การตรากฎหมาย กฎหมายเกี่ยวกับตนเอง ชุมชนและประเทศชาติ

1. ตัวชี้วัดชั้นปี อธิบายและปฏิบัติตนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศ (ส 2.1 ม. 2/1)
ตอนที่ 1 เรื่อง ความหมาย ความสาคัญ และประเภทของกฎหมาย คาชี้แจง จงตอบคาถาม
1. กฎหมายคืออะไร
กฎหมาย คือ กฎ ระเบียบ ข้อบังคับของรัฐหรือประเทศ ซึ่งใช้บังคับความประพฤติของคนในประเทศนั้น หากฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติ
ตามจะมีความผิดและถูกลงโทษตามที่ได้กาหนดไว้
2. กฎหมายมีความสาคัญอย่างไรบ้าง
กฎหมายเป็นเครื่องมือหนึ่งที่นามาใช้ในการจัดระเบียบสังคม เพื่อให้สังคมเกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อย และสงบสุข เนื่องจาก
กฎหมายเป็นสิ่งที่ใช้บังคับให้คนในสังคมปฏิบัติตามแนวทางที่สังคมกาหนด เพื่อมิให้สังคมเกิดความวุ่นวาย สับสน เป็นสังคมที่สันติ
สุข
3. กฎหมายแบ่งเป็นกี่ประเภท อะไรบ้าง
กฎหมายแบ่งได้หลายประเภทขึ้นอยู่กับว่าแบ่งโดยใช้หลักเกณฑ์ใด ในที่นี้จะขออธิบายโดยการแบ่งตามเนื้อหาของกฎหมาย แบ่ง
ได้ 3 ประเภท ได้แก่
1) กฎหมายเอกชน เป็นกฎหมายว่าด้วยความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนกับเอกชน ทั้งสองฝ่ายอยู่ในฐานะเท่าเทียมกัน เป็นกฎหมายที่
กาหนดเกี่ยวกับสิทธิทางแพ่ง
2) กฎหมายมหาชน คือ กฎหมายที่กาหนดความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับประชาชน ในฐานะที่รัฐเป็นฝ่ายปกครอง และมีอานาจ
เหนือกว่า ส่วนประชาชนเป็นผู้อยู่ใต้อานาจปกครอง
3) กฎหมายระหว่างประเทศ คือ กฎหมายที่กาหนดเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับรัฐ
ตอนที่ 2 เรื่อง การตรากฎหมาย คาชี้แจง เติมคาหรือข้อความลงในช่องว่าง
1. ในการตราพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ผู้มีสิทธิเสนอร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญ ได้แก่ คณะรัฐมนตรี
สมาชิกรัฐสภา และศาลรัฐธรรมนูญ ศาลฎีกา หรือองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ
2. หลังจากที่เสนอร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญต่อรัฐสภาแล้ว จะมีกระบวนการพิจารณาแบ่งออกเป็น 3 วาระ ได้แก่
วาระที่ 1 ขั้นรับหลักการ วาระที่ 2 ขั้นพิจารณาเรียงลาดับมาตรา และวาระที่ 3 ขั้นการออกเสียงลงคะแนนว่าเห็นชอบในร่างฯ นั้นหรือไม่
3. เมื่อรัฐสภาให้ความเห็นชอบในร่างพระราชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญแล้ว ก่อนนาขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเพื่อทรงลงพระ
ปรมาภิไธย ต้องส่งให้ ศาลรัฐธรรมนูญ พิจารณาความชอบด้วยรัฐธรรมนูญ
4. ขั้นตอนในการตราพระราชบัญญัติ ได้แก่ ผู้มีสิทธิเสนอร่างพระราชบัญญัติทาการเสนอร่างพระราชบัญญัติต่อรัฐสภา หลังจากนั้น
รัฐสภาจะพิจารณาร่างพระราชบัญญัตินั้น โดยเมื่อสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาร่างพระราชบัญญัตินั้นและลงมติเห็นชอบแล้ว จะส่งไปให้
วุฒิสภาพิจารณา โดยหากวุฒิสภาเห็นชอบในร่างพระราชบัญญัตินั้น ก็จะนาขึ้นทูลเกล้าฯ ถวาย เพื่อทรงลงพระปรมาภิไธยประกาศใช้
เป็นกฎหมายต่อไป แต่หากวุฒิสภาไม่เห็นชอบก็จะต้องยับยั้งร่างพระราชบัญญัตินั้นไว้ก่อน แล้วจึงดาเนินการต่อไปตามขั้นตอนที่
รัฐธรรมนูญกาหนดไว้
5. ผู้มีสิทธิเสนอร่างพระราชกาหนด คือ รัฐมนตรีผู้จะรักษาการตามพระราชกาหนดนั้น
6. คณะรัฐมนตรี เป็นผู้ทาหน้าที่พิจารณาร่างพระราชกาหนด
8. ผู้มีสิทธิเสนอร่างพระราชกฤษฎีกาแบ่งส่วนราชการสานักงานปลัดกระทรวง กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ พ.ศ. 2535 คือ
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์
9. ประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งไม่น้อยกว่า 10,000 คน มีสิทธิเข้าชื่อเสนอร่างพระราชบัญญัติได้
10.ในการเสนอร่างข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนตาบล เมื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งเข้าชื่อกันครบตามจานวนที่กฎหมายกาหนดแล้ว
จะต้องยื่นเรื่องเสนอต่อ สภาองค์การบริหารส่วนตาบล เพื่อพิจารณาตราเป็นข้อบัญญัติองค์การบริหารส่วนตาบล
ใบงานที่ 1 เรื่อง ความหมาย ความสาคัญ ประเภทของกฎหมาย และการตรากฤหมาย
ชื่อ.....................................................................................................ชั้น ม.2/........ เลขที่............

