zamieszkały
w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Hożej 14 zamierza podjąć działalność gospodarczą
w formie jednoosobowego przedsiębiorstwa. Podjął on decyzję, że nazwa przedsiębiorstwa
będzie następująca: Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski
w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5. Uznał on, że przedsiębiorstwo to będzie się także
posługiwało nazwą skróconą: PH „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie
Mazowieckim, ul. Polna 5. Przedmiotem działania przedsiębiorstwa będzie: sprzedaż hurtowa
wyrobów elektrycznych do użytku domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych
sklepach, pozostała działalność usługowa nigdzie niesklasyfikowana. Zaplanowaną działalność
zamierza rozpocząć w dniu 1 września 2005 roku.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w odniesieniu
do osób fizycznych podejmujących działalność gospodarczą oraz z Rozporządzeniem
Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności,
2) poprawnie wypełnić formularz urzędowy dotyczący rejestracji działalności gospodarczej
w urzędzie gminy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,
− druk wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej,
− przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
..............................................................
(miejscowość i data)
PREZYDENT MIASTA
.........................................
W N I O S E K
o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej
Imię i nazwisko przedsiębiorcy: ............................................................................................
Nr ewidencyjny PESEL: ......................................................................................................
Nazwa (oznaczenie przedsiębiorcy): ................................................................................
..............................................................................................................................................
(nazwa skrócona): ...............................................................................................................
Oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy:
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
Siedziba i adres zakładu głównego, oddziału lub innego stałego miejsca wykonywania
działalności gospodarczej (poza miejscem zamieszkania):
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską
Klasyfikacją Działalności (PKD):
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
Data rozpoczęcia działalności gospodarczej: .........................................................................
..........................................
(czytelny podpis )
Opłata za wniosek wynosi 100,00 złotych
Źródło: opracowanie własne na podstawie ogólnie dostępnego formularza wniosku
Ćwiczenie 2
Wypełnianie wniosku o zarejestrowanie działalności gospodarczej w Krajowym
Rejestrze Sądowym.
Na podstawie podanych informacji proszę sporządzić wniosek o wpis spółki z ograniczoną
odpowiedzialnością do Krajowego Rejestru Sądowego – Rejestru Przedsiębiorców.
Przedsiębiorstwo Usługowe „ELEKTRONIK” spółka z o.o. z siedzibą w Tomaszowie
Mazowieckim przy ul. przy ul. Niskiej 15 (REGON 590057432, NIP 567-906-11-13, nr konta
bankowego 45699145791111000018232156). Kapitał zakładowy wynosi 50.000,00 zł., został
pokryty gotówką, dzieli się na udziały o wartości nominalnej 1000,00 złotych każdy.
Wspólnikami spółki są Tadeusz Zalewski zam. w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 13 posiadający
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
15 udziałów oraz Alicja Zawada zamieszkała w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. O. Lange
56 posiadająca 35 udziałów. Wspólnicy mogą posiadać większą ilość udziałów. Umowa
spółki została zawiązana na czas nieoznaczony w dniu 18.06.2005 roku. Umowę sporządził
notariusz – Janusz Królikowski prowadzący kancelarię notarialną w Tomaszowie
Mazowieckim przy ul. Leśnej 89 (nr repertorium A/98/2004). Do pierwszego Zarządu Spółki
zostali powołani Barbara Konecka jako Prezes oraz Witold Jabłoński jako Zastępca Prezesa.
KRS-W3
Sygnatura akt (wypełnia sąd)
Wniosek o rejestrację podmiotu
w rejestrze przedsiębiorców
CORS
Centrum Ogólnopolskich Rejestrów S
Krajowy
Rejestr
Sądowy
SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ
Formularz należy wypełnić w języku polskim, czytelnie, na maszynie, komputerowo lub ręcznie, wielkimi, drukowanymi literami.
Wnioskodawca wypełnia pola jasne.
We wszystkich wypełnianych polach, w których występuje możliwość wyboru, należy wstawić X w jednym odpowiednim kwadracie.
Wszystkie pola, w których nie będą wpisane odpowiednie informacje, należy przekreślić.
Wniosek składa się do sądu rejonowego (sądu gospodarczego) właściwego ze względu na siedzibę podmiotu, którego wpis dotyczy. Wniosek
można złożyć w biurze podawczym właściwego sądu lub nadać w urzędzie pocztowym na adres sądu.
Wniosek złożony z naruszeniem przepisu art.19 ust.2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym lub nieprawidłowo wypełniony, podlega
zwróceniu, bez wzywania o uzupełnienie braków.
Miejsce na notatki Sądu Data wpływu (wypełnia Sąd)
SĄD, DO KTÓREGO SKŁADANY JEST WNIOSEK
Nazwa sądu
Sąd Rejonowy .........................................................................................................................................
SIEDZIBA PODMIOTU, KTÓREGO DOTYCZY WPIS
Województwo Powiat
Gmina Miejscowość
OKREŚLENIE REJESTRACJI
Rejestracja dotyczy:
Nowego podmiotu
Podmiotu uprzednio zarejestrowanego
(przerejestrowanie)1
DANE WNIOSKODAWCY
Wnioskodawca:
1. Spółka / spółka w organizacji 2. Inny wnioskodawca
Pola o numerach 8 i 9 należy wypełnić tylko wówczas, gdy w polu 7 zaznaczono „Inny wnioskodawca”. W pozostałych przypadkach pola te należy
przekreślić.
Nazwa / firma lub nazwisko
Imię
1
Dotyczy podmiotu, który przed 1 stycznia 2001 r. uzyskał wpis w odpowiednim rejestrze sądowym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
DANE ADRESATA KORESPONDENCJI
Oznaczenie adresata korespondencji
Nazwa / firma lub nazwisko
Imię
Adres dla korespondencji
1. Ulica Nr domu Nr lokalu Miejscowość
Kod pocztowy Poczta Kraj
DANE PEŁNOMOCNIKA PROCESOWEGO
Oznaczenie pełnomocnika
Nazwa / firma lub nazwisko
Imię
Adres pełnomocnika
Ulica Nr domu Nr lokalu Miejscowość
Kod pocztowy Poczta Kraj
Wnoszę o dokonanie wpisu zgodnie z informacjami zamieszczonymi
we wniosku i na załącznikach:
DANE PODMIOTU
Firma spółki
Oznaczenie formy prawnej
1
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
DANE O WCZEŚNIEJSZEJ REJESTRACJI SPÓŁKI
(Część C.1 dotyczy tylko spółki uprzednio zarejestrowanej. W przypadku zgłoszenia nowej spółki informacje o numerach od 30 do 33 należy przekreślić.)
Nazwa sądu prowadzącego rejestr
Nazwa rejestru Numer w rejestrze
Numer identyfikacyjny REGON
INFORMACJA O PROWADZENIU DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Z INNYMI PODMIOTAMI
NA PODSTAWIE UMOWY SPÓŁKI CYWILNEJ
Czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki
cywilnej? TAK
NI
E
SIEDZIBA I ADRES SPÓŁKI
Województwo Powiat
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Gmina Miejscowość
Ulica
Nr domu Nr lokalu
Kod pocztowy Poczta
INFORMACJA NA TEMAT UMOWY SPÓŁKI
(Dla spółki uprzednio zarejestrowanej należy podać informację o umowie stanowiącej podstawę dokonania wpisu do Rejestru Handlowego oraz o
zmianach umowy spółki dotychczas nie zarejestrowanych.)
Data sporządzenia aktu notarialnego (dzień – miesiąc – rok), oznaczenie notariusza i kancelarii notarialnej, numer repertorium oraz dla
spółki przerejestrowywanej, w przypadku zmiany umowy – numery zmienionych, dodanych, usuniętych paragrafów (innych jednostek
redakcyjnych)
INFORMACJA O CZASIE, NA JAKI UTWORZONA JEST SPÓŁKA
Spółka utworzona jest na czas:
Oznaczony, jaki ?
Nieoznaczony
INFORMACJA O PIŚMIE PRZEZNACZONYM DO OGŁOSZEŃ SPÓŁKI INNYM NIŻ MONITOR
SĄDOWY I GOSPODARCZY
Oznaczenie pisma przeznaczonego do ogłoszeń spółki
INFORMACJA CZY WSPÓLNIK MOŻE MIEĆ JEDEN, CZY WIĘKSZĄ LICZBĘ UDZIAŁÓW
Wspólnik może mieć:
Jeden udział Większą liczbę udziałów
INFORMACJA O KAPITALE SPÓŁKI
Wysokość kapitału zakładowego spółki Waluta
Słownie:
Wartość udziałów objętych za aport Waluta
Słownie:
INFORMACJA O ZAŁĄCZNIKACH:
Jeśli spółka posiada oddziały należy wypełnić załącznik KRS-WA „Oddziały, terenowe jednostki organizacyjne”.
Jeśli spółka powstała w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia, należy wypełnić załącznik KRS-WH „Sposób powstania
podmiotu”.
W celu wpisania danych wspólników podlegających wpisowi do rejestru (art. 38 pkt. 8 lit. c ustawy o KRS), należy wypełnić załącznik
KRS-WE „Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegający wpisowi do rejestru”.
W celu wpisania informacji na temat organu uprawnionego do reprezentacji spółki i osób wchodzących w jego skład oraz sposobu
reprezentacji, należy wypełnić załącznik KRS-WK „Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki”.
W celu wpisania informacji na temat organu nadzoru i osób wchodzących w jego skład, należy wypełnić załącznik KRS-WK „Organy
podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki”.
Jeśli spółka posiada prokurentów, należy wypełnić załącznik KRS-WL „Prokurenci”.
W celu wpisania przedmiotu działalności przedsiębiorcy, należy wypełnić załącznik KRS-WM „Przedmiot działalności”.
Jeśli razem z niniejszym wnioskiem składane są: roczne sprawozdanie finansowe, opinia biegłego rewidenta, uchwała lub postanowienie o
zatwierdzeniu sprawozdania finansowego lub sprawozdanie z działalności spółki, należy wypełnić załącznik KRS-ZN „Sprawozdania
finansowe i inne dokumenty”.
Lista załączonych formularzy uzupełniających
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
L Symbol i nazwa załącznika Liczba
KRS-WA Oddziały, terenowe jednostki organizacyjne
KRS-WE Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegający wpisowi do rejestru
KRS-WH Sposób powstania podmiotu
KRS-WK Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki
KRS-WL Prokurenci
KRS-WM Przedmiot działalności
KRS-ZN Sprawozdania finansowe i inne dokumenty
LISTA ZAŁĄCZONYCH DOKUMENTÓW
Nazwa dokumentu Liczba
Umowa spółki
Oświadczenie zarządu o wniesieniu kapitału
Dokument o powołaniu członków organów spółki
Lista wspólników
Wzory podpisów
Nazwiska, imiona i adresy członków zarządu
Nazwisko, imię albo firmę i siedzibę oraz adres jedynego wspólnika
OSOBY SKŁADAJĄCE WNIOSEK
Imię i nazwisko Data Podpis
Miejsce na naklejenie znaczków sądowych, potwierdzenie opłaty ew. potwierdzenie przelewu
Źródło: formularz druku KRS–W3
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustawy o
Krajowym Rejestrze Sądowym w odniesieniu do osób fizycznych i spółek prawa
handlowego podejmujących działalność gospodarczą,
2) poprawnie wypełnić formularz urzędowy dotyczący rejestracji w Krajowym Rejestrze
Sądowym.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,
− ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym,
− druk wniosku KRS-W3,
− literatura wskazana w punkcie 6 poradnika,
− przybory do pisania.
4.2.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zdefiniować pojęcia: ewidencja działalności gospodarczej, Krajowy
Rejestr Sądowy, Rejestr Przedsiębiorców?
2) wskazać organ ewidencyjny przy dokonywaniu rejestracji w ewidencji
działalności gospodarczej?
3) podać termin, w jakim sąd rejestrowy rozpatruje wniosek przedsiębiorcy
o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego?
4) wskazać koszty, jakie musi ponieść przedsiębiorca w związku ze
złożeniem wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej
5) wymienić podmioty, które muszą dokonać rejestracji w KRS oraz te,
które dokonują rejestracji w Ewidencji Działalności Gospodarczej?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
4.3. Nadanie przedsiębiorcy numeru statystycznego REGON
4.3.1. Materiał nauczania
Poza wynikającym z ustawy obowiązkiem wpisu do rejestru przedsiębiorców,
przedsiębiorca podejmujący działalność gospodarczą jest zobowiązany do dokonania
dodatkowych czynności rejestracyjnych, wynikających z odrębnych ustaw. Zgodnie z art. 30
ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej przedsiębiorca jest zobowiązany
uzyskać statystyczny numer identyfikacyjny nadawany przez Wojewódzki Urząd
Statystyczny. Funkcje takiego numeru spełnia numer identyfikacyjny kodowany w systemie
REGON. Jest to numer identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego podmiotów
gospodarki narodowej. Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej
obejmuje osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby
fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz ich jednostki lokalne. Jest on prowadzony
przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sposób zinformatyzowany. Tego rodzaju
numer nadawany jest na wniosek przedsiębiorcy. Przedsiębiorca ma obowiązek w ciągu 14
dni od dnia otrzymania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej złożyć
wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej na
druku RG-1.
Wniosek powinien zawierać następujące informacje:
− nazwę i adres siedziby, a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność
gospodarczą dodatkowo nazwisko i imię oraz miejsce zamieszkania i identyfikator
systemu ewidencji ludności,
− wykaz jednostek wyodrębnionych pod względem organizacyjnym, lokalnym i finansowym.
− formę prawną i formę własności, wykonywanej działalności, w tym rodzaj przeważającej
działalności,
− datę powstania, rozpoczęcia, zawieszenia, zakończenia działalności,
− nazwę organu rejestrowego lub ewidencyjnego, nazwa rejestru (ewidencji) i nadany przez
ten organ numer,
− liczba pracujących.
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek w Urzędzie
Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie osoba
fizyczna ma miejsce zamieszkania. Pozostali przedsiębiorcy wniosek w Urzędzie
Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie mają
siedzibę.
Urzędy Statystyczne udostępniają w swoich siedzibach druki wniosków i przyjmują
wnioski o wpis do rejestru podmiotów od przedsiębiorców mających siedzibę lub miejsce
zamieszkania w województwie, na którego terenie działają. Druki wydawane są nieodpłatnie,
nie pobiera się także opłat za przyjęcie wniosku. Wpis przedsiębiorcy do rejestru następuje na
podstawie wniosku składanego przez przedsiębiorcę na odpowiednim formularzu.
Do wniosku dołącza się wypis, wyciąg z rejestru lub zaświadczenie potwierdzające
powstanie przedsiębiorcy lub podjęcie działalności.
4.3.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie podmioty muszą uzyskać statystyczny numer identyfikacyjny?
2. Jakich czynności musi dokonać przedsiębiorca, aby uzyskać numer statystyczny REGON?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
3. Czy rejestracja w rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej jest odpłatna?
4. Jaki dokument przedsiębiorca ma obowiązek dołączyć do wniosku RG-1?
4.3.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypełnianie wniosku o nadanie numeru identyfikacji jednostek gospodarki narodowej
REGON
Jan Kowalski (ur. 18.07.1960 r. w Łodzi, nr PESEL 60071616344) zamieszkały
w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Hożej 14 z dniem 1.09.2005 r. podjął działalność
gospodarczą w formie jednoosobowego przedsiębiorstwa. Nazwa przedsiębiorstwa jest
następująca: Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie
Mazowieckim, ul. Polna 5, nazwa skrócona: PH „ENERGETYK” – Jan Kowalski
w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5 (tel./fax.(044 724-89-36). Przedmiotem działania
przedsiębiorstwa jest: sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku domowego,
sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała działalność usługowa
nigdzie nie sklasyfikowana. Przedsiębiorca otrzymał wpis do ewidencji działalności
gospodarczej w dniu 28.08.2005 r., pod numerem 1518. Przedsiębiorca zamierza zatrudniać
10 osób. Jako miernik do ustalenia przeważającego rodzaju działalności gospodarczej
przedsiębiorca wybrał przychody ze sprzedaży.
Na podstawie podanych informacji sporządź na druku RG-1 wniosek o nadanie numeru
statystycznego REGON.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać analizy druku RG-1,
2) skompletować wszystkie informacje potrzebne do jego wypełnienia lub wyjaśnić
z nauczycielem, gdzie je pozyskasz, gdy będziesz chciał składać wniosek o nadanie
REGONU,
3) wypełnić formularz RG-1,
4) porównać z przykładem poprawnie wypełnionego wniosku.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− przykład wypełnionego wniosku o wpis do rejestru urzędowego podmiotów gospodarki
narodowej RG-1,
− przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
Źródło: formularz druku RG-1
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
4.3.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyjaśnić pojęcia: numer REGON, rejestr urzędowy podmiotów
gospodarki narodowej?
2) scharakteryzować informacje, jakie powinien zawierać wniosek
RG-1?
3) podać termin składania wniosku RG-1 przez przedsiębiorcę?
4) wskazać organ, w którym należy złożyć wniosek RG-1?
5) wymienić podmioty zobowiązane do uzyskania numeru
statystycznego REGON?
4.4. Otwarcie rachunku bankowego
4.4.1. Materiał nauczania
Obowiązek posiadania rachunku bankowego i dokonywania rozliczeń za jego
pośrednictwem dotyczy:
− przedsiębiorców, których miesięczne rozliczenia z jedną firmą osiągną 10.000 EURO (ok.
40.000 zł) – wówczas rozliczenia z tą firmą w następnym miesiącu, już po przekroczeniu
kwoty 1.000 EURO (ok.4.000 zł) także muszą być realizowane przez bank;
− przedsiębiorców, których obrót z innymi firmami przekracza 3.000 EURO (ok. 12.000 zł);
− niezależnie od wartości realizowanych transakcji, obrót bezgotówkowy za pośrednictwem
banków obowiązuje tych przedsiębiorców, którzy prowadzą podatkową księgę
przychodów i rozchodów lub księgi handlowe oraz tych, którzy działają w formie spółek
prawa handlowego.
Nie muszą natomiast dokonywać rozliczeń za pośrednictwem banków ci przedsiębiorcy,
którzy są opodatkowani w formie ryczałtu lub karty podatkowej, albo którzy notują zyski
niższe niż 3.000 EURO.
Jeżeli przedsiębiorca otwiera rachunki w kilku bankach, to musi wskazać jeden z nich
jako podstawowy i poinformować o tym (podając numery kont) wszystkie banki, a także
urząd skarbowy i ZUS.
Założenie rachunku bankowego odbywa się na wniosek przedsiębiorcy na podstawie
umowy zawartej z bankiem w formie pisemnej. Do wniosku wymagane jest dołączenie
oryginałów oraz sporządzenie kopii wszelkich możliwych dokumentów powstałych w trakcie
rejestracji firmy: zaświadczenia o wpisie do ewidencji, postanowienia o wpisie do KRS,
decyzji o nadaniu numeru NIP, umowy spółki cywilnej, jeśli taka została zawarta, decyzji o
nadaniu numeru statystycznego REGON.
Załącznikiem do umowy rachunku bankowego jest karta wzorów podpisów osób
upoważnionych do dysponowania rachunkiem.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
4.4.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. W jakim celu przedsiębiorca otwiera rachunek bankowy?
2. W jakich przypadkach przedsiębiorca ma obowiązek otwarcia rachunku bankowego?
3. Jakie dokumenty przedsiębiorca ma obowiązek dołączyć do wniosku o otwarcie rachunku
bankowego?
4. Jaki dokument podpisują bank i przedsiębiorca, po rozpatrzeniu złożonego przez
przedsiębiorcę wniosku?
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypełnianie wniosku o otwarcie rachunku bankowego.
Jako właściciel jednoosobowego przedsiębiorstwa PH „ENERGETYK” – Jan Kowalski
w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5 (NIP 773-167-13-21, REGON 591511032), złóż
w PKO S.A. w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Mościckiego 15 wniosek o otwarcie rachunku
bankowego dla prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Do wykonania ćwiczenia
wykorzystaj zamieszczony poniżej dokument.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zastosować przepisy o ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz przepisy
ustawy o rachunkowości,
2) wypełnić wniosek o otwarcie rachunku bankowego wzorując się na otrzymanej od nauczyciela
dokumentacji,
3) zaproponować dokumenty jakie należy dołączyć do wniosku o otwarcie rachunku
bankowego.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− ustawa o swobodzie działalności gospodarczej,
− wzorcowy wniosek o otwarcie rachunku bankowego,
− wzorcowy regulamin prowadzenia bieżących rachunków bankowych,
− druk wniosku o otwarcie rachunku bankowego podany w ćwiczeniu,
− przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
..................................................... ......................................................
(nazwa wnioskodawcy ) (miejscowość i data)
.....................................................
(adres wnioskodawcy)
.................................................... ...........................................................
(NIP)
...........................................................
................................................... (nazwa i adres banku)
(REGON)
WNIOSEK
O OTWARCIE RACHUNKU BANKOWEGO
1. Zgłaszam wniosek o otwarcie rachunku bankowego bieżącego na warunkach określonych
w Regulaminie otwierania i prowadzenia w ...........................................................................
rachunków bankowych w złotych.
2. Do wniosku załączam następujące dokumenty:
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................................................................................................
..............................................................
( pieczęć i podpis osoby upoważnionej
do reprezentowania wnioskodawcy)
Źródło: opracowanie własne na podstawie druku wniosku o otwarcie rachunku bankowego
4.4.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyjaśnić, kiedy przedsiębiorca zobowiązany jest do otwarcia
rachunku bankowego?
2) wymienić dokumenty konieczne przy składaniu wniosku
o otwarcie rachunku bankowego?
3) wskazać jednostkę, w której należy złożyć wniosek o otwarcie
rachunku bankowego?
4) wyjaśnić, czy przedsiębiorca może posiadać tylko jeden czy kilka
rachunków bankowych?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
4.5. Zgłoszenie działalności gospodarczej do Urzędu Skarbowego
4.5.1. Materiał nauczania
Przedsiębiorcy podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu w Urzędzie Skarbowym oraz
otrzymują numer identyfikacji podatkowej NIP. Ewidencja w Urzędzie Skarbowym odbywa
się na podstawie zgłoszenia ewidencyjnego (identyfikacyjnego). Uzyskanie numeru
statystycznego NIP. Jest o tyle ważne, że w toku naszej działalności przedsiębiorca ma
obowiązek podawać NIP na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem
zobowiązań podatkowych, a więc na wszystkich fakturach i ofertach. Zgłoszenia
identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych
przez nas podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności
gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw. Przedsiębiorcy, którzy będą
podatnikami podatku VAT lub akcyzowego oprócz zgłoszenia ewidencyjnego są obowiązani
dokonać zgłoszenia rejestracyjnego przed dniem wykonania pierwszej czynności
podlegającej opodatkowaniu tymi podatkami. Podatnicy VAT dokonują zgłoszenia
identyfikacyjnego w urzędzie skarbowym, w którym będą opłacać VAT. Jeśli przedsiębiorca
rezygnuje ze zwolnienia z podatku VAT (które może mu przysługiwać ze względu na
przewidywane obroty) lub gdy zwolnienie takie mu nie przysługuje, to rejestruje się jako
podatnik VAT na druku VAT-R. Podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT, będący
