Οι σημαντικότεροι ζωγράφοι και γλύπτες της Αναγέννησης παρουσιάζονται μαζί με τα βασικά στοιχεία της τέχνης τους.

1. Αντώνης
Νταουξής

2. ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΙΑΚΗ ΤΕΧΝΗ
 Η Αναγεννησιακή τέχνη δεν χαρακτηρίστηκε από μια
επιστροφή στο παρελθόν, αντίθετα, οι νέες τεχνικές σε
συνδυασμό με το νέο πολιτικό, κοινωνικό και
επιστημονικό πλαίσιο που διαμορφώθηκε εκείνη την
εποχή, επέτρεψαν στους καλλιτέχνες να
καινοτομήσουν.
 Για πρώτη φορά, η τέχνη έγινε ιδιωτική, με την έννοια
πως δεν διαμορφωνόταν από τη θρησκευτική ή
πολιτική εξουσία, αλλά αποτελούσε προϊόν
αποκλειστικά των ίδιων των καλλιτεχνών.

3. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ

4. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ
 Επιρροές από την κλασσική αρχιτεκτονική και την
ελληνορωμαϊκή αρχιτεκτονική παράδοση.
 Κυριότερα χαρακτηριστικά:
 Ακρίβεια των αναλογιών
 Αρμονία
 Χρήση αετωμάτων, προσωπείων, μετοπών, μεταλλίων,
ζωφόρων, κιονόκρανων, πεσσών κ.λπ.

5. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ

6. ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΟΣ ΡΥΘΜΟΣ
Βασιλική Αγ. Πέτρου(1506-
1626)-Ρώμη Michelangelo

7. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ

8. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ
 Επιδράσεις - θέματα
1. Η μελέτη των αρχαίων γλυπτών άσκησε σημαντική
επίδραση στο έργο των καλλιτεχνών της Αναγέννησης
2. Η απεικόνιση του γυμνού σώματος επικρατεί στη
γλυπτική αλλά και στη ζωγραφική
3. Τα θέματα επιλέγονται τόσο από τη Βίβλο όσο από τη
μυθολογία και την ιστορία

9. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ
 Χαρακτήρας
 Οι προσωπογραφίες ενσωματώνονται συχνά στο τοπίο.
Έτσι αποδεικνύεται:
1. Ο ανθρωποκεντρικός χαρακτήρας της αναγεννησιακής
τέχνης
2. Σε αντίθεση με τον θεοκεντρικό χαρακτήρα της
μεσαιωνικής περιόδου
 Στο επίπεδο της τεχνικής:
1. Γίνονται φωτεινότερα τα έργα χάρη στη χρήση του λαδιού
2. Αποδίδεται η Τρίτη διάσταση με τη συστηματική εφαρμογή
της προοπτικής

10. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ
 Τα βασικά γνωρίσματα της Αναγεννησιακής Τέχνης :
 στροφή στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα από
όπου αντλούνται πρότυπα (κυρίως για τη γλυπτική και την
αρχιτεκτονική).
 αποενοχοποίηση του γυμνού σώματος (παύει να
αποτελεί «αμαρτία», χρησιμοποιείται σε θρησκευτικά
θέματα).
 έντονη διάθεση των καλλιτεχνών για ρεαλιστική
απόδοση μορφών και σκηνών και για πιστή
αναπαράσταση της πραγματικότητας στα έργα τους.

11. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ
 εξιδανίκευση της ανθρώπινης μορφής –
ο ανθρωπισμός ως βασικό πρότυπο ζωής και αισθητικής
(αναβίωση του κλασικού ιδεώδους της «καλοκαγαθίας»
που γενικεύεται και προβάλλεται πια ως χριστιανικό,
θρησκευτικό ιδεώδες).
 Μανιερισμός (εξέλιξη αναγεννησιακής ζωγραφικής):
σε πολύπλοκες συνθέσεις (δες Μιχαήλ Άγγελος,
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος…), επιμήκυνση ανθρώπινων
χαρακτηριστικών και κατάργηση αρμονικών αναλογιών,
απόδοση λεπτομερειών και χρήση εξεζητημένων στάσεων
για να αισθητοποιηθούν τα συναισθήματα των μορφών.

12. ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ-ΓΛΥΠΤΙΚΗ
 τεχνική 1: το έργο τέχνης οργανώνεται βάσει
επιστημονικών – μαθηματικών αρχών. Στην
αρχιτεκτονική: αρμονικές αναλογίες – μέτρο: οι
διαστάσεις του ανθρώπινου σώματος. Στη
ζωγραφική: δημιουργία προοπτικής για να αποδοθεί
το βάθος.
 τεχνική 2: «sfumato»: εξαφάνιση των
περιγραμμάτων, ελαφριά ομίχλη χρώματος γύρω από
τα σχήματα για να αποδοθεί ο όγκος στη σκιαγράφηση
των μορφών.

13. Leonardo Da
Vinci
Σε αυτή την ιδιαίτερη παραγωγική περίοδο ο
Λεονάρντο ζωγραφίζει το πορτρέτο της περίφημης
Τζοκόντα συζύγου του Φραντσέσκο ντελ Τζοκόντο. Ο
πίνακας αυτός θεωρείται το γνωστότερο έργο του
Λεονάρντο και ένας από τους διασημότερους πίνακες
του κόσμου, ιδιαίτερα μετά από την κλοπή του από το
Λούβρο το 1911 και την μυστηριώδη εύρεσή του στη
Φλωρεντία το 1913. Πριν ακόμα ολοκληρωθεί, η Μόνα
Λίζα (Τζοκόντα) κατάφερε να επηρεάσει σημαντικά τη
ζωγραφική στους κύκλους της Φλωρεντίας,
καθιερώνοντας ένα είδος προσωπογραφίας για αρκετά
χρόνια. Ο ντα Βίντσι δεν παρέδωσε ποτέ το έργο στον
παραγγελιοδότη του, πιθανόν λόγω ενός άλλου έργου
που του ανατέθηκε, της τοιχογραφίας της Μάχης του
Ανγκιάρι (1440), έργο που επίσης όμως αφέθηκε
ημιτελές.

14. Leonardo Da
Vinci
Την περίοδο 1487 – 1490 έγινε μέλος
της αυλής του ηγεμόνα του Μιλάνου.
Εκεί καθιερώθηκε ως προσωπογράφος
— χαρακτηριστικό δείγμα το πορτρέτο
της Cecilia Gallerani, γνωστό και ως Η
κυρία με την ερμίνα — ενώ ανέλαβε και
το περίφημο έργο του Μυστικού
Δείπνου το οποίο σε συνδυασμό με την
κορυφαία του δημιουργία, η οποία
αξιολογείται ως ένας από τους
μεγαλύτερους πίνακες όλου του
κόσμου, Τζοκόντα κυριολεκτικά
απογείωσαν την φήμη του Λεονάρντο.

15. Sandro
Botticelli
Η Άνοιξη (1478) του Σάντρο
Μποτιτσέλι, έργο με μυθολογικό
περιεχόμενο, αποδίδεται σε μία
κλίμακα που εκείνη την εποχή
συναντάται μόνο σε
θρησκευτικές παραστάσεις (το
ύψος ξεπερνάει τα 2 μέτρα).
Θεωρείται επίσης βέβαιη η
επίδραση του Νεοπλατωνισμού
τόσο στην Άνοιξη όσο και σε
άλλα έργα του Μποτιτσέλι. Το
κέντρο της σύνθεσης
καταλαμβάνει η Αφροδίτη με
τον τυφλό Έρωτα να πετάει
πάνω από το κεφάλι της.