2. ให้นักเรียนเขียนสรุปเกี่ยวกับประเภทกฎหมาย โดยยกตัวอย่างกฎหมายแต่ละประเภทมาอย่างละ 3 ตัวอย่าง และ
อธิบายจุดประสงค์และผลดีของการบัญญัติกฎหมายที่เกี่ยวกับการดาเนินชีวิตในสังคม
แล้วบันทึกข้อมูลลงแผนภาพ
ประเภทกฎหมาย / กฎหมาย จุดประสงค์ของการบัญญัติ ผลดีของการบัญญัติ
1. กฎหมายที่เกี่ยวกับ
ตนเองและครอบครัว
1.
2.
3.
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
2. กฎหมายที่เกี่ยวกับ
ชุมชนและประเทศชาติ 1.
2.
3.
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
______________________
เรื่อง กฎหมายที่ควรรู้

3. ชื่อ.......................................................................................ชั้น ม.2/....... เลขที่.........
ใบงาน เรื่อง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเองและครอบครัว
ตัวชี้วัดที่ ส 2.1 ม.2/1 อธิบายและปฏิบัติตนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศ
คาชี้แจง ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคาถาม
กรณีศึกษาที่ 1
เปิ้ลอายุ 16 ปี ชวนเจฟฟี่ซึ่งเป็นเพื่อนอายุ 17 ปี ซึ่งทาการสมรสแล้วไปซื้อรถจักรยานยนต์เพื่อไว้ใช้ขับขี่ไปทาธุระในที่ต่างๆ ที่
อยู่ห่างไกลจากหมู่บ้าน เจ้าของร้านจาหน่ายรถจักรยานยนต์ไม่ยอมขายรถจักรยานยนต์ให้ทั้ง 2 คน แต่เจฟฟี่ได้แสดงหลักฐานการ
สมรสให้เจ้าของร้านดู
คาถาม
1. ถ้านักเรียนเป็นเจ้าของร้านจาหน่ายรถจักรยานยนต์ จะขายรถจักรยานยนต์ให้กับใคร จงอธิบาย เหตุผล
ขายรถจักรยานยนต์ให้กับเจฟฟี่ เพราะเจฟฟี่เป็นผู้บรรลุนิติภาวะแล้ว โดยการสมรสจึงสามารถทานิติกรรมได้
2. ใครไม่สามารถซื้อรถจักรยานยนต์ได้ เพราะอะไร แต่ถ้าเขาต้องการซื้อรถจักรยานยนต์ เขาควรปฏิบัติอย่างไร
เปิ้ลไม่สามารถซื้อรถจักรยานยนต์ได้ เพราะเป็นผู้เยาว์ อายุไม่ครบ 20 ปีบริบูรณ์ แต่ถ้าเปิ้ลต้องการซื้อ
รถจักรยานยนต์ เขาควรให้พ่อแม่ หรือผู้ปกครอง หรือผู้แทนโดยชอบธรรมเป็นผู้ซื้อให้หรือให้ได้รับความ
ยินยอมก่อน
กรณีศึกษาที่ 2
เต้ย ตาล ฝน และฟูา ซึ่งมีอายุระหว่าง 15-17 ปี นั่งสนทนากัน
เต้ย : เพื่อนรู้ไหมว่า ฉันกลุ้มใจมากเลย ฉันลักลอบได้เสียกับกุ้ง กุ้งท้องแล้วคลอดลูกเป็นผู้ชายเราอยากให้ลูกเป็นลูกที่ถูกต้อง
ตามกฎหมาย เราจะทาอย่างไรดี
นักเรียน : ช่วยตอบคาถามเต้ยด้วย
เต้ยสามารถไปจดทะเบียนรับเด็กเป็นบุตรได้ตามกฎหมาย เพราะเป็นกิจการที่ผู้เยาว์สามารถ
ทาได้เองเฉพาะตัว
ตาล : ตาลไปหารายได้พิเศษหลังเลิกเรียนด้วยการไปช่วยรดน้าต้นไม้ที่บ้านของลุงชาติตลอดปีลุงชาติใจดีมากได้มอบเงินให้ตาล
ตั้ง 10,000 บาท ตาลไม่ค่อยแน่ใจว่า จะรับเงินได้ไหม
นักเรียน : ช่วยตอบคาถามตาลด้วย
ตาลรับเงินจากลุงชาติได้ เพราะเป็นกิจการที่เป็นประโยชน์แก่ผู้เยาว์ฝ่ายเดียว ไม่มีทางเสีย