jednostkami nie posiadającymi osobowości prawnej (np. spółki cywilne, jawne,
komandytowe) zgłaszają się w urzędzie tam, gdzie mają siedzibę lub miejsce wykonywania
działalności.
Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych zgłaszają się w urzędzie, gdzie
będą opłacać ten podatek. Jest to urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania w dniu 31 grudnia roku podatkowego.
Przedsiębiorca ma obowiązek zgłoszenia do Urzędu Skarbowego wykonywanej
działalności w ciągu 7 dni od daty uzyskania wpisu do ewidencji składając, zawiadomienie
o rozpoczęciu działalności gospodarczej w dniu wymienionym w potwierdzeniu zgłoszenia.
Określa wybrany rodzaj opodatkowania podatkiem dochodowym oraz deklaruje czy
będziemy „vatowcami” czy też nie.
Jeżeli roczny obrót przedsiębiorcy nie przekroczy 80 tys. złotych, to jest on zwolniony
z podatku VAT. Powinien jednak w takiej sytuacji złożyć druk VAT-6, w przeciwnym razie
ma obowiązek wypełnić druk VAT-R i dokonać opłaty skarbowej w wysokości 40 zł. Jeżeli
do tej pory przedsiębiorca nie miał swojego Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP) do
składanej dokumentacji powinien dołączyć wypełniony druk NIP-3. W zgłoszeniu należy
podać numer konta podstawowego i bank prowadzący to konto.
Przedsiębiorca zobowiązany jest informować organ podatkowy bez wezwania
o umowach zawartych z osobami zagranicznymi. Przedsiębiorca będący podatnikiem, jest
obowiązany wyznaczyć osoby, do których obowiązków należy obliczanie i pobieranie
podatków oraz terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot, oraz zgłosić
imiona, nazwiska i adresy tych osób.
W celu rejestracji działalności gospodarczej w Urzędzie Skarbowym należy złożyć
następujące dokumenty (kserokopie):
1) osoby fizyczne
a) wypełniony formularz NIP – 1,
b) zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej,
c) REGON,
d) umowę rachunku bankowego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
2) spółki cywilne
a) wypełniony formularz NIP –1
b) zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej
c) REGON,
d) umowę rachunku bankowego,
e) umowę spółki cywilnej, zarejestrowaną w Urzędzie Skarbowym,
f) umowę najmu lokalu.
3) inne spółki
a) wypełniony formularz NIP -2,
b) REGON,
c) akt notarialny o założeniu spółki,
d) postanowienie sądu rejestrowego o zarejestrowaniu spółki,
e) wypis z rejestru handlowego,
f) umowę rachunku bankowego,
g) umowę najmu lokalu.
4.5.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie czynności obowiązują przedsiębiorcę w stosunku do urzędu skarbowego?
2. Jakie są rodzaje formularzy zgłoszeniowych do Urzędu Skarbowego?
3. Jakie dokumenty obowiązują przedsiębiorcę przy wyborze opodatkowania podatkiem
VAT?
4.5.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypełnianie wniosku o nadanie numeru identyfikacji podatkowej NIP.
Wypełnij zgłoszenie identyfikacyjne NIP-1 osoby fizycznej prowadzącej samodzielnie
działalność gospodarczą na podstawie poniższych informacji:
− Nazwisko i imię – Jan Kowalski
− Miejsce zamieszkania – 97-200 Tomaszów Mazowiecki., ul. Hoża 14
− Data i miejsce urodzenia – 18.07.1960r., Łódź
− Nr PESEL – 60071616344
− Nazwa firmy – Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski
− Rodzaj prowadzonej działalności – sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku
domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała
działalność usługowa nigdzie nie sklasyfikowana
− Miejsce prowadzenia działalności – 97-200 Tomaszów Mazowiecki., ul. Polna 5
− Data rozpoczęcia działalności – 01.09.2005r.
− Nazwa rejestru – Ewidencja działalności gospodarczej
− Organ rejestrowy – Prezydent Miasta Tomaszowa Mazowieckiego
− Numer wpisu do ewidencji – 1424
− Numer REGON – 591511032
− Numer dowodu osobistego WL 2458712
− Rachunek bankowy – 17543612121456789100123476
− Rodzaj prowadzonej dokumentacji – podatkowa księga przychodów i rozchodów,
prowadzona we własnym zakresie.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać analizy elementów zgłoszenia identyfikacyjnego do Urzędu Skarbowego,
2) wypełnić formularz NIP 1,
3) sprawdzić prawidłowość wypełnienia dokumentu.
Wyposażenie stanowiska pracy
− ustawa o podatku od towarów i usług,
− dokumenty zgłoszeniowe w zakresie podatku VAT,
− ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników,
− formularz zgłoszeniowy NIP-1,
− wzorcowe dokumenty dostarczone przez nauczyciela,
− przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
Źródło: formularz zgłoszenia do Urzędu Skarbowego – NIP-1
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
4.5.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) uzasadnić cel obowiązku nadawania przedsiębiorcy numeru
identyfikacji podatkowej NIP?
2) wymienić dokumenty, które przedsiębiorca prowadzący
jednoosobowe przedsiębiorstwo ma obowiązek złożyć przy rejestracji
w Urzędzie Skarbowym?
3) podać termin, w którym przedsiębiorca ma obowiązek zgłosić fakt
podjęcia działalności gospodarczej w Urzędzie Skarbowym?
4) wskazać, jaki dokument i w jakim terminie ma obowiązek złożyć
przedsiębiorca zwolniony z opodatkowania podatkiem od towarów
i usług VAT?
4.6. Obowiązki przedsiębiorcy związane z ubezpieczeniem
społecznym
4.6.1. Materiał nauczania
Na podstawie ustawy z dnia 13 X 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr
137, poz. 887 z późniejszymi zmianami), osoby fizyczne, prowadzące na obszarze
Rzeczypospolitej Polskiej pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi
współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Osoby
prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą są zobowiązane samodzielnie
i bezpośrednio dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń do właściwej z uwagi na siedzibę, miejsce
prowadzenia działalności gospodarczej jednostki organizacyjnej ZUS w terminie 7 dni od
dnia powstania obowiązku ubezpieczenia. zgłoszenia dokonuje się na urzędowym formularzu
ZUS ZUA – Zgłoszenie do ubezpieczeń oraz ZUS ZFA – Zgłoszenie płatnika składek –
osoby fizycznej. Przed wypełnieniem formularza należy zapoznać się z instrukcją oraz
informacjami zamieszczonymi na formularzu. Każda osoba objęta obowiązkowo
ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych
w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia.
Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych pracownika należy do płatnika
składek. Przedsiębiorca zatrudniający pracowników ma obowiązek złożyć w ZUS zgłoszenie
zatrudnienia pracownika na druku ZUS-ZUA w terminie 7 dni od daty zatrudnienia.
Natomiast zgłoszenia do ubezpieczenia siebie samego przedsiębiorca musi dokonać osobiście.
Zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych dokonuje się według wzoru ustalonego
w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 4.12.1998 r. w sprawie określenia
wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i do ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych
raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika,
deklaracji rozliczeniowych i deklaracji korygujących oraz innych dokumentów.
Przekazywanie do ZUS zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych może być dokonywane
w postaci dokumentu elektronicznego z programu informatycznego udostępnionego przez
ZUS płatnikom składek (w przypadku od 5 osób zgłoszonych do ubezpieczenia) lub w formie
wydruku z tego programu ewentualnie papierowej w innych przypadkach.
Na podstawie pierwszego zgłoszenia zakładane jest konto ubezpieczonego. Oznacza się
je numerem ewidencyjnym nadanym osobie ubezpieczonej przez Rządowe Centrum
Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności. Na koncie
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
ubezpieczonego gromadzone są informacje o wysokości wpłaconych i zwaloryzowanych
składek na ubezpieczenie emerytalne po odprowadzeniu składki na otwarte fundusze
emerytalne.
Zgłoszenie do ubezpieczeń zawiera w szczególności następujące dane dotyczące osoby
zgłaszanej:
− numer PESEL i/lub NIP,
− serię i numer dowodu osobistego lub paszportu,
− nazwisko, imię pierwsze i drugie,
− nazwisko rodowe,
− datę urodzenia,
− obywatelstwo i płeć, w przypadku cudzoziemca – posiadanie karty stałego lub czasowego
pobytu wydanej w związku z udzieleniem statusu uchodźcy,
− tytuł ubezpieczenia; w przypadku przedsiębiorców będzie to fakt prowadzenia
działalności gospodarczej,
− wymiar czasu pracy,
− stopień pokrewieństwa lub powinowactwa oraz pozostawanie we wspólnym
gospodarstwie domowym z pracodawcą, zleceniodawcą, osobą prowadzącą pozarolniczą
działalność,
− stopień niepełnosprawności,
− stopień niezdolności do pracy,
− wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
− posiadanie ustalonego prawa do emerytury lub renty,
− adres zameldowania na stałe miejsce pobytu, adres zamieszkania, jeżeli jest inny niż adres
zameldowania na stałe miejsce pobytu, adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres
zameldowania na stałe miejsce pobytu i adres zamieszkania.
Płatnik składek jest zobowiązany w terminie 7 dni powiadomić ZUS o każdej zmianie
danych ubezpieczonego zawartych w dotychczasowym zgłoszeniu. Rozliczenia składek
dokonuje się składając co miesiąc deklarację ZUS-DRA w terminie do 10 lub 15 dnia
następnego miesiąca, w zależności od ilości ubezpieczonych (nawet jeżeli nie nastąpiły żadne
zmiany w zakresie podstawy wyliczenia składki). Pracownicy, zatrudnieni przez
przedsiębiorcę, muszą być zgłoszeni do ubezpieczenia.
4.6.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie terminy obowiązują przy zgłoszeniu przedsiębiorcy do ZUS?
2. Jakie wyróżnia się dokumenty zgłoszeniowe do ubezpieczenia społecznego płatnika
składek?
3. Jakie dokumenty obowiązują przy zgłaszaniu zatrudnionych pracowników?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
4.6.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wypełnianie deklaracji ubezpieczeniowej do ZUS.
Wypełnij zgłoszenie do ubezpieczenia płatnika składek na druku ZUS ZFA na podstawie
następujących danych:
− Nazwisko i imię – Jan Kowalski
− Miejsce zamieszkania- 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Hoża 14
− Data i miejsce urodzenia – 18.07.1960 r., Łódź
− Nr PESEL – 60071616344
− Nazwa firmy – Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK”- Jan Kowalski
− Rodzaj prowadzonej działalności – sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku
domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała
działalność usługowa nigdzie nie sklasyfikowana
− Miejsce prowadzenia działalności – 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Polna 5
− Data rozpoczęcia działalności – 01.09.2005r.
− Nazwa rejestru – Ewidencja działalności gospodarczej
− Organ rejestrowy – Prezydent Miasta Tomaszowa Mazowieckiego
− Numer wpisu do ewidencji – 1424
− Numer REGON – 591511032
− Numer NIP – 773-167-13-21
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) określić zasady zgłaszania do ZUS płatnika składek,
2) wypełnić dokumenty zgłoszeniowe wzorując się na instrukcji wypełniania dokumentów
ZUS.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych,
− wzorcowe dokumenty zgłoszeniowe do ZUS,
− instrukcja wypełniania dokumentów ZUS,
− druk dokumentu ZUS ZFA,
− przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
Źródło: formularz zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
4.6.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) określić rodzaje ubezpieczeń, którym podlega przedsiębiorca?
2) wymienić dokumenty zgłoszeniowe do ZUS?
3) wskazać termin, w którym przedsiębiorca powinien złożyć zgłoszenie
do ZUS?
4) zdefiniować pojęcia: płatnik, konto ubezpieczonego?
5) określić, w jaki sposób przedsiębiorca dokonuje comiesięcznego
rozliczenia składek z tytułu ubezpieczenia społecznego?
4.7. Zgłoszenie działalności gospodarczej do organów kontroli
4.7.1. Materiał nauczania
Ustawa Kodeks Pracy nakłada na przedsiębiorcę zatrudniającego pracowników
obowiązek zawiadomienia właściwego wojewódzkiego inspektora PIP i właściwego
inspektora sanitarnego.
Organem powołanym do nadzoru nad higieną pracy w zakładach pracy jest Państwowa
Inspekcja Sanitarna.
Przedsiębiorca ma obowiązek powiadomienia, w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia
działalności, właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie
prowadzonej działalności oraz o przewidywanej liczbie pracowników, a także złożenia
pisemnej informacji o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań
wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny
działalności.
Państwowy inspektor sanitarny jest uprawniony do kontroli zgodności budowanych
obiektów z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi, określonymi w obowiązujących
przepisach. Państwowemu inspektorowi sanitarnemu przysługuje prawo zgłoszenia sprzeciwu
wobec uruchomieniu wybudowanego lub przebudowanego zakładu pracy, wprowadzenie
nowych technologii, dopuszczania do obrotu materiałów mogących mieć wpływ na zdrowie
ludzi, jeżeli stwierdzi, że mogłoby nastąpić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi.
Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej przedsiębiorca zobowiązany jest:
1) przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych,
2) wyposażyć budynek, obiekt, lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki
gaśnicze zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach,
3) zapewnić osobom przebywającym w obiekcie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji,
4) przygotować obiekt lub budynek do prowadzenia akcji ratowniczej,
5) ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub
innego miejscowego zagrożenia
Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska:
1) zabrania wprowadzania do gleby substancji szkodliwych,
2) zabrania przeznaczania na cele inwestycyjne gruntów rolnych wysokiej jakości i gruntów
leśnych,
3) zobowiązuje przedsiębiorców emitujących substancje zanieczyszczające do powietrza do
prowadzenia pomiarów stężeń tych substancji,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
4) upoważnia właściwe organy do ustalania w drodze indywidualnej decyzji rodzajów
i ilości substancji zanieczyszczających powietrze, dopuszczonych do wprowadzenia do
powietrza,
5) zobowiązuje przedsiębiorców do ochrony lasów przed szkodliwymi wpływami gazów,
pyłów i ścieków, powstających w związku z działalnością gospodarczą,
6) upoważnia wojewodę do określenia w drodze indywidualnych decyzji dopuszczalnego
poziomu hałasu lub wibracji przenikających do środowiska,
7) dopuszcza sprowadzanie z zagranicy odpadów (z wyłączeniem odpadów
niebezpiecznych) jedynie po uzyskaniu zezwolenia Głównego Inspektora Ochrony
Środowiska (np. makulatura dla zakładów celulozowo-papierniczych).
Ustawa Prawo wodne nakłada na przedsiębiorcę obowiązek uzyskania pozwolenia
wodno-prawnego na gospodarcze korzystanie z wód. Przed wystąpieniem o takie pozwolenia
przedsiębiorca musi sporządzić operat wodnoprawny.
4.7.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1) Jakie obowiązki, w związku z zatrudnieniem pracownika, nakłada na przedsiębiorcę
kodeks pracy?
2) Jakie kompetencje posiada inspektor pracy i inspektor sanitarny?
3) Jakie obowiązki musi realizować przedsiębiorca, aby wypełnić postanowienia ustawy
o ochronie przeciwpożarowej?
4.7.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zgłoszenie działalności gospodarczej do organów kontroli.
Po zapoznaniu się z materiałem nauczania oraz ze wskazanymi w punkcie 6 poradnika
aktami prawnymi w zakresie zgłoszenia działalności gospodarczej do organów kontroli
uzupełnij tabelę.
Tabela 1. Podstawowe informacje dotyczące zgłoszenia działalności gospodarczej do odpowiednich organów
kontroli
Nazwa organu kontroli Zakres zgłoszenia Termin do zgłoszenia
Państwowa Inspekcja Pracy
Państwowa Inspekcja Sanitarna
Inspekcja Handlowa
Państwowy Inspektor Ochrony
Środowiska
Inspektorat Nadzoru Budowlanego
Państwowa Straż Pożarna
Źródło: opracowanie własne
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) wymienić przypadki, w których przedsiębiorca ma obowiązek dokonać zgłoszenia do
stosownych organów kontrolnych,
2) określić terminy, w których przedsiębiorca powinien dokonać zgłoszenia działalności
gospodarczej do organów kontroli,
3) wypełnić tabelę,
4) w miarę potrzeby, skorzystać z odpowiednich aktów prawnych.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− ustawa o państwowej inspekcji pracy,
− ustawa kształtowaniu i ochronie środowiska,
− ustawa o inspekcji handlowej,
− ustawa prawo budowlane,
− wzorcowe dokumenty zgłoszeniowe do PIP i PIS,
− druki dokumentów PIP i PIS,
− przybory do pisania.
Ćwiczenie 2
Wypełnianie zgłoszenia do Państwowej Inspekcji Pracy.
Na podstawie niżej zamieszczonych danych, wypełnij zgłoszenie do Państwowej
Inspekcji Pracy:
− Nazwa pracodawcy – Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski.
− Miejsce prowadzenia działalności – 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Polna 5.
− Organizacja podmiotu gospodarczego – podmiot jednozakładowy.
− Data rozpoczęcia działalności – 01.09.2005r.
− Rodzaj prowadzonej działalności – sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku
domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała
działalność usługowa nigdzie niesklasyfikowana.
− Numer REGON – 591511032.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
Źródło: druk PIP
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) rozróżnić przypadki, w których przedsiębiorca ma obowiązek dokonać zgłoszenia do
stosownych organów kontrolnych,
2) podać terminy, w których przedsiębiorca powinien dokonać zgłoszenia organów kontroli,
3) wypełnić kartę zgłoszenia pracodawcy do Państwowej Inspekcji Pracy.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− ustawa o państwowej inspekcji pracy,
− ustawa o kształtowaniu i ochronie środowiska,
− ustawa o inspekcji handlowej,
− ustawa prawo budowlane,
− wzorcowe dokumenty zgłoszeniowe do PIP i PIS,
− druki dokumentów PIP i PIS,
− przybory do pisania.
4.7.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) wyliczyć instytucje kontroli, do których przedsiębiorca ma
obowiązek dokonać zgłoszenia?
2) przygotować dokumenty zgłoszeniowe do PIP i PIS?
3) wskazać termin, w którym przedsiębiorca powinien złożyć
zgłoszenie do PIP i PIS?
4) scharakteryzować kompetencje PIP, PIS, IH?
5) wymienić sankcje, jakie czekają przedsiębiorcę za nie
dokonanie zgłoszenia działalności gospodarczej do stosownych
organów kontroli?
4.8. Formy i zasady opodatkowania przedsiębiorcy
4.8.1. Materiał nauczania
Podatek dochodowy
Wybór formy opodatkowania przedsiębiorcy podatkiem dochodowym uwarunkowany
jest charakterem działalności jaką przedsiębiorca zamierza prowadzić.
Podatek dochodowy można płacić w formie karty podatkowej, ryczałtu od przychodów
ewidencjonowanych (w przypadku, kiedy obowiązujące przepisy uprawniają do skorzystania
z tych form płacenia) lub na tzw. zasadach ogólnych. Jeżeli przedsiębiorca planuje, że
warunkiem uzyskania przychodów z prowadzonej przez niego działalności, będą duże
wydatki – wówczas korzystniejsze może być płacenie podatku dochodowego według skali
progresywnej. Od 2004 r. można płacić 19% podatek od dochodu z prowadzonej działalności
gospodarczej (o ile spełnia się określone warunki).
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Zasady ogólne opodatkowania podatkiem dochodowym
Warunki opodatkowania. Zasady ogólne są podstawową formą opodatkowania. Jeżeli
przedsiębiorca nie zadeklaruje wyboru innej formy opodatkowania (tj. ryczałtu od
przychodów ewidencjonowanych albo karty podatkowej lub według 19-procentowej stawki
podatku), podatek dochodowy odprowadzany jest według skali progresywnej.
Podstawa opodatkowania: Wysokość podatku dochodowego płaconego według skali
progresywnej zależy od faktycznie uzyskanych dochodów. Podstawę opodatkowania
stanowi dochód, czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Ustalenie
podstawy opodatkowania (ustalenie dochodu) odbywa się na podstawie zapisów
dokonywanych w prowadzonej przez właściciela firmy podatkowej księdze przychodów
i rozchodów albo w księdze rachunkowej. Przed obliczeniem podatku dochód ten można
pomniejszyć o składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie
ubezpieczeń społecznych, zapłacone bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne,
rentowe, chorobowe oraz wypadkowe właściciela firmy oraz osób z nim współpracujących.
Jeżeli koszty uzyskania przekroczą sumę przychodów, różnica stanowić będzie stratę. Strata
z działalności gospodarczej podlega odliczeniu od dochodu z tego samego źródła w latach
następnych.
Tabela 2. Skala podatku dochodowego w 2005 roku
Podstawa obliczenia podatku w złotych
ponad do
Podatek wynosi
37 024 19% podstawy wymiaru minus kwota 530 zł 08 gr
37 024 74 048 6 504 zł 48 gr + 30% nadwyżki ponad 37 024 zł
74 048 600 000 17 611 zł 68 gr + 40% nadwyżki ponad 74 048 zł
600 000 227 992 zł 48 gr + 50% nadwyżki ponad 600 000 zł
kwota wolna: 2 789 zł 89 gr
Źródło: opracowanie własne na podstawie rozporządzenia Ministerstwa Finansów w sprawie podatku
dochodowego od osób fizycznych i prawnych w roku 2005
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
Warunki opodatkowania
Rozpoczynając działalność gospodarczą przedsiębiorca może płacić podatek w formie
ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych bez względu na wysokość osiągniętych
przychodów. W tym przypadku ma obowiązek złożyć w Urzędzie Skarbowym oświadczenie
w formie pisemnej w terminie do dnia 20 stycznia. Jeżeli działalność rozpoczyna w trakcie
roku, to do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż
w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Oświadczenie to będzie ważne również w latach
następnych, chyba że właściciel firmy postanowi zmienić formę opodatkowania
i poinformuje o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W następnym roku
prowadzenia działalności może korzystać z tej formy opodatkowania, ale tylko wówczas, gdy
przychody za rok poprzedni nie przekroczą kwoty 250 000 euro.
Niektóre rodzaje działalności gospodarczej wykluczają możliwość korzystania
z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zalicza się do nich
np. prowadzenie aptek, kantorów, lombardów, wykonywanie większości wolnych zawodów.
Podstawę opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stanowi przychód.
Nie ma możliwości pomniejszania go o koszty uzyskania przychodów. Jeżeli przedsiębiorca
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
korzysta z opodatkowania w formie ryczałtu nie ustala się dochodu, jednak może dokonywać
odliczeń od przychodu, np. o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne
w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą:
20% – od przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów,
17% – od przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada
1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez
osoby fizyczne; stawka ta obejmuje m.in. przychody ze świadczenia usług
o charakterze niematerialnym, 8,5% – od przychodów z większości rodzajów działalności
usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów
o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, 5,5% – od przychodów z działalności wytwórczej
i budowlanej, 3,0% – od przychodów z działalności usługowej w zakresie handlu oraz
z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości
alkoholu powyżej 1,5%.
Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od
niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne podaje szczegółowe informacje
dotyczące stosowania poszczególnych stawek ryczałtu w odniesieniu do konkretnych