16. Ραφαήλ
Πρόκειται για μια δραματική απεικόνιση, την
οποία διατρέχει ένα πολύ γρήγορο ρεύμα
κίνησης. Ο Ραφαήλ ήθελε να αποδώσει τη βία
του πάθους με τον τρόπο του Μιχαήλ Αγγέλου,
μα διατηρεί επίσης μια απόσταση,
επιτρέποντας μια αίσθηση αντικειμενικότητας.
Η κίνηση των προσώπων έχει ένα ρυθμό
γρήγορο, σαν να συμμετέχουν σε χορογραφία.
Το φως, όπως εισέρχεται στη σκηνή από ψηλά,
και ο τρόπος που πέφτει στις καμπύλες,
παρέχει ένα θαυμάσιο παράδειγμα σκηνικού
φωτισμού. Κάθε φιγούρα ακολουθεί την κίνησή
της με την τεχνική ακρίβεια χορευτικής
φιγούρας. Η σκηνική παρουσία είναι
αποκάλυψη, αλλά φαντασία, η οποία με τη
σειρά της αποτελεί ιστορική αναπαράσταση
όπως την οργάνωσε ο καλλιτέχνης.

17. Μιχαήλ
Άγγελος
Ο "Δαβίδ", ο μικρόσωμος ήρωας
της Παλαιάς Διαθήκης,
ανδριάντας γιγαντιαίων
διαστάσεων, έτοιμος να
αντιμετωπίσει το Γίγαντα Γολιάθ,
έχοντας στον ώμο του τη
σφεντόνα και συνοφρυωμένος
ατενίζει και "μετράει" τον
αντίπαλό του:
το σώμα του Δαβίδ με τις τέλειες
αναλογίες θυμίζει τον Αδάμ στη
(ζωγραφισμένη) «δημιουργία του
ανθρώπου».

18. Ιερώνυμος
Μπος
Στους «Πειρασμούς του Αγίου
Αντωνίου», το 1500-1510, εκφράζει
την απαισιοδοξία του. Στο κεντρικό
τμήμα ο γονατισμένος άγιος στο
κέντρο περιστοιχίζεται από
πειρασμούς και δαίμονες, που
ενσαρκώνουν τις εκφάνσεις του
κακού και την ανθρώπινη τρέλα. Το
μυστικιστικό θέμα του αγώνα μεταξύ
θείας ενατενίσεως και αμαρτίας
πλουτίζεται με μορφές εμπνευσμένες
από τα αντικείμενα και τα σύμβολα
της αλχημείας, της μαγείας και των
αιρέσεων.

19. Donatello
Ένα από τα πρώτα γυμνά και
περίοπτα έργα της Αναγέννησης, που
δείχνει το πνεύμα και το χαρακτήρα
της αναγεννησιακής γλυπτικής σε
σχέση με τα πρότυπα της αρχαιότητας
είναι ο
μπρούντζινος Δαυίδ του Ντονατέλο
(Donatello, 1386-1466) (Φλωρεντία,
Museo Nazionale del Bargello,
1430).Σ΄ αυτό το κλασικίζον γυμνό
άγαλμα του νεαρότατου Δαυίδ, νικητή
του Γολιάθ, οι Φλωρεντινοί
αναγνώριζαν ένα σύμβολο ελευθερίας
και δημοκρατικής αρετής.

20. Ελ Γκρέκο
Το έργο του «Η προσκύνηση των μάγων»:
Έχει πλούσια χρώματα. Η Παναγία κάθεται στα
σκαλοπάτια ενός Αναγεννησιακού κτηρίου, ενός
κλασικού ναού, που είναι ερειπωμένος, αντί σε
μια φάτνη. Ο ναός συμβόλιζε την αντίθεση με
το νέο που φέρνει ο νεογέννητος Ιησούς. Η
φωτεινότητα του έργου του δίνει έναν
δυναμισμό στο σύνολο και φανερώνει την
υιοθέτηση των Αναγεννησιακών προτύπων.
Σίγουρα ο Δομίνικος έχει ήδη επηρεαστεί από τα
έργα του Τιτσιάνο και του Παρμιτζανίνο. Έχει
αξία να συγκρίνουμε αυτό το έργο του με την
«Κοίμηση της Παναγίας» που προηγείται
χρονικά όπου η σύνθεση ακολουθεί τα
βυζαντινά πρότυπα από τη μια, αλλά με μιαν
αυστηρότητα. Εδώ υπάρχουν στοιχείατης
Ιταλικής Αναγέννησης, όπως τη στάση του
Χριστού, τις χειρονομίες όλων των μορφών κτλ.