ฝน : ปิดภาคเรียนปีนี้แม่ให้เงินฝน 5,000 บาท เพื่อซื้อกระเป๋าและรองเท้านักเรียน นอกจากนั้นยังให้ซื้อรถจักรยานสาหรับขี่ไป
โรงเรียนด้วย พวกเธอลองคิดดูว่า ฉันสามารถทาได้ตามกฎหมายหรือไม่ เพราะอะไร
นักเรียน : ช่วยตอบคาถามฝนด้วย
ทาได้ เพราะเป็นกิจการสมควรแห่งฐานานุรูป และเป็นการจาเป็นเพื่อการเลี้ยงชีพตามสมควร
ซึ่งผู้เยาว์สามารถทาได้
ฟ้า : เพื่อนสนิทของฉันคนหนึ่งชื่อแตน อายุ 16 ปี มีรายได้ค่อนข้างสูงจากการเป็นดารานักร้อง มีเงินทองจานวนมาก แต่
สุขภาพของแตนไม่ดี แตนบอกกับฉันว่า อยากเขียนพินัยกรรมยกเงินส่วนหนึ่งให้เต้ เพื่อนที่แตนรักมาก พวกเธอคิดว่า
แตนทาได้ไหม บอกเหตุผลด้วย
นักเรียน : ช่วยตอบคาถามฟ้าด้วย
ได้ เพราะผู้เยาว์สามารถทาพินัยกรรมได้เมื่ออายุครบ 15 ปีบริบูรณ์

4. ชื่อ.......................................................................................ชั้น ม.2/....... เลขที่.........
ใบงานที่ 1.1 เรื่อง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเองและครอบครัว
ตัวชี้วัดที่ ส 2.1 ม.2/1 อธิบายและปฏิบัติตนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศ
คาชี้แจง ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคาถาม
กรณีศึกษาที่ 4
กานดาและชัยทาการหมั้นกันเมื่ออายุครบ 20 ปีบริบูรณ์ ชัยมอบของหมั้น คือ แหวนเพชร 1 วง และสร้อยคอ 1 เส้น
ให้แก่กานดา และมอบเงินสด 100,000 บาท ให้แก่พ่อแม่ของกานดา
กานดาเตรียมซื้อที่นอน หมอนมุ้งเครื่องนอน เป็นจานวนเงิน 10,000 บาท เพื่อเตรียมการสมรส แต่ชัยกลับไม่ยอมสมรส
คาถาม
1. กานดามีสิทธิในทรัพย์สินใดบ้าง
แหวนเป็นสิทธิของกานดา เพราะเป็นของหมั้น
2. กานดาหรือฝุายหญิงมีสิทธิได้รับค่าทดแทนอะไรบ้าง
มีสิทธิได้รับการทดแทนความเสียหายจากการเตรียมการสมรสจานวน10,000 บาท
กรณีศึกษาที่ 3
น้องหวานเรียนอยู่ชั้นประถมศึกษาปีที่ 2 มีความสนใจเรื่องการทาบัตรประจาตัวประชาชน เพราะอีกไม่กี่วันน้อง
หวานจะอายุครบทาบัตรประจาตัวประชาชนได้แล้ว จึงไปสนทนาขอความรู้จากพี่ชายชื่อโต้ง ซึ่งเรียนอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
น้องหวาน : พี่โต้งคะ น้องหวานจะอายุครบ 7 ปีบริบูรณ์ ในวันที่ 19 สิงหาคมนี้ น้องหวานจะต้องยื่น คาขอผู้มีบัตรต่อพนักงาน
เจ้าหน้าที่ภายในเวลากี่วัน นับตั้งแต่วันที่อายุครบ 7 ปีบริบูรณ์
พี่โต้ง : 60 วัน
น้องหวาน : คนที่มีอายุเท่าไร ไม่ต้องทาบัตรประจาตัวประชาชนคะ
พี่โต้ง : 70 ปีบริบูรณ์
น้องหวาน : บัตรประจาตัวประชาชนมีอายุการใช้งานกี่ปีคะ นับแต่วันออกบัตร
พี่โต้ง : 8 ปี
น้องหวาน : ถ้าทาบัตรประจาตัวประชาชนหาย จะต้องยื่นขอทาบัตรใหม่ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ภายใน กี่วัน นับ
พี่โต้ง : 60 วัน