rodzajów przychodów. Obliczony ryczałt można pomniejszać o przysługujące odliczenia, na
przykład z tytułu zapłaconej składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (do wysokości
7,75% podstawy wymiaru składki).
Karta podatkowa
Karta ma zastosowanie do przedsiębiorców, którzy prowadząc działalność gospodarczą
osiągają niewielkie dochody.
Warunki opodatkowania
Podobnie jak ryczałt od przychodów ewidencjonowanych również karta podatkowa jest
alternatywną formą opodatkowania. Lista rodzajów działalności podlegających
opodatkowaniu w formie karty podatkowej jest bardzo obszerna. Decydując się na tę formę
opodatkowania należy jeszcze przed rozpoczęciem działalności złożyć wniosek na formularzu
PIT – 16 właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, który po jego rozpatrzeniu wyda
decyzję, w której ustali wysokość podatku dochodowego.
Wysokość podatku
Stawki karty podatkowej określone są kwotowo. Ich wysokość uzależniona jest między
innymi, od:
− rodzaju i zakresu prowadzonej działalności,
− liczby zatrudnionych pracowników,
− liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza.
Wybierając jako formę opodatkowania kartę podatkową przedsiębiorca nie może skorzystać
z różnego rodzaju ulg i odliczeń, nie można także rozliczyć się wspólnie
z małżonkiem, ani w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci.
19% podatek dochodowy
Przedsiębiorca może skorzystać z opodatkowania według 19% stawki (bez względu na
wysokość dochodu). O wyborze tego sposobu płacenia podatku ma obowiązek do dnia 20
stycznia powiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego, natomiast
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
w przypadku rozpoczęcia działalności w ciągu roku – do dnia poprzedzającego dzień
rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Ta forma płacenia podatku dotyczy wszystkich prowadzonych przez właściciela firmy
rodzajów działalności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, np. zarówno do działalności prowadzonej samodzielnie jak
i w spółce nie mającej osobowości prawnej.
Podstawą opodatkowania jest dochód czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami
ich uzyskania. Ustalenia dochodu dokonuje się na podstawie zapisów w prowadzonej przez
podatnika podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w księdze rachunkowej. Przed
obliczeniem podatku dochód ten można pomniejszyć o składki określone w ustawie z dnia 13
października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zapłacone bezpośrednio na własne
ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim
współpracujących. Obliczony podatek od dochodu obniża się o kwotę zapłaconej składki na
powszechne ubezpieczenie zdrowotne (obniżenie nie może przekroczyć 7,75% podstawy
wymiaru tej składki).
Przy 19% podatku dochodowym, nie można korzystać z prawa:
− do wspólnego opodatkowania z małżonkiem,
− preferencji przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci,
− z innych ulg i zwolnień, w tym również z prawa do kontynuacji odliczeń (prawa nabyte).
Podatek od towarów i usług (VAT)
Płatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne:
− mające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli
wykonują we własnym imieniu i na własny rachunek czynności będące przedmiotem
opodatkowania, o których mowa w art. 2 ustawy o podatku od towarów i usług,
w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy,
nawet jeżeli zostały wykonane jednorazowo, a także wówczas, gdy czynności te polegają
na jednorazowej sprzedaży rzeczy w tym celu nabytej, lub wykonujące czynności
maklerskie, czynności wynikające z zarządzania funduszami powierniczymi, czynności
wynikające z umów: agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa, komisu i innych usług
o podobnym charakterze,
− na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie
odrębnych przepisów importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało
zawieszone w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową
stawkę celną,
lub
− uprawnione do korzystania z procedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne,
odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, w tym również osoby, na które,
zgodnie z od-rębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki związane
z tymi procedurami,
lub
− mające siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu za granicą, jeżeli wykonują
czynności podlegające opodatkowaniu, o których mowa w art.2 ustawy osobiście lub
przez osobę upoważnioną albo przy pomocy pracowników bądź przy wykorzystaniu
zakładu lub urządzenia służącego działalności produkcyjnej, handlowej lub usługowej,
lub
− będące usługobiorcami usług pochodzących z importu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
Osoby rozpoczynające wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu
podatkiem VAT w ciągu roku podatkowego są zwolnione od tego podatku, jeżeli
przewidywana przez te osoby wartość sprzedaży towarów nie przekroczy, w proporcji do
okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 10 000
euro (w 2004 r. kwota ta wynosi 45 700 zł), zaś w przypadku osób prowadzących
przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, agentów,
zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o podobnym charakterze 30-krotność
kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usług nie przekroczy kwoty
wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 10 000 euro. Zwolnienie od podatku VAT może
okazać się korzystne w przypadku sprzedaży bezpośredniej na rzecz osób fizycznych nie-
prowadzących działalności gospodarczej, bądź innych podatników zwolnionych od tego
podatku. Natomiast, jeśli kontrahentami są w większości podatnicy rozliczający podatek od
towarów i usług, wówczas należy rozważyć rezygnację ze zwolnienia. Ze zwolnienia tego nie
mogą korzystać podatnicy sprzedający: wyroby z metali szlachetnych lub z udziałem tych
metali, niektóre wyroby akcyzowe oraz świadczący usługi: prawnicze, w zakresie doradztwa
i rzeczoznawstwa, jubilerskie. Zwolnienia nie stosuje się także do importu towarów i usług.
Podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest obrót rozumiany jako kwota należna
z tytułu sprzedaży towarów, pomniejszona o kwotę naliczonego podatku. Obrót zmniejsza się
o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat,
upustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów oraz zwróconych
kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach, a także kwot wynikających
z dokonanych korekt faktur. Rabaty pomniejszają obrót, gdy zostały przyznane w ciągu roku
od dnia wydania towaru lub świadczenia usługi. Rabaty udzielone z tytułu i w okresie
gwarancji lub rękojmi pomniejszają obrót, nawet gdy zostały przyznane po upływie roku od
dnia wydania towaru lub świadczenia usługi. Podstawą opodatkowania w imporcie towarów
jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary
opodatkowane akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona
o należne cło i podatek akcyzowy.
Kasy rejestrujące
Wszyscy podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą obowiązani są do
rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu i podatku przy użyciu kas rejestrujących, jeżeli ich
obrót w transakcjach z osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej
i z rolnikami przekroczy kwotę 20 000 zł. Rozpoczynając ewidencjonowanie obrotu i kwot
podatku można odliczyć od podatku należnego kwotę wydatkowaną na zakup każdej kasy
rejestrującej w wysokości 50% jej ceny zakupu (bez podatku od towarów i usług), nie więcej
jednak niż 2 500 zł. Wyjątek stanowią podatnicy rozpoczynający działalność w zakresie
sprzedaży gazu płynnego, świadczenia usług przewozów pasażerskich w samochodowej
komunikacji podmiejskiej i międzymiastowej oraz usług przewozu osób i ładunków
taksówkami osobowymi i bagażowymi, w przypadku których istnieje obowiązek
ewidencjonowania obrotu i kwot podatku bez względu na wysokość osiąganych obrotów.
4.8.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie są formy opodatkowania działalności gospodarczej?
2. Na czym polega opodatkowanie w formie karty podatkowej?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
3. Jakie stawki podatkowe obowiązują przy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów
ewidencjonowanych?
4. Kto może być ryczałtowcem?
5. Na czym polega opodatkowanie na zasadach ogólnych?
4.8.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Obliczanie zobowiązań podatkowych
Przedsiębiorstwo Handlowe „Energetyk” prowadzi działalność handlową opodatkowaną
ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych według stawki 3%.
W miesiącu październiku osiągnęło przychody z tej działalności w wysokości 7850,00zł.
Oblicz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych do zapłaty za miesiąc październik
wiedząc, że opłacone składki na ubezpieczenie społeczne wynosiły 513,33zł, opłacona
składka na ubezpieczenie zdrowotne odliczana od podatku wynosiła 143,59zł
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) obliczyć podstawę opodatkowania,
2) wyliczyć zryczałtowany podatek dochodowy według właściwej stawki,
3) odliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne,
4) obliczyć zryczałtowany podatek do zapłaty za miesiąc październik.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym,
− Internet,
− kalkulator,
− przybory do pisania.
4.8.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) rozróżniać formy opodatkowania działalności gospodarczej?
2) rozróżnić dokumentację stosowaną przy opodatkowaniu ryczałtem,
kartą podatkową, na zasadach ogólnych?
3) obliczyć podstawę opodatkowania?
4) obliczyć należny podatek wg różnych form opodatkowania?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
4.9. Kredyt jako źródło pozyskania kapitału do prowadzenia
działalności gospodarczej
4.9.1. Materiał nauczania
Przy podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej przyszły
przedsiębiorca musi rozważyć kwestię finansowania tej działalności. Może on brać pod
rozwagę własne źródła finansowania działalności gospodarczej, jak i obce źródła.
Źródła własne stanowią tzw. kapitały własne i są to wniesione do przedsiębiorstwa przez
właściciela środki pieniężne lub rzeczowe (tzw. aporty).
Źródła obce (zewnętrzne) stanowią kapitały obce i wiążą się z zaciągnięciem
zobowiązań (długów) wobec innych jednostek. Do takich właśnie źródeł zalicza się kredyt.
Jest on udzielany na wniosek przedsiębiorcy przez bank:
− na określony cel
− spłacany w uzgodnionych bankiem terminach
− oprocentowany (bank pobiera od pożyczonego kapitału określone w umowie opłaty)
Warunkiem uzyskania kredytu jest przede wszystkim:
− ocena zdolności kredytowej (tj. spłaty kredytu wraz z odsetkami w określonym terminie)
przedsiębiorcy dokonywana przez bank,
− proponowane przez przedsiębiorcę zabezpieczenie kredytu.
Oceniając zdolność kredytową przedsiębiorcy banki biorą pod uwagę:
− płynność finansową – która oznacza zdolność do regulowania bieżących zobowiązań,
− wynik finansowy (wynikiem finansowym powinien być zysk) – który oznacza, że wartość
− przychodów jest wyższa od kosztów poniesionych w celu ich uzyskania,
− aktualną wysokość zadłużenia i terminowość regulowania zobowiązań wobec budżetu
z tytułu należnych podatków, wobec ZUS czy też dostawców.
Zabezpieczenia kredytu – to gwarancja dla banku, że na wypadek gdyby przedsiębiorca nie
dokonywał spłaty kredytu, bank będzie mógł odzyskać postawione do dyspozycji
przedsiębiorcy środki pieniężne. Do najczęściej stosowanych zabezpieczeń należą:
− zastaw, który dokonywany jest na rzeczach ruchomych, np. na maszynach, urządzeniach,
− środkach transportu,
− zastaw rejestrowy – polega na zarejestrowaniu w sądzie przedmiotu zastawu, zastawiane
przedmioty nie mogą być zajęte przez Urząd Skarbowy lub ZUS. Bank wymaga, aby
przedmiot zastawu został ubezpieczony, a prawa z polisy scedowane na rzecz banku,
− hipoteka – ustanawiana jest na nieruchomości. Nieruchomość musi posiadać wydzieloną
księgę wieczystą, w której dokonuje się wpisu o dokonanym obciążeniu.
− weksel in blanco – wystawiony przez kredytobiorcę tzw. Weksel niezupełny. Daje on
nankowi prawo do dochodzenia należności z całego majątku osoby wystawiającej weksel
− poręczenie innych wiarygodnych przedsiębiorców.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
Tabela 2. Charakterystyka wybranych rodzajów kredytów dla przedsiębiorców
Rodzaj kredytu Cechy charakterystyczne
kredyt obrotowy
− krótkoterminowy, do jednego roku,
− przyznawany na dofinansowanie działalności bieżącej,
− w sytuacji czasowego braku środków pieniężnych,
− może być wykorzystany na zakup, materiałów, uzupełnienie
gotówki na poziomie zapewniającym funkcjonowanie
przedsiębiorstwa i utrzymanie płynności finansowej.
kredyt inwestycyjny
− długoterminowy, powyżej jednego roku,
− przeznaczony na dofinansowanie działalności rozwojowej
przedsiębiorcy,
− może być wykorzystany na budowę lub rozbudowę firmy,
zakup maszyn i urządzeń zaliczanych do środków trwałych
(tj. budynków, maszyn, urządzeń, środków transportu, jeżeli
okres ich użytkowania przekracza rok i są kompletne, zdatne
do użytku i są wykorzystywane w związku z prowadzoną
działalnością).
Źródło: opracowanie własne
Przy podejmowaniu decyzji o zaciągnięciu kredytu przedsiębiorca powinien rozważyć
korzyści i koszty, które z tego tytułu pojawią się w jego przedsiębiorstwie. W procesie tym
istotną sprawą jest określenie kosztu kredytu i jego spłaty. Koszt kredytu uzależniony jest
przede wszystkim od:
− czasu, na który kredyt został udzielony;
− oprocentowania kredytu,
− wysokości kredytu,
− wysokości prowizji pobieranej przez bank od udzielonego kredytu.
Kredytobiorca jest także zainteresowany w jakiej wysokości będzie spłacał raty z tytułu
zaciągniętego kredytu. Musi on zdawać sobie sprawę, że rata kredytu obejmuje:
ratę kapitałową, czyli spłatę części kredytu,
odsetki od udzielonego kredytu.
4.9.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1) Jakie są warunki uzyskania kredytu?
2) Jakie czynniki wpływają na ocenę zdolności kredytowej przedsiębiorcy?
3) Od czego zależny jest koszt kredytu?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
4.9.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Obliczanie raty kredytu i prowizji bankowej
Przedsiębiorca Jan Kowalski prowadzący działalność gospodarczą w formie
jednoosobowego przedsiębiorstwa pod nazwą: Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK”
– Jan Kowalski w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5 uzyskał kredyt obrotowy na zakup
materiałów elektrycznych w wysokości 45.000,00 złotych. Kredyt został udzielony na 1 rok,
oprocentowanie roczne wynosi 18% a prowizja bankowa stanowi 0,5% i ma być płatna przy
pierwszej racie.
Na podstawie podanych informacji wylicz pierwszą miesięczną ratę kredytu, kolejne
miesięczne raty kredytu, prowizję bankową.
Wyliczenie
Rata kredytu
Odsetki
Prowizja
czyli:
Pierwsza miesięczna rata wynosić będzie
Kolejne miesięczne raty wynosić będą
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) obliczyć pierwszą i kolejne raty kredytu spłacanego przez przedsiębiorcę,
2) sprawdzić wykonane obliczenia.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− oferty banku w zakresie udzielania kredytów obrotowych i inwestycyjnych,
− przybory do pisania,
− kalkulator.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
52
Ćwiczenie 2
Porównywanie kosztów zaciągnięcia kredy tu w różnych bankach
Dokonaj analizy oferty banków dotyczących rodzajów kredytów dla przedsiębiorców
oraz. wybierz ofertę banku, który, Twoim zdaniem, udzieli kredytu na korzystnych dla Ciebie
warunkach. Uzasadnij swój wybór.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z ofertami banków w zakresie udzielania kredytów obrotowych
i inwestycyjnych,
2) porównać warunki i koszty udzielania kredytu,
3) wybrać najkorzystniejszą ofertę,
4) uzasadnić swój wybór.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− oferty banku w zakresie udzielania kredytów obrotowych i inwestycyjnych,
− przybory do pisania,
− kalkulator.
4.9.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zdefiniować pojęcia: kredyt, kredytodawca, kredytobiorca, rata
kredytu?
2) wskazać i omówić wybrane rodzaje kredytu?
3) scharakteryzować rodzaje zabezpieczeń kredytu?
4) obliczyć ratę kredytu należną bankowi?
4.10. Ubezpieczenia gospodarcze związane z prowadzeniem
działalności gospodarczej
4.10.1. Materiał nauczania
Ubezpieczenie to system, który ma na celu pokrycie strat materialnych (ubezpieczenia
majątkowe) czy też dostarczenie koniecznych środków utrzymania w przypadku, gdy
człowiek stał się trwale lub częściowo pozbawiony możliwości zarobkowania (ubezpieczenia
osobowe).
W Polsce istnieją różne rodzaje ubezpieczeń tworzące razem z instytucjami system
ubezpieczeń.
Ogólnie ubezpieczenia dzielą się na:
− ubezpieczenia obowiązkowe, (np. ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne
lub ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy samochodów)
− ubezpieczenia dobrowolne, mogące obejmować w zasadzie każde ryzyko związane
ze wszystkimi dziedzinami życia.
Aby objąć dane ryzyko ubezpieczeniem pomiędzy ubezpieczającym a zakładem ubezpieczeń
musi zostać zawarta umowa ubezpieczenia. Przez tę umowę zakład ubezpieczeń zobowiązuje
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
53
się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, zaś
ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.
Umowa powinna być stwierdzona na piśmie w postaci polisy, legitymacji ubezpieczeniowej
lub innego dokumentu ubezpieczenia.
Tabela 3. Rodzaje ubezpieczeń
Podział ubezpieczeń
Majątkowe Osobowe
Ubezpieczenie mienia (dobrowolne):
Autocasco, od kradzieży, od włamania, od
ognia, od zalania, od innych zdarzeń
losowych (np. huraganu),
Ubezpieczenia od odpowiedzialności
cywilnej (obowiązkowe):
OC posiadacza pojazdu mechanicznego,
OC rolników z tytułu prowadzenia
gospodarstwa rolnego i używania maszyn
rolniczych, OC innych grup zawodowych
prowadzących działalność gospodarczą,
np. rady prawnego
Ubezpieczenia na życie (dobrowolne):
dożycie przez osobę ubezpieczoną
oznaczonego wieku, śmierć osoby
ubezpieczonej,
Ubezpieczenia od następstw
nieszczęśliwych wypadków (dobrowolne):
uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia,
śmierć,
Ubezpieczenia zdrowotne (obowiązkowe)
Ubezpieczenia społeczne (obowiązkowe):
emerytalne, rentowe, chorobowe,
wypadkowe.
Źródło: B. Janik „Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki rynkowej” Difin, Warszawa 2005
4.10.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jakie rodzaje ubezpieczeń występują w Polsce?
2. Co oznacza ubezpieczenie obowiązkowe oraz ubezpieczenie dobrowolne?
3. Jakie występują rodzaje ubezpieczeń społecznych?
4. Jaki dokument i w jakiej formie musi łączyć ubezpieczającego i zakład ubezpieczeń, aby
ubezpieczony objęty był ubezpieczeniem?
4.10.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Rozróżnianie rodzajów ubezpieczeń gospodarczych.
Uzupełnij poniższy wykres oraz wyjaśnij cel poszczególnych rodzajów ubezpieczeń.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) dokonać podziału ubezpieczeń na obowiązkowe i nieobowiązkowe,
2) uzupełnić schemat, uwzględniając rodzaje ubezpieczeń obowiązkowych
i nieobowiązkowych.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− oferty ubezpieczeń różnych firm ubezpieczeniowych,
− przybory do pisania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
54
RODZAJE UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH
UBEZPIECZENIA
NIEOBOWIĄZKOWE
GOSPODARCZE MAJĄTKOWE
I OSOBOWE
• emerytalne
• .......................
• .......................
• .......................
• ...........................
• ...........................
• ...........................
• ...........................
• ...........................
• OC posiadacza pojazdu
mechanicznego,
• .....................................
• .....................................
• ......................................
• od złamania nogi
• ..............................
• ..............................
• ................................
• ................................
4.10.4. Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) zdefiniować pojęcia: ubezpieczenie, ubezpieczający,
ubezpieczyciel, ubezpieczony, składka, odszkodowanie, polisa?
2) wymienić rodzaje ubezpieczeń obowiązkowych
i nieobowiązkowych?
3) wyjaśnić cel ubezpieczenia?
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
55
5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ
INSTRUKCJA DLA UCZNIA
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań wyboru wielokrotnego. W każdym zadaniu są 4 możliwości
odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa.
5. Za każdą prawidłową odpowiedź otrzymasz 1 punkt. Za odpowiedź błędną lub jej brak
- 0 punktów.
6. Jeśli któreś zadanie sprawi Ci trudność, przejdź do kolejnego, do tego powrócisz po
rozwiązaniu pozostałych zadań.
7. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi zaczerniając właściwe pole lub
wstawiając znak „x”.
8. Jeśli się pomyliłeś, zaznacz błędną odpowiedź kółkiem i następnie dokonaj poprawnego
oznaczenia.
9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.
10. Po zakończeniu testu sprawdź jeszcze raz poprawność oznaczeń w karcie odpowiedzi.
11. Oddaj kartę odpowiedzi nauczycielowi.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
56
Zestaw zadań testowych
1. Przedsiębiorca może rozpocząć działalność gospodarczą od chwili:
a) wpisu do właściwego rejestru,
b) złożenia wniosku o wpis do rejestru,
c) dokonania rejestracji w ZUS,
d) zatrudnienia pracownika.
2. Przyszły przedsiębiorca zamierza dokonać rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.
W związku z tym ma obowiązek złożyć wniosek:
a) na urzędowym formularzu,
b) telefonicznie,
c) ustnie
d) sporządzając go na dowolnej karcie.
3. Zdolność kredytowa to:
a) możliwość spłaty zaciągniętego kredytu,
b) możliwość spłaty odsetek od zaciągniętego kredytu,
c) możliwość spłaty zaciągniętego kredytu wraz z ustalonymi od niego odsetkami,
d) zabezpieczenia kredytu.
4. Po rozpoczęciu działalności gospodarczej, przedsiębiorca zatrudnił na ½ etatu
pracownika. W związku z tym ma on obowiązek dokonać zgłoszenia do:
a) Inspekcji Handlowej,
b) Państwowej Inspekcji Pracy,
c) Rzecznika Praw Obywatelskich,
d) Lekarza Medycyny Pracy.
5. Formą reglamentowania działalności gospodarczej jest:
a) wpis do ewidencji działalności gospodarczej,
b) wpis do KRS,
c) uzyskanie numeru statystycznego REGON,
d) koncesja.
6. Przedsiębiorca ma obowiązek posiadać rachunek bankowy wówczas, gdy:
a) dokonuje rozliczeń ze swymi pracownikami,
b) dokonuje rozliczeń z Urzędem Skarbowym,
c) dokonuje rozliczeń z ZUS,
d) dokonuje rozliczeń zarówno z Urzędem Skarbowym, jak i ZUS.
7. Przedsiębiorca zatrudnił pracownika. W ciągu siedmiu dni od dokonania tej czynności ma
on obowiązek zgłosić ten fakt do ZUS. Dokonuje tego na formularzu:
a) ZUS ZUA,
b) ZUS ZFA,
c) ZUS ZZA,
d) ZUS ZAZ.
8. Przedsiębiorca zakupił samochód dostawczy. Wobec tego:
a) ma obowiązek zawrzeć ubezpieczenie OC posiadacza pojazdu mechanicznego,
b) ma obowiązek zawrzeć ubezpieczenie AC z tytułu posiadania pojazdu mechanicznego,
c) może zawrzeć ubezpieczenie OC posiadacza pojazdu mechanicznego,
d) nie musi zawierać żadnego ubezpieczenia.
9. Organ ewidencyjny wydaje:
a) decyzję o wpisie do ewidencji,
b) zaświadczenie o wpisie do ewidencji,
c) postanowienie o wpisie do ewidencji,
Technik.elektryk 311[08] z5.02_u
Technik.elektryk 311[08] z5.02_u
Technik.elektryk 311[08] z5.02_u
Technik.elektryk 311[08] z5.02_u

