4. Цяжарнай лепш НЕ:
Глядзець на пажар, пачварных людзей
Хапацца за жывот,
Хадзіць у месцы, дзя шмат людзей,
Падымаць цяжар,
Сядзець на зямлі,..
ЧАМУ?
6. Народзіны прайшлі.
…І што далей???
Бацька наведвае ў радзільні,
Бацька “абмывае” са сваімі сябрамі і
сваякамі,
Бацька і родныя святочна сустракаюць з
радзільні,
Праз некаторы час сваячкі/сваякі,
блізкія сяброўкі/сябры могуць прыйсці ў
“адведкі” (НАВОШТА?)
Бацькі робяць багатае застолле
(НАВОШТА?)
8. Чаму мы гэта ўсё робім?
Адкуль да нас прыйшлі некаторыя
традыцыі, ў якіх практычнага сэнсу
мы не бачым?
Чаму мы не задумваемся, што гэта
ўжо нейкія перажыткі?
10. Таму што
Важна ведаць сэнс кожнага дзеяння
У нас існаваў цэласны радзінны
комплекс паводзін
Радзінная абраднасць перадавала
досвед ад пакалення да пакалення,
фармавала і ўмацоўвала нацыянальную
самасвядомасць беларусаў
Сувязь з родам прыдае моц
12. Дародавы 1
Пачатак - на Вяселлі
Сядалі на кажух/зімовую шапку,
Абсыпалі аўсом/збожжам/арэхамі,
З’яданне яйка,
Бацька падаваў нагу нявесце,..
13. Дародавы 2
Цяжарнасць: вызначэнне полу
Бачыць у сне пеўня Х, курыцу Дз,
Вызначыць пол наступнага па толькі
што народжаным,
Па варушэнню плода,
Па выгляду цяжарнай
14. Дародавы 3
Цяжарнасць: паводзіны Жанчыны
Нельга падымаць і насіць цяжар, станавіцца на
парозе ў след пасля вады з вядра,
Нельга хадзіць на пахаванні,
Нельга глядзець на пажар,
Нельга перакідваць праз галаву сноп,
Нельга шмат есці, але калі быў апетыт, то можна.
Пры спалоху нельга было дакранацца да свайго цела,
У часе працы падвязваць жывот хусткай/ручніком,
Больш рухалася, больш на свежым паветры,
Нельга маніць, зайздросціць, нявечыць жывое,..
16. Родавы 2
Роды
Стоячы
“Кувада” (магчыма)
Павітуха НЕ прымала дзіця голымі рукамі
Пупавіну перавязвалі пасмачкай чыстага лёну ці
суровай ніткай. Пераразала бабка праз некалькі гадзін
пасля народзін
Плацэнту закопвалі пад вугал хаты, пад печчу, пад
яблыняй
17. Родавы 3
Першае купанне
Рабіла “прыёмная бабка”
У ваду клалі грошы, зерне, іншыя
прадметы, зёлкі
Вылівалі адразу ж ваду ў ціхае месца
Чаму нельга загадзя купляць адзежу???
18. Пасляродавы 1
Імянарачэнне лёс чалавека
Створаны імёны, каб надаць рысы характару
Імя вядомага чалавека
У гонар дзядулі / бабулі
Бацька называў сына, матуля – дачку.
Пасля хрысціянізацыі: імя святых
Бабка давала імя пад час 1-га купання
Канчатковае імя прысвойваў святар
19. Адведкі
Прыходзілі сваякі
Усе замужнія жанчыны з вёскі на
працягу 1-3 тыдняў
“Бабуля” прыходзіла першыя 3 дні:
купала дзіця, дапамагала, насіла ежу
Пасляродавы 2
20. Хрышчэнне
Выбар кумоў
Нядзеля на 2/3 тыдзень пасля народзін
Кума прыносіла палатно для дзіцяці
Бабуля купала дома, потым кум з
кумой неслі немаўля ў царкву
Пасля перадавалі дзіця бацькам і
называлі імя
Пасьляродавы 3
21. Хрэсбіны
У дзень Хрышэння
Толькі па запрашэнню
Госці неслі з сабой стравы, ежу, грошы
Абавязкова “бабіна каша”
Радзінныя абрадавыя песні
Абмен падарункамі паміж парадзіхай і кумамі, і
бабкай
“Цяганне бабы на баране”
Ачышэнне дзіцяці на 2-3 дзень пасля
Пасляродавы 4
22. Да 1 года
Першы зуб
Першы крок
Адзежа з бацькоўскай вопраткі
Наглядалі за цікаўнасцямі
Калыханкі
Першае пастрыжэнне
Пасляродавы 5
23. Важна сёння
Стварыць новую цэласную сістэму сям’і і
бацькоўства для падтрымання сталага механізму
ўзнаўлення беларускага этнасу
Вывучыць
асаблівасці
светаўспрымання
нашым народам і
славянамі
Узрадзіць
нашыя
традыцыі
Зразумець, што
нам важна на
сучасным этапе
24. Сёння ёсць
Этнаграфічныя суполкі
Курсы беларускай мовы
Фэсты славянскіх традыцыйных ведаў
Семінары па асаблівасцям старажытнага
славянскага жыцця
Вяртанне да старой сістэмы народзін
(стоячы, хатнія, падтрымка доўл)
Курсы асэнсаванага бацькоўства,..
25. VroddomBelarus
Паказаць унікальнасць, каштоўнасць і самабытнасць
беларускага народа, пашырыць веды пра нашыя
традыцыі бацькоўства праз вывучэнне старадаўніх
адносін да народзін, сям’і і светаўспрымання
Сустрэча з
радзільні ў
беларускіх
традыцыях
Адзежа для
немаўляці і
аксесуары для
бацькоў ў беларускіх
традыцыях
Акадэмія
“Бацькі
па-беларуску”
29. На сучасным этапе лёс
традыцыйных духоўных
каштоўнасцей залежыць ад
грамадства, ад нас саміх.
Калі нам важна вярнуць наш
нацыянальны здабытак і
зразумець, хто мы такія, мы
дасягнем вынікаў