น้องหวาน : บัตรประจาตัวประชาชนจาเป็นต้องใช้เมื่อไรบ้างคะ
พี่โต้ง : ใช้ในการติดต่อกับหน่วยงานทั้งทางราชการ และเอกชนที่ต้องการหลักฐานแสดงว่าเป็นใคร อายุ
ภูมิลาเนาของผู้ถือบัตร เช่น ฝากเงินธนาคารในตอนเปิด-ปิด บัญชี การใช้สิทธิเลือกตั้ง การรับสมัครงาน
กรณีศึกษาที่ 5
ปัญหาที่ 1 ชาญกับขวัญรักใคร่ชอบพอกันมาก ชาญอายุ18 ปี ขวัญอายุ 17 ปีบริบูรณ์ ทั้งสองทางานร้านอาหาร พอเก็บเงินได้จานวน
หนึ่ง ตั้งใจจะทาการสมรสกัน และเตรียมการติดต่อสถานที่จัดงานสมรส
ปัญหาที่ 2 นนท์อายุ 26 ปี และน้าอายุ20 ปี เป็นสามีภรรยากัน ทั้งสองคนไม่มีบุตรจึงไปขอเด็กชายต้อม อายุ10 ปี ซึ่งเป็นบุตรของ
น้อมและนิด
คาถาม
1. ชาญกับขวัญจะทาการสมรสกันได้หรือไม่
จะสมรสกันได้ก็ต่อเมื่อพ่อแม่ของทั้งสองฝุายให้ความยินยอม
2. การสมรสของชาญและขวัญจะสมบูรณ์นั้น จะต้องปฏิบัติอย่างไร
จะต้องจดทะเบียนสมรส
3. นนท์และน้าสามารถรับต้อมเป็นบุตรบุญธรรมได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล
นนท์สามารถรับต้อมเป็นบุตรบุญธรรมได้ เพราะนนท์อายุไม่ต่ากว่า25 ปีบริบูรณ์ และมีอายุแก่กว่าต้อม
อย่างน้อย 15 ปี แต่น้าไม่สามารถรับต้อมเป็นบุตรบุญธรรมได้ เพราะอายุไม่ครบ25 ปีบริบูรณ์ และมีอายุแก่กว่า
ต้อมไม่ถึง 15 ปี
4. การที่นนท์จะรับต้อมเป็นบุตรบุญธรรมได้ตามกฎหมายนั้น จะต้องปฏิบัติอย่างไร
นนท์จะต้องได้รับการยินยอมจากคู่สมรส คือ น้า ก่อน และจะต้องจดทะเบียนรับต้อมเป็นบุตรบุญธรรม

5. ชื่อ.......................................................................................ชั้น ม.2/....... เลขที่.........
ใบงานที่ 1.2 เรื่อง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเองและครอบครัว
ตัวชี้วัดที่ ส 2.1 ม.2/1 อธิบายและปฏิบัติตนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศ
คาชี้แจง ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคาถาม
กรณีศึกษาที่ 6
โชคมีภรรยาชื่อฝน จดทะเบียนสมรสกัน ทั้งสองมีบุตรชื่อ หนึ่งและสอง โชคมีพ่อชื่อเม่น มีแม่ชื่อนุ่ม ส่วนฝน
มีแม่ชื่อฟูา และมีพ่อชื่อหมอก ทั้งโชคและฝนทามาหากินร่วมกันจนสามารถซื้อที่ดินได้ 30 ไร่ ต่อมาโชคถึงแก่กรรม
คาถาม ใครเป็นผู้ได้ส่วนแบ่งที่ดิน และแบ่งกันอย่างไร
ฝนได้ที่ดินเป็นสินสมรสครึ่งหนึ่ง คือ 15 ไร่ และได้รับมรดก 1 ส่วน คือ 3 ไร่ รวมเป็น 18 ไร่ หนึ่ง สอง เม่น นุ่ม
ได้รับคนละส่วน คือ คนละ 3 ไร่
กรณีศึกษาที่ 7
แตง เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 คบกับรุ่นพี่ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 และมีความสัมพันธุ์เกินเลยกัน
จนกระทั่งตั้งครรภ์ แตงจะทาอย่างไรดีตามพระราชบัญญัติการปูองกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ.
