4. PERINGKAT PERKEMBANGAN
Abad ke-18
Abad ke-19: E.B. Condillac, J. G. Herder, F. V. Schlegel
dan A. W. Schlegel, W. V. Humbold, R. K. Rask, F. Bopp,
J. Grimm, A. Schleicher
Golongan 80-an dan sesudahnya
PERINGKAT PEMODENAN
FERDINAND DE SAUSSURE
L. BLOOMFIELD
KENNETH L. PIKE
NOAM CHOMSKY
CHARLES FILLMORE
5. ZAMAN INDIA
Piagam acoka dianggap dokumen bertulis yang tertua.
Pemelajaran bahasa untuk tujuan ritual. Bahasa Sanskrit
digunakan untuk mengucapkan doa dalam buku Veda. Salah
sebuah kitab Veda yang terkenal ialah Rigveda.
Abjad Brahmin telah digunakan sejak abad ke-5 SM.
Abjad ini terdiri daripada 46 huruf, dan diolah dalam
rumus bahasa yang dinamakan Sanskrit melalui penyerapan
tatacara empiris.
Panini telah menghasilkan karya yang berjudul
ASTADYAYI yang mengandung 400 pelajaran mengikut
gaya komentar Veda yang dinamakan SUTRA.
Bunyi bahasa dipelajari dengan sungguh-sungguh bukan
untuk mengetahui hakikat bahasa, tetapi untuk mendapat
hikmah dalam buku Veda.
6. ZAMAN YUNANI
Ahli falsafah Yunani mula meneliti bahasa sejak 500
SM.
Bahasa merupakan sesuatu yang melambangkan
tamadun tinggi, dan dapat menerangkan kejadian alam
berasaskan kajian etimologi.
Bahasa dianggap suci dan wujud semula jadi. Ini telah
menimbulkan persoalan:
Mengapa bahasa manusia tidak sama?
Bagaimana wujudnya bahasa?
Bagaimanakah hubungan antara kata dengan
benda/perkara yang dilambangkan?
Mengapakah sesuatu itu dinamakan itu dan dinamakan
ini?
7. ZAMAN YUNANI
Golongan analogis dan naturalis yang disebut PHUSEI
mengatakan bahawa bahasa berada di luar pengaruh
manusia, iaitu ciptaan Tuhan, bersifat semula
jadi, regular dan logik.
Golongan anomalis atau konvensenis yang disebut
THESEI pula mengatakan bahawa bahasa bukan
natural, wujud secara konvensyen, tidak seragam dengan
pelbagai kelainan.
Plato dalam dialognya CRYSTALUS mempersoalkan
perihal hubungan lambang dengan acuannya, iaitu benda
dengan nama benda, sama ada bersifat tabii atau
kesepakatan, walaupun Socrates pernah mengatakan
bahawa lambang perlu sesuai dengan acuannya.
8. ZAMAN YUNANI
Plato juga mengatakan bahawa kesimbolikan bunyi
memang wujud. Contoh yang diberi ialah bunyi [ r ]
menunjukkan gerak, manakala bunyi [ l ] menunjukkan
kehalusan dan kelancaran.
Bagi Plato, ayat ialah logos yang berupa rentetan kata
yang mempunyai idea yang tuntas. Logos terbahagi dua,
iaitu onoma (kata nama) dan Rhema (kata kerja).
Aristotle telah memisahkan kata kepada tiga jenis, iaitu
onoma (kata nama), rhema (kata kerja) dan Syndesmoi
(kata hubung).
Aristotle juga mengakui wujudnya sistem kala, di samping
memperkenalkan konsep neutral, iaitu hubungan antara
lambang dengan acuan bersifat konvensional.
9. ZAMAN YUNANI
Puak Stoik kemudiannya beranggapan bahawa bahasa
mencerminkan benda yang sesuai dengan kudratnya. Mereka
membahagikan kata kepada empat, iaitu nomen (kata nama),
verbum (kata kerja), syndesmoi (kata hubung), dan arthron
(kata sandang).