More Related Content

What's hot

26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych
26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych 26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych
26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych Lukas Pobocha
 
25 Sporządzanie sprawozdań finansowych
25 Sporządzanie sprawozdań finansowych 25 Sporządzanie sprawozdań finansowych
25 Sporządzanie sprawozdań finansowych Lukas Pobocha
 
21 Klasyfikowanie kosztów i przychodów
21 Klasyfikowanie kosztów i przychodów21 Klasyfikowanie kosztów i przychodów
21 Klasyfikowanie kosztów i przychodówLukas Pobocha
 
6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego
6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego 6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego
6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego Lukas Pobocha
 
18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalności
18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalności18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalności
18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalnościLukas Pobocha
 
16 Dokumentowanie pracy i płacy
16 Dokumentowanie pracy i płacy16 Dokumentowanie pracy i płacy
16 Dokumentowanie pracy i płacyLukas Pobocha
 
24 Ustalanie i podział wyniku finansowego
24 Ustalanie i podział wyniku finansowego24 Ustalanie i podział wyniku finansowego
24 Ustalanie i podział wyniku finansowegoLukas Pobocha
 
15. Zarządzanie zasobami ludzkimi
15. Zarządzanie zasobami ludzkimi15. Zarządzanie zasobami ludzkimi
15. Zarządzanie zasobami ludzkimiLukas Pobocha
 
19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych
19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych
19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowychLukas Pobocha
 
1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniu
1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniu1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniu
1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniuLukas Pobocha
 

What's hot (20)

26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych
26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych 26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych
26 Prowadzenie analiz wskaźnikowych
 
25 Sporządzanie sprawozdań finansowych
25 Sporządzanie sprawozdań finansowych 25 Sporządzanie sprawozdań finansowych
25 Sporządzanie sprawozdań finansowych
 
21 Klasyfikowanie kosztów i przychodów
21 Klasyfikowanie kosztów i przychodów21 Klasyfikowanie kosztów i przychodów
21 Klasyfikowanie kosztów i przychodów
 
19
1919
19
 
6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego
6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego 6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego
6. Określenie form organizacyjno-prawnych podmiotu gospodarczego
 
18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalności
18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalności18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalności
18 Pozyskiwanie źródeł finansowania działalności
 
Scalone dokumenty (18)
Scalone dokumenty (18)Scalone dokumenty (18)
Scalone dokumenty (18)
 
16 Dokumentowanie pracy i płacy
16 Dokumentowanie pracy i płacy16 Dokumentowanie pracy i płacy
16 Dokumentowanie pracy i płacy
 
Scalone dokumenty (15)
Scalone dokumenty (15)Scalone dokumenty (15)
Scalone dokumenty (15)
 
24 Ustalanie i podział wyniku finansowego
24 Ustalanie i podział wyniku finansowego24 Ustalanie i podział wyniku finansowego
24 Ustalanie i podział wyniku finansowego
 
15. Zarządzanie zasobami ludzkimi
15. Zarządzanie zasobami ludzkimi15. Zarządzanie zasobami ludzkimi
15. Zarządzanie zasobami ludzkimi
 
2.02
2.022.02
2.02
 
2.01
2.012.01
2.01
 
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.05_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.05_uTechnik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.05_u
Technik.obslugi.turystycznej 341[05] z3.05_u
 
1.01
1.011.01
1.01
 
2.04
2.042.04
2.04
 
19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych
19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych
19 Prowadzenie inwentaryzacji składników majątkowych
 
Technik.rolnik 321[05] z4.01_u
Technik.rolnik 321[05] z4.01_uTechnik.rolnik 321[05] z4.01_u
Technik.rolnik 321[05] z4.01_u
 
1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniu
1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniu1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniu
1. Stosowanie przepisów prawa w gospodarowaniu
 
O1.01
O1.01O1.01
O1.01
 

Similar to Technik.elektryk 311[08] z5.02_u (20)

15
1515
15
 
Prowadzenie działalności gospodarczej
Prowadzenie działalności gospodarczejProwadzenie działalności gospodarczej
Prowadzenie działalności gospodarczej
 
10. Planowanie przedmiotu działalności
10. Planowanie przedmiotu działalności10. Planowanie przedmiotu działalności
10. Planowanie przedmiotu działalności
 
Scalone dokumenty (3)
Scalone dokumenty (3)Scalone dokumenty (3)
Scalone dokumenty (3)
 
Scalone dokumenty (43)
Scalone dokumenty (43)Scalone dokumenty (43)
Scalone dokumenty (43)
 
Dietetyk 321[11] z4.01_u
Dietetyk 321[11] z4.01_uDietetyk 321[11] z4.01_u
Dietetyk 321[11] z4.01_u
 
1
1 1
1
 
Technik.urzadzen.sanitarnych
Technik.urzadzen.sanitarnychTechnik.urzadzen.sanitarnych
Technik.urzadzen.sanitarnych
 
5
55
5
 
405
405405
405
 
Kelner 4.05
Kelner 4.05Kelner 4.05
Kelner 4.05
 
7
77
7
 
5. Ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych
5. Ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych5. Ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych
5. Ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych
 
3
33
3
 
16
1616
16
 
4. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
4. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki 4. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
4. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
 
Z5.03
Z5.03Z5.03
Z5.03
 
5. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia
5. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia5. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia
5. Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia
 
4
44
4
 
20 Prowadzenie ksiąg rachunkowych
20 Prowadzenie ksiąg rachunkowych 20 Prowadzenie ksiąg rachunkowych
20 Prowadzenie ksiąg rachunkowych
 

More from Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe (20)

k1.pdf
k1.pdfk1.pdf
k1.pdf
 
t1.pdf
t1.pdft1.pdf
t1.pdf
 
Quiz3
Quiz3Quiz3
Quiz3
 
Quiz2
Quiz2Quiz2
Quiz2
 
Quiz 1
Quiz 1Quiz 1
Quiz 1
 
Pytania RODO do prezentacji
Pytania RODO do prezentacjiPytania RODO do prezentacji
Pytania RODO do prezentacji
 
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
Rodo prezentacja dla_pracownikow (1)
 
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikowRodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
Rodo bezpieczenstwo _dla_pracownikow
 
Rodo reakcja na_naruszenia
Rodo  reakcja na_naruszeniaRodo  reakcja na_naruszenia
Rodo reakcja na_naruszenia
 
Rodo podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
Rodo  podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikowRodo  podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
Rodo podstawy przetwarzania_danych_ dla pracownikow
 