2559 ระเบียบเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัตินี้ พ.ร.บ. ฉบับนี้มีสาระสาคัญ อาทิ มาตรา 5
คาถาม
ตามพระราชบัญญัติการปูองกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น พ.ศ. 2559 ระเบียบเพื่อปฏิบัติการ
ตามพระราชบัญญัตินี้ มาตรา 5 แตงมีสิทธิอย่างไร
แตงมีสิทธิตัดสินใจด้วยตนเอง และมีสิทธิได้รับข้อมูลข่าวสารและความรู้ ได้รับการบริการอนามัยการเจริญพันธุ์ ได้รับการ
รักษาความลับและความเป็นส่วนตัว ได้รับการจัดสวัสดิการสังคม อย่างเสมอภาคและไม่ถูกเลือกปฏิบัติ และได้รับสิทธิอื่นใดที่เป็นไป
เพื่อประโยชน์ตาม พ.ร.บ. นี้อย่างถูกต้อง ครบถ้วน และเพียงพอ
แตงมีสิทธิที่จะได้รับการศึกษาต่อหรือไม่ อย่างไร
แตงมีสิทธิที่จะได้รับการศึกษาต่อตาม มาตรา 6 ให้สถานศึกษาดาเนินการปูองกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น โดย
(1) จัดให้มีการเรียนการสอนเรื่องเพศวิถีศึกษาให้เหมาะสมกับช่วงวัยของนักเรียนหรือนักศึกษา (2) จัดหาและพัฒนาครูผู้สอนให้
สามารถสอนเพศวิถีศึกษาและให้คาปรึกษาในเรื่องการปูองกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่นแก่นักเรียนหรือนักศึกษา (3) จัด
ให้มีระบบการดูแล ช่วยเหลือ และคุ้มครองนักเรียนหรือนักศึกษาซึ่งตั้งครรภ์ให้ได้รับการศึกษาด้วยรูปแบบที่เหมาะสมและต่อเนื่อง
รวมทั้งจัดให้มีระบบการส่งต่อให้ได้รับบริการอนามัยการเจริญพันธุ์และการจัดสวัสดิการสังคมอย่างเหมาะสม
แตงมีสิทธิได้รับความช่วยเหลือจากท้องถิ่น อย่างไรบ้าง
แตงมีสิทธิได้รับสวัดิการ มาตรา 9 ข้อ (3) จัดให้มีการฝึกอาชีพตามความสนใจและความถนัดแก่วัยรุ่นที่ตั้งครรภ์ก่อนและ
หลังคลอดที่ประสงค์จะเข้ารับฝึกอาชีพ และประสานงานเพื่อจัดหางานให้ได้ประกอบอาชีพตามความเหมาะสม (4) จัดหาครอบครัว
ทดแทนในกรณีที่วัยรุ่นไม่สามารถเลี้ยงดูบุตรด้วยตนเองได้ (5) การจัดสวัสดิการสังคมในด้านอื่น ๆ เพื่อส่งเสริมการปูองกันและแก้ไข
ปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
กรณีศึกษาที่ 8
โย ติดตามข่าวสารข้อมูลจากชมรมคนรักแมว และขอแมวมาเลี้ยงทุกวัน เมื่อแมวมาอยู่ร่วมกันมากๆ จึงมี
การทะเลาะกัน กัดกัน จนโยทนไม่ได้ จากนั้นจึงทุบตีและนาไปฆ่าทิ้งบ้าง
คาถาม
โย กระทาได้หรือไม่ เพราะเหตุใด
ทาไม่ได้เพราะผิด พ.ร.บ.ปูองกันการทารุณกรรมสัตว์ มีผลบังคับใช้แล้ว 27 ธ.ค. 2557 ผู้ที่กระทาการอันเป็นการทารุณ
กรรมสัตว์โดยไม่มีเหตุอันสมควร ต้องระวางโทษจาคุกไม่เกิน 2 ปี หรือปรับไม่เกิน 40,000 บาท หรือทั้งจาทั้งปรับ

6. ชื่อ.......................................................................................ชั้น ม.2/....... เลขที่.........
ใบงานที่ 2 เรื่อง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและประเทศชาติ
ตัวชี้วัดที่ ส 2.1 ม.2/1 อธิบายและปฏิบัติตนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศ
ตอนที่ 1 คาชี้แจง ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้
1.ผู้มีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา คือใคร
1) บุคคลธรรมดา
2) ห้างหุ้นส่วนสามัญ หรือคณะบุคคลที่มิใช่นิติบุคคล
3) กองมรดกที่ยังไม่ได้แบ่ง
2.การคานวณเงินได้สุทธิ สามารถทาได้อย่างไร
เงินได้พึงประเมินหักด้วยค่าใช้จ่ายและค่าลดหย่อน