Kemudian kaum Alexandrian memperluaskan kelas kata
kepada lapan, iaitu onoma (kata nama), rhema (kata kerja),
metosche (partikel), arthron (kata sandang), antonymia (kata
ganti), prothesis (kata depan), epirrhema (kata keterangan),
dan syndesmoi (kata hubung).
Semua kajian berasaskan teks kuno. Antaranya ialah syair
suci Homeros yang berjudul Iliad and Odyssey. Syair ini
menjadi buku pegangan orang Yunani Kuno.
10. ZAMAN ROMAWI
Wujud tatabahasa yang agak lengkap oleh
cendekiawan Romawi. Tatabahasa ini merupakan
pengubahsuaian daripada karya Yunani.
Tatabahasa Latin telah dicipta mengikut model Yunani.
Ini bermakna, pengkodifikasian pemikiran, motif dan
konsep tatabahasa Yunani telah dilakukan.
Pengaruh bahasa Yunani telah dibawa oleh Crates dari
Mallos, yang kemudiannya diperkembang oleh ahli
tatabahasa Romawi yang terkenal seperti Appplonius
Discollus, M. Terrentius Varro, Priscia dan Donatus.
Pada zaman Romawi, kelas kata telah ditambah,
daripada lapan menjadi sembilan, iaitu tambahan
numeralia (kata bilangan).
11. ZAMAN ROMAWI
Kebudayaan Hellenisme yang berasaskan ajaran Stoik
juga berkembang. Kumpulan Stoik membedakan tiga
aspek primer bahasa, iaitu:
> Senainon: tanda dan simbol
> Semainomenon atau lekton: makna
> Pragma atau tungchanon: hal luaran, situasi.
M. Terrentius Varro dianggap ahli tatabahasa Romawi
yang paling tulen dalam bahasa Latin.
Melalui bukunya yang terkenal, iaitu De Lingua
Latina, beliau telah merumuskan:
> Bahasa itu seragam secara semula jadi.
> Bentuk fleksi dan terbitan mempengaruhi bunyi dan
makna.
> Penggunaan kategori morfologi, sintaksis dan
etimologi.
12. ZAMAN ROMAWI
Priscia melalui karyanya Institutiones
Grammatikae telah membahagikan kelas kata
kepada lapan, iaitu
nomen, verbum, participium, pronomen, adverbiu,
praepositio, interjectio dan conjunctio.
Karyanya ini dianggap baku hinggi kini, dan
dianggap sebagai kajian tatabahasa Romawi yang
representatif.
Selain fonologi, aspek yang turut dikaji ialah
morfologi dan sintaksis.
13. ZAMAN PERTENGAHAN
Tujuan bahasa zaman ini untuk mengenal pasti
penyesuaian antara peristiwa bahasa dengan teori
bahasa.
Ciri utama zaman ini ialah sistem pendidikan Latin.
Bahasa Latin menjadi syarat untuk menjadi cendekia
kerana bahasa itu dianggap sebagai bahasa
gereja, bahasa diplomasi dan bahasa ilmu.
Petanda zaman ini ialah sekolastik, iaitu cara
mempelajari ilmu yang diperoleh di biara, diskusi orang
alim dan golongan aristokrat. Waktu pagi
pengajaran, waktu petang perdebatan.
14. ZAMAN PERTENGAHAN
Diskusi bahasa dipelopori oleh golongan
Medistae, dan golongan Spekulatif.
Golongan Medistae mengagungkan semantik.
Mereka menganggap kunci analisis bahasa ialah
peralihan fikiran ke dalam bunyi melalui kata dan
ujaran.
Golongan Spekulatif menganggap bahawa kata tidak
mewakili rujukan secara langsung. Kata hanya
mewakili benda dalam cara dan aksi. Tatabahasa
semua bahasa dianggap sama walaupun dapat
berobah secara kebetulan.