4
44
4
 
3
33
3
 
2
2 2
2
 
1
11
1
 
6
66
6
 
5
55
5
 
4
44
4
 
3
33
3
 
2
22
2
 
1
11
1
 

Technik.elektryk 311[08] z5.02_u

  • 1. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 0 MINISTERSTWO EDUKACJI i NAUKI Zofia Sepkowska Podejmowanie działalności gospodarczej w regionie 311[08].Z5.02 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy Radom 2005
  • 2. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 1 Recenzenci: dr Paweł Alberciak mgr Anna Mozalewska Opracowanie redakcyjne: mgr Katarzyna Maćkowska Konsultacja: dr Bożena Zając Korekta: mgr inż. Jarosław Sitek Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej modułowej Podejmowanie działalności gospodarczej w regionie – 311[08].Z5.02 zawartego w modułowym programie nauczania dla zawodu: technik elektryk Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2005
  • 3. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 2 SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 2. Wymagania wstępne 3. Cele kształcenia 4. Materiał nauczania 4.1. Podstawy prawne podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce 4.1.1. Materiał nauczania 4.1.2. Pytania sprawdzające 4.1.3. Ćwiczenia 4.1.4. Sprawdzian postępów 4.2. Rejestracja przedsiębiorców w KRS i Urzędzie Gminy 4.2.1. Materiał nauczania 4.2.2. Pytania sprawdzające 4.2.3. Ćwiczenia 4.2.4. Sprawdzian postępów 4.3. Nadanie przedsiębiorcy numeru statystycznego REGON 4.3.1. Materiał nauczania 4.3.2. Pytania sprawdzające 4.3.3. Ćwiczenia 4.3.4. Sprawdzian postępów 4.4. Otwarcie rachunku bankowego 4.4.1. Materiał nauczania 4.4,2. Pytania sprawdzające 4.4.3. Ćwiczenia 4.4.4. Sprawdzian postępów 4.5. Zgłoszenie działalności gospodarczej do Urzędu Skarbowego 4.5.1. Materiał nauczania 4.5.2. Pytania sprawdzające 4.5.3. Ćwiczenia 4.5.4. Sprawdzian postępów 4.6. Obowiązki przedsiębiorcy związane z ubezpieczeniem społecznym 4.6.1. Materiał nauczania 4.6.2. Pytania sprawdzające 4.6.3. Ćwiczenia 4.6.4. Sprawdzian postępów 4.7. Zgłoszenie działalności gospodarczej do organów kontroli 4.7.1. Materiał nauczania 4.7.2. Pytania sprawdzające 4.7.3. Ćwiczenia 4.7.4. Sprawdzian postępów 4.8. Formy i zasady opodatkowania przedsiębiorcy 4.8.1. Materiał nauczania 4.8.2. Pytania sprawdzające 4.8.3. Ćwiczenia 4.8.4. Sprawdzian postępów 4 5 6 7 7 7 8 8 9 9 9 12 12 17 18 18 18 19 24 24 24 25 25 26 27 27 28 28 34 34 34 35 36 39 39 39 40 40 43 43 43 47 48 48
  • 4. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 3 4.9. Kredyt jako źródło pozyskania kapitału do prowadzenia działalności gospodarczej 4.9.1. Materiał nauczania 4.9.2. Pytania sprawdzające 4.9.3. Ćwiczenia 4.9.4. Sprawdzian postępów 4.10. Ubezpieczenia gospodarcze związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 4.10.1. Materiał nauczania 4.10.2. Pytania sprawdzające 4.10.3.Ćwiczenia 4.10.4.Sprawdzian postępów 5.Sprawdzian osiągnięć 6.Literatura 49 49 50 51 52 52 52 53 53 54 55 60
  • 5. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 4 1. WPROWADZENIE Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiadomości i kształtowaniu umiejętności w zakresie podejmowania działalności gospodarczej na własny rachunek. W poradniku zamieszczono: − wymagania wstępne, w których wykazano umiejętności, jakie powinieneś posiadać przed rozpoczęciem pracy z poradnikiem, − cele kształcenia, które wskazują umiejętności, jakie będziesz kształtował w procesie nauczania–uczenia się w niniejszej jednostce modułowej, − materiał nauczania, podzielony na 10 tematów – ściśle z sobą powiązanych i pozostających względem siebie w logicznym układzie, w którym wyodrębnione zostały następujące elementy: • treści kształcenia, mające na celu poszerzenie Twoich wiadomości i stanowiące podstawę do kształtowania określonych umiejętności, pozwolą Ci poznać podstawowe obowiązki przedsiębiorcy związane z podejmowaniem działalności gospodarczej, • pytania sprawdzające, które umożliwią Ci samoocenę w zakresie przygotowania do wykonania ćwiczeń, • wykaz ćwiczeń ułatwiających kształtowanie planowanych umiejętności, • sprawdzian postępów, zawierający zestaw pytań sprawdzających, dzięki którym będziesz miał możliwość dokonania samooceny, czy wszystko dobrze zrozumiałeś i możesz kontynuować proces nauczania–uczenia się, − sprawdzian osiągnięć, który pozwoli ocenić poziom ukształtowanych przez Ciebie umiejętności w całej jednostce modułowej, − wykaz literatury, który ułatwi Ci pogłębianie wiedzy z zakresu jednostki modułowej oraz doskonalenie umiejętności. Przechodząc przez kolejne etapy uczenia się, zwróć szczególną uwagę na: − rodzaje dokumentacji wymaganej podczas czynności rejestracyjnych działalności gospodarczej oraz zasady jej wypełniania, − instytucje publiczno-prawne i ich rolę w procesie rejestracji działalności, − odpowiedzialność i obowiązki przedsiębiorcy związane z podejmowaniem działalności gospodarczej.
  • 6. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 5 2. WYMAGANIA WSTĘPNE Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś już umieć: − korzystać z różnych źródeł informacji w zakresie planowania, podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej, − przeprowadzać analizę rynku pracy, − wskazywać możliwości podjęcia działalności gospodarczej określonej branży na lokalnym rynku, − dobierać formę organizacyjno-prawną dla podejmowanej działalności gospodarczej, − projektować plan marketingowy planowanej działalności gospodarczej, − planować zasoby potrzebne do prowadzenia działalności gospodarczej, − planować wydatki związane z uruchomieniem własnej firmy oraz źródła ich finansowania.
  • 7. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 6 3. CELE KSZTAŁCENIA W wyniku realizacji jednostki modułowej powinieneś umieć: − wyszukać przepisy prawne związane z podejmowaniem działalności gospodarczej w regionie w różnych źródłach informacji, − zidentyfikować obowiązki podejmującego działalność gospodarczą na własny rachunek, − wypełnić wniosek o zarejestrowanie działalności gospodarczej w Krajowym Rejestrze Sądowym, − wypełnić zgłoszenie do urzędu gminy, − złożyć wniosek o nadanie numeru identyfikacji jednostek gospodarki narodowej REGON, − złożyć wniosek o nadanie numeru identyfikacji podatkowej NIP, − złożyć wniosek o otwarcie rachunku bankowego, − zgłosić obowiązek podatkowy w urzędzie skarbowym, − wypełnić deklarację ubezpieczeniową do ZUS, − wypełnić prosty wniosek kredytowy, − porównać koszty zaciągnięcia kredytów w różnych bankach.
  • 8. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 7 4. MATERIAŁ NAUCZANIA 4.1. Podstawy prawne podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce 4.1.1. Materiał nauczania Podejmowanie, prowadzenie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów administracji publicznej w podstawowym zakresie reguluje Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej z dnia 6 sierpnia 2004 roku, z późniejszymi zmianami. Szczegółowe przepisy dotyczące rejestracji działalności gospodarczej zawarte są w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym. Uszczegółowienie przepisów dotyczących prowadzenia działalności reguluje szereg innych ustaw i rozporządzeń. Ich wykaz znajduje się na końcu poradnika w pozycji „Literatura”. Zgodnie z pierwsza z wymienionych ustaw, przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, prowadzonej przez urzędy gminy. Przedsiębiorca wpisany do rejestru przedsiębiorców albo ewidencji jest obowiązany umieszczać w oświadczeniach pisemnych, skierowanych w zakresie swojej działalności do oznaczonych osób i organów, numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz posługiwać się tym numerem w obrocie prawnym i gospodarczym. Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska. Każdy przedsiębiorca musi uzyskać numer identyfikacyjny, zwany REGONEM. Składa się on z dziewięciu cyfr, w których zakodowane są informacje o rodzaju działalności gospodarczej, siedzibie i miejscu prowadzenia działalności gospodarczej, formie organizacyjno-prawnej, sposobie finansowania. Przedsiębiorca zobowiązany jest również do oznaczania siedziby i miejsca poprzez umieszczenie nazwy (firmy) lub imienia i nazwiska podmiotu gospodarczego oraz zwięzłego określenia przedmiotu działalności na pieczątkach lub drukach firmowych. Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub instrukcji informacji w języku polskim zawierających: 1) firmę przedsiębiorcy i jego adres; 2) nazwę towaru; 3) inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej następujących danych: 1) firmy przedsiębiorcy; 2) numeru identyfikacji podatkowej (NIP); 3) siedziby i adresu przedsiębiorcy. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą powinny posiadać rachunek bankowy i prowadzić operacje finansowe za pośrednictwem tego rachunku w każdym
  • 9. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 8 przypadku, gdy stroną transakcji jest inny podmiot gospodarczy. O posiadaniu rachunku bankowego należy poinformować właściwy Urząd Skarbowy. W przypadku posiadania kilku rachunków należy wskazać, który z nich jest podstawowy. Bank prowadzący rachunek podstawowy należy poinformować o posiadaniu rachunków w innych bankach a te inne banki – o nazwie banku, w którym znajduje się rachunek podstawowy. Podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. W niektórych jednak przypadkach podjęcie działalności gospodarczej podlega reglamentacji co związane jest z uzyskaniem koncesji lub zezwolenia lub wpisu do rejestru działalności reglamentowanej. Zezwolenia wymaga np. prowadzenie aptek, wytwarzanie środków medycznych, sprzedaż alkoholu. Koncesja przyznawana jest uznaniowo i może dotyczyć, np. obrotu energią elektryczną, organizowania pokazu ogni sztucznych. Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych. Podjęcie działalności gospodarczej nakłada również na przedsiębiorcę obowiązek zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz do odpowiednich organów inspekcji i kontroli, a także podjęcia decyzji o formie prowadzenia ewidencji księgowej i naliczania podatku dochodowego. 4.1.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Czy podejmowanie działalności gospodarczej jest dozwolone każdemu, kto podejmie takie wyzwanie? 2. Kiedy przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą? 3. Jakie obowiązki ciążą na przedsiębiorcy w związku z podjęciem przez niego działalności gospodarczej? 4.1.3. Ćwiczenia Ćwiczenie1 Zapoznanie z przepisami prawnymi regulującymi zasady podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej. W oparciu o przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej uzupełnij schemat „Obowiązki przedsiębiorcy podejmującego działalność gospodarczą”. Obowiązki przedsiębiorcy podejmującego działalność gospodarczą
  • 10. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 9 Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zastosować przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, 2) uzupełnić schemat. Wyposażenie stanowiska pracy: − przepisy ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, − literatura zgodna z wykazem w punkcie 6 poradnika, − przybory do pisania. 4.1.1. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zdefiniować pojęcia: działalność gospodarcza, przedsiębiorca, koncesja, zezwolenie, rejestr działalności regulowanej? 2) podać termin, w którym przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą? 3) wymienić obowiązki przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą? 4) wyjaśnić, na czym polega reglamentowanie działalności gospodarczej,? 5) wskazać, którzy przedsiębiorcy dokonują rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym, a którzy w Ewidencji Działalności Gospodarczej? 4.2. Rejestracja przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym i Urzędzie Gminy 4.2.1. Materiał nauczania Podjęcie działalności gospodarczej uwarunkowane jest uzyskaniem wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (osoby fizyczne i wspólnicy spółki cywilnej) lub do Krajowego rejestru Sądowego prowadzonego przez sądy rejestrowe (pozostałe podmioty) Osoba fizyczna oraz wspólnicy spółki cywilnej mogą podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Ewidencję prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy, jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej. Miejscem zamieszkania jest miejscowość, w której przebywa przedsiębiorca z zamiarem stałego pobytu. Organem ewidencyjnym jest wójt, burmistrz, prezydent miasta. Ewidencję w sposób jawny prowadzi się w systemie informatycznym. Wpis do ewidencji jest dokonywany na wniosek podejmującego działalność gospodarczą. Wniosek o wpis do ewidencji składa się na formularzu zgodnym z określonym wzorem urzędowym. Wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji zawiera: − nazwę firmy przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada, − numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada,
  • 11. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 10 − oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu, adres do doręczeń przedsiębiorcy oraz adres, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania – adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony; − określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD), − informacje o istnieniu lub ustaniu małżeńskiej wspólności majątkowej, − informacje o umowie spółki cywilnej, jeżeli taka została zawarta, − dane stałego pełnomocnika, uprawnionego do prowadzenia spraw przedsiębiorcy, o ile przedsiębiorca udzielił takiego pełnomocnictwa, − wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej. Jeżeli przedsiębiorca nie posiada numeru PESEL, składa do akt ewidencyjnych poświadczoną przez upoważnionego pracownika urzędu gminy kopię paszportu albo innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo. Wniosek o wpis do ewidencji podlega opłacie w wysokości 100 złotych, a jeżeli wniosek dotyczy zmiany wpisu opłata wynosi 50 złotych. Pobrane opłaty stanowią dochód budżetu gminy prowadzącej ewidencję. Wniosek o wykreślenie wpisu jest zwolniony z opłat. Organ ewidencyjny wydaje zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej w ciągu 14 dni od dnia wpływu wniosku. Zaświadczenie o wpisie zawiera: 1) firmę przedsiębiorcy oraz jego numer PESEL, o ile taki posiada; 2) numer identyfikacji podatkowej (NIP), o ile taki posiada; 3) oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu do doręczeń przedsiębiorcy, adres, pod którym jest wykonywana działalność gospodarcza, a jeżeli przedsiębiorca wykonuje działalność poza miejscem zamieszkania – adres głównego miejsca wykonywania działalności i oddziału, jeżeli został utworzony; 4) określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej, zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD). Podmioty nie będące osobami fizycznymi, zobowiązane są przed podjęciem działalności gospodarczej dokonać wpisu do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych w ustawie o Krajowym Rejestrze sądowym. Przez pojęcie rejestru przedsiębiorców należy rozumieć urzędowy wykaz osób prowadzących działalność gospodarczą (przedsiębiorców) i zawierający dane, których wpisu wymaga ustawa. Przepisy dotyczące rejestru przedsiębiorców stosuje się do następujących podmiotów: − spółek jawnych, − spółek partnerskich, − spółek komandytowych − spółek komandytowo-akcyjnych, − spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, − spółek akcyjnych, − spółdzielni, − przedsiębiorstw państwowych, − jednostek badawczo-rozwojowych, − przedsiębiorców określonych w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, − towarzystw ubezpieczeń wzajemnych,
  • 12. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 11 − innych osób prawnych, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru, − oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, − głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń. Dane dotyczące poszczególnych przedsiębiorców wpisanych do rejestru przedsiębiorców umieszcza się pod numerem przeznaczonym dla danego podmiotu w sześciu działach tego rejestru. Wpis obejmuje dla każdego rodzaju przedsiębiorcy następujące dane: − nazwę lub firmę, pod którą działa, a w przypadku osoby fizycznej – jej oznaczenie oraz nazwę, pod którą wykonuje działalność gospodarczą, − oznaczenie jego formy prawnej, − jego siedzibę i adres, a w przypadku osoby fizycznej – również jej miejsce zamieszkania i adres, − jeżeli podmiot wpisany do rejestru przedsiębiorców posiada oddziały – także ich siedziby oraz adresy, − oznaczenie jego poprzedniego numeru rejestru sądowego lub numeru w ewidencji działalności gospodarczej, − jeżeli podmiot wpisany do rejestru przedsiębiorców utworzony został w wyniku przekształcenia lub podziału innego podmiotu albo połączenia innych podmiotów, zamieszcza się w tym rejestrze wzmiankę o sposobie powstania podmiotu, a także oznaczenia poprzednich numerów rejestru. Jeżeli podmiot wpisany do rejestru przedsiębiorców utworzony został w wyniku koncentracji innych podmiotów, zamieszcza się w tym rejestrze także oznaczenie poprzednich numerów tego rejestru oraz numer i datę decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zgodzie na dokonanie koncentracji, wydanej zgodnie z przepisami o ochronie konkurencji i konsumentów, − wzmiankę o wykonywaniu działalności gospodarczej z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej. Rejestr prowadzą w systemie informatycznym sądy rejonowe (sądy gospodarcze), obejmujące swoją właściwością obszar województwa lub jego część. Wpis do Rejestru jest dokonywany na wniosek przedsiębiorcy, chyba że przepis szczególny przewiduje wpis z urzędu. Wniosek o wpis do Rejestru składa się na urzędowym formularzu. Składając wniosek, wnioskodawca bez wezwania uiszcza opłatę sądową, a jeżeli wpis podlega ogłoszeniu – również opłatę za ogłoszenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Do wniosku o wpis podmiotu podlegającego obowiązkowi wpisu do Rejestru dołącza się uwierzytelnione notarialnie albo złożone przed sędzią lub upoważnionym pracownikiem sądu wzory podpisów osób upoważnionych do reprezentowania tego podmiotu lub prokurenta. Wniosek o wpis sąd rejestrowy rozpoznaje nie później niż w terminie 14 dni od daty jego złożenia.
  • 13. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 12 4.2.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Do jakiego organu przyszły przedsiębiorca – właściciel jednoosobowego przedsiębiorstwa musi złożyć wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej? 2. Co należy rozumieć pod pojęciem „rejestr przedsiębiorców”? 3. Jakie elementy zawiera wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej? 4. Czy wpis do Krajowego Rejestru Sądowego dokonywany jest na wniosek, czy też z urzędu? 5. Z jakimi opłatami musi liczyć się przedsiębiorca ubiegający się o rejestrację? 6. Jaki podmiot prowadzi ewidencję działalności gospodarczej? 7. W jakiej formie należy złożyć pismo o wpis do KRS? 8. W jakim terminie rozpatrywany jest wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej? 9. W jakiej formie zapada orzeczenie w tym przedmiocie? 4.2.3. Ćwiczenia Ćwiczenie1 Wypełnianie wniosku o zarejestrowanie działalności gospodarczej w urzędzie gminy. Na podstawie podanych informacji proszę sporządzić wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Jan Kowalski (ur. 18.07.1960 r. w Łodzi, nr PESEL 60071616344) zamieszkały w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Hożej 14 zamierza podjąć działalność gospodarczą w formie jednoosobowego przedsiębiorstwa. Podjął on decyzję, że nazwa przedsiębiorstwa będzie następująca: Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5. Uznał on, że przedsiębiorstwo to będzie się także posługiwało nazwą skróconą: PH „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5. Przedmiotem działania przedsiębiorstwa będzie: sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała działalność usługowa nigdzie niesklasyfikowana. Zaplanowaną działalność zamierza rozpocząć w dniu 1 września 2005 roku. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w odniesieniu do osób fizycznych podejmujących działalność gospodarczą oraz z Rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności, 2) poprawnie wypełnić formularz urzędowy dotyczący rejestracji działalności gospodarczej w urzędzie gminy. Wyposażenie stanowiska pracy: − ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, − druk wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, − przybory do pisania.
  • 14. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 13 .............................................................. (miejscowość i data) PREZYDENT MIASTA ......................................... W N I O S E K o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej Imię i nazwisko przedsiębiorcy: ............................................................................................ Nr ewidencyjny PESEL: ...................................................................................................... Nazwa (oznaczenie przedsiębiorcy): ................................................................................ .............................................................................................................................................. (nazwa skrócona): ............................................................................................................... Oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy: ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Siedziba i adres zakładu głównego, oddziału lub innego stałego miejsca wykonywania działalności gospodarczej (poza miejscem zamieszkania): ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ Określenie przedmiotu wykonywanej działalności gospodarczej zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD): ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ Data rozpoczęcia działalności gospodarczej: ......................................................................... .......................................... (czytelny podpis ) Opłata za wniosek wynosi 100,00 złotych Źródło: opracowanie własne na podstawie ogólnie dostępnego formularza wniosku Ćwiczenie 2 Wypełnianie wniosku o zarejestrowanie działalności gospodarczej w Krajowym Rejestrze Sądowym. Na podstawie podanych informacji proszę sporządzić wniosek o wpis spółki z ograniczoną odpowiedzialnością do Krajowego Rejestru Sądowego – Rejestru Przedsiębiorców. Przedsiębiorstwo Usługowe „ELEKTRONIK” spółka z o.o. z siedzibą w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. przy ul. Niskiej 15 (REGON 590057432, NIP 567-906-11-13, nr konta bankowego 45699145791111000018232156). Kapitał zakładowy wynosi 50.000,00 zł., został pokryty gotówką, dzieli się na udziały o wartości nominalnej 1000,00 złotych każdy. Wspólnikami spółki są Tadeusz Zalewski zam. w Łodzi przy ul. Piotrkowskiej 13 posiadający