3.ผู้มีเงินได้ต้องยื่นแบบแสดงรายการภาษีเงินได้ภายในกาหนดเวลาใดของทุกปี
ภายในวันที่ 31 มีนาคม ของทุกปี ถัดจากปีที่มีรายได้
4.การชาระภาษี สามารถชาระได้ที่ใดบ้าง
สานักงานสรรพากรพื้นที่สาขา ธนาคารพาณิชย์ไทย ตามหลักเกณฑ์ที่กาหนด
5.การปฏิบัติตนตามกฎหมายภาษีอากร มีผลดีต่อสังคมและประเทศชาติอย่างไร
รัฐบาลสามารถนาไปใช้ในการพัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้าในด้านต่างๆ เช่น การคมนาคม สาธารณูปโภค
ด้านสาธารณสุข ด้านการศึกษา ความมั่นคงของประเทศ เป็นต้น
ตอนที่ 2 คาชี้แจง ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคาถาม
กรณีศึกษาที่ 1
บริษัทไทยเจริญ เป็นบริษัทที่ผลิตเสื้อผ้าสาเร็จรูปไปจาหน่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผู้จัดการของบริษัทได้ให้ลูกจ้างทุกคน
ลงชื่อปฏิบัติงานก่อนเวลา 8.00 น. ถึงเวลา 17.00 น. ถ้าใครมาสายจะถูกหักเงินชั่วโมงละ 30 บาท
ลูกจ้างชายสามารถมีวันหยุด 2 วันต่อสัปดาห์ แต่ถ้าลูกจ้างหญิงจะมีวันหยุด 1 วันต่อสัปดาห์ เวลากลางวันให้ลูกจ้างทุกคนพักผ่อน
ได้วันละ 1 ชั่วโมง ประกาศให้วันสงกรานต์ วันขึ้นปีใหม่ วันแรงงานแห่งชาติ เป็นวันหยุดประจาปี และให้หยุดพักผ่อนได้ปีละ 15 วัน ให้ลา
ปุวยได้เท่าที่ปุวยจริง
คาถาม
1. ในกรณีศึกษานี้แสดงว่า นายจ้างปฏิบัติตนตามบทบัญญัติของกฎหมายคุ้มครองแรงงานในเรื่องใด
1) ลูกจ้างทุกคน ทางานวันละ 8 ชั่วโมง
2) ลูกจ้างทุกคนมีเวลาพักระหว่างการทางาน วันละไม่น้อยกว่า 1 ชั่วโมง
3) ประกาศกาหนดวันหยุดตามประเพณีให้ลูกจ้างทราบ
4) ลูกจ้างซึ่งทางานติดต่อกันครบ 1 ปี มีสิทธิหยุดพักผ่อนประจาปีได้ไม่น้อยกว่า 6 วันทางานต่อปี
2. การกระทาของบริษัทในข้อใดไม่ถูกต้องตามบทบัญญัติของกฎหมายคุ้มครองแรงงาน
การที่บริษัทให้ลูกจ้างชายมีวันหยุด 2 วันต่อสัปดาห์ แต่ลูกจ้างหญิงจะมีวันหยุด 1 วันต่อสัปดาห์ แสดงถึงการปฏิบัติไม่
เท่าเทียมกัน
กรณีศึกษาที่ 2
โรงงานผลิตตุ๊กตาได้ผลิตตุ๊กตาออกจาหน่ายมีรายได้ให้แก่โรงงานปีละมากๆ คนงานของโรงงานส่วนใหญ่เป็นผู้หญิงและเด็ก เพราะ
ค่าแรงจะราคาถูก เด็กส่วนใหญ่จะอายุประมาณ 16 ปี เวลาทางานเริ่มตั้งแต่ 8.00 น. – 17.00 น. บางครั้งต้องผลิตตุ๊กตาจานวนมากใน
เวลาจากัด เพราะผู้บริโภคต้องการสินค้าด่วน จึงต้องให้ลูกจ้างทุกคนทางานล่วงเวลาถึง 23.00 น. และทางานในวันอาทิตย์ ดวงตาเป็นสตรี
ท้องแก่ใกล้คลอด ค่อนข้างเหนื่อยมากที่ต้องทางานในวันหยุดจึงไปบอกต่อผู้จัดการฝุายผลิตตุ๊กตา ขอไม่ทางานในวันหยุด ดังนั้นทาง
ผู้จัดการจึงเลิกจ้างดวงตา เพราะการตั้งครรภ์ทาให้ทางานได้ไม่เต็มที่
คาถาม
1. โรงงานผลิตตุ๊กตาปฏิบัติตามบทบัญญัติของกฎหมายแรงงานเกี่ยวกับการว่าจ้างแรงงานเด็กและ แรงงานหญิงอย่างไร
1) ให้ลูกจ้างทางาน วันละ 8 ชั่วโมงตามกฎหมาย
2) ใช้แรงงานเด็กอายุมากกว่า 15 ปี
2. โรงงานผลิตตุ๊กตาฝุาฝืนกฎหมายแรงงานในเรื่องใด
1) ใช้แรงงานเด็กอายุต่ากว่า 18 ปี ทางานในวันหยุด และทางานล่วงเวลา ระหว่าง 22.00 น.- 06.00 น.
2) ใช้แรงงานสตรีมีครรภ์ทางานในวันหยุด และทางานล่วงเวลา ระหว่าง 22.00 น.- 06.00 น.
3) เลิกจ้างคนงานหญิงเพราะเหตุมีครรภ์

7. ชื่อ.......................................................................................ชั้น ม.2/....... เลขที่.........