15. ZAMAN PEMBAHARUAN
Zaman kewujudan semula usaha untuk mempelajari
bahasa Yunani dan Romawi untuk maksud
memanifestasikan kesenian, falsafah dan
kesusasteraan.
Cendekiawan zaman ini mengagungkan humanisme.
Bahasa dan budaya klasik dipelajari untuk maksud
pedagogi dan kajian ilmiah.
Dua hal terpenting zaman ini ialah:
> Penguasaan tiga bahasa, iaitu Yunani, Latin dan
Ibrani.
> Perbandingan bahasa itu dengan bahasa manca
Eropah.
16. ZAMAN PEMBAHARUAN
Penyurihan kekeluargaan bahasa mula mendapat
tempat. Hasilnya dikatakan bahawa terdapat
sebelas bahasa induk di Eropah. Empat yang
terbesar ialah Yunani, Jerman, Romawi dan
Slavia.
Laporan tentang bahasa Asia telah
diketengahkan oleh pengembang agama Kristian.
Antara bahasa yang memainkan peranan penting
ialah bahasa Jepun, bahasa Cina, bahasa di India
dan bahasa di Nusantara.
17. LINGUISTIK PERBANDINGAN
Linguistik perbandingan ialah satu cabang linguistik
sejarah yang berkenaan dengan pembandingan bahasa-
bahasa supaya dapat menentukan perhubungan sejarah
antara bahasa-bahasa itu.
Linguistik perbandingan bertujuan untuk membina semula
bahasa-bahasa proto dan menentukan perubahan-
perubahan yang telah berlaku pada bahasa-bahasa yang
di dokumenkan itu.
Teknik asas linguistik perbandingan ialah kaedah
perbandingan yang bertujuan untuk membandingkan
sistem-sistem fonologi, sistem-sistem
morfologi, sintaksis, dan leksikon.
18. Pada dasarnya, setiap perbezaan antara dua bahasa yang
berkait harus dapat diterangkan dengan amat munasabah,
dan perubahan-perubahan sistematik, umpamanya dalam
sistem-sistem fonologi atau morfologi, dijangka amat tetap.
Walaupun bahasa-bahasa proto yang dibina semula melalui
kaedah-kaedah perbandingan adalah andaian, pembinaan
semula ini mungkin mempunyai daya peramalan.
Teknik asas linguistik perbandingan ialah kaedah
perbandingan yang bertujuan untuk membandingkan sistem-
sistem fonologi, sistem-sistem morfologi, sintaksis, dan
leksikon.
Setiap perbezaan antara dua bahasa yang berkait harus
dapat diterangkan dengan amat munasabah, dan perubahan-
perubahan sistematik, umpamanya dalam sistem-sistem
fonologi atau morfologi, dijangka amat tetap.
19. Walaupun bahasa-bahasa proto yang dibina semula melalui
kaedah-kaedah perbandingan adalah andaian, pembinaan
semula ini mungkin mempunyai daya peramalan.
Kaedah-kaedah yang mendasarkan perbendaharaan kata ini
hanya boleh menentukan tahap-tahap perkaitan dan tidak
boleh digunakan untuk memperoleh ciri-ciri sebuah bahasa
proto, selain daripada butir-butir yang sama dalam
perbendaharaan kata yang dibandingkan.
Pendekatan-pendekatan ini telah dicabar kerana masalah-
masalah metodologinya — tanpa pembinaan semula atau
sekurang-kurangnya satu senarai padanan fonologi yang
terperinci, tidak terdapatlah pembuktian bahawa dua
patah perkataan daripada bahasa-bahasa yang berbeza
adalah berseketurunan.
20. Terdapat juga cabang-cabang linguistik lain yang
melibatkan pembandingan bahasa yang bukannya
sebahagian linguistik perbandingan:
Tipologi bahasa membandingkan bahasa supaya dapat
mengelaskannya mengikut ciri-ciri.