  • 15. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 14 15 udziałów oraz Alicja Zawada zamieszkała w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. O. Lange 56 posiadająca 35 udziałów. Wspólnicy mogą posiadać większą ilość udziałów. Umowa spółki została zawiązana na czas nieoznaczony w dniu 18.06.2005 roku. Umowę sporządził notariusz – Janusz Królikowski prowadzący kancelarię notarialną w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Leśnej 89 (nr repertorium A/98/2004). Do pierwszego Zarządu Spółki zostali powołani Barbara Konecka jako Prezes oraz Witold Jabłoński jako Zastępca Prezesa. KRS-W3 Sygnatura akt (wypełnia sąd) Wniosek o rejestrację podmiotu w rejestrze przedsiębiorców CORS Centrum Ogólnopolskich Rejestrów S Krajowy Rejestr Sądowy SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ Formularz należy wypełnić w języku polskim, czytelnie, na maszynie, komputerowo lub ręcznie, wielkimi, drukowanymi literami. Wnioskodawca wypełnia pola jasne. We wszystkich wypełnianych polach, w których występuje możliwość wyboru, należy wstawić X w jednym odpowiednim kwadracie. Wszystkie pola, w których nie będą wpisane odpowiednie informacje, należy przekreślić. Wniosek składa się do sądu rejonowego (sądu gospodarczego) właściwego ze względu na siedzibę podmiotu, którego wpis dotyczy. Wniosek można złożyć w biurze podawczym właściwego sądu lub nadać w urzędzie pocztowym na adres sądu. Wniosek złożony z naruszeniem przepisu art.19 ust.2 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym lub nieprawidłowo wypełniony, podlega zwróceniu, bez wzywania o uzupełnienie braków. Miejsce na notatki Sądu Data wpływu (wypełnia Sąd) SĄD, DO KTÓREGO SKŁADANY JEST WNIOSEK Nazwa sądu Sąd Rejonowy ......................................................................................................................................... SIEDZIBA PODMIOTU, KTÓREGO DOTYCZY WPIS Województwo Powiat Gmina Miejscowość OKREŚLENIE REJESTRACJI Rejestracja dotyczy: Nowego podmiotu Podmiotu uprzednio zarejestrowanego (przerejestrowanie)1 DANE WNIOSKODAWCY Wnioskodawca: 1. Spółka / spółka w organizacji 2. Inny wnioskodawca Pola o numerach 8 i 9 należy wypełnić tylko wówczas, gdy w polu 7 zaznaczono „Inny wnioskodawca”. W pozostałych przypadkach pola te należy przekreślić. Nazwa / firma lub nazwisko Imię 1 Dotyczy podmiotu, który przed 1 stycznia 2001 r. uzyskał wpis w odpowiednim rejestrze sądowym.
  • 16. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 15 DANE ADRESATA KORESPONDENCJI Oznaczenie adresata korespondencji Nazwa / firma lub nazwisko Imię Adres dla korespondencji 1. Ulica Nr domu Nr lokalu Miejscowość Kod pocztowy Poczta Kraj DANE PEŁNOMOCNIKA PROCESOWEGO Oznaczenie pełnomocnika Nazwa / firma lub nazwisko Imię Adres pełnomocnika Ulica Nr domu Nr lokalu Miejscowość Kod pocztowy Poczta Kraj Wnoszę o dokonanie wpisu zgodnie z informacjami zamieszczonymi we wniosku i na załącznikach: DANE PODMIOTU Firma spółki Oznaczenie formy prawnej 1 Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością DANE O WCZEŚNIEJSZEJ REJESTRACJI SPÓŁKI (Część C.1 dotyczy tylko spółki uprzednio zarejestrowanej. W przypadku zgłoszenia nowej spółki informacje o numerach od 30 do 33 należy przekreślić.) Nazwa sądu prowadzącego rejestr Nazwa rejestru Numer w rejestrze Numer identyfikacyjny REGON INFORMACJA O PROWADZENIU DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ Z INNYMI PODMIOTAMI NA PODSTAWIE UMOWY SPÓŁKI CYWILNEJ Czy przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą z innymi podmiotami na podstawie umowy spółki cywilnej? TAK NI E SIEDZIBA I ADRES SPÓŁKI Województwo Powiat
  • 17. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 16 Gmina Miejscowość Ulica Nr domu Nr lokalu Kod pocztowy Poczta INFORMACJA NA TEMAT UMOWY SPÓŁKI (Dla spółki uprzednio zarejestrowanej należy podać informację o umowie stanowiącej podstawę dokonania wpisu do Rejestru Handlowego oraz o zmianach umowy spółki dotychczas nie zarejestrowanych.) Data sporządzenia aktu notarialnego (dzień – miesiąc – rok), oznaczenie notariusza i kancelarii notarialnej, numer repertorium oraz dla spółki przerejestrowywanej, w przypadku zmiany umowy – numery zmienionych, dodanych, usuniętych paragrafów (innych jednostek redakcyjnych) INFORMACJA O CZASIE, NA JAKI UTWORZONA JEST SPÓŁKA Spółka utworzona jest na czas: Oznaczony, jaki ? Nieoznaczony INFORMACJA O PIŚMIE PRZEZNACZONYM DO OGŁOSZEŃ SPÓŁKI INNYM NIŻ MONITOR SĄDOWY I GOSPODARCZY Oznaczenie pisma przeznaczonego do ogłoszeń spółki INFORMACJA CZY WSPÓLNIK MOŻE MIEĆ JEDEN, CZY WIĘKSZĄ LICZBĘ UDZIAŁÓW Wspólnik może mieć: Jeden udział Większą liczbę udziałów INFORMACJA O KAPITALE SPÓŁKI Wysokość kapitału zakładowego spółki Waluta Słownie: Wartość udziałów objętych za aport Waluta Słownie: INFORMACJA O ZAŁĄCZNIKACH: Jeśli spółka posiada oddziały należy wypełnić załącznik KRS-WA „Oddziały, terenowe jednostki organizacyjne”. Jeśli spółka powstała w wyniku połączenia, podziału lub przekształcenia, należy wypełnić załącznik KRS-WH „Sposób powstania podmiotu”. W celu wpisania danych wspólników podlegających wpisowi do rejestru (art. 38 pkt. 8 lit. c ustawy o KRS), należy wypełnić załącznik KRS-WE „Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegający wpisowi do rejestru”. W celu wpisania informacji na temat organu uprawnionego do reprezentacji spółki i osób wchodzących w jego skład oraz sposobu reprezentacji, należy wypełnić załącznik KRS-WK „Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki”. W celu wpisania informacji na temat organu nadzoru i osób wchodzących w jego skład, należy wypełnić załącznik KRS-WK „Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki”. Jeśli spółka posiada prokurentów, należy wypełnić załącznik KRS-WL „Prokurenci”. W celu wpisania przedmiotu działalności przedsiębiorcy, należy wypełnić załącznik KRS-WM „Przedmiot działalności”. Jeśli razem z niniejszym wnioskiem składane są: roczne sprawozdanie finansowe, opinia biegłego rewidenta, uchwała lub postanowienie o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego lub sprawozdanie z działalności spółki, należy wypełnić załącznik KRS-ZN „Sprawozdania finansowe i inne dokumenty”. Lista załączonych formularzy uzupełniających
  • 18. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 17 L Symbol i nazwa załącznika Liczba KRS-WA Oddziały, terenowe jednostki organizacyjne KRS-WE Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegający wpisowi do rejestru KRS-WH Sposób powstania podmiotu KRS-WK Organy podmiotu / wspólnicy uprawnieni do reprezentowania spółki KRS-WL Prokurenci KRS-WM Przedmiot działalności KRS-ZN Sprawozdania finansowe i inne dokumenty LISTA ZAŁĄCZONYCH DOKUMENTÓW Nazwa dokumentu Liczba Umowa spółki Oświadczenie zarządu o wniesieniu kapitału Dokument o powołaniu członków organów spółki Lista wspólników Wzory podpisów Nazwiska, imiona i adresy członków zarządu Nazwisko, imię albo firmę i siedzibę oraz adres jedynego wspólnika OSOBY SKŁADAJĄCE WNIOSEK Imię i nazwisko Data Podpis Miejsce na naklejenie znaczków sądowych, potwierdzenie opłaty ew. potwierdzenie przelewu Źródło: formularz druku KRS–W3 Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z przepisami ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym w odniesieniu do osób fizycznych i spółek prawa handlowego podejmujących działalność gospodarczą, 2) poprawnie wypełnić formularz urzędowy dotyczący rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Wyposażenie stanowiska pracy: − ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, − ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym, − druk wniosku KRS-W3, − literatura wskazana w punkcie 6 poradnika, − przybory do pisania. 4.2.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zdefiniować pojęcia: ewidencja działalności gospodarczej, Krajowy Rejestr Sądowy, Rejestr Przedsiębiorców? 2) wskazać organ ewidencyjny przy dokonywaniu rejestracji w ewidencji działalności gospodarczej? 3) podać termin, w jakim sąd rejestrowy rozpatruje wniosek przedsiębiorcy o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego? 4) wskazać koszty, jakie musi ponieść przedsiębiorca w związku ze złożeniem wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej 5) wymienić podmioty, które muszą dokonać rejestracji w KRS oraz te, które dokonują rejestracji w Ewidencji Działalności Gospodarczej?
  • 19. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 18 4.3. Nadanie przedsiębiorcy numeru statystycznego REGON 4.3.1. Materiał nauczania Poza wynikającym z ustawy obowiązkiem wpisu do rejestru przedsiębiorców, przedsiębiorca podejmujący działalność gospodarczą jest zobowiązany do dokonania dodatkowych czynności rejestracyjnych, wynikających z odrębnych ustaw. Zgodnie z art. 30 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej przedsiębiorca jest zobowiązany uzyskać statystyczny numer identyfikacyjny nadawany przez Wojewódzki Urząd Statystyczny. Funkcje takiego numeru spełnia numer identyfikacyjny kodowany w systemie REGON. Jest to numer identyfikacyjny krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej. Krajowy rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej obejmuje osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz ich jednostki lokalne. Jest on prowadzony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w sposób zinformatyzowany. Tego rodzaju numer nadawany jest na wniosek przedsiębiorcy. Przedsiębiorca ma obowiązek w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej złożyć wniosek o wpis do krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej na druku RG-1. Wniosek powinien zawierać następujące informacje: − nazwę i adres siedziby, a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą dodatkowo nazwisko i imię oraz miejsce zamieszkania i identyfikator systemu ewidencji ludności, − wykaz jednostek wyodrębnionych pod względem organizacyjnym, lokalnym i finansowym. − formę prawną i formę własności, wykonywanej działalności, w tym rodzaj przeważającej działalności, − datę powstania, rozpoczęcia, zawieszenia, zakończenia działalności, − nazwę organu rejestrowego lub ewidencyjnego, nazwa rejestru (ewidencji) i nadany przez ten organ numer, − liczba pracujących. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą składają wniosek w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania. Pozostali przedsiębiorcy wniosek w Urzędzie Statystycznym (lub jego oddziale) działającym w województwie, na którego terenie mają siedzibę. Urzędy Statystyczne udostępniają w swoich siedzibach druki wniosków i przyjmują wnioski o wpis do rejestru podmiotów od przedsiębiorców mających siedzibę lub miejsce zamieszkania w województwie, na którego terenie działają. Druki wydawane są nieodpłatnie, nie pobiera się także opłat za przyjęcie wniosku. Wpis przedsiębiorcy do rejestru następuje na podstawie wniosku składanego przez przedsiębiorcę na odpowiednim formularzu. Do wniosku dołącza się wypis, wyciąg z rejestru lub zaświadczenie potwierdzające powstanie przedsiębiorcy lub podjęcie działalności. 4.3.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie podmioty muszą uzyskać statystyczny numer identyfikacyjny? 2. Jakich czynności musi dokonać przedsiębiorca, aby uzyskać numer statystyczny REGON?
  • 20. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 19 3. Czy rejestracja w rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej jest odpłatna? 4. Jaki dokument przedsiębiorca ma obowiązek dołączyć do wniosku RG-1? 4.3.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wypełnianie wniosku o nadanie numeru identyfikacji jednostek gospodarki narodowej REGON Jan Kowalski (ur. 18.07.1960 r. w Łodzi, nr PESEL 60071616344) zamieszkały w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Hożej 14 z dniem 1.09.2005 r. podjął działalność gospodarczą w formie jednoosobowego przedsiębiorstwa. Nazwa przedsiębiorstwa jest następująca: Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5, nazwa skrócona: PH „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5 (tel./fax.(044 724-89-36). Przedmiotem działania przedsiębiorstwa jest: sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała działalność usługowa nigdzie nie sklasyfikowana. Przedsiębiorca otrzymał wpis do ewidencji działalności gospodarczej w dniu 28.08.2005 r., pod numerem 1518. Przedsiębiorca zamierza zatrudniać 10 osób. Jako miernik do ustalenia przeważającego rodzaju działalności gospodarczej przedsiębiorca wybrał przychody ze sprzedaży. Na podstawie podanych informacji sporządź na druku RG-1 wniosek o nadanie numeru statystycznego REGON. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) dokonać analizy druku RG-1, 2) skompletować wszystkie informacje potrzebne do jego wypełnienia lub wyjaśnić z nauczycielem, gdzie je pozyskasz, gdy będziesz chciał składać wniosek o nadanie REGONU, 3) wypełnić formularz RG-1, 4) porównać z przykładem poprawnie wypełnionego wniosku. Wyposażenie stanowiska pracy: − przykład wypełnionego wniosku o wpis do rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej RG-1, − przybory do pisania.
  • 21. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 20
  • 22. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 21
  • 23. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 22
  • 24. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 23 Źródło: formularz druku RG-1
  • 25. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 24 4.3.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) wyjaśnić pojęcia: numer REGON, rejestr urzędowy podmiotów gospodarki narodowej? 2) scharakteryzować informacje, jakie powinien zawierać wniosek RG-1? 3) podać termin składania wniosku RG-1 przez przedsiębiorcę? 4) wskazać organ, w którym należy złożyć wniosek RG-1? 5) wymienić podmioty zobowiązane do uzyskania numeru statystycznego REGON? 4.4. Otwarcie rachunku bankowego 4.4.1. Materiał nauczania Obowiązek posiadania rachunku bankowego i dokonywania rozliczeń za jego pośrednictwem dotyczy: − przedsiębiorców, których miesięczne rozliczenia z jedną firmą osiągną 10.000 EURO (ok. 40.000 zł) – wówczas rozliczenia z tą firmą w następnym miesiącu, już po przekroczeniu kwoty 1.000 EURO (ok.4.000 zł) także muszą być realizowane przez bank; − przedsiębiorców, których obrót z innymi firmami przekracza 3.000 EURO (ok. 12.000 zł); − niezależnie od wartości realizowanych transakcji, obrót bezgotówkowy za pośrednictwem banków obowiązuje tych przedsiębiorców, którzy prowadzą podatkową księgę przychodów i rozchodów lub księgi handlowe oraz tych, którzy działają w formie spółek prawa handlowego. Nie muszą natomiast dokonywać rozliczeń za pośrednictwem banków ci przedsiębiorcy, którzy są opodatkowani w formie ryczałtu lub karty podatkowej, albo którzy notują zyski niższe niż 3.000 EURO. Jeżeli przedsiębiorca otwiera rachunki w kilku bankach, to musi wskazać jeden z nich jako podstawowy i poinformować o tym (podając numery kont) wszystkie banki, a także urząd skarbowy i ZUS. Założenie rachunku bankowego odbywa się na wniosek przedsiębiorcy na podstawie umowy zawartej z bankiem w formie pisemnej. Do wniosku wymagane jest dołączenie oryginałów oraz sporządzenie kopii wszelkich możliwych dokumentów powstałych w trakcie rejestracji firmy: zaświadczenia o wpisie do ewidencji, postanowienia o wpisie do KRS, decyzji o nadaniu numeru NIP, umowy spółki cywilnej, jeśli taka została zawarta, decyzji o nadaniu numeru statystycznego REGON. Załącznikiem do umowy rachunku bankowego jest karta wzorów podpisów osób upoważnionych do dysponowania rachunkiem.
  • 26. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 25 4.4.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. W jakim celu przedsiębiorca otwiera rachunek bankowy? 2. W jakich przypadkach przedsiębiorca ma obowiązek otwarcia rachunku bankowego? 3. Jakie dokumenty przedsiębiorca ma obowiązek dołączyć do wniosku o otwarcie rachunku bankowego? 4. Jaki dokument podpisują bank i przedsiębiorca, po rozpatrzeniu złożonego przez przedsiębiorcę wniosku? 4.4.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wypełnianie wniosku o otwarcie rachunku bankowego. Jako właściciel jednoosobowego przedsiębiorstwa PH „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5 (NIP 773-167-13-21, REGON 591511032), złóż w PKO S.A. w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Mościckiego 15 wniosek o otwarcie rachunku bankowego dla prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Do wykonania ćwiczenia wykorzystaj zamieszczony poniżej dokument. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zastosować przepisy o ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz przepisy ustawy o rachunkowości, 2) wypełnić wniosek o otwarcie rachunku bankowego wzorując się na otrzymanej od nauczyciela dokumentacji, 3) zaproponować dokumenty jakie należy dołączyć do wniosku o otwarcie rachunku bankowego. Wyposażenie stanowiska pracy: − ustawa o swobodzie działalności gospodarczej, − wzorcowy wniosek o otwarcie rachunku bankowego, − wzorcowy regulamin prowadzenia bieżących rachunków bankowych, − druk wniosku o otwarcie rachunku bankowego podany w ćwiczeniu, − przybory do pisania.
  • 27. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 26 ..................................................... ...................................................... (nazwa wnioskodawcy ) (miejscowość i data) ..................................................... (adres wnioskodawcy) .................................................... ........................................................... (NIP) ........................................................... ................................................... (nazwa i adres banku) (REGON) WNIOSEK O OTWARCIE RACHUNKU BANKOWEGO 1. Zgłaszam wniosek o otwarcie rachunku bankowego bieżącego na warunkach określonych w Regulaminie otwierania i prowadzenia w ........................................................................... rachunków bankowych w złotych. 2. Do wniosku załączam następujące dokumenty: .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................................................................................................. .............................................................. ( pieczęć i podpis osoby upoważnionej do reprezentowania wnioskodawcy) Źródło: opracowanie własne na podstawie druku wniosku o otwarcie rachunku bankowego 4.4.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) wyjaśnić, kiedy przedsiębiorca zobowiązany jest do otwarcia rachunku bankowego? 2) wymienić dokumenty konieczne przy składaniu wniosku o otwarcie rachunku bankowego? 3) wskazać jednostkę, w której należy złożyć wniosek o otwarcie rachunku bankowego? 4) wyjaśnić, czy przedsiębiorca może posiadać tylko jeden czy kilka rachunków bankowych?
  • 28. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 27 4.5. Zgłoszenie działalności gospodarczej do Urzędu Skarbowego 4.5.1. Materiał nauczania Przedsiębiorcy podlegają obowiązkowi ewidencyjnemu w Urzędzie Skarbowym oraz otrzymują numer identyfikacji podatkowej NIP. Ewidencja w Urzędzie Skarbowym odbywa się na podstawie zgłoszenia ewidencyjnego (identyfikacyjnego). Uzyskanie numeru statystycznego NIP. Jest o tyle ważne, że w toku naszej działalności przedsiębiorca ma obowiązek podawać NIP na wszelkich dokumentach związanych z wykonywaniem zobowiązań podatkowych, a więc na wszystkich fakturach i ofertach. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez nas podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw. Przedsiębiorcy, którzy będą podatnikami podatku VAT lub akcyzowego oprócz zgłoszenia ewidencyjnego są obowiązani dokonać zgłoszenia rejestracyjnego przed dniem wykonania pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu tymi podatkami. Podatnicy VAT dokonują zgłoszenia identyfikacyjnego w urzędzie skarbowym, w którym będą opłacać VAT. Jeśli przedsiębiorca rezygnuje ze zwolnienia z podatku VAT (które może mu przysługiwać ze względu na przewidywane obroty) lub gdy zwolnienie takie mu nie przysługuje, to rejestruje się jako podatnik VAT na druku VAT-R. Podatnicy korzystający ze zwolnienia z VAT, będący jednostkami nie posiadającymi osobowości prawnej (np. spółki cywilne, jawne, komandytowe) zgłaszają się w urzędzie tam, gdzie mają siedzibę lub miejsce wykonywania działalności. Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych zgłaszają się w urzędzie, gdzie będą opłacać ten podatek. Jest to urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania w dniu 31 grudnia roku podatkowego. Przedsiębiorca ma obowiązek zgłoszenia do Urzędu Skarbowego wykonywanej działalności w ciągu 7 dni od daty uzyskania wpisu do ewidencji składając, zawiadomienie o rozpoczęciu działalności gospodarczej w dniu wymienionym w potwierdzeniu zgłoszenia. Określa wybrany rodzaj opodatkowania podatkiem dochodowym oraz deklaruje czy będziemy „vatowcami” czy też nie. Jeżeli roczny obrót przedsiębiorcy nie przekroczy 80 tys. złotych, to jest on zwolniony z podatku VAT. Powinien jednak w takiej sytuacji złożyć druk VAT-6, w przeciwnym razie ma obowiązek wypełnić druk VAT-R i dokonać opłaty skarbowej w wysokości 40 zł. Jeżeli do tej pory przedsiębiorca nie miał swojego Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP) do składanej dokumentacji powinien dołączyć wypełniony druk NIP-3. W zgłoszeniu należy podać numer konta podstawowego i bank prowadzący to konto. Przedsiębiorca zobowiązany jest informować organ podatkowy bez wezwania o umowach zawartych z osobami zagranicznymi. Przedsiębiorca będący podatnikiem, jest obowiązany wyznaczyć osoby, do których obowiązków należy obliczanie i pobieranie podatków oraz terminowe wpłacanie organowi podatkowemu pobranych kwot, oraz zgłosić imiona, nazwiska i adresy tych osób. W celu rejestracji działalności gospodarczej w Urzędzie Skarbowym należy złożyć następujące dokumenty (kserokopie): 1) osoby fizyczne a) wypełniony formularz NIP – 1, b) zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, c) REGON, d) umowę rachunku bankowego.