ใบงานที่ 2.1 เรื่อง กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับชุมชนและประเทศชาติ
ตัวชี้วัดที่ ส 2.1 ม.2/1 อธิบายและปฏิบัติตนตามกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับตนเอง ครอบครัว ชุมชน และประเทศ
ตอนที่ 2 คาชี้แจง ให้นักเรียนอ่านกรณีศึกษา แล้วตอบคาถาม
ตอนที่ 3 คาชี้แจง ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้
1. บุคคลที่หลีกเลี่ยงไม่ไปลงบัญชีทหารกองเกิน จะต้องได้รับโทษเช่นไร
บุคคลที่หลีกเลี่ยงไม่ไปลงบัญชีทหารกองเกินต้องระวางโทษจาคุกไม่เกิน 3 เดือน หรือปรับไม่เกิน 300 บาท หรือทั้งจา
ทั้งปรับ
2. ผู้ใดบ้างที่ได้รับการยกเว้นไม่ต้องมาตรวจเลือกเข้ารับราชการทหารกองประจาการ
1. พระภิกษุ สามเณร และนักบวชในพระพุทธศาสนาที่กร ะทรวงศึกษาธิการรับรอง 2. นักบวชศาสนาอื่น 3. นักเรียน
โรงเรียนเตรียมทหาร 4. ครูประจาซึ่งทาการสอนหนังสือวิชาการต่างๆ 5. นักศึกษาของศูนย์กลางอบรมการศึกษาผู้ใหญ่
ของกระทรวงศึกษาธิการ 6. นักศึกษาของศูนย์ฝึกการบินพลเรือนของกระทรวงคมนาคม 7. บุคคลซึ่งได้สัญชาติ ไทยโดย
การแปลงสัญชาติ 8. บุคคลซึ่งได้รับโทษจาคุกโดยคาพิพากษาถึงที่สุดให้จาคุกครั้งเดียวตั้งแต่สิบปีขึ้นไป หรือให้จาคุกหลาย
ครั้งรวมกันตั้งแต่สิบปีขึ้นไป
3. โทษของทหารกองหนุนที่หลีกเลี่ยงไม่เข้าไปรับการระดมพลหรือฝึกวิชาทหารคืออะไร
1. พระภิกษุ สามเณร และนักบวชในพระพุทธศาสนาที่กร ะทรวงศึกษาธิการรับรอง 2. นักบวชศาสนาอื่น 3. นักเรียน
โรงเรียนเตรียมทหาร 4. ครูประจาซึ่งทาการสอนหนังสือวิชาการต่างๆ 5. นักศึกษาของศูนย์กลางอบรมการศึกษาผู้ใหญ่
ของกระทรวงศึกษาธิการ 6. นักศึกษาของศูนย์ฝึกการบินพลเรือนของกระทรวงคมนาคม 7. บุคคลซึ่งได้สัญชาติ ไทยโดย
การแปลงสัญชาติ 8. บุคคลซึ่งได้รับโทษจาคุกโดยคาพิพากษาถึงที่สุดให้จาคุกครั้งเดียวตั้งแต่สิบปีขึ้นไป หรือให้จาคุกหลาย
ครั้งรวมกันตั้งแต่สิบปีขึ้นไป
4. การรับราชการทหารมีประโยชน์ต่อตนเองและประเทศชาติอย่างไร
1. พระภิกษุ สามเณร และนักบวชในพระพุทธศาสนาที่กร ะทรวงศึกษาธิการรับรอง 2. นักบวชศาสนาอื่น 3. นักเรียน
โรงเรียนเตรียมทหาร 4. ครูประจาซึ่งทาการสอนหนังสือวิชาการต่างๆ 5. นักศึกษาของศูนย์กลางอบรมการศึกษาผู้ใหญ่
ของกระทรวงศึกษาธิการ 6. นักศึกษาของศูนย์ฝึกการบินพลเรือนของกระทรวงคมนาคม 7. บุคคลซึ่งได้สัญชาติ ไทยโดย
การแปลงสัญชาติ 8. บุคคลซึ่งได้รับโทษจาคุกโดยคาพิพากษาถึงที่สุดให้จาคุกครั้งเดียวตั้งแต่สิบปีขึ้นไป หรือให้จาคุกหลาย
ครั้งรวมกันตั้งแต่สิบปีขึ้นไป
กรณีศึกษาที่ 3
เอกชัยเล่าให้ประเวศฟังว่า บริษัทไทยโก้ที่เขามีหุ้นส่วนอยู่นั้นได้รับอนุญาตให้เข้าไปทาเหมืองแร่ ในเขตปุาสงวน
แห่งชาติ ประเวศมีความสนใจจะเข้าไปทาการวิจัยเกี่ยวกับพันธุ์ไม้ในเขตปรับปรุงปุาสงวนแห่งชาติในบริเวณใกล้เคียงกับ
ที่บริษัทไทยโก้ทาเหมืองแร่
คาถาม
1. บริษัทไทยโก้เข้าไปทาเหมืองแร่ในเขตปุาสงวนนั้น จะต้องได้รับอนุญาตจากใครและจะขออนุญาต ภายในเวลาเท่าไร
ต้องได้รับอนุญาตจากอธิบดีกรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช (โดยการอนุมัติจากรัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์) ได้รับอนุญาตคราวละไม่เกิน 10 ปี
2. ประเวศจะไปขออนุญาตทาการวิจัยในเขตปรับปรุงปุาสงวนแห่งชาตินั้น สามารถทาได้หรือไม่ อธิบายเหตุผล
ได้ เพราะเพื่อประโยชน์ในทางการศึกษาหรือวิจัยทางวิชาการ

8. ชื่อ.......................................................................................ชั้น ม.2/....... เลขที่.........