Tujuan utamanya ialah untuk memahami ciri kesejagatan
bahasa yang menguasai sesuatu bahasa, serta jenis-jenis
bahasa yang didapati di dunia dari segi mana-mana ciri
yang tertentu (umpamanya, urutan perkataan atau sistem
vokal).
21. Linguistik hubungan memeriksa kesudahan-kesudahan
linguistik tentang hubungan antara penutur-penutur bahasa
yang berbeza, khususnya sebagaimana yang terbukti dalam
kata-kata pinjaman.
Sebarang kajian empirik tentang kata-kata pinjaman
adalah, menurut takrif, bersifat sejarah dalam tumpuannya
dan oleh itu, merupakan sebahagian linguistik sejarah.
Linguistik bezaan membandingkan bahasa-bahasa biasanya
untuk tujuan membantu pembelajaran bahasa dengan
mengenal pasti perbezaan-perbezaan yang penting antara
bahasa asli dengan bahasa sasaran pelajar.
Linguistik bezaan hanya terlibat dalam bahasa-bahasa kini.
22. Jika bahasa-bahasa berasal daripada leluhur
yang amat jauh, dan tidak rapat hubungannya,
kaedah perbandingan tidak begitu berguna.
Khususnya, percubaan untuk menghubungkan
dua bahasa proto yang dibina semula melalui
kaedah perbandingan secara amnya tidak
menghasilkan keputusan yang telah diterima
secara meluas.
23. LINGUISTIK
KONTEKSTUAL
Linguistik kontekstual ialah bidang yang linguistik
berinteraksi dengan disiplin-disiplin akademik
yang lain.
linguistik am teras mengkaji bahasa semata-mata
untuk tujuan sendiri, bidang-bidang linguistik
kontekstual mengkaji bagaimana bahasa
berinteraksi dengan dunia.
25. Linguistik Gunaan / ASPEK Linguistik
terapan perbandingan
Mengkaji kaedah kajian satu cabang linguistik
mengajar bahasa, sejarah yang
menguji kelahiran berkenaan dengan
bahasa, berbentuk pembandingan bahasa-
bahan, mengajar dan bahasa supaya dapat
sebagainya menentukan
perhubungan sejarah
antara bahasa-bahasa
itu.
Kaedah mengajar Kaedah kaedah perbandingan
bahasa : kaedah terus, yang bertujuan untuk
kaedah pandang sebut. membandingkan
sistem-sistem
fonologi, sistem-
sistem morfologi,
sintaksis, dan leksikon.
26. Bidang linguistik Faktor - faktor dapat memastikan
bergabung dengan perbezaan yang
ilmu pendidikan dan nyata antara bentuk-
psikologi bentuk yang diakui
dengan bentuk-
bentuk yang dibina
semula
Fries dan Robert Lado Tokoh FERDINAND DE
SAUSSURE
bahasa sebagai objek Prinsip Linguistik
yang diajarkan, iaitu perbandingan
sebagai media memandang bahasa
sebagai bahasa.
Mula berkembang masa Awal abad ke20
akhir abad ke-19
27. Orang Arab turut mengkaji bahasa terutama
digunakan dalam al-quran dan hadis.
Tujuan adalah untuk menjaga keaslian dari
segi sebutan, makna mahupun teks tulisan
al-quran itu sendiri.
Baca ayat al-quran mengikut sebutan asal
adalah wajib hukumnya (al-quran, 73:4)
Mendapat makna yang tepat supaya dapat
menjalankan dan dihayati segala “al-Amr”
dan menjauhi segala “al-Nahyi”.
28. Terdapat pecahan-pecahan ilmu Bahasa Arab
seperti lughah, ilmu bayan, balaghah, istiiqaq,
nahu badi‟, „aruz, qafiyah dan lain-lain.
Bagi mendapat makna yang tepat dalam al-
quran, timbul „Ulum al-quran‟ yang banyak
pecahannya.