  • 29. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 28 2) spółki cywilne a) wypełniony formularz NIP –1 b) zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej c) REGON, d) umowę rachunku bankowego, e) umowę spółki cywilnej, zarejestrowaną w Urzędzie Skarbowym, f) umowę najmu lokalu. 3) inne spółki a) wypełniony formularz NIP -2, b) REGON, c) akt notarialny o założeniu spółki, d) postanowienie sądu rejestrowego o zarejestrowaniu spółki, e) wypis z rejestru handlowego, f) umowę rachunku bankowego, g) umowę najmu lokalu. 4.5.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie czynności obowiązują przedsiębiorcę w stosunku do urzędu skarbowego? 2. Jakie są rodzaje formularzy zgłoszeniowych do Urzędu Skarbowego? 3. Jakie dokumenty obowiązują przedsiębiorcę przy wyborze opodatkowania podatkiem VAT? 4.5.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wypełnianie wniosku o nadanie numeru identyfikacji podatkowej NIP. Wypełnij zgłoszenie identyfikacyjne NIP-1 osoby fizycznej prowadzącej samodzielnie działalność gospodarczą na podstawie poniższych informacji: − Nazwisko i imię – Jan Kowalski − Miejsce zamieszkania – 97-200 Tomaszów Mazowiecki., ul. Hoża 14 − Data i miejsce urodzenia – 18.07.1960r., Łódź − Nr PESEL – 60071616344 − Nazwa firmy – Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski − Rodzaj prowadzonej działalności – sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała działalność usługowa nigdzie nie sklasyfikowana − Miejsce prowadzenia działalności – 97-200 Tomaszów Mazowiecki., ul. Polna 5 − Data rozpoczęcia działalności – 01.09.2005r. − Nazwa rejestru – Ewidencja działalności gospodarczej − Organ rejestrowy – Prezydent Miasta Tomaszowa Mazowieckiego − Numer wpisu do ewidencji – 1424 − Numer REGON – 591511032 − Numer dowodu osobistego WL 2458712 − Rachunek bankowy – 17543612121456789100123476 − Rodzaj prowadzonej dokumentacji – podatkowa księga przychodów i rozchodów, prowadzona we własnym zakresie.
  • 30. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 29 Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) dokonać analizy elementów zgłoszenia identyfikacyjnego do Urzędu Skarbowego, 2) wypełnić formularz NIP 1, 3) sprawdzić prawidłowość wypełnienia dokumentu. Wyposażenie stanowiska pracy − ustawa o podatku od towarów i usług, − dokumenty zgłoszeniowe w zakresie podatku VAT, − ustawa o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników, − formularz zgłoszeniowy NIP-1, − wzorcowe dokumenty dostarczone przez nauczyciela, − przybory do pisania.
  • 31. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 30
  • 32. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 31
  • 33. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 32
  • 34. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 33 Źródło: formularz zgłoszenia do Urzędu Skarbowego – NIP-1
  • 35. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 34 4.5.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) uzasadnić cel obowiązku nadawania przedsiębiorcy numeru identyfikacji podatkowej NIP? 2) wymienić dokumenty, które przedsiębiorca prowadzący jednoosobowe przedsiębiorstwo ma obowiązek złożyć przy rejestracji w Urzędzie Skarbowym? 3) podać termin, w którym przedsiębiorca ma obowiązek zgłosić fakt podjęcia działalności gospodarczej w Urzędzie Skarbowym? 4) wskazać, jaki dokument i w jakim terminie ma obowiązek złożyć przedsiębiorca zwolniony z opodatkowania podatkiem od towarów i usług VAT? 4.6. Obowiązki przedsiębiorcy związane z ubezpieczeniem społecznym 4.6.1. Materiał nauczania Na podstawie ustawy z dnia 13 X 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 z późniejszymi zmianami), osoby fizyczne, prowadzące na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej pozarolniczą działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą są zobowiązane samodzielnie i bezpośrednio dokonać zgłoszenia do ubezpieczeń do właściwej z uwagi na siedzibę, miejsce prowadzenia działalności gospodarczej jednostki organizacyjnej ZUS w terminie 7 dni od dnia powstania obowiązku ubezpieczenia. zgłoszenia dokonuje się na urzędowym formularzu ZUS ZUA – Zgłoszenie do ubezpieczeń oraz ZUS ZFA – Zgłoszenie płatnika składek – osoby fizycznej. Przed wypełnieniem formularza należy zapoznać się z instrukcją oraz informacjami zamieszczonymi na formularzu. Każda osoba objęta obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi podlega zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczenia. Obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych pracownika należy do płatnika składek. Przedsiębiorca zatrudniający pracowników ma obowiązek złożyć w ZUS zgłoszenie zatrudnienia pracownika na druku ZUS-ZUA w terminie 7 dni od daty zatrudnienia. Natomiast zgłoszenia do ubezpieczenia siebie samego przedsiębiorca musi dokonać osobiście. Zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych dokonuje się według wzoru ustalonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 4.12.1998 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i do ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji korygujących oraz innych dokumentów. Przekazywanie do ZUS zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych może być dokonywane w postaci dokumentu elektronicznego z programu informatycznego udostępnionego przez ZUS płatnikom składek (w przypadku od 5 osób zgłoszonych do ubezpieczenia) lub w formie wydruku z tego programu ewentualnie papierowej w innych przypadkach. Na podstawie pierwszego zgłoszenia zakładane jest konto ubezpieczonego. Oznacza się je numerem ewidencyjnym nadanym osobie ubezpieczonej przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności. Na koncie
  • 36. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 35 ubezpieczonego gromadzone są informacje o wysokości wpłaconych i zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne po odprowadzeniu składki na otwarte fundusze emerytalne. Zgłoszenie do ubezpieczeń zawiera w szczególności następujące dane dotyczące osoby zgłaszanej: − numer PESEL i/lub NIP, − serię i numer dowodu osobistego lub paszportu, − nazwisko, imię pierwsze i drugie, − nazwisko rodowe, − datę urodzenia, − obywatelstwo i płeć, w przypadku cudzoziemca – posiadanie karty stałego lub czasowego pobytu wydanej w związku z udzieleniem statusu uchodźcy, − tytuł ubezpieczenia; w przypadku przedsiębiorców będzie to fakt prowadzenia działalności gospodarczej, − wymiar czasu pracy, − stopień pokrewieństwa lub powinowactwa oraz pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym z pracodawcą, zleceniodawcą, osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, − stopień niepełnosprawności, − stopień niezdolności do pracy, − wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, − posiadanie ustalonego prawa do emerytury lub renty, − adres zameldowania na stałe miejsce pobytu, adres zamieszkania, jeżeli jest inny niż adres zameldowania na stałe miejsce pobytu, adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres zameldowania na stałe miejsce pobytu i adres zamieszkania. Płatnik składek jest zobowiązany w terminie 7 dni powiadomić ZUS o każdej zmianie danych ubezpieczonego zawartych w dotychczasowym zgłoszeniu. Rozliczenia składek dokonuje się składając co miesiąc deklarację ZUS-DRA w terminie do 10 lub 15 dnia następnego miesiąca, w zależności od ilości ubezpieczonych (nawet jeżeli nie nastąpiły żadne zmiany w zakresie podstawy wyliczenia składki). Pracownicy, zatrudnieni przez przedsiębiorcę, muszą być zgłoszeni do ubezpieczenia. 4.6.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie terminy obowiązują przy zgłoszeniu przedsiębiorcy do ZUS? 2. Jakie wyróżnia się dokumenty zgłoszeniowe do ubezpieczenia społecznego płatnika składek? 3. Jakie dokumenty obowiązują przy zgłaszaniu zatrudnionych pracowników?
  • 37. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 36 4.6.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Wypełnianie deklaracji ubezpieczeniowej do ZUS. Wypełnij zgłoszenie do ubezpieczenia płatnika składek na druku ZUS ZFA na podstawie następujących danych: − Nazwisko i imię – Jan Kowalski − Miejsce zamieszkania- 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Hoża 14 − Data i miejsce urodzenia – 18.07.1960 r., Łódź − Nr PESEL – 60071616344 − Nazwa firmy – Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK”- Jan Kowalski − Rodzaj prowadzonej działalności – sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała działalność usługowa nigdzie nie sklasyfikowana − Miejsce prowadzenia działalności – 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Polna 5 − Data rozpoczęcia działalności – 01.09.2005r. − Nazwa rejestru – Ewidencja działalności gospodarczej − Organ rejestrowy – Prezydent Miasta Tomaszowa Mazowieckiego − Numer wpisu do ewidencji – 1424 − Numer REGON – 591511032 − Numer NIP – 773-167-13-21 Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) określić zasady zgłaszania do ZUS płatnika składek, 2) wypełnić dokumenty zgłoszeniowe wzorując się na instrukcji wypełniania dokumentów ZUS. Wyposażenie stanowiska pracy: − ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych, − wzorcowe dokumenty zgłoszeniowe do ZUS, − instrukcja wypełniania dokumentów ZUS, − druk dokumentu ZUS ZFA, − przybory do pisania.
  • 38. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 37
  • 39. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 38 Źródło: formularz zgłoszenia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
  • 40. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 39 4.6.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) określić rodzaje ubezpieczeń, którym podlega przedsiębiorca? 2) wymienić dokumenty zgłoszeniowe do ZUS? 3) wskazać termin, w którym przedsiębiorca powinien złożyć zgłoszenie do ZUS? 4) zdefiniować pojęcia: płatnik, konto ubezpieczonego? 5) określić, w jaki sposób przedsiębiorca dokonuje comiesięcznego rozliczenia składek z tytułu ubezpieczenia społecznego? 4.7. Zgłoszenie działalności gospodarczej do organów kontroli 4.7.1. Materiał nauczania Ustawa Kodeks Pracy nakłada na przedsiębiorcę zatrudniającego pracowników obowiązek zawiadomienia właściwego wojewódzkiego inspektora PIP i właściwego inspektora sanitarnego. Organem powołanym do nadzoru nad higieną pracy w zakładach pracy jest Państwowa Inspekcja Sanitarna. Przedsiębiorca ma obowiązek powiadomienia, w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia działalności, właściwego państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności oraz o przewidywanej liczbie pracowników, a także złożenia pisemnej informacji o środkach i procedurach przyjętych dla spełnienia wymagań wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, dotyczących danej dziedziny działalności. Państwowy inspektor sanitarny jest uprawniony do kontroli zgodności budowanych obiektów z wymaganiami higienicznymi i zdrowotnymi, określonymi w obowiązujących przepisach. Państwowemu inspektorowi sanitarnemu przysługuje prawo zgłoszenia sprzeciwu wobec uruchomieniu wybudowanego lub przebudowanego zakładu pracy, wprowadzenie nowych technologii, dopuszczania do obrotu materiałów mogących mieć wpływ na zdrowie ludzi, jeżeli stwierdzi, że mogłoby nastąpić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi. Zgodnie z ustawą o ochronie przeciwpożarowej przedsiębiorca zobowiązany jest: 1) przestrzegać przeciwpożarowych wymagań budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, 2) wyposażyć budynek, obiekt, lub teren w sprzęt pożarniczy i ratowniczy oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami określonymi w odrębnych przepisach, 3) zapewnić osobom przebywającym w obiekcie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, 4) przygotować obiekt lub budynek do prowadzenia akcji ratowniczej, 5) ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia Ustawa o ochronie i kształtowaniu środowiska: 1) zabrania wprowadzania do gleby substancji szkodliwych, 2) zabrania przeznaczania na cele inwestycyjne gruntów rolnych wysokiej jakości i gruntów leśnych, 3) zobowiązuje przedsiębiorców emitujących substancje zanieczyszczające do powietrza do prowadzenia pomiarów stężeń tych substancji,
  • 41. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 40 4) upoważnia właściwe organy do ustalania w drodze indywidualnej decyzji rodzajów i ilości substancji zanieczyszczających powietrze, dopuszczonych do wprowadzenia do powietrza, 5) zobowiązuje przedsiębiorców do ochrony lasów przed szkodliwymi wpływami gazów, pyłów i ścieków, powstających w związku z działalnością gospodarczą, 6) upoważnia wojewodę do określenia w drodze indywidualnych decyzji dopuszczalnego poziomu hałasu lub wibracji przenikających do środowiska, 7) dopuszcza sprowadzanie z zagranicy odpadów (z wyłączeniem odpadów niebezpiecznych) jedynie po uzyskaniu zezwolenia Głównego Inspektora Ochrony Środowiska (np. makulatura dla zakładów celulozowo-papierniczych). Ustawa Prawo wodne nakłada na przedsiębiorcę obowiązek uzyskania pozwolenia wodno-prawnego na gospodarcze korzystanie z wód. Przed wystąpieniem o takie pozwolenia przedsiębiorca musi sporządzić operat wodnoprawny. 4.7.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1) Jakie obowiązki, w związku z zatrudnieniem pracownika, nakłada na przedsiębiorcę kodeks pracy? 2) Jakie kompetencje posiada inspektor pracy i inspektor sanitarny? 3) Jakie obowiązki musi realizować przedsiębiorca, aby wypełnić postanowienia ustawy o ochronie przeciwpożarowej? 4.7.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Zgłoszenie działalności gospodarczej do organów kontroli. Po zapoznaniu się z materiałem nauczania oraz ze wskazanymi w punkcie 6 poradnika aktami prawnymi w zakresie zgłoszenia działalności gospodarczej do organów kontroli uzupełnij tabelę. Tabela 1. Podstawowe informacje dotyczące zgłoszenia działalności gospodarczej do odpowiednich organów kontroli Nazwa organu kontroli Zakres zgłoszenia Termin do zgłoszenia Państwowa Inspekcja Pracy Państwowa Inspekcja Sanitarna Inspekcja Handlowa Państwowy Inspektor Ochrony Środowiska Inspektorat Nadzoru Budowlanego Państwowa Straż Pożarna Źródło: opracowanie własne
  • 42. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 41 Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) wymienić przypadki, w których przedsiębiorca ma obowiązek dokonać zgłoszenia do stosownych organów kontrolnych, 2) określić terminy, w których przedsiębiorca powinien dokonać zgłoszenia działalności gospodarczej do organów kontroli, 3) wypełnić tabelę, 4) w miarę potrzeby, skorzystać z odpowiednich aktów prawnych. Wyposażenie stanowiska pracy: − ustawa o państwowej inspekcji pracy, − ustawa kształtowaniu i ochronie środowiska, − ustawa o inspekcji handlowej, − ustawa prawo budowlane, − wzorcowe dokumenty zgłoszeniowe do PIP i PIS, − druki dokumentów PIP i PIS, − przybory do pisania. Ćwiczenie 2 Wypełnianie zgłoszenia do Państwowej Inspekcji Pracy. Na podstawie niżej zamieszczonych danych, wypełnij zgłoszenie do Państwowej Inspekcji Pracy: − Nazwa pracodawcy – Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski. − Miejsce prowadzenia działalności – 97-200 Tomaszów Mazowiecki, ul. Polna 5. − Organizacja podmiotu gospodarczego – podmiot jednozakładowy. − Data rozpoczęcia działalności – 01.09.2005r. − Rodzaj prowadzonej działalności – sprzedaż hurtowa wyrobów elektrycznych do użytku domowego, sprzedaż detaliczna w nie wyspecjalizowanych sklepach, pozostała działalność usługowa nigdzie niesklasyfikowana. − Numer REGON – 591511032.
  • 43. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 42 Źródło: druk PIP
  • 44. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 43 Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) rozróżnić przypadki, w których przedsiębiorca ma obowiązek dokonać zgłoszenia do stosownych organów kontrolnych, 2) podać terminy, w których przedsiębiorca powinien dokonać zgłoszenia organów kontroli, 3) wypełnić kartę zgłoszenia pracodawcy do Państwowej Inspekcji Pracy. Wyposażenie stanowiska pracy: − ustawa o państwowej inspekcji pracy, − ustawa o kształtowaniu i ochronie środowiska, − ustawa o inspekcji handlowej, − ustawa prawo budowlane, − wzorcowe dokumenty zgłoszeniowe do PIP i PIS, − druki dokumentów PIP i PIS, − przybory do pisania. 4.7.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) wyliczyć instytucje kontroli, do których przedsiębiorca ma obowiązek dokonać zgłoszenia? 2) przygotować dokumenty zgłoszeniowe do PIP i PIS? 3) wskazać termin, w którym przedsiębiorca powinien złożyć zgłoszenie do PIP i PIS? 4) scharakteryzować kompetencje PIP, PIS, IH? 5) wymienić sankcje, jakie czekają przedsiębiorcę za nie dokonanie zgłoszenia działalności gospodarczej do stosownych organów kontroli? 4.8. Formy i zasady opodatkowania przedsiębiorcy 4.8.1. Materiał nauczania Podatek dochodowy Wybór formy opodatkowania przedsiębiorcy podatkiem dochodowym uwarunkowany jest charakterem działalności jaką przedsiębiorca zamierza prowadzić. Podatek dochodowy można płacić w formie karty podatkowej, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych (w przypadku, kiedy obowiązujące przepisy uprawniają do skorzystania z tych form płacenia) lub na tzw. zasadach ogólnych. Jeżeli przedsiębiorca planuje, że warunkiem uzyskania przychodów z prowadzonej przez niego działalności, będą duże wydatki – wówczas korzystniejsze może być płacenie podatku dochodowego według skali progresywnej. Od 2004 r. można płacić 19% podatek od dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej (o ile spełnia się określone warunki).
  • 45. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 44 Zasady ogólne opodatkowania podatkiem dochodowym Warunki opodatkowania. Zasady ogólne są podstawową formą opodatkowania. Jeżeli przedsiębiorca nie zadeklaruje wyboru innej formy opodatkowania (tj. ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych albo karty podatkowej lub według 19-procentowej stawki podatku), podatek dochodowy odprowadzany jest według skali progresywnej. Podstawa opodatkowania: Wysokość podatku dochodowego płaconego według skali progresywnej zależy od faktycznie uzyskanych dochodów. Podstawę opodatkowania stanowi dochód, czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Ustalenie podstawy opodatkowania (ustalenie dochodu) odbywa się na podstawie zapisów dokonywanych w prowadzonej przez właściciela firmy podatkowej księdze przychodów i rozchodów albo w księdze rachunkowej. Przed obliczeniem podatku dochód ten można pomniejszyć o składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zapłacone bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe właściciela firmy oraz osób z nim współpracujących. Jeżeli koszty uzyskania przekroczą sumę przychodów, różnica stanowić będzie stratę. Strata z działalności gospodarczej podlega odliczeniu od dochodu z tego samego źródła w latach następnych. Tabela 2. Skala podatku dochodowego w 2005 roku Podstawa obliczenia podatku w złotych ponad do Podatek wynosi 37 024 19% podstawy wymiaru minus kwota 530 zł 08 gr 37 024 74 048 6 504 zł 48 gr + 30% nadwyżki ponad 37 024 zł 74 048 600 000 17 611 zł 68 gr + 40% nadwyżki ponad 74 048 zł 600 000 227 992 zł 48 gr + 50% nadwyżki ponad 600 000 zł kwota wolna: 2 789 zł 89 gr Źródło: opracowanie własne na podstawie rozporządzenia Ministerstwa Finansów w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych w roku 2005 Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych Warunki opodatkowania Rozpoczynając działalność gospodarczą przedsiębiorca może płacić podatek w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych bez względu na wysokość osiągniętych przychodów. W tym przypadku ma obowiązek złożyć w Urzędzie Skarbowym oświadczenie w formie pisemnej w terminie do dnia 20 stycznia. Jeżeli działalność rozpoczyna w trakcie roku, to do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Oświadczenie to będzie ważne również w latach następnych, chyba że właściciel firmy postanowi zmienić formę opodatkowania i poinformuje o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W następnym roku prowadzenia działalności może korzystać z tej formy opodatkowania, ale tylko wówczas, gdy przychody za rok poprzedni nie przekroczą kwoty 250 000 euro. Niektóre rodzaje działalności gospodarczej wykluczają możliwość korzystania z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Zalicza się do nich np. prowadzenie aptek, kantorów, lombardów, wykonywanie większości wolnych zawodów. Podstawę opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stanowi przychód. Nie ma możliwości pomniejszania go o koszty uzyskania przychodów. Jeżeli przedsiębiorca
  • 46. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 45 korzysta z opodatkowania w formie ryczałtu nie ustala się dochodu, jednak może dokonywać odliczeń od przychodu, np. o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wynoszą: 20% – od przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów, 17% – od przychodów wymienionych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne; stawka ta obejmuje m.in. przychody ze świadczenia usług o charakterze niematerialnym, 8,5% – od przychodów z większości rodzajów działalności usługowej, w tym przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, 5,5% – od przychodów z działalności wytwórczej i budowlanej, 3,0% – od przychodów z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne podaje szczegółowe informacje dotyczące stosowania poszczególnych stawek ryczałtu w odniesieniu do konkretnych rodzajów przychodów. Obliczony ryczałt można pomniejszać o przysługujące odliczenia, na przykład z tytułu zapłaconej składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (do wysokości 7,75% podstawy wymiaru składki). Karta podatkowa Karta ma zastosowanie do przedsiębiorców, którzy prowadząc działalność gospodarczą osiągają niewielkie dochody. Warunki opodatkowania Podobnie jak ryczałt od przychodów ewidencjonowanych również karta podatkowa jest alternatywną formą opodatkowania. Lista rodzajów działalności podlegających opodatkowaniu w formie karty podatkowej jest bardzo obszerna. Decydując się na tę formę opodatkowania należy jeszcze przed rozpoczęciem działalności złożyć wniosek na formularzu PIT – 16 właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, który po jego rozpatrzeniu wyda decyzję, w której ustali wysokość podatku dochodowego. Wysokość podatku Stawki karty podatkowej określone są kwotowo. Ich wysokość uzależniona jest między innymi, od: − rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, − liczby zatrudnionych pracowników, − liczby mieszkańców miejscowości, w której prowadzona jest działalność gospodarcza. Wybierając jako formę opodatkowania kartę podatkową przedsiębiorca nie może skorzystać z różnego rodzaju ulg i odliczeń, nie można także rozliczyć się wspólnie z małżonkiem, ani w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci. 19% podatek dochodowy Przedsiębiorca może skorzystać z opodatkowania według 19% stawki (bez względu na wysokość dochodu). O wyborze tego sposobu płacenia podatku ma obowiązek do dnia 20 stycznia powiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego, natomiast