ใบงานที่ 3 เรื่อง กาเนิดอาเซียน วัตถุประสงค์ และกฎบัตรอาเซียน
ผลการเรียนรู้ ข้อ 1 อธิบายเกี่ยวกับการก่อตั้งอาเซียนและวัตถุประสงค์ในการก่อตั้งอาเซียน
ข้อ 2 วิเคราะห์สาระสาคัญของกฎบัตรอาเซียน โครงสร้างและกลไกการดาเนินงานของอาเซียน
ตอนที่ 1 คาชี้แจง ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปนี้
1. สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้หรืออาเซียน (Association of South East Asian Nations : ASEAN)
จัดตั้งขึ้นโดยข้อตกลงใด
ปฏิญญากรุงเทพฯ (Bangkok Declaration) หรือปฏิญญาอาเซียน (ASEAN Declaration)
2. การร่วมมือกันเป็นประชาคมอาเซียนนั้น มีวัตถุประสงค์สาคัญอย่างไรบ้าง
เพื่อส่งเสริมสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค ประสานความร่วมมือในการพัฒนาด้านเศรษฐกิจ สังคม และ
วัฒนธรรมในภูมิภาค ช่วยเหลือซึ่งกันและกันในการฝึกอบรมและวิจัยในด้านการศึกษา วิชาชีพ วิชาการ และการบริหาร
และความร่วมมือกันอย่างใกล้ชิดกับองค์การระหว่างประเทศในส่วนภูมิภาค
3. ปัญหาสาคัญในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ก่อนตั้งอาเซียน คืออะไร
1. การถูกกีดกันทางการค้าอย่างรุนแรง
2. การตกเป็นอาณานิคมของประเทศทางตะวันตก)
4. กฎบัตรอาเซียน มีความสาคัญอย่างไร
เป็นการยืนยันฐานะของอาเซียนให้เป็นองค์การระหว่างประเทศและเป็นที่ยอมรับในเวทีระหว่างประเทศ
ตอนที่ 2 คาชี้แจง ให้นักเรียนวิเคราะห์ข่าวแล้วตอบคาถามต่อไปนี้
1. ข่าวนี้เป็นเรื่องราวเกี่ยวกับอะไร
การค้าและข้อพิพาทในทะเลจีนใต้
2. การดาเนินงานต่างๆ ในข่าวนี้สอดคล้องกับกฎบัตรอาเซียนหมวดใด ในประเด็นใด
หมวด 4 ที่ประชุมสุดยอดอาเซียน
3. นักเรียนคิดว่า การประชุมครั้งนี้จะส่งผลดีต่ออาเซียนอย่างไร จงอธิบาย
(พิจารณาตามคาตอบของนักเรียน โดยให้อยู่ในดุลยพินิจของครูผู้สอน)
ข่าวที่ 1
“อาเซียนซัมมิท” เริ่มประชุมวันนี้ ที่บรูไน ถก “การค้าเสรี”
24 เม.ย. 56 ผู้นาประเทศอาเซียนเตรียมเข้าร่วมการประชุมสุดยอดอาเซียน วันนี้ที่ประเทศบรูไน คาดวาระการประชุมเป็นเรื่อง
การค้า และปัญหาข้อพิพาทในทะเลจีนใต้
การประชุมสุดยอดผู้นาอาเซียน หรือ “อาเซียนซัมมิท” ครั้งที่ 22 ในปีนี้จัดขึ้นที่บันดาร์เสรีเบกาวัน ประเทศบรูไน เป็นเวลา 2
วัน โดยวาระการประชุมคาดว่า จะหารือถึงความตกลงพันธมิตรทางเศรษฐกิจระดับภูมิภาค หรือRegional Comprehensive
Economic Partnership ซึ่งเป็นกรอบความร่วมมือการค้าเสรีขนาดใหญ่ เพื่อรองรับการเปิดประชาคมอาเซียนในอีก2 ปี ข้างหน้า โดย
ความร่วมมือการค้าดังกล่าวจะมีประเทศนอกภูมิภาคเข้าร่วมด้วย อาทิ ออสเตรเลีย จีน อินเดีย ญี่ปุุน นิวซีแลนด์ และเกาหลีใต้
นอกจากนี้ที่ประชุมยังเตรียมหารือถึงปัญหาข้อพิพาทในทะลจีนใต้ ที่มีหลายประเทศสมาชิกอาเซียนเกี่ยวข้องเช่น เวียดนาม
ฟิลิปปินส์ มาเลเซีย บรูไน และไต้หวัน โดยหลายฝุายเชื่อว่า บรูไนในฐานะประธานอาเซียนปีนี้ เตรียมนาเรื่อง การลงนาม Code of
Conduct หรือ หลักปฎิบัติที่มีผลผูกมัดมาหารือเพื่อยุติปัญดังกล่าว แม้กัมพูชาชาติพันธมิตรที่ใกล้ชิดกับจีน อาจคัดค้านก็ตาม
สาหรับการประชุมครั้งนี้ ผู้นามาเลเซียไม่ได้เดินทางเข้าร่วมด้วยเนื่องจากติดการหาเสียงเลือกตั้งครั้งใหญ่ แต่ส่งเจ้าหน้าที่
ระดับสูงเข้าร่วมประชุมแทน
ที่มา : http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1366766127&grpid=03&catid=03