Sessie tijdens BroeikasAteljee

1. 22/03/2018
1
START-UPS & INTELLECTUELE EIGENDOM
door Justine Simal, IP & IT jurist
Op de agenda
➢ Wat is intellectuele eigendom?
➢ Hoe kan ik mijn eigen creatief werk beschermen?
➢ Wat als ik gebruik maak van andermans creatief werk?

2. 22/03/2018
2
Wat is intellectuele eigendom?
Vier verschillende soorten beschermingsregimes
Intellectuele eigendom beschermt innovaties en creaties 💡
● Auteursrecht heeft betrekking op artistieke creaties, zoals boeken,
muziek, schilderijen en films maar ook software
● Modellen en tekeningen definiëren het uiterlijk van producten qua
design, vorm en kleur
● Merken laten de klant zien waar een product vandaan komt
● Octrooien beschermen innovaties op elk technologisch gebied
Gedachten en ideeën op zich zijn niet voldoende: een concrete vorm is
noodzakelijk

3. 22/03/2018
3
Auteursrecht
Auteursrecht
heeft betrekking op artistieke creaties, zoals boeken, muziek, schilderijen en films
• Automatisch: je verkrijgt het zonder iets te moeten doen (geen registratie vereist)
• Je moet eigen creatieve keuzes kunnen maken
• 👊 Morele rechten: respect voor de band tussen de auteur en zijn werk
• Bv. recht op vermelding van naam of recht op eerbied
• 💰 Vermogensrechten: inkomsten halen uit verkoop of licentie
🤝 Verkoop: volledige afstand
🤝 Licentie: kan worden beperkt op vlak van tijd, gebied en rechthebbenden

4. 22/03/2018
4
Auteursrecht
heeft betrekking op artistieke creaties, zoals boeken, muziek, schilderijen en films
• Creatie in opdracht: in principe behoud je alle rechten maar vaak worden
hierover afspraken gemaakt in de overeenkomst
• Beheersvennootschappen: kan je bij aansluiten en geven toestemmingen,
innen vergoedingen en storten door naar auteurs
• Uitzonderingen: citeren (mits bronvermelding), parodie, …
• Auteursrecht is breed: vaak is iets dat onder een ander
beschermingsregime valt, ook beschermd door het auteursrecht
Voorbeeld: Maaike Ottoy

5. 22/03/2018
5
Software 💻
• Beschermd onder het auteursrecht
• Niet alleen het afgewerkte programma
geniet bescherming, ook het
voorbereidende ontwerpmateriaal
(analyses, democode, …)
• Concrete codeopbouw noodzakelijk (of
duidelijke stappen daartoe)
• Belangrijk dat je eigen creatieve keuzes
kan maken
• Developpers: arbeidsovereenkomst
bepaalt meestal overdracht van
auteursrecht
Modellen en tekeningen

6. 22/03/2018
6
Modellen en tekeningen (prints)
definiëren het uiterlijk van producten qua design, vorm en kleur
• Niet automatisch, registratie is vereist
• Voorwaarden:
• Nieuw – trends opvolgen is dus belangrijk
• De vorm mag niet technisch noodzakelijk zijn
• Indien aan beide voorwaarden voldaan: registratie – en dus bescherming –
mogelijk
• Op objecten of tekeningen die je door modelrecht kan beschermen, rust
meestal ook auteursrecht. Waarom dan registreren? Bij onenigheid toon je
je registratie en verder moet je niks bewijzen.
Kleding: een apart geval 👗
Registratie van je model kan je beschermen
tegen inbreukmakers
maar registratie is relatief duur en dient te
gebeuren per model
Daarnaast is het vaak moeilijk om nieuwheid
aan te tonen
Wanneer de vormgeving, het design, het
uiterlijk van je ontwerp afwijkt van wat reeds
bestaat, is bescherming als model zeker en
vast mogelijk

7. 22/03/2018
7
Kleding: een apart geval 👗
• Wanneer je ontwerpen steeds een
bepaald kenmerk vertonen, zoals bv.
de drie strepen van Adidas, dan kan je
dit kenmerk ook laten registreren als
merk
• Je artistieke creatie is ook beschermd
onder het auteursrecht, maar een
model heeft grotere bewijskracht
Voorbeeld: Faffie

8. 22/03/2018
8
Merken
Merken
laten de klant zien waar een product vandaan komt
• Niet automatisch, registratie is vereist
• Voorwaarden voor een goed merk:
• Onderscheidend vermogen
• Geen verwarring
• Niet misleidend
➡ If so, you’re good to go

9. 22/03/2018
9
Merken
laten de klant zien waar een product vandaan komt
• Woordmerken
• Beeldmerken
• Vormmerken
Hoe bescherm ik mijn eigen creaties?

10. 22/03/2018
10
Bescherming
• Onder het auteursrecht krijg je automatisch bescherming
• Bescherming voor model, tekening of merk moet je aanvragen
• De kostprijs verschilt en hangt af van in welk territorium je
bescherming wil
Bescherming en registratie
Auteursrecht Modellen Merken
Automatische bescherming tegen
opzettelijk en onopzettelijk kopiëren (geen
registratie nodig)
Automatisch beschermd gedurende
drie jaar tegen opzettelijke namaak
binnen EU
Je handelsnaam is automatisch
beschermd binnen vakgebied en
territorium waar je werkzaam bent
MAAR moeilijk om te bewijzen dat je
effectief de auteur bent dus creatiedatum
registreren via i-Depot is aangeraden
Sterkere bescherming verkrijgen kan via
registratie (Benelux of EU)
Vaak ook bescherming via auteursrecht
Sterkere en grotere territoriale
bescherming van registratie van je
woordmerk of beeldmerk (Benelux of
EU)
iDepot: €35/5j Benelux: €108/5j
EU: vanaf €350
Aanvraag meestal door
gespecialiseerd jurist
Benelux: €240/10j
EU: vanaf €850
Aanvraag meestal door
gespecialiseerd jurist

11. 22/03/2018
11
Gebruikmaken van andermans creatief werk
Toestemming & afspraken
• Vraag om toestemming!
• Dit geldt ook voor creaties die
ontstaan tijdens groepswerken
• Maak duidelijke afspraken op
papier
• 🤝 Verkoop: volledige afstand
• 🤝 Licentie: kan worden
beperkt op vlak van tijd, gebied
en rechthebbenden
• Er bestaat ook rechtenvrij werk

12. 22/03/2018
12
Vragen?
Bedankt!
justinesimal@gmail.com
Find me on LinkedIn