  • 47. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 46 w przypadku rozpoczęcia działalności w ciągu roku – do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Ta forma płacenia podatku dotyczy wszystkich prowadzonych przez właściciela firmy rodzajów działalności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, np. zarówno do działalności prowadzonej samodzielnie jak i w spółce nie mającej osobowości prawnej. Podstawą opodatkowania jest dochód czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Ustalenia dochodu dokonuje się na podstawie zapisów w prowadzonej przez podatnika podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w księdze rachunkowej. Przed obliczeniem podatku dochód ten można pomniejszyć o składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zapłacone bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących. Obliczony podatek od dochodu obniża się o kwotę zapłaconej składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne (obniżenie nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki). Przy 19% podatku dochodowym, nie można korzystać z prawa: − do wspólnego opodatkowania z małżonkiem, − preferencji przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci, − z innych ulg i zwolnień, w tym również z prawa do kontynuacji odliczeń (prawa nabyte). Podatek od towarów i usług (VAT) Płatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne: − mające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli wykonują we własnym imieniu i na własny rachunek czynności będące przedmiotem opodatkowania, o których mowa w art. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy, nawet jeżeli zostały wykonane jednorazowo, a także wówczas, gdy czynności te polegają na jednorazowej sprzedaży rzeczy w tym celu nabytej, lub wykonujące czynności maklerskie, czynności wynikające z zarządzania funduszami powierniczymi, czynności wynikające z umów: agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa, komisu i innych usług o podobnym charakterze, − na których ciąży obowiązek uiszczenia cła, również w przypadku, gdy na podstawie odrębnych przepisów importowany towar jest zwolniony od cła albo cło na towar zostało zawieszone w części lub w całości, albo zastosowano preferencyjną, obniżoną lub zerową stawkę celną, lub − uprawnione do korzystania z procedury celnej obejmującej uszlachetnianie czynne, odprawę czasową, przetwarzanie pod kontrolą celną, w tym również osoby, na które, zgodnie z od-rębnymi przepisami, zostały przeniesione prawa i obowiązki związane z tymi procedurami, lub − mające siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu za granicą, jeżeli wykonują czynności podlegające opodatkowaniu, o których mowa w art.2 ustawy osobiście lub przez osobę upoważnioną albo przy pomocy pracowników bądź przy wykorzystaniu zakładu lub urządzenia służącego działalności produkcyjnej, handlowej lub usługowej, lub − będące usługobiorcami usług pochodzących z importu.
  • 48. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 47 Osoby rozpoczynające wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT w ciągu roku podatkowego są zwolnione od tego podatku, jeżeli przewidywana przez te osoby wartość sprzedaży towarów nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży, kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 10 000 euro (w 2004 r. kwota ta wynosi 45 700 zł), zaś w przypadku osób prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami powierniczymi, agentów, zleceniobiorców lub innych osób świadczących usługi o podobnym charakterze 30-krotność kwoty prowizji lub innych postaci wynagrodzeń za wykonanie usług nie przekroczy kwoty wyrażonej w złotych, odpowiadającej kwocie 10 000 euro. Zwolnienie od podatku VAT może okazać się korzystne w przypadku sprzedaży bezpośredniej na rzecz osób fizycznych nie- prowadzących działalności gospodarczej, bądź innych podatników zwolnionych od tego podatku. Natomiast, jeśli kontrahentami są w większości podatnicy rozliczający podatek od towarów i usług, wówczas należy rozważyć rezygnację ze zwolnienia. Ze zwolnienia tego nie mogą korzystać podatnicy sprzedający: wyroby z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, niektóre wyroby akcyzowe oraz świadczący usługi: prawnicze, w zakresie doradztwa i rzeczoznawstwa, jubilerskie. Zwolnienia nie stosuje się także do importu towarów i usług. Podstawą opodatkowania podatkiem VAT jest obrót rozumiany jako kwota należna z tytułu sprzedaży towarów, pomniejszona o kwotę naliczonego podatku. Obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, upustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów oraz zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur. Rabaty pomniejszają obrót, gdy zostały przyznane w ciągu roku od dnia wydania towaru lub świadczenia usługi. Rabaty udzielone z tytułu i w okresie gwarancji lub rękojmi pomniejszają obrót, nawet gdy zostały przyznane po upływie roku od dnia wydania towaru lub świadczenia usługi. Podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane akcyzowym, podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło i podatek akcyzowy. Kasy rejestrujące Wszyscy podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą obowiązani są do rozpoczęcia ewidencjonowania obrotu i podatku przy użyciu kas rejestrujących, jeżeli ich obrót w transakcjach z osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej i z rolnikami przekroczy kwotę 20 000 zł. Rozpoczynając ewidencjonowanie obrotu i kwot podatku można odliczyć od podatku należnego kwotę wydatkowaną na zakup każdej kasy rejestrującej w wysokości 50% jej ceny zakupu (bez podatku od towarów i usług), nie więcej jednak niż 2 500 zł. Wyjątek stanowią podatnicy rozpoczynający działalność w zakresie sprzedaży gazu płynnego, świadczenia usług przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji podmiejskiej i międzymiastowej oraz usług przewozu osób i ładunków taksówkami osobowymi i bagażowymi, w przypadku których istnieje obowiązek ewidencjonowania obrotu i kwot podatku bez względu na wysokość osiąganych obrotów. 4.8.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie są formy opodatkowania działalności gospodarczej? 2. Na czym polega opodatkowanie w formie karty podatkowej?
  • 49. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 48 3. Jakie stawki podatkowe obowiązują przy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych? 4. Kto może być ryczałtowcem? 5. Na czym polega opodatkowanie na zasadach ogólnych? 4.8.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Obliczanie zobowiązań podatkowych Przedsiębiorstwo Handlowe „Energetyk” prowadzi działalność handlową opodatkowaną ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych według stawki 3%. W miesiącu październiku osiągnęło przychody z tej działalności w wysokości 7850,00zł. Oblicz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych do zapłaty za miesiąc październik wiedząc, że opłacone składki na ubezpieczenie społeczne wynosiły 513,33zł, opłacona składka na ubezpieczenie zdrowotne odliczana od podatku wynosiła 143,59zł Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) obliczyć podstawę opodatkowania, 2) wyliczyć zryczałtowany podatek dochodowy według właściwej stawki, 3) odliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne, 4) obliczyć zryczałtowany podatek do zapłaty za miesiąc październik. Wyposażenie stanowiska pracy: − ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym, − Internet, − kalkulator, − przybory do pisania. 4.8.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) rozróżniać formy opodatkowania działalności gospodarczej? 2) rozróżnić dokumentację stosowaną przy opodatkowaniu ryczałtem, kartą podatkową, na zasadach ogólnych? 3) obliczyć podstawę opodatkowania? 4) obliczyć należny podatek wg różnych form opodatkowania?
  • 50. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 49 4.9. Kredyt jako źródło pozyskania kapitału do prowadzenia działalności gospodarczej 4.9.1. Materiał nauczania Przy podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu działalności gospodarczej przyszły przedsiębiorca musi rozważyć kwestię finansowania tej działalności. Może on brać pod rozwagę własne źródła finansowania działalności gospodarczej, jak i obce źródła. Źródła własne stanowią tzw. kapitały własne i są to wniesione do przedsiębiorstwa przez właściciela środki pieniężne lub rzeczowe (tzw. aporty). Źródła obce (zewnętrzne) stanowią kapitały obce i wiążą się z zaciągnięciem zobowiązań (długów) wobec innych jednostek. Do takich właśnie źródeł zalicza się kredyt. Jest on udzielany na wniosek przedsiębiorcy przez bank: − na określony cel − spłacany w uzgodnionych bankiem terminach − oprocentowany (bank pobiera od pożyczonego kapitału określone w umowie opłaty) Warunkiem uzyskania kredytu jest przede wszystkim: − ocena zdolności kredytowej (tj. spłaty kredytu wraz z odsetkami w określonym terminie) przedsiębiorcy dokonywana przez bank, − proponowane przez przedsiębiorcę zabezpieczenie kredytu. Oceniając zdolność kredytową przedsiębiorcy banki biorą pod uwagę: − płynność finansową – która oznacza zdolność do regulowania bieżących zobowiązań, − wynik finansowy (wynikiem finansowym powinien być zysk) – który oznacza, że wartość − przychodów jest wyższa od kosztów poniesionych w celu ich uzyskania, − aktualną wysokość zadłużenia i terminowość regulowania zobowiązań wobec budżetu z tytułu należnych podatków, wobec ZUS czy też dostawców. Zabezpieczenia kredytu – to gwarancja dla banku, że na wypadek gdyby przedsiębiorca nie dokonywał spłaty kredytu, bank będzie mógł odzyskać postawione do dyspozycji przedsiębiorcy środki pieniężne. Do najczęściej stosowanych zabezpieczeń należą: − zastaw, który dokonywany jest na rzeczach ruchomych, np. na maszynach, urządzeniach, − środkach transportu, − zastaw rejestrowy – polega na zarejestrowaniu w sądzie przedmiotu zastawu, zastawiane przedmioty nie mogą być zajęte przez Urząd Skarbowy lub ZUS. Bank wymaga, aby przedmiot zastawu został ubezpieczony, a prawa z polisy scedowane na rzecz banku, − hipoteka – ustanawiana jest na nieruchomości. Nieruchomość musi posiadać wydzieloną księgę wieczystą, w której dokonuje się wpisu o dokonanym obciążeniu. − weksel in blanco – wystawiony przez kredytobiorcę tzw. Weksel niezupełny. Daje on nankowi prawo do dochodzenia należności z całego majątku osoby wystawiającej weksel − poręczenie innych wiarygodnych przedsiębiorców.
  • 51. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 50 Tabela 2. Charakterystyka wybranych rodzajów kredytów dla przedsiębiorców Rodzaj kredytu Cechy charakterystyczne kredyt obrotowy − krótkoterminowy, do jednego roku, − przyznawany na dofinansowanie działalności bieżącej, − w sytuacji czasowego braku środków pieniężnych, − może być wykorzystany na zakup, materiałów, uzupełnienie gotówki na poziomie zapewniającym funkcjonowanie przedsiębiorstwa i utrzymanie płynności finansowej. kredyt inwestycyjny − długoterminowy, powyżej jednego roku, − przeznaczony na dofinansowanie działalności rozwojowej przedsiębiorcy, − może być wykorzystany na budowę lub rozbudowę firmy, zakup maszyn i urządzeń zaliczanych do środków trwałych (tj. budynków, maszyn, urządzeń, środków transportu, jeżeli okres ich użytkowania przekracza rok i są kompletne, zdatne do użytku i są wykorzystywane w związku z prowadzoną działalnością). Źródło: opracowanie własne Przy podejmowaniu decyzji o zaciągnięciu kredytu przedsiębiorca powinien rozważyć korzyści i koszty, które z tego tytułu pojawią się w jego przedsiębiorstwie. W procesie tym istotną sprawą jest określenie kosztu kredytu i jego spłaty. Koszt kredytu uzależniony jest przede wszystkim od: − czasu, na który kredyt został udzielony; − oprocentowania kredytu, − wysokości kredytu, − wysokości prowizji pobieranej przez bank od udzielonego kredytu. Kredytobiorca jest także zainteresowany w jakiej wysokości będzie spłacał raty z tytułu zaciągniętego kredytu. Musi on zdawać sobie sprawę, że rata kredytu obejmuje: ratę kapitałową, czyli spłatę części kredytu, odsetki od udzielonego kredytu. 4.9.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1) Jakie są warunki uzyskania kredytu? 2) Jakie czynniki wpływają na ocenę zdolności kredytowej przedsiębiorcy? 3) Od czego zależny jest koszt kredytu?
  • 52. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 51 4.9.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Obliczanie raty kredytu i prowizji bankowej Przedsiębiorca Jan Kowalski prowadzący działalność gospodarczą w formie jednoosobowego przedsiębiorstwa pod nazwą: Przedsiębiorstwo Handlowe „ENERGETYK” – Jan Kowalski w Tomaszowie Mazowieckim, ul. Polna 5 uzyskał kredyt obrotowy na zakup materiałów elektrycznych w wysokości 45.000,00 złotych. Kredyt został udzielony na 1 rok, oprocentowanie roczne wynosi 18% a prowizja bankowa stanowi 0,5% i ma być płatna przy pierwszej racie. Na podstawie podanych informacji wylicz pierwszą miesięczną ratę kredytu, kolejne miesięczne raty kredytu, prowizję bankową. Wyliczenie Rata kredytu Odsetki Prowizja czyli: Pierwsza miesięczna rata wynosić będzie Kolejne miesięczne raty wynosić będą Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) obliczyć pierwszą i kolejne raty kredytu spłacanego przez przedsiębiorcę, 2) sprawdzić wykonane obliczenia. Wyposażenie stanowiska pracy: − oferty banku w zakresie udzielania kredytów obrotowych i inwestycyjnych, − przybory do pisania, − kalkulator.
  • 53. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 52 Ćwiczenie 2 Porównywanie kosztów zaciągnięcia kredy tu w różnych bankach Dokonaj analizy oferty banków dotyczących rodzajów kredytów dla przedsiębiorców oraz. wybierz ofertę banku, który, Twoim zdaniem, udzieli kredytu na korzystnych dla Ciebie warunkach. Uzasadnij swój wybór. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) zapoznać się z ofertami banków w zakresie udzielania kredytów obrotowych i inwestycyjnych, 2) porównać warunki i koszty udzielania kredytu, 3) wybrać najkorzystniejszą ofertę, 4) uzasadnić swój wybór. Wyposażenie stanowiska pracy: − oferty banku w zakresie udzielania kredytów obrotowych i inwestycyjnych, − przybory do pisania, − kalkulator. 4.9.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zdefiniować pojęcia: kredyt, kredytodawca, kredytobiorca, rata kredytu? 2) wskazać i omówić wybrane rodzaje kredytu? 3) scharakteryzować rodzaje zabezpieczeń kredytu? 4) obliczyć ratę kredytu należną bankowi? 4.10. Ubezpieczenia gospodarcze związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 4.10.1. Materiał nauczania Ubezpieczenie to system, który ma na celu pokrycie strat materialnych (ubezpieczenia majątkowe) czy też dostarczenie koniecznych środków utrzymania w przypadku, gdy człowiek stał się trwale lub częściowo pozbawiony możliwości zarobkowania (ubezpieczenia osobowe). W Polsce istnieją różne rodzaje ubezpieczeń tworzące razem z instytucjami system ubezpieczeń. Ogólnie ubezpieczenia dzielą się na: − ubezpieczenia obowiązkowe, (np. ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne lub ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy samochodów) − ubezpieczenia dobrowolne, mogące obejmować w zasadzie każde ryzyko związane ze wszystkimi dziedzinami życia. Aby objąć dane ryzyko ubezpieczeniem pomiędzy ubezpieczającym a zakładem ubezpieczeń musi zostać zawarta umowa ubezpieczenia. Przez tę umowę zakład ubezpieczeń zobowiązuje
  • 54. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 53 się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, zaś ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Umowa powinna być stwierdzona na piśmie w postaci polisy, legitymacji ubezpieczeniowej lub innego dokumentu ubezpieczenia. Tabela 3. Rodzaje ubezpieczeń Podział ubezpieczeń Majątkowe Osobowe Ubezpieczenie mienia (dobrowolne): Autocasco, od kradzieży, od włamania, od ognia, od zalania, od innych zdarzeń losowych (np. huraganu), Ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej (obowiązkowe): OC posiadacza pojazdu mechanicznego, OC rolników z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego i używania maszyn rolniczych, OC innych grup zawodowych prowadzących działalność gospodarczą, np. rady prawnego Ubezpieczenia na życie (dobrowolne): dożycie przez osobę ubezpieczoną oznaczonego wieku, śmierć osoby ubezpieczonej, Ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków (dobrowolne): uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, śmierć, Ubezpieczenia zdrowotne (obowiązkowe) Ubezpieczenia społeczne (obowiązkowe): emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe. Źródło: B. Janik „Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w warunkach gospodarki rynkowej” Difin, Warszawa 2005 4.10.2. Pytania sprawdzające Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 1. Jakie rodzaje ubezpieczeń występują w Polsce? 2. Co oznacza ubezpieczenie obowiązkowe oraz ubezpieczenie dobrowolne? 3. Jakie występują rodzaje ubezpieczeń społecznych? 4. Jaki dokument i w jakiej formie musi łączyć ubezpieczającego i zakład ubezpieczeń, aby ubezpieczony objęty był ubezpieczeniem? 4.10.3. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Rozróżnianie rodzajów ubezpieczeń gospodarczych. Uzupełnij poniższy wykres oraz wyjaśnij cel poszczególnych rodzajów ubezpieczeń. Sposób wykonania ćwiczenia Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 1) dokonać podziału ubezpieczeń na obowiązkowe i nieobowiązkowe, 2) uzupełnić schemat, uwzględniając rodzaje ubezpieczeń obowiązkowych i nieobowiązkowych. Wyposażenie stanowiska pracy: − oferty ubezpieczeń różnych firm ubezpieczeniowych, − przybory do pisania.
  • 55. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 54 RODZAJE UBEZPIECZEŃ GOSPODARCZYCH UBEZPIECZENIA NIEOBOWIĄZKOWE GOSPODARCZE MAJĄTKOWE I OSOBOWE • emerytalne • ....................... • ....................... • ....................... • ........................... • ........................... • ........................... • ........................... • ........................... • OC posiadacza pojazdu mechanicznego, • ..................................... • ..................................... • ...................................... • od złamania nogi • .............................. • .............................. • ................................ • ................................ 4.10.4. Sprawdzian postępów Czy potrafisz: Tak Nie 1) zdefiniować pojęcia: ubezpieczenie, ubezpieczający, ubezpieczyciel, ubezpieczony, składka, odszkodowanie, polisa? 2) wymienić rodzaje ubezpieczeń obowiązkowych i nieobowiązkowych? 3) wyjaśnić cel ubezpieczenia?
  • 56. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 55 5. SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ INSTRUKCJA DLA UCZNIA 1. Przeczytaj uważnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 20 pytań wyboru wielokrotnego. W każdym zadaniu są 4 możliwości odpowiedzi, z których jedna jest prawidłowa. 5. Za każdą prawidłową odpowiedź otrzymasz 1 punkt. Za odpowiedź błędną lub jej brak - 0 punktów. 6. Jeśli któreś zadanie sprawi Ci trudność, przejdź do kolejnego, do tego powrócisz po rozwiązaniu pozostałych zadań. 7. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi zaczerniając właściwe pole lub wstawiając znak „x”. 8. Jeśli się pomyliłeś, zaznacz błędną odpowiedź kółkiem i następnie dokonaj poprawnego oznaczenia. 9. Na rozwiązanie testu masz 45 minut. 10. Po zakończeniu testu sprawdź jeszcze raz poprawność oznaczeń w karcie odpowiedzi. 11. Oddaj kartę odpowiedzi nauczycielowi.
  • 57. „Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 56 Zestaw zadań testowych 1. Przedsiębiorca może rozpocząć działalność gospodarczą od chwili: a) wpisu do właściwego rejestru, b) złożenia wniosku o wpis do rejestru, c) dokonania rejestracji w ZUS, d) zatrudnienia pracownika. 2. Przyszły przedsiębiorca zamierza dokonać rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. W związku z tym ma obowiązek złożyć wniosek: a) na urzędowym formularzu, b) telefonicznie, c) ustnie d) sporządzając go na dowolnej karcie. 3. Zdolność kredytowa to: a) możliwość spłaty zaciągniętego kredytu, b) możliwość spłaty odsetek od zaciągniętego kredytu, c) możliwość spłaty zaciągniętego kredytu wraz z ustalonymi od niego odsetkami, d) zabezpieczenia kredytu. 4. Po rozpoczęciu działalności gospodarczej, przedsiębiorca zatrudnił na ½ etatu pracownika. W związku z tym ma on obowiązek dokonać zgłoszenia do: a) Inspekcji Handlowej, b) Państwowej Inspekcji Pracy, c) Rzecznika Praw Obywatelskich, d) Lekarza Medycyny Pracy. 5. Formą reglamentowania działalności gospodarczej jest: a) wpis do ewidencji działalności gospodarczej, b) wpis do KRS, c) uzyskanie numeru statystycznego REGON, d) koncesja. 6. Przedsiębiorca ma obowiązek posiadać rachunek bankowy wówczas, gdy: a) dokonuje rozliczeń ze swymi pracownikami, b) dokonuje rozliczeń z Urzędem Skarbowym, c) dokonuje rozliczeń z ZUS, d) dokonuje rozliczeń zarówno z Urzędem Skarbowym, jak i ZUS. 7. Przedsiębiorca zatrudnił pracownika. W ciągu siedmiu dni od dokonania tej czynności ma on obowiązek zgłosić ten fakt do ZUS. Dokonuje tego na formularzu: a) ZUS ZUA, b) ZUS ZFA, c) ZUS ZZA, d) ZUS ZAZ. 8. Przedsiębiorca zakupił samochód dostawczy. Wobec tego: a) ma obowiązek zawrzeć ubezpieczenie OC posiadacza pojazdu mechanicznego, b) ma obowiązek zawrzeć ubezpieczenie AC z tytułu posiadania pojazdu mechanicznego, c) może zawrzeć ubezpieczenie OC posiadacza pojazdu mechanicznego, d) nie musi zawierać żadnego ubezpieczenia. 9. Organ ewidencyjny wydaje: a) decyzję o wpisie do ewidencji, b) zaświadczenie o wpisie do ewidencji, c) postanowienie o wpisie do ewidencji,